1. Àëòàé õîò Åñºíáóëàã ñóì.
“Äàðàëò”
íýãæ õè÷ýýëèéí õºòºëáºð
/12 æèëèéí 8-ð àíãè/
Õàíòàéøèð-Ýðäýì öîãöîëáîð ñóðãóóëü

2. 1.Àéí íý ð : Ôèçèê áèå áà ¿çýãäýë 2Ôè1
2.Õàìð à õ õ¿ð ý ý : 2Ôè1 àéí õ¿ðýýíä ýçýìøèõ áàéãàëü áà òåõíèê äýõ äàðàëò ñýäâèéí
ìýäëýã ýçýìøèõ ñóðàã÷èä áîëîí 12-í æèëèéí 8-ð àíãèéí ñóðàã÷äûã õàìðàíà.
3.Õ ¿ ëý ý ãäý æ áó é ¿ð ä ¿í : Äàðàëò áà äàðàëòûí ¿ð äàãàâðûí îéëãîëòòîé áîëîõ
4.Õý ð ý ãöý ý: Ñóðàã÷èäàä áàéãàëèéí ¿çýãäýë þìñûã ôèçèêèéí ¿¿äíýýñ ñóäëàõ,
õýëýëöýõ, àõóéí îéëãîëòîîñ øèíæëýõ óõààíû îéëãîëòûã ÿëãàæ òàíèõ, ò¿¿íä ä¿í øèíæèëãýý
õèéõ
Àìüäðàë àõóéä òóëãàðàõ àëüâàà àñóóäàë, ñààä áýðõøýýëèéã ôèçèêèéí õýëýýð ÿðüæ
îéëãîäîõ áàéõ
5.Çî ð è ëãî : Äàðàëòûã õýìæèãäýõ¿¿íýýð èëýðõèéëýõ, çàãâàð÷ëàõ, äèàãðàìààð
èëýðõèéëýõ, òàëààð ñóóðü îéëãîëò àâàõ
6 .Çî ð è ëò :
•Äàðàëòûã èëýðõèéëýõ õýìæèãäýõ¿¿íèéã ñóäëàõ ,òýäãýýðèéí õàìààðëûã òîãòîî , æèøýý
ãàðãàõ ÷àäâàðòàé áîëîõ
•Õèé áà øèíãýíèé äàðàëò áà ¿éë÷ëýõ õ¿÷èéã òîîöîîëîõ
•Õèé áà øèíãýíä áèå õºâºõ æèâýõ ¿çýãäýëèéã ñóäëàõ, õàìààðëûã ãàðãàõ
1 .Íý ã æ õè ÷ ý ëè é í öàãèéí ò º ëº â ëº ëò
ý
Õè÷ýý ë è é í
ç îõ è îí
¹ Ý ý ë æ è ò õ è÷ýý ë è é í Öàã ×àäâàð äàäàë
Øèíý ìýäëýã îëãîõ
õè÷ýýë ýçýìø¿¿ëýõ
õè÷ýýë

3. Õàòóó áèåèéí òóëãóóðòàà
1 1 +
ó÷ðóóëàõ äàðàëò
Õèé áà øèíãýíèé äàðàëò,
2 1 +
øèíãýíò òºõººðºìæ
1 +
3 Áîäëîãûí õè÷ýýë
Õèé, øèíãýíèé æèíãèéí
4 1 +
äàðàëò
5 Õèé áà øèíãýíä õºâºõ æèâýõ 1 +
1
6 Äàñãàëûí õè÷ýýë +
1
7 Ñýäâèéí øàëãàëò
2 .Íý ã æ õè ÷ ý ëè é í õý ð ý ã ëý ãäý õ¿¿í :
ý
-8-ð àíãèéí ñóðàõ áè÷èã
-ÅÁ 12æèëèéí ñóðãóóëèéí 8-ð àíãèéí õºòºëáºð ,òºëºâëºãºº, çºâëºìæ
-ÒªÌ, ¿ç¿¿ëýí ïðîåêòîð
-Íýìýëò ñóðàõ áè÷èã , áîäëîãûí õóðààìæ
-Íýãæ õè÷ýýëèéí õºòºëáºð
-Òóðøèëòûí áàãàæ òºõººðºìæ
1.Í эгж хичээлийн хүлээгдэж буй үр дүн
Õº íä ëº í õ ëá î
î î Одоо эзэмших Áî ñî î õ ëá î
î î
мэдлэг
Äàðàëòûí àìüäðàë äýýðõ Äàðàëòûã òîìú¸îãîîð Òåìïåðàòóð áà äóëààíû
ýíãèéí æèøýýã ìýääýã áàéõ èëýðõèéëýõ, õÿëáàð áîäëîãî ¿çýãäëèéã
,øèíæ ÷àíàðûã íýðëýõ áîäîõ àðãàä ñóðàëöàõ èëýðõèéëýõýä
Òóðøèëò ÿâóóëàõ àæëûí õýðýãëýæ ÷àääàã áàéõ
äàðààëàë, òàâèãäàõ
øààðäëàãûã ìýäýõ

4. 2.А ðãà ç ¿é
Á ààð è ì æ à à ëà í ÿ ëãàí Á àð è ì æ à àã ý çý ì ø èõ ¿ å ä Á àð è ì æ à àã ¿ í ý ë æ
òàí èõ ¿ å ä õýðýã ëýõ õýðã ëýõ àðãà /ìýä ëýã/ õºã æ ¿ ¿ ë ý õ ¿ å ä
Àñóóäàë äýâø¿¿ëýí
-Òàéëáàð ÿðèàíû àðãа øèéäâýðëýõ àðãà -Харилцан ярианы арга
-Асуудал дэвшүүлэн -Харилцан ярилцах арга - àæèãëàëò, òóðøèëò,
тайлбарлах арга -Багаар ажиллуулах арга õàðèöóóëàõ àðãà àøèãëàõ
-Тоглоомын арга /Бөмбөг -Ажиглалт, òóðøèëòûí àðãà -Соло таксономын арга
дамжуулах/ арга -Блум таксономын арга
-Бүтээлч даалгаварын арга
3.Сургалтын орчин
¯ é ë à æ è ë ë àãààíû Ñýòãý ë ç ¿ é í îð÷ è í Ìàòåð èà ë ë àã îð÷ è í
-Áàãààð áîëîí õîñîîð -Áàãø ñóðàã÷èéí õàðèëöàà - Ôèçèê 8 ñóðàõ áè÷èã
àæèëëàõ á¿ðýëäýõ¿¿í ýåðýã áàéõ -¯ç¿¿ëýí, ãàð êàðò
-Áàãøèéí çààâàð÷èëãàà -Ñóðàõ ñóðãàõ ýðìýëçýë -Òàðààæ ºãºõ ìàòåðèàë
-Àæèëëàõ äàñãàë -Õýðýãëýãäýõ¿¿íèé á¿ðýí - -Сэдэвчилсэн зургууд
äààëãàâàðûí ñàí á¿òýí áàéäàë -Íýìýëò ýõ ìàòåðèàë
-Áàãø ñóðàã÷äûí õàìтûí -Íýýëòòýé õ¿ëýýöòýé áàéäàë -Ñòàíäàðò
¿éë àæèëëàãàà -Àíãèéí ýð¿¿ë àõóéí -Æèøèã äààëãàâàð
øààðäëàãà -Төлөвлөгөө
-Нэгж хичээлийн
õºòºëáºð

5. 4 .Íý ã æ õè ÷ ý ëè é í àãóó ëã à :
ý
À ãóó ëãà
¹ Ý ý ë æ è ò õ è÷ýý ë è é í Öàã
Ìýä ëýã ×àäâàð
Õàòóó áèåèéí òóëãóóðòàà 1 Õàòóó áèåèéí òóëãóóðòàà ó÷ðóóëàõ Õ¿÷ áà òàëáàéí õàìààðëûã ãàðãàõ,
1
ó÷ðóóëàõ äàðàëò äàðàëòûí õàìààðëûã òîãòîîõ õÿëáàð òîîöîî õèéõ ÷àäâàð ýçýìøèõ
Õèé áà øèíãýíèé øàõàãäàõ ÷àíàð,
Õèé áà øèíãýíèé äàðàëò, Øèíãýíò òºõººðºìæíèé àæèëëàõ çàð÷ìûã
2 1 õéè áà øèíãýí äàðàëòûã æèãä
øèíãýíò òºõººðºìæ ìýääýã áàéõ
äàìæóóëäàã áîëîõûã õàðàõ
Ìýäëýã, ÷àäâàðàà áîäëîãî áîäîõîä Øèíãýíò òºõººðºìæ äýýð àæèëëàõ òîîöîîëîõ
3 Áîäëîãûí õè÷ýýë 1
àøèãëàõ ÷àäâàð ýçýìøèõ
Ñàâíû ¸ðîîëä ó÷ðóóëàõ äàðàëòûã òîîöîîëîõ,
Õèé, øèíãýíèé æèíãèéí Õéè áà øèíãýí íü ºíäðººñ õàìààð÷
4 1 àãààðûí äàðàëòûã ãðàôèêààð èëýðõèéëæ
äàðàëò äàðàëò ó÷ðóóëäàã áîëîõûã àæèãëàõ
óíøèæ ñóðàõ
Õéè áà øèíãýí äýõ äàðàëò áà îðîõ Àðõèìåäèéí õ¿÷èéã òîîöîîëîõ ÷àäâàðòàé
5 Õèé áà øèíãýíä õºâºõ æèâýõ
õ¿÷èéã òîîöîîëîõ àðãàä ñóðãàõ áîëîõ
Ìýäëýã, ÷àäâàðàà áîäëîãî áîäîõîä
6 Äàñãàëûí õè÷ýýë 1 Áîäëîãî áîäîõ àðãàä ñóðàëöàõ
àøèãëàõ
7 Ñýäâèéí øàëãàëò 1 Ìýäëýã ÷àäâàðûã ¿íýëýõ Äàðàëò ñýäâèéí
¿íäñýí
óõàãäàõóóíûã
õýðýãëýõ
÷àäâàð
ýçýìøèëòèéã

6. ¿íýëæ ä¿ãíýõ

7. 5.Í э ã æ хичээлийн öàãèéí òº ëºâ ëº ëò
Үйл ажиллагааны нэр Х
Ýý ë Үйл уг
æè т ажиллгааны а
Сурагчийн үйл
õ è÷ý Багшин үйл ажиллагаа ц
ажиллагаа
ýë а
Ýý ë æèò õ è÷ýýë ¹1
Зохион байгуулах Ñóðàã÷èäòàé ìýíäëýõ , çîõèîí
Õàòó Õè÷ýýëä áýëòãýõ, áàãøòàé ìýíäëýõ
үе шат áàéãóóëàõ, èðö á¿ðòãýõ
ó 2 ìèí
Òºðºë á¿ðèéí çóðàã òàðààí ºã÷ Çóðãèéã ñàéòàð àæèãëàæ ä¿ãíýëò
áèåèé
Сэдэлжүүлэх ñóðàã÷äààð àæèãëóóëàõ ãàðãàæ ÿðèëöàæ õè÷ýýëèéí
í 5 ìèí
ñýäâèéí òàëààð òºñººëºë àâàõ
òóëãó Үйлийн баримжаа -Õ¿÷, õ¿íäèéí õ¿÷, áèåèéí æèíãèéí Áàãøèéí àñóóëòàíä õàðèóëæ ºìíºõ
óðòàà олгох үе òàëààð áàãø ñóðàã÷äààñ àñóóëò ìýäëýãýý ñýðãýýí òóðøèëòûã
ó÷ðó àñóóæ ÿëãààã ãàðãàæ ºìíºõ ñýäâèéã çààâðûí äàãóó õèéæ àæèãëàñàí
5 ìèí
äàâòàõ ç¿éëèéã òýìäýãëýæ ä¿ãíýëò
óëàõ
2ø òîîñãî, çóçààí ïîðëîí áýëòãýí çààâðûí ãàðãàíà
äàðàë
äàãóó òóðøèëòûã õèéëãýõ
ò/ Үйлийн баримжааг Áàãø ñóðàã÷äûí ä¿ãíýëòûí àëäààã Ñóðàã÷èä òàëáàé èõ áîë äàðàëò
40ìèí/ ялган таних үе çàñàæ ñóðàã÷äààð äàõèí ãàðãóóëàõ , áàãà, òàëáàé áàãà áîë äàðàëò èõ
8 ìèí
äàðàëò òàëáàé áà õ¿÷íýýñ õýðõýí ãýäãèéã ãàðãàæ òîìú¸îëîõ, P=FS
õàìààð÷ áàéãààã ãàðãóóëàõ
Үйлийн баримжааг Äàðàëòûí íýãæíèé ãàðãàëãààã Ñóðàã÷èä íýãæèéã ãàðãàæ ò¿¿í
10 ìèí
эзэмших үå ãàðãàõ, òîìú¸îã õóâüðãàõ äààëãàâàð äýýðýýñ ä¿ãíýëò õèéæ
ºãºõ , õÿëáàð áîäëîãî òàüæ áîäëîãûã òîäîðõîéëîëòûã ãàðãàõ, F=P∙S;
õóâèðãàí òîîöîîëîõ àðãàä ñóðãàõ S=FP ãàðãàæ íýãæèéã òîîöîîëîõ ,
áîäëîãî áîäîõ
Үйлийн баримжааг Äàðàëòûã èõýñãýõ áàãàñãàõ æèøýýã Ãýð àõóéí áà òåõíèê õýðýãñýëä
үнэлэн хөгжүүлэх íýðëýæ ò¿¿íèé ó÷èð øàëòãààíûã áàéãàà äàðàëòûí æèøýýã ãàðãàæ,
үе òàéëáàðëàõ òàéëáàðëàõ
5 ìèí
Õè÷ýýëèéí ÿâöàä çºâ õàðèóëñàí , çºâ Ñóðàã÷èä ººðèéí ìýäëýã ÷àäâàðàà
ñàíàà æèøýý ãàðãàñàí ñóðàã÷äûã ¿íýëýõ àñóóëò äààëãàâàðò
óðàìøóóëàõ õàðèóëàõ
Ä¿ãíýëò Ñóðàã÷èä äààëãàâðûã öàãò õèéæ
Áàãø ñóðàã÷äàä ñóðàõ áè÷èã äýýðõ
Ñóðàã÷èä ººðèé㺺 õîñîîð àæèëëàõ çàìààð ¿íýëãýýã 5 ìèí
ñòð42 äàñãàëûã àæèëëóóëàõ
¿íýëýõ ãàðãàõ
Ýý ëæèò õè ÷ ý ë ¹ 2
ý
Õèé Ñóðàã÷èäòàé ìýíäëýõ , áàã çîõèîí
Зохион байгуулах Õè÷ýýëä áýëòãýõ, áàãøòàé ìýíäëýõ,
áàéãóóëàõ,áàãèéí ãèø¿¿äèéã
áà үе шат 3 áàã áîëîí áàéð áýëòãýõ
äóãààðëàõ èðö á¿ðòãýõ 2 ìèí
øèíãýí
Õèé áà øèíãýíè îíöëîã øèíæ ÷àíàðûí Ñóðàã÷èä øèíæ ÷àíàðóóäûã òîî÷èí

8. íýðëýõ, óñ, õ¿÷èëòºðºã, í¿¿ðñ
òàëààð àñóóõ, õèé, øèíãýíèé çàðèì
Сэдэлжүүлэх õ¿÷ëèéí õèé çýðýã õèéã íýðëýæ
õèìèéí ýëåìåíòèéã íýðë¿¿ëýõ 2 ìèí
òîìú¸îã áè÷èõ
Үйлийн баримжаа Ñóðàã÷äàä òóðøèëò õèéõ äàðààëàë , Ñóðàã÷èä òóðøèëò õèéõ áàãàæ
олгох үе áàãàæ õýðýãñëèéã çºâ àøèãëàõ õýðýãñýëòýé òàíèëöàí íýðëýõ, àæèë
àþóëã¿é àæèëëàãààã òàéëáàðëàõ, õèéõ äàðààëëûã àæèãëàí
8 ìèí
áàãóóäûã äóãààðëàí òóðøèëò 1-3 ºãºõ òóðøèëòûí ¿éë ÿâöûã òóõàé á¿ðò íü
äýâòýðò òýìäýãëýæ ÿâàõ òýìäýãëýõ
Ñóðàã÷äûã ºðòººëºí 3 òóðøèëòûã Áàãèéí ñóðàã÷èä ºðòºº÷ëºí
äàðààëóóëàí õèéëãýæ ä¿ãíýëò òóðøèëòóóäûã õèéæ òýìäýãëýë
ãàðãóóëàõ õºòëºõ, áàãèéí ãèø¿¿äèéã øîî îðõèí
Áàãø àëäààã àæèãëàí çàñàæ áàéõ ãàðãàæ, òóðøèëòûã ìºí ñóãàëóóëàí 15 ìèí
Үйлийн баримжааг òàéëáàðëóóëæ áóñàä áàãèéí
èé ялган таних үе ãèø¿¿äýýñ íýìýëò õàðèóëò àâ÷
äàðàë íýãòãýí äýâòýðò òýìäýãëýõ
ò, Үйлийн баримжааг Øèíãýíò òºõººðºìæèéã ñóðàã÷äàä Òîìú¸î ç¿é òîãòîëûã àæèãëàí øèíãýíò
10 ìèí
øèíãýí эзэмших үе òàíèëöóóëàí òóðøèëòûã áàãèéí 4 øàõóóðãûã àøèãëàí õ¿÷íèé
ãèø¿¿í áîëîí áàãø õàìòðàí õèéæ ç¿é ¿éë÷ëýëèéí õýìæýýã èõýñãýæ
ò
òîãòîëûã ãàðãàæ òîìú¸î ãàðãàõàä áàãàñãàæ áîëîõ àðãà áàðèëûã
òºõººð
òóñëàõ , Áîäëîãî áîäîõ çºâëºìæ ºãºõ ýçýìøèí ò¿¿íèéã òîîöîîëîõ õýðýãëýõ
ºìæ F1S1=F2S1
Үйлийн баримжааг Õÿëáàð áîäëîãî ºãºõ , øèíãýíò Áîäëîãî áîäîõ , æèøýýã òàéëáàðëàí
үнэлэн хөгжүүлэх øàõóóðãûí àìüäðàë äýýðõ æèøýýã ÿðèëöàõ
3 ìèí
үе ñóðàã÷äààð ãàðãóóëàõ Áàãóóäûã ¿íýëæ óðàìøóóëàõ
Ýý ëæèò õè ÷ ý ë ¹ 3
ý
Äàñã Ñóðàã÷èäòàé ìýíäëýõ , áàã çîõèîí
Зохион байгуулах Õè÷ýýëä áýëòãýõ, áàãøòàé ìýíäëýõ,
áàéãóóëàõ,áàãèéí ãèø¿¿äèéã
àëûí үе шат 4 áàã áîëîí áàéð áýëòãýõ
äóãààðëàõ èðö á¿ðòãýõ 2 ìèí
õè÷ýý
ªìíºõ ñýäâèéã Õèé áà øèíãýíèé äàðàëò, øèíãýíò Øèíãýíò òºõººðºìæèéí àìüäðàë äýýðõ
ë 5 ìèí
ñýðãýýí ñàíóóëàõ òºõººðºìæ æèøýýã ãàðãàæ õýëýõ
Үйлийн баримжаа Áàãø ñóðàã÷äàä øèíãýíò òºõººðºìæèéí Ñóðàã÷èä çóðãèéã àæèãëàí
олгох үе 4 çóðãèéã áàã á¿ðò òàðààí ºãºõ , àæèëëàõ çàð÷èì áàãàæ õýðýãñëèéí
øèíãýíò òºõººðºìæèéí àæèëëàõ ¿¿ðãèéã òàéëáàðëàí òàíèëöàõ
çàð÷èìûã àæèãëàí òàéëáàðëàõ
10 ìèí
äààëãàâàð ºãºõ
Çóðàã. 1-ð áàã, çóðàã 2-2-ð áàã ,
çóðàã3- 3-ð áàã , çóðàã4- 4-ð áàã
Үйлийн баримжааг Áàãèéí íýã ãèø¿¿íèéã ãàðãàæ áóñàä Áàãóóä íýã ãèø¿¿íèéã ãàðãàæ 5 ìèí
ялган таних үе áàãèéí ãèø¿¿äýä òàéëáàðëóóëàõ áóñàä áàãèéí ãèø¿¿äýä
òàéëáàðëàõ, íýìýëò òàéëáàðûã

9. áóñàä ãèø¿¿äýýð õèéëãýõ
Үйлийн баримжааг ªºðèé㺺 ñîðèîðîé äàñãàëûí çààâðûã Ñóðàã÷èä äààëãàâðûã ã¿éöýòãýæ 15 ìèí
эзэмших үе áàãø òàíèëöóóëàõ 4 áàãò áîäëîãî óðàëäàõ
äàñãàëóóäûã ºã÷ õóãàöàà õàðàí
áîäóóëæ óðàëäóóëàõ
Үйлийн баримжааг Áàãóóäûí áîäëîãî áîëîí äàñãàë äýýð Áàãóóä äààëãàâðûã öàãòàà
үнэлэн хөгжүүлэх ãàð÷ áàéãàà àëäààã àæèãëàí áàãòààí õèéæ ä¿ãí¿¿ëýõ 3 ìèí
үе ñóðàã÷äûã ¿íýëýõ
Ýý ëæèò õè ÷ ý ë ¹ 4
ý
Зохион байгуулах Ñóðàã÷èäòàé ìýíäëýõ , çîõèîí
Õè÷ýýëä áýëòãýõ, áàãøòàé ìýíäëýõ
үе шат áàéãóóëàõ, èðö á¿ðòãýõ
2 ìèí
Øóìáàõ òºõººðºìæèéí òóñëàìæòàéãààð Ñóðàã÷èä àñóóëòûã àíõààðàëòàé
1960 îíä äàëàéí õàìãèéí ã¿ öýã 11000ì ñîíñîæ òààìàãëàë äýâø¿¿ëýõ
Сэдэлжүүлэх ã¿íä øóìáàæýý. Ò¿¿íèé õàíûã 12ñì
3 ìèí
çóçààíòàé ìàø áàò áºõ áîëäîîõ
õèéæýý.¯¿íèé ó÷èð íü þó âý?
Үйлийн баримжаа ªìíºõ ñýäâèéã áàòàòãàõ Õèé áà Õèé áà øèíãýíèé äàðàëò äàìæèõ
олгох үе øèíãýíèé äàðàëò õàòóó áèåèéí òóõàé ¿çýõýä æèí òîîöîîã¿é.Äýëõèéí
òóëãóóðòàà ó÷ðóóëàõ äàðàëòûí îð÷èì áàéãàà õèé áà øèíãýí õàòóó 5 ìèí
/ Õèé, òàëààð ñýðãýýæ áèåèéí æèíãèéí áèåèéí àäèëààð äýëõèé òàòàãäàæ
øèíãýí òóõàé ÿðèëöàõ áàéäàã ãýäãèéã îéëãîõ
Үйлийн баримжааг Øèíãýíèé äàðàëò ã¿íýýñ õýðõýí Òóðøèëòûã çààâðûí äàãóó áýëòãýí
èé
ялган таних үе õàìààðàõûã àæèãëàõ òóðøèëò ã¿éöýòãýæ õàìòðàí ä¿ãíýëò ãàðãàõ
æèíã 10
õèéëãýæ, øèíãýíèé áàãàíû ºíäðººñ p=ρ∙g∙h
èéí ìèí
õàìààð÷, ñàâíû õýëáýðýýñ Õàðèëöàõ ñàâíû òóõàé îéëãîëò
äàðàë õàìààðàõã¿é áàéãààã ãàðãóóëàõ àâàõ
ò Үйлийн баримжааг Ìàãäåáóðãèéí ãàéõàìøèã ò¿¿õèéã Àãààðûí äàðàëòûã èëð¿¿ëýõ
эзэмших үå ñóðàã÷äàä òàðààí ºã÷ óíøóóëàõ , òóðøèëòûã õèéæ ã¿éöýòãýí
Àãààðûí äàðàëò ºíäðººñ õàìààðàõ ä¿ãíýëò ãàðãàõ ,Õ¿ñíýãòèéã
15 ìèí
õ¿ñíýãòèéã ºã÷ ãðàôèê çóðóóëæ ºãºãäëèéã àøèãëàí ãðàôèê
ä¿ãíýëò õèéëãýõ áàéãóóëàõ, àãààðûí äàðàëòûã
õýìæèõ áàãàæòàé òàíèëöàõ
Үйлийн баримжааг Ñóðàã÷äûí õèéñýí òóðøèëòûã ÿðèóëæ Áóñàäòàé ñàíàà áîäëîî õóâààëöàõ
үнэлэн хөгжүүлэх ä¿ãíýëòýí äýýð õàìòðàí àæèëëàõ , æèøýý ãàðãàæ ÿðèëöàõ 3 ìèí
үе ñóðàã÷äûã ¿íýëýõ , óðàìøóóëàõ
Ä¿ãíýëò Àñóóëò äààëãàâûã àæèëëàõ ,
Ñóðàõ áè÷èãòýé àæèëëóóëàõ
Ñóðàã÷èä ººðèé㺺 ãýðèéí äààëãàâàð òýìäýãëýæ àâàõ 2 ìèí
Ãýðò ñòð:55 6-8 äàñãàë àæèëëàõ
¿íýëýõ
Ýý ëæèò õè ÷ ý ë ¹ 5
ý

10. Õèé Ñóðàã÷èäòàé ìýíäëýõ , 4 áàã çîõèîí
Зохион байгуулах Õè÷ýýëä áýëòãýõ, áàãøòàé ìýíäëýõ, 2
áàéãóóëàõ,áàãèéí ãèø¿¿äèéã
áà үе шат 4 áàã áîëîí áàéð áýëòãýõ ìèí
äóãààðëàõ èðö á¿ðòãýõ
øèíãýí
65êã ìàññòàé õ¿íèéã ãàçàð äýýð Ñóðàã÷èä ººðèéí áîäëîîð òààìàãëàë
ä ºðãºæ ÷àäàõã¿é àòàë óñàíä áàéõ ¿åä äýâø¿¿ëýõ áàãø ñàìáàðò áè÷èõ
õºâºõ Сэдэлжүүлэх íü àìàðõàí ºðãºæ ÷èð÷ áîëäîãûí ó÷èð íü 2 ìèí
æèâý þó âý ãýñýí ñýäýëæ¿¿ëñýí àñóóëò
àñóóõ
õ
Үйлийн баримжаа Áèåèéí ýçëýõ¿¿íèéã îëîõ íýãæèéí Ñóðàã÷èä òýìäýãëýãýý òîìú¸î,
1
олгох үе òàëààð ñýðãýýí ñàíàõ íýãæèéã áè÷èæ òýìäýãëýõ
ìèí
Үйлийн баримжааг Òóðøèëòûí çààâðûí äàãóó õèéæ
10
ялган таних үе Áàãóóäàä òóðøèëò 1-4 ºã÷ õèéõ ÿðèëöàõ
Ìèí
äàðààëëûã òàéëáàðëàæ ºãºõ
Үйлийн баримжааг Áàã á¿ðýýñ íýã ñóðàã÷ ãàðãàæ Ñóðàã÷èä ä¿ãíýëò õèéæ, òýìäýãëýë
эзэмших үå òóðøèëòûã òàéëáàðëóóëàõ õºòëºõ 10 ìèí
Үйлийн баримжааг Áèå ÿìàð ¿åä õºâæ, ÿìàð ¿åä æèâæ Ñóðàã÷èä õîëáîî õàìààðëûã ãàðãàí
үнэлэн хөгжүүлэх áàéãààã àæèãóóëàõ , Àðõèìåä áà òýìäýãëýë õºòëºõ
10
үе õ¿íäèéí õ¿÷íèé õîëáîî, Øèíãýí áà
áèåèéí íÿãòûí õàìààðëûã ãàðãóóëàõ
Ä¿ãíýëò Àñóóëò äàñãàëûã õèéæ ä¿ãí¿¿ëýõ ,
Ñóðàõ áè÷èã äàñãàë àæëûã õèéæ
Ñóðàã÷èä ººðèé㺺 àìüäðàë äýýðõ æèøýýí äýýð ÿðèëöàõ 5 ìèí
ã¿éöýòãýõ
¿íýëýõ
Äàñãàëûí Ñóðàõ áè÷ãèéí ººðèé㺺 ñîðèîðîé õýñãèéí äààëãàâðûã ã¿éöýòãýæ õîñîîð àæèëëàõ çàð÷èìààð
40 ìèí
õè÷ýýë ñóðàã÷èä áèå áèåíýý ä¿ãíýæ áàãøèä ¿íýëãýýã ºãºõ
Ñýäâ Ñóðàã÷äûí ìýäëýã
Ñóðàã÷èä áàãøèéí òàðààæ ºãñºí
÷àäâàðûã ¿íýëýõ
èéí ìàòåðèàëûã 40 ìèí õóãàöààíä
òýäíèéã õºãæ¿¿ëýõ Áàãø òåñò òàðààí ºã÷ àæèëëóóëàõ 40 ìèí
øàëã ã¿éöýòãýæ ººðèéí ìýäëýã ÷àäâàðûã
÷èãëýëèéí òåñò
àëò ¿íýë¿¿ëæ ä¿ãí¿¿ëýõ
äààëãàâàð
Нийт 7 цаг

11. А. 100 Ïà В. 180 Ïà С. 18 Ïà D. 55.5Ïà
Ñ ýäýâ : Äàðàëò Àíã è : 8
1.Ìèíçóðê äýõ áåíçèíû ò¿âøèí 273ìë èéã çààæ áàéâ. Ò¿¿íð¿¿ øàãàé õèéñíèé äàðàà ò¿¿íèé 10. 2.5 êã ìàññòàé áèåèéã øèíãýíä æèâ¿¿ëýõýä 2êã øèíãýí ò¿ðýãäýí ãàð÷ýý. Ýíý áèå øèíãýí
ò¿âøèí 300ìë áîëîâ. Øàãàéíû ýçýëõ¿¿íèéã îë. À. 300ìë B.27ìë C.573ìë äîòîð õºâºõ ¿¿, æèâýõ ¿¿
2.çөв харгалзуулна уу. А. Õºâíº В. Æèâíý
1. Нэгж а. Äàðàëò С. Äóíä íü îðøèíî D. õàðüöóóëàõ áîëîìæã¿é
2. Үзэгдэл b. Æèâýõ Á¿òýýõ äààëãàâàð
3. Хэмжигдэхүүн с. Ïàñêàë 1. Øèíãýíèé äàðàëò ºíäðººñ õýðõýí õàìààðàõ ãðàôèêèéã ¿ç¿¿ëýâ.
4. øèíãýíò òºõººðºìæ d. Áàðîìåòð 0 1 2 3 4 5 h(äì)
5. Хэмжигч багаж е. Íàñîñ Ð(Í/ì
2
А. 1e 2g 3d 4b 5c B. 1c 2b 3a 4e 5d C. 1ñ 2b 3à 4d 5e
D. 1e 2d 3c 4b 5a E. 1d 2b 3c 4a5e 3920
2940
3.Шингэнт машины том бүлүүрийн талбай 500 см , бага бүлүүрийн талбай 5 см
2 2
бөгөөд
1960
бага бүлүүр дээр 100 H хүч үйлчилж байвал том бүлүүр дээр ямар хүч үйлчлэх вэ? 980
А. 100 H В. 10000 H С. 1000 H D. 10 H Е. 1 H À. Ýíý ãðàôèêààð 40ñì áà 25 ñì ã¿í äýõ äàðàëòûã îë.
4.Äîîðõ íýãæ¿¿äýýñ àëü íü áèåèéí äàðàëòûí íýãæ âý? Â.Ýíý ãðàôèê ÿìàð øèíãýíä òîõèðîõ âý?
2 3
À. Í/ì B. Æ/ñ Ñ. ì/ñ D.êã/ì E. Í/êã
5.Áèå õºâºõ æèâýõ ¿çýãäýëòýé õîëáîîòîé äîîðõ õýëëýã¿¿äýýñ ÁÓÐÓÓà íü îëíî óó.
À. Àðõèìåäèéí õ¿÷ õ¿íäèéí õ¿÷íýýñ èõ áîë áèå øèíãýíèé ãàäàðãóó äýýð õºâíº
Â. Àðõèìåäèéí õ¿÷ õ¿íäèéí õ¿÷íýýñ áàãà áîë áèå æèâíý 2. Ìàãäåáóðãèéí ãàéõàìøèã òóðøèëòûã
Ñ. Øèíãýíèé íÿãò áèåèéí íÿãòààñ èõ áîë áèå õºâíº áè÷èæ ä¿ãíýëò ãàðãà.
D. Øèíãýíèé íÿãò áèåèéí íÿãòààñ áàãà áîë áèå õºâíº Ñ ýäýâ : Äàðà ëò Àíã è : 8
1.Ìèíçóðê äýõ áåíçèíû ò¿âøèí 273ìë èéã çààæ áàéâ. Ò¿¿íð¿¿ øàãàé õèéñíèé äàðàà ò¿¿íèé
6. Øèëýí àÿãàíä 8ñì ò¿âøèí áîëòîë óñ õèéâ.Õýðýâ àãààðûí äàðàëò 10 5
Ïà áîë óñíû ç¿ãýýñ
ò¿âøèí 300ìë áîëîâ. Øàãàéíû ýçýëõ¿¿íèéã îë. À. 300ìë B.27ìë C.573ìë
3
øèëýí àÿãàíû ¸ðîîëä ó÷ðóóëàõ äàðàëòûã îëíî óó? Óñíû íÿãò-1000êã/ì 2.çөв харгалзуулна уу.
5 4
À.10 Ïà B.100.8êÏà Ñ.0.8∙ 10 Ïà D.0.8êÏà E.8000Ïà 1. Нэгж а. Äàðàëò
2
7. 100êã ìàññòàé òðàêòîðûí ãèíæíèé òóëàõ òàëáàé 2ì . Òðàêòîð õºðñºíä ó÷ðóóëàõ äàðàëòûã 2. Үзэгдэл b. Æèâýõ
òîäîðõîéë 3. Хэмжигдэхүүн с. Ïàñêàë
А. 500Ïà В. 50Ïà С. 200 Ïà D. 20Ïà 4. øèíãýíò òºõººðºìæ d. Áàðîìåòð
8. Äàðàõ õ¿÷íèé õýìæýý òîãòìîë áîë äàðàëò õè÷íýýí èõ áàéíà …. òºäèé ÷èíýýí …. áàéíà. 5. Хэмжигч багаж е. Íàñîñ
А. Òàëáàé, áàãà В. Äàðàëò ,áàãà С. Òàëáàé, èõ D. äàðàëò èõ А. 1e 2g 3d 4b 5c B. 1c 2b 3a 4e 5d C. 1ñ 2b 3à 4d 5e
3
9. Ñàâ äîòîðõ øèíãýíèé áàãàíû ºíäºð 10ñì íÿãò íü 1.8ã/ñì áîë ñàâíû ¸ðîîëä äàðàõ øèíãýíèé D. 1e 2d 3c 4b 5a E. 1d 2b 3c 4a5e
äàðàëòûã îë.

12. 2940
3.Шингэнт машины том бүлүүрийн талбай 500 см , бага бүлүүрийн талбай 5 см 2 2
бөгөөд
1960
бага бүлүүр дээр 100 H хүч үйлчилж байвал том бүлүүр дээр ямар хүч үйлчлэх вэ?
980
А. 100 H В. 10000 H С. 1000 H D. 10 H Е. 1 H
À. Ýíý ãðàôèêààð 40ñì áà 25 ñì ã¿í äýõ äàðàëòûã îë.
4.Äîîðõ íýãæ¿¿äýýñ àëü íü áèåèéí äàðàëòûí íýãæ âý?
2 3 Â.Ýíý ãðàôèê ÿìàð øèíãýíä òîõèðîõ âý?
À. Í/ì B. Æ/ñ Ñ. ì/ñ D.êã/ì E. Í/êã
5.Áèå õºâºõ æèâýõ ¿çýãäýëòýé õîëáîîòîé äîîðõ õýëëýã¿¿äýýñ ÁÓÐÓÓà íü îëíî óó.
À. Àðõèìåäèéí õ¿÷ õ¿íäèéí õ¿÷íýýñ èõ áîë áèå øèíãýíèé ãàäàðãóó äýýð õºâíº
Â. Àðõèìåäèéí õ¿÷ õ¿íäèéí õ¿÷íýýñ áàãà áîë áèå æèâíý 2. Ìàãäåáóðãèéí ãàéõàìøèã òóðøèëòûã
Ñ. Øèíãýíèé íÿãò áèåèéí íÿãòààñ èõ áîë áèå õºâíº áè÷èæ ä¿ãíýëò ãàðãà.
D. Øèíãýíèé íÿãò áèåèéí íÿãòààñ áàãà áîë áèå õºâíº
6. Øèëýí àÿãàíä 8ñì ò¿âøèí áîëòîë óñ õèéâ.Õýðýâ àãààðûí äàðàëò 10 5
Ïà áîë óñíû ç¿ãýýñ
3
øèëýí àÿãàíû ¸ðîîëä ó÷ðóóëàõ äàðàëòûã îëíî óó? Óñíû íÿãò-1000êã/ì
5 4
À.10 Ïà B.100.8êÏà Ñ.0.8∙ 10 Ïà D.0.8êÏà E.8000Ïà
7.100êã 2
ìàññòàé òðàêòîðûí ãèíæíèé òóëàõ òàëáàé 2ì . Òðàêòîð õºðñºíä ó÷ðóóëàõ
äàðàëòûã òîäîðõîéë
А. 500Ïà В. 50Ïà С. 200 Ïà D. 20Ïà
8.Äàðàõ õ¿÷íèé õýìæýý òîãòìîë áîë äàðàëò õè÷íýýí èõ áàéíà …. òºäèé ÷èíýýí …. áàéíà.
А. Òàëáàé, áàãà В. Äàðàëò ,áàãà С. Òàëáàé, èõ D. äàðàëò èõ
3
9. Ñàâ äîòîðõ øèíãýíèé áàãàíû ºíäºð 10ñì íÿãò íü 1.8ã/ñì áîë ñàâíû ¸ðîîëä äàðàõ øèíãýíèé
äàðàëòûã îë.
А. 100 Ïà В. 180 Ïà С. 18 Ïà D. 55.5Ïà
10. 2.5 êã ìàññòàé áèåèéã øèíãýíä æèâ¿¿ëýõýä 2êã øèíãýí ò¿ðýãäýí ãàð÷ýý. Ýíý áèå øèíãýí
äîòîð õºâºõ ¿¿, æèâýõ ¿¿
А. Õºâíº В. Æèâíý
С. Äóíä íü îðøèíî D. õàðüöóóëàõ áîëîìæã¿é
Á¿òýýõ äààëãàâàð
1. Øèíãýíèé äàðàëò ºíäðººñ õýðõýí õàìààðàõ ãðàôèêèéã ¿ç¿¿ëýâ.
0 1 2 3 4 5 h(äì)
2
Ð(Í/ì
3920

13. Õèé áà øèíãýíèé äàðàëò, øèíãýíò òºõººðºìæ Ýýëæèò õè÷ýýë ¹2
Òóðøèëò1: Õèé øèíãý íèé øà õà ã äà õ чанарыг судлах
Хэрэглэгдэх багаж: õóâàíöàð øèïðèç 2 øèðõýã, ñàâòàé óñ
Гүйцэтгэх ажил: Дээрх багажуудыг ашиглан дараах даалгаваруудыг гүйцэтгэ
1.2 øèïðèçýíä èæèë õýìæýýíèé àãààð áîëîí óñ ñîðóóëàí áýëòãýæ õóâààðèéã
õ¿ñíýãòýíä áè÷èæ òýìäýãëýõ
2.Øèïðèçíû õîøóóã ãàðààð òàãëàí çýðýã øàõàæ àæèãëàí, õóâààðèéã õ¿ñíýãòýíä
áè÷èõ
Õèé áà øèíãýíèéã Õèé áà øèíãýíèéã øàõàõ
øàõààã¿é áàéõ ¿åèéí ¿åèéí çààëò v2
çààëò v1
Õèé
Øèíãýí
3.Туршилтаас ажигласан зүйлээ тайлбарлана уу?
4.Туршилтаас дүгнэлт хийнэ үү?

14. Õèé áà øèíãýíèé äàðàëò, øèíãýíò òºõººðºìæ Ýýëæèò õè÷ýýë ¹2
Òóðøèëò2: Øèíãý í ãàäíû ¿é ë ÷ëý ëè é ã õý ð õý í äàì æó ó ëä ã èéã судлах
Хэрэглэгдэх багаж: õóâàíöàð øèïðèç 2 øèðõýã, ñàâòàé óñ, í¿õòýé øààð, òîì
àìñàðòàé ñàâ
Гүйцэтгэх ажил: Дээрх багажуудыг ашиглан дараах даалгаваруудыг гүйцэтгэ
1.2 øèïðèçýíä óñ ñîðóóëàí áýëòãýæ í¿ëýñýí øààðûã ¿ç¿¿ðò íü áýõëýí òóðøèëò
õèéõ áàãàæèéã áýëòãýõ
2.Òîì àìñàðòàé ñàâàíä áàéðëóóëàí á¿ë¿¿ðèéã øàõàæ àæèãëàõ
3.Туршилтаас ажигласан зүйлээ ÿðèëöàæ тайлбарлана уу?
4.Туршилтаас дүгнэлт хийнэ үү?
Õèé áà øèíãýíèé äàðàëò, øèíãýíò òºõººðºìæ Ýýëæèò õè÷ýýë ¹2
Òóðøèëò1: Õèé ãàäíû ¿é ë ÷ëý ëè é ã õý ð õý í äàì æó ó ëä ã èéã судлах
Хэрэглэгдэх багаж: õóâàíöàð øèïðèç 2 øèðõýã, àðö, ø¿äýíç , í¿õòýé øààð

15. Гүйцэтгэх ажил: Дээрх багажуудыг ашиглан дараах даалгаваруудыг гүйцэтгэ
1.Í¿ëýñýí øààðûã àðöíû óòààãààð ä¿¿ðãýí 2 øèïðèçíèé ¿ç¿¿ðò íü áýõëýí
òóðøèëò õèéõ áàãàæèéã áýëòãýõ
2.Á¿ë¿¿ðèéã øàõàæ àæèãëàõ
3.Туршилтаас ажигласан зүйлээ тайлбарлана уу?
4.Туршилтаас дүгнэлт хийнэ үү?
1 .Àâòî ìàøèíû øèíãý íò òî î ðì ç
î Ýý ëæèò õè ÷ ý ë ¹ 3
ý
Àâòîìàøèíû òîîðìîçíû ñèñòåì íàéäðàâòàé áàéõ íü ìàø ÷óõàë.Òîîðìîçíû ñèñòåì íü
äºðâºí äóãóéíä èæèëõýí ¿éë÷ëýõ ¸ñòîé. Òîîðìîçëîõ ¿åä æîëîî÷èéí õºëíèé õ¿÷èéã
èõýñãýõ çîðèëãîîð òóñãàé øèíãýíèéã õ¿÷íèé ¿éë÷ëýëèéã äàìæóóëàã÷ áîëãîí
àøèãëàäàã.
Çóð àã 1 / Àâòî ìàøèíû øèíãý íò òî î ðì ç íû à æè ëëà õ ç àð ÷ û ã
î ì
ò àé ëáàð ëà/

16. 1-Òîîðìîçíû ãèøã¿¿ð
2-Á¿ë¿¿ðòýé öèëèíäð
3-Òîîðìîçíû öëèíäýð
4-Òîîðìîçíû áóë
5-Èâ¿¿ðèéã òàòàæ õóó÷èí áàéðàíä íü îðóóëàõ ¿¿ðýãòýé ï¿ðø
6-Òîîðìîçíû øèíãýí
1-
1.Àæèëëàõ çàð÷ìûã áàãààð ÿðèëöàí òàéëáàðëàí áè÷.
2.Øèíãýíò òºõººðºìæèä ìåõàíèêèéí àëòàí ä¿ðýì õýðõýí áèåëýýõ òàëààð ÿðèëöàíà
óó. Øàõóóðãûí á¿ë¿¿ð áà àæëûí á¿ë¿¿ðèéí òàëáàé, õ¿÷ áà øèëæèëòèéí
õîîðîíäûí õîëáîîã ãàðãà.
2 .Àâòî ìàøèíû øèíãý íò äî ì êð àò Ýý ëæèò õè ÷ ý ë¹ 3
ý
Àâòîìàøèíû øèíãýíò äîìêðàò ñèñòåì íàéäðàâòàé áàéõ íü ìàø ÷óõàë. øèíãýíò
äîìêðàòûã àøèãëàõ ¿åä æîëîî÷èéí ãàðíû õ¿÷èéã èõýñãýõ çîðèëãîîð òóñãàé
øèíãýíèéã õ¿÷íèé ¿éë÷ëýëèéã äàìæóóëàã÷ áîëãîí àøèãëàäàã.
Çóð àã 2 / Àâòî ìàøèíû øèíãý íò äî ì êð àò à æè ëëà õ ç àð ÷ û ã
ì
ò àé ëáàð ëà/

17. Àæèëëàõ çàð÷ìûã áàãààð ÿðèëöàí òàéëáàðëàí áè÷.
Øèíãýíò òºõººðºìæèä ìåõàíèêèéí àëòàí ä¿ðýì õýðõýí áèåëýýõ òàëààð ÿðèëöàíà óó.
Øàõóóðãûí á¿ë¿¿ð áà àæëûí á¿ë¿¿ðèéí òàëáàé, õ¿÷ áà øèëæèëòèéí õîîðîíäûí
õîëáîîã ãàðãà.
3 .øèíãý íò øà õó óð ãà Ýý ëæèò õè ÷ ý ë ¹ 3
ý
Øèíãýíò øàõóóðãûã õ¿íä áèåèéã ºðãºõ, æèãíýõýä àøèãëàäàã.̺í óðãàìëûí òîñ
øàõàæ àâàõ, ºâñ áîîõ , ôàíåð, êàðòîíûã øàõàæ íÿãòðóóëàõàä àøèãëàäàã.
Çóð àã 3 / Øèíãý íò øà õó óð ãû í à æè ëëà õ ç àð ÷ û ã ò àé ëáàð ëà/
ì
a.i.1.a.i.1.Àæèëëàõ çàð÷ìûã áàãààð ÿðèëöàí òàéëáàðëàí áè÷.

18. a.i.1.a.i.2.Øèíãýíò òºõººðºìæèä ìåõàíèêèéí àëòàí ä¿ðýì õýðõýí áèåëýýõ òàëààð
ÿðèëöàíà óó. Øàõóóðãûí á¿ë¿¿ð áà àæëûí á¿ë¿¿ðèéí òàëáàé, õ¿÷ áà
øèëæèëòèéí õîîðîíäûí õîëáîîã ãàðãà.
4 .Øè í ãý íò øà õó óð ãà Ýý ëæèò õè ÷ ý ë ¹ 3
ý
Øèíãýíò øàõóóðãûã õ¿íä áèåèéã ºðãºõ, æèãíýõýä àøèãëàäàã.̺í óðãàìëûí òîñ
øàõàæ àâàõ, ºâñ áîîõ , ôàíåð, êàðòîíûã øàõàæ íÿãòðóóëàõàä àøèãëàäàã.
Çóð àã 4 / Øèíãý íò øà õó óð ãû í à æè ëëà õ ç àð ÷ û ã ò àé ëáàð ëà/
ì
Àæèëëàõ çàð÷ìûã áàãààð ÿðèëöàí òàéëáàðëàí áè÷.

19. Øèíãýíò òºõººðºìæèä ìåõàíèêèéí àëòàí ä¿ðýì õýðõýí áèåëýýõ òàëààð ÿðèëöàíà
óó. Øàõóóðãûí á¿ë¿¿ð áà àæëûí á¿ë¿¿ðèéí òàëáàé, õ¿÷ áà øèëæèëòèéí
õîîðîíäûí õîëáîîã ãàðãà.
1-ð áàã
Áî ä ë ãî 1 : Øèíãýíò òºõººðºìæèéí æèæèã á¿ë¿¿ðèéí òàëáàé S1, ¿éë÷ëýõ õ¿÷ F1,
î
òîì á¿ë¿¿ðèéí òàëáàé S2 , ò¿¿íä ¿éë÷ëýõ õ¿÷ F2 áîë äàðààõ õ¿ñíýãòèéí äóòóóã
í¿äèéã áºãëºíº ¿¿.
Øàõóóðãûí á¿ë¿¿ð Àæëûí á¿ë¿¿ð
¹ 2 2
S1 ,cì F1 ,H S2 ,cì
1 50 ? 250
2 20 1000 800
3
4
3,4 -ð í¿äýíä õ¿÷èéã îëîõ áîäëîãî çîõèîí áè÷èæ òîîöîîëîõ
2
Áî ä ë ãî 2 : Ãóòëûí óëíû òàëáàé 0.035ì .Õýðýâ õ¿íèé ìàññ 70êã áîë ò¿¿íèé øàëàíä
î
¿ç¿¿ëýõ äàðàëòûã òîäîðõîéë .
Àñ óó ëò 1 : Ç¿¿ãýýð þì î¸õäîî õóðóóâ÷ ç¿¿äãèéí ó÷èð þó âý? Òàéëáàðëààðàé
Àñ óó ëò 2 : Æèæèã ðåçèí áºìáºãèéã ãàðààð õ¿÷òýé øàõààä òàâèõàä äàõèí
Ẻðºíõèé õýëáýðòýé áîëäîã.Ýíý íü ôèçèêèéí ÿìàð õóóëèéã áàòàëæ áàéíà âý?

20. 2-ð áàã
Áî ä ë ãî 1 : Øèíãýíò òºõººðºìæèéí æèæèã á¿ë¿¿ðèéí òàëáàé S1, ¿éë÷ëýõ õ¿÷ F1,
î
òîì á¿ë¿¿ðèéí òàëáàé S2 , ò¿¿íä ¿éë÷ëýõ õ¿÷ F2 áîë äàðààõ õ¿ñíýãòèéí äóòóóã
í¿äèéã áºãëºíº ¿¿.
Øàõóóðãûí á¿ë¿¿ð Àæëûí á¿ë¿¿ð
¹ 2 2
S1 ,cì F1 ,H S2 ,cì
1 ? 200000 250
2 20 1000 ?
3
4
3,4 -ð í¿äýíä òàëáàéã îëîõ áîäëîãî çîõèîí áè÷èæ òîîöîîëîõ
Áî ä ë ãî 2 : Õýðýâ òðàêòîðûí õºðñºíä ó÷ðóóëàõ äàðàëò 40êÏà, õàðèí õî¸ð ãèíæíèé
î
2
òóëàõ òàëáàé 1.ì áîë ò¿¿íèé æèíã îë.
Àñ óó ëò 1 : ßìàð ó÷ðààñ áàðüæ áàéãàà áàéøèíãèéí õàíûí ñóóðèíä ºðãºí áåòîí
õàâòàíã òàâüäàã âý? Òàéëáàðëààðàé
Àñ óó ëò 2 : Àâòî ìàøèíû à÷ààã áóóëãàâàë ò¿¿íèé äóãóéíóóä äàõü õèéí äàðàëò
èõñýõ ¿¿ , áàãàñàõ óó?
3-ð áàã
Áî ä ë ãî 1 : Øèíãýíò òºõººðºìæèéí æèæèã á¿ë¿¿ðèéí òàëáàé S1, ¿éë÷ëýõ õ¿÷ F1,
î
òîì á¿ë¿¿ðèéí òàëáàé S2 , ò¿¿íä ¿éë÷ëýõ õ¿÷ F2 áîë äàðààõ õ¿ñíýãòèéí äóòóóã
í¿äèéã áºãëºíº ¿¿.
Øàõóóðãûí á¿ë¿¿ð Àæëûí á¿ë¿¿ð
¹ 2 2
S1 ,cì F1 ,H S2 ,cì
1 ? 200000 250
2 50 ? 250
3
4
3,4 -ð í¿äýíä õ¿÷ áà òàëáàéã îëîõ áîäëîãî çîõèîí áè÷èæ òîîöîîëîõ
2
Áî ä ë ãî 2 : Çàì çàñàõ áóëóó 6000êã ìàññòàé áºãººä òóëãóóðûí òàëáàé 2ì áîë
î
õºðñºíä ÿìàð äàðàëò ó÷ðóóëàõ âý?
Àñ óó ëò 1 : ¯¿ðãýâ÷íèé íàðèéí îîñîð ºðãºí îîñðûã áîäâîë èë¿¿ äàðäãèéí ó÷èð þó âý?

21. Àñ óó ëò 2 : Ñàâàíãèéí õººñ ÿàãààä áºìáºëºã õýëáýðòýé áàéäãèéí ó÷èð þó âý?
4-ð áàã
Áî ä ë ãî 1 : Øèíãýíò òºõººðºìæèéí æèæèã á¿ë¿¿ðèéí òàëáàé S1, ¿éë÷ëýõ õ¿÷ F1,
î
òîì á¿ë¿¿ðèéí òàëáàé S2 , ò¿¿íä ¿éë÷ëýõ õ¿÷ F2 áîë äàðààõ õ¿ñíýãòèéí äóòóóã
í¿äèéã áºãëºíº ¿¿.
Øàõóóðãûí á¿ë¿¿ð Àæëûí á¿ë¿¿ð
¹ 2 2
S1 ,cì F1 ,H S2 ,cì
1 20 1000 ?
2 50 ? 250
3
4
3,4 -ð í¿äýíä õ¿÷ áà òàëáàéã îëîõ áîäëîãî çîõèîí áè÷èæ òîîöîîëîõ
Áî ä ë ãî 2 : 50êã ìàññòàé öàí÷íû ¿¿ñãýõ äàðàëò íü 2500Ïà áîë íýã öàíàíû òàëáàéã
î
îë.
Àñ óó ëò 1 : ¯ð ñóóëãàã÷ áà õºäºº àæ àõóéí áóñàä ìàøèíû äóãóéã ÿìàð çîðèëãîîð
ºðãºí õèéäýã âý?
Àñ óó ëò 2 : Óñàí äîòîðõ òýñðýëò ò¿¿í äýõ àìüä îðãàíèçìä àþóëòàé áàéäãèéí ó÷èð
þó âý?
Ýý ëæèò õè ÷ ý ë ¹ 4 Õèé øèíãý íèé æè í ã èéí äàð à ëò
ý
Òó ð øè ëò 1 : Ø èíãýíèé äàðàëò ã ¿í ýýñ õýðõýí õàìààðàõûã à æèã ëàõ
Õý ð ý ã ëý õ áà ã à æ: Øèëýí õîîëîé, ¿ëýýäýã áºìáºëºã, ºíãºòýé óñ, íàðèéí óòàñ,
óñòàé ñàâ
à ¿éöýò ãý õ:
-¯ëýýäýã áºìáºëºãò ºíãºòýé óñàà õèéæ, àìñðààð íü øèëýí õîîëîé øóðãóóëæ óÿíà.
-¯¿íèéã óñòàé ñàâàíä ààæóóõàí îðóóëæ, ìºí áóöààæ ãàðãàíà.
-Ãóóðñàí õîîëîéíû äýýä àìñðûã ýðõèé õóðóóãààð òàãëààä ñàâòàé óñàíä îðóóëæ
áºìáºëºãºº ñàâíû ¸ðîîëä õ¿ðãýæ ýðõèé õóðóóãàà àâíà.
Òóðøèëòûí ÿâöûã ÿðèëöàí òàéëáàðëàí áè÷ýýðýé .

22. Ä¿ãíýëò ãàðãàí áè÷ýýðýé
Ýý ëæèò õè ÷ ý ë ¹ 4 Õèé øèíãý íèé æè í ã èéí äàð à ëò
ý
Òó ð øè ëò 1 : Àãààðûí äàðàëò èëð ¿¿ë ýõ
Õý ð ý ã ëý õ áà ã à æ: Øèë ñàâ, öààñ , óñòàé ñàâ
à ¿éöýò ãý õ:
-Øèë ñàâàíä óñ õèéõ
-Öààñààð ñàâíû àñìàðûã òàãëà
-Öààñàí äýýð ãàðàà òàâèàä óñòàé ñàâûã õºìºðíº.
-Äàðàà íü öààñûã äàðæ áàéãààä ãàðàà àâàíà
a.i.1.a.i.1.Òóðøèëòûí ÿâöûã ÿðèëöàí òàéëáàðëàí áè÷ýýðýé .

23. a.i.1.a.i.2.Ä¿ãíýëò ãàðãàí áè÷ýýðýé
Ýý ëæèò õè ÷ ý ë ¹ 4 Õèé æè í ã èéí äàð à ëò
ý
Àãààðûí äàðàëò ºíäðèéí äèàãðàìì äýýð õàðóóë.
Àãààðûí
2 4 6 8 10
äàðàëò,ê Ïà
ªíäºð, êì 60 40 20 10
80
Ýý ëæèò õè ÷ ý ë ¹ 5
ý Àð õè ìå äèéí õ¿ ÷ õº ⺠õ áà æè âý õ íº õöº ë
,
Òóðøèëò: Ãàí, õºíãºí öàãààí, ìîä, ÷óëóó, øèë, ¿éñýí áºã뺺 çýðãèéã óñàíä õèéæ
àæèãëàõ
1.Óñ áîëîí äýýðõ áîäèñóóäûí íÿãòûã áè÷èõ
2. Ýäãýýð áîäèñóóäûí ìàññûã õýìæèæ òýìäýãëýõ
3.Õ¿íäèéí õ¿÷èéã òîîöîîëîõ
4. Àæèãëàñàí ç¿éëèéã òýìäýãëýõ

24. 5.Ä¿ãíýëò ãàðãàí áè÷èõ / Àðõèìåäèéí õ¿÷, õ¿íäèéí õ¿÷íèé õàìààðàë, øèíãýíèé
íÿãò, áèåèéí íÿãòûí õàìààðëûã òîãòîîõ /