Валютын тухай хуулиар валютын зохицуулалтын талаарх төрийн байгууллагын бүрэн эрхийг тодорхойлох, аж ахуйн нэгж, байгууллага, иргэд валютын гүйлгээ хийх, валютын гүйлгээнд тавих хяналт, МУ-ын Үндэсний валютын үнэгүйдлийг хамгаалах болон түүнтэй холбогдсон харилцааг зохицуулна.

1. ВАЛЮТЫН ТУХАЙ ХУУЛЬ
(танилцуулга)
Бэлтгэсэн: С.Дэлгэрмаа
Б.Оюунтуул
2016-08-12

2. Агуулга
________________________________________
o Хуулийн танилцуулга
o Зохицуулагдах харилцаа
o Валют түүний ангилал
o УИХ, ЗГ, Монгол банк, арилжааны банкны эрх
хэмжээ
o Валютын ханш, төрөөс баримталж буй үндсэн
чиглэл
o Гүйлгээг валютаар гүйцэтгэх болон валютын
өсөлттэй холбоотойгоор гарах эрх зүйн үр дагавар

3. 1. ХУУЛИЙН ТАНИЛЦУУЛГА

4. Валютын тухай хуулийн танилцуулга

5. 2. ЗОХИЦУУЛАГДАХ
ХАРИЛЦАА

6. Валютын тухай хуулиар зохицуулагдах харилцаа

7. 3. ВАЛЮТ ТҮҮНИЙ АНГИЛАЛ

8. Валют түүний ангилал
Валют
Монгол Улсын үндэсний
валют, гадаад валют, улс
хоорондын худалдаа, эдийн
засгийн харилцааны төлбөрт
хэрэглэгдэж буй тооцооны
нэгж, мөнгөжсөн алт болон
валютын үнэт зүйлс
Мөнгөжсөн алт
Үндэсний
валют
Эргэлтэнд байгаа
төлбөрийн чадвар бүхий
Монгол Улсын мөнгөн
тэмдэгт-төгрөг, түүгээр
илэрхийлэгдсэн бөгөөд
олон улсын төлбөр
тооцоонд түгээмэл
хэрэглэгддэг үнэт цаас,
төлбөрийн хэрэгсэл
Валютын
үнэт зүйлс
Гадаад
валют
Эргэлтэнд байгаа төлбөрийн
чадвар бүхий нэг буюу хэд
хэдэн гадаад улсын мөнгөн
тэмдэгт, тэдгээрээр
илэрхийлэгдсэн бөгөөд олон
улсын төлбөр тооцоонд
түгээмэл хэрэглэгддэг үнэт
цаас, төлбөрийн хэрэгсэл
Цэвэршүүл-
сэн алт

9. 4. ВАЛЮТЫН ЗОХИЦУУЛАЛТЫН
ТАЛААР УИХ, ЗГ, МОНГОЛ БАНК,
АРИЛЖААНЫ БАНКНЫ ЭРХ ХЭМЖЭЭ

10. Валютын зохицуулалтын талаар УИХ, ЗГ, Монгол банк,
арилжааны банкны эрх хэмжээ

11. 5. ВАЛЮТЫН ХАНШ,
ТӨРӨӨС БАРИМТЛАЖ БУЙ
ҮНДСЭН ЧИГЛЭЛ

12. Валютын ханшийг тогтоох
Монголбанк ₮-ийн гадаад
валюттай харьцах ханшийг
валютын зах дээр арилжааны
банкуудын худалдсан,
худалдаж авсан гадаад валютын
ханшид үндэслэн тус улсын
гадаад худалдаанд зонхилон
хэрэглэж байгаа тогтвортой
ханш бүхий чөлөөтэй хөрвөдөг
аль нэг гадаад валютын тухайн
үеийн ханштай жишин тогтоож
нийтэд зарлана.
Банк, банк бус санхүүгийн
байгууллага валютын зах
зээлийн эрэлт, хэрэгцээнд
үндэслэн бэлэн валют
худалдах, худалдан авах өөрийн
ханшийг тогтооно.

13. Төрөөс баримтлаж буй үндсэн чиглэл
МОНГОЛ УЛСЫН ИХ ХУРЛЫН ТОГТООЛ
2015 оны 11 сарын 13 өдөр
Дугаар 93
Макро эдийн засгийн тэнцвэрийг хангаж,
эдийн засаг тогтвортой өсөх нөхцөлийг
бүрдүүлэх зорилгоор дунд хугацаанд төсвийн
нэгдмэл байдлыг хангасан бодлого
хэрэгжүүлэн улсын төсвийг алдагдалгүй
байлгаж, гадаад валютын орох урсгалыг
нэмэгдүүлэх замаар төлбөрийн тэнцлийн
тогтвортой байдлыг ханган, улсын өрийн
зохистой удирдлагыг хэрэгжүүлж ажиллахыг
ЗГ-т даалгасан.
Төгрөгийн гадаад валюттай
харьцах ханш нь эдийн засгийн
суурь нөхцөлтэй нийцтэйгээр уян
хатан тогтох зарчмыг баримтална.
(“ТӨРӨӨС МӨНГӨНИЙ БОДЛОГЫН
ТАЛААР 2016 ОНД БАРИМТЛАХ
ҮНДСЭН ЧИГЛЭЛ”-ийн 1.2.)

14. Монголбанкны үндсэн зорилт нь үндэсний
мөнгөн тэмдэгт-төгрөгийн тогтвортой
байдлыг хангахад оршино.

15. 6. ГҮЙЛГЭЭГ ВАЛЮТААР ГҮЙЦЭТГЭХ
БОЛОН ВАЛЮТЫН ӨСӨЛТТЭЙ
ХОЛБООТОЙГООР ГАРАХ ЭРХ ЗҮЙН ҮР
ДАГАВАР

16. Гүйлгээг валютаар гүйцэтгэх болон
валютын өсөлттэй холбоотой үр дагавар
ГҮЙЛГЭЭГВАЛЮТААР
ГҮЙЦЭТГЭСНЭЭСХҮЛЭЭХ
ХАРИУЦЛАГА
- Санхүүгийн
зохицуулах хороо
/Хувьцаат компанид
хариуцлага тооцдог/
- Шударга өрсөлдөөн
хэрэглэгчийн төлөө
газар /Бүх этгээдэд/
ВАЛЮТЫНӨСӨЛТӨӨС
ШАЛТГААЛСАН
ГЭРЭЭНЭЭСҮҮДЭЛТЭЙ
МАРГААН
- Бусдын өмчлөлд
хөрөнгө
шилжүүлэхтэй
холбогдсон гэрээ
- Бусдын эзэмшил,
ашиглалтад хөрөнгө
шилжүүлэхтэй
холбогдсон гэрээ
- Ажил гүйцэтгэх,
туслалцаа үзүүлэхтэй
холбогдсон гэрээ

17. Монголд банкнаас валютын ханшийн
талаар баримталж буй бодлогын хувьд
“төгрөгийн гадаад валюттай харьцах ханш нь
макро эдийн засгийн суурь нөхцөлтэй
нийцэж, уян хатан зохицох зарчмыг
үргэлжлүүлэн баримтлана” гэсэн байдаг.

18. .