1. หลักการเขียนผังงาน
เบื้องต้น
Basic Flowcharting
วท 0213 System Analysis and Design
SAD. Krukomsun Na-Raungsee

2. การเขียนผังงาน(Flowcharting)
 ผังงาน หมายถึง เครื่องมือที่ชวยในการเขียนโปรแกรม โดยเขียนเป็น
่
เครื่องหมายภาพสัญลักษณ์แสดงลาดับขันตอนการทางาน
้
 การเขียนผังงาน เป็ นการถ่ายทอดความเข้าใจที่ได้จากการวิเคราะห์งานให้
อยูในรูปภาพหรือสัญลักษณ์
่
 ผูเ้ ขียนโปรแกรมจะสามารถเข้าใจลาดับขันตอนการเขียนโปรแกรมได้อย่าง
้
รวดเร็วและง่ายขึ้ น และง่ายต่อการตรวจสอบความถูกต้องของลาดับขั้นตอน
ในวิธีการประมวลผล
 งานทุกชนิ ดที่มการวิเคราะห์เป็ นลาดับขั้นตอนแล้ว เราสามารถนามาเขียน
ี
ผังงานได้ แม้กระทังงานที่เกี่ยวข้องกับชีวตประจาวันของเราเอง
่ ิ

3. ประโยชน์ของการเขียนผังงาน
 เราสามารถเรียนรูและเข้าใจผังงานได้ง่าย เพราะผังงานไม่ขึ้นอยูกบ
้ ่ ั
ภาษาคอมพิวเตอร์ภาษาใดภาษาหนึ่ ง
 ผังงานเป็ นการสื่อความหมายด้วยภาพ ทาให้ง่ายและสะดวกต่อการ
พิจารณาลาดับขั้นตอนในการทางานดีกว่าการบรรยายเป็ นตัวอักษร
 ช่วยให้การค้นหาความผิดพลาดของลาดับการทางานได้รวดเร็ว และ
สามารถแก้ไขได้ง่าย
 การเขียนโปรแกรมโดยพิจารณาจากผังงาน สามารถทาได้รวดเร็วและง่าย
ขึ้ น
 ในการบารุงรักษาโปรแกรม หรือมีการเปลี่ยนแปลงแก้ไขโปรแกรมให้มี
ประสิทธิภาพ ถ้าดูจากผังงานจะช่วยให้สามารถทบทวนการทางานใน
โปรแกรมได้ง่ายขึ้ น

4. ข้อจากัดของการเขียนผังงาน
 การเขียนผังงานไม่เหมาะกับงานที่มีวธีการซับซ้อน
ิ
เช่น มีการที่เงื่อนไขในการทอสอบมากมาย ซึ่งมักจะใช้
ตารางการตัดสินใจ(decision table) เข้ามาช่วย
มากกว่า

5. สัญลักษณ์ในการเขียนผังงาน(1/13)
 การเขียนผังงานเป็ นการนาเอาภาพสัญลักษณ์ต่าง ๆ มา
เรียงต่อกัน เพื่อแสดงลาดับขั้นตอนการทางาน โดยมีเส้น
ลูกศรเชื่อมระหว่างภาพต่างๆ
 สัญลักษณ์ในการเขียนผังงานที่นิยมใช้กนนั้ น เป็ น
ั
สัญลักษณ์ของหน่ วยงานที่ชื่อว่า American National
Standard Institute (ANSI) และ
International Standard Organization
(ISO) เป็ นผูกาหนดและรวบรวมให้เป็ นสัญลักษณ์
้
มาตรฐานในการเขียนผังงาน

6. สัญลักษณ์ในการเขียนผังงาน(2/13)
สัญลักษณ์ ความหมาย ตัวอย่ างการใช้ คาอธิบาย
การเริ่มต้ นหรือ START
1. เริ่มต้ นผัง
สินสุดการเขียน
้ งาน
ผังงาน STOP 2. จบผังงาน
(Terminal)
รับข้ อมูลหรือ read name
1. รั บค่ าใส่ ในตัว
แสดงข้ อมูลโดย แปรชื่อ name
ไม่ ระบุส่ ือ display area
2. แสดงค่ าจาก
ตัวแปร area
(Input/output)

7. สัญลักษณ์ในการเขียนผังงาน(3/13)
สัญลักษณ์ ความหมาย ตัวอย่ างการใช้ คาอธิบาย
การประมวลผล 1. คานวณ A + B
C=A+B
และเก็บไว้ ใน C
(Process)
2. กาหนดค่ า sum
Sum = 0
เท่ ากับ 0
การเปรียบเทียบ เปรียบเทียบถ้ า i มีค่า
หรือตัวสินใจ i <= 10
false น้ อยกว่ าหรื อเท่ ากับ 10
true - เป็ นจริง พิมพ์ ค่า i
(Compare / เสร็จแล้ วไปทา
แสดง i
Decision) คาสั่งอื่น ๆ
- เป็ นเท็จ ไปทาคาสั่ง
อื่น ๆ

8. สัญลักษณ์ในการเขียนผังงาน(4/13)
สัญลักษณ์ ความหมาย ตัวอย่ างการใช้ คาอธิบาย
การแสดงผลลัพธ์ พิมพ์ ค่า A ทาง
ทางเครื่องพิมพ์ print A เครื่องพิมพ์
(Document)
การแสดงผลลัพธ์ แสดงค่ า A, B
ทางจอภาพ บนจอภาพ
display A , B
(Display)

9. สัญลักษณ์ในการเขียนผังงาน(5/13)
สัญลักษณ์ ความหมาย ตัวอย่ างการใช้ คาอธิบาย
หมายเหตุ
(Comment) read A A = Age
รับค่ าทางการกด รั บค่ า A ทาง
แปนพิมพ์
้ แปนพิมพ์
้
read A
(Manual Input)

10. สัญลักษณ์ในการเขียนผังงาน(6/13)
สัญลักษณ์ ความหมาย ตัวอย่ างการใช้ คาอธิบาย
การกาหนดค่ า กาหนดให้ i มีค่าเท่ ากับ
ต่ างๆ ไว้ ล่วงหน้ า 1 และเพิ่มค่ าทีละ 1
for i =1 to 100
จนมีค่าเป็ น 100 จึงออก
(Preparation) sum = sum + i จากการทางานซา ้
i
โดยแต่ ละรอบ บวกค่ า
sum ด้ วยค่ า i
แสดงทิศทางและ
ลาดับของการ
ทางาน
(Flow line)

11. สัญลักษณ์ในการเขียนผังงาน(7/13)
สัญลักษณ์ ความหมาย ตัวอย่ างการใช้ คาอธิบาย
จุดต่ อเนื่องใน หลังจากพิมพ์ ค่า A
write A
หน้ าเดียวกัน แล้ วให้ ทาตามที่จุด
(In-Page ต่ อเนื่อง A ซึ่งอยู่ใน
A
connector) หน้ าเดียวกัน
จุดต่ อเนื่องที่อยู่ หลังจากกาหนดค่ า A
A=3
คนละหน้ า เท่ ากับ 3 ให้ ทาตาม
(Off-Page จุดต่ อเนื่องชื่อ 1 ซึ่ง
1
Connector) ไม่ ได้ อยู่ในหน้ า
เดียวกัน

12. สัญลักษณ์ในการเขียนผังงาน(8/13)
สัญลักษณ์ ความหมาย ตัวอย่างการใช้ คาอธิบาย
การรับหรือแสดง 1. อ่านค่า A ที่
ข้อมูลโดยใช้ read A บัตรเจาะรู 1
บัตรเจาะรู ใบ
punch B , C 2. เจาะค่า B,C
(Punch card) บนบัตร 1 ใบ
ชุดของ เจาะค่า B1 , B2 ,
บัตรเจาะรู punch
Bn
bi b=1 , บนบัตร n ใบ
(Card Desk) …n

13. สัญลักษณ์ในการเขียนผังงาน(9/13)
สัญลักษณ์ ความหมาย ตัวอย่ างการใช้ คาอธิบาย
การรับหรือแสดง อ่ านค่ า ID , name
ข้ อมูลโดยใช้ เทป read ID , บนเทปกระดาษ
กระดาษ name
(Punched tape)
การรับหรือแสดง
ข้ อมูลโดยใช้ เทป
แม่ เหล็กเป็ นสื่อ
(Magnatic tape)

14. สัญลักษณ์ในการเขียนผังงาน(10/13)
สัญลักษณ์ ความหมาย ตัวอย่ างการใช้ คาอธิบาย
การรับหรือแสดง
ข้ อมูลโดยใช้ จาน
แม่ เหล็กเป็ นสื่อ
(Magnatic disk)
การรับหรือแสดง
ข้ อมูลโดยใช้ ดรัม
แม่ เหล็กเป็ นสื่อ
(Magnatic drum)

15. สัญลักษณ์ในการเขียนผังงาน(11/13)
สัญลักษณ์ ความหมาย ตัวอย่ างการใช้ คาอธิบาย
การทางานที่กาหนด เรี ยกโปรแกรม
ไว้ แล้ ว เช่ น findGrade ย่ อยชื่อ findGrade
โปรแกรมย่ อย ให้ ทางาน
(Predefine Process)
การควบคุมการ
ทางานด้ วยมนุษย์
บางครั งเรี ยกการ
้
ทางานแบบ
ออฟไลน์
(Offline Processing)

16. สัญลักษณ์ในการเขียนผังงาน(12/13)
สัญลักษณ์ ความหมาย ตัวอย่ างการใช้ คาอธิบาย
การทางานแบบ
ออฟไลน์ ของอุปกรณ์ ท่ ี
ไม่ ได้ ถูกควบคุมจาก
หน่ วยประมวลผลกลาง
โดยตรง
(Auxiliary Operation)
การจัดเรี ยงลาดับ
ข้ อมูล
(Sorting)

17. สัญลักษณ์ในการเขียนผังงาน(13/13)
สัญลักษณ์ ความหมาย ตัวอย่ างการใช้ คาอธิบาย
การส่ งข้ อมูลทาง
สายสื่อสาร
(Communication
Link)

18. ตัวอย่างผังงานทัวไป(1/3)
่
เริมต้น
่
 แสดงการโยนเหรียญ 3 ครั้ง ถ้า
ออกหัว ผูโยนจะได้เงิน 10
้
โยนเหรียญ
บาท ถ้าออกก้อย ผูโยนจะเสีย
้
เงิน 10 บาท ก้อย ห ัว
ผลการโยน
ี
เสยเงิน 10 บาท ได้เงิน 10 บาท
ย ัง ครบ 3 ครง ั้
หรือย ัง?
ครบ
หยุด

19. ต้มม่าม่า/ยายา/

20. ตัวอย่างผังงานทัวไป(2/3)
่
เริมต้น
่
 ผังงานแสดงการเดินข้ามถนนที่
มีสญญาณไฟจราจร
ั
ั
รอสญญาณไฟ
ไม่ใช่ ไฟแดง
หรือไม่
ใช่
เดินข้ามถนน
หยุด

21. ตัวอย่างผังงานทัวไป(3/3)
่
เริมต้น
่
 ผังงานพิจารณาการใช้ยาตามฉลาก
ยาที่ปิดข้างขวด แยกตามขนาดการ อายุตากว่า
่ ใช่
ห้ามร ับประทาน
5 ปี
ใช้ดงนี้
ั
ไม่ใช่
 อายุตากว่า
่ 5 ปี ห้ามรับประทาน
อายุ 5 ปี ขนไป
ั้ ใช่ ครงละ 1 เม็ ด
ั้
 อายุ 5 - 7 ปี ครั้งละ 1 เม็ด แต่ไม่ถง 8 ปี
ึ
 อายุ 8 - 14 ปี ครั้งละ 2 เม็ด ไม่ใช่
 อายุ 15 ปี ขึ้ นไป ครั้งละ 3 เม็ด ใช่
อายุ 8 ปี ขนไป
ั้
แต่ไม่ถง 15 ปี
ึ
ครงละ 2 เม็ ด
ั้
ไม่ใช่
ครงละ 3 เม็ ด
ั้
หยุด

22. ผังงานทางคอมพิวเตอร์
ผังงานทางคอมพิวเตอร์แบ่งออกเป็ น 2 ประเภท
ได้แก่
 ผังงานระบบ (System flowchart)
 ผังงานโปรแกรม (Program flowchart)

23. ผังงานระบบ(System flowchart)
 เป็ นผังงานที่ใช้แสดงขั้นตอนการทางานของระบบงานอย่างกว้าง ๆ ทั้งระบบ
โดยแสดงให้เห็นถึงความสัมพันธ์ของส่วนสาคัญต่าง ๆ ในระบบนั้น
 เช่น เอกสารเบื้ องต้น หรือสื่อบันทึกที่ใช้อยูเป็ นอะไร และผ่านไปยัง
่
หน่ วยงานใด มีกิจกรรมอะไรในหน่ วยงานนั้น ๆ แล้วส่งต่อไปยังหน่ วยงาน
ใด เป็ นต้น
 ดังนั้น ผังงานระบบ จะเกี่ยวข้องกับ คน วัสดุ และเครื่องจักร โดยแสดงการ
นาข้อมูลเข้า ประมวลผล แสดงผลลัพธ์ ว่ามาจากที่ใดกว้าง ๆ

24. ตัวอย่างผังงานระบบ
เริมต้น
่
 ผังงานแสดงการคานวณพื้ นที่ ร ับความสูง และความยาวฐาน
ของสามเหลียม 100 รูป
่
สามเหลี่ยมจานวน 100 รูป
บ ันทึกความสูงและความยาวฐาน
ลงในดิสก์
ดิสก์ท ี่
บ ันทึกแล้ว
้ ่
คานวณพืนทีของสามเหลียม
่
พิมพ์รายงานของ
้ ่
พืนทีสามเหลียม
่
จบ

25. ผังงานโปรแกรม
(Program flowchart)
 เป็ นผังงานที่แสดงขั้นตอนของคาสังที่ใช้ในโปรแกรม
่
 ผังงานนี้ แยกย่อยมาจากผังงานระบบ โดยผูเขียน
้
โปรแกรมจะดึงเอาแต่ละจุดที่เกี่ยวข้องกับการ
ประมวลผลในคอมพิวเตอร์ที่ปรากฏในผังงานระบบมา
เขียนแสดงรายละเอียดในการประมวลผลอย่างเป็ น
ลาดับขั้นตอน เพื่อนาไปประกอบการเขียนโปรแกรม
ต่อไป

26. ตัวอย่างผังงานโปรแกรม
เริมต้น
่
 ผังงานแสดงการคานวณพื้ นที่
สามเหลี่ยมจานวน 100 รูป ร ับความสูง และ
ความยาวฐานทีละรูป
้ ่
คานวณพืนที= 0.5 * ฐาน * สูง
ื้ ่
พิมพ์พนทีสามเหลียม
่
ทีละรูป
ไม่ใช่ ครบ 100 รูปแล้ว
่
ใชหรือไม่
ใช่
จบ

27. เปรียบเทียบผังงานระบบและผังงานโปรแกรม
เริมต้น
่
เริมต้น
่
ร ับความสูง และความยาวฐาน
ของสามเหลียม 100 รูป
่
ร ับความสูง และ
ความยาวฐานทีละรูป
บ ันทึกความสูงและความยาวฐาน
ลงในดิสก์ ผังงานระบบ
้ ่
คานวณพืนที= 0.5 * ฐาน * สูง
ดิสก์ท ี่
บ ันทึกแล้ว ื้ ่
พิมพ์พนทีสามเหลียม
่
ผังงานโปรแกรม ทีละรูป
้ ่
คานวณพืนทีของสามเหลียม
่
ไม่ใช่ ครบ 100 รูปแล้ว
่
ใชหรือไม่
พิมพ์รายงานของ
้ ่
พืนทีสามเหลียม
่ ใช่
จบ
จบ

28. หลักการจัดภาพผังงาน(1/2)
 ทิศทางของผังงานจะเริ่ม บน START
จากส่วนบนของ ทิศทางของเส้น
หน้ากระดาษลงมายัง read age
ส่วนล่าง และจากซ้ายมือไป
false
ของหน้ากระดาษ และควร age > 60
เขียนเครื่องหมายลูกศร true
กากับทิศทางไว้ดวย
้ “You are old”
ล่าง STOP

29. หลักการจัดภาพผังงาน(2/2)
 สัญลักษณ์หรือภาพที่ใช้ใน START
การเขียนผังงานมีขนาดต่าง sum = ขนาดของ
ๆ กันได้ แต่จะต้องมีรป
ู 0 สัญลักษณ์
i = 1 to 10
มาตรฐานตามความหมายที่ ปรับให้เหมาะสม
กาหนด กับข้อความใน
sum = sum + สัญลักษณ์
i
i
sum
STOP

30. หลักการจัดภาพผังงาน(3/2)
 การเขียนทิศทางของผังงานควรเป็ นไปอย่างมีระเบียบ และ
หลีกเลี่ยงการขีดโยงไปโยงมาในทิศทางตัดกัน ถ้า
จาเป็ นต้องโยงถึงกัน ควรใช้เครื่องหมายจุดต่อเนื่ องแทน
และถ้าเป็ นไปได้ควรเขียนผังงานให้จบในหน้าเดียวกัน
 คาอธิบายในภาพ เขียนเพียงสั้น ๆ และเข้าใจง่าย
 ผังงานที่ดีควรจะมีความเป็ นระเบียบเรียบร้อยและสะอาด
นอกจากนี้ แล้ว จะมีชื่อของผังงาน ผูเ้ ขียน วันที่เขียน และ
เลขหน้าลาดับ

31. รูปแบบการเขียนผังงาน
 แบบตามลาดับ (Sequence)
 แบบการเลือก/ตัดสินใจ/เงื่อนไข
(Selection/Decision/Condition)
 แบบวนซ้า (Iteration / Loop)

32. รูปแบบตามลาดับ(1/3)
 เป็ นรูปแบบการเขียนโปรแกรมที่ง่ายที่สุด ทางานทีละอย่างจากบนลงล่าง
แสดงลาดับการทางานจากบนลงล่างตามลูกศร
อ่านข้อมูล คานวณ
งานที่ 1
คานวณ
งานที่ 2 คานวณข้อมูล
คานวณ
งานที่ 3 พิมพ์ผลล ัพธ์

33. รูปแบบตามลาดับ(2/3)
START เริ่มต้ น
A=5 กาหนดค่ าตัวแปร A มีค่าเป็ น 5
B=3 กาหนดค่ าตัวแปร B มีค่าเป็ น 3
C=A+B เอาค่ า A บวกกับ B แล้ วเก็บไว้ ใน C
print C พิมพ์ ค่า C
STOP จบการทางาน

34. รูปแบบตามลาดับ(3/3)
START เริ่มต้ น
A,B รับข้ อมูลมาเก็บไว้ ในตัวแปร A, B ทาง
แปนพิมพ์
้
C=A+B เอาค่ า A บวกกับ B แล้ วเก็บไว้ ใน C
print C พิมพ์ ค่า C
STOP จบการทางาน

35. ตัวอย่างการเขียนผังงานแบบตามลาดับ
 จงเขียนโปรแกรมคานวณค่าไฟฟ้ า โดยรับค่ามิเตอร์จานวนการใช้
ไฟฟ้ าของเดือนที่แล้ว และค่ามิเตอร์การใช้ไฟฟ้ าของเดือนปั จจุบน
ั
คานวณค่าไฟฟ้ า โดยคิดอัตรา 2.5 บาท /1 หน่ วยมิเตอร์
1. สิ่งที่โจทย์ตองการ
้
ค่าไฟฟ้ า
2. รูปแบบผลลัพธ์
ปอนเลขมิเตอร์เดือนที่แล้ว --> <รอรับเลขมิเตอร์เดือนที่แล้ว>
้
ปอนเลขมิเตอร์เดือนปั จจุบน--> <รอรับเลขมิเตอร์เดือนปั จจุบน>
้ ั ั
-----------------------------------------------------
จานวนหน่วยไฟฟาทีใช้ : <แสดงจานวนหน่วยไฟฟาที่ใช้>
้ ่ ้
ค่าไฟฟา : <แสดงค่าไฟฟา>
้ ้

36. ตัวอย่างการเขียนผังงานแบบตามลาดับ
3. ข้อมูลนาเข้า
 เลขมิเตอร์เดือนที่แล้ว
 เลขมิเตอร์เดือนปั จจุบนั
4. ตัวแปรที่ใช้ในการประมวลผล
 Last_meter แทน เลขมิเตอร์เดือนที่แล้ว
 Curr_meter แทน เลขมิเตอร์เดือนปั จจุบนั
 Num_meter แทน จานวนหน่ วยมิเตอร์ที่ใช้
 Electric_fee แทน ค่าไฟฟ้ า

37. ตัวอย่างการเขียนผังงานแบบตามลาดับ
5. ขั้นตอนวิธีการประมวลผล
1. เริ่มต้น
2. รับค่าใส่ตวแปร last_meter และ curr_meter จากผูใช้ทาง
ั ้
แปนพิมพ์
้
3. คานวณ num_meter = curr_meter – last_meter
4. คานวณ electric_fee = num_meter * 2.5
5. แสดงค่า num_meter , electric_fee
6. จบการทางาน

38. Flow chart
START
Last_meter ,
Curr_meter
Num_meter = Curr_meter – Last_meter
Electric_fee = Num_meter * 2.5
Num_meter , Electric_fee
STOP

39. แบบการเลือก
เป็ นการเขียนโปรแกรมแบบมีการเปรียบเทียบเงื่อนไข และทางานตามคาสัง ่
อย่างใดอย่างหนึ่ งตามเงื่อนไขที่กาหนด ผลจากการเปรียบเทียบเงื่อนไข จะ
ให้ผลลัพธ์เป็ นจริงหรือเท็จ ถ้าผลเป็ นจริง ให้ทางานตามคาสังด้านที่เงื่อนไข
่
เป็ นจริง ถ้าเป็ นเท็จให้ทาตามคาสังด้านที่เงือนไขเป็ นเท็จ
่ ่
 แบบทางเลือกเดียว (IF - THEN)
 แบบสองทางเลือก (IF – THEN - ELSE)
 แบบหลายทางเลือก (IF – THEN – ELSE IF | CASE)

40. แบบทางเลือกเดียว(1/5)
จริง
เงื่อนไข
จริง
เงื่อนไข
เท็จ ประโยคงาน 1
เท็จ ประโยคงาน
ประโยคงาน 2
งานลาดับถัดไป
งานลาดับถัดไป

41. แบบทางเลือกเดียว(2/5)
START เริ่มต้ น
read age รับค่ าใส่ ตัวแปร age
age > 60
false เปรียบเทียบค่ า age มากกว่ า 60
true
ถ้ าเป็ นจริง พิมพ์ ข้อความ You are old
“You are old”
ถ้ าเป็ นเท็จ ไม่ ต้องทาอะไร
STOP จบการทางาน

42. แบบทางเลือกเดียว(3/5)
เริ่ม
รับค่ า รหัสผ่ านจากผู้ใช้ ถ้ า
รับค่ า ans
รหัสผ่ านที่ปอนมีค่า GoodLuck
้
ให้ แสดงข้ อว่ า Welcome ans = “GoodLuck”
เท็จ
Manager และข้ อความ Exit จริง
Password System พิมพ์ Welcome
Manager
พิมพ์ Exit Password
System
จบ

43. แบบทางเลือกเดียว(4/5)
 บริษัทแห่งหนึ่ งต้องการเพิ่มเงินเดือนให้พนักงานที่มีเงินเดือนตากว่า 5000
่
อีกคนละ 10% และให้พนักงานทุกคนได้รบโบนัสคนละ 3 เท่าของ
ั
เงินเดือน
 ขั้นตอนการประมวลผล
1. รับค่าชื่อพนักงาน . เงินเดือน
2. เปรียบเทียบค่า เงินเดือน
- ถ้าน้อยกว่า 5000 ให้เงินเดือน = เงินเดือน + (เงินเดือน * 10/100)
3. คานวณโบนัส = เงินเดือน * 3
4. แสดงผลลัพธ์
5. จบการทางาน

44. แบบทางเลือกเดียว(5/5)
START A
read bonus = salary * 3
name ,salary
false Name , salary ,
salary < 5000
bonus
true
salary = salary + (salary*10/100) STOP
A
แต่ ไม่ ต้องเขียนเส้ นเชื่อมนี ้

45. ข้อควรจา
 ในการเปรียบเทียบเงื่อนไขแบบ IF – THEN นิ ยมให้ทางานตามคาสังเมือ
่ ่
เงื่อนไขมีคาเป็ นจริง ไม่นิยมให้ทางามตามคาสังเป็ นเท็จ
่ ่
เท็จ
เงื่อนไข จริง เงื่อนไข
เท็จ ประโยคงาน 1 จริง ประโยคงาน 1
ประโยคงาน 2 ประโยคงาน 2
งานลาดับถัดไป งานลาดับถัดไป

46. จริง
เงื่อนไข IF เงื่อนไข THEN
BEGIN
เท็จ ประโยคงาน 1 ประโยคงาน 1 ;
ประโยคงาน 2 ;
ประโยคงาน 2
END;
งานลาดับถัดไป

47. เท็จ
เงื่อนไข IF เงื่อนไข THEN
จริง ประโยคงาน 1 ELSE
BEGIN
ประโยคงาน 1 ;
ประโยคงาน 2
ประโยคงาน 2 ;
END;
งานลาดับถัดไป

48. แบบสองทางเลือก(1/6)
 การทางานขึ้ นอยูกบเงื่อนไข ถ้าเป็ นจริงไปทางานด้านหนึ่ ง ถ้าเป็ นเท็จก็จะ
่ ั
ไปทางานอีกอย่างหนึ่ ง
เท็จ จริง
เงื่อนไข
ประโยคงาน1 ประโยคงาน2
งานลาดับถัดไป

49. แบบสองทางเลือก(2/6)
 ถ้า sex =1 เงื่อนไขเป็ นจริง
จะเพิ่มค่าตัวแปร Male ขึ้ น
อีก 1
False True
Sex = 1  ถ้า sex =1 เงื่อนไขเป็ นเท็จ
จะเพิ่มค่าตัวแปร Female
Female = Female + 1 Male = Male +1 ขึ้ นอีก 1

50. แบบสองทางเลือก(3/6)
START เริ่มต้ น
read age รับค่ าใส่ ตัวแปร age
false
age > 60
true
เปรีบเทียบค่ า age มากกว่ า 60
“You are young” “You are old”
ถ้ าเป็ นจริง พิมพ์ ข้อความ You are old
ถ้ าเป็ นเท็จ พิมพ์ ข้อความ You are young
STOP จบการทางาน

51. แบบสองทางเลือก(4/6)
เริ่ม เริ่มการทางาน
พิมพ์ Do you like Pascal แสดงข้ อความ Do you like Pascal
รับค่า ans รั บค่ าใส่ ตัวแปร ans
เท็จ จริง
ans = „y‟ OR ans=„Y‟ เปรียบเทียบค่ า ans เท่ ากับ y หรือ Y
พิมพ์ I‟m sorry to hear that พิมพ์ Thank You
- ถ้ าเป็ นจริง พิมพ์
Thank you
-ถ้ าเป็ นเท็จ พิมพ์
I’m sorry to hear that
พิมพ์ Good Bye
พิมพ์ คาว่ า Goodbye
จบ จบการทางาน

52. แบบสองทางเลือก(5/6)
 บริษัทแห่งหนึ่ งต้องการเพิ่มเงินเดือนให้พนักงานที่มีเงินเดือนตากว่า
่
5000 อีกคนละ 10% และพนักงานที่มีเงินเดือนตั้งแต่ 5000
เพิ่ม 5% ให้พนักงานทุกคนได้รบโบนัสคนละ 3 เท่าของเงินเดือน
ั
 ขั้นตอนการประมวลผล
1. รับค่าชื่อพนักงาน . เงินเดือน
2. เปรียบเทียบค่า เงินเดือน < 5000
- ถ้าเป็ นจริง ให้อตราเพิ่มเงินเดือน = 10/100
ั
- ถ้าเป็ นเท็จให้อตราเพิ่มเงินเดือน = 5/100
ั
3. คานวณเงินเดือน = เงินเดือน + (เงินเดือน * อัตราเพิ่มเงินเดือน)
4. โบนั ส = เงินเดือน * 3
5. แสดงผลลัพธ์
6. จบการทางาน

53. แบบทางเลือกเดียว(6/6)
START A
read salary = salary+(salary * rate)
name ,salary
false true bonus = salary * 3
salary < 5000
rate = 5 / 100 rate = 10 / 100
Name , salary ,
bonus
A STOP
แต่ ไม่ ต้องเขียนเส้ นเชื่อมนี ้

54. การเลือกหลายทาง(แบบ IF)
 เป็ นรูปแบบการเลือกการทางานที่มี
ทางเลือกมากกว่า 2 ทางขึ้ นไป False True
เงือนไข 1
่
False True
เงือนไข 2
่ ั่
คำสงที่ 1
False True
เงือนไข 3
่ ่ั
คำสงที่ 2
ั่
คำสงที่ 4 ั่
คำสงที่ 3

55. การเลือกหลายทาง(แบบ IF)
Score = mid + final
false true
Score >=80
false true
Score >=70 Grade = ‘A’
false true
Score >=60 Grade = ‘B’
false true
Score >=50 Grade = ‘C’
Grade = ‘F’ Grade = ‘D’

56. การเลือกหลายทาง(แบบ CASE)
 เป็ นรูปแบบการเลือกการทางานที่มีทางเลือกมากกว่า 2 ทางขึ้ นไป
เงือนไข
่
กรณี 1 กรณี 2 กรณี 3 กรณี 4
ั่
คำสงที่ 1 ั่
คำสงที่ 2 ั่
คำสงที่ 3 ั่
คำสงที่ 4

57. การเลือกหลายทาง(แบบ CASE)
Score = mid + final
score
80..100 70..79 60..69 50..59 0..49
Grade = ‘A’ Grade = ‘B’ Grade = ‘C’ Grade = ‘D’ Grade = ‘F’

58. แบบวนซ้า
 แบบกาหนดรอบไว้ล่วงหน้า(Controlled Loop)
 แบบตรวจสอบเงื่อนไขก่อน(Pre-Test Condition)
 แบบตรวจสอบเงื่อนไขทีหลัง(Post-Test
Condition)

59. แบบกาหนดรอบการทางานเอาไว้ล่วงหน้า
 มีการกาหนดรอบการทางานซ้าไว้ล่วงหน้า เมื่อครบตามจานวนรอบจึงหยุด
ทางานซ้าแล้วทาคาสังต่อไป
่
กาหนดรอบการทางาน
คำสงทำซ้ำ 1
ั่
คำสงทำซ้ำ 2
ั่
Next

60. แบบกาหนดรอบการทางานเอาไว้ล่วงหน้า
 ค่า N จะเริ่มต้นที่ 1 และเพิ่มค่าทีละ 1 จนกระทัง มากกว่า 5 จึงหยุดการ
่
ทางานซ้า และทาคาสังถัดจาก Next ในแต่ละรอบของงานที่ให้ทาซ้าคือ
่
พิมพ์ค่าในตัวแปร N ทีละรอบ
For N =1 , 5
Print N
Next

61. แบบตรวจสอบเงื่อนไขก่อนถ้าเป็ นจริงแล้วค่อยทาซ้า
 แบบตรวจสอบเงื่อนไขก่อน ถ้าเงื่อนไขยังเป็ นจริงให้ทางานซ้า จนกระทัง
่
เงื่อนไขเป็ นเท็จจึงหยุดทางานซ้า แล้วไปทางานคาสังอื่นถัดไป
่
False
เงือนไข
่
True
่ั ้
คาสงงานซา 1
่ั ้
คาสงงานซา 2

62. แบบตรวจสอบเงื่อนไขก่อนถ้าเป็ นจริงแล้วค่อยทาซ้า
 ตรวจสอบเงือนไขถ้า N <= 5
่
N=1
 ให้พิมพ์ ค่าN
 เพิ่มค่า N อีก 1 (N=N+1)
False
N <=5
 กลับไปตรวจสอบเงื่อนไขอีก จนกว่า
เงื่อนจะเป็ นเท็จ จึงหยุดทางานซ้า แล้ว True
ไปทางานคาสังอื่น
่ Print N
N = N+1

63. แบบทาซ้าก่อนแล้วค่อยตรวจเงื่อนไข
 แบบให้ทางานในคาสังทาซ้าก่อน แล้วค่อย
่
ตรวจสอบเงือนไข ถ้าเงื่อนไขยังเป็ นเท็จให้กลับไป
่
ทางานในคาสังทาซ้าอีก จนกระทังตรวจสอบแล้ว
่ ่
เงื่อนเป็ นจริง จึงหยุด แล้วไปทางานคาสังอื่น
่
่ั ้
คาสงงานซา 1
่ั ้
คาสงงานซา 2
False
เงือนไข
่
True

64. แบบทาซ้าก่อนแล้วค่อยตรวจเงื่อนไข
 ให้พิมพ์คาในตัวแปร
่ N
 เพิ่มค่าให้ตวแปร N อีก 1
ั N=1
 ตรวจสอบเงือนไข ถ้า N > 5 เป็ น
่
จริงให้หยุดทางานซ้า ถ้าเป็ นเท็จให้ Print N
กลับไปทางานคาสังซ้าอีกรอบ
่
N = N+1
False
N>5
True

65. จงเขียนลาดับขั้นตอนของผังงานต่อไปนี้