More Related Content
Similar to Reasoning55 (20)
Reasoning55
- 2. การใหเหตุผล
การใหเหตุผลทางตรรกศาสตร แบงเปน 2 แบบ คือ
1.การใหเหตุผลแบบอุปนัย (Inductive Reasoning)
การใหเหตุผลแบบนี้เปนการสรุปผลโดยใชประสบการณ หรือใชเหตุการณ
เฉพาะซึ่งเกิดขึนซ้ําๆกันหลายครั้งมาคาดคะเนผลสรุป
้
2.การใหเหตุผลแบบนิรนัย (Deductive Reasoning)
การใหเหตุผลแบบนี้เปนการใหเหตุผลที่อางวาสิ่งที่กําหนดใหยืนยันผลสรุป
โดยกําหนดใหเหตุ(หรือขอสมมติ) เปนจริงหรือยอมรับวาเปนจริงแลวใช
เกณฑตางๆ สรุปผลจากเหตุที่กําหนดให
- 3. การใหเหตุผลแบบอุปนัย
• การใหเหตุผลแบบอุปนัยเปนการใหเหตุผลโดยยึดความจริงจากสวนยอยที่พบเห็น
ไปสูความจริงที่เปนสวนรวม เชน เราพบวา ทุกเชาพระอาทิตยขึ้นทางทิศ
ตะวันออกและตอนเย็นพระอาทิตยจะตกทางทิศตะวันตก จึงใหขอสรุปวา
พระอาทิตยขนทางทิศตะวันออกและตกทางทิศตะวันตก
ึ้
• ลายนิ้วมือของแตละคนนั้นแตกตางกัน มีการทดลองโดยการนําลายนิ้วมือของคน
หนึ่งแสนคนมาเปรียบเทียบกัน และพบวา ไมมีลายนิ้วมือของใครที่ซ้ํากัน จาก
การทดลองทดสอบความเหมือนของลายนิ้วมือขางตน เราสามารถสรุปการให
เหตุผลแบบอุปนัยไดวา ลายนิ้วมือของแตละคนไมเหมือนกัน ซึ่งจากการให
ขอสรุปดังกลาว สามารถใชเปนหลักฐานในการสอบสวนหาผูกระทําผิดของ
เจาหนาที่ตํารวจไดในปจจุบัน
- 4. ตัวอยาง จงใชการใหเหตุผลแบบอุปนัย เพื่อหาสมการหรือ
คําตอบจากแบบรูปที่กําหนดใหตอไปนี้
(1 x 9) + 2 = 11
(12 x 9) + 3 = 111 เฉลย 1234x9 + 5 = 11111
(123 x 9) + 4 = 1111
……………………….
9 x 9 = 81
909 x 9 = 8181
90,909 x 9 = 818181
เฉลย 9090909 x 9 = 81818181
…………………………
- 5. ตัวอยาง จงใชการใหเหตุผลแบบอุปนัย เพื่อหาคําตอบ
จากแบบรูปที่กําหนดใหตอไปนี้
1,089 x 1 = 1,089
1,089 x 2 = 2,178 เฉลย
1,089 x 3 = 3,267
1,089 x 4 = …….. → 4,356
1,089 x 5 = …….. → 5,445
1,089 x 6 = …….. → 6,534
1,089 x 7 = …….. → 7,623
1,089 x 8 = …….. → 8,712
1,089 x 9 = …….. → 9,801
- 6. การใหเหตุผลแบบนิรนัย
การใหเหตุผลแบบนิรนัยเปนการนําความรูพื้นฐานซึ่งอาจเปนความเชื่อ ขอตกลง กฎ หรือ
บทนิยาม ซึ่งเปนสิ่งที่รูมากอนและยอมรับวาเปนจริง เพื่อหาเหตุผลนําไปสูขอสรุป
เชน
ถา 1) รูปสี่เหลี่ยมดานขนานเปนรูปสี่เหลี่ยมที่มีดานตรงขามขนานกันสองคู
และ 2) รูปสี่เหลี่ยมขนมเปยกปูนเปนรูปสี่เหลี่ยมที่มีดานตรงขามขนานกันสองคู
มีดานแตละดานยาวเทากัน และไมมีมุมใดเปนมุมฉาก
แลว 3) รูปสี่เหลี่ยมขนมเปยกปูนเปนรูปสี่เหลี่ยมดานขนาน
เรียกขอความหรือประโยค 1) และ 2) วา เหตุ หรือ สมมติฐาน
และ เรียกขอความหรือประโยคในขอ 3) วา ผล
และเรียกวิธีการสรุปขอเท็จจริงซึ่งเปนผลมาจากเหตุ
ซึ่งเปนความรูพื้นฐานวา การใหเหตุผลแบบนิรนัย
- 7. ตัวอยางการใหเหตุผลแบบนิรนัย
ตัวอยางที่ 1 เหตุ 1. จํานวนคูหมายถึงจํานวนที่หารดวย 2 ลงตัว
2 . 10 หารดวย 2 ลงตัว
ผล 10 เปนจํานวนคู
ตัวอยางที่ 2 เหตุ 1. คนที่ไมมีหนี้สินและมีเงินฝากในธนาคารมากกวา
10 ลานบาทเปนเศรษฐี
2 . คุณมานะไมมีหนี้สนและมีเงินฝากในธนาคาร 11 ลานบาท
ิ
ผล คุณมานะเปนเศรษฐี
ตัวอยางที่ 3 เหตุ 1. นักกีฬากลางแจงทุกคนจะตองมีสุขภาพดี
2. เกียรติศักดิ์เปนนักฟุตบอลทีมชาติไทย
ผล เกียรติศกดิ์มีสุขภาพดี
ั
- 9. จงพิจารณาวาการใหเหตุผลในแตละขอตอไปนี้เปนการใหเหตุผลแบบ
อุปนัยหรือนิรนัย
(1) เหตุ 1. เด็กชายกองชอบอานการตูน
2. เด็กหญิงนิดชอบอานการตูน
ผลสรุป เด็กทุกคนชอบการตูน
เปนการใหเหตุผลแบบ…………. อุปนัย
(2) เหตุ 1.หมอดูหม่ําทายถูกวา มาลินีจะสอบเขามหาวิทยาลัยได
2.หมอดูหม่ําทายถูกวา คุณแมของมาลินีจะขายที่ดินได
ผลสรุป หมอดูหม่ําเพิ่งทํานายวาคุณพอของมาลินีจะไดเลื่อนตําแหนงนาจะเปนการ
ทํานาย
เปนการใหเหตุผลแบบ…………
อุปนัย
(3) เหตุ 1.นักเรียนโรงเรียนนานาชาติทุกคนพูดภาษาอังกฤษเกง
2.พรทิพยเปนนักเรียนโรงเรียนนานาชาติ
ผลสรุป พรทิพยพูดภาษาอังกฤษเกง
นิรนัย
เปนการใหเหตุผลแบบ…………..
- 10. จงเขียนเครื่องหมาย Pหนาขอความที่ถูก และ
เขียนเครื่องหมาย Oหนาขอความที่ผด
ิ
P
…….(1) ความรูในทางวิทยาศาสตรที่สรางความเจริญใหกับโลกปจจุบันมีรากฐานมาจากการ
P ใหเหตุผลแบบอุปนัย
…….(2) การใหเหตุผลแบบอุปนัยมีจุดออน คือ เราสังเกตหรือทดลองจากตัวอยางจํานวน
หนึ่งแลวสรุปวาทั้งหมดเปนไปตามที่เราสังเกตหรือทดลองได ซึ่งอาจมีตัวอยางอีก
จํานวนหนึ่งที่เราไมไดสังเกตหรือไมไดทดลอง และผลสรุปอาจไมเปนไปตามที่เรา
P สรุปไวก็ได
…….(3) การใหเหตุผลเปนเครื่องมือที่มนุษยใชในการแสวงหาความรู วิธีหาความรูโดยการให
เหตุผลเปนการขยายวงความรูจากสิ่งที่เรารูแลววาจริงไปยังสิ่งที่เรายังไมรู
P
…….(4) การใหเหตุผลที่ถูกตองแบบนิรนัย คือ การใหเหตุผลที่ถาเหตุเปนจริง
เปนไปไมไดที่ผลจะเปนเท็จ