Presentatie van Margo Trappenburg tijdens Kenniskring bijeenkomst sociale teams Noord-Holland.

1. Rolverwarring en substitutie
Kenniskring sociale teams
Noord-Holland
Hilversum 16 april
Margo Trappenburg

2. Drie verschillende dingen
• Participatiemaatschappij 
• Decentralisatie van zorg 
• Werken in wijkteams 

3. De prehistorie

4. Opkomst van beschavingen
Toenemende arbeidsdeling.

5. Toenemende arbeidsdeling
• Boer, smid, pottenbakker, koopman,
onderwijzer, chirurgijn …

6. Vraagtekens bij arbeidsdeling
• Karl Marx, Die Deutsche Ideologie, 1846.

7. Toenemende arbeidsdeling
• Maatschappelijk werker, opbouwwerker,
arbeidsdeskundige in de verzorgingsstaat

8. Einde van de arbeidsdeling in de 20ste,
21ste eeuw?
Deel 1: het Ikea principe
Econoom Jaap van Duijn:
“Het kenmerk van een dienstenmaatschappij is dat er hoe langer
hoe minder diensten worden geleverd”

9. Einde van de arbeidsdeling in de 20ste,
21ste eeuw?
Deel 2: de deeleconomie

10. Einde van de arbeidsdeling in de 20ste,
21ste eeuw?
Deel 3: de participatiesamenleving
Ga zelf je eigen eten verbouwen!

11. Burgermoed als oplossing voor onveiligheid in
het openbaar vervoer
Pieter van Vollenhoven wil reizigers die willen
bijdragen aan de veiligheid in het openbaar
vervoer korte trainingen aanbieden,
vergelijkbaar met een EHBO-cursus.
Ga zelf criminialiteit bestrijden! Denk ook aan: burgernet, Amber-alert

12. Adopteer een vuilnisbak en houd zelf het stadspark schoon!

13. Laura Bromet, wethouder (GroenLinks) in
Waterland. 2 april 2015 in De Volkskrant
“De Participatiewet gaat niet over mensen met
een WW-uitkering. Daar gaat het UWV over.
Gemeenten gaan over de bijstand. En zo
gebeurt het dat mensen in de eerste jaren
nadat ze werkloos worden door het UWV
verboden wordt buurtbuschauffeur te worden,
terwijl de bijstandsgerechtigden door de
gemeente verplicht kunnen worden op een
buurtbus te werken als vrijwilliger.”
Begin een buurtbus en regel je eigen openbaar vervoer!

14. Zorg eens voor je oude ouders. En je schoonouders!
En je stiefouders! Of je verstandelijk beperkte broer.
Of je buurman/buurvrouw!

15. Participatiesamenleving
• Wat is de bijbehorende economie,
basisinkomen?
• Zo nee, helft van de bevolking onbetaald
zorgtaken laten verrichten?
• Feodalisering van de arbeid?

16. Kortom …
• De participatiesamenleving hoeft van mij niet
• Maar decentralisatie en wijkteams vind ik een
goed idee

17. Waarom wijkteams?
• Preventie, erop af, vroeg signalering. Makkelijk
aanspreekpunt (geografisch indelen ipv naar
zorgsoort)
• Multiproblematiek, chroniciteit  hyperspecialisatie
in zorg/welzijn werkt niet voor deze groep. Beter: 1
gezin/kind, 1 plan, 1 hulpverlener
• met een team op de achtergrond voor overleg

18. Maar wel vragen over rolverwarring:
eerste dilemma
• Hulpverlener, ambtenaar, buren/vrijwilligers. Wie
zitten er in het team en op welke titel?
• Hulpverleners: beroepsethiek. Gecommitteerd aan
belang van cliënt. Geheimhouding.
• Ambtenaren: ambtelijke ethiek. Gecommitteerd aan
politiek, belang van de gemeente.

19. Wie
• zitten er in jullie teams?
• Welke informatie over cliënten wordt
gedeeld?
• Hulpverlener tevens ambtenaar of niet?

20. Tweede dilemma: vroegsignalering
Voordelen
• Psychiatrische patiënten,
dementerende ouderen,
mishandelde kinderen,
overbelaste mantelzorgers
hebben niet altijd een
hulpvraag
• Vroeg ingrijpen mogelijk
goedkoper dan later
repareren
Nadelen
• Onnodige interventies,
medicalisering van
problemen
• Duur?

21. Waar
• gaat het wijkteam naar toe? Op basis
waarvan?
• Hoe wordt omgegaan met de spanning te
vroeg of te laat indiceren?

22. Derde dilemma: verdringing
• Participatiesamenleving: wie doen het
feitelijke werk en op welke basis?
• Wie werken er onbezoldigd in de buurt van
wijkteams? Reden tot zorg?
• Eerlijke verdeling van lasten?