3. Çka janë pasqyrat financiare?
• Janë raporte që u lejojnë palëve të
interesuara të vlerësojn profitabilitetin dhe
solventitetin e ndërmarrjes.
• Këto raporte të quajtura pasqyra
financiare, ofrojnë informata të
përgjithësuara për shfrytëzuesin dhe janë
të dedikuara për shfrytëzuesit e
brendshëm dhe të jashtëm.
4. Cilat janë pasqyrat kryesore
financiare?
• Bilanci i gjendjes
• Pasqyra e te ardhurave
• Pasqyra e ndryshimeve ne ekuitet
• Pasqyra e rrjedhes se parase.
5. Bilanci i gjendjes
• Bilanci raporton në formë të përmbledhur
gjendjet (saldon) e llogarive të pasurisë,
kapitalit dhe detyrimeve te biznesit ne
daten e ndertimit te tij per nje periudhe te
caktuar kohore.
PASURIA = KAPITALIN + DETYRIMET
6. Pasuria = Detyrimet + Kapitali
Pasuria rrjedhese Detyrimet afatshkurter Aksionet
- Paraja - Ll. Pagueshme - A. Zakonshme
- Ll.arketueshme - Deftesa afatshkurter (krediti) - A. Preferuara
- Sigurimet e tregtueshme - Dividentat e pagueshme - Kapitali pronarit
- Ll.pranueshme afatshkurter - Taksat dhe akciza mbi shitjen - Fitimet e mbajtura
- Shp.parapaguara - Detyrimet rritese
- Inventari (Stoqet) - Detyrimet tjera rrjedhese
Pasuria afatgjate Detyrimet afatgjata
- Ll.pranueshme afatgjata - Borxhet afatgjata
- Prona, toka dhe pajisjet - Bonot (obligacionet)
Pasuria e paprekshme
- Godwilli (emri i mire)
- Patentat
- Licencat
- E drejta e autorit
7. Format e prezentimit te bilancit
• Formati vertikal (raporti)
• Formati horizontal (llogarise T)
8. Bilanci duhet të përmbajë:
• Emrin e entitetit qe pergatitet bilanci;
• Emrin e pasqyres financiare si bilanc;
• Daten e perpilimit te bilancit;
• Njesine monetare, ne te cilen jane matur
kategorite e tij.
9. Rregulla kryesore e bilancit
gjendjes:
• KREDITE = DEBITE
Rritja dhe zvogelimi
10. Shembull i bilancit te gjendjes:
• Le te supozojme se firma “Elkos” me 31.12.2010
ka pasur kete saldo (teprice) ne llogari e librit
kryesor: Ndertesat 700.000 euro,pajisjet
100.000 euro, makinerite 200.000 euro, inventari
i mallit 100.000 euro, llogarite e arketueshme
(bleresit) 80.000 euro, parapagimet 20.000 euro,
keshi 100.000 euro, kapitali i kontribuar 900.000
euro, krediti afatgjate i pagueshem 200.000
euro, llogarite e pagueshme (furnitoret) 120.000
euro, tatimi ne fitim i pagueshem 60.000 euro,
pagat e pagueshme 20.000 euro.
11. Ndikimi i transakcioneve ne
ekuacionin e bilancit
• Bilanci ndikohet nga ndodhja e ngjarjeve,
perkatesisht transakcioneve ekonomike ne
biznes. Ndikimin e transakcioneve po e
paraqesim ne shembujt ne vijim:
12. Transakcioni 1. Investimet fillestare
ne biznes
Le te supozojme se personi X nga Peja duke u
bazuar ne profesionin e tij si ekonomist e ka marre
vendimin te filloje nje biznes tregtar per shitje te
lengjeve. Ai ka ne dispozicion 20.000 euro para te
veta por kjo shume nuk i mjafton per te startuar
biznesin. Mbi bazen e projektit investues atij i
nevojiten 80.000 euro me maturim per nje vit. Me
kete shume ai i blen dy lokale, qe i sherbejn njera
per zyre e tjetra lokal i shitjes. Biznesi fillon te
punoje me 1.11.10 me emrin Firma Shala.
Si do te duket bilanci i kesaj firme?
13. Transakcioni 2. Blerja e inventarit mallit
me afat pagese
• Me 5 nentor firma Shala ka blere lengje prej
firmes “Frutti” nga Prizreni ne vlere prej 10.000
euro me afat pagese per dy muaj.
• Ky transakcion ka ndikuar ne rritjen e pasurise
dhe rritjen e detyrimeve te firmes. Lengjet e
blera jane inventar i mallit dhe perfshihen ne
pasurine e firmes kurse blerja e lengjeve me afat
pagese krijon nje borxh te ri i cili quhet llogari e
pagueshme. Si do të duket ekuacioni i bilancit
gjendjes me ndikimin e ketij efekti
(transakcioni)?
14. Transakcioni 3. Shitjet e inventarit të
mallit me kesh
• Me 15 nentor firma Shala ka shitur lengje ne
kesh ne vlere prej 5.000 euro.
• Nga shitjet e lengjeve firma ka perfituar te hyra
prej shitjeve te cilat e rrisin kapitalin e pronarit.
Keto shitje jane te bera me kesh, meqenese
keshi eshte kategori e pasurise, atehere ky
transakcion ndikon ne rritjen e pasurise. Si do të
duket ekuacioni i bilancit gjendjes me
ndikimin e ketij efekti (transakcioni)?
15. Transakcioni 4. Pagesa e kestit te
defteses se pagueshme (kreditit)
• Me 1 dhjetor biznesi e ka paguar kestin
(anuitetin) e pare te kreditit afatshkurter ndaj
Bankes Ekonomike ne vlere prej 8.500 euro.
• Pagesa e kestit te kreditit ka ndikuar ne
zvogelimin e detyrimeve (borxheve) te biznesit
Shala. Meqenese pagesa eshte bere kesh, ky
transakcion ka ndikuar ne zvogelimin e pasurise
se biznesit.
Si do të duket ekuacioni i bilancit gjendjes me
ndikimin e ketij efekti (transakcioni)?
16. Transakcioni 5. Blerja e inventarit te
mallit ne kesh
• Me 3 nentor biznesi Shala ka blere lengje kesh
nga nje firme e Sllovenise ne vlere prej 7000
euro.
• Nga ky transakcion pason rritja e inventarit te
mallit, si kategori e pasurise dhe zvogelim i nje
kategorie tjeter te pasurise se blerja e mallit
eshte bere kesh.
Si do të duket ekuacioni i bilancit gjendjes me
ndikimin e ketij efekti (transakcioni)?
17. Transakcioni 6. Pagesa ndaj llogarise se
pagueshme (furnitoret)
• Me 5 dhjetor biznesi Shala ka paguar detyrimin
ndaj furnitorit “Frutti” ne vlere prej 9000 euro
nepermjet pageses se deftueshme (kreditit
afatshkurter) te marre nga Banka Private e
Biznesit (BPB).
• Ky transakcion ka ndikuar ne zvogelimin e
detyrimeve, perkatesisht llogarive te
pagueshme, por meqenese pagesa ndaj tyre
eshte bere nepermjet defteses se pagueshme
ne te njejten kohe jane krijuar dhe rritur
detyrimet e bzinesit Shala.
18. Bilanci me 31.12.2010
• Tregoni se si do te duket bilanci i gjendjes
me 31.12.2010, i biznesit Shala pas ketyre
gjashte transakcioneve.
• Zgjidhni:
19. Kemi 4 lloj grupe te
transakcioneve:
1. Rritje e pasurise dhe Rritje kapitalit ose
detyrimeve ( Rritje Aktive dhe Pasive)
2. Zvogelim i pasurise dhe Zvogelim i
kapitalit ose detyrimeve ( Zvogelim
Aktive dhe Pasive)
3. Rritje dhe zvogelim i pasurise (Aktives)
4. Rritje dhe zvogelim i kapitalit ose
detyrimeve (Pasives).
20. Pasqyra e të ardhurave
• Raporton ne forme te permbledhur gjendjen
(saldon) e logarise se te hyrave, shpenzimeve
dhe te fitimit apo humbjes neto per nje periudhe
te caktuar kohore qe zakonisht eshte nje muaj
apo nje vit.
• Qellimi primar i kesaj pasqyre eshte raportimi i
netofitimit apo netohumbjes per periudhe te
caktuar.
• Ne kete pasqyre te hyrat dhe shpenzimet
prezantohen mbi bazen akruale (te realizimit).
21. Te hyrat
• Tregojne rritjen e pasurise ose zvogelimin
e detyrimeve qe kane rezultuar nga shitja
e mallerave dhe sherbimeve.
• Kemi te hyra:
- Operative (afariste)
- Jo operative (financiare)
22. Shpenzimet
• Perfaqesojne zvogelimet e pasurise ose
rritjen e detyrimeve, te cilat krijohen nga
perdorimi i pasurise per gjenerimin e te
hyrave.
• Shpenzimet ndahen:
- Operative (afariste)
- Jo operative (financiare)
23. Formatet e Pasqyres se te ardhurave
• Formati ne shume hapa
• Formati ne nje hap
24. Formati ne shume hapa
Hapi pare: Te hyrat nga shitja e mallit
- Kostoja e mallit te shitur
= FITIMIN BRUTO
Hapi i dyte: - Shp.indirekte operative
= FITIMIN OPERATIV (EBIT)
Hapi i tretë: + Te hyrat tjera jooperative
- Shpenzimet tjera jooperative
= FITIMI PARA TATIMIT (EBT)
Hapi i katert: - Shpenzimet e tatimit ne te ardhura
Hapi i peste: = FITIMI NETO
Fitimi per aksion (EPS)
(Dividendi / nr.aksioneve ne zoterim)
25. Formati ne nje hap
Te hyrat
- KMSH
- Shpenzimet
= Fitimin neto
26. Shembull i Pasqyres se te
ardhurave
• Firma “Ylli” ka keto te dhena me 31.12.2010:
- Te hyrat nga shitja e mallit 150.000
- KMSH 60.000
- Shp.qirase 2.000
- Shp.rrymes 1.000
- Shp.zhvleresimit 17.000
- Te hyrat nga kamata 5.000
- Shp.kamates 3.000
- Tatimi ne fitim 20%.
Zgjidhni Pasqyren e te ardhurave duke ardh ne perfundim
Te Fitimit Neto permes dy formatave.
27. Pasqyra e ndryshimeve te ekuitit
• Kjo pasqyre i bashkangjitet pasqyres se te
ardhurave pasi qe perpilon ekuitin e
pronareve.
• Kjo pasqyre identifikon ndryshimet ne
fitimet e mbajtura nga nje periudhe
kontabel ne tjetren
28. Kapitali per bizneset individuale
Gjendet:
Kapitali perfundimtar = Kapitali fillestar
+ Investimet
- Terheqjet
+ Te ardhurat
30. Shembull i pasqyres se
ndryshimeve ne ekuitet
Firma X ka kapital fillestar 200.000 euro,
investimet 20.000, te ardhurat bazohuni ne
Pasqyren e te ardhurave, dhe terheqjet e
Pronarit jane 500.
Gjeni kapitalin perfundimtar permes
pasqyres se ndryshimit ne ekuit?
31. Duhet te dini:
Se Shitja e aksioneve e rrit kapitalin dhe
fitimin e mbajtur kurse blerja anasjelltas.
32. Shembull i pasqyres se
ndryshimeve ne ekuitet
Korporata S me 1.01.2010 ka pasur kete
gjendje fillestare te kapitalit aksionar: kapitali230.000 (perfshijne
aksionet dhe premine e tyre) dhe fitimin e mabjtur 120.000.
Gjate vitit 2010 kane ndodhur keto transakcione te nderlidhura me
Kapitalin aksionar:
- Me 20.02.2010 jane emetuar kesh 5000 aksione te rregullta sipas vleres
tregut 20 euro per aksion.
- Me 10.05.2010 jane blere 1000 aksione te rregullta prej aksionareve te vet
nga 25 euro per aksion. Keto aksione prentendon t’i mbaje per tu dhene
bonuse puntoreve.
- Me 01.07.2010 eshte deklaruar dhe ka paguar dividende ne kesh per gjithe
aksionaret ne vlere prej 70.000 euro euro.
- Me 31.12.2010 ka llogaritur dhe raportuar fitimin neto te periudhes ne vlere
prej 100.000 euro.
Si do te duket Pasqyra e ndryshimeve ne ekuitet per korporaten S duke i
marre per baze keto te dhena:
