Харьцангуй богино ширхэгтээр тасралтгүй бат бөх ээрмэл утас боловсруулахыг ЭЭРЭХ АЖИЛЛАГАА гэнэ.

1. Утас,ээрмэлийн үйлдвэрлэл

2. • Байгалийн ширхэгтийг хурааж,анхан шатны боловсруулалтанд
оруулан,хэсэг бөөн бол-госны дараа ээрмэлийн үйлдвэрт
шилжүүл-дэг.
• Харьцангуй богино ширхэгтээр тасралтгүй бат бөх ээрмэл утас
боловсруулахыг ээрэх а-жиллагаа гэнэ.

3. • Өөрөөр хэлбэл байгалийн ба химийн гарал-тай ширхэгтүүд
харилцан адилгүй урттай,э-гэл байхдаа бат бөхийн хувьд нэхмэл
бэлтгэх шаардлага хангахгүй учир тэдгээ-рийг ээрч хэдэн арван
метр урттай утас бол-гохын тулд ээрэх ажиллагаанд оруулна.
• Ээрэх ажиллагаа нь задгай ширхэгтийг цувьж эрчлэх замаар утас
бэлтгэхэд ор-шино.

4. • Нэхмэл бэлтгэх үндсэн түүхий эдийг ерөн-хийд нь утас гэж нэрлэх
боловч утас,ээрмэл гэдэг хоёр нэр томъёог авч хэрэглэдэг.
• Утас,ээрмэл нь зориулалт,чанарын үзүүлэлт, хийгдэх
заслал,бүтэц,ангилагдах шинж тэмд гийн хувьд адилхан байдаг.
• Харин утас эрчтэй,эрчгүй байж болно.

5. • Хөндлөн огтлолын хэмжээ багатай,үлэмж урт торгон
мяндас,химийн гаралтай ба ме-талл утас зэрэг уян зөөлөн
харьцангуй бат бөх биетийг утас гэнэ.
• Харин богиновтор ширхэгтүүдийг заавал эрч оруулах замаар
бэлтгэгдсэн утсыг ээр-мэл гэнэ.

6. • Ээрэх ажиллагаа нь нь ширхэгтийн төрөл, урт богино,онцлог
шинжээс хамаарч өөр өөр байх боловч ноос,хөвөн,химийн шир-
хэгтүүдийн ээрэх ерөнхий зарчим ойрол-цоо юм.
• Ямар ч төрлийн ширхэгтийг ээрэхэд түүхий эдийг сонгож
авах,хольц бэлтгэх,сийрүүлэх, самнах,зулаадас бэлтгэх,зулаадсыг
туузалж хуваах,эрч оруулах үйлдлүүд давтагдана.

7. • Чанартай утас,ээрмэл бэлтгэхийн нэг үндэс бол нэхмэлийн
зориулалтыг харгалзах за-маар түүхий эдийг зөв сонгох явдал.
• Нимгэн,жигд толигор гадаргуутай нэхмэл бэлтгэхийн тулд
нарийхан урт ширхэгтийг сонгон авдаг.

8. • Хэд хэдэн ширхэгтийг холих нь байгалийн ү- нэт түүхий эд
хэмнэх,нэхмэлийн эдэлгээ,гоо сайхан,эдийн засгийн шинж
чанарыг сайж-руулахад чиглэгдэнэ.
• Шинж чанараараа эрч орох боломж,уян зөө лөн шинж,будагдах
чадвар,агшилт,суналт ойролцоо тийм ширхэгтүүдийг хольж утас
бэлтгэх зарчмыг баримтална.

9. • Зарим төрлийн утсыг бэлтгэхэд чанарын ү-зүүлэлтээрээ өөр өөр
нэг төрлийн ширхэг-тийг,эсвэл нэг төрлийн бус ширхэгт ашигла-на.
• Нэг төрлийн ширхэгт дээр өөр төрлийн шир- хэгт нэмж холихыг
хольц бэлтгэх гэнэ.

10. • Ээрэх ажиллагааны үндсэн түүхий эдэд хө-вөн,олс,ноос болон
торгон ширхэгтийн хаяг- дал мөн төрөл бүрийн химийн
ширхэгтүүд ордог.
• Ээрэх ажиллагааг гурван үндсэн үе шат бол-годог. 1.Ширхэгт цулыг
бэлтгэх
2.Туузлан ээрэх
3.Ээрэх ажиллагаа

11. Ширхэгт цулыг бэлтгэх,туузлах(I шат)
• Энд сийрүүлэх,холих,сэгсрэх,самнах ажил-лагаа
явагдана.Холионоос цэвэрлэгдсан цулыг,дахин холих боломжтой
болгодог.
• Түүхий эд ихэвчлэн шахаж боогдсон, бөөг-нөрч нягтарсан
байдлаар ээрэх цехэд ний-лүүлэгдэх учир түүнийг цаашдын
ажилла-гаанд дөхөмтэй болгох зорилгоор маши-наар задалж
сийрүүлнэ.

12. • Сийрүүлэх явцад ширхэгтийг эмульсээр шүр шиж тосолно.
• Тослох нь ширхэгтийн үрэлтээс цахилгаан-жих үзэгдлийг
багасгах,ширхэгт шулуувтар байх боломжийг нэмэгдүүлэх,цаашид
чө-лөөтэй гулгах нөхцлийг бүрдүүлнэ.
• Сэгсрэх ажиллагааны явцад ширхэгтүүдийг сийрүүлэн задалж
хогийг сайтар цэвэрлэдэг.

13. • Сийрүүлэгч машинаас гарч буй ширхэгтүүд зулаадас байдалтай
байх боловч элементар ширхэгтүүд нэг чигт цэгцэрч чаддаггүй.
• Сийрүүлэгч машинаас гарч буй зулаадсыг нимгэлж
жигдрүүлэх,элементар ширхэгтүү-дийг нэг чигийн болгох
зорилгоор самнана.

14. • Самнах үед сэмлэж сэгсрэх ажиллагаанаас үлд-сэн жижиг наалдац
холио бүрэн цэвэрлэгдэнэ.
• Самнасан ширхэгтүүдийг нимгэн үе болгон дэв сэж,тууз эсвэл
зулхай болгон хэлбэржүүлдэг.
• Нарийхан хурц төмөр зүүтэй кард тууз дээгүүр түүхий эд дамжин
өнгөрөх үед самнах ажилла-гаа явагддаг бөгөөд уг машиныг
кардан сам-нах машин гэж нэрлэдэг.

15. • Сийрүүлэгч машинаас гарч буй зулаадсыг нимгэлж
жигдрүүлэх,элементар ширхэгтүү-дийг нэг чигийн болгох
зорилгоор самнана.
• Самналтыг машинаар гүйцэтгэх бөгөөд сам-нах эд анги нь олон
тооны зүү бүхий гүйлгэн самнах тууз юм.
• Энэ дамжлагаас гарч байгаа самнамал шир-хэгтийг зулаадас гэнэ.

16. • Зулаадсыг хэд хэдэн тууз болгон хуваагаад 6-30 удаа сунгаж
сунгагдсан шаардлагын хэмжээнд хүргээд эрч оруулж утас
бэлтгэнэ.
• Аль хэр чанга сул эрчлэх,нэг утсыг хэдэн дав хар,дан бэлтгэх нь
ширхэгтийн төрөл,нэхмэ-лийн зориулалтаас шалтгаална.
• Утасны эрчийн тоо нэмэгдэх тутам бат бөх, уян харимхай
шинж,суналт зэрэг нь өснө.

17. • Энд туузыг урьдчилан самнах ба самнах а-жиллагаанд
бэлтгэнэ.Хоёр үе шаттай.
1.Эхлээд туузаа эвхэж,бүдүүн нарийнаар нь жигдлэнэ.
2.Дараа нь эвхэж нугалсан туузаа сунгаж тата-хад
нарийсч,ширхэгтүүд шулуун болж татаг- дана.Үүнийг сунгах
ажиллагаа гэнэ.

18. • Цувих машин дээр туузаа цувимал болгон нарийсган татаж
сунгахыг урьдчилан ээрэх ажиллагаа гэнэ.
• Энэ ажиллагааны үед цувимлыг шаардлага-тай хэмжээний дагуу
сунган,ээрмэл болгон мушгих ба тодорхой хэлбэр хэмжээтэй ороо
мог болгож бэлтгэгдэнэ.

19. Ээрэх ажиллагаа(III үе шат)
• Ээрмэлийг өгөгдсөн хэмжээгээр ороож, өө-рөөр хэлбэл цувимлыг
ээрмэл болгож то-дорхой тоогоор толгойлно.
• Ширхэгт бөөнийг ээрмэл болгох,дахин бо-ловсруулах
зориулалттай машинууд болон үйлдлүүдийн цогцыг ээрэх систем
гэнэ.

20. • Одоогоор хэрэглэгдэж буй ээрэх системүүд нь ширхэгт цулыг
самнаж,нарийсган сунгах үндсэн хоёр ажиллагааг гүйцэтгэдэг
бөгөөд үйлдлийн хувьд бие биенээсээ маш их ял-гаатай юм.
• Ээрэх системийг гурав хуваадаг.Үүнд:
1.Кард ээрэх систем
2.Гребень ээрэх систем(нарийн)
3.Аппарат ээрэх систем(бүдүүн)

21. Кард ээрэх систем
• Энэ нь хамгийн түгээмэл дэлгэрсэн арга бө-гөөд кард самнах
машин дээр ширхэгтийг самнана.
• Машинаас гарах ширхэгтийг нимгэн үеэр тууз боловсруулах ба
дараагийн сунгах тө-хөөрөмжийн тусламжтайгаар түүнийг на-
рийсган сунгана.

22. • Кард ээрмэл нь нилээд жигд,бүдүүн на-рийнаараа дунд
зэргийн,цэвэр болдог ч гөлгөр чанар нь хангалтгүй байдаг.
• Кард ээрмэл утсаар нэхмэл,сүлжмэл,шир-мэл нэхээсэн эд,зарим
төрлийн туузан эм-жээр уяа, тор зэргийг хийдэг.

23. • Кард аргыг урт ба дунд зэргийн урттай цэвэр хөвөн,эсвэл хөвөнг
химийн ширхэг-тийн хольцтой,бүдүүн нарийны хувьд 11,8-83,3
текстэй утас бэлтгэнэ.

24. Кард систем(схем)
1.Задалж сийрүүлэх
2.Самнах зулаадас
3.Жигдэлж сунгах тууз
4.Ээрэхийн өмнөх жигдлэх
5.Ээрэх Кард
ээрмэл

25. Нарийн ээрэх систем
• Кард системээс ялгаатай,өөрөөр хэлбэл,на- рийн самнах машин
дээр ширхэгтийг дахин самнах ажиллагаа юм.
• Нарийн ээрэх системийн ээрмэл нь илүү бөх
толигор,цэвэрхэн,нарийн болдог.
• Нарийн ээрмэлээр сайн чанарын эдлэл хийх зориулалттай утас
боловсруулна.
• Ээрмэлийн өртөг нь илүү өндөр байдаг.

26. Гребень ээрмэл(схем)
1.Задалж сийрүүлж,сэгсрэх
2.Кард самналт(тууз хэлбэр -
жүүлэх)
3.Гребень ээрэлтэнд бэлт-гэх
4.Туузыг урьчилан самнах
5.Жигдлэн сунгах
6.Ээрэхийн өмнөх
7.Ээрэх(гребень ээрмэл)

27. • Гребень аргыг урт ба дунд зэргийн урттай бүдүүн нарийны хувьд
бага ба дунд зэргийн (5,8-15,5текс)утас бэлтгэхэд ашиглана.
• Гребень арга нь арай илүү нарийн,бүрсгэр
бус,жигдхэн,харьцангуй бөх утас бэлтгэх бо-ломжийг бүрдүүлнэ.

28. Аппарат ээрэх систем
• Дээрхийн адил кард самнах машин дээр ээр-мэлийг самнах
боловч,туузаа хэлбэржүүлдэг-гүй харин ширхэгтийг бөөнөөр нь
цувимал болгодгоороо ялгаатай.
• Цувимал нь ээрэх машин руу шууд очдог. Цаг хугацаа,бусад
үйлдлийнхээ хувьд ихээхэн хэм-нэлттэй.Уг ээрмэлээс гарах
ширхэгтүүд нь хан-галттай сайн жигдрээгүй тууш чигээ сайн олоо-
гүй байдаг тул сэвсгэр,үслэг сагалгар ээрмэл болдог.

29. • Богинохон хөвөн ширхэгт болон ээрэх це-хийн хаягдлыг аппарат
системээр ээрнэ.
• Аппарат системээр ээрсэн утас бүдүүн(50-250 текс)бүрсгэр
байхаас гадна бүдүүн на-рийн,бат бөхийн хувьд жигд биш байдаг.

30. Аппарат ээрэх систем
1.Хөвсийлгэн сэгсрэх
2.Холих
3.Самнах
4.Ээрэх