SlideShare a Scribd company logo
1 of 11
Материал судлалын шинжлэх ухаан түүний
судлах зүйл
• Орчин үеийн материал судлалын цар хэмжээ асар их бөгөөд
түүнд бүх үйлдвэрлэл техни-кийн салбарууд хамрагдана.
• Ямар ч технологи материал судлалынхаа олон асуудлуудыг
шийдвэрлэснийхээ эцэст хийгдэ-нэ.
• Материал сонгох шалгуурыг тавихдаа эдлэ-лийн нэр төрлийг
харгалзан,үйлдвэрлэлийн бодит нөхцөл, хөгжлийн хэмжээг
тодор-хойлж,материалыг боловсруулна.
Материал судлалын судлах зүйл
• Материалын бүтэц шинж чанарыг суд-лахдаа гүн гүнзгий олон
талын мэдлэгт суурилсан орчин үеийн технологиор сайн чанарын
эдлэлийг үйлдвэрлэхэд чиглэгдэнэ.
• Үр дүн нь тухайн үйдвэрлэлийн эдийн за-сагт нөлөөлж
материалын орц хэмжээ ба-гасдаг.
• Хувцсанд тавигдах гол үзүүлэлт нь хэрэглээ, эдэлгээний шинж
чанар байдаг.
• Хэрэглэгчдийн тодорхой хэрэгцээг хангаж буй шинж чанаруудын
нийлбэрээр нэхмэ-лийн эдэлгээ хэрэглээний шинж чанар то-
дорхойлогдоно.
• Хэрэглээний шинж чанарыг эдэлгээний хуга цаанд нөлөөлөх,гоо
сайхны,эрүүл ахуйн, технологийн гэж хуваана.
Эдэлгээний хугацаанд нөлөөлөх шинж
чанар
• Энэ шинж чанарыг механик,физик,химийн үйлчлэл явагдахад
үйлдвэрлэлийн шатанд бүрэлдэн тогтсон шинж чанарууд,гадаад
байдлаа хадгалах чадвараар тодорхойлно.
Эрүүл ахуйн шинж чанар
• Хувцас,гутал нь хүний биеийг гадны зохис-гүй нөлөөллөөс
хамгаалах,бие махбодийн хэвийн үйл ажиллагааг хангах амьдрал
а-хуйд ашиглахад хамгийн тохиромжтой ямар ч хор нөлөө
үзүүлэхгүй байх шаардлагатай. Энд биеийн элч
хадгалах,агаар,ус,чийг нэвт-рүүлэх,хүнд хөнгөн,хатуу зөөлөн,үл
хиртэх шинж зэргээр тодорхойлогдоно.
• Дээрхи шинжийг байгалийн гаралтай хөвөн, олс,торго,ноосоор
бэлтгэсэн бүтээгдэхүүн и-лүү сайн хангана.
• Хувцасны эрүүл ахуйн шинж чанарт мате-риалын өнгө багагүй
үүрэгтэй.
• Бараан өнгийн хувцас гэрлийг 99,8% шин-гээдэг бол цайвар
өнгийнх гэрлийг 98% ойл-гоно.
• Иймд бараан өнгийн хувцсыг хүйтэн,сэрүүн цагт,цайврыг зун
өмсөх нь зохицно.
• Хувцасны жин материалын багтаамж буюу хүндийн хэмжээ нь
өмсгөл хэмжээнээс ихээ хэн шалтгаална.
• Хувцасны жин нь биеийн жингийн 10-15% орчим байдаг
• Үл хиртэх шинж материалын төрөл,гадар-гуугийн онцлог,хийцээс
шалтгаалдаг
• Гөлгөр материалтай хувцас,үслэг барзгар га-дартайг бодвол
хиртэх нь бага мөн оёдол, хуниас,нугалаас багатай бол харьцангуй
у-даан хиртэнэ.
• Нийлэг материалаар бэлтгэсэн хувцас амар- хан хиртэнэ.
Гоо сайхны шинж
• Хэлбэр,хэмнэл хэмжээ зохицол,материалын шинж болох заслал
чимэглэл хамрагдана.
• Мөн өнгө,хээний хэлбэр чухал улаан,улбар шар,шар өнгийн
хувцас өргөн,хар,хөх,цэн-хэр өнгө нарийвтар харагдуулна.
• Засал чимэглэл хувцсыг гоёж чимэх үүрэгтэй тэднийг
зориулалт,улирал,үндсэн материа-лын төрөл,бүтэц,өнгө зэргийг
харгалзан сон годог.
Эдэлгээний шинж
• Энэ нь физик химийн,дулааны үйлчлэлд тэс-вэрлэх шинж юм.
• Эдэлгээний хугацаа өмдөнд 2-6 сар,пиджак 6 сараас 3 жил,нэхмэл
гадуур хувцсанд 2 жил гэж үздэг.
• Эдэлгээний гол шалтгаан нь үрэлт байдаг.Ү-рэлтээс үүссэн
бүрсгэрийг пиллинг гэдэг.
Технологи шинж
• Бүтээгдэхүүнийг үйлдвэрлэх шатанд эсгэх, оёх явцад материал
зохицож байх бодит онцлогийг хэлдэг.
• Энд индүүдэх,чийг дулаанаар боловсруулах ажиллагааны үеийн
уян хатан шинж,сэм-рэлт,утасны гүйлт,зүү шивэлт,хиртэлт,цэвэр-
лэх боломж,олон удаагийн нугаралтын да- раа хэлбэрээ хадгалах
чадвар багтана.

More Related Content

What's hot

технологийн тест
технологийн тесттехнологийн тест
технологийн тестPanju0511
 
Daawuu 7 angi
Daawuu 7 angiDaawuu 7 angi
Daawuu 7 angihatagtai
 
мөртэй хувцасны
мөртэй хувцаснымөртэй хувцасны
мөртэй хувцасныsodgerel
 
материал сонголт
материал сонголтматериал сонголт
материал сонголтschool14
 
сийлбэрийн тухай
сийлбэрийн тухайсийлбэрийн тухай
сийлбэрийн тухайPanju0511
 
тойм зураг хич
тойм зураг хичтойм зураг хич
тойм зураг хичgdavaa
 
Biynees khemjee awah
Biynees khemjee awahBiynees khemjee awah
Biynees khemjee awahbayar7998
 
7-р ангийн технологийн хичээлийн "Багажны төрөл, зориулалт" нэгж хичээлийн хө...
7-р ангийн технологийн хичээлийн "Багажны төрөл, зориулалт" нэгж хичээлийн хө...7-р ангийн технологийн хичээлийн "Багажны төрөл, зориулалт" нэгж хичээлийн хө...
7-р ангийн технологийн хичээлийн "Багажны төрөл, зориулалт" нэгж хичээлийн хө...Сэтгэмж Цогцолбор Сургууль
 
зээгт наамал
зээгт наамалзээгт наамал
зээгт наамалOyungerel07
 
цементийн тухай анхан шатны ойлголт
цементийн тухай анхан шатны ойлголтцементийн тухай анхан шатны ойлголт
цементийн тухай анхан шатны ойлголтBaigalia Baigalaa
 
8.гар оёдол. enhtsetseg.2012.03.25
 8.гар оёдол. enhtsetseg.2012.03.25 8.гар оёдол. enhtsetseg.2012.03.25
8.гар оёдол. enhtsetseg.2012.03.25enhtsetseg40
 
Lesson 3 биеэс хэмжээ авах
Lesson 3 биеэс хэмжээ авахLesson 3 биеэс хэмжээ авах
Lesson 3 биеэс хэмжээ авахOnor Onoroo
 

What's hot (20)

Байгалийн ширхэгтийн бүтэц, шинж чанар, ангилал
Байгалийн ширхэгтийн бүтэц, шинж чанар, ангилалБайгалийн ширхэгтийн бүтэц, шинж чанар, ангилал
Байгалийн ширхэгтийн бүтэц, шинж чанар, ангилал
 
Нэхмэлийн нэхээсний ангилал
Нэхмэлийн нэхээсний ангилалНэхмэлийн нэхээсний ангилал
Нэхмэлийн нэхээсний ангилал
 
технологийн тест
технологийн тесттехнологийн тест
технологийн тест
 
Daawuu 7 angi
Daawuu 7 angiDaawuu 7 angi
Daawuu 7 angi
 
мөртэй хувцасны
мөртэй хувцаснымөртэй хувцасны
мөртэй хувцасны
 
зүйх урлаг
зүйх урлагзүйх урлаг
зүйх урлаг
 
материал сонголт
материал сонголтматериал сонголт
материал сонголт
 
сийлбэрийн тухай
сийлбэрийн тухайсийлбэрийн тухай
сийлбэрийн тухай
 
тойм зураг хич
тойм зураг хичтойм зураг хич
тойм зураг хич
 
Biynees khemjee awah
Biynees khemjee awahBiynees khemjee awah
Biynees khemjee awah
 
Амьсгалын тогтолцоо
Амьсгалын тогтолцооАмьсгалын тогтолцоо
Амьсгалын тогтолцоо
 
7-р ангийн технологийн хичээлийн "Багажны төрөл, зориулалт" нэгж хичээлийн хө...
7-р ангийн технологийн хичээлийн "Багажны төрөл, зориулалт" нэгж хичээлийн хө...7-р ангийн технологийн хичээлийн "Багажны төрөл, зориулалт" нэгж хичээлийн хө...
7-р ангийн технологийн хичээлийн "Багажны төрөл, зориулалт" нэгж хичээлийн хө...
 
Материал судлалын шинжлэх ухаан түүний судлах зүйлс
Материал судлалын шинжлэх ухаан түүний судлах зүйлсМатериал судлалын шинжлэх ухаан түүний судлах зүйлс
Материал судлалын шинжлэх ухаан түүний судлах зүйлс
 
зээгт наамал
зээгт наамалзээгт наамал
зээгт наамал
 
Сүлжмэлийн бүтэц, шинж чанар
Сүлжмэлийн бүтэц, шинж чанарСүлжмэлийн бүтэц, шинж чанар
Сүлжмэлийн бүтэц, шинж чанар
 
Утас ээрмэлийн үйлдвэр
Утас ээрмэлийн үйлдвэрУтас ээрмэлийн үйлдвэр
Утас ээрмэлийн үйлдвэр
 
цементийн тухай анхан шатны ойлголт
цементийн тухай анхан шатны ойлголтцементийн тухай анхан шатны ойлголт
цементийн тухай анхан шатны ойлголт
 
Утас ээрмэлийн бүтэц, шинж чанар, нэр төрөл, ангилал
Утас ээрмэлийн бүтэц, шинж чанар, нэр төрөл, ангилалУтас ээрмэлийн бүтэц, шинж чанар, нэр төрөл, ангилал
Утас ээрмэлийн бүтэц, шинж чанар, нэр төрөл, ангилал
 
8.гар оёдол. enhtsetseg.2012.03.25
 8.гар оёдол. enhtsetseg.2012.03.25 8.гар оёдол. enhtsetseg.2012.03.25
8.гар оёдол. enhtsetseg.2012.03.25
 
Lesson 3 биеэс хэмжээ авах
Lesson 3 биеэс хэмжээ авахLesson 3 биеэс хэмжээ авах
Lesson 3 биеэс хэмжээ авах
 

More from Хотгойд Шанж Болдбаатар Ууганбаяр

More from Хотгойд Шанж Болдбаатар Ууганбаяр (20)

Fashion english 1
Fashion english 1Fashion english 1
Fashion english 1
 
№5 Найруулгын алдаа түүнийг ангилах
№5 Найруулгын алдаа түүнийг ангилах№5 Найруулгын алдаа түүнийг ангилах
№5 Найруулгын алдаа түүнийг ангилах
 
Лекц №4 Найруулга зүйн тухай ерөнхий ойлголт
Лекц №4 Найруулга зүйн тухай ерөнхий ойлголтЛекц №4 Найруулга зүйн тухай ерөнхий ойлголт
Лекц №4 Найруулга зүйн тухай ерөнхий ойлголт
 
Лекц №3 Үг зүйн холбогдолтой зөв бичих дүрэм
Лекц №3 Үг зүйн холбогдолтой зөв бичих дүрэмЛекц №3 Үг зүйн холбогдолтой зөв бичих дүрэм
Лекц №3 Үг зүйн холбогдолтой зөв бичих дүрэм
 
лекц №2
лекц №2лекц №2
лекц №2
 
Лекц №1
Лекц №1Лекц №1
Лекц №1
 
4 Монгол улсын түүх
4 Монгол улсын түүх4 Монгол улсын түүх
4 Монгол улсын түүх
 
3 Монголын ханлиг аймгууд
3 Монголын ханлиг аймгууд3 Монголын ханлиг аймгууд
3 Монголын ханлиг аймгууд
 
2 Монголын анхны төрт улс Хүннү
2 Монголын анхны төрт улс Хүннү 2 Монголын анхны төрт улс Хүннү
2 Монголын анхны төрт улс Хүннү
 
1. Mонголын чулуун зэвсгийн үе
1. Mонголын чулуун зэвсгийн үе 1. Mонголын чулуун зэвсгийн үе
1. Mонголын чулуун зэвсгийн үе
 
Компьютерийн тухай үндсэн ойлголт
Компьютерийн тухай үндсэн ойлголтКомпьютерийн тухай үндсэн ойлголт
Компьютерийн тухай үндсэн ойлголт
 
Урлах Эрдмийн Дээд Сургууль танилцуулга
Урлах Эрдмийн Дээд Сургууль танилцуулга Урлах Эрдмийн Дээд Сургууль танилцуулга
Урлах Эрдмийн Дээд Сургууль танилцуулга
 
УЭДС танилцуулга 2021
УЭДС танилцуулга 2021УЭДС танилцуулга 2021
УЭДС танилцуулга 2021
 
Урлах Эрдмийн Дээд Сургууль
Урлах Эрдмийн Дээд СургуульУрлах Эрдмийн Дээд Сургууль
Урлах Эрдмийн Дээд Сургууль
 
Rococo XVII-XVIII
Rococo XVII-XVIIIRococo XVII-XVIII
Rococo XVII-XVIII
 
Barocco Барокко /XVII-XVIII/
Barocco Барокко  /XVII-XVIII/Barocco Барокко  /XVII-XVIII/
Barocco Барокко /XVII-XVIII/
 
French, German renaissance XV-XVII
French, German renaissance   XV-XVIIFrench, German renaissance   XV-XVII
French, German renaissance XV-XVII
 
Сэргэн Мандалтын үе. Renaissance /1450-1600/
Сэргэн Мандалтын үе. Renaissance /1450-1600/Сэргэн Мандалтын үе. Renaissance /1450-1600/
Сэргэн Мандалтын үе. Renaissance /1450-1600/
 
Дундад зууны үе Middle ages
Дундад зууны үе Middle agesДундад зууны үе Middle ages
Дундад зууны үе Middle ages
 
Византын эзэнт гүрэн Byzantine Empire /V-XII/
Византын эзэнт гүрэн        Byzantine Empire                 /V-XII/Византын эзэнт гүрэн        Byzantine Empire                 /V-XII/
Византын эзэнт гүрэн Byzantine Empire /V-XII/
 

Материал судлалын шинжлэх ухаан, түүний судлах зүйл

  • 1. Материал судлалын шинжлэх ухаан түүний судлах зүйл • Орчин үеийн материал судлалын цар хэмжээ асар их бөгөөд түүнд бүх үйлдвэрлэл техни-кийн салбарууд хамрагдана. • Ямар ч технологи материал судлалынхаа олон асуудлуудыг шийдвэрлэснийхээ эцэст хийгдэ-нэ. • Материал сонгох шалгуурыг тавихдаа эдлэ-лийн нэр төрлийг харгалзан,үйлдвэрлэлийн бодит нөхцөл, хөгжлийн хэмжээг тодор-хойлж,материалыг боловсруулна.
  • 2. Материал судлалын судлах зүйл • Материалын бүтэц шинж чанарыг суд-лахдаа гүн гүнзгий олон талын мэдлэгт суурилсан орчин үеийн технологиор сайн чанарын эдлэлийг үйлдвэрлэхэд чиглэгдэнэ. • Үр дүн нь тухайн үйдвэрлэлийн эдийн за-сагт нөлөөлж материалын орц хэмжээ ба-гасдаг.
  • 3. • Хувцсанд тавигдах гол үзүүлэлт нь хэрэглээ, эдэлгээний шинж чанар байдаг. • Хэрэглэгчдийн тодорхой хэрэгцээг хангаж буй шинж чанаруудын нийлбэрээр нэхмэ-лийн эдэлгээ хэрэглээний шинж чанар то- дорхойлогдоно. • Хэрэглээний шинж чанарыг эдэлгээний хуга цаанд нөлөөлөх,гоо сайхны,эрүүл ахуйн, технологийн гэж хуваана.
  • 4. Эдэлгээний хугацаанд нөлөөлөх шинж чанар • Энэ шинж чанарыг механик,физик,химийн үйлчлэл явагдахад үйлдвэрлэлийн шатанд бүрэлдэн тогтсон шинж чанарууд,гадаад байдлаа хадгалах чадвараар тодорхойлно.
  • 5. Эрүүл ахуйн шинж чанар • Хувцас,гутал нь хүний биеийг гадны зохис-гүй нөлөөллөөс хамгаалах,бие махбодийн хэвийн үйл ажиллагааг хангах амьдрал а-хуйд ашиглахад хамгийн тохиромжтой ямар ч хор нөлөө үзүүлэхгүй байх шаардлагатай. Энд биеийн элч хадгалах,агаар,ус,чийг нэвт-рүүлэх,хүнд хөнгөн,хатуу зөөлөн,үл хиртэх шинж зэргээр тодорхойлогдоно.
  • 6. • Дээрхи шинжийг байгалийн гаралтай хөвөн, олс,торго,ноосоор бэлтгэсэн бүтээгдэхүүн и-лүү сайн хангана. • Хувцасны эрүүл ахуйн шинж чанарт мате-риалын өнгө багагүй үүрэгтэй. • Бараан өнгийн хувцас гэрлийг 99,8% шин-гээдэг бол цайвар өнгийнх гэрлийг 98% ойл-гоно.
  • 7. • Иймд бараан өнгийн хувцсыг хүйтэн,сэрүүн цагт,цайврыг зун өмсөх нь зохицно. • Хувцасны жин материалын багтаамж буюу хүндийн хэмжээ нь өмсгөл хэмжээнээс ихээ хэн шалтгаална. • Хувцасны жин нь биеийн жингийн 10-15% орчим байдаг • Үл хиртэх шинж материалын төрөл,гадар-гуугийн онцлог,хийцээс шалтгаалдаг
  • 8. • Гөлгөр материалтай хувцас,үслэг барзгар га-дартайг бодвол хиртэх нь бага мөн оёдол, хуниас,нугалаас багатай бол харьцангуй у-даан хиртэнэ. • Нийлэг материалаар бэлтгэсэн хувцас амар- хан хиртэнэ.
  • 9. Гоо сайхны шинж • Хэлбэр,хэмнэл хэмжээ зохицол,материалын шинж болох заслал чимэглэл хамрагдана. • Мөн өнгө,хээний хэлбэр чухал улаан,улбар шар,шар өнгийн хувцас өргөн,хар,хөх,цэн-хэр өнгө нарийвтар харагдуулна. • Засал чимэглэл хувцсыг гоёж чимэх үүрэгтэй тэднийг зориулалт,улирал,үндсэн материа-лын төрөл,бүтэц,өнгө зэргийг харгалзан сон годог.
  • 10. Эдэлгээний шинж • Энэ нь физик химийн,дулааны үйлчлэлд тэс-вэрлэх шинж юм. • Эдэлгээний хугацаа өмдөнд 2-6 сар,пиджак 6 сараас 3 жил,нэхмэл гадуур хувцсанд 2 жил гэж үздэг. • Эдэлгээний гол шалтгаан нь үрэлт байдаг.Ү-рэлтээс үүссэн бүрсгэрийг пиллинг гэдэг.
  • 11. Технологи шинж • Бүтээгдэхүүнийг үйлдвэрлэх шатанд эсгэх, оёх явцад материал зохицож байх бодит онцлогийг хэлдэг. • Энд индүүдэх,чийг дулаанаар боловсруулах ажиллагааны үеийн уян хатан шинж,сэм-рэлт,утасны гүйлт,зүү шивэлт,хиртэлт,цэвэр- лэх боломж,олон удаагийн нугаралтын да- раа хэлбэрээ хадгалах чадвар багтана.