Nâng cao năng lực cạnh tranh trong đấu thầu xây dựng của Công ty Xây dựng công trình 545 - tải tại sividoc.com.doc Dịch vụ hỗ trợ viết đề tài điểm cao baocaothuctap.net Zalo / Tel: 0909.232.620

1. EBOOKBKMT.COM
1
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG
NGÔ TẤN HƯNG
NÂNG CAO NĂNG LỰC CẠNH TRANH
TRONG ĐẤU THẦU XÂY DỰNG CỦA CÔNG TY
XÂY DỰNG CÔNG TRÌNH 545
Chuyên ngành: Quản trị kinh doanh
Mã số: 60.34.05
LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ
Người hướng dẫn khoa học:
TS. Lâm Chí Dũng
Đà Nẵng - Năm 2006

2. EBOOKBKMT.COM
2
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi.
Các số liệu, kết quả nêu trong luận văn là trung thực và chưa từng được công
bố trong bất kỳ công trình nào khác.
Tác giả luận văn
Ngô Tấn Hưng

3. EBOOKBKMT.COM
3
MỤC LỤC
Trang phụ bìa 01
Lời cam đoan 02
Mục lục 03
Mở đầu 08
Chương 1: Một số vấn đề lý luận về đấu thầu xây dựng và cạnh tranh trong
đấu thầu xây dựng của các doanh nghiệp
11
1.1 Những vấn đề cơ bản về đấu thầu 11
1.1.1 Khái niệm đấu thầu và đấu thầu xây dựng 11
1.1.1.1 Khái niệm đấu thầu 11
1.1.1.2 Khái niệm đấu thầu xây dựng 11
1.1.1.3 Các khái niệm liên quan trong đấu thầu 11
1.1.1.4 Các nguyên tắc cơ bản trong công tác đấu thầu xây dựng 12
1.1.2 Các hình thức đấu thầu 14
1.1.2.1 Đấu thầu rộng rãi 14
1.1.2.2 Đấu thầu hạn chế 15
1.1.2.3 Chỉ định thầu 15
1.1.3 Các phương thức đấu thầu 16
1.1.3.1 Đấu thầu một túi hồ sơ 16
1.1.3.2 Đấu thầu hai túi hồ sơ 16
1.1.3.3 Đấu thầu hai giai đoạn 17
1.1.4 Vai trò của đấu thầu 17
1.1.4.1 Đối với chủ đầu tư 17
1.1.4.2 Đối với các nhà thầu 18
1.1.4.3 Đối với Nhà nước 18
1.2 Các khái niệm về cạnh tranh và năng lực cạnh tranh trong đấu thầu xây
dựng
18
1.2.1 Cạnh tranh trong đấu thầu xây dựng 18

4. EBOOKBKMT.COM
4
1.2.2 Năng lực cạnh tranh trong đấu thầu xây dựng 20
1.3 Các công cụ cạnh tranh trong đấu thầu xây dựng 20
1.3.1 Cạnh tranh bằng giá dự thầu 21
1.3.2 Cạnh tranh bằng chất lượng công trình 22
1.3.3 Cạnh tranh bằng tiến độ thi công 22
1.4 Các nhân tố ảnh hưởng đến năng lực cạnh cạnh tranh trong đấu thầu xây
dựng của doanh nghiệp
23
1.4.1 Các nhân tố bên trong 23
1.4.1.1 Nguồn lực tài chính 24
1.4.1.2 Máy móc thiết bị, công nghệ thi công 25
1.4.1.3 Nguồn nhân lực 26
1.4.1.4 Tổ chức quản lý và công tác đào tạo, đào tạo lại 27
1.4.1.5 Hoạt động Marketing 28
1.4.1.6 Khả năng liên danh 29
1.4.1.7 Trình độ và công tác tổ chức lập hồ sơ dự thầu 30
1.4.2 Các nhân tố bên ngoài 31
1.4.2.1 Môi trường pháp lý 31
1.4.2.2 Chủ đầu tư 32
1.4.2.3 Cơ quan tư vấn 33
1.4.2.4 Các đối thủ cạnh tranh 34
1.4.2.5 Các nhà cung cấp vật tư 35
1.5 Các tiêu chí đánh giá năng lực cạnh tranh trong đấu thầu xây dựng 35
1.5.1 Kết quả đấu thầu qua các năm của doanh nghiệp 35
1.5.2 Lợi nhuận đạt được 36
1.5.3 Chất lượng sản phẩm 36
1.5.4 Cơ sở vật chất, kỹ thuật công nghệ 37
1.5.5 Kinh nghiệm và năng lực thi công 38
1.5.6 Năng lực tài chính 38
1.6 Ý nghĩa của việc nâng cao năng lực cạnh tranh trong đấu thầu xây dựng 40

5. EBOOKBKMT.COM
5
Kết luận chương 1 41
Chương 2: Đánh giá thực trạng năng lực cạnh tranh trongđấu thầu xây dựng
của Công ty Xây dựng công trình 545
42
2.1 Giới thiệu về Công ty Xây dựng công trình 545 42
2.1.1 Tóm tắt quá trình hình thành và phát triển 42
2.1.2 Lĩnh vực kinh doanh 43
2.1.3 Cơ cấu tổ chức bộ máy Công ty xây dựng công trình 545 43
2.1.4 Tình hình sản xuất kinh doanh trong thời gian vừa qua (2001-2004) 45
2.1.5 Tình hình đấu thầu 46
2.2 Đánh giá năng lực cạnh tranh hiện tại của Công ty Xây dựng công trình
545
48
2.2.1 Về kinh nghiệm, năng lực thi công 48
2.2.2 Về chất lượng, kỹ thuật - công nghệ xây dựng công trình 49
2.2.3 Về tiến độ thi công 50
2.3 Phân tích các nhân tố ảnh hưởng đến khả năng cạnh tranh của Công ty
Xây dựng công trình 545
50
2.3.1 Nhóm các nhân tố bên trong 51
2.3.1.1 Tài chính 51
2.3.1.2 Máy móc, thiết bị và công nghệ thi công 60
2.3.1.3 Nguồn nhân lực 63
2.3.1.4 Tổ chức quản lý doanh nghiệp 65
2.3.1.5 Thị phần, sản phẩm của doanh nghiệp 66
2.3.1.6 Khả năng liên kết, liên danh 68
2.3.1.7 Chiến lược Marketing 68
2.3.1.8 Công tác tổ chức đấu thầu 69
2.3.1.9 Phân tích một số gói thầu cụ thể mà công ty đã tham gia 69
2.3.2 Nhóm các nhân tố bên ngoài 75
2.3.2.1 Cơ chế, chính sách 75
2.3.2.2 Chủ đầu tư 76

6. EBOOKBKMT.COM
6
2.3.2.3 Cơ quan tư vấn 77
2.3.2.4 Các đối thủ cạnh tranh 78
2.3.2.5 Các nhà cung cấp 79
Kết luận chương 2 81
Chương 3: Các giải pháp nâng cao năng lực cạnh tranh của Công ty Xây dựng
công trình 545 trong thời gian tới
82
3.1 Các cơ sở dùng làm căn cứ để đề xuất giải pháp 82
3.1.1 Dự báo về thị trường xây dựng hạ tầng và giao thông đường bộ Việt
Nam
82
3.1.1.1 Hiện trạng kết cấu hạ tầng giao thông đường bộ Việt Nam 82
3.1.1.2 Quy hoạch phát triển cơ sở hạ tầng giao thông đường bộ giai đoạn từ
nay đến năm 2020
82
3.1.1.3 Quy hoạch phát triển cơ sở hạ tầng TPĐN đến năm 2010 85
3.1.2 Định hướng phát triển của Công ty Xây dựng công trình 545 trong giai
đoạn 2005 -2010
85
3.1.3 Nghiên cứu xác định các điểm mạnh, yếu, cơ hội, nguy cơ, định hướng
chiến lược cạnh tranh
86
3.2. Một số giải pháp cơ bản nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh của Công ty
Xây dựng công trình 545 trong đấu thầu xây dựng
88
3.2.1 Sắp xếp tổ chức lại bộ máy tinh gọn, hiệu quả 89
3.2.1.1 Đối với bộ phận lao động gián tiếp 89
3.2.1.2 Đối với bộ phận lao động trực tiếp 90
3.2.2 Nâng cao năng lực thi công cơ giới trên cơ sở sử dụng các thiết bị hiện
có kết hợp với đầu tư mới và tranh thủ triệt để mọi nguồn từ Tổng công ty
90
3.2.3 Xây dựng và áp dụng hệ quản trị chất lượng trong toàn Công ty Xây
dựng công trình 545
94
3.2.4 Nhóm các giải pháp về tài chính 98
3.2.4.1 Mở rộng thu hút vốn đầu tư 98
3.2.4.2 Nâng cao hiệu quả sử dụng vốn 102

7. EBOOKBKMT.COM
7
3.2.5 Nhóm các giải pháp nhằm hoàn thiện kỹ năng xây dựng hồ sơ đấu thầu
và tham gia đấu thầu
104
3.2.6 Nhóm các giải pháp hỗ trợ khác 116
3.2.6.1 Tích cực thực hiện các hoạt động quảng cáo 117
3.2.6.2 Xây dựng thương hiệu cho công ty XDCT 545 117
3.3 Một số kiến nghị với Nhà nước 121
3.3.1 Hoàn thiện các văn bản, chính sách quy định về đấu thầu 122
3.3.2 Hoàn chính các chính sách về quản lý đầu tư xây dựng 122
3.3.3 Chính sách ưu đãi với Công ty Xây dựng công trình 545 124
Kết luận chương 3 125
Kết luận 126
Tài liệu tham khảo 127
Phụ lục 1 129
Phụ lục 2 132
Phụ lục 3 135
Phụ lục 4 138
Phụ lục 5 141

8. EBOOKBKMT.COM
8
MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Trải qua 20 năm tiến hành đổi mới và phát triển nền kinh tế thị trường đã
mang lại nhiều thành tựu to lớn đối với đất nước và con người Việt Nam. Bộ mặt
đất nước thay đổi rõ rệt, đời sống vật chất và tinh thần của người dân không ngừng
được cải thiện.
Sự phát triển của nền kinh tế thị trường ở Việt Nam hiện đang chuẩn bị bước
sang giai đoạn mới. Việt Nam đang trên đà hội nhập với thế giới và chuẩn bị gia
nhập tổ chức thương mại thế giới (WTO), các doanh nghiệp nước ngoài xuất hiện
ngày càng nhiều theo xu thế hội nhập, trong đó có những doanh nghiệp hoạt động
trong lĩnh vực xây dựng. Năng lực của các doanh nghiệp trong nước nói chung và
doanh nghiệp xây dựng nói riêng cũng trở lên mạnh hơn sau quá trình đổi mới, sắp
xếp, cổ phần hóa. Ngoài ra, công tác quản lý, giám sát của các chủ đầu tư và các cơ
quan quản lý nhà nước về xây dựng được tăng cường và xiết chặt sau một thời gian
dài bị buông lỏng. Các yêu cầu về kỹ thuật, các tiêu chuẩn chất lượng cũng được
nâng cao hơn.
Tất cả những sự kiện trên dự báo mức độ cạnh tranh giữa các doanh nghiệp
xây dựng sẽ quyết liệt hơn nữa. Do đó, để tồn tại và phát triển thì đòi hỏi các doanh
nghiệp xây dựng phải không ngừng tìm tòi các giải pháp để nâng cao năng lực cạnh
tranh để từ đó nâng cao khả năng thắng lợi trong đấu thầu. Đây là phương thức cạnh
tranh đặc trưng được sử dụng rộng rãi và gần như bắt buộc trong lĩnh vực xây dựng
cơ bản.
Công ty Xây dựng công trình 545 là đơn vị trực thuộc Tổng công ty Xây
dựng công trình giao thông 5, có chức năng chính là xây dựng các công trình giao
thông, dân dụng, thủy lợi và thủy điện. Là một doanh nghiệp non trẻ, mới được
thành lập và đi vào hoạt động được 5 năm nhưng đã đạt được một số kết quả nhất
định. Trong những năm vừa qua Công ty đã tham gia đấu thầu và giành được một
số công trình lớn, có hiệu quả kinh tế cao. Tuy nhiên, cũng như mọi doanh nghiệp
xây dựng khác, công ty cũng phải chịu sức ép cạnh tranh ghê gớm từ các đối thủ

9. EBOOKBKMT.COM
9
cạnh tranh khác đến từ trong nước cũng như ngoài nước. Vì vậy, để tồn tại và phát
triển trong điều kiện như vậy Công ty Xây dựng công trình 545 cần phải có giải
pháp để nâng cao chất lượng, hạ giá thành sản phẩm, rút ngắn thời gian thi công,..
Để từ đó nâng cao năng lực cạnh tranh trong đấu thầu xây dựng, tăng khả năng
chiến thắng khi tham gia đấu thầu.
Từ cách đặt vấn đề đó, với tư cách là cán bộ hiện công tác tại Công ty Xây
dựng công trình 545, tôi chọn đề tài “ Nâng cao năng lực cạnh tranh trong đấu
thầu xây dựng của Công ty Xây dựng công trình 545” làm luận văn thạc sĩ quản
trị kinh doanh.
2. Mục tiêu nghiên cứu
Trên cơ sở đánh giá năng lực cạnh tranh hiện có, các tiềm năng và các nhân
tố ảnh hưởng đến năng lực cạnh tranh của công ty trong lĩnh vực đấu thầu xây
dựng, kết hợp với các nghiên cứu lý thuyết, đề tài đề xuất các giải pháp nâng cao
năng lực cạnh tranh trong đấu thầu xây dựng của Công ty xây dựng công trình 545.
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
- Đối tượng nghiên cứu: Luận văn tập trung nghiên cứu các giải pháp nâng cao
năng lực cạnh tranh trong đấu thầu xây dựng của Công ty xây dựng công trình 545.
- Phạm vi nghiên cứu:
+ Về không gian: Luận văn nghiên cứu những vấn đề về nâng cao năng lực
cạnh tranh của công ty xây dựng công trình 545 giới hạn trong phạm vi đấu thầu
xây dựng.
+ Về thời gian: Luận văn nghiên cứu kết quả hoạt động đấu thầu từ năm
2002 đến nay và định hướng phát triển của công ty trong thời gian tới.
4. Phương pháp nghiên cứu
Trong quá trình nghiên cứu, luận văn sử dụng tổng hợp các phương pháp
phân tích kinh tế - xã hội, so sánh, thu thập và xử lý thông tin, thống kê, mô hình
hoá và các phương pháp nghiên cứu khoa học khác trên cơ sở phép duy vật biện
chứng và duy vật lịch sử.

10. EBOOKBKMT.COM
10
5. Kết cấu của luận văn
Ngoài phần mở đầu và kết luận, nội dung của luận văn gồm 3 chương
Chương 1: Một số vấn đề lý luận về đấu thầu xây dựng và cạnh tranh trong đấu thầu
xây dựng của các doanh nghiệp.
Chương 2: Đánh giá thực trạng năng lực cạnh tranh trong đấu thầu xây dựng của
Công ty Xây dựng công trình 545
Chương 3: Các giải pháp nâng cao năng lực cạnh tranh trong đấu thầu xây dựng của
Công ty Xây dựng công trình 545 trong thời gian tới

11. EBOOKBKMT.COM
11
CHƯƠNG 1
MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ ĐẤU XÂY DỰNG VÀ CẠNH TRANH
TRONG ĐẤU THẦU XÂY DỰNG CỦA CÁC DOANH NGHIỆP
1.1 Những vấn đề cơ bản về đấu thầu
1.1.1 Khái niệm đấu thầu và đấu thầu xây dựng
1.1.1.1 Khái niệm đấu thầu
Đấu thầu là phương thức tổ chức quá trình cạnh tranh giữa những người bán
để nhằm tối đa hoá lợi ích của người mua. Thực chất đây là quá trình mua và bán có
cạnh tranh diễn ra giữa một người mua với nhiều người bán trong trường hợp mà
việc xác định tương quan giữa giá cả với số lượng và chất lượng hàng hóa, dịch vụ
gặp khó khăn.
Đây là phương thức mua bán khá thông dụng và có hiệu quả được sử dụng
phổ biến trong nền kinh tế thị trường.
Theo Luật đấu thầu số 61/2005/QH11 thì:” Đấu thầu là quá trình lựa chọn
nhà thầu đáp ứng các điều kiện của bên mời thầu để thực hiện các gói thầu về mua
sắm hàng hóa, xây lắp, dịch vụ tư vấn ” [17, tr 2].
1.1.1.2 Khái niệm đấu thầu xây dựng
Đấu thầu xây dựng (hay còn gọi là đấu thầu thi công xây lắp) là phương thức
cạnh tranh được áp dụng rộng rãi đối với các dự án đầu tư trong lĩnh vực xây dựng
cơ bản. Đấu thầu xây dựng là cuộc cạnh tranh công khai giữa các nhà thầu với cùng
một điều kiện nhằm dành được công trình (hay dự án) xây dựng do chủ đầu tư mời
thầu, xét thầu và chọn thầu theo các quy định về đấu thầu của nhà nước.
1.1.1.3 Các khái niệm liên quan trong đấu thầu
a. Nhà thầu
Nhà thầu là tổ chức, cá nhân có đủ tư cách hợp lệ theo quy định của pháp
luật tham gia đấu thầu. Nhà thầu có thể là nhà xây dựng trong đấu thầu xây lắp, nhà
cung cấp trong đấu thầu mua sắm, nhà tư vấn trong đấu thầu cung cấp dịch vụ,..

12. EBOOKBKMT.COM
12
b. Gói thầu
Là toàn bộ dự án hoặc một phần công việc của dự án được phân chia theo
tính chất kỹ thuật hoặc trình tự thực hiện dự án, có quy mô hợp lý nhằm đảm bảo
tính đồng bộ của dự án. Trong trường hợp mua sắm thì gói thầu có thể là một loại
đồ dùng, trang thiết bị hoặc phương tiện.
c. Dự án
Theo định nghĩa chung nhất thì dự án là tổng thể các hoạt động phụ thuộc lẫn
nhau nhằm tạo ra một sản phẩm đơn chiếc trong giới hạn cho phép về thời gian,
không gian và nguồn lực. Luật đấu thầu ghi rõ dự án là tập hợp các đề xuất để thực
hiện một phần hay toàn bộ công việc nhằm đạt được mục tiêu hay yêu cầu nào đó
trong một thời gian nhất định dựa trên nguồn vốn xác định.
d. Chủ đầu tư
Chủ đầu tư là người sở hữu vốn hoặc được giao trách nhiệm thay mặt chủ sở
hữu, người vay vốn trực tiếp quản lý và thực hiện dự án theo quy định của pháp luật
e. Bên mời thầu
Bên mời thầu là chủ đầu tư hoặc tổ chức chuyên môn có đủ năng lực và kinh
nghiệm được chủ đầu tư sử dụng để tổ chức đấu thầu theo các quy định của pháp
luật về đấu thầu.
1.1.1.4 Các nguyên tắc cơ bản trong công tác đấu thầu xây dựng
Cũng như bất kỳ phương thức kinh doanh nào, đấu thầu cũng có những
nguyên tắc nhất định cần được tuân thủ để đảm bảo tính khách quan, công bằng và
hiệu quả. Các nguyên tắc này đều áp dụng chung cho bên mời thầu và bên dự thầu,
đó là những nguyên tắc sau:
a. Nguyên tắc công bằng
Đây là nguyên tắc rất quan trọng đối với các nhà thầu. Theo nguyên tắc này
thì các nhà thầu phải được bình đẳng trong việc cung cấp thông tin từ chủ đầu tư,
được trình bày một cách khách quan các ý kiến của mình trong quá trình chuẩn bị
hồ sơ cũng như trong buổi mở thầu. Các hồ sơ đấu thầu phải được hội đồng xét thầu
có đủ năng lực, phẩm chất đánh giá một cách khách quan, công bằng theo đúng quy

13. EBOOKBKMT.COM
13
định. Việc tuân thủ thực hiện nguyên tắc này sẽ giúp chủ đầu tư lựa chọn được nhà
thầu đáp ứng được tốt nhất các yêu cầu của mình.
b. Nguyên tắc công khai
Đây là nguyên tắc bắt buộc, chỉ trừ những công trình đặc biệt thuộc bí mật
quốc gia, những công trình còn lại đều phải bảo đảm công khai các thông tin cần
thiết trong các giai đoạn mời thầu và mở thầu. Việc thực hiện nguyên tắc này sẽ thu
hút được nhiều hơn nhà thầu tham gia, qua đó nâng cao chất lượng công tác đấu
thầu.
c. Nguyên tắc bí mật
Nguyên tắc này đòi hỏi chủ đầu tư phải giữ bí mật về các số liệu, thông tin
như mức giá dự kiến của chủ đầu tư, các thông tin trao đổi giữa chủ đầu tư và nhà
thầu trong quá trình chuẩn bị. Các hồ sơ dự thầu phải được niêm phong trước khi
đóng thầu, đến giờ mở thầu trước sự chứng kiến của hội đồng và các nhà thầu tham
gia đấu thầu mới được mở niêm phong. Mục đích của nguyên tắc này là nhằm bảo
đảm tính khách quan và công bằng, tránh thiệt hại cho chủ đầu tư trong trường hợp
giá dự thầu thấp hơn giá dự kiến hoặc gây thiệt hại cho bên dự thầu nào đó do thông
tin bị lộ ra ngoài.
d. Nguyên tắc bảo đảm cơ sở pháp lý
Theo nguyên tắc này thì các nhà thầu khi tham gia đấu thầu phải nghiêm túc
tuân thủ các quy định của nhà nước về đấu thầu như Luật đấu thầu, Luật xây dựng,
Luật cạnh tranh, cũng như các cam kết đã được ghi nhận trong hợp đồng giao nhận
thầu. Cơ quan quản lý chủ đầu tư có quyền yêu cầu huỷ bỏ kết quả đấu thầu nếu
nguyên tắc này không được đảm bảo và đồng thời đề nghị các cơ quan chức năng
tiến hành xử lý các nhà thầu vi phạm các quy định, luật
e. Nguyên tắc bảo đảm cạnh tranh độc lập
Nhà thầu khi tham gia đấu thầu phải bảo đảm các yêu cầu về tính cạnh tranh
sau đây:
- Nhà thầu tư vấn lập báo cáo nghiên cứu khả thi không được tham gia đấu
thầu cung cấp dịch vụ tư vấn lập thiết kế kỹ thuật của dự án, nhà thầu tư vấn đã

14. EBOOKBKMT.COM
14
tham gia thiết kế kỹ thuật của dự án không được tham gia đấu thầu các bước tiếp
theo, trừ trường hợp đối với gói thầu EPC.
- Nhà thầu tham gia đấu thầu phải độc lập về tổ chức, không cùng phụ thuộc
vào một cơ quan quản lý và độc lập về tài chính với nhà thầu tư vấn lập hồ sơ mời
thầu, đánh giá hồ sơ dự thầu.
- Nhà thầu tư vấn giám sát thực hiện hợp đồng phải độc lập về tổ chức,
không cùng phụ thuộc vào một cơ quan quản lý và độc lập về tài chính với nhà thầu
thực hiện hợp đồng.
- Nhà thầu tham gia đấu thầu các gói thầu thuộc dự án phải độc lập về tổ
chức, không phụ thuộc vào một cơ quan quản lý và độc lập với chủ đầu tư của dự
án.
f. Nguyên tắc có đủ năng lực, trình độ
Nguyên tắc này đòi hỏi chủ đầu tư và các nhà thầu phải có năng lực về kinh
tế, kỹ thuật để đảm bảo thực hiện đầy đủ những cam kết khi đấu thầu. Mục đích của
nguyên tắc này là nhằm tránh những thiệt hại do chủ đầu tư hay nhà thầu không có
đủ năng lực để thực hiện những cam kết của mình sau khi đấu thầu.
1.1.2 Các hình thức đấu thầu
Theo Luật đấu thầu số 61/2005/QH11 thì có các hình thức đấu thầu sau [17,tr
10]:
1.1.2.1 Đấu thầu rộng rãi
Đấu thầu rộng rãi là hình thức đấu thầu không hạn chế số lượng nhà thầu
tham dự. Trước khi phát hành hồ sơ mời thầu, bên mời thầu phải thông báo mời
thầu theo quy định tại điều 5 của Luật đấu thầu để các nhà thầu có thông tin tham
dự. Bên mời thầu phải cung cấp hồ sơ mời thầu cho các nhà thầu có nhu cầu tham
gia đấu thầu. Trong hồ sơ mời thầu không được nêu bất cứ điều kiện nào nhằm hạn
chế sự tham gia của các nhà thầu hoặc nhằm tạo lợi thế cho một hoặc một số nhà
thầu gây ra sự cạnh tranh không bình đẳng.

15. EBOOKBKMT.COM
15
1.1.2.2 Đấu thầu hạn chế
Đấu thầu hạn chế là hình thức đấu thầu mà bên mời thầu phải mời tối thiểu
năm nhà thầu được xác định là có đủ năng lực và kinh nghiệm tham gia đấu thầu.
Hình thức này được áp dụng trong các trường hợp sau:
+ Theo yêu cầu của nhà tài trợ nước ngoài đối với nguồn vốn sử dụng cho
gói thầu.
+ Gói thầu có yêu cầu cao về kỹ thuật hoặc kỹ thuật có tính đặc thù; gói thầu
có tính chất nghiên cứu thử nghiệm mà chỉ có một số nhà thầu có khả năng đáp ứng
yêu cầu của gói thầu.
Trường hợp thực tế có ít hơn năm nhà thầu tham dự thì chủ đầu tư phải trình
người có thẩm quyền xem xét, quyết định cho phép tiếp tục tổ chức đấu thầu hạn
chế hoặc áp dụng hình thức khác.
1.1.2.3 Chỉ định thầu
Chỉ định thầu là hình thức chọn trực tiếp nhà thầu đáp ứng yêu cầu của gói
thầu để đàm phán ký kết hợp đồng, đây là trường hợp đặc biệt được áp dụng trong
các trường sau:
+ Sự cố bất khả kháng do thiên tai địch họa, sự cố cần khắc phục ngay thì
chủ đầu tư hoặc cơ quan chịu trách nhiệm quản lý công trình, tài sản đó được chỉ
định ngay nhà thầu để thực hiện; trong trường hợp này chủ đầu tư được chỉ định
tiến hành thủ tục chỉ định thầu theo quy định trong thời hạn không quá mười lăm
ngày kể từ ngày chỉ định thầu
+ Gói thầu do yêu cầu của nhà tài trợ nước ngoài
+ Gói thầu thuộc dự án bí mật quốc gia, dự án cấp bách vì lợi ích quốc gia,
an ninh an toàn năng lượng do Thủ tướng quyết định khi thấy cần thiết
+ Gói thầu mua sắm các loại vật tư, thiết bị để phục hồi, duy tu, mở rộng
công suất của thiết bị, dây chuyền công nghệ mà trước đó đã được mua từ một nhà
thầu cung cấp và không thể mua từ các nhà thầu khác do phải đảm bảo tính tương
thích của thiết bị, công nghệ

16. EBOOKBKMT.COM
16
+ Gói thầu dịch vụ tư vấn có giá trị dưới năm trăm triệu đồng, gói thầu mua
sắm hàng hóa, xây lắp có giá trị dưới một tỷ đồng thuộc dự án phát triển; gói thầu
mua sắm hàng hóa có giá trị dưới một trăm triệu đồng thuộc dự án hoặc dự toán
mua sắm thường xuyên; trường hợp thấy cần thiết thì tổ chức đấu thầu.
Khi thực hiện chỉ định thầu, phải lựa chọn được nhà thầu được xác định là có
đủ năng lực và kinh nghiệm đáp ứng các yêu cầu của gói thầu và phải tuân thủ quy
trình thực hiện chỉ định thầu do Chính phủ quy định. Trước khi thực hiện chỉ định
thầu thì dự toán đối với gói thầu đó phải được phê duyệt theo quy định.
Tuy nhiên, trên thực tế hoạt động xây dựng thì có nhiều trường hợp chủ đầu
tư là cá nhân hay tổ chức không chịu sự điều chỉnh của Luật đấu thầu. Họ có thể lựa
chọn một nhà thầu nào đó thông qua uy tín, thương hiệu hoặc nhà thầu đó đã từng
thi công dự án, công trình của họ trước đó để thực hiện dự án của mình mà không
cần tổ chức đấu thầu. Đây thực chất cũng là một kiểu cạnh tranh trong xây dựng,
mà trong đó nhà thầu giành chiến thắng nhờ sự áp đảo mọi mặt được tích lũy qua
thương hiệu, uy tín của mình.
1.1.3 Các phương thức đấu thầu
Thông thường khi tiến hành tổ chức đấu thầu thì chủ đầu tư có thể áp dụng
một trong các phương thức sau quy định trong Luật đấu thầu
1.1.3.1 Đấu thầu một túi hồ sơ
Phương thức đấu thầu một túi hồ sơ được áp dụng đối với hình thức đấu thầu
rộng rãi và đấu thầu hạn chế cho gói thầu mua sắm hàng hóa, xây lắp, gói thầu EPC.
Nhà thầu nộp hồ sơ dự thầu gồm đề xuất về kỹ thuật và đề xuất về tài chính theo
yêu cầu của hồ sơ mời thầu. Việc mở thầu được tiến hành một lần.
1.1.3.2 Đấu thầu hai túi hồ sơ
Phương thức đấu thầu hai túi hồ sơ được áp dụng đối với đấu thầu rộng rãi
và đấu thầu hạn chế trong đấu thầu cung cấp dịch vụ tư vấn. Nhà thầu nộp đề xuất
về kỹ thuật và đề xuất về tài chính riêng biệt theo yêu cầu của hồ sơ mời thầu. Việc
mở thầu được tiến hành hai lần; trong đó, đề xuất về kỹ thuật sẽ được mở trước để
đánh giá, đề xuất về tài chính của tất cả các nhà thầu có đề xuất kỹ thuật được đánh

17. EBOOKBKMT.COM
17
giá là đáp ứng yêu cầu mở sau để đánh giá tổng hợp. Trường hợp gói thầu có yêu
cầu kỹ thuật cao thì đề xuất về tài chính của nhà thầu đạt số điểm kỹ thuật cao nhất
sẽ được mở ra để xem xét thương thảo.
1.1.3.3 Đấu thầu hai giai đoạn
Phương thức đấu thầu hai giai đoạn được áp dụng đối với các hình thức đấu
thầu rộng rãi và hạn chế cho gói thầu mua sắm hàng hóa, xây lắp, gói thầu EPC có
kỹ thuật, công nghệ mới phức tạp, đa dạng và được thực hiện theo trình tự sau:
+ Trong giai đoạn một, theo hồ sơ mời thầu giai đoạn một, các nhà thầu nộp
đề xuất về kỹ thuật, phương án tài chính nhưng chưa có giá dự thầu; trên cơ sở trao
đổi với từng nhà thầu tham gia giai đoạn này sẽ xác định hồ sơ mời thầu giai đoạn
hai.
+ Trong giai đoạn hai, hồ sơ mời thầu giai đoạn hai, các nhà thầu tham gia
giai đoạn một được mời nộp hồ sơ dự thầu giai đoạn hai bao gồm: đề xuất về kỹ
thuật, đề xuất về tài chính (trong đó có giá dự thầu), biện pháp bảo đảm dự thầu.
1.1.4 Vai trò của đấu thầu
Có thể nói đấu thầu nói chung và đấu thầu xây dựng nói riêng là một trong
những phương thức kinh doanh có hiệu quả cao, điều này đã được khẳng định
không chỉ ở Việt Nam mà còn ở nhiều nước trên thế giới. Nó góp phần thúc đẩy sản
xuất phát triển, đặc biệt là trong ngành xây dựng, mang lại nhiều lợi ích to lớn cho
các nhà thầu, chủ đầu tư và nền kinh tế quốc dân.
1.1.4.1 Đối với chủ đầu tư
Thông qua đấu thầu chủ đầu tư sẽ lựa chọn được nhà thầu có khả năng đáp
ứng cao nhất các yêu cầu đề ra, tiết kiệm vốn, đúng tiến độ công trình. Việc áp dụng
đấu thầu trong xây dựng sẽ giúp cho công tác quản lý vốn đầu tư được hiệu quả
hơn, hạn chế và khắc phục tình trạng thất thoát vốn đầu tư ở các khâu trong quá
trình thực hiện dự án.
Mặt khác đấu thầu sẽ giúp chủ đầu tư chủ động trong việc lựa chọn đối tác,
tránh lệ thuộc vào một nhà thầu duy nhất, dễ dẫn đến tình trạng độc quyền. Ngoài ra
trong quá trình đấu thầu, từ khâu chuẩn bị tổ chức, xét thầu, thương thảo ký kết hợp

18. EBOOKBKMT.COM
18
đồng, giám sát thi công, ... đều đòi hỏi đôi ngũ cán bộ của chủ đầu tư phải có trình
độ chuyên môn, quản lý cao để lựa chọn được nhà thầu tốt nhất và tổ chức giám sát
nhà thầu trong suốt quá trình thực hiện dự án đảm bảo chất lượng và đúng tiến độ.
Điều này đòi hỏi các cán bộ của chủ đầu tư bắt buộc phải tự nâng cao trình độ của
mình để đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của công việc
1.1.4.2 Đối với các nhà thầu
Hoạt động đấu thầu đã giúp nhà thầu có được môi trường cạnh tranh lành
mạnh, phát huy tối đa tính chủ động, năng động trong công việc tìm kiếm cơ hội
tham gia đấu thầu. Cũng chính nhờ đấu thầu đã thúc đẩy nhà thầu phải không ngừng
nâng cao trình độ mọi mặt như tổ chức quản lý, đào tạo nâng cao tay nghề đội ngũ
cán bộ, đầu tư nâng cao năng lực máy móc thiết bị, ... từ đó góp phần nâng cao năng
lực cạnh tranh của nhà thầu. Đồng thời thông qua các cuộc đấu thầu dù thắng hay
trượt cũng sẽ giúp nhà thầu tích luỹ được kinh nghiệm cạnh tranh, tiếp thu được
những kiến thức, công nghệ mới, tiên tiến hiện đại.
1.1.4.3 Đối với Nhà nước
Thông qua đấu thầu, công tác quản lý trong lĩnh vực đầu tư và xây dựng cơ
bản của nhà nước ngày càng được nâng cao, nguồn vốn được sử dụng có hiệu quả,
hạn chế được thất thoát, lãng phí. Khi đấu thầu các doanh nghiệp phải sử dụng mọi
biện pháp cạnh tranh để thắng thầu, trong đó có biện pháp giảm giá. Vì vậy nhà
nước phải bỏ ra một khoản tiền ít hơn dự toán để xây dựng công trình.
Đấu thầu giúp nhà nước tạo ra được môi trường cạnh tranh lành mạnh, đồng
thời qua đó có đủ thông tin thực tế và khoa học để đánh giá đúng năng lực thực sự
của chủ đầu tư, của nhà thầu.
1.2 Các khái niệm về cạnh tranh và năng lực cạnh tranh trong đấu thầu xây
dựng
1.2.1 Cạnh tranh trong đấu thầu xây dựng
Hiện nay đấu thầu xây dựng và các vấn đề liên quan đến nó được rất nhiều
sách, báo, tài liệu và các văn bản của nhà nước đề cập đến nhưng chưa thấy tài liệu
nào đưa ra một định nghĩa cụ thể về cạnh tranh trong đấu thầu nói chung và cạnh

19. EBOOKBKMT.COM
19
tranh trong đấu thầu xây dựng nói riêng. Chúng ta có thể hiểu cạnh tranh trong đấu
thầu theo hai cách sau:
- Theo nghĩa hẹp: Cạnh tranh trong đấu thầu là sự phát huy sức mạnh của
nhà thầu này so với các nhà thầu khác về giá bỏ thầu, chất lượng công trình, tiến độ
thi công nhằm thoả mãn tối ưu các yêu cầu của bên mời thầu. Quan niệm này cho
thấy mục tiêu cạnh tranh của các doanh nghiệp là thắng thầu, sự cạnh tranh chỉ bó
hẹp trong phạm vi một cuộc đấu thầu công trình, chưa chỉ ra được sự cạnh tranh của
doanh nghiệp trong suốt quá trình sản xuất kinh doanh vì mỗi doanh nghiệp hàng
năm đều tham gia đấu thầu rất nhiều công trình khác nhau với nhiều đối thủ khác
nhau trong những thời điểm và địa điểm khác nhau, do đó theo định nghĩa như trên
thì các vấn đề cạnh tranh trong đấu thầu không thể xác định một cách toàn diện và
đầy đủ vì vậy ta có thể hiểu cạnh tranh theo một nghĩa khác.
- Theo nghĩa rộng: Cạnh tranh trong đấu thầu xây dựng là quá trình đấu tranh
quyết liệt giữa các doanh nghiệp xây dựng kể từ khi bắt đầu tìm kiếm thông tin, đưa
ra các giải pháp tham gia đấu thầu, bảo đảm trúng thầu, ký kết và thực hiện hợp
đồng cho tới khi hoàn thành công trình bàn giao cho chủ đầu tư. Có thể mô tả quá
trình cạnh tranh trong đấu thầu xây dựng bằng sơ đồ dưới đây:
Sơ đồ 1.1 : Quá trình cạnh tranh trong đấu thầu xây dựng
THAM GIA
ĐẤU THẦU
TÌM KIẾM
THÔNG TIN
Trượt thầu
KÝ HỢP
ĐỒNG
NGHIỆM THU
BÀN GIAO
Chuẩn bị và
Đưa ra biện pháp
Giai đoạn thực
hiện hợp đồng
Trúng
thầu
Trúng
thầu

20. EBOOKBKMT.COM
20
Doanh nghiệp tìm kiếm các thông tin về đấu thầu (về chủ đầu tư, đặc điểm
dự án, nguồn vốn, các đối thủ có thể tham gia,...) nghiên cứu quyết định có tham gia
hay không, nếu có thì tiếp tục tiến hành các bước tiếp theo là tiến hành khảo sát
thực tế kết hợp với phân tích tài liệu tìm ra các giải pháp hợp lý nhất để trúng thầu.
Nếu thắng thầu thì tiến hành thương thảo với bên mời thầu để ký kết hợp đồng giao
nhận thầu, tổ chức thi công, nghiệm thu, bàn giao. Ngược lại, nếu trượt thầu thì tìm
kiếm các thông tin về các công trình khác.
1.2.2 Năng lực cạnh tranh trong đấu thầu xây dựng
Khi nói đến năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp là nói đến nội lực bên
trong của doanh nghiệp, đó là các năng lực về tài chính, kỹ thuật công nghệ,
marketing, tổ chức quản lý, nguồn nhân lực,... của doanh nghiệp. Trong quá trình
cạnh tranh, doanh nghiệp sử dụng tổng hợp toàn bộ các năng lực đó để tạo ra lợi thế
của mình so với các đối thủ cạnh tranh khác nhằm thoả mãn tối đa đòi hỏi của thị
trường.
Năng lực cạnh tranh trong đấu thầu xây dựng của doanh nghiệp là toàn bộ
những năng lực về tài chính, thiết bị công nghệ, marketing, nguồn nhân lực, tổ chức
quản lý... mà doanh nghiệp có thể sử dụng để tạo ra lợi thế của mình so với doanh
nghiệp khác trong quá trình dự thầu.
Hiện nay yêu cầu của khách hàng ngày càng cao và đa dạng, sự cạnh tranh
của các doanh nghiệp ngày càng trở nên gay gắt, khốc liệt vì vậy, để tồn tại và phát
triển bền vững thì doanh nghiệp phải không ngừng nâng cao năng lực của mình
nhằm tạo ra ưu thế về mọi mặt như giá cả, chất lượng công trình, tiến độ thi công,
biện pháp thi công,..
1.3 Các công cụ cạnh tranh trong đấu thầu xây dựng
Trong lĩnh vực xây dựng, thông thường để đánh giá, chấm điểm, lựa chọn
nhà thầu thì chủ đầu tư thường căn cứ vào các chỉ tiêu chủ yếu như giá dự thầu, chất
lượng công trình, mức độ kỹ thuật, tiến độ thi công. Vì vậy, trong đấu thầu xây
dựng các nhà thầu thường sử dụng những công cụ cạnh tranh sau:

21. EBOOKBKMT.COM
21
1.3.1 Cạnh tranh bằng giá dự thầu
Đây là chỉ tiêu quan trọng, nó quyết định việc doanh nghiệp có trúng thầu
hay không. Nếu xây dựng được mức giá bỏ thầu tốt sẽ đảm bảo cho doanh nghiệp
có khả năng trúng thầu cao đồng thời cũng bảo đảm được hiệu quả sản xuất kinh
doanh của doanh nghiệp.
Giá bỏ thầu liên quan đến rất nhiều yếu tố như trình độ tổ chức, quản lý của
doanh nghiệp, kỹ thuật thi công, khả năng áp dụng công nghệ tiên tiến, năng lực tài
chính của doanh nghiệp,... Việc xác định giá để đánh giá là xác định chi phí trên
cùng một mặt bằng về kỹ thuật, tài chính, thương mại và các yếu tố khác nhằm so
sánh, xếp hạng các hồ sơ dự thầu. Phương pháp xác định giá phải được nêu trong
tiêu chí đánh giá. Việc xác định giá thực hiện theo trình tự sau:
- Xác định giá dự thầu;
- Sửa lỗi;
- Hiệu chỉnh các sai lệch.
- Đưa các chi phí về cùng một mặt bằng để xác định giá, bao gồm:
+ Các điều kiện về mặt kỹ thuật như: tiến độ; chi phí quản lý, vận hành, duy
tu, bảo dưỡng, tuổi thọ công trình và các yếu tố kỹ thuật khác tùy gói thầu cụ thể.
+ Điều kiện tài chính, thương mại
+ Ưu đãi trong đấu thầu quốc tế (nếu có) và các yếu tố khác.
Tùy theo tính chất của từng gói thầu mà chủ đầu tư quy định các yếu tố để xác
định giá đánh giá cho phù hợp. Hồ sơ dự thầu có giá đánh giá thấp nhất sẽ được xếp
thứ nhất. Vì vậy, để giá bỏ thầu có ưu thế cạnh tranh thì đòi hỏi doanh nghiệp phải
có chính sách giá linh hoạt dựa trên cơ sở: năng lực thực sự của doanh nghiệp; mục
tiêu tham gia đấu thầu; quy mô, đặc điểm, địa điểm của dự án, các phong tục tập
quán của địa phương có dự án thi công,....
Thông thường thì việc xây dựng giá bỏ thầu phụ thuộc lớn vào mục tiêu đấu
thầu của nhà thầu như: kiếm lợi nhuận, tạo công ăn việc làm hay mở cửa thị trường
mới. Tuỳ theo những mục tiêu cụ thể mà nhà thầu xây dựng những mức giá phù hợp
để đạt được mục tiêu.

22. EBOOKBKMT.COM
22
1.3.2 Cạnh tranh bằng chất lượng công trình
Chất lượng sản phẩm là khả năng thoả mãn nhu cầu của khách hàng, một sản
phẩm hay công trình được coi là tốt khi nó đáp ứng đầy đủ các yêu cầu của khách
hàng. Để nâng cao năng lực cạnh tranh đòi hỏi doanh nghiệp phải luôn luôn giữ
vững và không ngừng nâng cao chất lượng công trình, đây là điều kiện không thể
thiếu được nếu doanh nghiệp xây dựng muốn giành chiến thắng trong cạnh tranh
đấu thầu. Trong lĩnh vực xây dựng, chất lượng công trình là vấn đề sống còn đối với
doanh nghiệp. Việc nâng cao chất lượng công trình có ý nghĩa hết sức quan trọng,
nó được thể hiện trên các mặt:
+ Nếu chất lượng công trình tốt sẽ góp phần tăng uy tín, thương hiệu của
doanh nghiệp qua đó nâng cao khả năng cạnh tranh, mở rộng thị trường.
+ Khi chất lượng công trình được nâng cao thì hiệu quả sản xuất kinh doanh
tăng, doanh thu, lợi nhuận tăng theo, đời sống của công nhân viên được nâng lên,
kích thích mọi người làm việc nhiều hơn.
Khi cạnh tranh bằng phương thức này, các nhà thầu cạnh tranh với nhau
không chỉ bằng chất lượng cam kết trong công trình đang tổ chức đấu thầu mà còn
cạnh tranh thông qua chất lượng các công trình khác đã xây và đang xây dựng.
Trên thực tế cho thấy hậu quả của công trình xây dựng kém chất lượng để lại
thường là rất nghiêm trọng, gây thiệt hại không chỉ là tiền bạc mà còn là con người.
Hiện nay Nhà nước đã ban hành nhiều văn bản quy định rõ trách nhiệm của chủ đầu
tư, do đó mà các chủ đầu tư ngày càng xem trọng chất lượng công trình vì vậy mà
chất lượng công trình được xem là công cụ mạnh trong đấu thầu xây dựng.
1.3.3 Cạnh tranh bằng tiến độ thi công
Tiến độ thi công là bảng kế hoạch tổng hợp việc thực hiện các bước công
việc trong công tác thi công công trình của nhà thầu. Tiến độ thi công thể hiện
những cam kết của doanh nghiệp về các mặt chất lượng, an toàn lao động, thời hạn
bàn giao công trình. Bảng tiến độ thi công giúp chủ đầu tư đánh giá được năng lực
của nhà thầu trên các mặt như trình độ quản lý, kỹ thuật thi công, năng lực máy móc
thiết bị, nhân lực.

23. EBOOKBKMT.COM
23
Nếu như trước đây khi xem xét, đánh giá, lựa chọn nhà thầu trong các cuộc
đấu thầu chủ đầu tư thường chọn nhà thầu bỏ giá thấp, giá càng thấp thì khả năng
trúng thầu càng cao mà không chú trọng đến các mặt khác và hậu quả là nhiều công
trình kéo dài tiến độ thi công, chất lượng thấp kém ảnh hưởng nghiệm trọng đến
mọi mặt đời sống kinh tế xã hội, thậm chí nhiều công trình xây dựng không đảm
bảo chất lượng đã gây ra nhiều hậu quả nghiêm trọng về người và của.
Vì vậy hiện nay khi xem xét, chấm thầu thì chủ đầu tư chú trọng nhiều hơn
đến chất lượng, tiến độ. Giá bỏ thầu tuy vẫn là yếu tố quan trọng nhưng không còn
tình trạng bỏ giá thấp hơn giá sàn đến hai ba mươi phần trăm, thậm chí đến bốn
mươi phần trăm như trước kia. Giá bỏ thầu hiện nay thường được quy định không
được chênh lệch mười phần trăm so với giá dự toán và cơ cấu giá phải hợp lý, khoa
học và phù hợp với giá cả thị trường địa phương nơi đặt dự án.
Ngoài các tiêu chí trên, hiện nay các chủ đầu tư trước khi ra quyết định còn
xem xét đến khả năng ứng vốn thi công và khả năng huy động vốn của nhà thầu.
Thực tế vừa qua cho thấy trong rất nhiều dự án, các nhà thầu đã trúng thầu nhờ có
năng lực tài chính tốt .
1.4 Các nhân tố ảnh hưởng đến năng lực cạnh cạnh tranh trong đấu thầu xây
dựng của doanh nghiệp
Các nhân tố ảnh hưởng đến năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp là điều
kiện tiên quyết quyết định sự tồn tại của doanh nghiệp trên thị trường, để có được
năng lực cạnh tranh thì doanh nghiệp phải trải qua một quá trình xây dựng bộ máy
tổ chức, xây dựng chiến lược kinh doanh (trong đó bao gồm các chiến lược về sản
phẩm, thị trường, nhân lực, công nghệ, cạnh tranh). Việc tạo dựng môi trường bên
trong và thích ứng với môi trường bên ngoài tốt sẽ làm cơ sở cho vững chắc cho
doanh nghiệp hoạt động. Các nhân tố ảnh hưởng đến năng lực cạnh tranh của doanh
nghiệp có thể chia làm hai nhóm:
1.4.1 Các nhân tố bên trong
Các nhân tố bên trong là các nhân tố phát sinh từ trong lòng doanh nghiệp

24. EBOOKBKMT.COM
24
có ảnh hưởng đến việc củng cố và nâng cao năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp,
đó là:
1.4.1.1 Nguồn lực tài chính
Đây là nguồn lực quan trọng nhất và quyết định đến mọi hoạt động sản xuất
kinh doanh của doanh nghiệp. Đối với doanh nghiệp mọi hoạt động sản xuất kinh
doanh đều là hoạt động đầu tư mang tính chất sinh lời. Trong nền kinh tế thị trường
sản xuất kinh doanh hàng hóa, doanh nghiệp phải có vốn bằng tiền hay bằng nguồn
lực tài chính để thực hiện được hoạt động sản xuất kinh doanh. Với nguồn lực tài
chính này doanh nghiệp sẽ chi cho các hoạt động như đầu tư mới, mua nguyên vật
liệu, trả lương cho công nhân.
Năng lực tài chính của một doanh nghiệp được thể hiện ở quy mô nguồn vốn
tự có, khả năng huy động và hiệu quả sử dụng (thông qua cơ cấu giữa vốn lưu động
và vốn cố định). Với nguồn lực tài chính mạnh doanh nghiệp sẽ có được một lợi thế
lớn trong cạnh tranh. Trong lĩnh vực xây dựng, nếu doanh nghiệp có năng lực tài
chính dồi dào có thể tham gia đấu thầu nhiều công trình trong một năm, có nhiều cơ
hội để đầu tư tăng cường năng lực của máy móc thiết bị nhằm đáp ứng nhu cầu thi
công và quy trình công nghệ hiện đại, đồng thời luôn giữ được uy tín đối với các
nhà cung cấp vật tư và các tổ chức tín dụng. Trong đấu thầu xây dựng năng lực tài
chính được xét trên hai phương diện:
- Năng lực tài chính mạnh giúp doanh nghiệp hoàn thành nhiệm vụ thi công,
bảo đảm chất lượng, tiến độ và tạo niềm tin cho chủ đầu tư đồng thời nâng cao uy
tín, thương hiệu của nhà thầu.
- Trong đấu thầu với khả năng tài chính mạnh sẽ được chủ đầu tư đánh giá
cao vì nếu như trước đây sau khi trúng thầu nhà thầu sẽ được chủ đầu tư ứng cho
một khoản vốn (thường là 10%) để thi công, nhưng hiện nay hầu như trong các hồ
sơ mời thầu chủ đầu tư thường yêu cầu nhà thầu tự ứng vốn trước thi công cho đến
khi có khối lượng nghiệm thu rồi mới thanh toán, do đó chỉ có những doanh nghiệp
có năng lực tài chính mạnh mới đáp ứng được. Mặt khác, với nguồn lực tài chính

25. EBOOKBKMT.COM
25
mạnh sẽ cho phép doanh nghiệp quyết định ra giá bỏ thầu một cách sáng suốt và
hợp lý.
Thực tế cho thấy trong các lần đấu thầu quốc tế hay đấu thầu trong nước có
doanh nghiệp nước ngoài tham gia thì các nhà thầu Việt Nam thường mất ưu thế so
với nhà thầu nước ngoài vì năng lực tài chính của các nhà thầu Việt Nam yếu hơn
các nhà thầu nước ngoài, do đó muốn thắng thầu thì các nhà thầu trong nước thường
phải liên danh với các nhà thầu nước ngoài.
1.4.1.2 Máy móc thiết bị, công nghệ thi công
Đối với doanh nghiệp xây dựng, máy móc thiết bị được xem là bộ phận chủ
yếu và quan trọng nhất trong tài sản cố định của doanh nghiệp. Nó là thước đo trình
độ kỹ thuật, là thể hiện năng lực hiện có đồng thời là nhân tố quan trọng góp phần
tăng khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp trong đấu thầu.
Trong quá trình chấm thầu năng lực về máy móc thiết bị được chủ đầu tư
xem xét rất kỹ, bởi vì nó có tác động rất lớn đến chất lượng và tiến độ thi công. Khi
đánh giá năng lực về máy móc thiết bị và công nghệ chủ đầu tư thường đánh giá các
mặt sau:
- Tính hiện đại của thiết bị, công nghệ, biểu hiện ở các thông số như tên nhà
sản xuất, nước sản xuất, năm sản xuất, model, công suất, giá trị còn lại của thiết bị.
- Tính trạng đồng bộ của thiết bị, công nghệ, vì nếu thiết bị đồng bộ sẽ đảm
bảo sự phù hợp gữa thiết bị, công nghệ với phương pháp sản xuất; giữa chất lượng,
độ phức tạp của sản phẩm do công nghệ đó sản xuất ra.
- Tính hiệu quả: Thể hiện qua việc sử dụng máy móc thiết bị sẽ tác động như
thế nào đến hiệu quả sản xuất kinh doanh và khả năng huy động và phát huy tối đa
nguồn lực về máy móc thiết bị sẵn có phục vụ cho mục đích cạnh tranh của nhà
thầu.
- Tính đổi mới: là khả năng đáp ứng mọi yêu cầu của hoạt động sản xuất
kinh doanh và đồng thời cũng là yếu tố nâng cao năng lực cạnh tranh của doanh
nghiệp. Trong quá trình thi công yếu tố này sẽ giúp doanh nghiệp quyết định sự lựa
chọn, tính toán đưa ra các giải pháp hợp lý nhất. Trong đấu thầu xây dựng, năng lực

26. EBOOKBKMT.COM
26
máy móc thiết bị là một trong những tiêu chuẩn đánh giá của chủ đầu tư, vì vậy nếu
năng lực máy móc thiết bị của nhà thầu càng mạnh sẽ làm tăng khả năng cạnh tranh,
tăng cơ hội trúng thầu.
1.4.1.3 Nguồn nhân lực
Ngày nay, tất cả chúng ta đều biết rằng nguồn nhân lực là yếu tố cơ bản, then
chốt, có vai trò đặc biệt quan trọng trong mọi quá trình sản xuất kinh doanh của
doanh nghiệp. Khi đánh gía nguồn nhân lực của doanh nghiệp thì chủ đầu tư thường
chú trọng đến các vấn đề:
(i) Cán bộ quản trị cấp cao (ban giám đốc) là những người có vai trò quan
trọng trong việc xây dựng chiến lược, điều hành và quản lý mọi hoạt động của
doanh nghiệp. Sự thành công hay thất bại của doanh nghiệp phụ thuộc vào các
quyết định của họ. Khi đánh giá bộ máy lãnh đạo chủ đầu tư thường quan tâm đến
các tiêu thức như kinh nghiệm lãnh đạo, trình độ quản lý doanh nghiệp, phẩm chất
kinh doanh và các mối quan hệ và xa hơn nữa là khả năng xây dựng một tập thể
đoàn kết, vững mạnh, thúc đẩy mọi người hết mình cho công việc. Điều này sẽ giúp
doanh nghiệp tăng thêm sức mạnh, tăng thêm năng lực cạnh tranh.
(ii) Cán bộ quản trị cấp trung gian là những người đứng dưới quản trị viên
cao cấp và đứng trên quản trị viên cấp cơ sở. Ở vị trí này họ vừa quản trị các quản
trị viên cấp cơ sở thuộc quyền, vừa điều khiển các nhân viên khác. Chức năng của
họ là thực hiện các kế hoạch và chính sách của doanh nghiệp bằng cách phối hợp
thực hiện các công việc nhằm dẫn đến hoàn thành mục tiêu chung. Để đánh giá
năng lực trình độ của đội ngũ cán bộ cấp này chủ đầu tư thường xem xét trên các
mặt:
+ Trình độ chuyên môn, kinh nghiệm công tác, thâm niên nghề nghiệp, tác
phong làm việc, sự am hiểu về kinh doanh và pháp luật.
+ Cơ cấu về các chuyên ngành đào tạo phân theo trình độ qua đó cho biết
trình độ chuyên môn hoá và khả năng đa dạng hóa của doanh nghiệp. Thường thì
đội ngũ cán bộ kỹ thuật, cán bộ quản trị và công nhân lành nghề có chuyên môn về
lĩnh vực chính của doanh nghiệp phải chiếm tỷ trọng ít nhất là 60%.

27. EBOOKBKMT.COM
27
(iii) Các chuyên viên, đây là một trong những khác biệt so với các ngành
khác. Họ là những người không làm quản lý mà chỉ làm nhiệm vụ chuyên môn đơn
thuần. Đó là những kỹ sư, cử nhân trực tiếp tham gia vào quá trình sản xuất kinh
doanh như lập dự toán, giám sát thi công và vai trò của họ cũng rất quan trọng.
Chẳng hạn như cá nhân người kỹ sư giám sát thi công có quyền quyết định mọi vấn
đề trong quá trình thi công một hạng mục mà họ được phân công, quyết định của họ
có ảnh hưởng đến tiến độ thi công công trình.
(iv) Cán bộ quản trị cấp cơ sở, công nhân là đội ngũ các nhà quản trị ở cấp
cuối cùng trong hệ thống cấp bậc của các nhà quản trị một doanh nghiệp. Thông
thường họ là những đốc công, tổ trưởng, trưởng ca. Nhiệm vụ của họ là hướng dẫn,
đôn đốc, điều khiển công nhân hoàn thành các công việc hàng ngày theo tiến độ kế
hoạch để đưa đến hoàn thành mục tiêu chung của cả doanh nghiệp. Đây là đội ngũ
quản trị viên lãnh đạo lực lượng lao động trực tiếp, tạo nên sức mạnh tổng hợp của
doanh nghiệp qua khía cạnh như chất lượng, tiến độ thi công. Và cuối cùng là là đội
ngũ lao động với trình độ tay nghề cao, có khả năng sáng tạo trong công việc, họ
chính là những người thực hiện những ý tưởng, chiến lược của các quản trị cấp cao,
tạo nên năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp.
(v) Một vấn đề mà chủ đầu tư quan tâm là khả năng huy động lực lượng công
nhân kịp thời về số lượng và chất lượng để phục vụ cho quá trình thi công công
trình. Đây là việc rất khó vì khác với các ngành sản xuất khác trong ngành xây
dựng, nhu cầu sử dụng công nhân tuỳ thuộc vào tiến độ thi công, số lượng không ổn
định, có khi chỉ cần vài chục công nhân nhưng có khi phải huy động hàng trăm,
thậm chí hàng ngàn công nhân vào phục vụ dự án.
1.4.1.4 Tổ chức quản lý và công tác đào tạo, đào tạo lại
Công tác tổ chức quản lý, điều hành hoạt động sản xuất kinh doanh của
doanh nghiệp cũng là một nhân tố quan trọng ảnh hưởng đến năng lực cạnh tranh
của doanh nghiệp. Hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp không phải cứ
có công nghệ, nguồn nguyên liệu đầu vào là đủ, mà nó phải được qua một hệ thống
có tổ chức quản lý và điều hành hợp lý. Nếu bộ máy tổ chức quản lý hoạt động của

28. EBOOKBKMT.COM
28
doanh nghiệp được bố trí phù hợp thì sự phối hợp giữa các phòng, ban, bộ phận sẽ
nhịp nhàng hơn, năng động hơn, hiệu quả tạo ra sẽ cao hơn và tính cạnh tranh của
doanh nghiệp sẽ tăng lên. Trong các doanh nghiệp xây dựng, ngoài việc xem xét,
đánh giá bộ máy quản lý của doanh nghiệp thì chủ đầu tư còn xem xét, đánh giá sơ
đồ tổ chức tại hiện trường thi công, đây cũng là một khác biệt so với các ngành khác
và cũng là một trong những yêu cầu bắt buộc trong hồ sơ mời thầu. Ngày nay, để
công tác quản lý có hiệu quả, các doanh nghiệp nói chung và doanh nghiệp xây
dựng nói riêng thường xây dựng và áp dụng chính sách quản lý chất lượng theo tiêu
chuẩn ISO 9001: 2000. Hiện nay nhiều chủ đầu tư cũng cho rằng đây cũng là một
trong những yếu tố cần lưu ý khi xét thầu.
Công tác đào tạo và đào tạo lại đội ngũ cán bộ công nhân viên cũng là vấn đề
được coi trọng, nhờ những thành tựu của khoa học kỹ thuật, nhiều máy móc thiết bị
hiện đại chuyên dụng được chế tạo, nhiều phương pháp, công nghệ thi công được
phát minh, vì vậy để làm tốt đòi hỏi phải thường xuyên thực hiện việc đào tạo và
đào tạo lại để nâng cao kỹ năng của người lao động, từ đó góp phần nâng cao năng
suất, chất lượng công trình.
1.4.1.5 Hoạt động Marketing
Trong quá trình sản xuất kinh doanh, Marketing là một công cụ cạnh tranh
đóng vai trò quan trọng trong việc mở rộng thị trường, tăng doanh thu, hiệu quả của
doanh nghiệp. Một doanh nghiệp nếu xây dựng được chiến lược marketing và biết
cách sử dụng nó trong những tình huống, thời điểm thích hợp thì sẽ giúp doanh
nghiệp đó giữ được ưu thế trên thị trường so với các đối thủ cạnh tranh.
Hoạt động marketing là một tiến trình bao gồm: phân tích cơ hội thị trường,
xác định thị trường mục tiêu (đo lường và dự báo nhu cầu, phân đoạn thị trường, lựa
chọn thị trường mục tiêu, định vị thị trường), hoạch định chiến lược marketing, triển
khai marketing-mix, tổ chức thực hiện và kiểm tra hoạt động marketing. Vì thị
trường luôn thay đổi và không một doanh nghiệp nào có thể tồn tại mà chỉ dựa vào
những sản phẩm và thị trường đang có, nên phải điều tra nghiên cứu khách hàng,
phân tích các biến đổi của môi trường, các xu hướng tiêu dùng và thái độ ứng xử

29. EBOOKBKMT.COM
29
của khách hàng. Doanh nghiệp cần phải đo lường nhu cầu hiện tại, dự báo nhu cầu
tương lai của thị trường về sản phẩm để quyết định quy mô kinh doanh và cách thức
thâm nhập thị trường. Doanh nghiệp cũng phải phân đoạn thị trường theo những đặc
điểm của khách hàng và chọn thị trường mục tiêu đủ sức hấp dẫn về quy mô, cơ cấu
và phù hợp với khả năng marketing của mình. Cuối cùng doanh nghiệp cần phải tổ
chức thực hiện và kiểm tra hoạt động marketing bằng cách xây dựng các chính sách
hỗ trợ, triển khai các chương trình hành động cụ thể, các tiêu chuẩn kiểm tra và tiến
hành điều chỉnh cần thiết nhằm đảm bảo thành công các mục tiêu.
Trong lĩnh vực xây dựng, do đặc thù sản phẩm của các doanh nghiệp ngành
này là không thể đưa sản phẩm ra thị trường cho khách hàng lựa chọn như các
ngành công nghiệp khác được mà chủ yếu dựa vào danh tiếng, thương hiệu, chất
lượng của của những công trình đã thi công để khách hàng xem xét và tìm đến yêu
cầu sản xuất sản phẩm. Sự cạnh tranh trực tiếp giữa các doanh nghiệp xây dựng chủ
yếu là sự so sánh về thành tích, về thương hiệu. Thành tích và thương hiệu của
doanh nghiệp càng lớn thì khả năng trúng thầu của doanh nghiệp càng cao. Do đó
trước khi đấu thầu cần phải làm tốt công tác quảng cáo, tiếp thị để nâng cao mức độ
tin cậy của chủ đầu tư với doanh nghiệp, từ đó góp phần vào việc nâng cao khả
năng trúng thầu.
1.4.1.6 Khả năng liên danh
Khả năng liên danh, liên kết là sự kết hợp giữa hai hay nhiều pháp nhân kinh
tế để tạo thành một pháp nhân mới nhằm tăng sức mạnh tổng hợp về năng lực kinh
nghiệm, tài chính và thiết bị công nghệ, giúp doanh nghiệp phát huy điểm mạnh,
khắc phục điểm yếu nâng cao năng lực cạnh tranh.
Đối với những dự án, công trình có quy mô lớn, những yêu cầu kỹ thuật đôi
khi vượt quá khả năng của doanh nghiệp thì để tăng khả năng trúng thầu các doanh
nghiệp thường liên danh, liên kết với nhau để tăng năng lực của mình trên thị
trường. Đây là một trong những giải pháp quan trọng và phù hợp nhất, qua đó
doanh nghiệp có khả năng đáp ứng đầy đủ các yêu cầu về công nghệ, mức độ phức
tạp cũng như quy mô của công trình, của dự án .

30. EBOOKBKMT.COM
30
Có rất nhiều hình thức liên danh, liên kết trong dự thầu xây dựng, mỗi hình
thức đều có những ưu điểm, những thuận lợi khác nhau. Nhưng các hình thức trên
đều dựa trên nguyên tắc tự nguyện, bình đằng và cùng có lợi. Các hình thức mà
chúng ta thường thấy là:
- Liên danh tham gia dự thầu: là hình thức các nhà thầu liên kết với nhau
thành một nhà thầu để tham dự thầu. Năng lực của nhà thầu này là năng lực tổng
hợp của các nhà thầu tham gia liên danh. Điều này sẽ làm tăng sức mạnh về tài
chính, nhân lực, kỹ thuật đáp ứng đầy đủ mọi yêu cầu của chủ đầu tư.
- Tập đoàn xây dựng: là hình thức liên kết giữa các chủ thể kinh tế, nhằm
nâng cao việc tập trung nguồn vốn trong ngành xây dựng. Tập đoàn xây dựng có thể
hoạt động trên tất cả các lĩnh vực xây dựng từ công nghiệp, dân dụng, cầu đường
cho đến thuỷ lợi, thuỷ điện, sản xuất vật liệu xây dựng,... tiềm năng về tài chính, kỹ
thuật của tập đoàn xây dựng càng cao thì khả năng cạnh tranh trên thị trường xây
dựng càng lớn.
Trong công tác đấu thầu xây dựng hiện nay, thì việc tăng cường và mở rộng
các hình thức liên danh liên kết được xem là một giải pháp quan trọng trong việc
góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh của các doanh nghiệp xây dựng. Ngoài ra,
việc liên kết kinh tế sẽ giúp cho doanh nghiệp có điều kiện nâng cao trình độ
chuyên môn, tiếp cận và ứng dụng được những thành tựu mới nhất của khoa học
công nghệ, phát huy hết công suất những mặt mạnh và khắc phục được những điểm
yếu, tăng khả năng thích ứng với cơ chế thị trường.
1.4.1.7 Trình độ và công tác tổ chức lập hồ sơ dự thầu
Đây là công việc hết sức quan trọng vì khả năng cạnh tranh trong đấu thầu
phụ thuộc trực tiếp vào trình độ lập hồ sơ dự thầu. Nhà thầu có thể bị loại ngay từ
vòng đầu do hồ sơ không đảm bảo yêu cầu. Do đó chất lượng hồ sơ thầu là một
trong những tiêu chí cơ bản quyết định nhà thầu có trúng hay không. Việc tổ chức
lập hồ sơ dự thầu đòi hỏi phải trải qua các bước sau:
Trước tiên là nghiên cứu hồ sơ mời thầu, đây là bước quan trọng nhất quyết
định sự thành công hay thất bại của nhà thầu khi tham gia đấu thầu, vì vậy công

31. EBOOKBKMT.COM
31
việc này đòi hỏi phải tiến hành một cách tỷ mỷ, nghiêm túc, đầy đủ các nội dung trong
hồ sơ mời thầu. Yêu cầu phải nắm được tính chất, quy mô, phạm vi đấu thầu, mức độ
phức tạp về kỹ thuật, các yêu cầu về tiến độ thi công, thời hạn hoàn thành, nguồn vốn
đầu tư, phương thức thanh toán, các thông tin về cơ quan tư vấn, giám sát,...
Đồng thời tiến hành tìm hiểu môi trường đấu thầu, khảo sát hiện trạng mặt
bằng thi công, lập phương án thi công, xây dựng giá dự thầu. Việc tìm hiểu môi
trường đấu thầu bao gồm việc tìm hiểu các điều kiện về thi công, vị trí địa lý, điều
kiện địa hình địa chất, giao thông vận tải, thông tin liên lạc, điều kiện cung ứng vật
tư, nguyên liệu, giá cả thị trường, khả năng khai thác nguyên vật liệu tại chỗ, lao
động phổ thông, khả năng về cung cấp lương thực, thực phẩm, môi trường thiên
nhiên và các điều kiện kinh tế xã hội của dự án... những điều kiện này ảnh hưởng
trực tiếp đến phương án thi công và giá thành công trình. Vì thời gian chuẩn bị hồ
sơ dự thầu rất ngắn nên để khảo sát và xử lý hàng loạt số liệu, thông tin nói trên đòi
hỏi nhà thầu phải có một đội ngũ cán bộ lập hồ sơ dự thầu có trình độ chuyên môn,
có kinh nghiệm và am hiểu kỹ càng tất cả các lĩnh vực.
Công việc cuối cùng, sau khi tiến hành điều tra, khảo sát, xử lý tất cả các vấn
đề có liên quan là công tác xác định giá dự thầu, đây là công việc quan trọng, phức
tạp quyết định đến việc trúng thầu, do đó công việc này đòi hỏi phải do một bộ phận
chuyên nghiệp thực hiện với sự phối hợp chặt chẽ nhịp nhàng và kịp thời của các bộ
phận chuyên môn khác.
1.4.2 Các nhân tố bên ngoài
Cùng với các nhân tố bên trong như đã phân tích ở phần trên, thì các yếu tố
bên ngoài cũng có ảnh hưởng rất lớn đến năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp.
Các nhân tố bên ngoài tác động đến năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp rất nhiều,
nhưng trong khuôn khổ luận văn này chỉ xét những nhân tố có ảnh hưởng trực tiếp,
đó là các nhân tố sau:
1.4.2.1 Môi trường pháp lý
Môi trường pháp lý bao gồm luật và các văn bản dưới luật. Luật gồm có luật
trong nước và luật quốc tế, các văn bản dưới luật cũng vậy, có những quy định do

32. EBOOKBKMT.COM
32
Chính phủ Việt Nam ban hành, có những quy định do các tổ chức quốc tế (WTO,
AFTA, ASEAN) ban hành mà các doanh nghiệp Việt Nam khi tham gia vào hội
nhập và toàn cầu hoá phải tuân theo. Mọi quy định và luật lệ trong hợp tác kinh
doanh quốc tế đều có ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả hoạt động kinh doanh, nó
tác động trực tiếp đến mọi phương diện như tín dụng, thuế, chống độc quyền, bảo
hộ, ưu đãi, bảo vệ môi trường,.. những chính sách này khi tác động lên nền kinh tế
sẽ ra cơ hội cho doanh nghiệp này nhưng đồng thời cũng sẽ tăng nguy cơ cho doanh
nghiệp khác.
Sự ổn định của môi trường pháp lý cũng như sự ổn định chính trị sẽ là một
nhân tố thuận lợi tạo điều kiện cho doanh nghiệp phát triển, làm tăng khả năng cạnh
tranh của doanh nghiệp đồng thời góp phần làm tăng khả năng cạnh tranh của quốc
gia. Ngược lại, doanh nghiệp sẽ gặp phải nhiều khó khăn khi phải đối diện với
những thay đổi liên tục của pháp luật, dẫn đến suy yếu năng lực cạnh tranh của
doanh nghiệp.
1.4.2.2 Chủ đầu tư
Chủ đầu tư (hay còn gọi là bên mời thầu) là người sở hữu vốn hoặc được
giao trách nhiệm thay mặt chủ sở hữu, người vay vốn trực tiếp quản lý và thực hiện
dự án. Vì vậy có thể xem chủ đầu tư là cơ quan chịu trách nhiệm toàn diện các vấn
đề liên quan đến dự án trước pháp luật, là người trực tiếp quyết định và lựa chọn hồ
sơ dự thầu của doanh nghiệp. Do vậy, chủ đầu tư có ảnh hưởng rất lớn đến các
doanh nghiệp tham gia đấu thầu xây dựng.
Theo Luật đấu thầu thì bên mời thầu có quyền lựa chọn nhà thầu trúng hoặc
huỷ bỏ kết quả lựa chọn theo quy định của pháp luật về đấu thầu. Việc bên mời thầu
tự thực hiện hay lựa chọn tư vấn lập hồ sơ mời thầu, chọn tư vấn đánh giá hồ sơ dự
thầu có ảnh hưởng rất lớn đến khả năng thắng thầu của doanh nghiệp. Họ có thể đưa
ra những yêu cầu mà chỉ có một vài doanh nghiệp định trước mới thắng thầu được.
Trong quá trình đấu thầu, bên mời thầu có quyền yêu cầu các các bên dự
thầu cung cấp các thông tin cần thiết phục vụ cho việc lựa chọn nhà thầu. Nếu bên
mời thầu có tinh thần trách nhiệm cao, trình độ chuyên môn nghiệp vụ tốt sẽ tạo nên

33. EBOOKBKMT.COM
33
cạnh tranh lành mạnh trong đấu thầu và từ đó sẽ lựa chọn ra được nhà thầu tốt nhất,
ngược lại dễ tạo ra sự quan liêu, tiêu cực trong đấu thầu.
Nếu nguồn vốn không thuộc phạm vi điều chỉnh của Luật đấu thầu (từ các
ngân hàng hay tổ chức tài chính nước ngoài hoặc của tổ chức, cá nhân trong nước)
thì bên mời thầu có thể áp dụng các quy định riêng trong việc xét thầu và chỉ định
thầu. Căn cứ vào nguồn gốc vốn đầu tư của dự án mà có thể phân loại chủ đầu tư
theo các nhóm chính như sau:
- Vốn ngân sách Nhà nước, đây là nhóm chịu sự điều chỉnh của Luật đấu
thầu
- Vốn nước ngoài, trong đó nếu các doanh nghiệp nước ngoài vào đầu tư xây
dựng trực tiếp thì họ không chịu sự điều chỉnh của Luật đấu thầu. Còn nguồn vốn
đầu tư gián tiếp thông qua chính phủ Việt Nam (như vốn ODA) thì vẫn chịu sự điều
chỉnh của Luật đấu thầu.
- Vốn của các cá nhân, tổ chức thuộc các thành phần kinh tế khác, đây là
nhóm không chịu sự điều chỉnh của Luật đấu thầu.
Việc phân loại như trên nhằm mục đích để nhà thầu có sách lược cụ thể để
cạnh tranh trong quá trình đấu thầu.
1.4.2.3 Cơ quan tư vấn
Công tác tư vấn bao gồm các khâu: tư vấn thiết kế, tư vấn đấu thầu và tư vấn
giám sát. Các khâu này có thể do một hoặc nhiều đơn vị tư vấn thực hiện.
- Tư vấn thiết kế: Là tổ chức chịu trách nhiệm khảo sát, thí nghiệm, thiết kế,
lập dự toán công trình. Nếu hồ sơ thiết kế không chính xác thì sẽ dẫn đến việc lập
dự toán không chính xác và sẽ rất khó khăn trong việc phê duyệt giá gói thầu công
trình. Đối với nhà thầu nếu trong quá trình thi công công trình đã trúng thầu mà bị
phát sinh khối lượng do thiết kế không chính xác thì tiến độ thi công của công trình
đó sẽ bị kéo dài do phải chờ điều chỉnh thiết kế và dự toán dẫn tới ảnh hưởng đến
toàn bộ kế hoạch sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp, nhất là khi doanh nghiệp
đó đang triển khai thi công nhiều công trình.

34. EBOOKBKMT.COM
34
- Tư vấn đấu thầu: Là tổ chức giúp chủ đầu tư làm công tác đấu thầu, bao
gồm các công việc: Chuẩn bị các văn bản tài liệu pháp lý, soạn thảo hồ sơ mời thầu,
tiếp nhận và quản lý hồ sơ mời thầu, phân tích, đánh giá, so sánh, xếp hạng, đề xuất
xét chọn nhà thầu, lập báo cáo xét thầu.
Việc đánh giá và đề xuất ý kiến chọn nhà thầu của tổ chức tư vấn thầu có tác
động rất lớn đến khả năng thắng thầu của các nhà thầu, nhất là trong trường hợp có
hai nhà thầu có năng lực tương đương với nhau. Do đó yêu cầu đặt ra là đội ngũ tư
vấn xét thầu phải có trình độ, kinh nghiệm và khách quan vô tư.
- Tư vấn giám sát thi công: Là bộ phận có trách nhiệm theo dõi kế hoạch tiến
độ thi công của nhà thầu, kiểm tra giám sát tiến độ thi công, chất lượng thi công,
nghiệm thu công trình.
Tóm lại, chức năng, nhiệm vụ của cơ quan tư vấn là hết sức nặng nề, phải
giám sát toàn bộ hoạt động của nhà thầu từ khâu đầu tiên đến khâu cuối cùng của dự
án do đó cần phải tăng cường vai trò trách nhiệm của đội ngũ giám sát.
Mối quan hệ giữa cơ quan tư vấn và nhà thầu là mối quan hệ độc lập, thực
hiện theo chức năng, nhiệm vụ và quyền hạn mà mỗi bên đã ký hợp đồng với chủ
đầu tư. Là mối quan hệ có tính hợp tác, tạo điều kiện thuận lợi cho mỗi bên thực
hiện tốt nhiệm vụ chung và nhiệm vụ riêng.
1.4.2.4 Các đối thủ cạnh tranh
Khi doanh nghiệp tham gia dự thầu cũng có nghĩa là doanh nghiệp phải tham
gia vào cuộc cạnh tranh công khai trên thị trường, trong đó các đối thủ cạnh tranh là
nhân tố ảnh hưởng trực tiếp nhất đến khả năng trúng thầu của doanh nghiệp. Mức
độ cạnh tranh quyết liệt hay không phụ thuộc vào năng lực và số lượng nhà thầu
tham gia. Để giành chiến thắng thì doanh nghiệp bắt buộc phải vượt qua được tất cả
các đối thủ trong tham dự cuộc đấu thầu, muốn vậy doanh nghiệp phải đảm bảo có
năng lực vượt trội hơn hẳn các đối thủ cạnh tranh. Do đó, yêu cầu doanh nghiệp
phải coi trọng công tác thu thập thông tin và tiến hành nghiên cứu các đối thủ cạnh
tranh trong quá trình đấu thầu, tìm hiểu điểm mạnh, điểm yếu để có biện pháp đối
phó.

35. EBOOKBKMT.COM
35
1.4.2.5 Các nhà cung cấp vật tư
Cuối cùng một nhân tố nữa có ảnh hưởng đến khả năng cạnh tranh của doanh
nghiệp trong đấu thầu xây dựng cần phải đề cập đó là các nhà cung ứng vật tư, thiết
bị. Trong thời đại của sự phân công lao động và chuyên môn hóa cao thì không có
một doanh nghiệp nào có thể tự lo cho mình các đầu vào được. Để kinh doanh đạt
hiệu quả thì doanh nghiệp phải tìm mua các vật tư đầu vào từ bên ngoài với điều
kiện là người cung ứng phải giao hàng đúng hẹn, đúng chủng loại, đảm bảo yêu cầu
về chất lượng và giá cả phải ổn định trong thời gian dài. Nếu các nhà cung cấp tăng
giá hoặc giao vật liệu kém phẩm chất thì chất lượng và giá thành công trình sẽ bị
ảnh hưởng, dẫn đến lợi nhuận và uy tín của doanh nghiệp sẽ giảm, điều này đồng
nghĩa với việc năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp sẽ bị giảm sút và cơ hội thắng
thầu cũng giảm đi.
Vì vậy, để việc cung cấp vật tư, nguyên liệu đúng hạn và đảm bảo yêu cầu
chất lượng thì doanh nghiệp cần phải tiến hành lựa chọn nhà cung cấp một cách cẩn
thận. Tức là phải điều tra các điều kiện và hoạt động sản xuất kinh doanh của nhà
cung cấp đó có phù hợp với mình hay không, mặt khác không ngừng củng cố mối
quan hệ tốt đẹp với các nhà cung ứng, cùng nhau giải quyết những khó khăn trong
quá trình thực hiện hợp đồng, tạo niềm tin cho nhau. Ngoài ra, nếu có điều kiện các
doanh nghiệp xây dựng đầu tư xây dựng các nhà máy sản xuất vật liệu xây dựng
như gạch, đá, xi măng... như vậy doanh nghiệp sẽ chủ động hơn trong quá trình thi
công và hiệu quả mang lại sẽ lớn hơn.
1.5. Các tiêu chí đánh giá năng lực cạnh tranh trong đấu thầu xây dựng
Hiện nay chưa thấy có tài liệu nào đưa ra các tiêu chí để đánh giá năng lực
cạnh tranh của doanh nghiệp trong lĩnh vực xây lắp. Qua nghiên cứu hồ sơ mời thầu
của các chủ đầu tư thì thường nhận thấy chủ đầu tư thường căn cứ vào các chỉ tiêu
cơ bản sau đây để đánh giá năng lực của doanh nghiệp trong đấu thầu xây dựng:
1.5.1 Kết quả đấu thầu qua các năm của doanh nghiệp
Chỉ tiêu này phản ánh một cách khái quát tình hình dự thầu và kết quả đạt
được của doanh nghiệp bằng cách đánh giá được hiệu quả, chất lượng của việc dự

36. EBOOKBKMT.COM
36
thầu trong năm, quy mô và giá trị hợp đồng trúng thầu thông qua đó có thể đánh giá
năng lực của doanh nghiệp đó, việc đánh giá được tính bằng các công thức sau:
- Theo số lượng: TA =


dt
tt
DA
DA
x100% (1.1)
Trong đó: - TA: là tỷ lệ trúng thầu theo số lần tham gia đấu thầu
- DAtt: là số lượng dự án (hay số gói thầu) trúng thầu trong năm
- DA dt: là số lượng dự án (hay số gói thầu) dự thầu trong năm
- Theo giá trị dự án (hay gói thầu): TB =


dt
tt
G
G
x 100% (1.2)
Trong đó: - TB: là tỷ lệ trúng thầu theo số lần tham gia đấu thầu
- Gtt: là giá trị của dự án (hay số gói thầu) trúng thầu trong năm
- G dt: là giá trị của dự án (hay số gói thầu) dự thầu trong năm (tính theo
giá bỏ thầu).
1.5.2 Lợi nhuận đạt được
Đây là một chỉ tiêu tổng hợp, nó phản ánh kết quả kinh doanh của doanh
nghiệp nhưng đồng thời nó cũng phản ánh năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp
đó. Khi đánh giá chỉ tiêu này thông thường chủ đầu tư xem xét lợi nhuận của doanh
nghiệp qua nhiều năm (từ 3 - 5 năm), tính tốc độ tăng trưởng lợi nhuận hàng năm
đồng thời kết hợp với việc đánh giá chỉ tiêu về giá trị sản lượng xây lắp hoàn thành
trong năm. Nếu giá trị xây lắp hoàn thành tăng mà lợi nhuận không tăng thì có thể
là hiệu quả sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp chưa đạt yêu cầu hoặc cũng có
thể là doanh nghiệp vận dụng chiến lược giá thấp để đạt mục tiêu giải quyết công ăn
việc làm hay mở rộng thị trường. Do đó, các doanh nghiệp cần lưu ý thuyết minh,
giải thích rõ thêm phần này trong các hồ sơ năng lực của mình.
1.5.3 Chất lượng sản phẩm
Chất lượng sản phẩm là yếu tố cấu thành quan trọng hàng đầu của năng lực
cạnh tranh của sản phẩm, mà năng lực cạnh tranh của sản phẩm là yếu tố cấu thành
năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp. Chính vì lẽ đó mà chất lượng sản phẩm là
tiêu chí để xem xét năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp. Chất lượng của sản phẩm

37. EBOOKBKMT.COM
37
là tổng hợp các đặc tính của nó theo yêu cầu của sản phẩm, của quá trình xây dựng
hoặc tiện nghi phục vụ, vì vậy chất lượng sản phẩm vừa phải tuân theo các quy
phạm kỹ thuật vừa phải thoả mãn nhu cầu mong muốn của con người.
Trong lĩnh vực xây dựng thì chất lượng sản phẩm chính là chất lượng công
trình, nó biểu hiện thông qua tính năng, tuổi thọ, an toàn, bền vững, tính kỹ thuật,
mỹ thuật, kinh tế và bảo vệ môi trường của công trình. Vì sản phẩm của ngành xây
dựng không thể sản xuất ra sẵn để bán cho khách hàng được nên để đánh giá chất
lượng sản phẩm của nhà thầu thì chủ đầu tư thường căn cứ vào những công trình
nhà thầu đã thi công (thông qua bảng danh mục những công trình đã thực hiện mà
nhà thầu thống kê theo yêu cầu bắt buộc trong hồ sơ năng lực của mình).
1.5.4 Cơ sở vật chất, kỹ thuật công nghệ
Cơ sở vật chất, kỹ thuật là yếu tố cơ bản góp phần tạo nên năng lực cạnh
tranh của doanh nghiệp. Nhóm này bao gồm nhà xưởng, hệ thống kho tàng, hệ
thống cung cấp năng lượng, kỹ thuật công nghệ thi công... Tóm lại, đây là chỉ tiêu
tổng hợp của các yêu cầu về kỹ thuật, chất lượng, biện pháp thi công và tiến độ thi
công công trình. Nó đóng vai trò quan trọng trong công tác đấu thầu, là yếu tố quyết
định đến chất lượng công trình, giúp giảm chi phí nâng cao hiệu quả kinh tế nó
được thể hiện qua mức độ đáp ứng các yêu cầu sau:
- Về mặt kỹ thuật, nó đòi hỏi nhà thầu phải đưa ra các giải pháp và biện pháp
thi công, sử dụng máy móc thiết bị một cách hợp lý và khả thi nhất (được nêu cụ thể
trong hồ sơ mời thầu), từ đó đưa ra được sơ đồ tổ chức hiện trường, bố trí nhân lực,
các biện pháp về bảo đảm an toàn lao động và vệ sinh môi trường.
- Về tiến độ thi công, đây là khoảng thời gian cần thiết để nhà thầu hoàn thành
dự án, với yêu cầu là tiến độ thi công được bố trí sao cho phải hết sức khoa học
nhằm sử dụng tối đa các nguồn nhân lực sẵn có của nhà thầu và mang tính khả thi
cao, đảm bảo tổng tiến độ quy định trong hồ sơ mời thầu và tính hợp lý về tiến độ
hoàn thành giữa các hạng mục liên quan. Tiến độ thi công được quy định cụ thể
trong hồ sơ mời thầu, khi lập tiến độ thi công thì nhà thầu cần phải tiến hành khảo
sát, nghiên cứu kỹ lưỡng địa bàn thi công, mặt bằng thi công, nguồn gốc nguyên vật

38. EBOOKBKMT.COM
38
liệu,... từ đó có thể sắp xếp thi công các hạng mục, các công việc một cách hợp lý
nhất để đưa ra được tổng thời gian thi công ngắn nhất. Nếu thời gian thực hiện dự
án càng dài thì chỉ tiêu này rất được coi trọng vì mục đích của một dự án không phải
phục vụ cho một cá nhân mà chủ yếu nhằm mục đích phục vụ công cộng, đáp ứng
nhu cầu sản xuất kinh doanh hoặc phát triển của một doanh nghiệp, một ngành hay
một địa phương nào đó, do đó vấn đề này được chủ đầu tư đánh giá rất cao.
1.5.5 Kinh nghiệm và năng lực thi công
Đây cũng là một trong những chỉ tiêu xác định điều kiện đảm bảo nhà thầu
được tham gia cạnh tranh đấu thầu trong mỗi dự án, hầu như các chủ đầu tư khi phát
hành hồ sơ mời thầu đều có yêu cầu về tiêu chuẩn này. Tiêu chuẩn này được thể
hiện năng lực hiện có của nhà thầu trên các mặt:
- Kinh nghiệm đã thực hiện các dự án có yêu cầu kỹ thuật ở vùng địa lý và
hiện trường tương tự. Ví dụ doanh nghiệp có bao nhiêu năm kinh nghiệm trong lĩnh
vực xây dựng dân dụng? Bao nhiêu năm trong lĩnh vực cầu đường, thủy lợi, thuỷ
điện,.. hay kinh nghiệm thi công ở miền núi, đồng bằng, nơi có địa chất phức tạp.
- Số lượng và trình độ chuyên môn của đội ngũ cán bộ, công nhân viên trực
tiếp thực hiện dự án.
1.5.6 Năng lực tài chính
Năng lực tài chính là yếu tố rất quan trọng để xem xét tiềm lực của doanh
nghệp mạnh yếu như thế nào. Trong lĩnh vực xây dựng, để đánh giá về năng lực tài
chính của nhà thầu chủ đầu tư thường đánh giá thông qua một số các chỉ tiêu cơ bản
sau đây:
- Hệ số khả năng thanh toán hiện hành (Current Ratio) = Tổng tài sản lưu
động/Tổng nợ ngắn hạn. (1.3)
Hệ số này cho biết một đồng nợ ngắn hạn được đảm bảo bằng bao nhiêu tài
sản lưu động. Hệ số này quá nhỏ doanh nghiệp có khả năng rơi vào tình trạng mất
khả năng thanh toán. Hệ số này quá cao tức doanh nghiệp đã đầu tư vào tài sản lưu
động quá nhiều, không mang lại hiệu quả lâu dài. Tùy theo ngành nghề và quy mô
của doanh nghiệp mà có những mức quy định cụ thể. Trong ngành xây dựng thì

39. EBOOKBKMT.COM
39
mức tối thiểu phải là 0,9. Đây là mức bắt buộc để các ngân hàng xem xét cho vay
vốn.
- Hệ số khả năng thanh toán nhanh (Quick Ratio) = (tổng tài sản lưu động -
Hàng tồn kho)/ Tổng nợ ngắn hạn. (1.4)
Hệ số này có tính thanh khoản cao, nó cho biết một đồng nợ ngắn hạn được
đảm bảo bằng bao nhiêu tiền hiện có. Hệ số này càng cao càng tốt. Tuy nhiên cần
phải xem xét kỹ các khoản phải thu (nợ khó đòi) có ảnh hưởng tới khả năng thanh
toán của doanh nghiệp. Yêu cầu tối thiểu đối với doanh nghiệp xây dựng là 0,4.
- Hệ số khả năng thanh toán tức thời (Immediate Ratio) = Vốn bằng tiền /
tổng nợ ngắn hạn. (1.5)
Vốn bằng tiền (bao gồm tiền mặt và tiền gởi ngân hàng) là khả năng thanh
toán cao nhất, nó được sử dụng ngay khi cần trả nợ. Hệ số này cho thấy khả năng
doanh nghiệp thanh toán được nợ ngắn hạn ngay. Nếu hệ số này càng cao, doanh
nghiệp có khả năng lớn, nhưng cao quá thì không có hiệu quả vì tiền không sinh lời.
- Chỉ tiêu đánh giá cơ cấu nguồn vốn:
Tỷ lệ nợ (The Debt Ratio) = Tổng nợ phải trả/Tổng vốn (%) (1.6)
Tỷ lệ này càng thấp doanh nghiệp càng ít phụ thuộc, các khoản nợ càng đảm
bảo thanh toán. Tỷ lệ này cần duy trì ở mức trung bình là hợp lý.
- Chỉ tiêu đánh giá cơ cấu vốn:
+ Tỉ lệ vốn cố định = Vốn cố định/Tổng tài sản (%) (1.7)
+ Tỉ lệ vốn lưu động = Vốn lưu động/Tổng tài sản (%) (1.8)
Các tỷ lệ này cho biết cơ cấu vốn của doanh nghiệp có hợp lý hay không và
có phù hợp với đặc điểm kinh doanh của mình hay không.
- Hiệu quả sử dụng toàn bộ tài sản = Doanh thu thuần/ Tổng tài sản hay tổng
đầu tư. (1.9)
- Tỷ suất lợi nhuận trên doanh thu = Lợi nhuận/Doanh thu (%). (1.10)
Chỉ tiêu này phản ánh trong 1 đồng hay 100 đồng doanh thu thì có bao nhiêu
đồng lợi nhuận thu được. Chỉ tính lợi nhuận do hoạt động sản xuất kinh doanh đem

40. EBOOKBKMT.COM
40
lại, tức là phần lợi nhuận có được từ doanh thu bán hàng. Chỉ số này càng cao
chứng tỏ giá thành sản phẩm càng tốt.
- Tỷ suất lợi nhuận trên vốn đầu tư = Lợi nhuận/Tổng vốn đầu tư (%) (1.11)
Chỉ số này phản ánh 1 đồng hay 100 đồng vốn đem vào đầu tư thì sinh được
bao nhiêu lợi nhuận.
1.6. Ý nghĩa của việc nâng cao năng lực cạnh tranh trong đấu thầu xây dựng
Ngày nay, đấu thầu được áp dụng trên nhiều lĩnh vực nhưng nhiều nhất vẫn
là trong lĩnh vực xây lắp. Trong nền kinh tế thị trường hiện nay, phương thức đấu
thầu trong lĩnh vực xây dựng cơ bản có vai trò to lớn đối với chủ đầu tư, nhà thầu
và nhà nước.
Đối với doanh nghiệp, vì mục tiêu khi tham gia đấu thầu là phải giành được
chiến thắng nên việc nâng cao năng lực cạnh tranh trong đấu thầu có ý nghĩa rất
quan trọng. Chính mục tiêu này sẽ là động lực để doanh nghiệp phát huy được tính
năng động, sáng tạo trong đấu thầu, tích cực tìm kiếm thông tin, xây dựng các mối
quan hệ, tìm mọi cách nâng cao uy tín, thương hiệu trên thị trường. Và trong qua
trình thực hiện dự án, với yêu cầu phải đảm bảo đúng tiến độ và hoàn thành càng
sớm càng tốt đã thúc đẩy doanh nghiệp tìm mọi cách nâng cao năng lực về kỹ thuật
công nghệ tiên tiến để rút ngắn thời hạn thi công, điều này sẽ giúp ích rất nhiều cho
doanh nghiệp trong các cuộc đấu thầu sau này.
Việc thắng thầu sẽ giúp doanh nghiệp tạo được công ăn việc làm và thu nhập
cho người lao động, nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp,
ngược lại nếu doanh nghiệp trượt thầu thì sẽ không có việc làm, không tạo được thu
nhập cho người lao động, hiệu quả kinh doanh giảm sút, nếu kéo dài thì sẽ dẫn đến
thua lỗ, phá sản.
Vì vậy, trong giai đoạn hiện nay, khi thị trường xây dựng đang sôi động và
cạnh tranh quyết liệt thì việc nâng cao năng lực cạnh tranh trong đấu thầu xây dựng
là một yêu cầu tất yếu khách quan mà mỗi doanh nghiệp phải thực hiện để tồn tại và
phát triển.

41. EBOOKBKMT.COM
41
Kết luận chương 1
Trên cơ sở nghiên cứu các tài liệu tham khảo và tổng kết thực tiễn, Luận văn
đã hệ thống và khái quát hóa các nội dung cơ bản như: đấu thầu, các vấn đề cơ bản
liên quan đến đấu thầu, cạnh tranh, năng lực cạnh tranh trong đấu thầu xây dựng,
các nhân tố ảnh hưởng và các tiêu chí đánh giá đến năng lực cạnh tranh trong đấu
thầu xây dựng của doanh nghiệp,...
Những nội dung nói trên là tiền đề dùng để tiến hành phân tích và đánh giá
năng lực cạnh tranh trong đấu thầu xây dựng của Công ty Xây dựng công trình 545
trong chương II và là cơ sở để đề xuất giải pháp trong chương 3.

42. EBOOKBKMT.COM
42
CHƯƠNG 2
ĐÁNH GIÁ THỰC TRẠNG NĂNG LỰC CẠNH TRANH TRONG ĐẤU
THẦU XÂY DỰNG CỦA CÔNG TY XÂY DỰNG CÔNG TRÌNH 545
2.1 Giới thiệu về Công ty Xây dựng công trình 545
2.1.1 Tóm tắt quá trình hình thành và phát triển
Công ty Xây dựng công trình 545 tiền thân là Xí nghiệp Xây dựng công trình
545 được thành lập theo QĐ số 1815/TCCB ngày 03 tháng 8 năm 2000 của Chủ
tịch Hội đồng quản trị Tổng công ty Xây dựng công trình giao thông 5.
Thực hiện chủ trương sắp xếp và đổi mới doanh nghiệp Nhà nước theo tinh
thần các Nghị quyết của Đảng, Chính phủ và Bộ Giao thông vận tải. Theo đề nghị
của Chủ tịch hội đồng quản trị Tổng Công ty Xây dựng công trình giao thông 5,
ngày 02 tháng 6 năm 2003, Xí nghiệp xây dựng công trình 545 được sáp nhập với
Xí nghiệp xây dựng dân dụng & công nghiệp 576 và Xí nghiệp xây dựng công trình
577 vào Công ty Xây dựng công trình 519 và đổi tên thành Công ty Xây dựng công
trình 545 theo QĐ số 1583/QĐ-BGTVT của Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải.
Tên giao dịch quốc tế là CIVIL ENGINEERING CONSTRUCTION
COMPANY 545 viết tắt là CECO 545, là đơn vị trực thuộc Tổng Công ty xây dựng
công trình giao thông 5 (CIENCO5) có trụ sở chính đặt tại 161 đường Núi Thành,
quận Hải Châu, thành phố Đà Nẵng.
Tuy mới được thành lập và đi vào hoạt động được 5 năm, một khoảng thời
gian tương đối ngắn ngủi nhưng công ty đã có bước trưởng thành và phát triển
mạnh mẽ, mặc dù là đơn vị hạch toán phụ thuộc Tổng Công ty nhưng trong quá
trình họat động sản xuất kinh doanh đơn vị đã thể hiện được tính độc lập rất cao
trong quá trình đấu thầu cũng như tổ chức thi công. Công ty đã trúng thầu và được
giao một số công trình có quy mô lớn và đòi hỏi có trình độ kỹ thuật cao, phức tạp
như Công trình đường Nguyễn Tri Phương nối dài, đường du lịch ven biển Sơn Trà
- Điện Ngọc, Hạ tầng kỹ thuật khu dân dư An Hoà, hệ thống cáp quang đường Hồ
Chí Minh, khu đô thị mới Điện Nam - Điện Ngọc, công trình thủy lợi Sesalong, Hội
Thuột (Lào),.. Với thành tích đó, công ty đã vinh dự được nhận bằng khen của Thủ

43. EBOOKBKMT.COM
43
tướng Chính phủ, của Bộ trưởng Bộ giao thông vận tải và của Chủ tịch Ủy ban nhân
dân thành phố Đà Nẵng.
2.1.2 Lĩnh vực kinh doanh
Xây dựng các công trình giao thông trong và ngoài nước, xây dựng các công
trình dân dụng, công nghiệp, thủy lợi, thủy điện; Đầu tư xây dựng và kinh doanh cơ
sở hạ tầng khu công nghiệp, cụm dân cư khu đô thị; Đầu tư xây dựng - kinh doanh -
chuyển giao BOT các công trình giao thông, thủy điện, điện công nghiệp; Sản xuất
vật liệu xây dựng, kết cấu bê tông đúc sẵn, dầm cầu thép, cấu kiện thép và sản phẩm
cơ khí khác; Sửa chữa phương tiện, thiết bị thi công; Cung ứng, xuất nhập khẩu vật
tư, vật liệu xây dựng; Sản xuất và kinh doanh điện; Đầu tư xây dựng và kinh doanh
nhà hàng, khách sạn, khu vui chơi giải trí; Du lịch lữ hành, nội địa và quốc tế; Tổ
chức đào tạo và liên kết dạy nghề hướng nghiệp chuyên ngành giao thông vận tải;
Tư vấn giám sát và thí nghiệm chất lượng công trình.
2.1.3 Cơ cấu tổ chức bộ máy Công ty xây dựng công trình 545
Tùy theo đặc thù sản xuất kinh doanh riêng biệt của mỗi doanh nghiệp mà
việc tổ chức, cơ cấu được bố trí cho phù hợp. Cơ cấu, bộ máy của Công ty xây dựng
công trình 545 được tổ chức hoạt động theo mô hình (như sơ đồ 2.1)
Theo sơ đồ 2.1, toàn công ty gồm có giám đốc và hai phó giám đốc giúp
việc, 04 phòng chức năng, một trạm trộn bê tông nhựa, một đội thảm bê tông nhựa,
một đội thi công cơ giới và 14 đội xây dựng. Mỗi phòng có chức năng và nhiệm vụ
khác nhau để hỗ trợ nhau một cách hiệu quả cho hoạt động sản xuất kinh doanh của
công ty. Mỗi phòng đều có một cơ cấu đồng nhất với nhau trong công việc để tạo
được hiệu quả cao nhất, đảm bảo sự nhất trí, hoà hợp trong mối liên hệ giữa cấp trên
với cấp dưới. Những phòng này được giao nhiệm vụ tham mưu cho người lãnh đạo
tương ứng ở các công việc thu thập và xử lý thông tin, lập dự án. Sau đó trình dự án
cho người lãnh đạo cao nhất. Người lãnh đạo khi đó mới quyết định lựa chọn và
truyền đạt cho các bộ phận thừa hành trực tiếp dưới quyền. Các đội xây dựng, trạm
trộn là những đơn vị trực tiếp tiến hành thi công các công trình.

44. EBOOKBKMT.COM
44
Quan hệ chức năng:
Quan hệ trực tuyến:
Sơ đồ 2.1: Mô hình tổ chức quản lý
Còn mô hình tổ chức Ban điều hành dự án của Công ty xây dựng công trình
545 hiện đang được áp dụng theo sơ đồ 2.2 dưới đây. Theo mô hình này việc quản
lý được thực hiện theo chức năng theo chuyên môn bằng cách chia các bộ phận theo
chức năng chuyên môn.
GIÁM ĐỐC
PGĐ phụ trách
Kỹ thuật - Kế hoạch
PGĐ phụ trách
Kế toán - Vật tư
Phòng
Kỹ thuật
Phòng
KH - VT
Phòng
TC - HC
Phòng
TC - KT
Các đội
xây dựng
Đội TC
cơ giới
Đội thảm
BT nhựa
Trạm trộn
BT nhựa

45. EBOOKBKMT.COM
45
Sơ đồ 2.2: Mô hình cơ cấu tổ chức quản lý điều hành dự án
2.1.4 Tình hình sản xuất kinh doanh trong thời gian vừa qua (2001-2004)
Trong những năm vừa qua, thị trường xây dựng diễn ra sự cạnh tranh gay gắt
bởi sự tham gia của đông đảo các nhà thầu từ mọi thành phần kinh tế và các nhà
thầu đến từ nước ngoài. Tuy nhiên, trong hoàn cảnh đó Công ty xây dựng công trình
545 vẫn tham gia và thắng thầu nhiều công trình có giá trị sản lượng cao, sản xuất
kinh doanh có lãi, tạo được công ăn việc làm cho đội ngũ lao động, đồng thời thực
hiện đầy đủ đối với nghĩa vụ ngân sách nhà nước. Điều này được phản ánh qua
Bảng sau:
Bảng 2.1: Các chỉ tiêu phản ánh tình hình sản xuất kinh doanh từ 2001-2004
Đơn vị tính: triệu VNĐ
Các chỉ tiêu Năm 2001 Năm 2002 Năm 2003 Năm 2004
1. Tổng doanh thu 7.143 18.885 34.375 51.580
2. Tổng chi phí 6.546 19.314 34.464 45.946
3. L.N trước thuế 79 509 (89) 5.635
4. Thuế phải nộp 19 163 - -
5. L/Nhuận sau thuế 59 298 (6.801) 5.635
6. Tỷ suất lợi nhuận 0,008 0,016 (0,198) 0,109
7. H/quả sử dụng TS 1,091 0,978 0,997 1,123
(Nguồn: Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh các năm 2001-2004 của Phòng Tài
chính - Kế toán, Công ty XDCT 545)
DÆÛ AÏN ÂANG THI CÄNG
Trưởng ban
điều hành
Phòng
nhân sự
Phòng Kỹ
thuật
Phòng
Kế toán
Phòng
KH - VT