SlideShare a Scribd company logo
1 of 69
TRƢỜNG ĐẠI HỌC TÂY ĐÔ
KHOA KẾ TOÁN –TÀI CHÍNH –NGÂN HÀNG
KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC
CHUYÊN NGÀNH KẾ TOÁN
CÁC YẾU TỐ ẢNH HƢỞNG ĐẾN TÍNH
KỊP THỜI BÁO CÁO TÀI CHÍNH CỦA CÁC
CÔNG TY NIÊM YẾT TRÊN SỞ GIAO DỊCH
CHỨNG KHOÁN HÀ NỘI
Sinh viên thực hiện
TRẦN DƢƠNG NGỌC THIỆN
MSSV: 13D340301066
LỚP: ĐH Kế toán 8A
Cần Thơ, 2017
TRƢỜNG ĐẠI HỌC TÂY ĐÔ
KHOA KẾ TOÁN –TÀI CHÍNH –NGÂN HÀNG
KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC
CHUYÊN NGÀNH KẾ TOÁN
CÁC YẾU TỐ ẢNH HƢỞNG ĐẾN TÍNH
KỊP THỜI BÁO CÁO TÀI CHÍNH CỦA CÁC
CÔNG TY NIÊM YẾT TRÊN SỞ GIAO DỊCH
CHỨNG KHOÁN HÀ NỘI
Giáo viên hƣớng dẫn Sinh viên thực hiện:
ThS. Nguyễn Minh Nhật Trần Dƣơng Ngọc Thiện
MSSV: 13D340301066
Lớp: ĐHKT 8A
Cần Thơ, 2017
i
LỜI CẢM ƠN
Lời đầu tiên tôi xin trân trọng cảm ơn Ban Giám Hiệu, Khoa Kế toán – Tài
chính – Ngân hàng Trƣờng Đại học Tây Đô đã tổ chức và tạo nhiều điều kiện thuận
lợi cho tôi có đƣợc cơ hội học lớp Đại học Kế toán niên khóa 2013 – 2017 tại
trƣờng.
Tôi vô cùng biết ơn đến Thầy Nguyễn Minh Nhật, ngƣời đã tận tình hƣớng
dẫn, giúp đỡ tôi trong suốt quá trình làm khóa luận.
Đồng thời tôi xin chân thành cảm ơn đến toàn thể Quý Thầy Cô, những ngƣời
đã truyền đạt kiến thức cho tôi trong suốt thời gian theo học tại lớp Đại học Kế toán
8A tại trƣờng Đại học Tây Đô.
Tôi xin cảm ơn tất cả bạn bè, đồng môn đã giúp đỡ, hỗ trợ, cùng nhau chia sẽ
kinh nghiệm trong suốt quá trình học tập cũng nhƣ quá trình làm khóa luận.
Sau cùng, tôi xin gửi lời cảm ơn đến gia đình tôi, những ngƣời thân đã luôn
bên cạnh động viên và hỗ trợ tinh thần cho tôi trong suốt quá trình học tập và làm
khóa luận tốt nghiệp.
ii
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan rằng đề tài này là do chính tôi thực hiện, các số liệu thu thập
và kết quả phân tích trong đề tài là trung thực, đề tài không trùng với bất kỳ đề tài
nghiên cứu khoa học nào.
Tất cả những nội dung đƣợc kế thừa, tham khảo từ nguồn tài liệu khác đều
đƣợc trích dẫn đầy đủ và ghi nguồn cụ thể trong danh mục tài liệu tham khảo.
Thành phố Cần Thơ, tháng 03 năm 2017
Sinh viên thực hiện
Trần Dƣơng Ngọc Thiện
iii
TÓM TẮT KHOÁ LUẬN
Nghiên cứu này nhằm thực hiện để đánh giá tính kịp thời và các nhân tố ảnh
hƣởng đến tính kịp thời của các công ty niêm yết trên Sở giao dịch chứng khoán Hà
Nội (HNX). Tác giả sử dụng mô hình hồi quy để đánh giá các nhân tố ảnh hƣởng
đến tính kịp thời của báo cáo tài chính của 158 công ty niêm yết trên Sở giao dịch
chứng khoán Hà Nội. Kết quả nghiên cứu cho thấy các nhân tố quy mô công ty và
đòn bẫy tài chính có tác động đến tính kịp thời của báo cáo tài chính của các công ty
niêm yết trên Sở giao dịch chứng khoán Hà Nội. Bên cạnh đó, hai nhân tố có ý
nghĩa trong các nghiên cứu trƣớc đây là lợi nhuận (ROE) và loại công ty kiểm toán
không ảnh hƣởng đến tính kịp thời của báo cáo tài chính của các công ty nghiên cứu.
iv
NHẬN XÉT CỦA GIÁO VIÊN HƢỚNG DẪN
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………
Thành phố Cần Thơ, ngày …….. tháng ……. năm 2017
Giảng viên hƣớng dẫn
Nguyễn Minh Nhật
v
MỤC LỤC
Trang
Chƣơng 1: MỞ ĐẦU ------------------------------------------------------------------------ 1
1.1. Đặt vấn đề nghiên cứu-------------------------------------------------------------- 1
1.2. Mục tiêu nghiên cứu ---------------------------------------------------------------- 1
1.2.1. Mục tiêu chung ------------------------------------------------------------------ 1
1.2.2. Mục tiêu cụ thể ------------------------------------------------------------------ 2
1.3. Phƣơng pháp nghiên cứu ---------------------------------------------------------- 2
1.3.1. Phƣơng pháp thu thập số liệu -------------------------------------------------- 2
1.3.2. Phƣơng pháp phân tích số liệu------------------------------------------------- 2
1.4. Phạm vi nghiên cứu ----------------------------------------------------------------- 2
1.4.1. Về không gian-------------------------------------------------------------------- 2
1.4.2. Về thời gian ---------------------------------------------------------------------- 2
1.5. Kết cấu đề tài ------------------------------------------------------------------------- 2
Chƣơng 2: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU------------- 3
2.1. Tổng quan về báo cáo tài chính--------------------------------------------------- 3
2.1.1. Khái niệm, vai trò và mục đích của báo cáo tài chính---------------------- 3
2.1.1.1. Khái niệm của báo cáo tài chính ----------------------------------------- 3
2.1.1.2. Vai trò của báo cáo tài chính --------------------------------------------14
2.1.1.3. Mục đích của báo cáo tài chính -----------------------------------------15
2.1.2. Các giả thuyết và nguyên tắc kế toán chi phối đến việc lập báo cáo tài
chính -------------------------------------------------------------------------------------16
2.1.2.1. Các giả thuyết kế toán----------------------------------------------------16
2.1.2.2. Các nguyên tắc kế toán---------------------------------------------------17
2.1.3. Các đặc điểm chất lƣợng của báo cáo tài chính ----------------------------18
vi
2.1.4. Khái niệm tính kịp thời báo cáo tài chính-----------------------------------21
2.2. Cơ sở lý thuyết và các nghiên cứu trƣớc---------------------------------------21
2.2.1. Lý thuyết cơ sở -----------------------------------------------------------------21
2.2.1.1. Lý thuyết ủy nhiệm -------------------------------------------------------21
2.2.1.2. Lý thuyết thông tin hữu ích cho việc ra quyết định ------------------22
2.2.2. Một số nghiên cứu trƣớc đây -------------------------------------------------22
2.2.2.1. Các nghiên cứu nƣớc ngoài----------------------------------------------22
2.2.2.2. Các nghiên cứu trong nƣớc ----------------------------------------------24
2.2.3. Mô hình nghiên cứu đề nghị --------------------------------------------------25
2.3. Khung nghiên cứu và các giả thuyết--------------------------------------------26
2.3.1. Nhân tố quy mô công ty (SIZE) ----------------------------------------------26
2.3.2. Nhân tố lợi nhuận kinh doanh (ROE)----------------------------------------27
2.3.3. Nhân tố đòn bẩy tài chính (DEBT) ------------------------------------------27
2.3.4. Nhân tố loại công ty kiểm toán (AUD)--------------------------------------27
2.4. Phƣơng pháp nghiên cứu ---------------------------------------------------------28
2.4.1. Đo lƣờng biến phụ thuộc và biến độc lập trong mô hình nghiên cứu ---28
2.4.2 . Mô hình nghiên cứu -----------------------------------------------------------29
2.4.3. Mẫu nghiên cứu và phƣơng pháp thu thập dữ liệu-------------------------30
2.4.3.1. Phƣơng pháp chọn mẫu nghiên cứu ------------------------------------30
2.4.3.2. Phƣơng pháp thu thập dữ liệu -------------------------------------------30
2.5. Quy trình nghiên cứu--------------------------------------------------------------30
2.5.1. Thiết kế quy trình nghiên cứu ------------------------------------------------30
2.5.2. Quy trình nghiên cứu ----------------------------------------------------------30
Chƣơng 3: THỰC TRẠNG CÔNG BỐ THÔNG TIN TRÊN SỞ GIAO DỊCH
CHỨNG KHOÁN HÀ NỘI ---------------------------------------------------------------32
vii
3.1. Tổng quan về thị trƣờng chứng khoán Việt Nam (Nguồn: Công ty chứng
khoán VCBS) -----------------------------------------------------------------------------32
3.1.1. Thị trƣờng chứng khoán là gì?------------------------------------------------32
3.1.2. Chức năng của thị trƣờng chứng khoán -------------------------------------32
3.1.3. Cơ cấu thị trƣờng chứng khoán-----------------------------------------------33
3.1.4. Các nguyên tắc hoạt động của thị trƣờng chứng khoán -------------------34
3.2. Thực trạng công bố thông tin trên thị trƣờng chứng khoán (Nguồn:
Vietstock.vn) ------------------------------------------------------------------------------35
3.3. Lịch sử hình thành và phát triển của Sở giao dịch chứng khoán Hà Nội
-----------------------------------------------------------------------------------------------38
3.4. Thực trạng vấn đề công bố thông tin trên Sở giao dịch chứng khoán Hà
Nội ------------------------------------------------------------------------------------------41
Chƣơng 4: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU--------------------------------------------------43
4.1. Mô tả mẫu điều tra-----------------------------------------------------------------43
4.2. Thống kê mô tả----------------------------------------------------------------------43
4.3. Phân tích tƣơng quan--------------------------------------------------------------44
4.4. Kết quả phân tích hồi quy --------------------------------------------------------44
Chƣơng 5: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ---------------------------------------------47
5.1. Kết luận-------------------------------------------------------------------------------47
5.2. Các kiến nghị ------------------------------------------------------------------------47
5.2.1. Tăng cƣờng giám sát của Ủy ban chứng khoán đối với việc công bố
thông tin của các công ty niêm yết --------------------------------------------------48
5.2.2. Các kiến nghị liên quan đến việc ban hành các chuẩn mực kế toán-----48
5.2.3. Hoàn thiện phƣơng tiện công bố thông tin----------------------------------49
5.3 Hạn chế của đề tài-------------------------------------------------------------------49
5.4. Hƣớng nghiên cứu tiếp theo------------------------------------------------------ 50
viii
DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CÁC CHỮ VIẾT TẮT
HOSE Ho Chi Minh City Stock Exchange
HNX Ha Noi Stock Exchange
IASB International Accounting Standard Board
FASB Financial Accounting Standards Boar
ROE Return on equity
RE Random Effects
FE Fixed Effects
GDCK Giao dịch chứng khoán
CBTT&MB Công bố thông tin và minh bạch
BCTC Báo cáo tài chính
TT-BTC Thông tƣ – Bộ tài chính
QĐ-TTg Quyết định – Thủ tƣớng
ix
DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU
BảNG 2.1: MÔ Tả VÀ ĐO LƢờNG CÁC BIếN ĐộC LậP TRONG MÔ HÌNH
NGHIÊN CứU --------------------------------------------------------------------------------29
BảNG 4.1 PHÂN Bổ MẫU ĐIềU TRA----------------------------------------------------43
BảNG 4.2 THốNG KÊ MÔ Tả CÁC BIếN ĐịNH LƢợNG TRONG MÔ HÌNH ---43
BảNG 4.3 MA TRậN Hệ Số TƢƠNG QUAN GIữA CÁC BIếN TRONG MÔ HÌNH
--------------------------------------------------------------------------------------------------44
BảNG 4.4: KếT QUả PHÂN TÍCH HồI QUY THEO PHƢƠNG PHÁP RE VÀ FE
--------------------------------------------------------------------------------------------------45
DANH MỤC CÁC SƠ ĐỒ
Sơ đồ 2.1: : Mô hình nghiên cứu “Các nhân tố ảnh hƣởng đến tính kịp thời của
BCTC các công ty niêm yết trên thị trƣờng chứng khoán thành phố Hà Nội”..........26
1
Chƣơng 1: MỞ ĐẦU
1.1. Đặt vấn đề nghiên cứu
Thị trƣờng chứng khoán đã trải qua gần 20 năm hoạt động. Trong tất cả các
hoạt động nói chung trên thị trƣờng chứng khoán thì thông tin luôn là yếu tố hàng
đầu và không thể thiếu khi thực hiện các hoạt động đầu tƣ. Thông tin lại càng quan
trọng hơn đối với các nhà đầu tƣ trên thị trƣờng chứng khoán. Trong đó, thông tin
báo cáo tài chính lại càng có ý nghĩa hơn đối với quyết định của các nhà đầu tƣ. Sự
chính xác và kịp thời là yếu tố quan trọng của thông tin giúp cho nhà đầu tƣ có
những quyết định chính xác. Thông tin chính xác và kịp thời sẽ giúp nhà đầu tƣ có
những phân tích, xem xét và đƣa ra những quyết định kinh tế. Chính vì vậy, việc
công khai, minh bạch và sự kịp thời của thông tin tài chính là một trong những nhân
tố giúp cho việc bảo vệ quyền lợi của nhà đầu tƣ và giúp cho thị trƣờng chứng
khoán hoạt động ngày càng hiệu quả. Thông tin của báo cáo tài chính càng có giá trị
khi thời gian công bố càng ngắn.
Ở Việt Nam, khung pháp lý quy định về thời gian công bố thông tin báo cáo tài
chính đã đƣợc quy định cụ thể kể từ khi thị trƣờng chứng khoán hình thành. Tuy
nhiên, việc công bố thông tin của các công ty niêm yết trên thị trƣờng chứng khoán
làm cho tính minh bạch và công khai của thông tin bị sụt giảm vì một số bất cập.
Trong đó, việc công bố chậm thông tin báo cáo tài chính của các công ty đại chúng,
các tổ chức kinh doanh chứng khoán là khá phổ biến. Ngoài ra, một số doanh nghiệp
còn chƣa có ý thức trong việc công bố thông tin, việc công bố thông tin chỉ nhằm
mục đích đối phó, chất lƣợng thông tin đƣợc công bố thấp.
Xuất phát từ thực tiễn nhƣ vậy, tác giả chọn đề tài nghiên cứu “Các yếu tố ảnh
hƣởng đến tính kịp thời báo cáo tài chính của các công ty niêm yết trên Sở giao
dịch chứng khoán Hà Nội” để làm đề tài nghiên cứu.
1.2. Mục tiêu nghiên cứu
1.2.1. Mục tiêu chung
Phân tích sự ảnh hƣởng của các yếu tố đến tính kịp thời của báo cáo tài chính
của các công ty niêm yết trên Sở giao dịch chứng khoán Hà Nội. Từ đó đề xuất một
số giải pháp nâng cao tính kịp thời báo cáo tài chính của các công ty niêm yết trên
yết trên Sở giao dịch chứng khoán Hà Nội.
2
1.2.2. Mục tiêu cụ thể
- Mô tả tổng quan về Sở Giao dịch chứng khoán Hà Nội và thực trạng vấn đề
công bố thông tin của các công ty niêm yết.
- Phân tích sự ảnh hƣởng của các yếu tố đến tính kịp thời của báo cáo tài chính
của công ty niêm yết trên Sở giao dịch chứng khoán Hà Nội.
- Đƣa ra một số giải pháp nhằm nâng cao kịp thời báo cáo tài chính của các
công ty niêm yết trên Sở giao dịch chứng khoán Hà Nội.
1.3. Phƣơng pháp nghiên cứu
1.3.1. Phương pháp thu thập số liệu
Nghiên cứu này sử dụng số liệu đƣợc thu thập từ thông tin trên báo cáo tài
chính của các công ty niêm yết đƣợc công bố website công ty và trên website Sở
giao dịch chứng khoán Hà Nội, các trang website chứng khoán từ năm 2014 – 2016.
1.3.2. Phương pháp phân tích số liệu
Nghiên cứu này tiến hành tính toán các chỉ tiêu trên bảng excel và đƣa vào
chạy dữ liệu trên phần mềm Eviews 6. Nội dung chi tiết phƣơng pháp nghiên cứu sẽ
đƣợc trình bày tại chƣơng 2.
1.4. Phạm vi nghiên cứu
1.4.1. Về không gian
Nghiên cứu đƣợc thực hiện dựa trên dữ liệu báo cáo tài chính của các công ty
niêm yết trên Sở giao dịch chứng khoán Hà Nội.
1.4.2. Về thời gian
- Số liệu sử dụng cho đề tài đƣợc lấy từ năm 2014 - 2016.
- Thời gian nghiên cứu thực hiện đề tài từ 02/2017 đến 05/2017.
1.5. Kết cấu đề tài
Kết cấu đề tài gồm 5 chƣơng:
Chƣơng 1: Mở đầu
Chƣơng 2: Cơ sở lý luận và phƣơng pháp nghiên cứu
Chƣơng 3: Thực trạng công bố thông tin trên Sở GDCK Hà Nội
Chƣơng 4: Kết quả nghiên cứu
Chƣơng 5: Kết luận và kiến nghị
3
Chƣơng 2: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
2.1. Tổng quan về báo cáo tài chính
2.1.1. Khái niệm, vai trò và mục đích của báo cáo tài chính
2.1.1.1. Khái niệm của báo cáo tài chính
Báo cáo tài chính là các thông tin kinh tế của doanh nghiệp đƣợc trình bày
dƣới dạng các bảng biểu, cung cấp cho ngƣời sử dụng tình hình tài chính, tình hình
hoạt động kinh doanh và các luồng tiền trong doanh nghiệp để ngƣời sử dụng có thể
đƣa ra các quyết định kinh tế.
Báo cáo tài chính là những báo cáo tổng hợp nhất về tình hình tài sản, vốn chủ
sở hữu và nợ phải trả cũng nhƣ tình hình tài chính, kết quả kinh doanh trong kỳ của
doanh nghiệp. Nói cách khác, báo cáo kế toán tài chính là phƣơng tiện trình bày khả
năng sinh lời và thực trạng tài chính của doanh nghiệp cho những ngƣời quan tâm
(chủ doanh nghiệp nhà đầu tƣ, nhà cho vay, cơ quan thuế và các cơ quan chức
năng,…).
Ở Việt Nam, báo cáo tài chính bao gồm: Bảng cân đối kế toán, Báo cáo kết quả
hoạt động kinh doanh, Báo cáo lƣu chuyển tiền tệ và Thuyết minh báo cáo tài chính.
Thời hạn nộp báo cáo tài chính ở Việt Nam đƣợc quy định trong Thông tƣ
200/2014/TT-BTC:
Đối với doanh nghiệp nhà nƣớc
a) Thời ha ̣n nộp Báo cáo tài chính quý:
- Đơn vi ̣kế toán phải nộp Báo cáo tài chính quý châ ̣m nhất là 20 ngày, kể tƣ̀
ngày kết thúc kỳ kế toán quý ; Đối với công ty mẹ , Tổng công ty Nhà nƣớc châ ̣m
nhất là 45 ngày;
- Đơn vi ̣kế toán trƣ̣c thuộc doanh nghiê ̣p, Tổng công ty Nhà nƣớc nộp Báo cáo
tài chính quý cho công ty mẹ , Tổng công ty theo thời ha ̣n do công ty me ̣, Tổng công
ty quy đi ̣nh.
b) Thời ha ̣n nộp Báo cáo tài chính năm:
- Đơn vi ̣kế toán phải nộp Báo cáo tài chính năm châ ̣m nhất là 30 ngày, kể tƣ̀
ngày kết thúc kỳ kế toán năm ; Đối với công ty mẹ , Tổng công ty nhà nƣớc châ ̣m
nhất là 90 ngày;
- Đơn vi ̣kế toán trƣ̣c thuộc Tổng công ty nhà nƣớc nộp Báo cáo tài chính năm
cho công ty me ̣, Tổng công ty theo thời ha ̣n do công ty me ̣, Tổng công ty quy đi ̣nh.
4
Đối với các loại doanh nghiệp khác:
a) Đơn vi ̣kế toán là doanh nghiê ̣p tƣ nhân và công ty hợp danh phải nộp Báo
cáo tài chính năm chậm nhất là 30 ngày, kể tƣ̀ ngày kết thúc kỳ kế toán năm ; đối với
các đơn vị kế toán khác, thời ha ̣n nộp Báo cáo tài chính năm châ ̣m nhất là 90 ngày;
b) Đơn vi ̣kế toán trƣ̣c thuộc nộp Bá o cáo tài chính năm cho đơn vi ̣kế toán cấp
trên theo thời ha ̣n do đơn vi ̣kế toán cấp trên quy đi ̣nh.
Theo thông tƣ 155 của Bộ tài chính phát hành ngày 06 tháng 10 năm 2015
“Hƣớng dẫn công bố thông tin trên thị trƣờng chứng khoán” quy định về việc công
bố thông tin nhƣ sau:
Nguyên tắc công bố thông tin
1. Việc công bố thông tin phải đầy đủ, chính xác, kịp thời theo quy định pháp
luật và bảo đảm:
a) Đối tƣợng công bố thông tin phải chịu trách nhiệm về nội dung thông tin
công bố. Trƣờng hợp có sự thay đổi nội dung thông tin đã công bố, đối tƣợng công
bố thông tin phải công bố nội dung thay đổi và lý do thay đổi so với thông tin đã
công bố trƣớc đó;
b) Trƣờng hợp có sự kiện, thông tin làm ảnh hƣởng đến giá chứng khoán, đối
tƣợng công bố thông tin phải xác nhận hoặc đính chính về sự kiện, thông tin đó
trong vòng 24 giờ, kể từ khi nhận biết đƣợc về sự kiện, thông tin đó hoặc theo yêu
cầu của Ủy ban Chứng khoán Nhà nƣớc, Sở giao dịch chứng khoán;
c) Việc công bố các thông tin cá nhân bao gồm số Thẻ căn cƣớc công dân, số
Chứng minh nhân dân hoặc số Hộ chiếu còn hiệu lực, địa chỉ liên lạc, địa chỉ thƣờng
trú, số điện thoại, số fax, email, số tài khoản giao dịch chứng khoán, số tài khoản lƣu
ký chứng khoán, số tài khoản ngân hàng chỉ đƣợc thực hiện nếu chủ thể liên quan
đồng ý.
2. Các công ty đại chúng, tổ chức phát hành trái phiếu, Công ty chứng khoán,
công ty quản lý quỹ, chi nhánh công ty quản lý quỹ nƣớc ngoài tại Việt Nam, quỹ
đại chúng, Sở giao dịch chứng khoán, Trung tâm lƣu ký chứng khoán Việt Nam,
Nhà đầu tƣ thuộc đối tƣợng công bố thông tin theo quy định pháp luật và các cơ
quan, tổ chức, cá nhân có liên quan khác khi công bố thông tin phải đồng thời báo
cáo Ủy ban Chứng khoán Nhà nƣớc và Sở giao dịch chứng khoán nơi chứng khoán
đó niêm yết, đăng ký giao dịch về nội dung thông tin công bố, bao gồm đầy đủ các
thông tin theo quy định. Trƣờng hợp thông tin công bố bao gồm các thông tin cá
nhân quy định tại điểm c khoản 1 Điều này và các đối tƣợng công bố thông tin
5
không muốn công khai các thông tin này thì phải gửi Ủy ban Chứng khoán Nhà
nƣớc và Sở giao dịch chứng khoán 02 bản tài liệu, trong đó 01 bản báo cáo về việc
công bố thông tin bao gồm đầy đủ thông tin cá nhân và 01 bản báo cáo không bao
gồm thông tin cá nhân để Ủy ban Chứng khoán Nhà nƣớc và Sở giao dịch chứng
khoán nơi chứng khoán đó niêm yết, đăng ký giao dịch thực hiện công bố thông tin.
3. Các đối tƣợng công bố thông tin có trách nhiệm bảo quản, lƣu giữ thông tin
đã báo cáo, công bố theo quy định sau:
a) Các thông tin công bố định kỳ phải đƣợc lƣu giữ dƣới dạng văn bản (nếu có)
và dữ liệu điện tử tối thiểu 10 năm. Các thông tin này phải đƣợc lƣu giữ trên trang
thông tin điện tử của đối tƣợng công bố thông tin tối thiểu là 05 năm;
b) Các thông tin công bố bất thƣờng hoặc theo yêu cầu phải lƣu giữ trên trang
thông tin điện tử của đối tƣợng công bố thông tin trong tối thiểu 05 năm.
4. Ngôn ngữ thông tin công bố trên thị trƣờng chứng khoán là tiếng Việt. Việc
công bố thông tin bằng tiếng Việt và tiếng Anh đƣợc áp dụng đối với Sở giao dịch
chứng khoán, Trung tâm lƣu ký chứng khoán theo quy định của Sở giao dịch chứng
khoán, Trung tâm lƣu ký chứng khoán đƣợc Ủy ban Chứng khoán Nhà nƣớc chấp
thuận. Các đối tƣợng khác đƣợc khuyến khích công bố thông tin bằng tiếng Anh
theo hƣớng dẫn tại Quy chế của Sở giao dịch chứng khoán, Ủy ban Chứng khoán
Nhà nƣớc. Trƣờng hợp công bố thông tin bằng tiếng Việt và tiếng Anh thì nội dung
thông tin công bố bằng tiếng Anh chỉ có tính tham khảo.
Ngƣời thực hiện công bố thông tin
1. Các đối tƣợng công bố thông tin là tổ chức phải thực hiện nghĩa vụ công bố
thông tin thông qua 01 ngƣời đại diện theo pháp luật hoặc 01 cá nhân là ngƣời đƣợc
ủy quyền công bố thông tin của tổ chức đó.
a) Ngƣời đại diện theo pháp luật phải chịu trách nhiệm về tính đầy đủ, chính
xác và kịp thời về thông tin do ngƣời đƣợc ủy quyền công bố thông tin công bố.
Trƣờng hợp phát sinh sự kiện công bố thông tin mà cả ngƣời đại diện theo pháp luật
và ngƣời đƣợc ủy quyền công bố thông tin đều vắng mặt thì thành viên giữ chức vụ
cao nhất của Ban Điều hành có trách nhiệm thay thế thực hiện công bố thông tin;
b) Tổ chức phải đăng ký, đăng ký lại ngƣời đại diện theo pháp luật hoặc ngƣời
đƣợc ủy quyền công bố thông tin theo Phụ lục số 01 ban hành kèm theo Thông tƣ
này cùng với Bản cung cấp thông tin của ngƣời đại diện theo pháp luật hoặc ngƣời
đƣợc ủy quyền công bố thông tin theo Phụ lục số 03 ban hành kèm theo Thông tƣ
6
này cho Ủy ban Chứng khoán Nhà nƣớc và Sở giao dịch chứng khoán tối thiểu 24
giờ trƣớc khi việc ủy quyền có hiệu lực.
2. Nhà đầu tƣ thuộc đối tƣợng công bố thông tin là cá nhân có thể tự thực hiện
nghĩa vụ công bố thông tin hoặc ủy quyền cho 01 tổ chức (công ty chứng khoán,
công ty quản lý quỹ, công ty đại chúng, thành viên lƣu ký, Trung tâm lƣu ký chứng
khoán hoặc tổ chức khác) hoặc 01 cá nhân khác thực hiện nghĩa vụ công bố thông
tin nhƣ sau:
a) Trƣờng hợp tự thực hiện nghĩa vụ công bố thông tin, trong lần công bố
thông tin đầu tiên, nhà đầu tƣ cá nhân phải nộp cho Ủy ban Chứng khoán Nhà nƣớc
và Sở giao dịch chứng khoán Bản cung cấp thông tin theo Phụ lục số 03 ban hành
kèm theo Thông tƣ này và có trách nhiệm cung cấp chính xác, kịp thời và đầy đủ
thông tin khi có sự thay đổi các nội dung trong Bản cung cấp thông tin nêu trên;
b) Trƣờng hợp ủy quyền công bố thông tin, nhà đầu tƣ cá nhân phải chịu trách
nhiệm về tính đầy đủ, chính xác và kịp thời về thông tin do ngƣời đƣợc ủy quyền
công bố thông tin công bố. Nhà đầu tƣ có trách nhiệm cung cấp chính xác, kịp thời
và đầy đủ thông tin về tình trạng sở hữu chứng khoán của mình và mối quan hệ với
ngƣời có liên quan (nếu có) cho tổ chức hoặc cá nhân đƣợc ủy quyền công bố thông
tin để những ngƣời này thực hiện nghĩa vụ báo cáo sở hữu, công bố thông tin theo
quy định pháp luật;
Nhà đầu tƣ cá nhân đăng ký, đăng ký lại ngƣời đƣợc ủy quyền công bố thông
tin theo Phụ lục số 02 ban hành kèm theo Thông tƣ này cùng Bản cung cấp thông tin
của nhà đầu tƣ cá nhân đó và của ngƣời đƣợc ủy quyền công bố thông tin theo Phụ
lục số 03 ban hành kèm theo Thông tƣ này (trƣờng hợp ngƣời đƣợc ủy quyền công
bố thông tin là cá nhân) cho Ủy ban Chứng khoán Nhà nƣớc, Sở giao dịch chứng
khoán tối thiểu 24 giờ trƣớc khi việc ủy quyền có hiệu lực.
3. Nhà đầu tƣ nƣớc ngoài thực hiện nghĩa vụ báo cáo và công bố thông tin theo
quy định của Thông tƣ này và pháp luật chứng khoán hƣớng dẫn hoạt động đầu tƣ
nƣớc ngoài trên thị trƣờng chứng khoán Việt Nam.
4. Việc công bố thông tin của quỹ đại chúng, công ty đầu tƣ chứng khoán đại
chúng do công ty quản lý quỹ thực hiện.
Phƣơng tiện công bố thông tin
1. Các phƣơng tiện công bố thông tin bao gồm:
a) Trang thông tin điện tử (website) của tổ chức là đối tƣợng công bố thông tin;
7
b) Hệ thống công bố thông tin của Ủy ban Chứng khoán Nhà nƣớc;
c) Trang thông tin điện tử của Sở giao dịch chứng khoán;
d) Trang thông tin điện tử của Trung tâm lƣu ký chứng khoán;
đ) Các phƣơng tiện thông tin đại chúng khác theo quy định pháp luật (báo in,
báo điện tử...).
2. Tổ chức là đối tƣợng công bố thông tin phải lập trang thông tin điện tử theo
quy định sau:
a) Công ty đại chúng phải lập trang thông tin điện tử trong thời hạn 06 tháng
kể từ ngày trở thành công ty đại chúng. Tổ chức phát hành trái phiếu ra công chúng
phải lập trang thông tin điện tử trƣớc khi thực hiện chào bán trái phiếu ra công
chúng. Công ty chứng khoán, công ty quản lý quỹ phải lập trang thông tin điện tử
khi chính thức hoạt động. Tổ chức niêm yết, đăng ký giao dịch phải lập trang thông
tin điện tử khi thực hiện thủ tục đăng ký niêm yết, đăng ký giao dịch trên Sở giao
dịch chứng khoán;
b) Các tổ chức khi lập trang thông tin điện tử phải báo cáo với Ủy ban Chứng
khoán Nhà nƣớc, Sở giao dịch chứng khoán và công khai địa chỉ trang thông tin
điện tử và mọi thay đổi liên quan đến địa chỉ này trong thời hạn 03 ngày làm việc,
kể từ ngày hoàn tất việc lập trang thông tin điện tử hoặc khi thay đổi địa chỉ trang
thông tin điện tử này;
c) Trang thông tin điện tử phải có các nội dung về ngành, nghề kinh doanh và
các nội dung phải thông báo công khai trên Cổng thông tin quốc gia về đăng ký
doanh nghiệp theo quy định của Luật doanh nghiệp và mọi thay đổi liên quan tới các
nội dung này; chuyên mục riêng về quan hệ cổ đông (nhà đầu tƣ), trong đó phải
công bố Điều lệ công ty, Quy chế quản trị nội bộ (nếu có), Bản cáo bạch (nếu có) và
các thông tin công bố định kỳ, bất thƣờng và theo yêu cầu quy định tại Thông tƣ
này;
d) Trang thông tin điện tử phải hiển thị thời gian đăng tải thông tin, đồng thời
phải đảm bảo nhà đầu tƣ có thể dễ dàng tìm kiếm và tiếp cận đƣợc các dữ liệu trên
trang thông tin điện tử đó.
3. Công ty đại chúng, tổ chức phát hành, công ty chứng khoán, công ty quản lý
quỹ phải thực hiện công bố thông tin trên các phƣơng tiện quy định tại điểm a, b
khoản 1 Điều này.
8
4. Tổ chức niêm yết, đăng ký giao dịch; công ty chứng khoán thành viên; quỹ
đại chúng niêm yết, công ty đầu tƣ chứng khoán đại chúng thực hiện công bố thông
tin trên các phƣơng tiện quy định tại điểm a, b, c khoản 1 Điều này.
5. Sở giao dịch chứng khoán thực hiện công bố thông tin trên phƣơng tiện quy
định tại điểm c khoản 1 Điều này.
6. Trung tâm lƣu ký chứng khoán thực hiện công bố thông tin trên phƣơng tiện
quy định tại điểm d khoản 1 Điều này.
7. Trƣờng hợp nghĩa vụ công bố thông tin phát sinh vào ngày nghỉ, ngày lễ
theo quy định pháp luật, đối tƣợng nêu tại khoản 3 và 4 Điều này thực hiện công bố
thông tin trên phƣơng tiện quy định tại điểm a, khoản 1 Điều này và thực hiện đầy
đủ nghĩa vụ công bố thông tin theo quy định pháp luật sau khi ngày nghỉ, ngày lễ kết
thúc.
8. Việc công bố thông tin trên hệ thống công bố thông tin của Ủy ban Chứng
khoán Nhà nƣớc, trang thông tin điện tử của Sở giao dịch chứng khoán thực hiện
theo hƣớng dẫn của Ủy ban Chứng khoán Nhà nƣớc, Sở giao dịch chứng khoán.
Tạm hoãn công bố thông tin
1. Đối tƣợng công bố thông tin đƣợc tạm hoãn công bố thông tin trong trƣờng
hợp vì những lý do bất khả kháng (thiên tai, hỏa hoạn,...). Đối tƣợng công bố thông
tin phải báo cáo Ủy ban Chứng khoán Nhà nƣớc, Sở giao dịch chứng khoán về việc
tạm hoãn công bố thông tin ngay khi xảy ra sự kiện, trong đó nêu rõ lý do của việc
tạm hoãn công bố thông tin, đồng thời công bố về việc tạm hoãn công bố thông tin.
2. Ngay sau khi đã khắc phục đƣợc tình trạng bất khả kháng, đối tƣợng công
bố thông tin có trách nhiệm công bố đầy đủ các thông tin mà trƣớc đó chƣa công bố
theo quy định pháp luật.
Xử lý vi phạm về công bố thông tin
Tổ chức, cá nhân có hành vi vi phạm quy định pháp luật về công bố thông tin
thì tùy theo tính chất, mức độ vi phạm mà bị xử lý kỷ luật, xử phạt vi phạm hành
chính hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự; nếu gây thiệt hại thì phải bồi thƣờng
theo quy định pháp luật.
Công bố thông tin định kỳ
1. Công ty đại chúng phải công bố báo cáo tài chính năm đã đƣợc kiểm toán
bởi tổ chức kiểm toán đƣợc chấp thuận thực hiện kiểm toán cho đơn vị có lợi ích
công chúng theo nguyên tắc sau:
9
a) Báo cáo tài chính phải bao gồm đầy đủ các báo cáo, phụ lục, thuyết minh
theo quy định pháp luật về kế toán doanh nghiệp;
Trƣờng hợp công ty đại chúng là công ty mẹ của một tổ chức khác, công ty đại
chúng phải công bố 02 báo cáo: báo cáo tài chính năm của riêng đơn vị mình và báo
cáo tài chính năm hợp nhất theo quy định pháp luật về kế toán doanh nghiệp;
Trƣờng hợp công ty đại chúng là doanh nghiệp cấp trên có các đơn vị trực
thuộc không có tƣ cách pháp nhân thì phải công bố báo cáo tài chính năm của riêng
đơn vị mình và báo cáo tài chính năm tổng hợp theo quy định pháp luật về kế toán
doanh nghiệp;
b) Toàn văn báo cáo tài chính năm đã đƣợc kiểm toán phải đƣợc công bố đầy
đủ, kể cả báo cáo kiểm toán về báo cáo tài chính đó. Trƣờng hợp kiểm toán không
chấp nhận toàn phần báo cáo tài chính, công ty đại chúng phải công bố báo cáo tài
chính năm, báo cáo kiểm toán kèm theo văn bản giải trình của công ty.
c) Thời hạn công bố báo cáo tài chính năm:
1. Công ty đại chúng phải công bố báo cáo tài chính năm đã đƣợc kiểm toán
trong thời hạn 10 ngày, kể từ ngày tổ chức kiểm toán ký báo cáo kiểm toán nhƣng
không vƣợt quá 90 ngày, kể từ ngày kết thúc năm tài chính;
Trƣờng hợp công ty đại chúng không thể hoàn thành việc công bố báo cáo tài
chính năm trong thời hạn nêu trên do phải lập báo cáo tài chính năm hợp nhất hoặc
báo cáo tài chính năm tổng hợp; hoặc do các công ty con, công ty liên kết của công
ty đại chúng cũng phải lập báo cáo tài chính năm có kiểm toán, báo cáo tài chính
năm hợp nhất hoặc báo cáo tài chính năm tổng hợp thì Ủy ban Chứng khoán Nhà
nƣớc xem xét gia hạn thời gian công bố báo cáo tài chính năm khi có yêu cầu bằng
văn bản của công ty, nhƣng tối đa không quá 100 ngày, kể từ ngày kết thúc năm tài
chính bảo đảm phù hợp với quy định pháp luật liên quan.
2. Công ty đại chúng phải lập báo cáo thƣờng niên theo Phụ lục số 04 ban
hành kèm theo Thông tƣ này và công bố báo cáo này chậm nhất là 20 ngày sau ngày
công bố báo cáo tài chính năm đƣợc kiểm toán nhƣng không vƣợt quá 120 ngày, kể
từ ngày kết thúc năm tài chính.
Thông tin tài chính trong báo cáo thƣờng niên phải phù hợp với báo cáo tài
chính năm đƣợc kiểm toán.
3. Công bố thông tin về họp Đại hội đồng cổ đông thƣờng niên
10
a) Chậm nhất 10 ngày trƣớc ngày khai mạc họp Đại hội đồng cổ đông, công ty
đại chúng phải công bố trên trang thông tin điện tử của công ty và của Ủy ban
Chứng khoán Nhà nƣớc, Sở giao dịch chứng khoán (trƣờng hợp là tổ chức niêm yết,
tổ chức đăng ký giao dịch) về việc họp Đại hội đồng cổ đông, trong đó nêu rõ đƣờng
dẫn đến toàn bộ tài liệu họp Đại hội đồng cổ đông thƣờng niên, bao gồm: thông báo
mời họp, mẫu chỉ định đại diện theo ủy quyền dự họp, chƣơng trình họp, phiếu biểu
quyết, danh sách và thông tin chi tiết của các ứng cử viên trong trƣờng hợp bầu
thành viên Ban Kiểm soát, thành viên Hội đồng quản trị; các tài liệu tham khảo làm
cơ sở thông qua quyết định và dự thảo nghị quyết đối với từng vấn đề trong chƣơng
trình họp;
Tài liệu họp Đại hội đồng cổ đông phải đƣợc đăng tải và cập nhật các sửa đổi,
bổ sung (nếu có) cho tới khi kết thúc Đại hội đồng cổ đông;
b) Trƣờng hợp không tổ chức thành công cuộc họp Đại hội đồng cổ đông lần
thứ nhất, công ty đại chúng phải công bố về chƣơng trình và thời điểm dự kiến tổ
chức các cuộc họp kế tiếp, tiếp tục duy trì việc đăng tải và cho phép cổ đông tải tài
liệu họp Đại hội đồng cổ đông theo quy định tại điểm a khoản này cho tới khi tổ
chức thành công Đại hội đồng cổ đông. Thời điểm tổ chức các cuộc họp kế tiếp thực
hiện theo quy định pháp luật về doanh nghiệp;
c) Biên bản họp, nghị quyết của Đại hội đồng cổ đông thƣờng niên phải đƣợc
công bố theo quy định tại điểm c khoản 1 Điều 9 Thông tƣ này.
4. Công bố thông tin về hoạt động chào bán và báo cáo sử dụng vốn
a) Công ty đại chúng thực hiện chào bán chứng khoán riêng lẻ, chào bán chứng
khoán ra công chúng thực hiện nghĩa vụ công bố thông tin theo quy định pháp luật
về chào bán chứng khoán;
b) Trƣờng hợp huy động vốn để thực hiện dự án đầu tƣ, định kỳ 06 tháng kể từ
ngày kết thúc đợt chào bán cho đến khi hoàn thành dự án; hoặc cho đến khi đã giải
ngân hết số tiền huy động đƣợc, công ty đại chúng phải báo cáo Ủy ban Chứng
khoán Nhà nƣớc và công bố thông tin về tiến độ sử dụng vốn thu đƣợc từ đợt chào
bán. Trƣờng hợp thay đổi các nội dung tại phƣơng án sử dụng vốn, mục đích sử
dụng vốn, trong vòng 10 ngày kể từ khi ra quyết định thay đổi các nội dung này, tổ
chức phát hành phải báo cáo Ủy ban Chứng khoán Nhà nƣớc và công bố thông tin
nội dung thay đổi trên trang thông tin điện tử của tổ chức phát hành. Mọi thay đổi
phải đƣợc báo cáo lại tại Đại hội đồng cổ đông gần nhất.
11
Tổ chức phát hành phải công bố báo cáo sử dụng vốn đƣợc kiểm toán xác nhận
tại Đại hội đồng cổ đông hoặc thuyết minh chi tiết việc sử dụng vốn thu đƣợc từ đợt
chào bán trong báo cáo tài chính năm đƣợc kiểm toán xác nhận. Quy định này không
áp dụng đối với trƣờng hợp công ty đại chúng chào bán cổ phiếu để hoán đổi các
khoản nợ hoặc hoán đổi cổ phần, phần vốn góp.
5. Công bố thông tin về tỷ lệ sở hữu nƣớc ngoài
Công ty đại chúng phải công bố thông tin về giới hạn tỷ lệ sở hữu nƣớc ngoài
của công ty mình và các thay đổi liên quan đến tỷ lệ sở hữu này trên trang thông tin
điện tử của công ty, của Sở giao dịch chứng khoán và Trung tâm lƣu ký chứng
khoán theo quy định pháp luật chứng khoán hƣớng dẫn hoạt động đầu tƣ nƣớc ngoài
trên thị trƣờng chứng khoán Việt Nam.
Công bố thông tin bất thƣờng
1. Công ty đại chúng phải công bố thông tin bất thƣờng trong thời hạn 24 giờ,
kể từ khi xảy ra một trong các sự kiện sau đây:
a) Tài khoản của công ty tại ngân hàng bị phong tỏa hoặc đƣợc phép hoạt động
trở lại sau khi bị phong tỏa, ngoại trừ trƣờng hợp phong tỏa theo yêu cầu của chính
công ty;
b) Tạm ngừng một phần hoặc toàn bộ hoạt động kinh doanh; bổ sung hoặc rút
bớt một hoặc một số ngành nghề đầu tƣ, kinh doanh; bị đình chỉ hoặc thu hồi Giấy
chứng nhận đăng ký doanh nghiệp hoặc Giấy phép thành lập và hoạt động hoặc
Giấy phép hoạt động; thay đổi thông tin trong Bản cáo bạch sau khi đã đƣợc Ủy ban
Chứng khoán Nhà nƣớc cấp Giấy chứng nhận đăng ký chào bán;
c) Thông qua quyết định của Đại hội đồng cổ đông (bao gồm nghị quyết của
Đại hội đồng cổ đông, biên bản họp hoặc biên bản kiểm phiếu (trong trƣờng hợp lấy
ý kiến cổ đông bằng văn bản)). Trƣờng hợp Đại hội đồng cổ đông thông qua việc
hủy niêm yết, công ty phải công bố thông tin về việc hủy niêm yết kèm theo tỷ lệ
thông qua của cổ đông không phải là cổ đông lớn;
d) Quyết định mua hoặc bán cổ phiếu quỹ; ngày thực hiện quyền mua cổ phiếu
của ngƣời sở hữu trái phiếu kèm theo quyền mua cổ phiếu hoặc ngày thực hiện
chuyển đổi trái phiếu chuyển đổi sang cổ phiếu; quyết định chào bán chứng khoán ra
nƣớc ngoài và các quyết định liên quan đến việc chào bán chứng khoán theo quy
định pháp luật về doanh nghiệp;
đ) Quyết định về mức cổ tức, hình thức trả cổ tức, thời gian trả cổ tức; quyết
định tách, gộp cổ phiếu;
e) Quyết định về việc tổ chức lại doanh nghiệp (chia, tách, hợp nhất, sáp nhập
doanh nghiệp), giải thể doanh nghiệp; thay đổi tên công ty, con dấu của công ty;
12
thay đổi địa điểm, thành lập mới hoặc đóng cửa trụ sở chính, chi nhánh, phòng giao
dịch; sửa đổi, bổ sung Điều lệ; chiến lƣợc, kế hoạch phát triển trung hạn và kế hoạch
kinh doanh hàng năm của công ty;
g) Quyết định thay đổi kỳ kế toán, chính sách kế toán áp dụng (trừ trƣờng hợp
thay đổi chính sách kế toán áp dụng do thay đổi quy định pháp luật); thông báo
doanh nghiệp kiểm toán đã ký hợp đồng kiểm toán báo cáo tài chính năm hoặc thay
đổi doanh nghiệp kiểm toán (sau khi đã ký hợp đồng); doanh nghiệp kiểm toán từ
chối kiểm toán báo cáo tài chính của công ty; kết quả điều chỉnh hồi tố báo cáo tài
chính (nếu có); ý kiến không phải là ý kiến chấp nhận toàn phần của kiểm toán viên
đối với báo cáo tài chính;
h) Quyết định tham gia góp vốn thành lập, mua để tăng sở hữu trong một công
ty dẫn đến công ty đó trở thành công ty con, công ty liên doanh, công ty liên kết
hoặc bán để giảm sở hữu tại công ty con, công ty liên doanh, công ty liên kết dẫn
đến công ty đó không còn là công ty con, công ty liên doanh, công ty liên kết hoặc
giải thể công ty con, công ty liên doanh, công ty liên kết; đóng, mở chi nhánh, nhà
máy, văn phòng đại diện;
i) Quyết định của Đại hội đồng cổ đông hoặc Hội đồng quản trị thông qua hợp
đồng, giao dịch giữa công ty với ngƣời nội bộ hoặc ngƣời có liên quan;
k) Quyết định phát hành trái phiếu chuyển đổi, cổ phiếu ƣu đãi;
l) Khi có sự thay đổi số cổ phiếu có quyền biểu quyết đang lƣu hành. Thời
điểm công bố thông tin thực hiện nhƣ sau:
Trƣờng hợp công ty phát hành thêm cổ phiếu, tính từ thời điểm công ty báo
cáo Ủy ban Chứng khoán Nhà nƣớc về kết quả phát hành theo quy định pháp luật về
phát hành chứng khoán;
Trƣờng hợp công ty giao dịch cổ phiếu quỹ, tính từ thời điểm công ty báo cáo
kết quả giao dịch cổ phiếu quỹ theo quy định pháp luật về giao dịch cổ phiếu quỹ;
Trƣờng hợp công ty mua lại cổ phiếu của cán bộ công nhân viên theo chƣơng
trình lựa chọn của ngƣời lao động trong công ty hoặc mua lại cổ phiếu lẻ của công ty
thông qua công ty chứng khoán; công ty chứng khoán mua cổ phiếu của chính mình
theo yêu cầu của khách hàng hoặc để sửa lỗi giao dịch, công ty công bố thông tin
trong vòng 10 ngày đầu tiên của tháng trên cơ sở các giao dịch đã hoàn tất và cập
nhật đến ngày công bố thông tin.
m) Khi nhận đƣợc Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp hoặc Giấy phép
thành lập và hoạt động hoặc Giấy phép hoạt động của công ty đƣợc sửa đổi, bổ
sung;
n) Công ty thay đổi, bổ nhiệm mới, bổ nhiệm lại, bãi nhiệm ngƣời nội bộ.
Trong vòng 03 ngày làm việc kể từ ngày công bố thông tin về việc thay đổi, bổ
13
nhiệm mới, bổ nhiệm lại, bãi nhiệm ngƣời nội bộ, công ty gửi cho Ủy ban Chứng
khoán Nhà nƣớc, Sở giao dịch chứng khoán nơi công ty niêm yết, đăng ký giao dịch
Bản cung cấp thông tin của ngƣời nội bộ mới (nếu có) theo Phụ lục số 03 ban hành
kèm theo Thông tƣ này;
o) Khi nhận đƣợc quyết định khởi tố, tạm giam, truy cứu trách nhiệm hình sự
đối với ngƣời nội bộ của công ty;
p) Khi nhận đƣợc bản án, quyết định của Tòa án liên quan đến hoạt động của
công ty; kết luận của cơ quan thuế về việc công ty vi phạm pháp luật về thuế;
q) Quyết định vay hoặc phát hành trái phiếu dẫn đến tổng giá trị các khoản vay
của công ty có giá trị từ 30% vốn chủ sở hữu trở lên tính tại báo cáo tài chính năm
gần nhất đã đƣợc kiểm toán hoặc báo cáo tài chính bán niên gần nhất đƣợc soát xét.
Trƣờng hợp tổng giá trị các khoản vay của công ty đạt từ 30% vốn chủ sở hữu
trở lên tính tại báo cáo tài chính năm gần nhất đã đƣợc kiểm toán hoặc báo cáo tài
chính bán niên gần nhất đƣợc soát xét, công ty công bố thông tin về các quyết định
vay thêm hoặc phát hành thêm trái phiếu có giá trị từ 10% vốn chủ sở hữu trở lên
theo báo cáo tài chính năm gần nhất đã kiểm toán hoặc báo cáo tài chính bán niên
gần nhất đƣợc soát xét;
r) Công ty nhận đƣợc thông báo của Tòa án thụ lý đơn yêu cầu mở thủ tục phá
sản doanh nghiệp;
s) Khi xảy ra các sự kiện khác có ảnh hƣởng lớn đến hoạt động sản xuất, kinh
doanh hoặc tình hình quản trị của công ty.
2. Công bố thông tin về Đại hội đồng cổ đông bất thƣờng hoặc thông qua nghị
quyết Đại hội đồng cổ đông dƣới hình thức lấy ý kiến cổ đông bằng văn bản:
a) Việc công bố thông tin về Đại hội đồng cổ đông bất thƣờng thực hiện theo
quy định tại khoản 3 Điều 8 Thông tƣ này;
b) Trƣờng hợp lấy ý kiến Đại hội đồng cổ đông bằng văn bản, chậm nhất 10
ngày trƣớc thời hạn phải gửi lại phiếu lấy ý kiến, công ty đại chúng phải công bố
trên trang thông tin điện tử của mình, đồng thời gửi cho tất cả các cổ đông phiếu lấy
ý kiến, dự thảo nghị quyết Đại hội đồng cổ đông và các tài liệu giải trình dự thảo
nghị quyết.
3. Khi công bố thông tin theo quy định tại khoản 1 Điều này, công ty đại chúng
phải nêu rõ sự kiện xảy ra, nguyên nhân và các giải pháp khắc phục (nếu có).
4. Công bố thông tin liên quan đến ngày đăng ký cuối cùng thực hiện quyền
cho cổ đông hiện hữu.
Công ty đại chúng báo cáo và nộp đầy đủ các tài liệu là căn cứ pháp lý liên
quan đến ngày đăng ký cuối cùng dự kiến thực hiện quyền cho cổ đông hiện hữu cho
14
Trung tâm lƣu ký chứng khoán, Sở giao dịch chứng khoán (trƣờng hợp là tổ chức
niêm yết, đăng ký giao dịch), báo cáo Ủy ban Chứng khoán Nhà nƣớc, đồng thời
công bố thông tin chậm nhất 10 ngày trƣớc ngày đăng ký cuối cùng dự kiến.
5. Công bố thông tin trong các trƣờng hợp đặc biệt khác nhƣ sau:
a) Sau khi thay đổi kỳ kế toán, công ty đại chúng công bố báo cáo tài chính khi
thay đổi kỳ kế toán đã đƣợc kiểm toán theo quy định pháp luật về kế toán doanh
nghiệp trong thời hạn 10 ngày, kể từ ngày tổ chức kiểm toán ký báo cáo kiểm toán;
b) Sau khi hoàn tất việc chuyển đổi hình thức sở hữu doanh nghiệp, công ty đại
chúng công bố báo cáo tài chính sau khi chuyển đổi hình thức sở hữu doanh nghiệp
đã đƣợc kiểm toán theo quy định của pháp luật kế toán doanh nghiệp trong thời hạn
10 ngày, kể từ ngày tổ chức kiểm toán ký báo cáo kiểm toán;
c) Sau khi chia, tách, sáp nhập, công ty đại chúng là doanh nghiệp bị chia, bị
tách hoặc bị sáp nhập công bố Báo cáo tài chính khi chia tách, sáp nhập doanh
nghiệp đã đƣợc kiểm toán theo quy định của pháp luật kế toán trong thời hạn 10
ngày, kể từ ngày tổ chức kiểm toán ký báo cáo kiểm toán.
Công bố thông tin theo yêu cầu
1. Trong các trƣờng hợp sau đây, công ty đại chúng phải công bố thông tin
trong vòng 24 giờ, kể từ khi nhận đƣợc yêu cầu của Ủy ban Chứng khoán Nhà nƣớc,
Sở giao dịch chứng khoán nơi công ty niêm yết, đăng ký giao dịch:
a) Khi xảy ra sự kiện ảnh hƣởng nghiêm trọng đến lợi ích hợp pháp của nhà
đầu tƣ;
b) Có thông tin liên quan đến công ty ảnh hƣởng lớn đến giá chứng khoán và
cần phải xác nhận thông tin đó.
2. Nội dung thông tin công bố theo yêu cầu phải nêu rõ sự kiện đƣợc Ủy ban
Chứng khoán Nhà nƣớc, Sở giao dịch chứng khoán yêu cầu công bố; nguyên nhân
và đánh giá của công ty về tính xác thực của sự kiện đó, giải pháp khắc phục (nếu
có).
2.1.1.2. Vai trò của báo cáo tài chính
Đối với doanh nghiệp: Trong sự phát triển lâu dài của doanh nghiệp thì báo
cáo tài chính đóng một vai trò rất quan trọng. Các số liệu do báo cáo tài chính cung
cấp giúp cho các nhà quản lý tài chính của doanh nghiệp nắm bắt đƣợc tình hình tài
chính của doanh nghiệp, từ đó đƣa ra các quyết định để can thiệp và đầu tƣ hợp lý.
Các cổ đông trong công ty có thể sử dụng báo cáo tài chính để theo dõi tình hình
hoạt động của doanh nghiệp.
Đối với nhà đầu tƣ: Các nhà đầu tƣ có thể sử dụng báo cáo tài chính của các
doanh nghiệp để theo dõi thực trạng hoạt động, tình hình tài chính của các doanh
15
nghiệp, từ đó đƣa ra các quyết định đầu tƣ. Ngƣời cho vay vốn và cung ứng vật liệu
có thể xem xét tình hình thanh khoản từ báo cáo tài chính của các công ty để đƣa ra
quyết định có giao dịch với doanh nghiệp hay không.
Đối với nền kinh tế: Các cơ quan chức năng có thể sử dụng báo cáo tài chính
để theo dõi quá trình hoạt động của các doanh nghiệp , cấu trúc tài chính, từ đó các
nguy cơ khủng hoảng kinh tế cũng đƣợc giảm bớt. Ngoài ra, các cơ quan chức năng
còn dùng báo cáo tài chính để đƣa ra các chính sách kinh tế hợp lý, thúc đẩy sự phát
triển của nền kinh tế.
2.1.1.3. Mục đích của báo cáo tài chính
Theo Chuẩn mực báo cáo tài chính quốc tế (IASB, 2010) cho rằng mục tiêu
của báo cáo tài chính là cung cấp các thông tin hữu ích về tình hình tài chính, kết
quả hoạt động kinh doanh và những thay đổi về tài chính của một doanh nghiệp cho
nhiều đối tƣợng sử dụng các thông tin này để đƣa ra các quyết định kinh tế.
Theo chuẩn mực kế toán Việt Nam số 21 –Mục đích của báo cáo tài chính
dùng để cung cấp thông tin về tình hình tài chính , tình hình kinh doanh và các luồng
tiền của một doanh nghiê ̣p , đáp ƣ́ ng yêu cầu quản lý của chủ doanh nghiê ̣p , cơ quan
Nhà nƣớc và nhu cầu hữu ích của nhƣ̃ng ngƣời sƣ̉ dụng trong viê ̣c đƣa ra các quyết
đi ̣nh kinh tế. Báo cáo tài chính phải cung cấp những thông tin của một doanh nghiệp
về:
a) Tài sản;
b) Nợphải trả;
c) Vốn chủ sở hƣ̃u;
d) Doanh thu, thu nhâ ̣p khác, chi phí sản xuất kinh doanh và chi phí khác;
đ) Lãi, lỗ và phân chia kết quả kinh doanh;
e) Các luồng tiền.
Ngoài các thông tin này , doanh nghiê ̣p còn phải cung cấp các thông tin khác
trong “Bản thuyết minh Báo cáo tài chính” nhằm giải t rình thêm về các chỉ tiêu đã
phản ánh trên các Báo cáo tài chính tổng hợp và các chính sách kế toán đã áp dụng
để ghi nhận các nghiệp vụ kinh tế phát sinh, lâ ̣p và trình bày Báo cáo tài chính.
Thông tin về tình hình tài chính của doanh nghiệp đƣợc cung cấp chủ yếu qua
Bảng cân đối kế toán. Thông tin về tình hình tài chính giúp ngƣời sử dụng báo cáo
tài chính đánh giá khả năng tạo ra tiền trong tƣơng lai của doanh nghiệp đó, dự đoán
16
khả năng trả nợ vay, phân phối cổ tức, nhu cầu thanh toán và khả năng huy động
vốn từ các nguồn tài trợ.
Thông tin về tình hình kinh doanh của doanh nghiệp đƣợc cung cấp qua Báo
cáo kết quả hoạt động kinh doanh. Các số liệu trên Báo cáo kết quả hoạt động kinh
doanh giúp cho ngƣời sử dụng báo cáo tài chính dự đoán đƣợc khả năng sinh lời
trong tƣơng lai, khả năng tạo ra dòng tiền của doanh nghiệp và đánh giá hiệu quả sử
dụng các nguồn lực của doanh nghiệp.
Thông tin về những biến động trong tình hình tài chính đƣợc cung cấp qua Báo
cáo lƣu chuyển tiền tệ. Ngƣời sử dụng Báo cáo tài chính có thể đánh giá khả năng
tạo ra các nguồn tiền và các khoản tƣơng đƣơng tiền cũng nhƣ việc sử dụng nguồn
tiền và các khoản tƣơng đƣơng tiền này thông qua Báo cáo lƣu chuyển tiền tệ.
Ngoài ra, những thông tin khác liên quan đến trình bày báo cáo tài chính đƣợc
thể hiện trên Thuyết minh báo cáo tài chính. Báo cáo này đƣợc dùng để mô tả hoặc
phân tích các thông tin số liệu đã đƣợc trình bày trên Bảng cân đối kế toán, Báo cáo
kết quả hoạt động kinh doanh và Báo cáo lƣu chuyển tiền tệ cũng nhƣ các thông tin
cần thiết khác theo yêu cầu của chuẩn mực kế toán cụ thể.
2.1.2. Các giả thuyết và nguyên tắc kế toán chi phối đến việc lập báo cáo tài
chính
2.1.2.1. Các giả thuyết kế toán
a/ Giả thuyết kỳ kế toán
Giả thuyết kỳ kế toán yêu cầu kế toán phải công bố thông tin định kỳ của
doanh nghiệp theo từng kỳ bằng cách phân chia đời sống của doanh nghiệp thành
từng niên độ. Điều này xuất phát từ nhu cầu của ngƣời sử dụng thông tin tài chính
muốn biết tình hình tài chính và tình hình hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp
trong từng thời kỳ.
b/ Giả thuyết về tính độc lập và trọn vẹn của một đơn vị kế toán
Giả thuyết này bao gồm:
- Phân biệt tình hình hoạt động và tài sản của từng doanh nghiệp.
- Phân biệt kết quả hoạt động và tài sản của doanh nghiệp với các giao dịch
thƣơng mại và tài sản của chủ sở hữu.
c/ Giả thuyết về đơn vị tính toán
17
Thông tin do kế toán cung cấp phải đƣợc thể hiện bằng đơn vị tiền tệ. Tất cả tài
sản và mọi nghiệp vụ kinh tế phát sinh của doanh nghiệp đều đƣợc kế toán ghi chép
và thể hiện bằng đơn vị đo lƣờng tiền tệ. Nhờ vậy, các nghiệp vụ kinh tế phát sinh
đều đƣợc kế toán ghi nhận một các kịp thời và chính xác.
2.1.2.2. Các nguyên tắc kế toán
Theo quy định của Chuẩn mực kế toán số 01 “Chuẩn mực chung”, việc lập và
trình bày báo cáo tài chính bao gồm những nguyên tắc sau:
a/ Nguyên tắc dồn tích
Mọi nghiệp vụ kinh tế, tài chính của doanh nghiệp liên quan đến tài sản, nợ
phải trả, nguồn vốn chủ sở hữu, doanh thu, chi phí phải đƣợc ghi sổ kế toán vào thời
điểm phát sinh, không căn cứ vào thời điểm thực tế thu hoặc thực tế chi tiền hoặc
tƣơng đƣơng tiền. Báo cáo tài chính lập trên cơ sở dồn tích phản ảnh tình hình tài
chính của doanh nghiệp trong quá khứ, hiện tại và tƣơng lai.
b/ Nguyên tắc hoạt động liên tục
Báo cáo tài chính phải đƣợc lập trên cơ sở giả định là doanh nghiệp đang hoạt
động liên tục và sẽ tiếp tục hoạt động kinh doanh bình thƣờng trong tƣơng lai gần,
nghĩa là doanh nghiệp không có ý định cũng nhƣ không buộc phải ngừng hoạt động
hoặc phải thu hẹp đáng kể quy mô hoạt động của mình. Trƣờng hợp thực tế khác với
giả định hoạt động liên tục thì báo cáo tài chính phải lập trên một cơ sở khác và phải
giải thích cơ sở đã sử dụng để lập báo cáo tài chính.
c/ Nguyên tắc giá gốc
Tài sản phải đƣợc ghi nhận theo giá gốc. Giá gốc của tài sản đƣợc tính theo số
tiền hoặc khoản tƣơng đƣơng tiền đã trả, phải trả hoặc tính theo giá trị hợp lý của tài
sản đó vào thời điểm tài sản đƣợc ghi nhận. Giá gốc của tài sản không đƣợc thay đổi
trừ khi có quy định khác trong chuẩn mực kế toán cụ thể.
d/ Nguyên tắc phù hợp
Việc ghi nhận doanh thu và chi phí phải phù hợp với nhau. Khi ghi nhận một
khoản doanh thu thì phải ghi nhận một khoản chi phí tƣơng ứng có liên quan đến
việc tạo ra doanh thu đó. Chi phí tƣơng ứng với doanh thu gồm chi phí của kỳ tạo ra
doanh thu và chi phí của các kỳ trƣớc hoặc chi phí phải trả nhƣng liên quan đến
doanh thu của kỳ đó.
e/ Nguyên tắc nhất quán
18
Các chính sách và phƣơng pháp kế toán doanh nghiệp đã chọn phải đƣợc áp
dụng thống nhất ít nhất trong một kỳ kế toán năm. Trƣờng hợp có thay đổi chính
sách và phƣơng pháp kế toán đã chọn thì phải giải trình lý do và ảnh hƣởng của sự
thay đổi đó trong phần thuyết minh báo cáo tài chính.
f/ Nguyên tắc thận trọng
Thận trọng là việc xem xét, cân nhắc, phán đoán cần thiết để lập các ƣớc tính
kế toán trong các điều kiện không chắc chắn. Nguyên tắc thận trọng đòi hỏi:
- Phải lập các khoản dự phòng nhƣng không lập quá lớn;
- Không đánh giá cao hơn giá trị của các tài sản và các khoản thu nhập;
- Không đánh giá thấp hơn giá trị của các khoản nợ phải trả và chi phí;
- Doanh thu và thu nhập chỉ đƣợc ghi nhận khi có bằng chứng chắc chắn về
khả năng thu đƣợc lợi ích kinh tế, còn chi phí phải đƣợc ghi nhận khi có bằng chứng
về khả năng phát sinh chi phí.
g/ Nguyên tắc trọng yếu
Thông tin đƣợc coi là trọng yếu trong trƣờng hợp nếu thiếu thông tin hoặc
thiếu chính xác của thông tin đó có thể làm sai lệch đáng kể báo cáo tài chính, làm
ảnh hƣởng đến quyết định kinh tế của ngƣời sử dụng báo cáo tài chính. Tính trọng
yếu phụ thuộc vào độ lớn và tính chất của thông tin hoặc các sai sót đƣợc đánh giá
trong hoàn cảnh cụ thể. Tính trọng yếu của thông tin phải đƣợc xem xét trên cả
phƣơng diện định lƣợng và định tính.
2.1.3. Các đặc điểm chất lượng của báo cáo tài chính
Báo cáo tài chính cần thỏa mãn các đặc điểm chất lƣợng nếu muốn cung cấp
thông tin hữu ích đến ngƣời sử dụng báo cáo tài chính. Hai nhóm đặc điểm chất
lƣợng báo cáo tài chính đƣợc đƣa ra trong khuôn mẫu lý thuyết IASB (2010) bao
gồm:
- Nhóm đặc điểm về chất lƣợng cơ bản: Thích hợp và phản ánh trung thực.
- Nhóm đặc điểm về chất lƣợng nâng cao: Có thể so sánh, có thể kiểm tra, kịp
thời và có thể hiểu đƣợc.
Các đặc điểm chất lƣợng cơ bản bao gồm:
- Thích hợp: Thông tin đƣợc xem là thích hợp khi thông tin đó có thể giúp cho
ngƣời sử dụng thông tin đƣa ra quyết định khác hơn khi không có thông tin này.
Thông tin có tính thích hợp khi thông tin đó có giá trị dự đoán và giá trị khẳng định.
19
Giá trị dự đoán là khả năng giúp dự đoán kết quả cuối cùng của các sự kiện đã diễn
ra hay đang diễn ra. Ngƣời đọc thông tin có thể tự đƣa ra dự đoán của mình khi có
giá trị dự đoán. Giá trị khẳng định là cung cấp phản hồi về dự đoán trƣớc đó. Tính
thích hợp của thông tin liên quan đến nội dung và mức trọng yếu của thông tin.
Thông tin đƣợc xem là trọng yếu khi thông tin trình bày sai hoặc thiếu thông tin sẽ
ảnh hƣởng đến quyết định kinh tế của ngƣời sử dụng thông tin. Nhƣ vậy, tính trọng
yếu đƣợc xem là một khía cạnh của thích hợp.
- Phản ánh trung thực: Thông tin báo cáo tài chính đƣợc xem là hữu ích khi
chúng đƣợc lập trên cơ sở các thông tin kế toán phản ánh trung thực các nghiệp vụ
kinh tế phát sinh đã xảy ra và có liên quan đến việc xác định các chỉ tiêu trên báo
cáo tài chính ngay tại thời điểm lập và trình bày báo cáo tài chính. Thông tin cần
phải đầy đủ, khách quan và không sai sót thì thông tin đó mới đƣợc xem là trung
thực. Thông tin đầy đủ nghĩa là phải bao gồm những thông tin cần thiết để hiểu đƣợc
bản chất của các nghiệp vụ kinh tế phát sinh, không bỏ sót phần nào kể cả giải thích,
diễn giải. Thông tin khách quan nghĩa là khi lựa chọn và trình bày thông tin đó sẽ
không có sự thiên vị. Để thông tin đƣợc trình bày trung thực đòi hỏi không có sai sót
hay bỏ sót trong các thông tin cần thiết để hiểu đƣợc những nghiệp vụ kinh tế phát
sinh.
Các đặc điểm chất lƣợng nâng cao:
- Có thể so sánh: Báo cáo tài chính chỉ hữu ích cho ngƣời sử dụng khi có thể so
sánh với các năm trƣớc, với các doanh nghiệp khác. Vì vậy, các nghiệp vụ giống
nhau phải đƣợc ghi nhận một cách nhất quán trong toàn doanh nghiệp, giữa các thời
kỳ và giữa các doanh nghiệp.
- Có thể kiểm tra: Đây là đặc điểm cần thiết để đảm bảo sự trình bày trung thực
của thông tin. Có thể kiểm tra là khả năng thông qua sự đồng thuận giữa những
ngƣời đánh giá (đủ năng lực và độc lập) để đảm bảo thông tin phù hợp với nghiệp
vụ muốn trình bày hoặc phƣơng pháp đánh giá đƣợc chọn không có sai sót hoặc
thiên lệch. Có hai loại kiểm chứng là kiểm chứng trực tiếp và kiểm chứng gián tiếp.
Kiểm chứng trực tiếp là xác minh lại thông tin bằng phƣơng pháp quan sát trực tiếp.
Loại kiểm chứng này có thể phát hiện đƣợc thiên lệch do phƣơng pháp, ví dụ nhƣ
kiểm chứng giá trị của một nhà xƣởng có thể kiểm chứng đƣợc thiên lệch do ngƣời
đo lƣờng và phƣơng pháp đo lƣờng. Kiểm chứng gián tiếp là làm lại thủ tục kế toán,
loại kiểm chứng này có thể phát hiện đƣợc sai lệch do ngƣời đo lƣờng gây ra, ví dụ
nhƣ kiểm tra lại phƣơng pháp khấu hao tài sản cố định.
20
- Kịp thời: Báo cáo tài chính đƣợc xem là kịp thời khi báo cáo tài chính cung
cấp thông tin đến ngƣời sử dụng ngay khi ngƣời sử dụng cần đƣa ra quyết định.
Thông tin càng cũ thì tính hữu dụng của thông tin ấy càng sẽ càng thấp.
- Có thể hiểu đƣợc: Thông tin báo cáo tài chính chỉ hữu ích khi thông tin ấy
phải đƣợc ngƣời sử dụng hiểu đƣợc và đƣa ra quyết định. Thông tin phức tạp cần
phải đƣợc trình bày và giải thích trên thuyết minh báo cáo tài chính.
Dựa vào khuôn mẫu lý thuyết IASB, Chuẩn mực kế toán Việt Nam số 01
“Chuẩn mực chung” đã đƣa ra các yêu cầu cơ bản đối với thông tin kế toán nhƣ:
Trung thực, đầy đủ, kịp thời, khách quan, dễ hiểu và có thể so sánh đƣợc.
Ngoài ra, Chuẩn mực kế toán số 21 “Trình bày báo cáo tài chính” cũng quy
định các đặc điểm chất lƣợng của thông tin đƣợc cung cấp từ báo cáo tài chính trong
phần quy định về chính sách kế toán, theo đó báo cáo tài chính phải cung cấp thông
tin đáp ứng đƣợc các yếu tố sau:
a/ Thích hợp với nhu cầu ra các quyết định kinh tế của ngƣời sử dụng;
b/ Đáng tin cậy, khi:
- Trình bày trung thực, hợp lý tình hình tài chính, tình hình và kết quả kinh
doanh của doanh nghiệp;
- Phản ánh đúng bản chất kinh tế của các giao dịch và sự kiện không chỉ đơn
thuần phản ánh hình thức hợp pháp của chúng;
- Trình bày khách quan, không thiên vị;
- Tuân thủ nguyên tắc thận trọng;
- Trình bày đầy đủ trên mọi khía cạnh trọng yếu.
Nhƣ vậy, hệ thống các chuẩn mực kế toán Việt Nam hiện tại cũng thể hiện chi
tiết các yêu cầu về việc lập, trình bày và công bố báo cáo tài chính. Các yêu cầu này
cũng đồng nhất với các quy định về chất lƣợng thông tin báo cáo tài chính của
IASB. Có thể thấy, việc lập và trình bày báo cáo tài chính đã đƣợc quy định trong
một khuôn khổ pháp lý thống nhất và tƣơng đối ổn định thông qua hệ thống chế độ
và chuẩn mực kế toán, đã đạt tới mức độ hòa hợp đáng kể với thông lệ và chuẩn
mực Kế toán quốc tế về quan điểm đo lƣờng, ghi nhận và trình bày báo cáo tài
chính.
21
2.1.4. Khái niệm tính kịp thời báo cáo tài chính
Theo FASB và IASB, kịp thời là một trong những đặc tính giúp cho chất lƣợng
thông tin đƣợc nâng cao. Kịp thời có nghĩa là việc cung cấp thông tin đến ngƣời sử
dụng kịp thời có khả năng ảnh hƣởng đến quyết định của họ. Mức độ hữu dụng của
thông tin sẽ càng bị giảm khi thông tin đó càng lỗi thời (FASB, 2010). Hay phƣơng
tiện kịp thời với thông tin có sẵn giúp cho ngƣời sử dụng thông tin ra các quyết định
trong tƣơng lai, do đó quyết định của ngƣời sử dụng thông tin sẽ bị ảnh hƣởng nếu
thông tin đó không đƣợc cung cấp kịp thời. Nói cách khác, thông tin sẽ bị giảm đi
tính hữu ích nếu nhƣ thông tin đó quá cũ. Ngoài ra, theo chuẩn mực chung trong
chuẩn mực kế toán Việt Nam, tính kịp thời đƣợc hiểu là các thông tin và số liệu kế
toán phải đƣợc ghi chép và báo cáo kịp thời, đúng hoặc trƣớc thời hạn quy định,
không đƣợc chậm trễ.
2.2. Cơ sở lý thuyết và các nghiên cứu trƣớc
2.2.1. Lý thuyết cơ sở
2.2.1.1. Lý thuyết ủy nhiệm
Lý thuyết ủy nhiệm xuất hiện vào những năm 1970, nội dung của lý thuyết ủy
nhiệm đề cập đến mối quan hệ giữa bên ủy nhiệm (một ngƣời hoặc nhiều ngƣời) và
bên đƣợc ủy nhiệm, trong đó bên đƣợc ủy nhiệm sẽ thay mặt bên ủy nhiệm điều
hành doanh nghiệp và thực hiện một số công việc đƣợc ủy nhiệm. Lý thuyết này giả
định rằng hai bên đều tối đa hóa lợi ích của mình. Khi bên đƣợc ủy nhiệm hành
động vì lợi ích của riêng mình mà gây bất lợi cho bên ủy nhiệm, ví dụ nhƣ nhà quản
lý sẽ tăng lợi ích của mình thông qua việc chi tiêu nhƣ xây dựng văn phòng lớn, chi
phí đi lại lớn,... và số tiền này đƣợc lấy từ doanh nghiệp, qua đó làm giảm lợi nhuận
của các cổ đông. Sự phân chia quyền sở hữu và quyền quản lý tài sản trong công ty
phát sinh ra các mâu thuẫn. Những vấn đề này làm phát sinh ra chi phí ủy nhiệm.
Chi phí ủy nhiệm gồm có chi phí giám sát (Monitoring cost), chi phí liên kết
(Bonding cost) và chi phí khác (Residual cost) nhằm chi trả cho sự xung đột lợi ích
giữa hai bên.
Theo lý thuyết ủy nhiệm, mâu thuẫn giữa bên ủy nhiệm và bên đƣợc ủy nhiệm
là rất đáng kể vì ngƣời điều hành doanh nghiệp thƣờng có cổ phần rất ít trong doanh
nghiệp. Vì vậy, để hạn chế chi phí ủy nhiệm và đạt đƣợc sự cân bằng lợi ích giữa hai
bên, bên ủy nhiệm yêu cầu thông tin cần đƣợc công bố nhiều hơn và kịp thời. Do đó,
lý thuyết ủy nhiệm đã góp phần giải thích ảnh hƣởng của yếu tố quy mô công ty đến
việc công bố thông tin. Ngoài ra, lý thuyết ủy nhiệm cũng cho rằng yếu tố lợi nhuận
có ảnh hƣởng đến việc công bố thông tin, vì đối với những công ty có lợi nhuận cao,
22
ngƣời quản lý thƣờng muốn công bố thông tin nhiều hơn nhằm thể hiện khả năng
quản lý, nâng cao uy tín của bản thân và tạo lòng tin đối với bên ủy nhiệm.
2.2.1.2. Lý thuyết thông tin hữu ích cho việc ra quyết định
Lý thuyết thông tin hữu ích cho việc ra quyết định (Decision Usefulness
Theory) xuất phát từ mục tiêu của kế toán là giúp cho ngƣời sử dụng thông tin đƣa
ra các quyết định kinh tế bằng cách cung cấp các thông tin hữu ích. Trên cơ sở đó,
các đặc điểm chất lƣợng báo cáo tài chính đƣợc xác định. Trƣớc hết, báo cáo tài
chính phải gồm những thông tin hữu ích, nghĩa là các thông tin đó có thể giúp ngƣời
sử dụng đánh giá đƣợc tình hình quá khứ và dự đoán đƣợc tình hình tƣơng lai của
doanh nghiệp. Không những vậy, các thông tin này còn phản ảnh trung thực tình
hình hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp. Ngoài ra còn có những yêu cầu khác
trình bày dễ hiểu, khả năng kiểm tra, khả năng so sánh và tính kịp thời. Các đặc
điểm chất lƣợng đã nêu trên là nền tảng để xây dựng hoặc lựa chọn chính sách kế
toán cho doanh nghiệp (IASB, 2010).
Áp dụng vào vấn đề công bố thông tin báo cáo tài chính, lý thuyết này yêu cầu
báo cáo tài chính công bố phải đầy đủ thông tin cần thiết và kịp thời cho việc ra
quyết định của ngƣời sử dụng báo cáo tài chính.
2.2.2. Một số nghiên cứu trước đây
2.2.2.1. Các nghiên cứu nƣớc ngoài
Năm 1989, nghiên cứu của Robert H.Ashton và cộng sự thực hiện tại thị
trƣờng chứng khoán Canada từ năm 1977 - 1982 khảo sát dựa trên 465 công ty. Kết
quả cho thấy, có 4 biến tác động đến tiến độ hoàn tất báo cáo kiểm toán bao gồm:
Lĩnh vực hoạt động, loại kiếm toán viên, các sự kiện đặc biệt và dấu hiệu của thu
nhập ròng.
Nghiên cứu của Waresul Karim và Jamal Uddin Ahmed năm 2005 tại thị
trƣờng chứng khoán Bangladesh cho thấy sự thay đổi của các quy định pháp lý có
ảnh hƣởng đến tính kịp thời của việc lập báo cáo tài chính. Tuy nhiên, trong nghiên
cứu của Karim và các cộng sự vào năm 2006 lại cho thấy những thay đổi trong pháp
lý không có ảnh hƣởng đến tính kịp thời của việc lập báo cáo tài chính của các công
ty niêm yết tại Bangladesh.
Stepen Owusu-Anahsa và Stergios Leventis trong nghiên cứu năm 2006 đã tiến
hành xem xét sự ảnh hƣởng đến tính kịp thời báo cáo tài chính của 95 công ty phi tài
chính đƣợc niêm yết trên thị trƣờng chứng khoán Hy Lạp. Kết quả nghiên cứu cho
thấy các doanh nghiệp có quy mô lớn, các công ty đƣợc kiểm toán bởi các công ty
23
kiểm toán thuộc Big 4 và các công ty dịch vụ thì thời gian công bố báo cáo tài chính
ngắn hơn.
Năm 2008, trong nghiên cứu các nhân tố chính ảnh hƣởng đến tính kịp thời của
việc công bố báo cáo tài chính qua mạng (corporate internet reporting) của 50 doanh
nghiệp niêm yết ở Ai Cập năm 2006, Amr Ezat và Ahmed El-Masry đã phát hiện
mối quan hệ giữa các nhân tố quy mô công ty, cơ cấu cổ đông, tính thanh khoản,
lĩnh vực hoạt động, thành phần ban quản trị và quy mô ban quản trị với tính kịp thời
của việc công bố thông tin báo cáo tài chính qua mạng. Cụ thể, việc công bố báo cáo
tài chính sẽ kịp thời hơn đối với các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực dịch vụ
có quy mô lớn, tỷ lệ thanh khoản cao, thành phần hội đồng quản trị độc lập với
doanh nghiệp cao và số lƣợng thành viên trong hội đồng quản trị càng nhiều.
Nghiên cứu của Hussein Ali Khashermeh và Khaled Aljifri năm 2010 đƣợc
thực hiện trên mẫu là 83 công ty niêm yết trên thị trƣờng chứng khoán trong năm
2004. Kết quả nghiên cứu cho thấy loại hình doanh nghiệp, tỷ số nợ, khả năng sinh
lời và tỷ số chi trả cổ tức có ảnh hƣởng mạnh đến tính kịp thời trong việc công bố
thông tin báo cáo tài chính. Trong khi đó, nghiên cứu cho rằng mối quan hệ giữa
quy mô công ty, loại công ty kiểm toán, tỷ số giá trên thu nhập cổ phần và tính kịp
thời trong việc công bố thông tin báo cáo tài chính là yếu hơn hoặc không có mối
quan hệ với nhau.
Nghiên cứu của Clatworthy và Peel năm 2010 và Akle năm 2011 đều cho thấy
việc lập báo cáo tài chính kịp thời của các công ty niêm yết bị ảnh hƣởng bởi yếu tố
cơ chế quản trị công ty.
Trong năm 2011, kết quả nghiên cứu của Rabia Aktas và Mahmut Kargin cho
thấy tính kịp thời của việc lập báo cáo tài chính tại các công ty niêm yết bị ảnh
hƣởng bởi các yếu tố loại báo cáo tài chính và đặc điểm của công ty, ngành nghề
kinh doanh.
Các nghiên cứu của Turel và Asli năm 2010, Rabia Aktas và Mahmut Kargin
năm 2011, Iyoha năm 2012 đều cho rằng loại báo cáo tài chính (riêng lẻ hay hợp
nhất), ngành nghề kinh doanh, các đặc điểm của công ty (quy mô, tuổi đời, kết quả
kinh doanh) có ảnh hƣởng đến tính kịp thời của báo cáo tài chính của các công ty
niêm yết.
Khalid Alkhatib và Qais Marji năm 2012 tập trung nghiên cứu các nhân tố ảnh
hƣởng đến tính kịp thời của báo cáo kiểm toán của 137 công ty niêm yết trên thị
trƣờng chứng khoán Jordan năm 2010. Nghiên cứu chỉ ra rằng loại công ty kiểm
24
toán, tỷ số sinh lời và quy mô công ty ở các công ty dịch vụ không tác động đến tính
kịp thời trong khi đòn bẩy tài chính lại có mối quan hệ mật thiết với tính kịp thời.
Năm 2012, cũng trên thị trƣờng chứng khoán Jordan, mô hình nghiên cứu của
Ziyad Mustafa M.Al-Shwiyat đƣợc thực hiện trên mẫu gồm 120 công ty niêm yết đã
đƣa ra kết luận rằng theo thời hạn công bố báo cáo tài chính là 111 ngày kể từ ngày
kết thúc niên độ tài chính thì các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực ngân hàng
sẽ công bố thông tin báo cáo tài chính nhanh hơn các doanh nghiệp thuộc lĩnh vực
khác. Trong đó, các doanh nghiệp thuộc lĩnh vực công nghiệp sẽ mất nhiều thời gian
hơn để công bố thông tin báo cáo tài chính. Ngoài ra, nghiên cứu còn cho thấy tuổi
thọ doanh nghiệp, tỷ suất nợ, quy mô công ty và tính kịp thời của việc công bố
thông tin báo cáo tài chính có tƣơng quan thuận với nhau về mặt thống kê.
2.2.2.2. Các nghiên cứu trong nƣớc
Ở Việt Nam, các công trình nghiên cứu về tính kịp thời của báo cáo tài chính
còn khá ít. Năm 2013, trong nghiên cứu của tác giả Đặng Đình Tân đã đƣa ra kết
luận về sự ảnh hƣởng của loại báo cáo tài chính hợp nhất, loại kiểm toán viên và
thời gian kiểm toán đến tính kịp thời của báo cáo tài chính của các công ty niêm yết
trong năm 2010 và năm 2011.
Năm 2013, trong nghiên cứu “Các nhân tố tác động đến tính kịp thời của báo
cáo tài chính các công ty niêm yết trên trên sàn chứng khoán Việt Nam”, tác giả
Nguyễn An Nhiên đã nhận thấy đƣợc những nhân tố ROE, ROA có mối quan hệ
nghịch chiều so với tính kịp thời của báo cáo tài chính. Trong khi đó, các yếu tố nhƣ
tổng tài sản và vốn chủ sở hữu, loại công ty kiểm toán lại không tác động đến tính
kịp thời.
Nghiên cứu của ba tác giả Nguyễn Thị Hằng Nga, Nguyễn Kim Nam và Lê
Thụy Diễm Trang năm 2015 về tính kịp thời trong báo cáo tài chính của các ngân
hàng thƣơng mại cho rằng các nhân tố tổng tài sản, tỷ lệ nợ xấu của ngân hàng, loại
công ty kiểm toán, loại ý kiến kiểm toán, tỷ suất sinh lời trên vốn chủ sở hữu, sự
thay đổi lợi nhuận của ngân hàng có tác động đến tính kịp thời. Ngoài ra nghiên cứu
cũng chỉ ra các nhân tố sự thay đổi công ty kiểm toán và loại báo cáo tài chính
không có ảnh hƣởng đến tính kịp thời của báo cáo tài chính.
Năm 2016, trong nghiên cứu “Tác động của đặc trƣng doanh nghiệp đến tính
kịp thời của công bố thông tin báo cáo tài chính: Nghiên cứu thực nghiệm trên thị
trƣờng chứng khoán Việt Nam” của tác giả Nguyễn Thị Xuân Vy và Nguyễn Vĩnh
Khƣơng đã chỉ ra bốn nhân tố ảnh hƣởng đến tính kịp thời của báo cáo tài chính là
25
số lƣợng công ty con, biến đổi trong khả năng sinh lời, đa dạng trong hoạt động và ý
kiến của kiểm toán.
Cũng trong năm 2016, nghiên cứu “Ảnh hƣởng của quy mô, lợi nhuận đến tính
kịp thời của báo cáo tài chính các công ty niêm yết trên sàn giao dịch chứng khoán
Việt Nam” của tác giả Nguyễn Thị Hằng Nga và Nguyễn Kim Nam đã đƣa ra kết
luận yếu tố quy mô và lợi nhuận đều có ảnh hƣởng đến tính kịp thời của báo cáo tài
chính, trong đó yếu tố quy mô tác động cùng chiều và yếu tố lợi nhuận nghịch chiều
với tính kịp thời của báo cáo tài chính.
2.2.3. Mô hình nghiên cứu đề nghị
Các nghiên cứu trƣớc đây đã đánh giá mức độ kịp thời của báo cáo tài chính
bằng nhiều biến khác nhau. Dựa vào các nghiên cứu trƣớc đây, nghiên cứu này chọn
ra bốn nhân tố: (1) Quy mô công ty, (2) Lợi nhuận (ROE), (3) Đòn bẩy tài chính, (4)
Loại công ty kiểm toán, để tiến hành đánh giá mức độ ảnh hƣởng của các nhân tố
này đến tính kịp thời của báo cáo tài chính tại các công ty niêm yết trên Sở giao dịch
chứng khoán Hà Nội. Việc xây dựng các nhân tố dựa trên các cơ sở sau:
- Các nhân tố có ảnh hƣởng trong phân tích từ các nghiên cứu trƣớc đây;
- Các nhân tố có thể thu thập, đo lƣờng dễ dàng;
- Dữ liệu có sẵn, dễ dàng ghi nhận;
- Nhân tố có liên quan đến môi trƣờng kinh tế, xã hội và văn hóa của Việt
Nam.
Mô hình đƣợc khái quát trong hình sau:
26
Sơ đồ 2.1: Mô hình nghiên cứu “Các nhân tố ảnh hưởng đến tính kịp thời của BCTC
các công ty niêm yết trên thị trường chứng khoán thành phố Hà Nội”.
2.3. Khung nghiên cứu và các giả thuyết
2.3.1. Nhân tố quy mô công ty (SIZE)
Có hai quan điểm trái chiều về mối quan hệ giữa nhân tố quy mô công ty và
tính kịp thời của báo cáo tài chính trong các nghiên cứu trƣớc đây:
- Quan điểm thứ nhất cho rằng những công ty lớn thì khối lƣợng công việc và
các nghiệp vụ kinh tế phát sinh lớn. Do đó khối lƣợng thông tin kế toán ở các công
ty này là rất nhiều, bộ phận kế toán sẽ cần nhiều thời gian để tổng hợp, xử lý số liệu
và lập báo cáo tài chính. Các công ty kiểm toán cũng sẽ tốn nhiều thời gian hơn cho
việc kiểm toán khối lƣợng số liệu lớn. Quan điểm này đã đƣợc Frost và Panel ủng
hộ trong nghiên cứu năm 1994.
- Quan điểm thứ hai cho rằng các công ty lớn thƣờng sử dụng phần mềm kế
toán để hỗ trợ cho việc ghi nhận và tính toán các nghiệp vụ phát sinh. Số lƣợng kế
toán viên trong công ty có quy mô lớn sẽ nhiều hơn, giúp cho việc tổng hợp, xử lý
số liệu và lập báo cáo tài chính nhanh hơn. Hơn nữa các công ty có quy mô lớn
thƣờng có số lƣợng cổ đông nhiều, nên thông tin cần đƣợc công bố nhanh hơn để
giúp cho việc ra quyết định của các cổ đông. Quan điểm này đƣợc El Gabr trình bày
trong nghiên cứu năm 2006.
Vì vậy, giả thuyết đƣợc đặt ra là:
Quy mô công
ty
Lợi nhuận
Đòn bẩy tài
chính
Loại công ty
kiểm toán
Tính kịp thời của BCTC
27
H1: Quy mô công ty càng lớn thì thời gian công bố báo cáo tài chính sẽ càng nhanh.
(+/-)
2.3.2. Nhân tố lợi nhuận kinh doanh (ROE)
Theo Al-Ajmi (nghiên cứu năm 2008), các doanh nghiệp có những thông tin
xấu thƣờng sẽ trì hoãn việc công bố thông tin về hiệu quả của công ty, do đó lợi
nhuận là yếu tố tác động đến tính kịp thời của việc công bố báo cáo tài chính. Một
số nhà nghiên cứu khác nhƣ Trueman (1990), Carslaw và Kaplan (1991), Afify
(2009) đã sử dụng các dấu hiệu kinh doanh lỗ lãi để giải thích cho tính kịp thời của
báo cáo tài chính. Đa phần các nghiên cứu đều cho rằng các công ty báo cáo lãi
trong kì sẽ phát hành báo cáo nhanh hơn so với các công ty có báo cáo lỗ. Carslaw
và Kaplan (1991) cho rằng công ty đối mặt với một sự thua lỗ sẽ yêu cầu thời gian
kiểm toán chậm hơn nhằm trì hoãn thời gian công bố thông tin. Nghiên cứu của
Ahmed và Hossain (2010) đã sử dụng chỉ tiêu tỷ suất sinh lời trên vốn chủ sở hữu
(ROE) để kiểm định sự tác động đến tính kịp thời của báo cáo tài chính. Công ty
hoạt động càng hiệu quả thì tỷ suất sinh lời trên vốn chủ sở hữu càng cao, đây đƣợc
xem là một thông tin tốt và có xu hƣớng công bố sớm hơn. Vậy giả thuyết đƣợc đặt
ra là:
H2: Tỷ suất sinh lời trên vốn chủ sở hữu càng cao thì thời hạn công bố báo cáo tài
chính càng nhanh.(-)
2.3.3. Nhân tố đòn bẩy tài chính (DEBT)
Trong nghiên cứu năm 2000 của Owusu-Ansah, Ahmed và Hossain năm 2010
đều cho rằng nhân tố đòn bẩy tài chính có ảnh hƣởng đến tính kịp thời của báo cáo
tài chính. Cụ thể là các công ty có tỷ lệ đòn bẩy tài chính cao có nhiều khả năng phá
sản hơn nên các nhân viên kiểm toán phải thực hiện công việc kiểm toán một cách
khá chi tiết do kiểm toán viên phải đối mặt với nguy cơ bị kiện tụng khá cao nếu
không làm đúng quy định và chuẩn mực. Do đó, thời gian kiểm toán có thể sẽ kéo
dài và tính kịp thời của báo cáo tài chính sẽ bị ảnh hƣởng. Giả thuyết đƣợc đặt ra
cho yếu tố đòn bẩy tài chính là:
H3: Đòn bẩy tài chính của công ty càng cao thì tính kịp thời báo cáo tài chính của
công ty càng thấp.(-)
2.3.4. Nhân tố loại công ty kiểm toán (AUD)
Trƣớc đây đã có nhiều nghiên cứu để xem xét mối quan hệ giữa loại công ty
kiểm toán và tính kịp thời của báo cáo tài chính. Trong nghiên cứu của Gilling
(1977), các công ty kiểm toán quốc tế sẽ có thời gian kiểm toán ngắn hơn so với các
28
công ty kiểm toán khác. Nguyên nhân đƣợc giải thích là do các công ty kiểm toán
quốc tế là những doanh nghiệp lớn, có thể thực hiện cuộc kiểm toán hiệu quả, linh
hoạt trong cách lập kế hoạch kiểm toán nên thời gian kiểm toán sẽ đƣợc rút ngắn
hơn các công ty kiểm toán khác.
Loại công ty kiểm toán đƣợc chia thành 2 nhóm: Nhóm công ty Big 4 và phi
Big 4. Trong đó, nhóm công ty Big 4 bao gồm 4 công ty kiểm toán: KPMG, Ernst &
Young, Pricewaterhouse Coopers và Deloitte. Đây là những công ty lớn và đã hoạt
động lâu năm, do đó có thể thực hiện, do đó có sự linh hoạt trong việc sắp xếp công
việc kiểm toán để có thể rút ngắn thời gian kiểm toán và đạt hiệu quả cao. Giả thuyết
đƣợc đặt ra là:
H4: Các công ty đƣợc kiểm toán bởi các công ty trong nhóm Big 4 thì có tính kịp
thời cao. (+)
2.4. Phƣơng pháp nghiên cứu
2.4.1. Đo lường biến phụ thuộc và biến độc lập trong mô hình nghiên cứu
Đo lƣờng biến phụ thuộc
Tính kịp thời của báo cáo tài chính đã đƣợc nghiên cứu dƣới nhiều góc độ, ở
nhiều khác nƣớc nhau trên thế giới:
Năm 1991, Carslaw và Kaplan cho rằng tính kịp thời là khoảng thời gian tính
từ ngày kết thúc năm tài chính cho đến ngày kiểm toán viên ký báo cáo tài chính.
Theo Ahmed và Hossain (2010), tính kịp thời đƣợc hiểu là báo cáo tài chính
phải đƣợc công bố đến ngƣời sử dụng báo cáo tài chính ngay khi họ cần để đƣa ra
quyết định.
Trong nghiên cứu của Aktar và Kargin năm 2011, tính kịp thời đƣợc cho là số
ngày giữa ngày kết thúc kỳ kế toán năm và ngày công ty niêm yết phải công bố báo
cáo tài chính theo quy định của pháp luật.
Phần lớn các nghiên cứu đều tiếp cận tính kịp thời theo Carslaw và Kaplan bởi
nó giúp cho việc thu thập dữ liệu dễ dàng hơn, ngoài ra nó còn thể hiện rõ hơn các
cách đo lƣờng.
Trong nghiên cứu này, tính kịp thời đƣợc tính từ ngày kết thúc năm tài chính
theo cho đến ký báo cáo kiểm toán và đƣợc ký hiệu là ADL.
Các nhân tố ảnh hƣởng đến tính kịp thời của báo cáo tài chính đƣợc tổng hợp
trong bảng 2.1 nhƣ sau:
29
Bảng 2.1: Mô tả và đo lường các biến độc lập trong mô hình nghiên cứu
Nhân tố Nghiên cứu cơ sở Đo lƣờng các biến Chiều ảnh hƣởng
Quy mô công ty
(SIZE)
Carlaw và Kaplan
(1991)
El Gabr (2006)
Al- Ghanem và
Hegazy (2011)
= Logarit cơ số 10
của tổng tài sản
+/-
Lợi nhuận kinh
doanh (ROE)
Carlaw và Kaplan
(1991)
Trueman (2010)
= Lợi nhuận sau
thuế / Vốn chủ sở
hữu
-
Đòn bẫy tài
chính
(DEBT)
Owusu – Ahsah
(2010)
Ahmed và Hossain
(2010)
= Nợ phải trả /
Tổng tài sản
+
Công ty kiểm
toán (AUD)
Gilling (1977)
Raja và Khairul
(2003)
1: Công ty kiểm
toán thuộc Big 4
0: Công ty kiểm
toán không thuộc
Big 4
+
2.4.2 . Mô hình nghiên cứu
Với các giả thuyết nói đã nêu về các nhân tố quy mô công ty, lợi nhuận kinh
doanh (ROE), đòn bẩy tài chính và loại công ty kiểm toán, mô hình hồi quy đƣợc đề
xuất để kiểm định các giả thuyết đƣợc đề xuất có dạng nhƣ sau:
ADL = β0 + β1*SIZE + β2*ROE + β3*DEBT + β4*AUD + ε
Trong đó:
Biến phụ thuộc
ADL: Tính kịp thời của báo cáo tài chính.
Biến độc lập
SIZE : Quy mô công ty.
ROE : Lợi nhuận công ty.
30
DEBT : Đòn bẩy tài chính.
AUD : Loại công ty kiểm toán.
2.4.3. Mẫu nghiên cứu và phương pháp thu thập dữ liệu
2.4.3.1. Phƣơng pháp chọn mẫu nghiên cứu
Mẫu nghiên cứu là báo cáo tài chính đƣợc chọn từ các công ty niêm yết trên Sở
giao dịch chứng khoán Hà Nội.
2.4.3.2. Phƣơng pháp thu thập dữ liệu
Dữ liệu nghiên cứu đƣợc thu thập từ hai website: cafef.vn và vietstock.vn, gồm
có 158 công ty niêm yết trên Sở giao dịch chứng khoán Hà Nội có đầy đủ báo cáo
tài chính đã đƣợc kiểm toán từ năm 2014 đến năm 2016. Trong đó, báo cáo tài chính
đƣợc chọn là các báo cáo tài chính hợp nhất.
2.5. Quy trình nghiên cứu
2.5.1. Thiết kế quy trình nghiên cứu
Khóa luận dùng phƣơng pháp nghiên cứu định lƣợng để kiểm định mô hình
nghiên cứu các nhân tố ảnh hƣởng đến tính kịp thời của báo cáo tài chính của các
công ty niêm yết trên Sở giao dịch chứng khoán Hà Nội.
2.5.2. Quy trình nghiên cứu
Bƣớc 1: Nghiên cứu các tài liệu và thiết lập mô hình.
Trong bƣớc này, các công việc bao gồm: (1) Nghiên cứu các tài liệu đã thực
hiện trƣớc đây, (2) Thiết lập mô hình nghiên cứu và các giả thuyết nghiên cứu.
Trong đó, nghiên cứu tài liệu là bƣớc rất quan trọng, thông qua bƣớc này, tìm hiểu
đƣợc những nghiên cứu trƣớc đây trên thế giới và ở Việt Nam, cụ thể là tính kịp thời
của báo cáo tài chính và các nhân tố ảnh hƣởng. Trên cơ sở đó, đề xuất mô hình và
các giả thuyết nghiên cứu.
Bƣớc 2: Nghiên cứu định lƣợng.
1. Xác định vấn đề cần nghiên cứu, mục tiêu, phƣơng pháp và phạm vi nghiên cứu.
2. Tổng hợp các nghiên cứu trƣớc đây có liên quan, tổng quan về báo cáo tài chính
và các lý thuyết về báo cáo tài chính.
Phân tích và đánh giá các yếu tố ảnh hƣởng, từ đó đƣa ra các giả thuyết và mô
hình nghiên cứu.
3. Chọn mẫu, mô hình nghiên cứu chính thức.
31
4. Kết quả nghiên cứu: Thống kê mô tả mẫu quan sát, phân tích hồi quy, kiểm định
tính phù hợp của mô hình và các giả thuyết nghiên cứu.
5. Đề xuất và hƣớng nghiên cứu tiếp theo.
32
Chƣơng 3: THỰC TRẠNG CÔNG BỐ THÔNG TIN TRÊN SỞ GIAO
DỊCH CHỨNG KHOÁN HÀ NỘI
3.1. Tổng quan về thị trƣờng chứng khoán Việt Nam (Nguồn: Công ty chứng
khoán VCBS)
Thị trƣờng chứng khoán là nơi ngƣời ta mua bán, chuyển nhƣợng, trao đổi
chứng khoán nhằm mục đích kiếm lời. Đó có thể là thị trƣờng tập trung hoặc phi tập
trung.
3.1.1. Thị trường chứng khoán là gì?
Thị trƣờng chứng khoán là một thị trƣờng mà ở nơi đó ngƣời ta mua bán,
chuyển nhƣợng, trao đổi chứng khoán nhằm mục đích kiếm lời. Tuy nhiên, đó có thể
là thị trƣờng chứng khoán tập trung hoặc phi tập trung. Tính tập trung ở đây là muốn
nói đến việc các giao dịch đƣợc tổ chức tập trung theo một địa điểm vật chất.
Hình thái điển hình của thị trƣờng chứng khoán tập trung là Sở giao dịch
chứng khoán (Stock exchange). Tại Sở giao dịch chứng khoán (SGDCK), các giao
dịch đƣợc tập trung tại một địa điểm; các lệnh đƣợc chuyển tới sàn giao dịch và
tham gia vào quá trình ghép lệnh để hình thành nên giá giao dịch.
Thị trƣờng chứng khoán phi tập trung còn gọi là thị trƣờng OTC (over the
counter). Trên thị trƣờng OTC, các giao dịch đƣợc tiến hành qua mạng lƣới các
công ty chứng khoán phân tán trên khắp quốc gia và đƣợc nối với nhau bằng mạng
điện tử. Giá trên thị trƣờng này đƣợc hình thành theo phƣơng thức thoả thuận.
3.1.2. Chức năng của thị trường chứng khoán
Huy động vốn đầu tƣ cho nền kinh tế
Khi các nhà đầu tƣ mua chứng khoán do các công ty phát hành, số tiền nhàn rỗi của
họ đƣợc đƣa vào hoạt động sản xuất kinh doanh và qua đó góp phần mở rộng sản
xuất xã hội. Thông qua thị trƣờng chứng khoán, Chính phủ và chính quyền ở các địa
phƣơng cũng huy động đƣợc các nguồn vốn cho mục đích sử dụng và đầu tƣ phát
triển hạ tầng kinh tế, phục vụ các nhu cầu chung của xã hội.
Cung cấp môi trƣờng đầu tƣ cho công chúng
Thị trƣờng chứng khoán cung cấp cho công chúng một môi trƣờng đầu tƣ lành
mạnh với các cơ hội lựa chọn phong phú. Các loại chứng khoán trên thị trƣờng rất
khác nhau về tính chất, thời hạn và độ rủi ro, cho phép các nhà đầu tƣ có thể lựa
chọn loại hàng hoá phù hợp với khả năng, mục tiêu và sở thích của mình.
Yếu tố ảnh hưởng đến báo cáo tài chính của công ty chứng khoán
Yếu tố ảnh hưởng đến báo cáo tài chính của công ty chứng khoán
Yếu tố ảnh hưởng đến báo cáo tài chính của công ty chứng khoán
Yếu tố ảnh hưởng đến báo cáo tài chính của công ty chứng khoán
Yếu tố ảnh hưởng đến báo cáo tài chính của công ty chứng khoán
Yếu tố ảnh hưởng đến báo cáo tài chính của công ty chứng khoán
Yếu tố ảnh hưởng đến báo cáo tài chính của công ty chứng khoán
Yếu tố ảnh hưởng đến báo cáo tài chính của công ty chứng khoán
Yếu tố ảnh hưởng đến báo cáo tài chính của công ty chứng khoán
Yếu tố ảnh hưởng đến báo cáo tài chính của công ty chứng khoán
Yếu tố ảnh hưởng đến báo cáo tài chính của công ty chứng khoán
Yếu tố ảnh hưởng đến báo cáo tài chính của công ty chứng khoán
Yếu tố ảnh hưởng đến báo cáo tài chính của công ty chứng khoán
Yếu tố ảnh hưởng đến báo cáo tài chính của công ty chứng khoán
Yếu tố ảnh hưởng đến báo cáo tài chính của công ty chứng khoán
Yếu tố ảnh hưởng đến báo cáo tài chính của công ty chứng khoán
Yếu tố ảnh hưởng đến báo cáo tài chính của công ty chứng khoán
Yếu tố ảnh hưởng đến báo cáo tài chính của công ty chứng khoán
Yếu tố ảnh hưởng đến báo cáo tài chính của công ty chứng khoán
Yếu tố ảnh hưởng đến báo cáo tài chính của công ty chứng khoán
Yếu tố ảnh hưởng đến báo cáo tài chính của công ty chứng khoán
Yếu tố ảnh hưởng đến báo cáo tài chính của công ty chứng khoán
Yếu tố ảnh hưởng đến báo cáo tài chính của công ty chứng khoán
Yếu tố ảnh hưởng đến báo cáo tài chính của công ty chứng khoán
Yếu tố ảnh hưởng đến báo cáo tài chính của công ty chứng khoán
Yếu tố ảnh hưởng đến báo cáo tài chính của công ty chứng khoán

More Related Content

What's hot

Phân tích thực trạng tài chính tại công ty tnhh chè á châu
Phân tích thực trạng tài chính tại công ty tnhh chè á châuPhân tích thực trạng tài chính tại công ty tnhh chè á châu
Phân tích thực trạng tài chính tại công ty tnhh chè á châuhttps://www.facebook.com/garmentspace
 
Phân tích tình hình tài chính tại công ty cổ phần bánh kẹo hải hà
Phân tích tình hình tài chính tại công ty cổ phần bánh kẹo hải hàPhân tích tình hình tài chính tại công ty cổ phần bánh kẹo hải hà
Phân tích tình hình tài chính tại công ty cổ phần bánh kẹo hải hàhttps://www.facebook.com/garmentspace
 
Phân tích tình hình tài chính và một số biện pháp cải thiện tình hình tài chí...
Phân tích tình hình tài chính và một số biện pháp cải thiện tình hình tài chí...Phân tích tình hình tài chính và một số biện pháp cải thiện tình hình tài chí...
Phân tích tình hình tài chính và một số biện pháp cải thiện tình hình tài chí...https://www.facebook.com/garmentspace
 
Phân tích tình hình tài chính tại công ty cổ phần đầu tư phát triển và xây dự...
Phân tích tình hình tài chính tại công ty cổ phần đầu tư phát triển và xây dự...Phân tích tình hình tài chính tại công ty cổ phần đầu tư phát triển và xây dự...
Phân tích tình hình tài chính tại công ty cổ phần đầu tư phát triển và xây dự...https://www.facebook.com/garmentspace
 
Hoàn thiện công tác phân tích tài chính doanh nghiệp tại công ty tnhh kỹ thuậ...
Hoàn thiện công tác phân tích tài chính doanh nghiệp tại công ty tnhh kỹ thuậ...Hoàn thiện công tác phân tích tài chính doanh nghiệp tại công ty tnhh kỹ thuậ...
Hoàn thiện công tác phân tích tài chính doanh nghiệp tại công ty tnhh kỹ thuậ...https://www.facebook.com/garmentspace
 
Phân tích tài chính tại tập đoàn dầu khí quốc gia việt nam
Phân tích tài chính tại tập đoàn dầu khí quốc gia việt namPhân tích tài chính tại tập đoàn dầu khí quốc gia việt nam
Phân tích tài chính tại tập đoàn dầu khí quốc gia việt namhttps://www.facebook.com/garmentspace
 

What's hot (17)

Đề tài tốt nghiệp: Lập và phân tích Bảng cân đối kế toán, HOT
Đề tài tốt nghiệp: Lập và phân tích Bảng cân đối kế toán, HOTĐề tài tốt nghiệp: Lập và phân tích Bảng cân đối kế toán, HOT
Đề tài tốt nghiệp: Lập và phân tích Bảng cân đối kế toán, HOT
 
Phân tích thực trạng tài chính tại công ty tnhh chè á châu
Phân tích thực trạng tài chính tại công ty tnhh chè á châuPhân tích thực trạng tài chính tại công ty tnhh chè á châu
Phân tích thực trạng tài chính tại công ty tnhh chè á châu
 
Đề tài: Lập và phân tích Bảng cân đối kế toán tại công ty, HOT
Đề tài: Lập và phân tích Bảng cân đối kế toán tại công ty, HOTĐề tài: Lập và phân tích Bảng cân đối kế toán tại công ty, HOT
Đề tài: Lập và phân tích Bảng cân đối kế toán tại công ty, HOT
 
Phân tích tình hình tài chính tại công ty cổ phần bánh kẹo hải hà
Phân tích tình hình tài chính tại công ty cổ phần bánh kẹo hải hàPhân tích tình hình tài chính tại công ty cổ phần bánh kẹo hải hà
Phân tích tình hình tài chính tại công ty cổ phần bánh kẹo hải hà
 
Phân tích tình hình tài chính và một số biện pháp cải thiện tình hình tài chí...
Phân tích tình hình tài chính và một số biện pháp cải thiện tình hình tài chí...Phân tích tình hình tài chính và một số biện pháp cải thiện tình hình tài chí...
Phân tích tình hình tài chính và một số biện pháp cải thiện tình hình tài chí...
 
Phân tích tình hình tài chính tại công ty cổ phần đầu tư phát triển và xây dự...
Phân tích tình hình tài chính tại công ty cổ phần đầu tư phát triển và xây dự...Phân tích tình hình tài chính tại công ty cổ phần đầu tư phát triển và xây dự...
Phân tích tình hình tài chính tại công ty cổ phần đầu tư phát triển và xây dự...
 
Phân tích tình hình tài chính của công ty BẤT ĐỘNG SẢN, 2019!
Phân tích tình hình tài chính của công ty BẤT ĐỘNG SẢN, 2019!Phân tích tình hình tài chính của công ty BẤT ĐỘNG SẢN, 2019!
Phân tích tình hình tài chính của công ty BẤT ĐỘNG SẢN, 2019!
 
Đề tài: Kế toán về doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh, HOT
Đề tài: Kế toán về doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh, HOTĐề tài: Kế toán về doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh, HOT
Đề tài: Kế toán về doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh, HOT
 
Đề tài: Phân tích bảng cân đối kế toán tại Công ty Hoàng Thụy, 9đ
Đề tài: Phân tích bảng cân đối kế toán tại Công ty Hoàng Thụy, 9đĐề tài: Phân tích bảng cân đối kế toán tại Công ty Hoàng Thụy, 9đ
Đề tài: Phân tích bảng cân đối kế toán tại Công ty Hoàng Thụy, 9đ
 
Hoàn thiện công tác phân tích tài chính doanh nghiệp tại công ty tnhh kỹ thuậ...
Hoàn thiện công tác phân tích tài chính doanh nghiệp tại công ty tnhh kỹ thuậ...Hoàn thiện công tác phân tích tài chính doanh nghiệp tại công ty tnhh kỹ thuậ...
Hoàn thiện công tác phân tích tài chính doanh nghiệp tại công ty tnhh kỹ thuậ...
 
Phân tích tình hình tài chính công ty cổ phần landco
Phân tích tình hình tài chính công ty cổ phần landcoPhân tích tình hình tài chính công ty cổ phần landco
Phân tích tình hình tài chính công ty cổ phần landco
 
Luận văn: Kế toán doanh thu chi phí tại công ty chương trình, HAY
Luận văn: Kế toán doanh thu chi phí tại công ty chương trình, HAYLuận văn: Kế toán doanh thu chi phí tại công ty chương trình, HAY
Luận văn: Kế toán doanh thu chi phí tại công ty chương trình, HAY
 
Đề tài: Phân tích Bảng cân đối kế toán tại Công ty HAPACO, HAY
Đề tài: Phân tích Bảng cân đối kế toán tại Công ty HAPACO, HAYĐề tài: Phân tích Bảng cân đối kế toán tại Công ty HAPACO, HAY
Đề tài: Phân tích Bảng cân đối kế toán tại Công ty HAPACO, HAY
 
BÁO CÁO THỰC TẬP PHÂN TÍCH LẬP BÁO CÁO TÀI CHÍNH download miễn phí
BÁO CÁO THỰC TẬP PHÂN TÍCH LẬP BÁO CÁO TÀI CHÍNH download miễn phíBÁO CÁO THỰC TẬP PHÂN TÍCH LẬP BÁO CÁO TÀI CHÍNH download miễn phí
BÁO CÁO THỰC TẬP PHÂN TÍCH LẬP BÁO CÁO TÀI CHÍNH download miễn phí
 
Phân tích tài chính tại tập đoàn dầu khí quốc gia việt nam
Phân tích tài chính tại tập đoàn dầu khí quốc gia việt namPhân tích tài chính tại tập đoàn dầu khí quốc gia việt nam
Phân tích tài chính tại tập đoàn dầu khí quốc gia việt nam
 
Đề tài: Phân tích bảng cân đối kế toán tại công ty Đông Á, HOT
Đề tài: Phân tích bảng cân đối kế toán tại công ty Đông Á, HOTĐề tài: Phân tích bảng cân đối kế toán tại công ty Đông Á, HOT
Đề tài: Phân tích bảng cân đối kế toán tại công ty Đông Á, HOT
 
Phân tích tài chính tại công ty cổ phần sông đà 19
Phân tích tài chính tại công ty cổ phần sông đà 19Phân tích tài chính tại công ty cổ phần sông đà 19
Phân tích tài chính tại công ty cổ phần sông đà 19
 

Similar to Yếu tố ảnh hưởng đến báo cáo tài chính của công ty chứng khoán

Khóa Luận Phân Tích Tình Hình Tài Chính Tại Công Ty Tnhh Xuất Nhập Khẩu Thươn...
Khóa Luận Phân Tích Tình Hình Tài Chính Tại Công Ty Tnhh Xuất Nhập Khẩu Thươn...Khóa Luận Phân Tích Tình Hình Tài Chính Tại Công Ty Tnhh Xuất Nhập Khẩu Thươn...
Khóa Luận Phân Tích Tình Hình Tài Chính Tại Công Ty Tnhh Xuất Nhập Khẩu Thươn...sividocz
 
Đề tài biện pháp cải thiện tình hình tài chính công ty sách và thiết bị giáo...
Đề tài  biện pháp cải thiện tình hình tài chính công ty sách và thiết bị giáo...Đề tài  biện pháp cải thiện tình hình tài chính công ty sách và thiết bị giáo...
Đề tài biện pháp cải thiện tình hình tài chính công ty sách và thiết bị giáo...Dịch Vụ Viết Bài Trọn Gói ZALO 0917193864
 
Khóa Luận Tốt Nghiệp Kế Toán Thanh Toán Với Người Mua Và Người Bán Tại Công T...
Khóa Luận Tốt Nghiệp Kế Toán Thanh Toán Với Người Mua Và Người Bán Tại Công T...Khóa Luận Tốt Nghiệp Kế Toán Thanh Toán Với Người Mua Và Người Bán Tại Công T...
Khóa Luận Tốt Nghiệp Kế Toán Thanh Toán Với Người Mua Và Người Bán Tại Công T...Viết Thuê Đề Tài Luận Văn trangluanvan.com
 

Similar to Yếu tố ảnh hưởng đến báo cáo tài chính của công ty chứng khoán (20)

Đề tài: Hoàn thiện công phân tích Báo cáo kết quả kinh doanh, HOT
Đề tài: Hoàn thiện công phân tích Báo cáo kết quả kinh doanh, HOTĐề tài: Hoàn thiện công phân tích Báo cáo kết quả kinh doanh, HOT
Đề tài: Hoàn thiện công phân tích Báo cáo kết quả kinh doanh, HOT
 
Đề tài: Phân tích Báo cáo kết quả kinh doanh tại Công ty xây dựng
Đề tài: Phân tích Báo cáo kết quả kinh doanh tại Công ty xây dựngĐề tài: Phân tích Báo cáo kết quả kinh doanh tại Công ty xây dựng
Đề tài: Phân tích Báo cáo kết quả kinh doanh tại Công ty xây dựng
 
Đề tài: Phân tích bảng cân đối kế toán tại Công ty Mai Hương, HAY
Đề tài: Phân tích bảng cân đối kế toán tại Công ty Mai Hương, HAYĐề tài: Phân tích bảng cân đối kế toán tại Công ty Mai Hương, HAY
Đề tài: Phân tích bảng cân đối kế toán tại Công ty Mai Hương, HAY
 
Đề tài: Kế toán doanh thu chi phí tại Công ty xây lắp Phú Thành
Đề tài: Kế toán doanh thu chi phí tại Công ty xây lắp Phú ThànhĐề tài: Kế toán doanh thu chi phí tại Công ty xây lắp Phú Thành
Đề tài: Kế toán doanh thu chi phí tại Công ty xây lắp Phú Thành
 
Đề tài: Kế toán kết quả kinh doanh tại Công ty xây lắp, HAY
Đề tài: Kế toán kết quả kinh doanh tại Công ty xây lắp, HAYĐề tài: Kế toán kết quả kinh doanh tại Công ty xây lắp, HAY
Đề tài: Kế toán kết quả kinh doanh tại Công ty xây lắp, HAY
 
Đề tài: Kế toán doanh thu, chi phí tại Công ty sản phẩm hàng gỗ
Đề tài: Kế toán doanh thu, chi phí tại Công ty sản phẩm hàng gỗĐề tài: Kế toán doanh thu, chi phí tại Công ty sản phẩm hàng gỗ
Đề tài: Kế toán doanh thu, chi phí tại Công ty sản phẩm hàng gỗ
 
Kế toán thanh toán với người mua, bán tại Công ty nước sạch, HOT
Kế toán thanh toán với người mua, bán tại Công ty nước sạch, HOTKế toán thanh toán với người mua, bán tại Công ty nước sạch, HOT
Kế toán thanh toán với người mua, bán tại Công ty nước sạch, HOT
 
Đề tài: Kế toán xác định kết quả kinh doanh tại Công ty Việt Trường
Đề tài: Kế toán xác định kết quả kinh doanh tại Công ty Việt TrườngĐề tài: Kế toán xác định kết quả kinh doanh tại Công ty Việt Trường
Đề tài: Kế toán xác định kết quả kinh doanh tại Công ty Việt Trường
 
Đề tài: Bảng cân đối kế toán tại công ty Cổ phần sản xuất
Đề tài: Bảng cân đối kế toán tại công ty Cổ phần sản xuấtĐề tài: Bảng cân đối kế toán tại công ty Cổ phần sản xuất
Đề tài: Bảng cân đối kế toán tại công ty Cổ phần sản xuất
 
Khóa Luận Phân Tích Tình Hình Tài Chính Tại Công Ty Tnhh Xuất Nhập Khẩu Thươn...
Khóa Luận Phân Tích Tình Hình Tài Chính Tại Công Ty Tnhh Xuất Nhập Khẩu Thươn...Khóa Luận Phân Tích Tình Hình Tài Chính Tại Công Ty Tnhh Xuất Nhập Khẩu Thươn...
Khóa Luận Phân Tích Tình Hình Tài Chính Tại Công Ty Tnhh Xuất Nhập Khẩu Thươn...
 
Đề tài: Kế toán nguyên vật liệu tại Công ty cổ phần xây lắp, HAY
Đề tài: Kế toán nguyên vật liệu tại Công ty cổ phần xây lắp, HAYĐề tài: Kế toán nguyên vật liệu tại Công ty cổ phần xây lắp, HAY
Đề tài: Kế toán nguyên vật liệu tại Công ty cổ phần xây lắp, HAY
 
Đề tài: Kế toán nguyên vật liệu tại công ty xây lắp Phú Thành, HOT
Đề tài: Kế toán nguyên vật liệu tại công ty xây lắp Phú Thành, HOTĐề tài: Kế toán nguyên vật liệu tại công ty xây lắp Phú Thành, HOT
Đề tài: Kế toán nguyên vật liệu tại công ty xây lắp Phú Thành, HOT
 
Đề tài: Công tác kế toán nguyên vật liệu tại công ty xây lắp, HAY
Đề tài: Công tác kế toán nguyên vật liệu tại công ty xây lắp, HAYĐề tài: Công tác kế toán nguyên vật liệu tại công ty xây lắp, HAY
Đề tài: Công tác kế toán nguyên vật liệu tại công ty xây lắp, HAY
 
Đề tài: Kế toán nguyên vật liệu tại Công ty xây lắp và thương mại
Đề tài: Kế toán nguyên vật liệu tại Công ty xây lắp và thương mạiĐề tài: Kế toán nguyên vật liệu tại Công ty xây lắp và thương mại
Đề tài: Kế toán nguyên vật liệu tại Công ty xây lắp và thương mại
 
Đề tài: Phân tích báo cáo kết quả kinh doanh tại công ty thực phẩm
Đề tài: Phân tích báo cáo kết quả kinh doanh tại công ty thực phẩmĐề tài: Phân tích báo cáo kết quả kinh doanh tại công ty thực phẩm
Đề tài: Phân tích báo cáo kết quả kinh doanh tại công ty thực phẩm
 
Đề tài: Công tác doanh thu, chi phí tại Công ty vật tư xây dựng, 9đ
Đề tài: Công tác doanh thu, chi phí tại Công ty vật tư xây dựng, 9đĐề tài: Công tác doanh thu, chi phí tại Công ty vật tư xây dựng, 9đ
Đề tài: Công tác doanh thu, chi phí tại Công ty vật tư xây dựng, 9đ
 
Đề tài biện pháp cải thiện tình hình tài chính công ty sách và thiết bị giáo...
Đề tài  biện pháp cải thiện tình hình tài chính công ty sách và thiết bị giáo...Đề tài  biện pháp cải thiện tình hình tài chính công ty sách và thiết bị giáo...
Đề tài biện pháp cải thiện tình hình tài chính công ty sách và thiết bị giáo...
 
Khóa Luận Tốt Nghiệp Kế Toán Thanh Toán Với Người Mua Và Người Bán Tại Công T...
Khóa Luận Tốt Nghiệp Kế Toán Thanh Toán Với Người Mua Và Người Bán Tại Công T...Khóa Luận Tốt Nghiệp Kế Toán Thanh Toán Với Người Mua Và Người Bán Tại Công T...
Khóa Luận Tốt Nghiệp Kế Toán Thanh Toán Với Người Mua Và Người Bán Tại Công T...
 
Kế toán thanh toán tại công ty dịch vụ hàng hải Dương Phong, 9đ
Kế toán thanh toán tại công ty dịch vụ hàng hải Dương Phong, 9đKế toán thanh toán tại công ty dịch vụ hàng hải Dương Phong, 9đ
Kế toán thanh toán tại công ty dịch vụ hàng hải Dương Phong, 9đ
 
Đề tài: Hoàn thiện công tác lập và phân tích Bảng cân đối kế toán
Đề tài: Hoàn thiện công tác lập và phân tích Bảng cân đối kế toánĐề tài: Hoàn thiện công tác lập và phân tích Bảng cân đối kế toán
Đề tài: Hoàn thiện công tác lập và phân tích Bảng cân đối kế toán
 

More from Dịch Vụ Viết Bài Trọn Gói ZALO 0917193864

Quản Lý Hoạt Động Dạy Học Các Môn Khoa Học Tự Nhiên Theo Chuẩn Kiến Thức Và K...
Quản Lý Hoạt Động Dạy Học Các Môn Khoa Học Tự Nhiên Theo Chuẩn Kiến Thức Và K...Quản Lý Hoạt Động Dạy Học Các Môn Khoa Học Tự Nhiên Theo Chuẩn Kiến Thức Và K...
Quản Lý Hoạt Động Dạy Học Các Môn Khoa Học Tự Nhiên Theo Chuẩn Kiến Thức Và K...Dịch Vụ Viết Bài Trọn Gói ZALO 0917193864
 
Quản Lý Thu Thuế Giá Trị Gia Tăng Đối Với Doanh Nghiệp Ngoài Quốc Doanh Trên ...
Quản Lý Thu Thuế Giá Trị Gia Tăng Đối Với Doanh Nghiệp Ngoài Quốc Doanh Trên ...Quản Lý Thu Thuế Giá Trị Gia Tăng Đối Với Doanh Nghiệp Ngoài Quốc Doanh Trên ...
Quản Lý Thu Thuế Giá Trị Gia Tăng Đối Với Doanh Nghiệp Ngoài Quốc Doanh Trên ...Dịch Vụ Viết Bài Trọn Gói ZALO 0917193864
 
Thu Hút Nguồn Nhân Lực Trình Độ Cao Vào Các Cơ Quan Hành Chính Nhà Nước Tỉnh ...
Thu Hút Nguồn Nhân Lực Trình Độ Cao Vào Các Cơ Quan Hành Chính Nhà Nước Tỉnh ...Thu Hút Nguồn Nhân Lực Trình Độ Cao Vào Các Cơ Quan Hành Chính Nhà Nước Tỉnh ...
Thu Hút Nguồn Nhân Lực Trình Độ Cao Vào Các Cơ Quan Hành Chính Nhà Nước Tỉnh ...Dịch Vụ Viết Bài Trọn Gói ZALO 0917193864
 
Quản Trị Rủi Ro Tín Dụng Trong Cho Vay Doanh Nghiệp Tại Ngân Hàng Thương Mại ...
Quản Trị Rủi Ro Tín Dụng Trong Cho Vay Doanh Nghiệp Tại Ngân Hàng Thương Mại ...Quản Trị Rủi Ro Tín Dụng Trong Cho Vay Doanh Nghiệp Tại Ngân Hàng Thương Mại ...
Quản Trị Rủi Ro Tín Dụng Trong Cho Vay Doanh Nghiệp Tại Ngân Hàng Thương Mại ...Dịch Vụ Viết Bài Trọn Gói ZALO 0917193864
 
Quản Lý Hoạt Động Dạy Học Các Trường Thpt Trên Địa Bàn Huyện Sơn Hà Tỉnh Quản...
Quản Lý Hoạt Động Dạy Học Các Trường Thpt Trên Địa Bàn Huyện Sơn Hà Tỉnh Quản...Quản Lý Hoạt Động Dạy Học Các Trường Thpt Trên Địa Bàn Huyện Sơn Hà Tỉnh Quản...
Quản Lý Hoạt Động Dạy Học Các Trường Thpt Trên Địa Bàn Huyện Sơn Hà Tỉnh Quản...Dịch Vụ Viết Bài Trọn Gói ZALO 0917193864
 
Quản Trị Rủi Ro Tín Dụng Trong Cho Vay Ngắn Hạn Tại Ngân Hàng Công Thƣơng Chi...
Quản Trị Rủi Ro Tín Dụng Trong Cho Vay Ngắn Hạn Tại Ngân Hàng Công Thƣơng Chi...Quản Trị Rủi Ro Tín Dụng Trong Cho Vay Ngắn Hạn Tại Ngân Hàng Công Thƣơng Chi...
Quản Trị Rủi Ro Tín Dụng Trong Cho Vay Ngắn Hạn Tại Ngân Hàng Công Thƣơng Chi...Dịch Vụ Viết Bài Trọn Gói ZALO 0917193864
 
Quản Lý Nhà Nước Về Nuôi Trồng Thủy Sản Nước Ngọt Trên Địa Bàn Thành Phố Hải ...
Quản Lý Nhà Nước Về Nuôi Trồng Thủy Sản Nước Ngọt Trên Địa Bàn Thành Phố Hải ...Quản Lý Nhà Nước Về Nuôi Trồng Thủy Sản Nước Ngọt Trên Địa Bàn Thành Phố Hải ...
Quản Lý Nhà Nước Về Nuôi Trồng Thủy Sản Nước Ngọt Trên Địa Bàn Thành Phố Hải ...Dịch Vụ Viết Bài Trọn Gói ZALO 0917193864
 
Quản Lý Hoạt Động Giáo Dục Ngoài Giờ Lên Lớp Ở Các Trường Thcs Huyện Chư Păh ...
Quản Lý Hoạt Động Giáo Dục Ngoài Giờ Lên Lớp Ở Các Trường Thcs Huyện Chư Păh ...Quản Lý Hoạt Động Giáo Dục Ngoài Giờ Lên Lớp Ở Các Trường Thcs Huyện Chư Păh ...
Quản Lý Hoạt Động Giáo Dục Ngoài Giờ Lên Lớp Ở Các Trường Thcs Huyện Chư Păh ...Dịch Vụ Viết Bài Trọn Gói ZALO 0917193864
 
Quản Lý Hoạt Động Dạy Học Ngoại Ngữ Tại Các Trung Tâm Ngoại Ngữ - Tin Học Trê...
Quản Lý Hoạt Động Dạy Học Ngoại Ngữ Tại Các Trung Tâm Ngoại Ngữ - Tin Học Trê...Quản Lý Hoạt Động Dạy Học Ngoại Ngữ Tại Các Trung Tâm Ngoại Ngữ - Tin Học Trê...
Quản Lý Hoạt Động Dạy Học Ngoại Ngữ Tại Các Trung Tâm Ngoại Ngữ - Tin Học Trê...Dịch Vụ Viết Bài Trọn Gói ZALO 0917193864
 
Quản Trị Rủi Ro Tín Dụng Trong Cho Vay Doanh Nghiệp Tại Ngân Hàng Thƣơng Mại ...
Quản Trị Rủi Ro Tín Dụng Trong Cho Vay Doanh Nghiệp Tại Ngân Hàng Thƣơng Mại ...Quản Trị Rủi Ro Tín Dụng Trong Cho Vay Doanh Nghiệp Tại Ngân Hàng Thƣơng Mại ...
Quản Trị Rủi Ro Tín Dụng Trong Cho Vay Doanh Nghiệp Tại Ngân Hàng Thƣơng Mại ...Dịch Vụ Viết Bài Trọn Gói ZALO 0917193864
 
Tạo Việc Làm Cho Thanh Niên Trên Địa Bàn Quận Thanh Khê, Thành Phố Đà Nẵng.doc
Tạo Việc Làm Cho Thanh Niên Trên Địa Bàn Quận Thanh Khê, Thành Phố Đà Nẵng.docTạo Việc Làm Cho Thanh Niên Trên Địa Bàn Quận Thanh Khê, Thành Phố Đà Nẵng.doc
Tạo Việc Làm Cho Thanh Niên Trên Địa Bàn Quận Thanh Khê, Thành Phố Đà Nẵng.docDịch Vụ Viết Bài Trọn Gói ZALO 0917193864
 
Quản Trị Rủi Ro Tín Dụng Trong Cho Vay Trung Và Dài Hạn Tại Ngân Hàng Thương ...
Quản Trị Rủi Ro Tín Dụng Trong Cho Vay Trung Và Dài Hạn Tại Ngân Hàng Thương ...Quản Trị Rủi Ro Tín Dụng Trong Cho Vay Trung Và Dài Hạn Tại Ngân Hàng Thương ...
Quản Trị Rủi Ro Tín Dụng Trong Cho Vay Trung Và Dài Hạn Tại Ngân Hàng Thương ...Dịch Vụ Viết Bài Trọn Gói ZALO 0917193864
 

More from Dịch Vụ Viết Bài Trọn Gói ZALO 0917193864 (20)

Yếu Tố Tự Truyện Trong Truyện Ngắn Thạch Lam Và Thanh Tịnh.doc
Yếu Tố Tự Truyện Trong Truyện Ngắn Thạch Lam Và Thanh Tịnh.docYếu Tố Tự Truyện Trong Truyện Ngắn Thạch Lam Và Thanh Tịnh.doc
Yếu Tố Tự Truyện Trong Truyện Ngắn Thạch Lam Và Thanh Tịnh.doc
 
Từ Ngữ Biểu Thị Tâm Lí – Tình Cảm Trong Ca Dao Người Việt.doc
Từ Ngữ Biểu Thị Tâm Lí – Tình Cảm Trong Ca Dao Người Việt.docTừ Ngữ Biểu Thị Tâm Lí – Tình Cảm Trong Ca Dao Người Việt.doc
Từ Ngữ Biểu Thị Tâm Lí – Tình Cảm Trong Ca Dao Người Việt.doc
 
Quản Lý Hoạt Động Dạy Học Các Môn Khoa Học Tự Nhiên Theo Chuẩn Kiến Thức Và K...
Quản Lý Hoạt Động Dạy Học Các Môn Khoa Học Tự Nhiên Theo Chuẩn Kiến Thức Và K...Quản Lý Hoạt Động Dạy Học Các Môn Khoa Học Tự Nhiên Theo Chuẩn Kiến Thức Và K...
Quản Lý Hoạt Động Dạy Học Các Môn Khoa Học Tự Nhiên Theo Chuẩn Kiến Thức Và K...
 
Quản Lý Thu Thuế Giá Trị Gia Tăng Đối Với Doanh Nghiệp Ngoài Quốc Doanh Trên ...
Quản Lý Thu Thuế Giá Trị Gia Tăng Đối Với Doanh Nghiệp Ngoài Quốc Doanh Trên ...Quản Lý Thu Thuế Giá Trị Gia Tăng Đối Với Doanh Nghiệp Ngoài Quốc Doanh Trên ...
Quản Lý Thu Thuế Giá Trị Gia Tăng Đối Với Doanh Nghiệp Ngoài Quốc Doanh Trên ...
 
Thu Hút Nguồn Nhân Lực Trình Độ Cao Vào Các Cơ Quan Hành Chính Nhà Nước Tỉnh ...
Thu Hút Nguồn Nhân Lực Trình Độ Cao Vào Các Cơ Quan Hành Chính Nhà Nước Tỉnh ...Thu Hút Nguồn Nhân Lực Trình Độ Cao Vào Các Cơ Quan Hành Chính Nhà Nước Tỉnh ...
Thu Hút Nguồn Nhân Lực Trình Độ Cao Vào Các Cơ Quan Hành Chính Nhà Nước Tỉnh ...
 
Quản Trị Rủi Ro Tín Dụng Trong Cho Vay Doanh Nghiệp Tại Ngân Hàng Thương Mại ...
Quản Trị Rủi Ro Tín Dụng Trong Cho Vay Doanh Nghiệp Tại Ngân Hàng Thương Mại ...Quản Trị Rủi Ro Tín Dụng Trong Cho Vay Doanh Nghiệp Tại Ngân Hàng Thương Mại ...
Quản Trị Rủi Ro Tín Dụng Trong Cho Vay Doanh Nghiệp Tại Ngân Hàng Thương Mại ...
 
Vaporisation Of Single And Binary Component Droplets In Heated Flowing Gas St...
Vaporisation Of Single And Binary Component Droplets In Heated Flowing Gas St...Vaporisation Of Single And Binary Component Droplets In Heated Flowing Gas St...
Vaporisation Of Single And Binary Component Droplets In Heated Flowing Gas St...
 
Quản Lý Hoạt Động Dạy Học Các Trường Thpt Trên Địa Bàn Huyện Sơn Hà Tỉnh Quản...
Quản Lý Hoạt Động Dạy Học Các Trường Thpt Trên Địa Bàn Huyện Sơn Hà Tỉnh Quản...Quản Lý Hoạt Động Dạy Học Các Trường Thpt Trên Địa Bàn Huyện Sơn Hà Tỉnh Quản...
Quản Lý Hoạt Động Dạy Học Các Trường Thpt Trên Địa Bàn Huyện Sơn Hà Tỉnh Quản...
 
Tác Giả Hàm Ẩn Trong Tiểu Thuyết Nguyễn Việt Hà.doc
Tác Giả Hàm Ẩn Trong Tiểu Thuyết Nguyễn Việt Hà.docTác Giả Hàm Ẩn Trong Tiểu Thuyết Nguyễn Việt Hà.doc
Tác Giả Hàm Ẩn Trong Tiểu Thuyết Nguyễn Việt Hà.doc
 
Quản Trị Rủi Ro Tín Dụng Trong Cho Vay Ngắn Hạn Tại Ngân Hàng Công Thƣơng Chi...
Quản Trị Rủi Ro Tín Dụng Trong Cho Vay Ngắn Hạn Tại Ngân Hàng Công Thƣơng Chi...Quản Trị Rủi Ro Tín Dụng Trong Cho Vay Ngắn Hạn Tại Ngân Hàng Công Thƣơng Chi...
Quản Trị Rủi Ro Tín Dụng Trong Cho Vay Ngắn Hạn Tại Ngân Hàng Công Thƣơng Chi...
 
Quản Lý Nhà Nước Về Nuôi Trồng Thủy Sản Nước Ngọt Trên Địa Bàn Thành Phố Hải ...
Quản Lý Nhà Nước Về Nuôi Trồng Thủy Sản Nước Ngọt Trên Địa Bàn Thành Phố Hải ...Quản Lý Nhà Nước Về Nuôi Trồng Thủy Sản Nước Ngọt Trên Địa Bàn Thành Phố Hải ...
Quản Lý Nhà Nước Về Nuôi Trồng Thủy Sản Nước Ngọt Trên Địa Bàn Thành Phố Hải ...
 
Song Song Hóa Các Thuật Toán Trên Mạng Đồ Thị.doc
Song Song Hóa Các Thuật Toán Trên Mạng Đồ Thị.docSong Song Hóa Các Thuật Toán Trên Mạng Đồ Thị.doc
Song Song Hóa Các Thuật Toán Trên Mạng Đồ Thị.doc
 
Ứng Dụng Số Phức Trong Các Bài Toán Sơ Cấp.doc
Ứng Dụng Số Phức Trong Các Bài Toán Sơ Cấp.docỨng Dụng Số Phức Trong Các Bài Toán Sơ Cấp.doc
Ứng Dụng Số Phức Trong Các Bài Toán Sơ Cấp.doc
 
Vai Trò Của Cái Bi Trong Giáo Dục Thẩm Mỹ.doc
Vai Trò Của Cái Bi Trong Giáo Dục Thẩm Mỹ.docVai Trò Của Cái Bi Trong Giáo Dục Thẩm Mỹ.doc
Vai Trò Của Cái Bi Trong Giáo Dục Thẩm Mỹ.doc
 
Quản Lý Hoạt Động Giáo Dục Ngoài Giờ Lên Lớp Ở Các Trường Thcs Huyện Chư Păh ...
Quản Lý Hoạt Động Giáo Dục Ngoài Giờ Lên Lớp Ở Các Trường Thcs Huyện Chư Păh ...Quản Lý Hoạt Động Giáo Dục Ngoài Giờ Lên Lớp Ở Các Trường Thcs Huyện Chư Păh ...
Quản Lý Hoạt Động Giáo Dục Ngoài Giờ Lên Lớp Ở Các Trường Thcs Huyện Chư Păh ...
 
Thu Hút Vốn Đầu Tư Vào Lĩnh Vực Nông Nghiệp Trên Địa Bàn Tỉnh Gia Lai.doc
Thu Hút Vốn Đầu Tư Vào Lĩnh Vực Nông Nghiệp Trên Địa Bàn Tỉnh Gia Lai.docThu Hút Vốn Đầu Tư Vào Lĩnh Vực Nông Nghiệp Trên Địa Bàn Tỉnh Gia Lai.doc
Thu Hút Vốn Đầu Tư Vào Lĩnh Vực Nông Nghiệp Trên Địa Bàn Tỉnh Gia Lai.doc
 
Quản Lý Hoạt Động Dạy Học Ngoại Ngữ Tại Các Trung Tâm Ngoại Ngữ - Tin Học Trê...
Quản Lý Hoạt Động Dạy Học Ngoại Ngữ Tại Các Trung Tâm Ngoại Ngữ - Tin Học Trê...Quản Lý Hoạt Động Dạy Học Ngoại Ngữ Tại Các Trung Tâm Ngoại Ngữ - Tin Học Trê...
Quản Lý Hoạt Động Dạy Học Ngoại Ngữ Tại Các Trung Tâm Ngoại Ngữ - Tin Học Trê...
 
Quản Trị Rủi Ro Tín Dụng Trong Cho Vay Doanh Nghiệp Tại Ngân Hàng Thƣơng Mại ...
Quản Trị Rủi Ro Tín Dụng Trong Cho Vay Doanh Nghiệp Tại Ngân Hàng Thƣơng Mại ...Quản Trị Rủi Ro Tín Dụng Trong Cho Vay Doanh Nghiệp Tại Ngân Hàng Thƣơng Mại ...
Quản Trị Rủi Ro Tín Dụng Trong Cho Vay Doanh Nghiệp Tại Ngân Hàng Thƣơng Mại ...
 
Tạo Việc Làm Cho Thanh Niên Trên Địa Bàn Quận Thanh Khê, Thành Phố Đà Nẵng.doc
Tạo Việc Làm Cho Thanh Niên Trên Địa Bàn Quận Thanh Khê, Thành Phố Đà Nẵng.docTạo Việc Làm Cho Thanh Niên Trên Địa Bàn Quận Thanh Khê, Thành Phố Đà Nẵng.doc
Tạo Việc Làm Cho Thanh Niên Trên Địa Bàn Quận Thanh Khê, Thành Phố Đà Nẵng.doc
 
Quản Trị Rủi Ro Tín Dụng Trong Cho Vay Trung Và Dài Hạn Tại Ngân Hàng Thương ...
Quản Trị Rủi Ro Tín Dụng Trong Cho Vay Trung Và Dài Hạn Tại Ngân Hàng Thương ...Quản Trị Rủi Ro Tín Dụng Trong Cho Vay Trung Và Dài Hạn Tại Ngân Hàng Thương ...
Quản Trị Rủi Ro Tín Dụng Trong Cho Vay Trung Và Dài Hạn Tại Ngân Hàng Thương ...
 

Recently uploaded

10 ĐỀ KIỂM TRA + 6 ĐỀ ÔN TẬP CUỐI KÌ 2 VẬT LÝ 11 - KẾT NỐI TRI THỨC - THEO C...
10 ĐỀ KIỂM TRA + 6 ĐỀ ÔN TẬP CUỐI KÌ 2 VẬT LÝ 11 - KẾT NỐI TRI THỨC - THEO C...10 ĐỀ KIỂM TRA + 6 ĐỀ ÔN TẬP CUỐI KÌ 2 VẬT LÝ 11 - KẾT NỐI TRI THỨC - THEO C...
10 ĐỀ KIỂM TRA + 6 ĐỀ ÔN TẬP CUỐI KÌ 2 VẬT LÝ 11 - KẾT NỐI TRI THỨC - THEO C...Nguyen Thanh Tu Collection
 
Hệ phương trình tuyến tính và các ứng dụng trong kinh tế
Hệ phương trình tuyến tính và các ứng dụng trong kinh tếHệ phương trình tuyến tính và các ứng dụng trong kinh tế
Hệ phương trình tuyến tính và các ứng dụng trong kinh tếngTonH1
 
Bai 1 cong bo mot cong trinh nghien cuu khoa hoc
Bai 1 cong bo mot cong trinh nghien cuu khoa hocBai 1 cong bo mot cong trinh nghien cuu khoa hoc
Bai 1 cong bo mot cong trinh nghien cuu khoa hocVnPhan58
 
TỔNG HỢP ĐỀ THI CHÍNH THỨC KỲ THI TUYỂN SINH VÀO LỚP 10 THPT MÔN NGỮ VĂN NĂM ...
TỔNG HỢP ĐỀ THI CHÍNH THỨC KỲ THI TUYỂN SINH VÀO LỚP 10 THPT MÔN NGỮ VĂN NĂM ...TỔNG HỢP ĐỀ THI CHÍNH THỨC KỲ THI TUYỂN SINH VÀO LỚP 10 THPT MÔN NGỮ VĂN NĂM ...
TỔNG HỢP ĐỀ THI CHÍNH THỨC KỲ THI TUYỂN SINH VÀO LỚP 10 THPT MÔN NGỮ VĂN NĂM ...Nguyen Thanh Tu Collection
 
30 ĐỀ PHÁT TRIỂN THEO CẤU TRÚC ĐỀ MINH HỌA BGD NGÀY 22-3-2024 KỲ THI TỐT NGHI...
30 ĐỀ PHÁT TRIỂN THEO CẤU TRÚC ĐỀ MINH HỌA BGD NGÀY 22-3-2024 KỲ THI TỐT NGHI...30 ĐỀ PHÁT TRIỂN THEO CẤU TRÚC ĐỀ MINH HỌA BGD NGÀY 22-3-2024 KỲ THI TỐT NGHI...
30 ĐỀ PHÁT TRIỂN THEO CẤU TRÚC ĐỀ MINH HỌA BGD NGÀY 22-3-2024 KỲ THI TỐT NGHI...Nguyen Thanh Tu Collection
 
Chàm - Bệnh án (da liễu - bvdlct ctump) .pptx
Chàm - Bệnh án (da liễu - bvdlct ctump) .pptxChàm - Bệnh án (da liễu - bvdlct ctump) .pptx
Chàm - Bệnh án (da liễu - bvdlct ctump) .pptxendkay31
 
BỘ ĐỀ PHÁT TRIỂN THEO CẤU TRÚC ĐỀ MINH HỌA BGD NGÀY 22-3-2024 KỲ THI TỐT NGHI...
BỘ ĐỀ PHÁT TRIỂN THEO CẤU TRÚC ĐỀ MINH HỌA BGD NGÀY 22-3-2024 KỲ THI TỐT NGHI...BỘ ĐỀ PHÁT TRIỂN THEO CẤU TRÚC ĐỀ MINH HỌA BGD NGÀY 22-3-2024 KỲ THI TỐT NGHI...
BỘ ĐỀ PHÁT TRIỂN THEO CẤU TRÚC ĐỀ MINH HỌA BGD NGÀY 22-3-2024 KỲ THI TỐT NGHI...Nguyen Thanh Tu Collection
 
Ma trận - định thức và các ứng dụng trong kinh tế
Ma trận - định thức và các ứng dụng trong kinh tếMa trận - định thức và các ứng dụng trong kinh tế
Ma trận - định thức và các ứng dụng trong kinh tếngTonH1
 
Sáng kiến “Sử dụng ứng dụng Quizizz nhằm nâng cao chất lượng ôn thi tốt nghiệ...
Sáng kiến “Sử dụng ứng dụng Quizizz nhằm nâng cao chất lượng ôn thi tốt nghiệ...Sáng kiến “Sử dụng ứng dụng Quizizz nhằm nâng cao chất lượng ôn thi tốt nghiệ...
Sáng kiến “Sử dụng ứng dụng Quizizz nhằm nâng cao chất lượng ôn thi tốt nghiệ...Nguyen Thanh Tu Collection
 
Slide Webinar Hướng dẫn sử dụng ChatGPT cho người mới bắt đầ...
Slide Webinar Hướng dẫn sử dụng ChatGPT cho người mới bắt đầ...Slide Webinar Hướng dẫn sử dụng ChatGPT cho người mới bắt đầ...
Slide Webinar Hướng dẫn sử dụng ChatGPT cho người mới bắt đầ...Học viện Kstudy
 
BỘ ĐỀ KIỂM TRA CUỐI KÌ 2 VẬT LÝ 11 - KẾT NỐI TRI THỨC - THEO CẤU TRÚC ĐỀ MIN...
BỘ ĐỀ KIỂM TRA CUỐI KÌ 2 VẬT LÝ 11 - KẾT NỐI TRI THỨC - THEO CẤU TRÚC ĐỀ MIN...BỘ ĐỀ KIỂM TRA CUỐI KÌ 2 VẬT LÝ 11 - KẾT NỐI TRI THỨC - THEO CẤU TRÚC ĐỀ MIN...
BỘ ĐỀ KIỂM TRA CUỐI KÌ 2 VẬT LÝ 11 - KẾT NỐI TRI THỨC - THEO CẤU TRÚC ĐỀ MIN...Nguyen Thanh Tu Collection
 
Kiểm tra chạy trạm lí thuyết giữa kì giải phẫu sinh lí
Kiểm tra chạy trạm lí thuyết giữa kì giải phẫu sinh líKiểm tra chạy trạm lí thuyết giữa kì giải phẫu sinh lí
Kiểm tra chạy trạm lí thuyết giữa kì giải phẫu sinh líDr K-OGN
 
Sơ đồ tư duy môn sinh học bậc THPT.pdf
Sơ đồ tư duy môn sinh học bậc THPT.pdfSơ đồ tư duy môn sinh học bậc THPT.pdf
Sơ đồ tư duy môn sinh học bậc THPT.pdftohoanggiabao81
 
Sáng kiến Dạy học theo định hướng STEM một số chủ đề phần “vật sống”, Khoa họ...
Sáng kiến Dạy học theo định hướng STEM một số chủ đề phần “vật sống”, Khoa họ...Sáng kiến Dạy học theo định hướng STEM một số chủ đề phần “vật sống”, Khoa họ...
Sáng kiến Dạy học theo định hướng STEM một số chủ đề phần “vật sống”, Khoa họ...Nguyen Thanh Tu Collection
 
SÁNG KIẾN “THIẾT KẾ VÀ SỬ DỤNG INFOGRAPHIC TRONG DẠY HỌC ĐỊA LÍ 11 (BỘ SÁCH K...
SÁNG KIẾN “THIẾT KẾ VÀ SỬ DỤNG INFOGRAPHIC TRONG DẠY HỌC ĐỊA LÍ 11 (BỘ SÁCH K...SÁNG KIẾN “THIẾT KẾ VÀ SỬ DỤNG INFOGRAPHIC TRONG DẠY HỌC ĐỊA LÍ 11 (BỘ SÁCH K...
SÁNG KIẾN “THIẾT KẾ VÀ SỬ DỤNG INFOGRAPHIC TRONG DẠY HỌC ĐỊA LÍ 11 (BỘ SÁCH K...Nguyen Thanh Tu Collection
 
Trích dẫn trắc nghiệm tư tưởng HCM5.docx
Trích dẫn trắc nghiệm tư tưởng HCM5.docxTrích dẫn trắc nghiệm tư tưởng HCM5.docx
Trích dẫn trắc nghiệm tư tưởng HCM5.docxnhungdt08102004
 
bài 5.1.docx Sinh học di truyền đại cương năm nhất của học sinh y đa khoa
bài 5.1.docx Sinh học di truyền đại cương năm nhất của học sinh y đa khoabài 5.1.docx Sinh học di truyền đại cương năm nhất của học sinh y đa khoa
bài 5.1.docx Sinh học di truyền đại cương năm nhất của học sinh y đa khoa2353020138
 
30 ĐỀ PHÁT TRIỂN THEO CẤU TRÚC ĐỀ MINH HỌA BGD NGÀY 22-3-2024 KỲ THI TỐT NGHI...
30 ĐỀ PHÁT TRIỂN THEO CẤU TRÚC ĐỀ MINH HỌA BGD NGÀY 22-3-2024 KỲ THI TỐT NGHI...30 ĐỀ PHÁT TRIỂN THEO CẤU TRÚC ĐỀ MINH HỌA BGD NGÀY 22-3-2024 KỲ THI TỐT NGHI...
30 ĐỀ PHÁT TRIỂN THEO CẤU TRÚC ĐỀ MINH HỌA BGD NGÀY 22-3-2024 KỲ THI TỐT NGHI...Nguyen Thanh Tu Collection
 
ĐỀ THAM KHẢO THEO HƯỚNG MINH HỌA 2025 KIỂM TRA CUỐI HỌC KÌ 2 NĂM HỌC 2023-202...
ĐỀ THAM KHẢO THEO HƯỚNG MINH HỌA 2025 KIỂM TRA CUỐI HỌC KÌ 2 NĂM HỌC 2023-202...ĐỀ THAM KHẢO THEO HƯỚNG MINH HỌA 2025 KIỂM TRA CUỐI HỌC KÌ 2 NĂM HỌC 2023-202...
ĐỀ THAM KHẢO THEO HƯỚNG MINH HỌA 2025 KIỂM TRA CUỐI HỌC KÌ 2 NĂM HỌC 2023-202...Nguyen Thanh Tu Collection
 
Tư tưởng Hồ Chí Minh về độc lập dân tộc và CNXH
Tư tưởng Hồ Chí Minh về độc lập dân tộc và CNXHTư tưởng Hồ Chí Minh về độc lập dân tộc và CNXH
Tư tưởng Hồ Chí Minh về độc lập dân tộc và CNXHThaoPhuong154017
 

Recently uploaded (20)

10 ĐỀ KIỂM TRA + 6 ĐỀ ÔN TẬP CUỐI KÌ 2 VẬT LÝ 11 - KẾT NỐI TRI THỨC - THEO C...
10 ĐỀ KIỂM TRA + 6 ĐỀ ÔN TẬP CUỐI KÌ 2 VẬT LÝ 11 - KẾT NỐI TRI THỨC - THEO C...10 ĐỀ KIỂM TRA + 6 ĐỀ ÔN TẬP CUỐI KÌ 2 VẬT LÝ 11 - KẾT NỐI TRI THỨC - THEO C...
10 ĐỀ KIỂM TRA + 6 ĐỀ ÔN TẬP CUỐI KÌ 2 VẬT LÝ 11 - KẾT NỐI TRI THỨC - THEO C...
 
Hệ phương trình tuyến tính và các ứng dụng trong kinh tế
Hệ phương trình tuyến tính và các ứng dụng trong kinh tếHệ phương trình tuyến tính và các ứng dụng trong kinh tế
Hệ phương trình tuyến tính và các ứng dụng trong kinh tế
 
Bai 1 cong bo mot cong trinh nghien cuu khoa hoc
Bai 1 cong bo mot cong trinh nghien cuu khoa hocBai 1 cong bo mot cong trinh nghien cuu khoa hoc
Bai 1 cong bo mot cong trinh nghien cuu khoa hoc
 
TỔNG HỢP ĐỀ THI CHÍNH THỨC KỲ THI TUYỂN SINH VÀO LỚP 10 THPT MÔN NGỮ VĂN NĂM ...
TỔNG HỢP ĐỀ THI CHÍNH THỨC KỲ THI TUYỂN SINH VÀO LỚP 10 THPT MÔN NGỮ VĂN NĂM ...TỔNG HỢP ĐỀ THI CHÍNH THỨC KỲ THI TUYỂN SINH VÀO LỚP 10 THPT MÔN NGỮ VĂN NĂM ...
TỔNG HỢP ĐỀ THI CHÍNH THỨC KỲ THI TUYỂN SINH VÀO LỚP 10 THPT MÔN NGỮ VĂN NĂM ...
 
30 ĐỀ PHÁT TRIỂN THEO CẤU TRÚC ĐỀ MINH HỌA BGD NGÀY 22-3-2024 KỲ THI TỐT NGHI...
30 ĐỀ PHÁT TRIỂN THEO CẤU TRÚC ĐỀ MINH HỌA BGD NGÀY 22-3-2024 KỲ THI TỐT NGHI...30 ĐỀ PHÁT TRIỂN THEO CẤU TRÚC ĐỀ MINH HỌA BGD NGÀY 22-3-2024 KỲ THI TỐT NGHI...
30 ĐỀ PHÁT TRIỂN THEO CẤU TRÚC ĐỀ MINH HỌA BGD NGÀY 22-3-2024 KỲ THI TỐT NGHI...
 
Chàm - Bệnh án (da liễu - bvdlct ctump) .pptx
Chàm - Bệnh án (da liễu - bvdlct ctump) .pptxChàm - Bệnh án (da liễu - bvdlct ctump) .pptx
Chàm - Bệnh án (da liễu - bvdlct ctump) .pptx
 
BỘ ĐỀ PHÁT TRIỂN THEO CẤU TRÚC ĐỀ MINH HỌA BGD NGÀY 22-3-2024 KỲ THI TỐT NGHI...
BỘ ĐỀ PHÁT TRIỂN THEO CẤU TRÚC ĐỀ MINH HỌA BGD NGÀY 22-3-2024 KỲ THI TỐT NGHI...BỘ ĐỀ PHÁT TRIỂN THEO CẤU TRÚC ĐỀ MINH HỌA BGD NGÀY 22-3-2024 KỲ THI TỐT NGHI...
BỘ ĐỀ PHÁT TRIỂN THEO CẤU TRÚC ĐỀ MINH HỌA BGD NGÀY 22-3-2024 KỲ THI TỐT NGHI...
 
Ma trận - định thức và các ứng dụng trong kinh tế
Ma trận - định thức và các ứng dụng trong kinh tếMa trận - định thức và các ứng dụng trong kinh tế
Ma trận - định thức và các ứng dụng trong kinh tế
 
Sáng kiến “Sử dụng ứng dụng Quizizz nhằm nâng cao chất lượng ôn thi tốt nghiệ...
Sáng kiến “Sử dụng ứng dụng Quizizz nhằm nâng cao chất lượng ôn thi tốt nghiệ...Sáng kiến “Sử dụng ứng dụng Quizizz nhằm nâng cao chất lượng ôn thi tốt nghiệ...
Sáng kiến “Sử dụng ứng dụng Quizizz nhằm nâng cao chất lượng ôn thi tốt nghiệ...
 
Slide Webinar Hướng dẫn sử dụng ChatGPT cho người mới bắt đầ...
Slide Webinar Hướng dẫn sử dụng ChatGPT cho người mới bắt đầ...Slide Webinar Hướng dẫn sử dụng ChatGPT cho người mới bắt đầ...
Slide Webinar Hướng dẫn sử dụng ChatGPT cho người mới bắt đầ...
 
BỘ ĐỀ KIỂM TRA CUỐI KÌ 2 VẬT LÝ 11 - KẾT NỐI TRI THỨC - THEO CẤU TRÚC ĐỀ MIN...
BỘ ĐỀ KIỂM TRA CUỐI KÌ 2 VẬT LÝ 11 - KẾT NỐI TRI THỨC - THEO CẤU TRÚC ĐỀ MIN...BỘ ĐỀ KIỂM TRA CUỐI KÌ 2 VẬT LÝ 11 - KẾT NỐI TRI THỨC - THEO CẤU TRÚC ĐỀ MIN...
BỘ ĐỀ KIỂM TRA CUỐI KÌ 2 VẬT LÝ 11 - KẾT NỐI TRI THỨC - THEO CẤU TRÚC ĐỀ MIN...
 
Kiểm tra chạy trạm lí thuyết giữa kì giải phẫu sinh lí
Kiểm tra chạy trạm lí thuyết giữa kì giải phẫu sinh líKiểm tra chạy trạm lí thuyết giữa kì giải phẫu sinh lí
Kiểm tra chạy trạm lí thuyết giữa kì giải phẫu sinh lí
 
Sơ đồ tư duy môn sinh học bậc THPT.pdf
Sơ đồ tư duy môn sinh học bậc THPT.pdfSơ đồ tư duy môn sinh học bậc THPT.pdf
Sơ đồ tư duy môn sinh học bậc THPT.pdf
 
Sáng kiến Dạy học theo định hướng STEM một số chủ đề phần “vật sống”, Khoa họ...
Sáng kiến Dạy học theo định hướng STEM một số chủ đề phần “vật sống”, Khoa họ...Sáng kiến Dạy học theo định hướng STEM một số chủ đề phần “vật sống”, Khoa họ...
Sáng kiến Dạy học theo định hướng STEM một số chủ đề phần “vật sống”, Khoa họ...
 
SÁNG KIẾN “THIẾT KẾ VÀ SỬ DỤNG INFOGRAPHIC TRONG DẠY HỌC ĐỊA LÍ 11 (BỘ SÁCH K...
SÁNG KIẾN “THIẾT KẾ VÀ SỬ DỤNG INFOGRAPHIC TRONG DẠY HỌC ĐỊA LÍ 11 (BỘ SÁCH K...SÁNG KIẾN “THIẾT KẾ VÀ SỬ DỤNG INFOGRAPHIC TRONG DẠY HỌC ĐỊA LÍ 11 (BỘ SÁCH K...
SÁNG KIẾN “THIẾT KẾ VÀ SỬ DỤNG INFOGRAPHIC TRONG DẠY HỌC ĐỊA LÍ 11 (BỘ SÁCH K...
 
Trích dẫn trắc nghiệm tư tưởng HCM5.docx
Trích dẫn trắc nghiệm tư tưởng HCM5.docxTrích dẫn trắc nghiệm tư tưởng HCM5.docx
Trích dẫn trắc nghiệm tư tưởng HCM5.docx
 
bài 5.1.docx Sinh học di truyền đại cương năm nhất của học sinh y đa khoa
bài 5.1.docx Sinh học di truyền đại cương năm nhất của học sinh y đa khoabài 5.1.docx Sinh học di truyền đại cương năm nhất của học sinh y đa khoa
bài 5.1.docx Sinh học di truyền đại cương năm nhất của học sinh y đa khoa
 
30 ĐỀ PHÁT TRIỂN THEO CẤU TRÚC ĐỀ MINH HỌA BGD NGÀY 22-3-2024 KỲ THI TỐT NGHI...
30 ĐỀ PHÁT TRIỂN THEO CẤU TRÚC ĐỀ MINH HỌA BGD NGÀY 22-3-2024 KỲ THI TỐT NGHI...30 ĐỀ PHÁT TRIỂN THEO CẤU TRÚC ĐỀ MINH HỌA BGD NGÀY 22-3-2024 KỲ THI TỐT NGHI...
30 ĐỀ PHÁT TRIỂN THEO CẤU TRÚC ĐỀ MINH HỌA BGD NGÀY 22-3-2024 KỲ THI TỐT NGHI...
 
ĐỀ THAM KHẢO THEO HƯỚNG MINH HỌA 2025 KIỂM TRA CUỐI HỌC KÌ 2 NĂM HỌC 2023-202...
ĐỀ THAM KHẢO THEO HƯỚNG MINH HỌA 2025 KIỂM TRA CUỐI HỌC KÌ 2 NĂM HỌC 2023-202...ĐỀ THAM KHẢO THEO HƯỚNG MINH HỌA 2025 KIỂM TRA CUỐI HỌC KÌ 2 NĂM HỌC 2023-202...
ĐỀ THAM KHẢO THEO HƯỚNG MINH HỌA 2025 KIỂM TRA CUỐI HỌC KÌ 2 NĂM HỌC 2023-202...
 
Tư tưởng Hồ Chí Minh về độc lập dân tộc và CNXH
Tư tưởng Hồ Chí Minh về độc lập dân tộc và CNXHTư tưởng Hồ Chí Minh về độc lập dân tộc và CNXH
Tư tưởng Hồ Chí Minh về độc lập dân tộc và CNXH
 

Yếu tố ảnh hưởng đến báo cáo tài chính của công ty chứng khoán

  • 1. TRƢỜNG ĐẠI HỌC TÂY ĐÔ KHOA KẾ TOÁN –TÀI CHÍNH –NGÂN HÀNG KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC CHUYÊN NGÀNH KẾ TOÁN CÁC YẾU TỐ ẢNH HƢỞNG ĐẾN TÍNH KỊP THỜI BÁO CÁO TÀI CHÍNH CỦA CÁC CÔNG TY NIÊM YẾT TRÊN SỞ GIAO DỊCH CHỨNG KHOÁN HÀ NỘI Sinh viên thực hiện TRẦN DƢƠNG NGỌC THIỆN MSSV: 13D340301066 LỚP: ĐH Kế toán 8A Cần Thơ, 2017
  • 2. TRƢỜNG ĐẠI HỌC TÂY ĐÔ KHOA KẾ TOÁN –TÀI CHÍNH –NGÂN HÀNG KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC CHUYÊN NGÀNH KẾ TOÁN CÁC YẾU TỐ ẢNH HƢỞNG ĐẾN TÍNH KỊP THỜI BÁO CÁO TÀI CHÍNH CỦA CÁC CÔNG TY NIÊM YẾT TRÊN SỞ GIAO DỊCH CHỨNG KHOÁN HÀ NỘI Giáo viên hƣớng dẫn Sinh viên thực hiện: ThS. Nguyễn Minh Nhật Trần Dƣơng Ngọc Thiện MSSV: 13D340301066 Lớp: ĐHKT 8A Cần Thơ, 2017
  • 3. i LỜI CẢM ƠN Lời đầu tiên tôi xin trân trọng cảm ơn Ban Giám Hiệu, Khoa Kế toán – Tài chính – Ngân hàng Trƣờng Đại học Tây Đô đã tổ chức và tạo nhiều điều kiện thuận lợi cho tôi có đƣợc cơ hội học lớp Đại học Kế toán niên khóa 2013 – 2017 tại trƣờng. Tôi vô cùng biết ơn đến Thầy Nguyễn Minh Nhật, ngƣời đã tận tình hƣớng dẫn, giúp đỡ tôi trong suốt quá trình làm khóa luận. Đồng thời tôi xin chân thành cảm ơn đến toàn thể Quý Thầy Cô, những ngƣời đã truyền đạt kiến thức cho tôi trong suốt thời gian theo học tại lớp Đại học Kế toán 8A tại trƣờng Đại học Tây Đô. Tôi xin cảm ơn tất cả bạn bè, đồng môn đã giúp đỡ, hỗ trợ, cùng nhau chia sẽ kinh nghiệm trong suốt quá trình học tập cũng nhƣ quá trình làm khóa luận. Sau cùng, tôi xin gửi lời cảm ơn đến gia đình tôi, những ngƣời thân đã luôn bên cạnh động viên và hỗ trợ tinh thần cho tôi trong suốt quá trình học tập và làm khóa luận tốt nghiệp.
  • 4. ii LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan rằng đề tài này là do chính tôi thực hiện, các số liệu thu thập và kết quả phân tích trong đề tài là trung thực, đề tài không trùng với bất kỳ đề tài nghiên cứu khoa học nào. Tất cả những nội dung đƣợc kế thừa, tham khảo từ nguồn tài liệu khác đều đƣợc trích dẫn đầy đủ và ghi nguồn cụ thể trong danh mục tài liệu tham khảo. Thành phố Cần Thơ, tháng 03 năm 2017 Sinh viên thực hiện Trần Dƣơng Ngọc Thiện
  • 5. iii TÓM TẮT KHOÁ LUẬN Nghiên cứu này nhằm thực hiện để đánh giá tính kịp thời và các nhân tố ảnh hƣởng đến tính kịp thời của các công ty niêm yết trên Sở giao dịch chứng khoán Hà Nội (HNX). Tác giả sử dụng mô hình hồi quy để đánh giá các nhân tố ảnh hƣởng đến tính kịp thời của báo cáo tài chính của 158 công ty niêm yết trên Sở giao dịch chứng khoán Hà Nội. Kết quả nghiên cứu cho thấy các nhân tố quy mô công ty và đòn bẫy tài chính có tác động đến tính kịp thời của báo cáo tài chính của các công ty niêm yết trên Sở giao dịch chứng khoán Hà Nội. Bên cạnh đó, hai nhân tố có ý nghĩa trong các nghiên cứu trƣớc đây là lợi nhuận (ROE) và loại công ty kiểm toán không ảnh hƣởng đến tính kịp thời của báo cáo tài chính của các công ty nghiên cứu.
  • 6. iv NHẬN XÉT CỦA GIÁO VIÊN HƢỚNG DẪN ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… Thành phố Cần Thơ, ngày …….. tháng ……. năm 2017 Giảng viên hƣớng dẫn Nguyễn Minh Nhật
  • 7. v MỤC LỤC Trang Chƣơng 1: MỞ ĐẦU ------------------------------------------------------------------------ 1 1.1. Đặt vấn đề nghiên cứu-------------------------------------------------------------- 1 1.2. Mục tiêu nghiên cứu ---------------------------------------------------------------- 1 1.2.1. Mục tiêu chung ------------------------------------------------------------------ 1 1.2.2. Mục tiêu cụ thể ------------------------------------------------------------------ 2 1.3. Phƣơng pháp nghiên cứu ---------------------------------------------------------- 2 1.3.1. Phƣơng pháp thu thập số liệu -------------------------------------------------- 2 1.3.2. Phƣơng pháp phân tích số liệu------------------------------------------------- 2 1.4. Phạm vi nghiên cứu ----------------------------------------------------------------- 2 1.4.1. Về không gian-------------------------------------------------------------------- 2 1.4.2. Về thời gian ---------------------------------------------------------------------- 2 1.5. Kết cấu đề tài ------------------------------------------------------------------------- 2 Chƣơng 2: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU------------- 3 2.1. Tổng quan về báo cáo tài chính--------------------------------------------------- 3 2.1.1. Khái niệm, vai trò và mục đích của báo cáo tài chính---------------------- 3 2.1.1.1. Khái niệm của báo cáo tài chính ----------------------------------------- 3 2.1.1.2. Vai trò của báo cáo tài chính --------------------------------------------14 2.1.1.3. Mục đích của báo cáo tài chính -----------------------------------------15 2.1.2. Các giả thuyết và nguyên tắc kế toán chi phối đến việc lập báo cáo tài chính -------------------------------------------------------------------------------------16 2.1.2.1. Các giả thuyết kế toán----------------------------------------------------16 2.1.2.2. Các nguyên tắc kế toán---------------------------------------------------17 2.1.3. Các đặc điểm chất lƣợng của báo cáo tài chính ----------------------------18
  • 8. vi 2.1.4. Khái niệm tính kịp thời báo cáo tài chính-----------------------------------21 2.2. Cơ sở lý thuyết và các nghiên cứu trƣớc---------------------------------------21 2.2.1. Lý thuyết cơ sở -----------------------------------------------------------------21 2.2.1.1. Lý thuyết ủy nhiệm -------------------------------------------------------21 2.2.1.2. Lý thuyết thông tin hữu ích cho việc ra quyết định ------------------22 2.2.2. Một số nghiên cứu trƣớc đây -------------------------------------------------22 2.2.2.1. Các nghiên cứu nƣớc ngoài----------------------------------------------22 2.2.2.2. Các nghiên cứu trong nƣớc ----------------------------------------------24 2.2.3. Mô hình nghiên cứu đề nghị --------------------------------------------------25 2.3. Khung nghiên cứu và các giả thuyết--------------------------------------------26 2.3.1. Nhân tố quy mô công ty (SIZE) ----------------------------------------------26 2.3.2. Nhân tố lợi nhuận kinh doanh (ROE)----------------------------------------27 2.3.3. Nhân tố đòn bẩy tài chính (DEBT) ------------------------------------------27 2.3.4. Nhân tố loại công ty kiểm toán (AUD)--------------------------------------27 2.4. Phƣơng pháp nghiên cứu ---------------------------------------------------------28 2.4.1. Đo lƣờng biến phụ thuộc và biến độc lập trong mô hình nghiên cứu ---28 2.4.2 . Mô hình nghiên cứu -----------------------------------------------------------29 2.4.3. Mẫu nghiên cứu và phƣơng pháp thu thập dữ liệu-------------------------30 2.4.3.1. Phƣơng pháp chọn mẫu nghiên cứu ------------------------------------30 2.4.3.2. Phƣơng pháp thu thập dữ liệu -------------------------------------------30 2.5. Quy trình nghiên cứu--------------------------------------------------------------30 2.5.1. Thiết kế quy trình nghiên cứu ------------------------------------------------30 2.5.2. Quy trình nghiên cứu ----------------------------------------------------------30 Chƣơng 3: THỰC TRẠNG CÔNG BỐ THÔNG TIN TRÊN SỞ GIAO DỊCH CHỨNG KHOÁN HÀ NỘI ---------------------------------------------------------------32
  • 9. vii 3.1. Tổng quan về thị trƣờng chứng khoán Việt Nam (Nguồn: Công ty chứng khoán VCBS) -----------------------------------------------------------------------------32 3.1.1. Thị trƣờng chứng khoán là gì?------------------------------------------------32 3.1.2. Chức năng của thị trƣờng chứng khoán -------------------------------------32 3.1.3. Cơ cấu thị trƣờng chứng khoán-----------------------------------------------33 3.1.4. Các nguyên tắc hoạt động của thị trƣờng chứng khoán -------------------34 3.2. Thực trạng công bố thông tin trên thị trƣờng chứng khoán (Nguồn: Vietstock.vn) ------------------------------------------------------------------------------35 3.3. Lịch sử hình thành và phát triển của Sở giao dịch chứng khoán Hà Nội -----------------------------------------------------------------------------------------------38 3.4. Thực trạng vấn đề công bố thông tin trên Sở giao dịch chứng khoán Hà Nội ------------------------------------------------------------------------------------------41 Chƣơng 4: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU--------------------------------------------------43 4.1. Mô tả mẫu điều tra-----------------------------------------------------------------43 4.2. Thống kê mô tả----------------------------------------------------------------------43 4.3. Phân tích tƣơng quan--------------------------------------------------------------44 4.4. Kết quả phân tích hồi quy --------------------------------------------------------44 Chƣơng 5: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ---------------------------------------------47 5.1. Kết luận-------------------------------------------------------------------------------47 5.2. Các kiến nghị ------------------------------------------------------------------------47 5.2.1. Tăng cƣờng giám sát của Ủy ban chứng khoán đối với việc công bố thông tin của các công ty niêm yết --------------------------------------------------48 5.2.2. Các kiến nghị liên quan đến việc ban hành các chuẩn mực kế toán-----48 5.2.3. Hoàn thiện phƣơng tiện công bố thông tin----------------------------------49 5.3 Hạn chế của đề tài-------------------------------------------------------------------49 5.4. Hƣớng nghiên cứu tiếp theo------------------------------------------------------ 50
  • 10. viii DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CÁC CHỮ VIẾT TẮT HOSE Ho Chi Minh City Stock Exchange HNX Ha Noi Stock Exchange IASB International Accounting Standard Board FASB Financial Accounting Standards Boar ROE Return on equity RE Random Effects FE Fixed Effects GDCK Giao dịch chứng khoán CBTT&MB Công bố thông tin và minh bạch BCTC Báo cáo tài chính TT-BTC Thông tƣ – Bộ tài chính QĐ-TTg Quyết định – Thủ tƣớng
  • 11. ix DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU BảNG 2.1: MÔ Tả VÀ ĐO LƢờNG CÁC BIếN ĐộC LậP TRONG MÔ HÌNH NGHIÊN CứU --------------------------------------------------------------------------------29 BảNG 4.1 PHÂN Bổ MẫU ĐIềU TRA----------------------------------------------------43 BảNG 4.2 THốNG KÊ MÔ Tả CÁC BIếN ĐịNH LƢợNG TRONG MÔ HÌNH ---43 BảNG 4.3 MA TRậN Hệ Số TƢƠNG QUAN GIữA CÁC BIếN TRONG MÔ HÌNH --------------------------------------------------------------------------------------------------44 BảNG 4.4: KếT QUả PHÂN TÍCH HồI QUY THEO PHƢƠNG PHÁP RE VÀ FE --------------------------------------------------------------------------------------------------45 DANH MỤC CÁC SƠ ĐỒ Sơ đồ 2.1: : Mô hình nghiên cứu “Các nhân tố ảnh hƣởng đến tính kịp thời của BCTC các công ty niêm yết trên thị trƣờng chứng khoán thành phố Hà Nội”..........26
  • 12. 1 Chƣơng 1: MỞ ĐẦU 1.1. Đặt vấn đề nghiên cứu Thị trƣờng chứng khoán đã trải qua gần 20 năm hoạt động. Trong tất cả các hoạt động nói chung trên thị trƣờng chứng khoán thì thông tin luôn là yếu tố hàng đầu và không thể thiếu khi thực hiện các hoạt động đầu tƣ. Thông tin lại càng quan trọng hơn đối với các nhà đầu tƣ trên thị trƣờng chứng khoán. Trong đó, thông tin báo cáo tài chính lại càng có ý nghĩa hơn đối với quyết định của các nhà đầu tƣ. Sự chính xác và kịp thời là yếu tố quan trọng của thông tin giúp cho nhà đầu tƣ có những quyết định chính xác. Thông tin chính xác và kịp thời sẽ giúp nhà đầu tƣ có những phân tích, xem xét và đƣa ra những quyết định kinh tế. Chính vì vậy, việc công khai, minh bạch và sự kịp thời của thông tin tài chính là một trong những nhân tố giúp cho việc bảo vệ quyền lợi của nhà đầu tƣ và giúp cho thị trƣờng chứng khoán hoạt động ngày càng hiệu quả. Thông tin của báo cáo tài chính càng có giá trị khi thời gian công bố càng ngắn. Ở Việt Nam, khung pháp lý quy định về thời gian công bố thông tin báo cáo tài chính đã đƣợc quy định cụ thể kể từ khi thị trƣờng chứng khoán hình thành. Tuy nhiên, việc công bố thông tin của các công ty niêm yết trên thị trƣờng chứng khoán làm cho tính minh bạch và công khai của thông tin bị sụt giảm vì một số bất cập. Trong đó, việc công bố chậm thông tin báo cáo tài chính của các công ty đại chúng, các tổ chức kinh doanh chứng khoán là khá phổ biến. Ngoài ra, một số doanh nghiệp còn chƣa có ý thức trong việc công bố thông tin, việc công bố thông tin chỉ nhằm mục đích đối phó, chất lƣợng thông tin đƣợc công bố thấp. Xuất phát từ thực tiễn nhƣ vậy, tác giả chọn đề tài nghiên cứu “Các yếu tố ảnh hƣởng đến tính kịp thời báo cáo tài chính của các công ty niêm yết trên Sở giao dịch chứng khoán Hà Nội” để làm đề tài nghiên cứu. 1.2. Mục tiêu nghiên cứu 1.2.1. Mục tiêu chung Phân tích sự ảnh hƣởng của các yếu tố đến tính kịp thời của báo cáo tài chính của các công ty niêm yết trên Sở giao dịch chứng khoán Hà Nội. Từ đó đề xuất một số giải pháp nâng cao tính kịp thời báo cáo tài chính của các công ty niêm yết trên yết trên Sở giao dịch chứng khoán Hà Nội.
  • 13. 2 1.2.2. Mục tiêu cụ thể - Mô tả tổng quan về Sở Giao dịch chứng khoán Hà Nội và thực trạng vấn đề công bố thông tin của các công ty niêm yết. - Phân tích sự ảnh hƣởng của các yếu tố đến tính kịp thời của báo cáo tài chính của công ty niêm yết trên Sở giao dịch chứng khoán Hà Nội. - Đƣa ra một số giải pháp nhằm nâng cao kịp thời báo cáo tài chính của các công ty niêm yết trên Sở giao dịch chứng khoán Hà Nội. 1.3. Phƣơng pháp nghiên cứu 1.3.1. Phương pháp thu thập số liệu Nghiên cứu này sử dụng số liệu đƣợc thu thập từ thông tin trên báo cáo tài chính của các công ty niêm yết đƣợc công bố website công ty và trên website Sở giao dịch chứng khoán Hà Nội, các trang website chứng khoán từ năm 2014 – 2016. 1.3.2. Phương pháp phân tích số liệu Nghiên cứu này tiến hành tính toán các chỉ tiêu trên bảng excel và đƣa vào chạy dữ liệu trên phần mềm Eviews 6. Nội dung chi tiết phƣơng pháp nghiên cứu sẽ đƣợc trình bày tại chƣơng 2. 1.4. Phạm vi nghiên cứu 1.4.1. Về không gian Nghiên cứu đƣợc thực hiện dựa trên dữ liệu báo cáo tài chính của các công ty niêm yết trên Sở giao dịch chứng khoán Hà Nội. 1.4.2. Về thời gian - Số liệu sử dụng cho đề tài đƣợc lấy từ năm 2014 - 2016. - Thời gian nghiên cứu thực hiện đề tài từ 02/2017 đến 05/2017. 1.5. Kết cấu đề tài Kết cấu đề tài gồm 5 chƣơng: Chƣơng 1: Mở đầu Chƣơng 2: Cơ sở lý luận và phƣơng pháp nghiên cứu Chƣơng 3: Thực trạng công bố thông tin trên Sở GDCK Hà Nội Chƣơng 4: Kết quả nghiên cứu Chƣơng 5: Kết luận và kiến nghị
  • 14. 3 Chƣơng 2: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 2.1. Tổng quan về báo cáo tài chính 2.1.1. Khái niệm, vai trò và mục đích của báo cáo tài chính 2.1.1.1. Khái niệm của báo cáo tài chính Báo cáo tài chính là các thông tin kinh tế của doanh nghiệp đƣợc trình bày dƣới dạng các bảng biểu, cung cấp cho ngƣời sử dụng tình hình tài chính, tình hình hoạt động kinh doanh và các luồng tiền trong doanh nghiệp để ngƣời sử dụng có thể đƣa ra các quyết định kinh tế. Báo cáo tài chính là những báo cáo tổng hợp nhất về tình hình tài sản, vốn chủ sở hữu và nợ phải trả cũng nhƣ tình hình tài chính, kết quả kinh doanh trong kỳ của doanh nghiệp. Nói cách khác, báo cáo kế toán tài chính là phƣơng tiện trình bày khả năng sinh lời và thực trạng tài chính của doanh nghiệp cho những ngƣời quan tâm (chủ doanh nghiệp nhà đầu tƣ, nhà cho vay, cơ quan thuế và các cơ quan chức năng,…). Ở Việt Nam, báo cáo tài chính bao gồm: Bảng cân đối kế toán, Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh, Báo cáo lƣu chuyển tiền tệ và Thuyết minh báo cáo tài chính. Thời hạn nộp báo cáo tài chính ở Việt Nam đƣợc quy định trong Thông tƣ 200/2014/TT-BTC: Đối với doanh nghiệp nhà nƣớc a) Thời ha ̣n nộp Báo cáo tài chính quý: - Đơn vi ̣kế toán phải nộp Báo cáo tài chính quý châ ̣m nhất là 20 ngày, kể tƣ̀ ngày kết thúc kỳ kế toán quý ; Đối với công ty mẹ , Tổng công ty Nhà nƣớc châ ̣m nhất là 45 ngày; - Đơn vi ̣kế toán trƣ̣c thuộc doanh nghiê ̣p, Tổng công ty Nhà nƣớc nộp Báo cáo tài chính quý cho công ty mẹ , Tổng công ty theo thời ha ̣n do công ty me ̣, Tổng công ty quy đi ̣nh. b) Thời ha ̣n nộp Báo cáo tài chính năm: - Đơn vi ̣kế toán phải nộp Báo cáo tài chính năm châ ̣m nhất là 30 ngày, kể tƣ̀ ngày kết thúc kỳ kế toán năm ; Đối với công ty mẹ , Tổng công ty nhà nƣớc châ ̣m nhất là 90 ngày; - Đơn vi ̣kế toán trƣ̣c thuộc Tổng công ty nhà nƣớc nộp Báo cáo tài chính năm cho công ty me ̣, Tổng công ty theo thời ha ̣n do công ty me ̣, Tổng công ty quy đi ̣nh.
  • 15. 4 Đối với các loại doanh nghiệp khác: a) Đơn vi ̣kế toán là doanh nghiê ̣p tƣ nhân và công ty hợp danh phải nộp Báo cáo tài chính năm chậm nhất là 30 ngày, kể tƣ̀ ngày kết thúc kỳ kế toán năm ; đối với các đơn vị kế toán khác, thời ha ̣n nộp Báo cáo tài chính năm châ ̣m nhất là 90 ngày; b) Đơn vi ̣kế toán trƣ̣c thuộc nộp Bá o cáo tài chính năm cho đơn vi ̣kế toán cấp trên theo thời ha ̣n do đơn vi ̣kế toán cấp trên quy đi ̣nh. Theo thông tƣ 155 của Bộ tài chính phát hành ngày 06 tháng 10 năm 2015 “Hƣớng dẫn công bố thông tin trên thị trƣờng chứng khoán” quy định về việc công bố thông tin nhƣ sau: Nguyên tắc công bố thông tin 1. Việc công bố thông tin phải đầy đủ, chính xác, kịp thời theo quy định pháp luật và bảo đảm: a) Đối tƣợng công bố thông tin phải chịu trách nhiệm về nội dung thông tin công bố. Trƣờng hợp có sự thay đổi nội dung thông tin đã công bố, đối tƣợng công bố thông tin phải công bố nội dung thay đổi và lý do thay đổi so với thông tin đã công bố trƣớc đó; b) Trƣờng hợp có sự kiện, thông tin làm ảnh hƣởng đến giá chứng khoán, đối tƣợng công bố thông tin phải xác nhận hoặc đính chính về sự kiện, thông tin đó trong vòng 24 giờ, kể từ khi nhận biết đƣợc về sự kiện, thông tin đó hoặc theo yêu cầu của Ủy ban Chứng khoán Nhà nƣớc, Sở giao dịch chứng khoán; c) Việc công bố các thông tin cá nhân bao gồm số Thẻ căn cƣớc công dân, số Chứng minh nhân dân hoặc số Hộ chiếu còn hiệu lực, địa chỉ liên lạc, địa chỉ thƣờng trú, số điện thoại, số fax, email, số tài khoản giao dịch chứng khoán, số tài khoản lƣu ký chứng khoán, số tài khoản ngân hàng chỉ đƣợc thực hiện nếu chủ thể liên quan đồng ý. 2. Các công ty đại chúng, tổ chức phát hành trái phiếu, Công ty chứng khoán, công ty quản lý quỹ, chi nhánh công ty quản lý quỹ nƣớc ngoài tại Việt Nam, quỹ đại chúng, Sở giao dịch chứng khoán, Trung tâm lƣu ký chứng khoán Việt Nam, Nhà đầu tƣ thuộc đối tƣợng công bố thông tin theo quy định pháp luật và các cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan khác khi công bố thông tin phải đồng thời báo cáo Ủy ban Chứng khoán Nhà nƣớc và Sở giao dịch chứng khoán nơi chứng khoán đó niêm yết, đăng ký giao dịch về nội dung thông tin công bố, bao gồm đầy đủ các thông tin theo quy định. Trƣờng hợp thông tin công bố bao gồm các thông tin cá nhân quy định tại điểm c khoản 1 Điều này và các đối tƣợng công bố thông tin
  • 16. 5 không muốn công khai các thông tin này thì phải gửi Ủy ban Chứng khoán Nhà nƣớc và Sở giao dịch chứng khoán 02 bản tài liệu, trong đó 01 bản báo cáo về việc công bố thông tin bao gồm đầy đủ thông tin cá nhân và 01 bản báo cáo không bao gồm thông tin cá nhân để Ủy ban Chứng khoán Nhà nƣớc và Sở giao dịch chứng khoán nơi chứng khoán đó niêm yết, đăng ký giao dịch thực hiện công bố thông tin. 3. Các đối tƣợng công bố thông tin có trách nhiệm bảo quản, lƣu giữ thông tin đã báo cáo, công bố theo quy định sau: a) Các thông tin công bố định kỳ phải đƣợc lƣu giữ dƣới dạng văn bản (nếu có) và dữ liệu điện tử tối thiểu 10 năm. Các thông tin này phải đƣợc lƣu giữ trên trang thông tin điện tử của đối tƣợng công bố thông tin tối thiểu là 05 năm; b) Các thông tin công bố bất thƣờng hoặc theo yêu cầu phải lƣu giữ trên trang thông tin điện tử của đối tƣợng công bố thông tin trong tối thiểu 05 năm. 4. Ngôn ngữ thông tin công bố trên thị trƣờng chứng khoán là tiếng Việt. Việc công bố thông tin bằng tiếng Việt và tiếng Anh đƣợc áp dụng đối với Sở giao dịch chứng khoán, Trung tâm lƣu ký chứng khoán theo quy định của Sở giao dịch chứng khoán, Trung tâm lƣu ký chứng khoán đƣợc Ủy ban Chứng khoán Nhà nƣớc chấp thuận. Các đối tƣợng khác đƣợc khuyến khích công bố thông tin bằng tiếng Anh theo hƣớng dẫn tại Quy chế của Sở giao dịch chứng khoán, Ủy ban Chứng khoán Nhà nƣớc. Trƣờng hợp công bố thông tin bằng tiếng Việt và tiếng Anh thì nội dung thông tin công bố bằng tiếng Anh chỉ có tính tham khảo. Ngƣời thực hiện công bố thông tin 1. Các đối tƣợng công bố thông tin là tổ chức phải thực hiện nghĩa vụ công bố thông tin thông qua 01 ngƣời đại diện theo pháp luật hoặc 01 cá nhân là ngƣời đƣợc ủy quyền công bố thông tin của tổ chức đó. a) Ngƣời đại diện theo pháp luật phải chịu trách nhiệm về tính đầy đủ, chính xác và kịp thời về thông tin do ngƣời đƣợc ủy quyền công bố thông tin công bố. Trƣờng hợp phát sinh sự kiện công bố thông tin mà cả ngƣời đại diện theo pháp luật và ngƣời đƣợc ủy quyền công bố thông tin đều vắng mặt thì thành viên giữ chức vụ cao nhất của Ban Điều hành có trách nhiệm thay thế thực hiện công bố thông tin; b) Tổ chức phải đăng ký, đăng ký lại ngƣời đại diện theo pháp luật hoặc ngƣời đƣợc ủy quyền công bố thông tin theo Phụ lục số 01 ban hành kèm theo Thông tƣ này cùng với Bản cung cấp thông tin của ngƣời đại diện theo pháp luật hoặc ngƣời đƣợc ủy quyền công bố thông tin theo Phụ lục số 03 ban hành kèm theo Thông tƣ
  • 17. 6 này cho Ủy ban Chứng khoán Nhà nƣớc và Sở giao dịch chứng khoán tối thiểu 24 giờ trƣớc khi việc ủy quyền có hiệu lực. 2. Nhà đầu tƣ thuộc đối tƣợng công bố thông tin là cá nhân có thể tự thực hiện nghĩa vụ công bố thông tin hoặc ủy quyền cho 01 tổ chức (công ty chứng khoán, công ty quản lý quỹ, công ty đại chúng, thành viên lƣu ký, Trung tâm lƣu ký chứng khoán hoặc tổ chức khác) hoặc 01 cá nhân khác thực hiện nghĩa vụ công bố thông tin nhƣ sau: a) Trƣờng hợp tự thực hiện nghĩa vụ công bố thông tin, trong lần công bố thông tin đầu tiên, nhà đầu tƣ cá nhân phải nộp cho Ủy ban Chứng khoán Nhà nƣớc và Sở giao dịch chứng khoán Bản cung cấp thông tin theo Phụ lục số 03 ban hành kèm theo Thông tƣ này và có trách nhiệm cung cấp chính xác, kịp thời và đầy đủ thông tin khi có sự thay đổi các nội dung trong Bản cung cấp thông tin nêu trên; b) Trƣờng hợp ủy quyền công bố thông tin, nhà đầu tƣ cá nhân phải chịu trách nhiệm về tính đầy đủ, chính xác và kịp thời về thông tin do ngƣời đƣợc ủy quyền công bố thông tin công bố. Nhà đầu tƣ có trách nhiệm cung cấp chính xác, kịp thời và đầy đủ thông tin về tình trạng sở hữu chứng khoán của mình và mối quan hệ với ngƣời có liên quan (nếu có) cho tổ chức hoặc cá nhân đƣợc ủy quyền công bố thông tin để những ngƣời này thực hiện nghĩa vụ báo cáo sở hữu, công bố thông tin theo quy định pháp luật; Nhà đầu tƣ cá nhân đăng ký, đăng ký lại ngƣời đƣợc ủy quyền công bố thông tin theo Phụ lục số 02 ban hành kèm theo Thông tƣ này cùng Bản cung cấp thông tin của nhà đầu tƣ cá nhân đó và của ngƣời đƣợc ủy quyền công bố thông tin theo Phụ lục số 03 ban hành kèm theo Thông tƣ này (trƣờng hợp ngƣời đƣợc ủy quyền công bố thông tin là cá nhân) cho Ủy ban Chứng khoán Nhà nƣớc, Sở giao dịch chứng khoán tối thiểu 24 giờ trƣớc khi việc ủy quyền có hiệu lực. 3. Nhà đầu tƣ nƣớc ngoài thực hiện nghĩa vụ báo cáo và công bố thông tin theo quy định của Thông tƣ này và pháp luật chứng khoán hƣớng dẫn hoạt động đầu tƣ nƣớc ngoài trên thị trƣờng chứng khoán Việt Nam. 4. Việc công bố thông tin của quỹ đại chúng, công ty đầu tƣ chứng khoán đại chúng do công ty quản lý quỹ thực hiện. Phƣơng tiện công bố thông tin 1. Các phƣơng tiện công bố thông tin bao gồm: a) Trang thông tin điện tử (website) của tổ chức là đối tƣợng công bố thông tin;
  • 18. 7 b) Hệ thống công bố thông tin của Ủy ban Chứng khoán Nhà nƣớc; c) Trang thông tin điện tử của Sở giao dịch chứng khoán; d) Trang thông tin điện tử của Trung tâm lƣu ký chứng khoán; đ) Các phƣơng tiện thông tin đại chúng khác theo quy định pháp luật (báo in, báo điện tử...). 2. Tổ chức là đối tƣợng công bố thông tin phải lập trang thông tin điện tử theo quy định sau: a) Công ty đại chúng phải lập trang thông tin điện tử trong thời hạn 06 tháng kể từ ngày trở thành công ty đại chúng. Tổ chức phát hành trái phiếu ra công chúng phải lập trang thông tin điện tử trƣớc khi thực hiện chào bán trái phiếu ra công chúng. Công ty chứng khoán, công ty quản lý quỹ phải lập trang thông tin điện tử khi chính thức hoạt động. Tổ chức niêm yết, đăng ký giao dịch phải lập trang thông tin điện tử khi thực hiện thủ tục đăng ký niêm yết, đăng ký giao dịch trên Sở giao dịch chứng khoán; b) Các tổ chức khi lập trang thông tin điện tử phải báo cáo với Ủy ban Chứng khoán Nhà nƣớc, Sở giao dịch chứng khoán và công khai địa chỉ trang thông tin điện tử và mọi thay đổi liên quan đến địa chỉ này trong thời hạn 03 ngày làm việc, kể từ ngày hoàn tất việc lập trang thông tin điện tử hoặc khi thay đổi địa chỉ trang thông tin điện tử này; c) Trang thông tin điện tử phải có các nội dung về ngành, nghề kinh doanh và các nội dung phải thông báo công khai trên Cổng thông tin quốc gia về đăng ký doanh nghiệp theo quy định của Luật doanh nghiệp và mọi thay đổi liên quan tới các nội dung này; chuyên mục riêng về quan hệ cổ đông (nhà đầu tƣ), trong đó phải công bố Điều lệ công ty, Quy chế quản trị nội bộ (nếu có), Bản cáo bạch (nếu có) và các thông tin công bố định kỳ, bất thƣờng và theo yêu cầu quy định tại Thông tƣ này; d) Trang thông tin điện tử phải hiển thị thời gian đăng tải thông tin, đồng thời phải đảm bảo nhà đầu tƣ có thể dễ dàng tìm kiếm và tiếp cận đƣợc các dữ liệu trên trang thông tin điện tử đó. 3. Công ty đại chúng, tổ chức phát hành, công ty chứng khoán, công ty quản lý quỹ phải thực hiện công bố thông tin trên các phƣơng tiện quy định tại điểm a, b khoản 1 Điều này.
  • 19. 8 4. Tổ chức niêm yết, đăng ký giao dịch; công ty chứng khoán thành viên; quỹ đại chúng niêm yết, công ty đầu tƣ chứng khoán đại chúng thực hiện công bố thông tin trên các phƣơng tiện quy định tại điểm a, b, c khoản 1 Điều này. 5. Sở giao dịch chứng khoán thực hiện công bố thông tin trên phƣơng tiện quy định tại điểm c khoản 1 Điều này. 6. Trung tâm lƣu ký chứng khoán thực hiện công bố thông tin trên phƣơng tiện quy định tại điểm d khoản 1 Điều này. 7. Trƣờng hợp nghĩa vụ công bố thông tin phát sinh vào ngày nghỉ, ngày lễ theo quy định pháp luật, đối tƣợng nêu tại khoản 3 và 4 Điều này thực hiện công bố thông tin trên phƣơng tiện quy định tại điểm a, khoản 1 Điều này và thực hiện đầy đủ nghĩa vụ công bố thông tin theo quy định pháp luật sau khi ngày nghỉ, ngày lễ kết thúc. 8. Việc công bố thông tin trên hệ thống công bố thông tin của Ủy ban Chứng khoán Nhà nƣớc, trang thông tin điện tử của Sở giao dịch chứng khoán thực hiện theo hƣớng dẫn của Ủy ban Chứng khoán Nhà nƣớc, Sở giao dịch chứng khoán. Tạm hoãn công bố thông tin 1. Đối tƣợng công bố thông tin đƣợc tạm hoãn công bố thông tin trong trƣờng hợp vì những lý do bất khả kháng (thiên tai, hỏa hoạn,...). Đối tƣợng công bố thông tin phải báo cáo Ủy ban Chứng khoán Nhà nƣớc, Sở giao dịch chứng khoán về việc tạm hoãn công bố thông tin ngay khi xảy ra sự kiện, trong đó nêu rõ lý do của việc tạm hoãn công bố thông tin, đồng thời công bố về việc tạm hoãn công bố thông tin. 2. Ngay sau khi đã khắc phục đƣợc tình trạng bất khả kháng, đối tƣợng công bố thông tin có trách nhiệm công bố đầy đủ các thông tin mà trƣớc đó chƣa công bố theo quy định pháp luật. Xử lý vi phạm về công bố thông tin Tổ chức, cá nhân có hành vi vi phạm quy định pháp luật về công bố thông tin thì tùy theo tính chất, mức độ vi phạm mà bị xử lý kỷ luật, xử phạt vi phạm hành chính hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự; nếu gây thiệt hại thì phải bồi thƣờng theo quy định pháp luật. Công bố thông tin định kỳ 1. Công ty đại chúng phải công bố báo cáo tài chính năm đã đƣợc kiểm toán bởi tổ chức kiểm toán đƣợc chấp thuận thực hiện kiểm toán cho đơn vị có lợi ích công chúng theo nguyên tắc sau:
  • 20. 9 a) Báo cáo tài chính phải bao gồm đầy đủ các báo cáo, phụ lục, thuyết minh theo quy định pháp luật về kế toán doanh nghiệp; Trƣờng hợp công ty đại chúng là công ty mẹ của một tổ chức khác, công ty đại chúng phải công bố 02 báo cáo: báo cáo tài chính năm của riêng đơn vị mình và báo cáo tài chính năm hợp nhất theo quy định pháp luật về kế toán doanh nghiệp; Trƣờng hợp công ty đại chúng là doanh nghiệp cấp trên có các đơn vị trực thuộc không có tƣ cách pháp nhân thì phải công bố báo cáo tài chính năm của riêng đơn vị mình và báo cáo tài chính năm tổng hợp theo quy định pháp luật về kế toán doanh nghiệp; b) Toàn văn báo cáo tài chính năm đã đƣợc kiểm toán phải đƣợc công bố đầy đủ, kể cả báo cáo kiểm toán về báo cáo tài chính đó. Trƣờng hợp kiểm toán không chấp nhận toàn phần báo cáo tài chính, công ty đại chúng phải công bố báo cáo tài chính năm, báo cáo kiểm toán kèm theo văn bản giải trình của công ty. c) Thời hạn công bố báo cáo tài chính năm: 1. Công ty đại chúng phải công bố báo cáo tài chính năm đã đƣợc kiểm toán trong thời hạn 10 ngày, kể từ ngày tổ chức kiểm toán ký báo cáo kiểm toán nhƣng không vƣợt quá 90 ngày, kể từ ngày kết thúc năm tài chính; Trƣờng hợp công ty đại chúng không thể hoàn thành việc công bố báo cáo tài chính năm trong thời hạn nêu trên do phải lập báo cáo tài chính năm hợp nhất hoặc báo cáo tài chính năm tổng hợp; hoặc do các công ty con, công ty liên kết của công ty đại chúng cũng phải lập báo cáo tài chính năm có kiểm toán, báo cáo tài chính năm hợp nhất hoặc báo cáo tài chính năm tổng hợp thì Ủy ban Chứng khoán Nhà nƣớc xem xét gia hạn thời gian công bố báo cáo tài chính năm khi có yêu cầu bằng văn bản của công ty, nhƣng tối đa không quá 100 ngày, kể từ ngày kết thúc năm tài chính bảo đảm phù hợp với quy định pháp luật liên quan. 2. Công ty đại chúng phải lập báo cáo thƣờng niên theo Phụ lục số 04 ban hành kèm theo Thông tƣ này và công bố báo cáo này chậm nhất là 20 ngày sau ngày công bố báo cáo tài chính năm đƣợc kiểm toán nhƣng không vƣợt quá 120 ngày, kể từ ngày kết thúc năm tài chính. Thông tin tài chính trong báo cáo thƣờng niên phải phù hợp với báo cáo tài chính năm đƣợc kiểm toán. 3. Công bố thông tin về họp Đại hội đồng cổ đông thƣờng niên
  • 21. 10 a) Chậm nhất 10 ngày trƣớc ngày khai mạc họp Đại hội đồng cổ đông, công ty đại chúng phải công bố trên trang thông tin điện tử của công ty và của Ủy ban Chứng khoán Nhà nƣớc, Sở giao dịch chứng khoán (trƣờng hợp là tổ chức niêm yết, tổ chức đăng ký giao dịch) về việc họp Đại hội đồng cổ đông, trong đó nêu rõ đƣờng dẫn đến toàn bộ tài liệu họp Đại hội đồng cổ đông thƣờng niên, bao gồm: thông báo mời họp, mẫu chỉ định đại diện theo ủy quyền dự họp, chƣơng trình họp, phiếu biểu quyết, danh sách và thông tin chi tiết của các ứng cử viên trong trƣờng hợp bầu thành viên Ban Kiểm soát, thành viên Hội đồng quản trị; các tài liệu tham khảo làm cơ sở thông qua quyết định và dự thảo nghị quyết đối với từng vấn đề trong chƣơng trình họp; Tài liệu họp Đại hội đồng cổ đông phải đƣợc đăng tải và cập nhật các sửa đổi, bổ sung (nếu có) cho tới khi kết thúc Đại hội đồng cổ đông; b) Trƣờng hợp không tổ chức thành công cuộc họp Đại hội đồng cổ đông lần thứ nhất, công ty đại chúng phải công bố về chƣơng trình và thời điểm dự kiến tổ chức các cuộc họp kế tiếp, tiếp tục duy trì việc đăng tải và cho phép cổ đông tải tài liệu họp Đại hội đồng cổ đông theo quy định tại điểm a khoản này cho tới khi tổ chức thành công Đại hội đồng cổ đông. Thời điểm tổ chức các cuộc họp kế tiếp thực hiện theo quy định pháp luật về doanh nghiệp; c) Biên bản họp, nghị quyết của Đại hội đồng cổ đông thƣờng niên phải đƣợc công bố theo quy định tại điểm c khoản 1 Điều 9 Thông tƣ này. 4. Công bố thông tin về hoạt động chào bán và báo cáo sử dụng vốn a) Công ty đại chúng thực hiện chào bán chứng khoán riêng lẻ, chào bán chứng khoán ra công chúng thực hiện nghĩa vụ công bố thông tin theo quy định pháp luật về chào bán chứng khoán; b) Trƣờng hợp huy động vốn để thực hiện dự án đầu tƣ, định kỳ 06 tháng kể từ ngày kết thúc đợt chào bán cho đến khi hoàn thành dự án; hoặc cho đến khi đã giải ngân hết số tiền huy động đƣợc, công ty đại chúng phải báo cáo Ủy ban Chứng khoán Nhà nƣớc và công bố thông tin về tiến độ sử dụng vốn thu đƣợc từ đợt chào bán. Trƣờng hợp thay đổi các nội dung tại phƣơng án sử dụng vốn, mục đích sử dụng vốn, trong vòng 10 ngày kể từ khi ra quyết định thay đổi các nội dung này, tổ chức phát hành phải báo cáo Ủy ban Chứng khoán Nhà nƣớc và công bố thông tin nội dung thay đổi trên trang thông tin điện tử của tổ chức phát hành. Mọi thay đổi phải đƣợc báo cáo lại tại Đại hội đồng cổ đông gần nhất.
  • 22. 11 Tổ chức phát hành phải công bố báo cáo sử dụng vốn đƣợc kiểm toán xác nhận tại Đại hội đồng cổ đông hoặc thuyết minh chi tiết việc sử dụng vốn thu đƣợc từ đợt chào bán trong báo cáo tài chính năm đƣợc kiểm toán xác nhận. Quy định này không áp dụng đối với trƣờng hợp công ty đại chúng chào bán cổ phiếu để hoán đổi các khoản nợ hoặc hoán đổi cổ phần, phần vốn góp. 5. Công bố thông tin về tỷ lệ sở hữu nƣớc ngoài Công ty đại chúng phải công bố thông tin về giới hạn tỷ lệ sở hữu nƣớc ngoài của công ty mình và các thay đổi liên quan đến tỷ lệ sở hữu này trên trang thông tin điện tử của công ty, của Sở giao dịch chứng khoán và Trung tâm lƣu ký chứng khoán theo quy định pháp luật chứng khoán hƣớng dẫn hoạt động đầu tƣ nƣớc ngoài trên thị trƣờng chứng khoán Việt Nam. Công bố thông tin bất thƣờng 1. Công ty đại chúng phải công bố thông tin bất thƣờng trong thời hạn 24 giờ, kể từ khi xảy ra một trong các sự kiện sau đây: a) Tài khoản của công ty tại ngân hàng bị phong tỏa hoặc đƣợc phép hoạt động trở lại sau khi bị phong tỏa, ngoại trừ trƣờng hợp phong tỏa theo yêu cầu của chính công ty; b) Tạm ngừng một phần hoặc toàn bộ hoạt động kinh doanh; bổ sung hoặc rút bớt một hoặc một số ngành nghề đầu tƣ, kinh doanh; bị đình chỉ hoặc thu hồi Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp hoặc Giấy phép thành lập và hoạt động hoặc Giấy phép hoạt động; thay đổi thông tin trong Bản cáo bạch sau khi đã đƣợc Ủy ban Chứng khoán Nhà nƣớc cấp Giấy chứng nhận đăng ký chào bán; c) Thông qua quyết định của Đại hội đồng cổ đông (bao gồm nghị quyết của Đại hội đồng cổ đông, biên bản họp hoặc biên bản kiểm phiếu (trong trƣờng hợp lấy ý kiến cổ đông bằng văn bản)). Trƣờng hợp Đại hội đồng cổ đông thông qua việc hủy niêm yết, công ty phải công bố thông tin về việc hủy niêm yết kèm theo tỷ lệ thông qua của cổ đông không phải là cổ đông lớn; d) Quyết định mua hoặc bán cổ phiếu quỹ; ngày thực hiện quyền mua cổ phiếu của ngƣời sở hữu trái phiếu kèm theo quyền mua cổ phiếu hoặc ngày thực hiện chuyển đổi trái phiếu chuyển đổi sang cổ phiếu; quyết định chào bán chứng khoán ra nƣớc ngoài và các quyết định liên quan đến việc chào bán chứng khoán theo quy định pháp luật về doanh nghiệp; đ) Quyết định về mức cổ tức, hình thức trả cổ tức, thời gian trả cổ tức; quyết định tách, gộp cổ phiếu; e) Quyết định về việc tổ chức lại doanh nghiệp (chia, tách, hợp nhất, sáp nhập doanh nghiệp), giải thể doanh nghiệp; thay đổi tên công ty, con dấu của công ty;
  • 23. 12 thay đổi địa điểm, thành lập mới hoặc đóng cửa trụ sở chính, chi nhánh, phòng giao dịch; sửa đổi, bổ sung Điều lệ; chiến lƣợc, kế hoạch phát triển trung hạn và kế hoạch kinh doanh hàng năm của công ty; g) Quyết định thay đổi kỳ kế toán, chính sách kế toán áp dụng (trừ trƣờng hợp thay đổi chính sách kế toán áp dụng do thay đổi quy định pháp luật); thông báo doanh nghiệp kiểm toán đã ký hợp đồng kiểm toán báo cáo tài chính năm hoặc thay đổi doanh nghiệp kiểm toán (sau khi đã ký hợp đồng); doanh nghiệp kiểm toán từ chối kiểm toán báo cáo tài chính của công ty; kết quả điều chỉnh hồi tố báo cáo tài chính (nếu có); ý kiến không phải là ý kiến chấp nhận toàn phần của kiểm toán viên đối với báo cáo tài chính; h) Quyết định tham gia góp vốn thành lập, mua để tăng sở hữu trong một công ty dẫn đến công ty đó trở thành công ty con, công ty liên doanh, công ty liên kết hoặc bán để giảm sở hữu tại công ty con, công ty liên doanh, công ty liên kết dẫn đến công ty đó không còn là công ty con, công ty liên doanh, công ty liên kết hoặc giải thể công ty con, công ty liên doanh, công ty liên kết; đóng, mở chi nhánh, nhà máy, văn phòng đại diện; i) Quyết định của Đại hội đồng cổ đông hoặc Hội đồng quản trị thông qua hợp đồng, giao dịch giữa công ty với ngƣời nội bộ hoặc ngƣời có liên quan; k) Quyết định phát hành trái phiếu chuyển đổi, cổ phiếu ƣu đãi; l) Khi có sự thay đổi số cổ phiếu có quyền biểu quyết đang lƣu hành. Thời điểm công bố thông tin thực hiện nhƣ sau: Trƣờng hợp công ty phát hành thêm cổ phiếu, tính từ thời điểm công ty báo cáo Ủy ban Chứng khoán Nhà nƣớc về kết quả phát hành theo quy định pháp luật về phát hành chứng khoán; Trƣờng hợp công ty giao dịch cổ phiếu quỹ, tính từ thời điểm công ty báo cáo kết quả giao dịch cổ phiếu quỹ theo quy định pháp luật về giao dịch cổ phiếu quỹ; Trƣờng hợp công ty mua lại cổ phiếu của cán bộ công nhân viên theo chƣơng trình lựa chọn của ngƣời lao động trong công ty hoặc mua lại cổ phiếu lẻ của công ty thông qua công ty chứng khoán; công ty chứng khoán mua cổ phiếu của chính mình theo yêu cầu của khách hàng hoặc để sửa lỗi giao dịch, công ty công bố thông tin trong vòng 10 ngày đầu tiên của tháng trên cơ sở các giao dịch đã hoàn tất và cập nhật đến ngày công bố thông tin. m) Khi nhận đƣợc Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp hoặc Giấy phép thành lập và hoạt động hoặc Giấy phép hoạt động của công ty đƣợc sửa đổi, bổ sung; n) Công ty thay đổi, bổ nhiệm mới, bổ nhiệm lại, bãi nhiệm ngƣời nội bộ. Trong vòng 03 ngày làm việc kể từ ngày công bố thông tin về việc thay đổi, bổ
  • 24. 13 nhiệm mới, bổ nhiệm lại, bãi nhiệm ngƣời nội bộ, công ty gửi cho Ủy ban Chứng khoán Nhà nƣớc, Sở giao dịch chứng khoán nơi công ty niêm yết, đăng ký giao dịch Bản cung cấp thông tin của ngƣời nội bộ mới (nếu có) theo Phụ lục số 03 ban hành kèm theo Thông tƣ này; o) Khi nhận đƣợc quyết định khởi tố, tạm giam, truy cứu trách nhiệm hình sự đối với ngƣời nội bộ của công ty; p) Khi nhận đƣợc bản án, quyết định của Tòa án liên quan đến hoạt động của công ty; kết luận của cơ quan thuế về việc công ty vi phạm pháp luật về thuế; q) Quyết định vay hoặc phát hành trái phiếu dẫn đến tổng giá trị các khoản vay của công ty có giá trị từ 30% vốn chủ sở hữu trở lên tính tại báo cáo tài chính năm gần nhất đã đƣợc kiểm toán hoặc báo cáo tài chính bán niên gần nhất đƣợc soát xét. Trƣờng hợp tổng giá trị các khoản vay của công ty đạt từ 30% vốn chủ sở hữu trở lên tính tại báo cáo tài chính năm gần nhất đã đƣợc kiểm toán hoặc báo cáo tài chính bán niên gần nhất đƣợc soát xét, công ty công bố thông tin về các quyết định vay thêm hoặc phát hành thêm trái phiếu có giá trị từ 10% vốn chủ sở hữu trở lên theo báo cáo tài chính năm gần nhất đã kiểm toán hoặc báo cáo tài chính bán niên gần nhất đƣợc soát xét; r) Công ty nhận đƣợc thông báo của Tòa án thụ lý đơn yêu cầu mở thủ tục phá sản doanh nghiệp; s) Khi xảy ra các sự kiện khác có ảnh hƣởng lớn đến hoạt động sản xuất, kinh doanh hoặc tình hình quản trị của công ty. 2. Công bố thông tin về Đại hội đồng cổ đông bất thƣờng hoặc thông qua nghị quyết Đại hội đồng cổ đông dƣới hình thức lấy ý kiến cổ đông bằng văn bản: a) Việc công bố thông tin về Đại hội đồng cổ đông bất thƣờng thực hiện theo quy định tại khoản 3 Điều 8 Thông tƣ này; b) Trƣờng hợp lấy ý kiến Đại hội đồng cổ đông bằng văn bản, chậm nhất 10 ngày trƣớc thời hạn phải gửi lại phiếu lấy ý kiến, công ty đại chúng phải công bố trên trang thông tin điện tử của mình, đồng thời gửi cho tất cả các cổ đông phiếu lấy ý kiến, dự thảo nghị quyết Đại hội đồng cổ đông và các tài liệu giải trình dự thảo nghị quyết. 3. Khi công bố thông tin theo quy định tại khoản 1 Điều này, công ty đại chúng phải nêu rõ sự kiện xảy ra, nguyên nhân và các giải pháp khắc phục (nếu có). 4. Công bố thông tin liên quan đến ngày đăng ký cuối cùng thực hiện quyền cho cổ đông hiện hữu. Công ty đại chúng báo cáo và nộp đầy đủ các tài liệu là căn cứ pháp lý liên quan đến ngày đăng ký cuối cùng dự kiến thực hiện quyền cho cổ đông hiện hữu cho
  • 25. 14 Trung tâm lƣu ký chứng khoán, Sở giao dịch chứng khoán (trƣờng hợp là tổ chức niêm yết, đăng ký giao dịch), báo cáo Ủy ban Chứng khoán Nhà nƣớc, đồng thời công bố thông tin chậm nhất 10 ngày trƣớc ngày đăng ký cuối cùng dự kiến. 5. Công bố thông tin trong các trƣờng hợp đặc biệt khác nhƣ sau: a) Sau khi thay đổi kỳ kế toán, công ty đại chúng công bố báo cáo tài chính khi thay đổi kỳ kế toán đã đƣợc kiểm toán theo quy định pháp luật về kế toán doanh nghiệp trong thời hạn 10 ngày, kể từ ngày tổ chức kiểm toán ký báo cáo kiểm toán; b) Sau khi hoàn tất việc chuyển đổi hình thức sở hữu doanh nghiệp, công ty đại chúng công bố báo cáo tài chính sau khi chuyển đổi hình thức sở hữu doanh nghiệp đã đƣợc kiểm toán theo quy định của pháp luật kế toán doanh nghiệp trong thời hạn 10 ngày, kể từ ngày tổ chức kiểm toán ký báo cáo kiểm toán; c) Sau khi chia, tách, sáp nhập, công ty đại chúng là doanh nghiệp bị chia, bị tách hoặc bị sáp nhập công bố Báo cáo tài chính khi chia tách, sáp nhập doanh nghiệp đã đƣợc kiểm toán theo quy định của pháp luật kế toán trong thời hạn 10 ngày, kể từ ngày tổ chức kiểm toán ký báo cáo kiểm toán. Công bố thông tin theo yêu cầu 1. Trong các trƣờng hợp sau đây, công ty đại chúng phải công bố thông tin trong vòng 24 giờ, kể từ khi nhận đƣợc yêu cầu của Ủy ban Chứng khoán Nhà nƣớc, Sở giao dịch chứng khoán nơi công ty niêm yết, đăng ký giao dịch: a) Khi xảy ra sự kiện ảnh hƣởng nghiêm trọng đến lợi ích hợp pháp của nhà đầu tƣ; b) Có thông tin liên quan đến công ty ảnh hƣởng lớn đến giá chứng khoán và cần phải xác nhận thông tin đó. 2. Nội dung thông tin công bố theo yêu cầu phải nêu rõ sự kiện đƣợc Ủy ban Chứng khoán Nhà nƣớc, Sở giao dịch chứng khoán yêu cầu công bố; nguyên nhân và đánh giá của công ty về tính xác thực của sự kiện đó, giải pháp khắc phục (nếu có). 2.1.1.2. Vai trò của báo cáo tài chính Đối với doanh nghiệp: Trong sự phát triển lâu dài của doanh nghiệp thì báo cáo tài chính đóng một vai trò rất quan trọng. Các số liệu do báo cáo tài chính cung cấp giúp cho các nhà quản lý tài chính của doanh nghiệp nắm bắt đƣợc tình hình tài chính của doanh nghiệp, từ đó đƣa ra các quyết định để can thiệp và đầu tƣ hợp lý. Các cổ đông trong công ty có thể sử dụng báo cáo tài chính để theo dõi tình hình hoạt động của doanh nghiệp. Đối với nhà đầu tƣ: Các nhà đầu tƣ có thể sử dụng báo cáo tài chính của các doanh nghiệp để theo dõi thực trạng hoạt động, tình hình tài chính của các doanh
  • 26. 15 nghiệp, từ đó đƣa ra các quyết định đầu tƣ. Ngƣời cho vay vốn và cung ứng vật liệu có thể xem xét tình hình thanh khoản từ báo cáo tài chính của các công ty để đƣa ra quyết định có giao dịch với doanh nghiệp hay không. Đối với nền kinh tế: Các cơ quan chức năng có thể sử dụng báo cáo tài chính để theo dõi quá trình hoạt động của các doanh nghiệp , cấu trúc tài chính, từ đó các nguy cơ khủng hoảng kinh tế cũng đƣợc giảm bớt. Ngoài ra, các cơ quan chức năng còn dùng báo cáo tài chính để đƣa ra các chính sách kinh tế hợp lý, thúc đẩy sự phát triển của nền kinh tế. 2.1.1.3. Mục đích của báo cáo tài chính Theo Chuẩn mực báo cáo tài chính quốc tế (IASB, 2010) cho rằng mục tiêu của báo cáo tài chính là cung cấp các thông tin hữu ích về tình hình tài chính, kết quả hoạt động kinh doanh và những thay đổi về tài chính của một doanh nghiệp cho nhiều đối tƣợng sử dụng các thông tin này để đƣa ra các quyết định kinh tế. Theo chuẩn mực kế toán Việt Nam số 21 –Mục đích của báo cáo tài chính dùng để cung cấp thông tin về tình hình tài chính , tình hình kinh doanh và các luồng tiền của một doanh nghiê ̣p , đáp ƣ́ ng yêu cầu quản lý của chủ doanh nghiê ̣p , cơ quan Nhà nƣớc và nhu cầu hữu ích của nhƣ̃ng ngƣời sƣ̉ dụng trong viê ̣c đƣa ra các quyết đi ̣nh kinh tế. Báo cáo tài chính phải cung cấp những thông tin của một doanh nghiệp về: a) Tài sản; b) Nợphải trả; c) Vốn chủ sở hƣ̃u; d) Doanh thu, thu nhâ ̣p khác, chi phí sản xuất kinh doanh và chi phí khác; đ) Lãi, lỗ và phân chia kết quả kinh doanh; e) Các luồng tiền. Ngoài các thông tin này , doanh nghiê ̣p còn phải cung cấp các thông tin khác trong “Bản thuyết minh Báo cáo tài chính” nhằm giải t rình thêm về các chỉ tiêu đã phản ánh trên các Báo cáo tài chính tổng hợp và các chính sách kế toán đã áp dụng để ghi nhận các nghiệp vụ kinh tế phát sinh, lâ ̣p và trình bày Báo cáo tài chính. Thông tin về tình hình tài chính của doanh nghiệp đƣợc cung cấp chủ yếu qua Bảng cân đối kế toán. Thông tin về tình hình tài chính giúp ngƣời sử dụng báo cáo tài chính đánh giá khả năng tạo ra tiền trong tƣơng lai của doanh nghiệp đó, dự đoán
  • 27. 16 khả năng trả nợ vay, phân phối cổ tức, nhu cầu thanh toán và khả năng huy động vốn từ các nguồn tài trợ. Thông tin về tình hình kinh doanh của doanh nghiệp đƣợc cung cấp qua Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh. Các số liệu trên Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh giúp cho ngƣời sử dụng báo cáo tài chính dự đoán đƣợc khả năng sinh lời trong tƣơng lai, khả năng tạo ra dòng tiền của doanh nghiệp và đánh giá hiệu quả sử dụng các nguồn lực của doanh nghiệp. Thông tin về những biến động trong tình hình tài chính đƣợc cung cấp qua Báo cáo lƣu chuyển tiền tệ. Ngƣời sử dụng Báo cáo tài chính có thể đánh giá khả năng tạo ra các nguồn tiền và các khoản tƣơng đƣơng tiền cũng nhƣ việc sử dụng nguồn tiền và các khoản tƣơng đƣơng tiền này thông qua Báo cáo lƣu chuyển tiền tệ. Ngoài ra, những thông tin khác liên quan đến trình bày báo cáo tài chính đƣợc thể hiện trên Thuyết minh báo cáo tài chính. Báo cáo này đƣợc dùng để mô tả hoặc phân tích các thông tin số liệu đã đƣợc trình bày trên Bảng cân đối kế toán, Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh và Báo cáo lƣu chuyển tiền tệ cũng nhƣ các thông tin cần thiết khác theo yêu cầu của chuẩn mực kế toán cụ thể. 2.1.2. Các giả thuyết và nguyên tắc kế toán chi phối đến việc lập báo cáo tài chính 2.1.2.1. Các giả thuyết kế toán a/ Giả thuyết kỳ kế toán Giả thuyết kỳ kế toán yêu cầu kế toán phải công bố thông tin định kỳ của doanh nghiệp theo từng kỳ bằng cách phân chia đời sống của doanh nghiệp thành từng niên độ. Điều này xuất phát từ nhu cầu của ngƣời sử dụng thông tin tài chính muốn biết tình hình tài chính và tình hình hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp trong từng thời kỳ. b/ Giả thuyết về tính độc lập và trọn vẹn của một đơn vị kế toán Giả thuyết này bao gồm: - Phân biệt tình hình hoạt động và tài sản của từng doanh nghiệp. - Phân biệt kết quả hoạt động và tài sản của doanh nghiệp với các giao dịch thƣơng mại và tài sản của chủ sở hữu. c/ Giả thuyết về đơn vị tính toán
  • 28. 17 Thông tin do kế toán cung cấp phải đƣợc thể hiện bằng đơn vị tiền tệ. Tất cả tài sản và mọi nghiệp vụ kinh tế phát sinh của doanh nghiệp đều đƣợc kế toán ghi chép và thể hiện bằng đơn vị đo lƣờng tiền tệ. Nhờ vậy, các nghiệp vụ kinh tế phát sinh đều đƣợc kế toán ghi nhận một các kịp thời và chính xác. 2.1.2.2. Các nguyên tắc kế toán Theo quy định của Chuẩn mực kế toán số 01 “Chuẩn mực chung”, việc lập và trình bày báo cáo tài chính bao gồm những nguyên tắc sau: a/ Nguyên tắc dồn tích Mọi nghiệp vụ kinh tế, tài chính của doanh nghiệp liên quan đến tài sản, nợ phải trả, nguồn vốn chủ sở hữu, doanh thu, chi phí phải đƣợc ghi sổ kế toán vào thời điểm phát sinh, không căn cứ vào thời điểm thực tế thu hoặc thực tế chi tiền hoặc tƣơng đƣơng tiền. Báo cáo tài chính lập trên cơ sở dồn tích phản ảnh tình hình tài chính của doanh nghiệp trong quá khứ, hiện tại và tƣơng lai. b/ Nguyên tắc hoạt động liên tục Báo cáo tài chính phải đƣợc lập trên cơ sở giả định là doanh nghiệp đang hoạt động liên tục và sẽ tiếp tục hoạt động kinh doanh bình thƣờng trong tƣơng lai gần, nghĩa là doanh nghiệp không có ý định cũng nhƣ không buộc phải ngừng hoạt động hoặc phải thu hẹp đáng kể quy mô hoạt động của mình. Trƣờng hợp thực tế khác với giả định hoạt động liên tục thì báo cáo tài chính phải lập trên một cơ sở khác và phải giải thích cơ sở đã sử dụng để lập báo cáo tài chính. c/ Nguyên tắc giá gốc Tài sản phải đƣợc ghi nhận theo giá gốc. Giá gốc của tài sản đƣợc tính theo số tiền hoặc khoản tƣơng đƣơng tiền đã trả, phải trả hoặc tính theo giá trị hợp lý của tài sản đó vào thời điểm tài sản đƣợc ghi nhận. Giá gốc của tài sản không đƣợc thay đổi trừ khi có quy định khác trong chuẩn mực kế toán cụ thể. d/ Nguyên tắc phù hợp Việc ghi nhận doanh thu và chi phí phải phù hợp với nhau. Khi ghi nhận một khoản doanh thu thì phải ghi nhận một khoản chi phí tƣơng ứng có liên quan đến việc tạo ra doanh thu đó. Chi phí tƣơng ứng với doanh thu gồm chi phí của kỳ tạo ra doanh thu và chi phí của các kỳ trƣớc hoặc chi phí phải trả nhƣng liên quan đến doanh thu của kỳ đó. e/ Nguyên tắc nhất quán
  • 29. 18 Các chính sách và phƣơng pháp kế toán doanh nghiệp đã chọn phải đƣợc áp dụng thống nhất ít nhất trong một kỳ kế toán năm. Trƣờng hợp có thay đổi chính sách và phƣơng pháp kế toán đã chọn thì phải giải trình lý do và ảnh hƣởng của sự thay đổi đó trong phần thuyết minh báo cáo tài chính. f/ Nguyên tắc thận trọng Thận trọng là việc xem xét, cân nhắc, phán đoán cần thiết để lập các ƣớc tính kế toán trong các điều kiện không chắc chắn. Nguyên tắc thận trọng đòi hỏi: - Phải lập các khoản dự phòng nhƣng không lập quá lớn; - Không đánh giá cao hơn giá trị của các tài sản và các khoản thu nhập; - Không đánh giá thấp hơn giá trị của các khoản nợ phải trả và chi phí; - Doanh thu và thu nhập chỉ đƣợc ghi nhận khi có bằng chứng chắc chắn về khả năng thu đƣợc lợi ích kinh tế, còn chi phí phải đƣợc ghi nhận khi có bằng chứng về khả năng phát sinh chi phí. g/ Nguyên tắc trọng yếu Thông tin đƣợc coi là trọng yếu trong trƣờng hợp nếu thiếu thông tin hoặc thiếu chính xác của thông tin đó có thể làm sai lệch đáng kể báo cáo tài chính, làm ảnh hƣởng đến quyết định kinh tế của ngƣời sử dụng báo cáo tài chính. Tính trọng yếu phụ thuộc vào độ lớn và tính chất của thông tin hoặc các sai sót đƣợc đánh giá trong hoàn cảnh cụ thể. Tính trọng yếu của thông tin phải đƣợc xem xét trên cả phƣơng diện định lƣợng và định tính. 2.1.3. Các đặc điểm chất lượng của báo cáo tài chính Báo cáo tài chính cần thỏa mãn các đặc điểm chất lƣợng nếu muốn cung cấp thông tin hữu ích đến ngƣời sử dụng báo cáo tài chính. Hai nhóm đặc điểm chất lƣợng báo cáo tài chính đƣợc đƣa ra trong khuôn mẫu lý thuyết IASB (2010) bao gồm: - Nhóm đặc điểm về chất lƣợng cơ bản: Thích hợp và phản ánh trung thực. - Nhóm đặc điểm về chất lƣợng nâng cao: Có thể so sánh, có thể kiểm tra, kịp thời và có thể hiểu đƣợc. Các đặc điểm chất lƣợng cơ bản bao gồm: - Thích hợp: Thông tin đƣợc xem là thích hợp khi thông tin đó có thể giúp cho ngƣời sử dụng thông tin đƣa ra quyết định khác hơn khi không có thông tin này. Thông tin có tính thích hợp khi thông tin đó có giá trị dự đoán và giá trị khẳng định.
  • 30. 19 Giá trị dự đoán là khả năng giúp dự đoán kết quả cuối cùng của các sự kiện đã diễn ra hay đang diễn ra. Ngƣời đọc thông tin có thể tự đƣa ra dự đoán của mình khi có giá trị dự đoán. Giá trị khẳng định là cung cấp phản hồi về dự đoán trƣớc đó. Tính thích hợp của thông tin liên quan đến nội dung và mức trọng yếu của thông tin. Thông tin đƣợc xem là trọng yếu khi thông tin trình bày sai hoặc thiếu thông tin sẽ ảnh hƣởng đến quyết định kinh tế của ngƣời sử dụng thông tin. Nhƣ vậy, tính trọng yếu đƣợc xem là một khía cạnh của thích hợp. - Phản ánh trung thực: Thông tin báo cáo tài chính đƣợc xem là hữu ích khi chúng đƣợc lập trên cơ sở các thông tin kế toán phản ánh trung thực các nghiệp vụ kinh tế phát sinh đã xảy ra và có liên quan đến việc xác định các chỉ tiêu trên báo cáo tài chính ngay tại thời điểm lập và trình bày báo cáo tài chính. Thông tin cần phải đầy đủ, khách quan và không sai sót thì thông tin đó mới đƣợc xem là trung thực. Thông tin đầy đủ nghĩa là phải bao gồm những thông tin cần thiết để hiểu đƣợc bản chất của các nghiệp vụ kinh tế phát sinh, không bỏ sót phần nào kể cả giải thích, diễn giải. Thông tin khách quan nghĩa là khi lựa chọn và trình bày thông tin đó sẽ không có sự thiên vị. Để thông tin đƣợc trình bày trung thực đòi hỏi không có sai sót hay bỏ sót trong các thông tin cần thiết để hiểu đƣợc những nghiệp vụ kinh tế phát sinh. Các đặc điểm chất lƣợng nâng cao: - Có thể so sánh: Báo cáo tài chính chỉ hữu ích cho ngƣời sử dụng khi có thể so sánh với các năm trƣớc, với các doanh nghiệp khác. Vì vậy, các nghiệp vụ giống nhau phải đƣợc ghi nhận một cách nhất quán trong toàn doanh nghiệp, giữa các thời kỳ và giữa các doanh nghiệp. - Có thể kiểm tra: Đây là đặc điểm cần thiết để đảm bảo sự trình bày trung thực của thông tin. Có thể kiểm tra là khả năng thông qua sự đồng thuận giữa những ngƣời đánh giá (đủ năng lực và độc lập) để đảm bảo thông tin phù hợp với nghiệp vụ muốn trình bày hoặc phƣơng pháp đánh giá đƣợc chọn không có sai sót hoặc thiên lệch. Có hai loại kiểm chứng là kiểm chứng trực tiếp và kiểm chứng gián tiếp. Kiểm chứng trực tiếp là xác minh lại thông tin bằng phƣơng pháp quan sát trực tiếp. Loại kiểm chứng này có thể phát hiện đƣợc thiên lệch do phƣơng pháp, ví dụ nhƣ kiểm chứng giá trị của một nhà xƣởng có thể kiểm chứng đƣợc thiên lệch do ngƣời đo lƣờng và phƣơng pháp đo lƣờng. Kiểm chứng gián tiếp là làm lại thủ tục kế toán, loại kiểm chứng này có thể phát hiện đƣợc sai lệch do ngƣời đo lƣờng gây ra, ví dụ nhƣ kiểm tra lại phƣơng pháp khấu hao tài sản cố định.
  • 31. 20 - Kịp thời: Báo cáo tài chính đƣợc xem là kịp thời khi báo cáo tài chính cung cấp thông tin đến ngƣời sử dụng ngay khi ngƣời sử dụng cần đƣa ra quyết định. Thông tin càng cũ thì tính hữu dụng của thông tin ấy càng sẽ càng thấp. - Có thể hiểu đƣợc: Thông tin báo cáo tài chính chỉ hữu ích khi thông tin ấy phải đƣợc ngƣời sử dụng hiểu đƣợc và đƣa ra quyết định. Thông tin phức tạp cần phải đƣợc trình bày và giải thích trên thuyết minh báo cáo tài chính. Dựa vào khuôn mẫu lý thuyết IASB, Chuẩn mực kế toán Việt Nam số 01 “Chuẩn mực chung” đã đƣa ra các yêu cầu cơ bản đối với thông tin kế toán nhƣ: Trung thực, đầy đủ, kịp thời, khách quan, dễ hiểu và có thể so sánh đƣợc. Ngoài ra, Chuẩn mực kế toán số 21 “Trình bày báo cáo tài chính” cũng quy định các đặc điểm chất lƣợng của thông tin đƣợc cung cấp từ báo cáo tài chính trong phần quy định về chính sách kế toán, theo đó báo cáo tài chính phải cung cấp thông tin đáp ứng đƣợc các yếu tố sau: a/ Thích hợp với nhu cầu ra các quyết định kinh tế của ngƣời sử dụng; b/ Đáng tin cậy, khi: - Trình bày trung thực, hợp lý tình hình tài chính, tình hình và kết quả kinh doanh của doanh nghiệp; - Phản ánh đúng bản chất kinh tế của các giao dịch và sự kiện không chỉ đơn thuần phản ánh hình thức hợp pháp của chúng; - Trình bày khách quan, không thiên vị; - Tuân thủ nguyên tắc thận trọng; - Trình bày đầy đủ trên mọi khía cạnh trọng yếu. Nhƣ vậy, hệ thống các chuẩn mực kế toán Việt Nam hiện tại cũng thể hiện chi tiết các yêu cầu về việc lập, trình bày và công bố báo cáo tài chính. Các yêu cầu này cũng đồng nhất với các quy định về chất lƣợng thông tin báo cáo tài chính của IASB. Có thể thấy, việc lập và trình bày báo cáo tài chính đã đƣợc quy định trong một khuôn khổ pháp lý thống nhất và tƣơng đối ổn định thông qua hệ thống chế độ và chuẩn mực kế toán, đã đạt tới mức độ hòa hợp đáng kể với thông lệ và chuẩn mực Kế toán quốc tế về quan điểm đo lƣờng, ghi nhận và trình bày báo cáo tài chính.
  • 32. 21 2.1.4. Khái niệm tính kịp thời báo cáo tài chính Theo FASB và IASB, kịp thời là một trong những đặc tính giúp cho chất lƣợng thông tin đƣợc nâng cao. Kịp thời có nghĩa là việc cung cấp thông tin đến ngƣời sử dụng kịp thời có khả năng ảnh hƣởng đến quyết định của họ. Mức độ hữu dụng của thông tin sẽ càng bị giảm khi thông tin đó càng lỗi thời (FASB, 2010). Hay phƣơng tiện kịp thời với thông tin có sẵn giúp cho ngƣời sử dụng thông tin ra các quyết định trong tƣơng lai, do đó quyết định của ngƣời sử dụng thông tin sẽ bị ảnh hƣởng nếu thông tin đó không đƣợc cung cấp kịp thời. Nói cách khác, thông tin sẽ bị giảm đi tính hữu ích nếu nhƣ thông tin đó quá cũ. Ngoài ra, theo chuẩn mực chung trong chuẩn mực kế toán Việt Nam, tính kịp thời đƣợc hiểu là các thông tin và số liệu kế toán phải đƣợc ghi chép và báo cáo kịp thời, đúng hoặc trƣớc thời hạn quy định, không đƣợc chậm trễ. 2.2. Cơ sở lý thuyết và các nghiên cứu trƣớc 2.2.1. Lý thuyết cơ sở 2.2.1.1. Lý thuyết ủy nhiệm Lý thuyết ủy nhiệm xuất hiện vào những năm 1970, nội dung của lý thuyết ủy nhiệm đề cập đến mối quan hệ giữa bên ủy nhiệm (một ngƣời hoặc nhiều ngƣời) và bên đƣợc ủy nhiệm, trong đó bên đƣợc ủy nhiệm sẽ thay mặt bên ủy nhiệm điều hành doanh nghiệp và thực hiện một số công việc đƣợc ủy nhiệm. Lý thuyết này giả định rằng hai bên đều tối đa hóa lợi ích của mình. Khi bên đƣợc ủy nhiệm hành động vì lợi ích của riêng mình mà gây bất lợi cho bên ủy nhiệm, ví dụ nhƣ nhà quản lý sẽ tăng lợi ích của mình thông qua việc chi tiêu nhƣ xây dựng văn phòng lớn, chi phí đi lại lớn,... và số tiền này đƣợc lấy từ doanh nghiệp, qua đó làm giảm lợi nhuận của các cổ đông. Sự phân chia quyền sở hữu và quyền quản lý tài sản trong công ty phát sinh ra các mâu thuẫn. Những vấn đề này làm phát sinh ra chi phí ủy nhiệm. Chi phí ủy nhiệm gồm có chi phí giám sát (Monitoring cost), chi phí liên kết (Bonding cost) và chi phí khác (Residual cost) nhằm chi trả cho sự xung đột lợi ích giữa hai bên. Theo lý thuyết ủy nhiệm, mâu thuẫn giữa bên ủy nhiệm và bên đƣợc ủy nhiệm là rất đáng kể vì ngƣời điều hành doanh nghiệp thƣờng có cổ phần rất ít trong doanh nghiệp. Vì vậy, để hạn chế chi phí ủy nhiệm và đạt đƣợc sự cân bằng lợi ích giữa hai bên, bên ủy nhiệm yêu cầu thông tin cần đƣợc công bố nhiều hơn và kịp thời. Do đó, lý thuyết ủy nhiệm đã góp phần giải thích ảnh hƣởng của yếu tố quy mô công ty đến việc công bố thông tin. Ngoài ra, lý thuyết ủy nhiệm cũng cho rằng yếu tố lợi nhuận có ảnh hƣởng đến việc công bố thông tin, vì đối với những công ty có lợi nhuận cao,
  • 33. 22 ngƣời quản lý thƣờng muốn công bố thông tin nhiều hơn nhằm thể hiện khả năng quản lý, nâng cao uy tín của bản thân và tạo lòng tin đối với bên ủy nhiệm. 2.2.1.2. Lý thuyết thông tin hữu ích cho việc ra quyết định Lý thuyết thông tin hữu ích cho việc ra quyết định (Decision Usefulness Theory) xuất phát từ mục tiêu của kế toán là giúp cho ngƣời sử dụng thông tin đƣa ra các quyết định kinh tế bằng cách cung cấp các thông tin hữu ích. Trên cơ sở đó, các đặc điểm chất lƣợng báo cáo tài chính đƣợc xác định. Trƣớc hết, báo cáo tài chính phải gồm những thông tin hữu ích, nghĩa là các thông tin đó có thể giúp ngƣời sử dụng đánh giá đƣợc tình hình quá khứ và dự đoán đƣợc tình hình tƣơng lai của doanh nghiệp. Không những vậy, các thông tin này còn phản ảnh trung thực tình hình hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp. Ngoài ra còn có những yêu cầu khác trình bày dễ hiểu, khả năng kiểm tra, khả năng so sánh và tính kịp thời. Các đặc điểm chất lƣợng đã nêu trên là nền tảng để xây dựng hoặc lựa chọn chính sách kế toán cho doanh nghiệp (IASB, 2010). Áp dụng vào vấn đề công bố thông tin báo cáo tài chính, lý thuyết này yêu cầu báo cáo tài chính công bố phải đầy đủ thông tin cần thiết và kịp thời cho việc ra quyết định của ngƣời sử dụng báo cáo tài chính. 2.2.2. Một số nghiên cứu trước đây 2.2.2.1. Các nghiên cứu nƣớc ngoài Năm 1989, nghiên cứu của Robert H.Ashton và cộng sự thực hiện tại thị trƣờng chứng khoán Canada từ năm 1977 - 1982 khảo sát dựa trên 465 công ty. Kết quả cho thấy, có 4 biến tác động đến tiến độ hoàn tất báo cáo kiểm toán bao gồm: Lĩnh vực hoạt động, loại kiếm toán viên, các sự kiện đặc biệt và dấu hiệu của thu nhập ròng. Nghiên cứu của Waresul Karim và Jamal Uddin Ahmed năm 2005 tại thị trƣờng chứng khoán Bangladesh cho thấy sự thay đổi của các quy định pháp lý có ảnh hƣởng đến tính kịp thời của việc lập báo cáo tài chính. Tuy nhiên, trong nghiên cứu của Karim và các cộng sự vào năm 2006 lại cho thấy những thay đổi trong pháp lý không có ảnh hƣởng đến tính kịp thời của việc lập báo cáo tài chính của các công ty niêm yết tại Bangladesh. Stepen Owusu-Anahsa và Stergios Leventis trong nghiên cứu năm 2006 đã tiến hành xem xét sự ảnh hƣởng đến tính kịp thời báo cáo tài chính của 95 công ty phi tài chính đƣợc niêm yết trên thị trƣờng chứng khoán Hy Lạp. Kết quả nghiên cứu cho thấy các doanh nghiệp có quy mô lớn, các công ty đƣợc kiểm toán bởi các công ty
  • 34. 23 kiểm toán thuộc Big 4 và các công ty dịch vụ thì thời gian công bố báo cáo tài chính ngắn hơn. Năm 2008, trong nghiên cứu các nhân tố chính ảnh hƣởng đến tính kịp thời của việc công bố báo cáo tài chính qua mạng (corporate internet reporting) của 50 doanh nghiệp niêm yết ở Ai Cập năm 2006, Amr Ezat và Ahmed El-Masry đã phát hiện mối quan hệ giữa các nhân tố quy mô công ty, cơ cấu cổ đông, tính thanh khoản, lĩnh vực hoạt động, thành phần ban quản trị và quy mô ban quản trị với tính kịp thời của việc công bố thông tin báo cáo tài chính qua mạng. Cụ thể, việc công bố báo cáo tài chính sẽ kịp thời hơn đối với các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực dịch vụ có quy mô lớn, tỷ lệ thanh khoản cao, thành phần hội đồng quản trị độc lập với doanh nghiệp cao và số lƣợng thành viên trong hội đồng quản trị càng nhiều. Nghiên cứu của Hussein Ali Khashermeh và Khaled Aljifri năm 2010 đƣợc thực hiện trên mẫu là 83 công ty niêm yết trên thị trƣờng chứng khoán trong năm 2004. Kết quả nghiên cứu cho thấy loại hình doanh nghiệp, tỷ số nợ, khả năng sinh lời và tỷ số chi trả cổ tức có ảnh hƣởng mạnh đến tính kịp thời trong việc công bố thông tin báo cáo tài chính. Trong khi đó, nghiên cứu cho rằng mối quan hệ giữa quy mô công ty, loại công ty kiểm toán, tỷ số giá trên thu nhập cổ phần và tính kịp thời trong việc công bố thông tin báo cáo tài chính là yếu hơn hoặc không có mối quan hệ với nhau. Nghiên cứu của Clatworthy và Peel năm 2010 và Akle năm 2011 đều cho thấy việc lập báo cáo tài chính kịp thời của các công ty niêm yết bị ảnh hƣởng bởi yếu tố cơ chế quản trị công ty. Trong năm 2011, kết quả nghiên cứu của Rabia Aktas và Mahmut Kargin cho thấy tính kịp thời của việc lập báo cáo tài chính tại các công ty niêm yết bị ảnh hƣởng bởi các yếu tố loại báo cáo tài chính và đặc điểm của công ty, ngành nghề kinh doanh. Các nghiên cứu của Turel và Asli năm 2010, Rabia Aktas và Mahmut Kargin năm 2011, Iyoha năm 2012 đều cho rằng loại báo cáo tài chính (riêng lẻ hay hợp nhất), ngành nghề kinh doanh, các đặc điểm của công ty (quy mô, tuổi đời, kết quả kinh doanh) có ảnh hƣởng đến tính kịp thời của báo cáo tài chính của các công ty niêm yết. Khalid Alkhatib và Qais Marji năm 2012 tập trung nghiên cứu các nhân tố ảnh hƣởng đến tính kịp thời của báo cáo kiểm toán của 137 công ty niêm yết trên thị trƣờng chứng khoán Jordan năm 2010. Nghiên cứu chỉ ra rằng loại công ty kiểm
  • 35. 24 toán, tỷ số sinh lời và quy mô công ty ở các công ty dịch vụ không tác động đến tính kịp thời trong khi đòn bẩy tài chính lại có mối quan hệ mật thiết với tính kịp thời. Năm 2012, cũng trên thị trƣờng chứng khoán Jordan, mô hình nghiên cứu của Ziyad Mustafa M.Al-Shwiyat đƣợc thực hiện trên mẫu gồm 120 công ty niêm yết đã đƣa ra kết luận rằng theo thời hạn công bố báo cáo tài chính là 111 ngày kể từ ngày kết thúc niên độ tài chính thì các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực ngân hàng sẽ công bố thông tin báo cáo tài chính nhanh hơn các doanh nghiệp thuộc lĩnh vực khác. Trong đó, các doanh nghiệp thuộc lĩnh vực công nghiệp sẽ mất nhiều thời gian hơn để công bố thông tin báo cáo tài chính. Ngoài ra, nghiên cứu còn cho thấy tuổi thọ doanh nghiệp, tỷ suất nợ, quy mô công ty và tính kịp thời của việc công bố thông tin báo cáo tài chính có tƣơng quan thuận với nhau về mặt thống kê. 2.2.2.2. Các nghiên cứu trong nƣớc Ở Việt Nam, các công trình nghiên cứu về tính kịp thời của báo cáo tài chính còn khá ít. Năm 2013, trong nghiên cứu của tác giả Đặng Đình Tân đã đƣa ra kết luận về sự ảnh hƣởng của loại báo cáo tài chính hợp nhất, loại kiểm toán viên và thời gian kiểm toán đến tính kịp thời của báo cáo tài chính của các công ty niêm yết trong năm 2010 và năm 2011. Năm 2013, trong nghiên cứu “Các nhân tố tác động đến tính kịp thời của báo cáo tài chính các công ty niêm yết trên trên sàn chứng khoán Việt Nam”, tác giả Nguyễn An Nhiên đã nhận thấy đƣợc những nhân tố ROE, ROA có mối quan hệ nghịch chiều so với tính kịp thời của báo cáo tài chính. Trong khi đó, các yếu tố nhƣ tổng tài sản và vốn chủ sở hữu, loại công ty kiểm toán lại không tác động đến tính kịp thời. Nghiên cứu của ba tác giả Nguyễn Thị Hằng Nga, Nguyễn Kim Nam và Lê Thụy Diễm Trang năm 2015 về tính kịp thời trong báo cáo tài chính của các ngân hàng thƣơng mại cho rằng các nhân tố tổng tài sản, tỷ lệ nợ xấu của ngân hàng, loại công ty kiểm toán, loại ý kiến kiểm toán, tỷ suất sinh lời trên vốn chủ sở hữu, sự thay đổi lợi nhuận của ngân hàng có tác động đến tính kịp thời. Ngoài ra nghiên cứu cũng chỉ ra các nhân tố sự thay đổi công ty kiểm toán và loại báo cáo tài chính không có ảnh hƣởng đến tính kịp thời của báo cáo tài chính. Năm 2016, trong nghiên cứu “Tác động của đặc trƣng doanh nghiệp đến tính kịp thời của công bố thông tin báo cáo tài chính: Nghiên cứu thực nghiệm trên thị trƣờng chứng khoán Việt Nam” của tác giả Nguyễn Thị Xuân Vy và Nguyễn Vĩnh Khƣơng đã chỉ ra bốn nhân tố ảnh hƣởng đến tính kịp thời của báo cáo tài chính là
  • 36. 25 số lƣợng công ty con, biến đổi trong khả năng sinh lời, đa dạng trong hoạt động và ý kiến của kiểm toán. Cũng trong năm 2016, nghiên cứu “Ảnh hƣởng của quy mô, lợi nhuận đến tính kịp thời của báo cáo tài chính các công ty niêm yết trên sàn giao dịch chứng khoán Việt Nam” của tác giả Nguyễn Thị Hằng Nga và Nguyễn Kim Nam đã đƣa ra kết luận yếu tố quy mô và lợi nhuận đều có ảnh hƣởng đến tính kịp thời của báo cáo tài chính, trong đó yếu tố quy mô tác động cùng chiều và yếu tố lợi nhuận nghịch chiều với tính kịp thời của báo cáo tài chính. 2.2.3. Mô hình nghiên cứu đề nghị Các nghiên cứu trƣớc đây đã đánh giá mức độ kịp thời của báo cáo tài chính bằng nhiều biến khác nhau. Dựa vào các nghiên cứu trƣớc đây, nghiên cứu này chọn ra bốn nhân tố: (1) Quy mô công ty, (2) Lợi nhuận (ROE), (3) Đòn bẩy tài chính, (4) Loại công ty kiểm toán, để tiến hành đánh giá mức độ ảnh hƣởng của các nhân tố này đến tính kịp thời của báo cáo tài chính tại các công ty niêm yết trên Sở giao dịch chứng khoán Hà Nội. Việc xây dựng các nhân tố dựa trên các cơ sở sau: - Các nhân tố có ảnh hƣởng trong phân tích từ các nghiên cứu trƣớc đây; - Các nhân tố có thể thu thập, đo lƣờng dễ dàng; - Dữ liệu có sẵn, dễ dàng ghi nhận; - Nhân tố có liên quan đến môi trƣờng kinh tế, xã hội và văn hóa của Việt Nam. Mô hình đƣợc khái quát trong hình sau:
  • 37. 26 Sơ đồ 2.1: Mô hình nghiên cứu “Các nhân tố ảnh hưởng đến tính kịp thời của BCTC các công ty niêm yết trên thị trường chứng khoán thành phố Hà Nội”. 2.3. Khung nghiên cứu và các giả thuyết 2.3.1. Nhân tố quy mô công ty (SIZE) Có hai quan điểm trái chiều về mối quan hệ giữa nhân tố quy mô công ty và tính kịp thời của báo cáo tài chính trong các nghiên cứu trƣớc đây: - Quan điểm thứ nhất cho rằng những công ty lớn thì khối lƣợng công việc và các nghiệp vụ kinh tế phát sinh lớn. Do đó khối lƣợng thông tin kế toán ở các công ty này là rất nhiều, bộ phận kế toán sẽ cần nhiều thời gian để tổng hợp, xử lý số liệu và lập báo cáo tài chính. Các công ty kiểm toán cũng sẽ tốn nhiều thời gian hơn cho việc kiểm toán khối lƣợng số liệu lớn. Quan điểm này đã đƣợc Frost và Panel ủng hộ trong nghiên cứu năm 1994. - Quan điểm thứ hai cho rằng các công ty lớn thƣờng sử dụng phần mềm kế toán để hỗ trợ cho việc ghi nhận và tính toán các nghiệp vụ phát sinh. Số lƣợng kế toán viên trong công ty có quy mô lớn sẽ nhiều hơn, giúp cho việc tổng hợp, xử lý số liệu và lập báo cáo tài chính nhanh hơn. Hơn nữa các công ty có quy mô lớn thƣờng có số lƣợng cổ đông nhiều, nên thông tin cần đƣợc công bố nhanh hơn để giúp cho việc ra quyết định của các cổ đông. Quan điểm này đƣợc El Gabr trình bày trong nghiên cứu năm 2006. Vì vậy, giả thuyết đƣợc đặt ra là: Quy mô công ty Lợi nhuận Đòn bẩy tài chính Loại công ty kiểm toán Tính kịp thời của BCTC
  • 38. 27 H1: Quy mô công ty càng lớn thì thời gian công bố báo cáo tài chính sẽ càng nhanh. (+/-) 2.3.2. Nhân tố lợi nhuận kinh doanh (ROE) Theo Al-Ajmi (nghiên cứu năm 2008), các doanh nghiệp có những thông tin xấu thƣờng sẽ trì hoãn việc công bố thông tin về hiệu quả của công ty, do đó lợi nhuận là yếu tố tác động đến tính kịp thời của việc công bố báo cáo tài chính. Một số nhà nghiên cứu khác nhƣ Trueman (1990), Carslaw và Kaplan (1991), Afify (2009) đã sử dụng các dấu hiệu kinh doanh lỗ lãi để giải thích cho tính kịp thời của báo cáo tài chính. Đa phần các nghiên cứu đều cho rằng các công ty báo cáo lãi trong kì sẽ phát hành báo cáo nhanh hơn so với các công ty có báo cáo lỗ. Carslaw và Kaplan (1991) cho rằng công ty đối mặt với một sự thua lỗ sẽ yêu cầu thời gian kiểm toán chậm hơn nhằm trì hoãn thời gian công bố thông tin. Nghiên cứu của Ahmed và Hossain (2010) đã sử dụng chỉ tiêu tỷ suất sinh lời trên vốn chủ sở hữu (ROE) để kiểm định sự tác động đến tính kịp thời của báo cáo tài chính. Công ty hoạt động càng hiệu quả thì tỷ suất sinh lời trên vốn chủ sở hữu càng cao, đây đƣợc xem là một thông tin tốt và có xu hƣớng công bố sớm hơn. Vậy giả thuyết đƣợc đặt ra là: H2: Tỷ suất sinh lời trên vốn chủ sở hữu càng cao thì thời hạn công bố báo cáo tài chính càng nhanh.(-) 2.3.3. Nhân tố đòn bẩy tài chính (DEBT) Trong nghiên cứu năm 2000 của Owusu-Ansah, Ahmed và Hossain năm 2010 đều cho rằng nhân tố đòn bẩy tài chính có ảnh hƣởng đến tính kịp thời của báo cáo tài chính. Cụ thể là các công ty có tỷ lệ đòn bẩy tài chính cao có nhiều khả năng phá sản hơn nên các nhân viên kiểm toán phải thực hiện công việc kiểm toán một cách khá chi tiết do kiểm toán viên phải đối mặt với nguy cơ bị kiện tụng khá cao nếu không làm đúng quy định và chuẩn mực. Do đó, thời gian kiểm toán có thể sẽ kéo dài và tính kịp thời của báo cáo tài chính sẽ bị ảnh hƣởng. Giả thuyết đƣợc đặt ra cho yếu tố đòn bẩy tài chính là: H3: Đòn bẩy tài chính của công ty càng cao thì tính kịp thời báo cáo tài chính của công ty càng thấp.(-) 2.3.4. Nhân tố loại công ty kiểm toán (AUD) Trƣớc đây đã có nhiều nghiên cứu để xem xét mối quan hệ giữa loại công ty kiểm toán và tính kịp thời của báo cáo tài chính. Trong nghiên cứu của Gilling (1977), các công ty kiểm toán quốc tế sẽ có thời gian kiểm toán ngắn hơn so với các
  • 39. 28 công ty kiểm toán khác. Nguyên nhân đƣợc giải thích là do các công ty kiểm toán quốc tế là những doanh nghiệp lớn, có thể thực hiện cuộc kiểm toán hiệu quả, linh hoạt trong cách lập kế hoạch kiểm toán nên thời gian kiểm toán sẽ đƣợc rút ngắn hơn các công ty kiểm toán khác. Loại công ty kiểm toán đƣợc chia thành 2 nhóm: Nhóm công ty Big 4 và phi Big 4. Trong đó, nhóm công ty Big 4 bao gồm 4 công ty kiểm toán: KPMG, Ernst & Young, Pricewaterhouse Coopers và Deloitte. Đây là những công ty lớn và đã hoạt động lâu năm, do đó có thể thực hiện, do đó có sự linh hoạt trong việc sắp xếp công việc kiểm toán để có thể rút ngắn thời gian kiểm toán và đạt hiệu quả cao. Giả thuyết đƣợc đặt ra là: H4: Các công ty đƣợc kiểm toán bởi các công ty trong nhóm Big 4 thì có tính kịp thời cao. (+) 2.4. Phƣơng pháp nghiên cứu 2.4.1. Đo lường biến phụ thuộc và biến độc lập trong mô hình nghiên cứu Đo lƣờng biến phụ thuộc Tính kịp thời của báo cáo tài chính đã đƣợc nghiên cứu dƣới nhiều góc độ, ở nhiều khác nƣớc nhau trên thế giới: Năm 1991, Carslaw và Kaplan cho rằng tính kịp thời là khoảng thời gian tính từ ngày kết thúc năm tài chính cho đến ngày kiểm toán viên ký báo cáo tài chính. Theo Ahmed và Hossain (2010), tính kịp thời đƣợc hiểu là báo cáo tài chính phải đƣợc công bố đến ngƣời sử dụng báo cáo tài chính ngay khi họ cần để đƣa ra quyết định. Trong nghiên cứu của Aktar và Kargin năm 2011, tính kịp thời đƣợc cho là số ngày giữa ngày kết thúc kỳ kế toán năm và ngày công ty niêm yết phải công bố báo cáo tài chính theo quy định của pháp luật. Phần lớn các nghiên cứu đều tiếp cận tính kịp thời theo Carslaw và Kaplan bởi nó giúp cho việc thu thập dữ liệu dễ dàng hơn, ngoài ra nó còn thể hiện rõ hơn các cách đo lƣờng. Trong nghiên cứu này, tính kịp thời đƣợc tính từ ngày kết thúc năm tài chính theo cho đến ký báo cáo kiểm toán và đƣợc ký hiệu là ADL. Các nhân tố ảnh hƣởng đến tính kịp thời của báo cáo tài chính đƣợc tổng hợp trong bảng 2.1 nhƣ sau:
  • 40. 29 Bảng 2.1: Mô tả và đo lường các biến độc lập trong mô hình nghiên cứu Nhân tố Nghiên cứu cơ sở Đo lƣờng các biến Chiều ảnh hƣởng Quy mô công ty (SIZE) Carlaw và Kaplan (1991) El Gabr (2006) Al- Ghanem và Hegazy (2011) = Logarit cơ số 10 của tổng tài sản +/- Lợi nhuận kinh doanh (ROE) Carlaw và Kaplan (1991) Trueman (2010) = Lợi nhuận sau thuế / Vốn chủ sở hữu - Đòn bẫy tài chính (DEBT) Owusu – Ahsah (2010) Ahmed và Hossain (2010) = Nợ phải trả / Tổng tài sản + Công ty kiểm toán (AUD) Gilling (1977) Raja và Khairul (2003) 1: Công ty kiểm toán thuộc Big 4 0: Công ty kiểm toán không thuộc Big 4 + 2.4.2 . Mô hình nghiên cứu Với các giả thuyết nói đã nêu về các nhân tố quy mô công ty, lợi nhuận kinh doanh (ROE), đòn bẩy tài chính và loại công ty kiểm toán, mô hình hồi quy đƣợc đề xuất để kiểm định các giả thuyết đƣợc đề xuất có dạng nhƣ sau: ADL = β0 + β1*SIZE + β2*ROE + β3*DEBT + β4*AUD + ε Trong đó: Biến phụ thuộc ADL: Tính kịp thời của báo cáo tài chính. Biến độc lập SIZE : Quy mô công ty. ROE : Lợi nhuận công ty.
  • 41. 30 DEBT : Đòn bẩy tài chính. AUD : Loại công ty kiểm toán. 2.4.3. Mẫu nghiên cứu và phương pháp thu thập dữ liệu 2.4.3.1. Phƣơng pháp chọn mẫu nghiên cứu Mẫu nghiên cứu là báo cáo tài chính đƣợc chọn từ các công ty niêm yết trên Sở giao dịch chứng khoán Hà Nội. 2.4.3.2. Phƣơng pháp thu thập dữ liệu Dữ liệu nghiên cứu đƣợc thu thập từ hai website: cafef.vn và vietstock.vn, gồm có 158 công ty niêm yết trên Sở giao dịch chứng khoán Hà Nội có đầy đủ báo cáo tài chính đã đƣợc kiểm toán từ năm 2014 đến năm 2016. Trong đó, báo cáo tài chính đƣợc chọn là các báo cáo tài chính hợp nhất. 2.5. Quy trình nghiên cứu 2.5.1. Thiết kế quy trình nghiên cứu Khóa luận dùng phƣơng pháp nghiên cứu định lƣợng để kiểm định mô hình nghiên cứu các nhân tố ảnh hƣởng đến tính kịp thời của báo cáo tài chính của các công ty niêm yết trên Sở giao dịch chứng khoán Hà Nội. 2.5.2. Quy trình nghiên cứu Bƣớc 1: Nghiên cứu các tài liệu và thiết lập mô hình. Trong bƣớc này, các công việc bao gồm: (1) Nghiên cứu các tài liệu đã thực hiện trƣớc đây, (2) Thiết lập mô hình nghiên cứu và các giả thuyết nghiên cứu. Trong đó, nghiên cứu tài liệu là bƣớc rất quan trọng, thông qua bƣớc này, tìm hiểu đƣợc những nghiên cứu trƣớc đây trên thế giới và ở Việt Nam, cụ thể là tính kịp thời của báo cáo tài chính và các nhân tố ảnh hƣởng. Trên cơ sở đó, đề xuất mô hình và các giả thuyết nghiên cứu. Bƣớc 2: Nghiên cứu định lƣợng. 1. Xác định vấn đề cần nghiên cứu, mục tiêu, phƣơng pháp và phạm vi nghiên cứu. 2. Tổng hợp các nghiên cứu trƣớc đây có liên quan, tổng quan về báo cáo tài chính và các lý thuyết về báo cáo tài chính. Phân tích và đánh giá các yếu tố ảnh hƣởng, từ đó đƣa ra các giả thuyết và mô hình nghiên cứu. 3. Chọn mẫu, mô hình nghiên cứu chính thức.
  • 42. 31 4. Kết quả nghiên cứu: Thống kê mô tả mẫu quan sát, phân tích hồi quy, kiểm định tính phù hợp của mô hình và các giả thuyết nghiên cứu. 5. Đề xuất và hƣớng nghiên cứu tiếp theo.
  • 43. 32 Chƣơng 3: THỰC TRẠNG CÔNG BỐ THÔNG TIN TRÊN SỞ GIAO DỊCH CHỨNG KHOÁN HÀ NỘI 3.1. Tổng quan về thị trƣờng chứng khoán Việt Nam (Nguồn: Công ty chứng khoán VCBS) Thị trƣờng chứng khoán là nơi ngƣời ta mua bán, chuyển nhƣợng, trao đổi chứng khoán nhằm mục đích kiếm lời. Đó có thể là thị trƣờng tập trung hoặc phi tập trung. 3.1.1. Thị trường chứng khoán là gì? Thị trƣờng chứng khoán là một thị trƣờng mà ở nơi đó ngƣời ta mua bán, chuyển nhƣợng, trao đổi chứng khoán nhằm mục đích kiếm lời. Tuy nhiên, đó có thể là thị trƣờng chứng khoán tập trung hoặc phi tập trung. Tính tập trung ở đây là muốn nói đến việc các giao dịch đƣợc tổ chức tập trung theo một địa điểm vật chất. Hình thái điển hình của thị trƣờng chứng khoán tập trung là Sở giao dịch chứng khoán (Stock exchange). Tại Sở giao dịch chứng khoán (SGDCK), các giao dịch đƣợc tập trung tại một địa điểm; các lệnh đƣợc chuyển tới sàn giao dịch và tham gia vào quá trình ghép lệnh để hình thành nên giá giao dịch. Thị trƣờng chứng khoán phi tập trung còn gọi là thị trƣờng OTC (over the counter). Trên thị trƣờng OTC, các giao dịch đƣợc tiến hành qua mạng lƣới các công ty chứng khoán phân tán trên khắp quốc gia và đƣợc nối với nhau bằng mạng điện tử. Giá trên thị trƣờng này đƣợc hình thành theo phƣơng thức thoả thuận. 3.1.2. Chức năng của thị trường chứng khoán Huy động vốn đầu tƣ cho nền kinh tế Khi các nhà đầu tƣ mua chứng khoán do các công ty phát hành, số tiền nhàn rỗi của họ đƣợc đƣa vào hoạt động sản xuất kinh doanh và qua đó góp phần mở rộng sản xuất xã hội. Thông qua thị trƣờng chứng khoán, Chính phủ và chính quyền ở các địa phƣơng cũng huy động đƣợc các nguồn vốn cho mục đích sử dụng và đầu tƣ phát triển hạ tầng kinh tế, phục vụ các nhu cầu chung của xã hội. Cung cấp môi trƣờng đầu tƣ cho công chúng Thị trƣờng chứng khoán cung cấp cho công chúng một môi trƣờng đầu tƣ lành mạnh với các cơ hội lựa chọn phong phú. Các loại chứng khoán trên thị trƣờng rất khác nhau về tính chất, thời hạn và độ rủi ro, cho phép các nhà đầu tƣ có thể lựa chọn loại hàng hoá phù hợp với khả năng, mục tiêu và sở thích của mình.