Nhận viết luận văn đại học, thạc sĩ trọn gói, chất lượng, LH ZALO=>0909232620 Tham khảo dịch vụ, bảng giá tại: https://vietbaitotnghiep.com/dich-vu-viet-thue-luan-van Luận văn thạc sĩ ngành luật: Địa vị pháp lý và hoạt động của Đoàn đại biểu Quốc hội - Qua thực tiễn tỉnh Bắc Giang, cho các bạn tham khảo

1. ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
KHOA LUẬT
HOÀNG HUY VIỆT
§ÞA VÞ PH¸P Lý Vµ HO¹T §éNG CñA
§OµN §¹I BIÓU QUèC HéI - QUA THùC TIÔN TØNH B¾C GIANG
Chuyên ngành: Lý luận và lịch sử Nhà nước và pháp luật
Mã số: 60 38 01 01
LUẬN VĂN THẠC SĨ LUẬT HỌC
Cán bộ hướng dẫn khoa học: GS. TS. NGUYỄN ĐĂNG DUNG
HÀ NỘI - 2014

2. LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan Luận văn là công trình nghiên cứu của
riêng tôi. Các kết quả nêu trong Luận văn chưa được công bố trong
bất kỳ công trình nào khác. Các số liệu, ví dụ và trích dẫn trong
Luận văn bảo đảm tính chính xác, tin cậy và trung thực. Tôi đã
hoàn thành tất cả các môn học và đã hoàn thành nghĩa vụ tài chính
theo quy định của Khoa Luật - Đại học Quốc gia Hà Nội.
Vậy tôi viết Lời cam đoan này đề nghị Khoa Luật xem xét để
tôi có thể bảo vệ Luận văn.
Tôi xin chân thành cảm ơn!
NGƯỜI CAM ĐOAN
Hoàng Huy Việt

3. MỤC LỤC
Trang
Trang phụ bìa
Lời cam đoan
Mục lục
Danh mục các từ viết tắt
MỞ ĐẦU .......................................................................................................... 1
Chương 1: ĐOÀN ĐẠI BIỂU QUỐC HỘI LÀ MỘT HÌNH
THỨC HOẠT ĐỘNG CỦA QUỐC HỘI......................................... 6
1.1. Sự cần thiết phải có Đoàn đại biểu Quốc hội................................... 6
1.2. Địa vị pháp lý và chức năng của Đoàn đại biểu Quốc hội ................32
1.2.1. Sự hình thành và phát triển chế định Đoàn đại biểu Quốc
hội qua các thời kỳ .............................................................................32
1.2.2. Vị trí, vai trò của Đoàn đại biểu Quốc hội.........................................36
1.2.3. Nhiệm vụ của Đoàn đại biểu Quốc hội..............................................38
Kết luận Chương 1........................................................................................42
Chương 2: THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG CỦA ĐOÀN ĐẠI
BIỂU QUỐC HỘI - QUA THỰC TIỄN CỦA ĐOÀN
ĐẠI BIỂU QUỐC HỘI TỈNH BẮC GIANG, KHÓA
XII (2007 - 2011)...............................................................................43
2.1. Bối cảnh hoạt động của Quốc hội Khóa XII..................................43
2.2. Cơ cấu tổ chức của Đoàn đại biểu Quốc hội Khóa XII
tỉnh Bắc Giang (Nhiệm kỳ 2007 – 2011).........................................45
2.3. Những kết quả đạt được.................................................................46
2.3.1. Về hoạt động xây dựng pháp luật ......................................................47
2.3.2. Hoạt động giám sát ..............................................................................50
2.3.3. Hoạt động tiếp xúc cử tri....................................................................60

4. 2.3.4. Hoạt động tiếp công dân, tiếp nhận và xử lý đơn thư của
công dân..............................................................................................62
2.4. Một số tồn tại, hạn chế.....................................................................65
2.5. Nguyên nhân của những tồn tại, hạn chế.......................................67
Kết luận Chương 2........................................................................................71
Chương 3: MỘT SỐ KIẾN NGHỊ ĐỂ HOÀN THIỆN CHẾ
ĐỊNH ĐOÀN ĐẠI BIỂU QUỐC HỘI............................................72
3.1. Về cơ cấu Đại biểu Quốc hội ...........................................................75
3.2. Hoàn thiện các quy định về Quốc hội và hoạt động của
Quốc hội.............................................................................................78
3.3. Về bộ máy giúp việc của Đoàn đại biểu Quốc hội.........................85
KẾT LUẬN....................................................................................................87
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO.....................................................89

5. DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT
ĐĐBQH: Đoàn đại biểu Quốc hội
HĐND: Hội đồng nhân dân
UBND: Ủy ban nhân dân
UBTVQH: Ủy ban thường vụ Quốc hội

6. 1
MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Văn kiện Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ IX Đảng cộng sản Việt Nam
xác định “Nhà nước Việt Nam là công cụ chủ yếu để thực hiện quyền làm chủ của
nhân dân, là nhà nước pháp quyền của dân, do dân, vì dân. Quyền lực nhà nước là
thống nhất, có sự phân công và phối hợp giữa các cơ quan nhà nước trong việc
thực hiện các quyền lập pháp, hành pháp, tư pháp”[2, tr.27]. Từ quan điểm này,
Hiến pháp 1992 tại lần sửa đổi, bổ sung năm 2011 đã khẳng định:
Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là Nhà nước
pháp quyền xã hội chủ nghĩa của nhân dân, do nhân dân, vì nhân
dân. Tất cả quyền lực nhà nước thuộc về nhân dân mà nền tảng là
liên minh giữa giai cấp công nhân với giai cấp nông dân và đội ngũ
trí thức. Quyền lực nhà nước là thống nhất, có sự phân công và phối
hợp giữa các cơ quan nhà nước trong việc thực hiện các quyền lập
pháp, hành pháp và tư pháp [20, Điều 2].
Việc xây dựng nhà nước pháp quyền đòi hỏi phải cải cách toàn diện Bộ
máy nhà nước. Trong đó việc đổi mới Quốc hội rất quan trọng, vì Quốc hội là
cơ quan đại biểu cao nhất của nhân dân, cơ quan quyền lực nhà nước cao nhất
của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Tại kỳ họp thứ ba Quốc hội
Khóa XIII đã thông qua Nghị quyết về một số cải tiến, đổi mới để nâng cao
chất lượng, hiệu quả hoạt động của Quốc hội.
Đoàn đại biểu Quốc hội là một hình thức tổ chức đặc thù trong tổ chức
và hoạt động của Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Đoàn
đại biểu Quốc hội được hình thành bởi các đại biểu Quốc hội được bầu trong
một tỉnh hoặc thành phố trực thuộc Trung ương. Thực tế cho thấy, hoạt động
của các Đoàn đại biểu Quốc hội tại các địa phương đã rất hiệu quả, tạo nên

7. 2
thành công và chất lượng cho các kỳ họp Quốc hội. Song những quy định về
địa vị pháp lý, chức năng, nhiệm vụ của Đoàn đại biểu Quốc hội vẫn chưa
đầy đủ, chưa thực sự rõ ràng. Vấn đề Đoàn đại biểu Quốc hội có phải là một
cơ quan của Quốc hội hay không, trên thực tế vẫn còn nhiều quan điểm khác
nhau. Nếu không phải là cơ quan của Quốc hội thì Đoàn đại biểu Quốc hội
là cơ quan gì? Đoàn đại biểu Quốc hội chịu trách nhiệm về hoạt động của
mình trước cơ quan nào? Đó là những vấn đề cần được quan tâm nghiên cứu
và hoàn thiện.
Từ những điểm đã phân tích trên đây, tác giả cho rằng việc nghiên cứu
đề tài “Địa vị pháp lý và hoạt động của Đoàn đại biểu Quốc hội - Qua thực
tiễn tỉnh Bắc Giang” trên cơ sở phân tích lý luận và thực tiễn nhằm đưa ra
các kiến nghị nhằm hoàn thiện chế định Đoàn đại biểu Quốc hội góp phần
nâng cao chất lượng hoạt động của Quốc hội là cần thiết.
2. Tình hình nghiên cứu
Đã có rất nhiều các nghiên cứu, các đề tài khoa học về Quốc hội và các
cơ quan của Quốc hội. Thực tế cho thấy có rất ít các công trình nghiên cứu về
Đoàn đại biểu Quốc hội, mặc dù hình thức tổ chức Đoàn đại biểu Quốc hội ra
đời rất sớm, từ kỳ họp thứ ba Quốc hội Khóa I và tồn tại cho đến ngày hôm
nay. Qua tìm hiểu, thấy rằng mới có một vài nghiên cứu về chức năng, vai trò
và hoạt động của Đoàn đại biểu Quốc hội; Một số bài viết về Đoàn đại biểu
Quốc hội của các cán bộ tại Văn phòng Quốc hội được đăng tải rải rác ở các
tạp chí và sách báo khác nhau; Trong các giáo trình Hiến pháp hay các sách
chuyên khảo về Quốc hội thì phần về Đoàn đại biểu Quốc hội cũng chỉ chiếm
một dung lượng rất nhỏ (chỉ một vài trang thậm chí là nửa trang). Có 01 luận
văn Thạc sỹ về “Tổ chức và hoạt động của Đoàn đại biểu Quốc hội trong thời
kỳ đổi mới” của Trần Văn Tám.
Qua tìm hiểu, tác giả nhận thất cần thiết có một công trình nghiên cứu một

8. 3
cách tổng thể và tương đối toàn diện về địa vị pháp lý và hoạt động của Đoàn đại
biểu Quốc hội một cách có hệ thống; từ đó xem xét và đưa ra những phương
hướng và giải pháp cụ thể hoàn thiện hình thức tổ chức của Đoàn đại biểu Quốc
hội, góp phần nâng cao chất lượng và hiệu quả hoạt động của Quốc hội.
Các tài liệu đã thu thập được:
- Các bản Hiến pháp 1946, 1959, 1980, 1992, Hiến pháp 1992 sửa đổi,
bổ sung và Hiến pháp ban hành năm 2013.
- Các văn kiện Đại hội đại biểu Đảng toàn quốc của Đảng cộng sản
Việt Nam.
- Luật tổ chức Quốc hội; Quy chế hoạt động của Đại biểu Quốc hội và
Đoàn đại biểu Quốc hội; Luật hoạt động giám sát của Quốc hội…
- Sách chuyên khảo Quốc hội trong Nhà nước Pháp quyền – GS.TS
Nguyễn Đăng Dung.
- Các bài viết về Quốc hội của các tác giả GS.TS Nguyễn Đăng Dung;
TS. Nguyễn Sỹ Dũng; TS. Trần Ngọc Đường; TS. Bùi Xuân Đức…
- Quốc hội Việt Nam những vấn đề lý luận và thực tiễn – Văn phòng
Quốc hội.
- Báo cáo hoạt động của Đoàn đại biểu Quốc hội Bắc Giang Khoá XII..
3. Phạm vi nghiên cứu
- Luận văn tập trung nghiên cứu vị trí, vai trò, chức năng, tổ chức hoạt
động của Đoàn đại biểu Quốc hội từ khi ra đời cho đến nay.
- Đánh giá thực trạng hoạt động của hình thức Đoàn đại biểu Quốc hội
qua hoạt động của Đoàn đại biểu Quốc hội Khóa XII tỉnh Bắc Giang.
4. Điểm mới của luận văn
- Luận văn nghiên cứu một cách toàn diện về hoạt động của Đoàn đại
biểu Quốc hội (từ thực tiễn hoạt động của Đoàn đại biểu Quốc hội Khóa XII
tỉnh Bắc Giang) từ đó tổng kết đánh giá thực trạng của hình thức Đoàn đại

9. 4
biểu Quốc hội. Qua việc nghiên cứu đó sẽ có các đề xuất về địa vị pháp lý của
hình thức Đoàn đại biểu Quốc hội.
- Qua việc nghiên cứu này tác giả mong muốn có một chế định hoàn
thiện về địa vị pháp lý, tổ chức và hoạt động của các Đoàn đại biểu Quốc hội
ở các địa phương.
5. Phương pháp nghiên cứu
Luận văn được thực hiện dựa trên việc vận dụng phương pháp luận
của chủ nghĩa duy vật biện chứng, chủ nghĩa duy vật lịch sử, phép biện
chứng của chủ nghĩa Mác – Lênin; tư tưởng Hồ Chí Minh về nhà nước và
pháp luật. Bên cạnh đó luận văn còn sử dụng các phương pháp nghiên cứu
cụ thể là phân tích, đối chiếu, so sánh, thống kê và tổng hợp; phương pháp
phân tích quy phạm cũng được tác giả vận dụng để phân tích, bình luận
một số quy định pháp luật.
6. Mục đích, nhiệm vụ và ý nghĩa của luận văn
* Mục đích: Nghiên cứu về địa vị pháp lý và hoạt động của Đoàn đại
biểu Quốc hội nhằm xác định chính xác về vị trí, vai trò của Đoàn đại biểu
Quốc hội trong tổ chức và hoạt động của Quốc hội góp phần nâng cao chất
lượng và hiệu quả của Quốc hội nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam.
* Nhiệm vụ
- Tổng hợp lại các quy định về chức năng, vị trí, vai trò, tổ chức và hoạt
động của Đoàn đại biểu Quốc hội trong các văn bản quy phạm pháp luật.
- Đánh giá thực trạng hoạt động thực tế của Đoàn đại biểu Quốc hội tại địa
phương (cụ thể Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Bắc Giang nhiệm kỳ 2007 – 2011).
- Đánh giá về ưu điểm, hạn chế của các quy định hiện hành đề xuất các
kiến nghị hoàn thiện các quy định về địa vị pháp lý của Đoàn đại biểu Quốc hội.
7. Cơ cấu của luận văn
Ngoài phần mở đầu, kết luận và danh mục tài liệu tham khảo, nội dung
của luận văn gồm 3 chương:

10. 5
Chương 1. Đoàn đại biểu Quốc hội là một hình thức hoạt động của
Quốc hội
1.1. Sự cần thiết phải có Đoàn đại biểu Quốc hội.
1.2. Địa vị pháp lý và chức năng của Đoàn đại biểu Quốc hội.
1.2.1. Sự hình thành và phát triển chế định Đoàn đại biểu Quốc hội qua
các thời kỳ.
1.2.2. Vị trí, vai trò của Đoàn đại biểu Quốc hội.
1.2.3. Chức năng của Đoàn đại biểu Quốc hội.
Kết luận của Chương 1
Chương 2. Thực trạng hoạt động của Đoàn đại biểu Quốc hội – Qua
hoạt động của Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Bắc Giang Khóa XII
(Nhiệm kỳ 2007 – 2011).
2.1. Bối cảnh hoạt động của Quốc hội Khóa XII.
2.2. Cơ cấu tổ chức của Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Bắc Giang nhiệm
kỳ 2007 – 2011.
2.3. Những kết quả đạt được.
2.3.1. Về hoạt động xây dựng pháp luật.
2.3.2. Hoạt động giám sát.
2.3.3. Hoạt động tiếp xúc cử tri.
2.3.4. Hoạt động tiếp công dân, tiếp nhận và xử lý đơn thư của công dân.
2.4. Một số tồn tại, hạn chế.
2.5. Nguyên nhân của những tồn tại, hạn chế.
Kết luận của Chương 2
Chương 3. Đề xuất một số kiến nghị để hoàn thiện các quy định về
Đoàn đại biểu Quốc hội
3.1. Về cơ cấu đại biểu Quốc hội
3.2. Về hoàn thiện các quy định về Quốc hội và hoạt động của Quốc hội.
3.3. Về bộ máy giúp việc Đoàn đại biểu Quốc hội

11. 6
Chương 1
ĐOÀN ĐẠI BIỂU QUỐC HỘI LÀ MỘT HÌNH THỨC
HOẠT ĐỘNG CỦA QUỐC HỘI
1.1. Sự cần thiết phải có Đoàn đại biểu Quốc hội
Quốc hội là cơ quan đại biểu cao nhất của nhân dân, cơ quan quyền
lực nhà nước cao nhất của Nước cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam.
Quốc hội là cơ quan duy nhất có quyền lập hiến và lập pháp. Quốc hội
quyết định những chính sách cơ bản về đối nội và đối ngoại, nhiệm vụ kinh
tế - xã hội, quốc phòng, an ninh của đất nước, những nguyên tắc chủ yếu về
tổ chức và hoạt động của bộ máy nhà nước, về quan hệ xã hội và hoạt động
của công dân. Quốc hội thực hiện quyền giám sát tối cao đối với toàn bộ
hoạt động của Nhà nước.
Quốc hội là cơ quan quyền lực Nhà nước cao nhất, bởi vì Quốc hội là
cơ quan duy nhất được nhân dân trực tiếp bầu ra. Trong hệ thống cơ quan nhà
nước, nhân dân còn trực tiếp bầu ra đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp.
Nhưng Hội đồng nhân dân chỉ là cơ quan quyền lực nhà nước ở địa phương,
do nhân dân từng địa phương bầu ra. Chính việc Quốc hội do cử tri trong toàn
quốc bầu ra từ những đại diện của mọi thành phần trong xã hội, từ mọi địa
phương trên đất nước đã tạo ra cho Quốc hội ưu thế đặc biệt, hơn hẳn các cơ
quan nhà nước khác trong bộ máy nhà nước.
Vì Quốc hội là cơ quan quyền lực nhà nước tối cao trong bộ máy nhà
nước, do vậy nhiệm vụ, quyền hạn của Quốc hội được quy định trong văn bản
có hiệu lực pháp lý cao nhất của nhà nước, tức là trong Hiến pháp. Điều 84
Hiến pháp sửa đổi, bổ sung 2001 quy định “Quốc hội có những nhiệm vụ và
quyền hạn sau đây:
1. Làm Hiến pháp và sửa đổi Hiến pháp; làm luật và sửa đổi
luật; quyết định chương trình xây dựng luật, pháp lệnh;

12. 7
2. Thực hiện quyền giám sát tối cao việc tuân theo Hiến
pháp, luật và nghị quyết của Quốc hội; xét báo cáo hoạt động của
Chủ tịch nước, Uỷ ban thường vụ Quốc hội, Chính phủ, Toà án
nhân dân tối cao, Viện kiểm sát nhân dân tối cao;
3. Quyết định kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội của đất nước;
4. Quyết định chính sách tài chính, tiền tệ quốc gia; quyết
định dự toán ngân sách nhà nước và phân bổ ngân sách trung ương,
phê chuẩn quyết toán ngân sách nhà nước; quy định, sửa đổi hoặc
bãi bỏ các thứ thuế;
5. Quyết định chính sách dân tộc, chính sách tôn giáo của
Nhà nước;
6. Quy định tổ chức và hoạt động của Quốc hội, Chủ tịch
nước, Chính phủ, Toà án nhân dân, Viện kiểm sát nhân dân và
chính quyền địa phương;
7. Bầu, miễn nhiệm, bãi nhiệm Chủ tịch nước, Phó Chủ tịch
nước, Chủ tịch Quốc hội, các Phó Chủ tịch Quốc hội và các ủy
viên Uỷ ban thường vụ Quốc hội, Thủ tướng Chính phủ, Chánh án
Toà án nhân dân tối cao, Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối
cao; phê chuẩn đề nghị của Thủ tướng Chính phủ về việc bổ
nhiệm, miễn nhiệm, cách chức Phó Thủ tướng, Bộ trưởng và các
thành viên khác của Chính phủ; phê chuẩn đề nghị của Chủ tịch
nước về danh sách thành viên Hội đồng quốc phòng và an ninh; bỏ
phiếu tín nhiệm đối với những người giữ các chức vụ do Quốc hội
bầu hoặc phê chuẩn;
8. Quyết định thành lập, bãi bỏ các Bộ và các cơ quan ngang
Bộ của Chính phủ; thành lập mới, nhập, chia, điều chỉnh địa giới
tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương; thành lập hoặc giải thể đơn
vị hành chính - kinh tế đặc biệt;

13. 8
9. Bãi bỏ các văn bản của Chủ tịch nước, Uỷ ban thường vụ
Quốc hội, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Toà án nhân dân tối
cao và Viện kiểm sát nhân dân tối cao trái với Hiến pháp, luật và
nghị quyết của Quốc hội;
10. Quyết định đại xá;
11. Quy định hàm, cấp trong các lực lượng vũ trang nhân
dân, hàm, cấp ngoại giao và những hàm, cấp Nhà nước khác; quy
định huân chương, huy chương và danh hiệu vinh dự Nhà nước;
12. Quyết định vấn đề chiến tranh và hoà bình; quy định về
tình trạng khẩn cấp, các biện pháp đặc biệt khác bảo đảm quốc
phòng và an ninh quốc gia;
13. Quyết định chính sách cơ bản về đối ngoại; phê chuẩn
hoặc bãi bỏ điều ước quốc tế do Chủ tịch nước trực tiếp ký; phê
chuẩn hoặc bãi bỏ các điều ước quốc tế khác đã được ký kết hoặc
gia nhập theo đề nghị của Chủ tịch nước;
14. Quyết định việc trưng cầu ý dân [20, Điều 84].
Điều 70 Hiến pháp được Quốc hội Khóa XIII thông qua tại kỳ họp thứ
6, có hiệu lực từ ngày 01/01/2014 cũng quy định: Quốc hội có những nhiệm
vụ và quyền hạn sau đây:
1. Làm Hiến pháp và sửa đổi Hiến pháp; làm luật và sửa đổi luật;
2. Thực hiện quyền giám sát tối cao việc tuân theo Hiến pháp, luật và
nghị quyết của Quốc hội; xét báo cáo công tác của Chủ tịch nước, Uỷ
ban thường vụ Quốc hội, Chính phủ, Toà án nhân dân tối cao, Viện
kiểm sát nhân dân tối cao, Hội đồng bầu cử quốc gia, Kiểm toán
nhà nước và cơ quan khác do Quốc hội thành lập;
3. Quyết định mục tiêu, chỉ tiêu, chính sách, nhiệm vụ cơ bản phát triển
kinh tế - xã hội của đất nước;

14. 9
4. Quyết định chính sách cơ bản về tài chính, tiền tệ quốc gia; quy định,
sửa đổi hoặc bãi bỏ các thứ thuế; quyết định phân chia các khoản
thu và nhiệm vụ chi giữa ngân sách trung ương và ngân sách địa
phương; quyết định mức giới hạn an toàn nợ quốc gia, nợ công, nợ
chính phủ; quyết định dự toán ngân sách nhà nước và phân bổ ngân
sách trung ương, phê chuẩn quyết toán ngân sách nhà nước;
5. Quyết định chính sách dân tộc, chính sách tôn giáo của Nhà nước;
6. Quy định tổ chức và hoạt động của Quốc hội, Chủ tịch nước, Chính
phủ, Toà án nhân dân, Viện kiểm sát nhân dân, Hội đồng bầu cử quốc
gia, Kiểm toán nhà nước, chính quyền địa phương và cơ quan khác
do Quốc hội thành lập;
7. Bầu, miễn nhiệm, bãi nhiệm Chủ tịch nước, Phó Chủ tịch nước, Chủ
tịch Quốc hội, Phó Chủ tịch Quốc hội, Ủy viên Uỷ ban thường vụ
Quốc hội, Chủ tịch Hội đồng dân tộc, Chủ nhiệm Ủy ban của Quốc
hội, Thủ tướng Chính phủ, Chánh án Toà án nhân dân tối cao, Viện
trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao, Chủ tịch Hội đồng bầu cử
quốc gia, Tổng Kiểm toán nhà nước, người đứng đầu cơ quan khác do
Quốc hội thành lập; phê chuẩn đề nghị bổ nhiệm, miễn nhiệm, cách
chức Phó Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng và thành viên khác của
Chính phủ, Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao; phê chuẩn danh sách
thành viên Hội đồng quốc phòng và an ninh, Hội đồng bầu cử quốc gia.
Sau khi được bầu, Chủ tịch nước, Chủ tịch Quốc hội, Thủ tướng Chính
phủ, Chánh án Tòa án nhân dân tối cao phải tuyên thê ̣trung thành với
Tổ quốc, Nhân dân và Hiến pháp;
8. Bỏ phiếu tín nhiệm đối với người giữ chức vụ do Quốc hội bầu hoặc
phê chuẩn;
9. Quyết định thành lập, bãi bỏ bộ, cơ quan ngang bộ của Chính phủ;

15. 10
thành lập, giải thể, nhập, chia, điều chỉnh địa giới hành chính tỉnh,
thành phố trực thuộc trung ương, đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt;
thành lập, bãi bỏ cơ quan khác theo quy định của Hiến pháp và luật;
10. Bãi bỏ văn bản của Chủ tịch nước, Uỷ ban thường vụ Quốc hội,
Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Toà án nhân dân tối cao, Viện kiểm
sát nhân dân tối cao trái với Hiến pháp, luật, nghị quyết của Quốc hội;
11. Quyết định đại xá;
12. Quy định hàm, cấp trong lực lượng vũ trang nhân dân, hàm, cấp
ngoại giao và những hàm, cấp nhà nước khác; quy định huân chương,
huy chương và danh hiệu vinh dự nhà nước;
13. Quyết định vấn đề chiến tranh và hoà bình; quy định về tình trạng
khẩn cấp, các biện pháp đặc biệt khác bảo đảm quốc phòng và an ninh
quốc gia;
14. Quyết định chính sách cơ bản về đối ngoại; phê chuẩn, quyết định
gia nhập hoặc chấm dứt hiệu lực của điều ước quốc tế liên quan đến
chiến tranh, hòa bình, chủ quyền quốc gia, tư cách thành viên của Cộng
hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam tại các tổ chức quốc tế và khu vực quan
trọng, điều ước quốc tế về quyền con người, quyền và nghĩa vụ cơ bản
của công dân và điều ước quốc tế khác trái với luật, nghị quyết của
Quốc hội;
15. Quyết định trưng cầu ý dân [27, Điều 70].
Như vậy, theo quy định trên có thể nói Quốc hội Việt Nam có ba nhiệm
vụ chính, đó là lập hiến và lập pháp (hay là làm hiến pháp và làm luật), giám
sát tối cao và quyết định những vấn đề quan trọng của đất nước.
Làm luật và làm hiến pháp là nhiệm vụ quan trọng nhất của Quốc hội.
Những chức năng này được thể hiện xuyên suốt qua các bản Hiến pháp 1946,
1959, 1980, 1992 và Hiến pháp 2013. Ngoài Hiến pháp năm 1946 quy định

16. 11
nguyên tắc chung “Nghị viện nhân dân đặt ra các pháp luật” thì cả 4 bản Hiến
pháp đều khẳng định Quốc hội là cơ quan duy nhất có quyền lập hiến và lập
pháp. Qua mỗi bản Hiến pháp, chức năng lập pháp của Quốc hội được kế
thừa, phát triển và ngày càng được làm rõ, quy định cụ thể hơn, đặc biệt là từ
Hiến pháp 1992. Thực tế cho thấy, Quốc hội hoạt động có hiệu quả chỉ khi
nào Quốc hội thực hiện tốt nhiệm vụ lập hiến và lập pháp. Chức năng làm luật
của Quốc hội rất rộng, không bị hạn chế. Quốc hội có thể thông qua bất cứ
một đạo luật nào để điều chỉnh các mối quan hệ xã hội nào đó, nếu Quốc hội
thấy rằng việc điều chỉnh các mối quan hệ xã hội đó bằng các quy định của
luật là cần thiết. Vì vậy có thể kết luận rằng mọi lĩnh vực hoạt động, quản lý
xã hội của Nhà nước đều phải được Quốc hội quy định thành luật.
Ở Việt Nam, Quốc hội là cơ quan duy nhất có quyền lập hiến và lập
pháp. Quốc hội làm Hiến pháp và sửa đổi Hiến pháp. Việc soạn thảo, thông
qua, công bố Hiến pháp, sửa đổi Hiến pháp và thủ tục, trình tự giải thích
Hiến pháp do Quốc hội quy định. Căn cứ vào Hiến pháp, Quốc hội ban
hành Luật, Nghị quyết.
Trong những năm gần đây, trên cơ sở xác định tầm quan trọng của
công tác xây dựng pháp luật, Quốc hội đã dành nhiều thời gian cần thiết cho
việc thảo luận, thẩm tra, xem xét và quyết định thông qua các dự án luật. Tại
các kỳ họp Quốc hội, việc thảo luận, xem xét, quyết định, thông qua các dự án
luật đã trở nên thiết thực. Đại biểu Quốc hội đã thảo luật sôi nổi, phát biểu
thẳng thắn để chỉnh lý, hoàn thiện các dự án luật. Trình tự soạn thảo, thẩm tra,
xem xét, thông qua dự án luật, pháp lệnh từng bước được cải tiến, bổ sung.
Quốc hội đã ban hành và ra Nghị quyết về công tác xây dựng pháp luật, trong
đó xác định những lĩnh vực cần ưu tiên, thể chế hóa đường lối chính sách của
Đảng, đồng thời, đề ra biện pháp để triển khai thực hiện công tác xây dựng
pháp luật một cách có hiệu quả.

17. 12
Về chương trình xây dựng pháp luật, đã coi trọng việc lập chương trình
xây dựng luật, pháp lệnh dài hạn và hằng năm của Quốc hội. Các chương
trình này căn cứ vào kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội, yêu cầu quản lý nhà
nước, định hướng xây dựng pháp luật được xác định trong các văn kiện của
Đảng, bảo đảm tính liên tục, kế thừa trong công tác xây dựng pháp luật, dự
báo và xác định một cách toàn diện, đầy đủ những nhu cầu xã hội cần điều
chỉnh bằng pháp luật, đồng thời thể hiện tính đồng bộ, thống nhất của hệ
thống pháp luật. Trong chương trình xây dựng pháp luật, đã xác định các lĩnh
vực ưu tiên và khả năng thực thi. Việc xác định tính cần thiết ban hành một
văn bản luật hoặc pháp lệnh được giải quyết ngay từ khi Ủy ban thường vụ
Quốc hội lập và Quốc hội quyết định chương trình. Có thể nói công tác xây
dựng pháp luật cơ bản bảo đảm tính khoa học, chặt chẽ và tính khả thi của
chương trình đã được Quốc hội thông qua.
Về việc soạn thảo và thẩm tra, đã có sự phân công tương đối hợp lý
giữa cơ quan soạn thảo, cơ quan thẩm tra đối với các dự án luật, pháp lệnh để
tạo điều kiện cho các cơ quan hữu quan sớm có kế hoạch phối hợp chặt chẽ
trong việc triển khai thực hiện chương trình xây dựng luật, pháp lệnh. Kinh
nghiệm cho thấy, việc phân công hợp lý, đúng chức năng, chuyên môn của cơ
quan soạn thảo (trong đó có cơ quan chủ trì và các cơ quan phối hợp), cơ quan
thẩm tra là một trong những yếu tố quan trọng thúc đẩy nhanh quá trình chuẩn
bị và bảo đảm chất lượng các dự án. Đặc biệt coi trọng việc nâng cao chất
lượng soạn thảo các dự án luật, pháp lệnh. Thủ trưởng các cơ quan được phân
công chuẩn bị dự án luật, pháp lệnh phải coi đây là một trong những nhiệm vụ
quan trọng trong công tác của cơ quan mình, phải tập trung đầu tư nhiều thời
gian, công sức, đồng thời phải tăng cường sự phối hợp chặt chẽ với các cơ
quan hữu quan trong việc tổng kết thực tiễn, soạn thảo, lấy ý kiến đóng góp,
trình, thẩm tra, cho ý kiến chỉnh lý về các dự án. Trong quá trình xây dựng

18. 13
các dự án luật, pháp lệnh, cần quán triệt đầy đủ các quan điểm của Đảng được
thể hiện trong các Nghị quyết, chỉ thị của Đảng. Phải căn cứ vào những quy
định của Hiến pháp và kế thừa những nội dung đúng đắn, phù hợp của các
văn bản pháp luật hiện hành trong từng lĩnh vực. Trên cơ sở đó, xác định
phạm vi, đối tượng của từng dự án luật, pháp lệnh để nghiên cứu, xem xét vấn
đề gì quy định mới, vấn đề gì phải sửa đổi, bổ sung. Chú trọng công tác khảo
sát, tổng kết thực tiễn, tổ chức hội thảo khoa học có chất lượng thiết thực, bảo
đảm các dự án luật, pháp lệnh có luận cứ khoa học, căn cứ thực tiễn, góp phần
nâng cao chất lượng biên soạn, bảo đảm thời gian của việc chuẩn bị và trình
các dự án. Cần tập hợp trí tuệ của các nhà khoa học, trưng tập các chuyên gia
có kinh nghiệm về các lĩnh vực trong việc xây dựng dự án pháp luật. Việc
tham khảo kinh nghiệm của nước ngoài phải có chọn lọc, phù hợp với thực
tiễn Việt Nam. Công tác thẩm tra của Hội đồng dân tộc và các Ủy ban của
Quốc hội được tổ chức bảo đảm hiệu quả và có chiều sâu. Một mặt xem xét
sự phù hợp với quan điểm, đường lối của Đảng, mặt khác, xem xét tính hợp
hiến, tính đồng bộ, thống nhất của các dự án, tính khoa học, sự phù hợp với
thực tiễn, với ý chí, nguyện vọng của nhân dân. Việc cân nhắc, xem xét một
cách thận trọng tất cả các ý kiến khác nhau trong quá trình xây dựng dự án sẽ
làm cho hoạt động thẩm tra ngày càng khoa học, chặt chẽ và toàn diện hơn.
Về việc tổ chức lấy ý kiến các ngành, các cấp và ý kiến của nhân dân
đối với các dự án luật, pháp lệnh. Đây là một công việc cần hết sức được coi
trọng. Mỗi đợt lấy ý kiến cơ bản đã bảo đảm được hai mục đích, đó là huy
động được sức mạnh trí tuệ của các ngành, các cấp và của nhân dân, đồng
thời, cũng là đợt sinh hoạt, tuyên truyền, phổ biến trong nhân dân các quan
điểm, chủ trương, đường lối của Đảng, pháp luật của Nhà nước đối với từng
lĩnh vực. Do đó, việc tổ chức lấy ý kiến nhân dân phải được tiến hành một
cách có kế hoạch, yêu cầu cụ thể, căn cứ vào từng nội dung của dự án luật,

19. 14
pháp lệnh mà xác định đối tượng cần tập trung thảo luận kỹ, tránh hình thức,
tổ chức cập rập, thiếu chỉ đạo cụ thể, làm mất nhiều thời gian, tiền của, công
sức mà kết quả thu được không nhiều. Trong việc tổ chức xác định cụ thể
trách nhiệm của từng cơ quan hữu quan trong việc chuẩn bị và nêu lên các
vấn đề cần tập trung thảo luận, đóng góp; việc tập hợp, tổng hợp, nghiên tiếp
thu ý kiến chỉnh lý vào dự án luật, pháp lệnh đã được tiến hành chu đáo, kịp
thời và có hiệu quả.
Về việc chuẩn bị, thảo luận, quyết định thông qua các dự án luật tại kỳ
họp Quốc hội. Trong điều kiện Quốc hội chỉ họp thường lệ mỗi năm hai kỳ và
mỗi kỳ chỉ khoảng một tháng, để đáp ứng yêu cầu công tác xây dựng pháp
luật, các cơ quan tham mưu đã nghiên cứu, tổ chức các kỳ họp của Quốc hội
tương đối phù hợp với thực tế. Việc chuẩn bị tốt nội dung các dự án luật trước
kỳ họp là vô cùng quan trọng. Do đó, không nên đưa vào chương trình kỳ họp
Quốc hội những dự án luật chưa được chuẩn bị kỹ. Mỗi dự án luật trước khi
trình Quốc hội phải được Chính phủ, các cơ quan, tổ chức trình dự án thảo
luận kỹ về các nội dung của dự án; tài liệu phải được gửi cho các đại biểu
Quốc hội nghiên cứu trước kỳ họp theo quy định của Luật tổ chức Quốc hội.
Chất lượng của việc xem xét, cho ý kiến của Ủy ban thường vụ Quốc hội đối
với các dự án Luật trước khi trình Quốc hội cũng cần phải được tăng cường.
Ủy ban thường vụ Quốc hội là cơ quan chỉ đạo việc thực hiện chương
trình xây dựng luật, pháp lệnh đã được Quốc hội thông qua; xem xét và quyết
định việc trình các dự án luật tại kỳ họp Quốc hội. Do vậy, việc Ủy ban
thường vụ Quốc hội thảo luận, xem xét, cho ý kiến đối với các dự án luật có ý
nghĩa rất quan trọng. Trong thời gian qua, Ủy ban thường vụ Quốc hội đã
tăng cường phối hợp với Chính phủ trong công tác chỉ đạo, kiểm tra các cơ
quan hữu quan được phân công triển khai thực hiện chương trình xây dựng
pháp luật; Hội đồng dân tộc và các Ủy ban của Quốc hội theo dõi, đôn đốc sát

20. 15
sao và tham gia trực tiếp vào quá trình chuẩn bị dự án nên đã chủ động nắm
chắc nội dung của dự án, phục vụ cho việc thẩm tra của mình cũng như phục
vụ cho việc xem xét, cho ý kiến của Ủy ban thường vụ Quốc hội.
Có thể nói việc thông qua dự án luật cơ bản được đổi mới quy trình
cũng như cách thức, vừa bảo đảo để đại biểu có thể phát biểu sâu về những
vấn đề thuộc nội dung dự án mà không phải dành thời gian vào các vấn đề kỹ
thuật cụ thể, đẩy nhanh tiến độ xem xét, thông qua luật và bảo đảm chất lượng
của dự án luật được thông qua. Sau khi dự án luật được trình Quốc hội, Ủy
ban thường vụ Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội chịu trách nhiệm chính
trong việc chủ trì phối hợp với các cơ quan hữu quan chỉnh lý dự án luật theo
ý kiến đại biểu Quốc hội. Như vậy đã thể hiện rõ hơn và nâng cao hơn trách
nhiệm của Quốc hội, Ủy ban thường vụ Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội
trong công tác xây dựng pháp luật - một trong những chức năng trọng tâm của
Quốc hội. Chú trọng công tác điều hành kỳ họp, thảo luận, biểu quyết thông
qua theo nguyên tắc tập trung, dân chủ. Việc thảo luận tại Tổ đại biểu Quốc
hội, tại phiên toàn thể ít sự trùng lặp của các ý kiến phát biểu. Quốc hội dành
thời gian hơn cho việc tập trung thảo luận và biểu quyết thông qua các nội
dung chính và các vấn đề có ý kiến khác nhau của dự án luật, còn các vấn đề
về kỹ thuật, cách thể hiện thì giao cho Ủy ban thường vụ Quốc hội chỉ đạo
các cơ quan chức năng, các chuyên gia nghiên cứu để hoàn chỉnh. Nâng cao
chất lượng công tác thư ký, tập hợp, tổng hợp ý kiến phát biểu của đại biểu
Quốc hội về dự án luật và làm tốt công tác thông tin, tư liệu phục vụ các đại
biểu Quốc hội. Tăng cường sự phối hợp giữa các cơ quan thẩm tra, cơ quan
soạn thảo dự án và Đoàn thư ký trong việc nghiên cứu tiếp thu ý kiến đại biểu
để chỉnh lý, hoàn thiện dự án luật trình Quốc hội biểu quyết, thông qua.
Với tư cách là cơ quan quyền lực nhà nước cao nhất, đứng đầu toàn
bộ các cơ quan hợp thành bộ máy nhà nước, Quốc hội phải thay mặt nhân

21. 16
dân quyết định những vấn đề quan trọng thuộc về sinh mệnh của đất nước.
Về nội dung, theo quy định của pháp luật hiện hành, những vấn đề quan
trọng của đất nước thuộc thẩm quyền quyết định của Quốc hội bao gồm ba
nhóm nội dung chủ yếu:
Các vấn đề về tổ chức và nhân sự cấp cao của Nhà nước: Quốc hội bầu,
miễn nhiệm, bãi nhiệm Chủ tịch nước, Phó Chủ tịch nước, Chủ tịch Quốc hội,
các Phó Chủ tịch Quốc hội, Chủ tịch, Phó Chủ tịch, Ủy viên HĐDT, Chủ
nhiệm, Phó Chủ nhiệm, Ủy viên các Ủy ban của Quốc hội, Thủ tướng Chính
phủ, Chánh án Toà án nhân dân tối cao, Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân
tối cao; phê chuẩn đề nghị của Chủ tịch nước về thành lập Hội đồng Quốc
phòng và An ninh; phê chuẩn đề nghị của Thủ tướng Chính phủ về việc bổ
nhiệm, miễn nhiệm, cách chức Phó Thủ tướng, Bộ trưởng và các thành viên
khác của Chính phủ; bầu và miễn nhiệm Tổng Kiểm toán Nhà nước. Quốc hội
quyết định thành lập mới, nhập, chia, điều chỉnh địa giới tỉnh, thành phố trực
thuộc Trung ương; thành lập hoặc giải thể đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt.
Các nhiệm vụ kinh tế – xã hội: Quốc hội quyết định kế hoạch phát triển
kinh tế-xã hội 5 năm và hàng năm; quyết định quy hoạch, kế hoạch sử dụng
đất của cả nước; quyết định chủ trương đầu tư các dự án, công trình quan
trọng quốc gia; quyết định chính sách tài chính quốc gia, quyết định dự toán
ngân sách nhà nước và phân bổ ngân sách trung ương, phê chuẩn quyết toán
ngân sách nhà nước; quyết định chính sách tiền tệ quốc gia.
Các nhiệm vụ quốc phòng, an ninh, đối ngoại, chính sách tôn giáo, dân
tộc, vấn đề đại xá: Quốc hội quyết định các chính sách, nhiệm vụ quốc phòng,
an ninh, đối ngoại, dân tộc, tôn giáo thông qua các nghị quyết về kế hoạch
phát triển kinh tế - xã hội 5 năm và hàng năm, nghị quyết về ngân sách nhà
nước hàng năm.
Thể hiện quyền lực tối cao của mình, không những chỉ tập trung quyết

22. 17
định những vấn đề cơ bản thuộc về chức năng đối nội của nhà nước, Quốc hội
còn phải quyết định những chính sách cơ bản về đối ngoại, bằng cách quy định
những nguyên tắc cơ bản của chính sách đối ngoại, phê chuẩn hoặc bãi bỏ các
điều ước quốc tế đã ký kết hoặc tham gia theo đề nghị của Chủ tịch nước. Và
cuối cùng là Quốc hội quyết định đưa ra nhân dân trực tiếp bỏ phiếu quyết định
những vấn đề quan trọng của đất nước, quyết định việc trưng cầu ý dân.
Về quy trình, thủ tục, Quốc hội quyết định các vấn đề quan trọng của
đất nước dưới hình thức Nghị quyết về nhiệm vụ kinh tế - xã hội, Nghị quyết
chuyên đề đều tuân theo quy trình đầy đủ, bảo đảm yêu cầu về các bước, thủ
tục... về cơ bản tương tự như quy trình lập pháp.
Nhìn chung, quy định pháp luật về quy trình Quốc hội xem xét, quyết
định khá chặt chẽ, đầy đủ các bước, các khâu, bảo đảm nguyên tắc tập trung
dân chủ, về cơ bản bảo đảm phản ánh đầy đủ ý kiến của các đại biểu Quốc
hội, các cơ quan, tổ chức hữu quan, bảo đảm chất lượng các quyết định; quy
trình thường xuyên được cải tiến hoàn thiện hơn. Các nghị quyết của Quốc
hội về các vấn đề quan trọng của đất nước về cơ bản đã cụ thể hoá kịp thời và
đúng đắn đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng, bảo đảm nguyên tắc
lãnh đạo của Đảng. Chất lượng các báo cáo thẩm tra của các cơ quan Quốc
hội ngày càng được nâng cao, có chính kiến rõ ràng hơn, mang tính phản biện
hơn làm cơ sở các đại biểu Quốc hội thảo luận, biểu quyết; nhiều nội dung
được đưa vào trong các Nghị quyết của Quốc hội. Các đại biểu Quốc hội đã
có nhiều cố gắng trong việc thực hiện nhiệm vụ của mình,thể hiện trách
nhiệm cao trước cử tri cả nước. Quốc hội thực hiện chức năng quyết định các
vấn đề quan trọng của đất nước ngày càng đầy đủ hơn những nội dung thuộc
thẩm quyền, có tính chất thường xuyên hơn và dần đi vào nền nếp. Quy trình
thảo luận, xem xét, quyết định bảo đảm nguyên tắc tập trung dân chủ, làm
việc theo chế độ hội nghị và quyết định theo đa số. Chất lượng các quyết định

23. 18
của Quốc hội được nâng lên. Các quyết định của Quốc hội được các ngành,
các cấp nghiêm chỉnh triển khai và có tác động lớn đến sự phát triển kinh tế -
xã hội của đất nước, thực sự là cơ sở quan trọng để Quốc hội thực hiện chức
năng giám sát, góp sức cùng các cơ quan trọng bộ máy nhà nước thực hiện tốt
hơn chức năng, nhiệm vụ của mình.
Tuy nhiên, trong việc xem xét một số vấn đề cụ thể, thì quy trình xem
xét, quyết định của Quốc hội gặp một số khó khăn, vướng mắc và hạn chế
như: Chưa có quy định cụ thể về quy trình Quốc hội xem xét, quyết định vấn
đề quan trọng của đất nước trong một số lĩnh vực cụ thể. Chưa có quy định cụ
thể về thời gian Chính phủ phải trình các dự thảo sang các cơ quan thẩm tra
của Quốc hội, thời gian trình Uỷ ban thường vụ Quốc hội cho ý kiến. Thời
gian để Quốc hội thảo luận các vấn đề còn ít, nhất là các vấn đề nhân sự, kinh
tế-xã hội, ngân sách. Quy trình thảo luận, quyết định kế hoạch phát triển kinh
tế - xã hội và ngân sách nhà nước còn chưa hợp lý, thể hiện ở việc tiếp thu,
giải trình và thông qua nghị quyết.
Tính quyền lực tối cao của Quốc hội không những được thể hiện qua
việc ban hành những văn bản luật và quyết định những vấn đề quan trọng của
đất nước, mà còn thể hiện ở việc Quốc hội có quyền giám sát tất cả các hoạt
động của xã hội. Hiến phán pháp trước đây và hiện nay đều quy định quyền
giám sát của Quốc hội là quyền giám sát tối cao (Điều 83 Hiến pháp 1992).
Giống như chức năng làm luật, muốn làm cho chức năng giám sát của Quốc
hội có hiệu quả hoạt động thì hoạt động giám sát phải tuân thủ theo một trình
tự hoạt động nhất định. Thủ tục đó gọi là trình tự hoạt động giám sát của
Quốc hội. Thủ tục này được Hiến pháp, Luật tổ chức Quốc hội quy định và
đươc chi tiết hóa trong Nội quy kỳ họp và Quy chế của đại biểu Quốc hội và
Đoàn đại biểu Quốc hội.
Hình thức thực hiện chức năng giám sát quan trọng nhất của Quốc hội

24. 19
là trên các kỳ họp, Quốc hội định kỳ nghe các cơ quan nhà nước trung ương
báo cáo. Điều 67 Luật tổ chức Quốc hội quy định;
Quốc hội xem xét thảo luận báo cáo công tác của Ủy ban
thường vụ Quốc hội, Thủ tướng Chính phủ, Chánh án Tòa án nhân
dân tối cao, và của Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao tại
kỳ họp cuối năm. Tại kỳ họp giữa năm các cơ quan này gửi báo cáo
công tác đến các đại biểu Quốc hội. Khi cần thiết Quốc hội có thể
xem xét thảo luận. Tại kỳ họp cuối cùng của mỗi khóa Quốc hội,
Quốc hội xem xét thảo luận báo cáo công tác của Thủ tướng Chính
phủ, Chánh án Tòa án nhân dân tối cao và của Viện trưởng Viện
kiểm sát nhân dân tối cao [21, Điều 67].
Để Quốc hội có cơ sở vững chắc khi xem xét các báo cáo nói trên, theo
quyết định của Chủ tịch Quốc hội hoặc của người điều khiển phiên họp, báo
cáo của các cơ quan nhà nước nêu trên có thể được chuyển cho các Ủy ban
hữu quan của Quốc hội để thẩm tra, nghiên cứu trước. Trên cơ sở ý kiến tham
gia, thảo luận báo cáo của các thành viên, Ủy ban chuẩn bị báo cáo thuyết
trình thẩm tra trước Quốc hội. Khi thấy những vấn đề cần phải có sự điều tra
để kết luận, Quốc hội có thể thành lập ủy ban kiểm tra đặc biệt bao gồm các
đại biểu và những người có chuyên môn thuộc lĩnh vực cần kiểm tra. Sau khi
làm việc, Ủy ban kiểm tra đặc biệt phải báo cáo kết quả trước Quốc hội.
Trên kỳ họp của Quốc hội, chức năng giám sát của Quốc hội được các
đại biểu thường xuyên thực hiện thông qua các chất vấn của đại biểu. Đối
tượng chịu chất vấn của đại biểu Quốc hội là những người đứng đầu các cơ
quan chịu sự giám sát của Quốc hội. Đó là Chủ tịch nước, Thủ tướng Chính
phủ, Bộ trưởng và các thành viên khác trong Chính phủ, Chánh án TAND tối
cao, Viện trưởng VKSND tối cao. Người bị chất vấn phải trả lời trước Quốc
hội tại kỳ họp. Trong trường hợp cần điều tra thì Quốc hội có thể quyết định

25. 20
cho trả lời trước Ủy ban thường vụ Quốc hội hoặc tại kỳ họp sau của Quốc
hội hoặc trả lời bằng văn bản (Điều 98 Hiến pháp). Theo tinh thần của Hiến
pháp, đại biểu Quốc hội có thể chất vấn bất cứ vấn đề gì thuộc thẩm quyền
của Quốc hội, không phụ thuộc vào việc vấn đề đó có hay không nêu ra trong
nội dung chương trình của kỳ họp. Ngoài việc quy định đại biểu có quyền
chất vấn trong thời gian tiến hành kỳ họp, Hiến pháp và Luật tổ chức Quốc
hội còn cho phép đại biểu chất vấn ngoài kỳ họp. Nếu như chất vấn trong thời
gian tiến hành kỳ họp được chuyển đến Chủ tịch Quốc hội để ấn định thời
gian trả lời trong kỳ họp, thì ngoài thời gian kỳ họp chất vấn được gửi đến Ủy
ban thường vụ Quốc hội để Uỷ ban thường vụ Quốc hội chuyển cho cơ quan
hoặc người bị chất vấn. Ủy ban thường vụ Quốc hội có trách nhiệm định thời
gian để cơ quan nhà nước hoặc người bị chất vấn trả lời chất vấn của đại biểu.
Theo thông lệ, thời gian trả lời chất vấn trong kỳ họp thường được Quốc hội
ấn định vào một phiên họp nhất định trong thời gian tiến hành kỳ họp. Nếu
đại biểu không đồng ý với nội dung trả lời thì có quyền đề nghị Chủ tịch
Quốc hội đưa vấn đề ra thảo luận trước Quốc hội hoặc trước Ủy ban thường
vụ Quốc hội. Trong những trường hợp này, Quốc hội hoặc Ủy ban thường vụ
Quốc hội có thể ra Nghị quyết về việc trả lời chất vấn và trách nhiệm của
người bị chất vấn.
Ngoài việc trực tiếp thực hiện chức năng giám sát trong các kỳ họp
bằng việc nghe báo cáo, chất vấn các cơ quan và người đứng đầu các cơ quan
nhà nước trung ương, hoạt động giám sát của Quốc hội còn do các cơ quan
của Quốc hội đảm nhiệm. Đó là Ủy ban thường vụ Quốc hội, Hội đồng dân
tộc và các Ủy ban của Quốc hội. Với tư cách là cơ quan thường trực của Quốc
hội,Ủy ban thường vụ Quốc hội theo quy định của Luật tổ chức Quốc hội tự
mình thực hiện chức năng giám sát và điều hòa các hoạt động giám sát của
các cơ quan cấu thành Quốc hội. Ủy ban thường vụ Quốc hội giám sát hoạt

26. 21
động của Chính phủ, Tòa án nhân dân tối cao, Viện trưởng Viện kiểm sát
nhân dân tối cao trong việc thi hành Hiến pháp, Luật, Pháp lệnh, Nghị quyết
của Quốc hội và của Ủy ban thường vụ Quốc hội. Ủy ban thường vụ Quốc hội
tự quyết định chương trình giám sát hàng quý, hàng năm, tự mình giao cho
Hội đồng dân tộc và Ủy ban hữu quan của Quốc hội thực hiện chương trình
giám sát, xem xét, thảo luận các báo cáo và kiến nghị trong hoạt động giám
sát; yêu cầu cá nhân, tổ chức và cơ quan nhà nước hữu quan thực hiện những
kiến nghị mà Ủy ban thường vụ Quốc hội xét thấy cần thiết. Ủy ban thường
vụ Quốc hội giám sát và hướng dẫn hoạt động của Hội đồng nhân dân. Tự
mình hoặc theo đề nghị của Thủ tướng Chính phủ, Viện trưởng Viện kiểm sát
nhân dân tối cao, Hội đồng dân tộc, các Ủy ban hoặc của đại biểu Quốc hội,
Ủy ban thường vụ Quốc hội có quyền bãi bỏ những nghị quyết trái Hiến pháp
và pháp luật của Hội đồng nhân dân cấp tỉnh.
Theo đề nghị của Hội đồng dân tộc, của Ủy ban Quốc hội hoặc của đại
biểu, Ủy ban thường vụ Quốc hội đình chỉ thi hành các văn bản của Chính
phủ, Thủ tướng Chính phủ, Tòa án nhân dân tối cao, Viện kiểm sát nhân dân
tối cao khi các văn bản đó trái với Hiến pháp, Luật và Nghị quyết của Quốc
hội, trình Quốc hội hủy bỏ tại kỳ họp gần nhất. Trong thời gian Quốc hội
không họp, khi thực hiện quyền phê chuẩn đề nghị về việc bổ nhiệm, miễn
nhiệm cách chức Phó thủ tướng, Bộ trưởng và các thành viên khác của Chính
phủ, cũng là lúc Ủy ban thường vụ Quốc hội thực hiện quyền giám sát của
mình đối với hoạt động của bộ máy hành pháp. Trong thời gian giữa hai kỳ
họp Quốc hội, dưới sự lãnh đạo của Ủy ban thường vụ Quốc hội, phần lớn các
công việc giám sát của Quốc hội do các Ủy ban của Quốc hội đảm nhiệm. Ở
đây có một điểm cần nhấn mạnh: Các Uỷ ban theo quy định mới được giao
thực hiện chức năng giám sát hoạt động của bộ máy các cơ quan nhà nước
một cách độc lập, tự chủ không phải giúp Quốc hội thực hiện chức năng giám

27. 22
sát như trước đây theo Hiến pháp 1980. Các ủy ban của Quốc hội thực hiện
quyền giám sát của mình bằng nhiều hình thức. Trước hết các Uỷ ban có
quyền yêu cầu các cơ quan nhà nước hữu quan báo cáo về hoạt động của cơ
quan nhà nước đó hoặc về bất cứ một vấn đề nào có liên quan đến hoạt động
kiểm tra giám sát của Ủy ban. Ngoài phiên họp nói trên, các Ủy ban có thể
thành lập các đoàn kiểm tra, giám sát cơ sở, ở các địa phương. Khi kết thúc
hoạt động giám sát, các Ủy ban thường có các kết luận hoặc những kiến nghị
yêu cầu các cơ quan nhà nước hữu quan chấn chỉnh những hoạt động không
phù hợp với pháp luật, đồng thời yêu cầu các cơ quan tư pháp xem xét tiếp vụ
việc khi có dấu hiệu phạm tội. Kết luận, cũng như các kiến nghị của Ủy ban
phải được các cơ quan nhà nước nghiên cứu, xem xét và trả lời theo yêu cầu
của Ủy ban. Một khi xét thấy việc xử lý các kiến nghị, kết luận của mình
không thỏa đáng, các Ủy ban của Quốc hội có quyền báo cáo trước Quốc hội
để Quốc hội xem xét.
Chất vấn của đại biểu Quốc hội: Chất vấn là một hoạt động giám sát,
trong đó đại biểu Quốc hội nêu những vấn đề thuộc trách nhiệm của Chủ tịch
nước, Chủ tịch Quốc hội, Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng và các thành viên
khác của Chính phủ, Chánh án Toà án nhân dân tối cao, Viện trưởng Viện
kiểm sát nhân dân tối cao và yêu cầu những người này trả lời.
Chất vấn là hình thức giám sát trực tiếp và quan trọng của Quốc hội, đồng
thời là quyền quan trọng của đại biểu Quốc hội được Hiến pháp quy định. Chất
vấn tuy là quyền cá nhân của đại biểu Quốc hội nhưng khi thực hiện quyền này
thì nó được coi là một trong những hoạt động giám sát của Quốc hội.
Chất vấn của đại biểu Quốc hội là yêu cầu của đại biểu đó
với tư cách là người đại diện có thẩm quyền của nhân dân đối với
người bị chất vấn theo quy định của pháp luật, buộc người bị chất
vấn phải giải thích trước cơ quan quyền lực nhà nước về những

28. 23
khuyết điểm, những tồn tại trong hoạt động, công tác của cơ quan
mà cá nhân đó phụ trách, trả lời về trách nhiệm, về nguyên nhân và
biện pháp khắc phục. Điều 98 Hiến pháp năm 1992 quy định:
Đại biểu Quốc hội có quyền chất vấn Chủ tịch nước, Chủ tịch
Quốc hội, Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng và các thành viên khác
của Chính phủ, Chánh án Toà án nhân dân tối cao và Viện trưởng
Viện kiểm sát nhân dân tối cao. Người bị chất vấn phải trả lời
trước Quốc hội tại kỳ họp; trong trường hợp cần điều tra thì Quốc
hội có thể quyết định cho trả lời trước UBTVQH hoặc tại kỳ họp
sau của Quốc hội hoặc cho trả lời bằng văn bản [18, Điều 98].
Điều 49 Luật tổ chức Quốc hội năm 2001 quy định:
Đại biểu Quốc hội có quyền chất vấn Chủ tịch nước, Chủ tịch
Quốc hội, Thủ tướng Chính phủ và các thành viên khác của Chính
phủ, Chánh án Toà án nhân dân tối cao, Viện trưởng Viện kiểm sát
nhân dân tối cao. Người bị chất vấn có trách nhiệm trả lời về những
vấn đề mà đại biểu Quốc hội chất vấn [22, Điều 49].
Trong thời gian Quốc hội họp, đại biểu Quốc hội gửi chất vấn đến Chủ
tịch Quốc hội. Người bị chất vấn có trách nhiệm trả lời trước Quốc hội tại kỳ
họp đó. Trong trường hợp cần điều tra thì Quốc hội có thể quyết định cho trả
lời trước Uỷ ban thường vụ Quốc hội hoặc tại kỳ họp sau của Quốc hội, hoặc
cho trả lời bằng văn bản. Trong thời gian giữa hai kỳ họp Quốc hội, chất vấn
được gửi đến Uỷ ban thường vụ Quốc hội để chuyển đến cơ quan hoặc người
bị chất vấn và quyết định thời hạn trả lời chất vấn. Nếu đại biểu Quốc hội
không đồng ý với nội dung trả lời thì có quyền đề nghị Chủ tịch Quốc hội đưa
ra thảo luận trước Quốc hội hoặc Uỷ ban thường vụ Quốc hội. Khi cần thiết,
Quốc hội hoặc Uỷ ban thường vụ Quốc hội ra nghị quyết về việc trả lời chất
vấn và trách nhiệm của người bị chất vấn.

29. 24
Chất vấn, với tư cách là một hình thức giám sát của Quốc hội, được
phân biệt với các hình thức khác chủ yếu ở bản chất, mục đích, thủ tục và hậu
quả của nó.
Về bản chất, chất vấn là một hình thức được Quốc hội áp dụng để giám
sát hoạt động của các cơ quan và cá nhân được giao quyền, là sự thể hiện cụ
thể, trực tiếp quyền giám sát tối cao của Quốc hội. Các đại biểu Quốc hội khi
thực hiện quyền chất vấn của mình là nhân danh cá nhân với tư cách là người
đại diện quyền lực của nhân dân, thay mặt nhân dân yêu cầu cá nhân bị chất
vấn trả lời về trách nhiệm pháp lý của cá nhân đó về những việc làm có đúng
với chức năng, nhiệm vụ quyền hạn theo luật định hay không.
Theo quy định của pháp luật thì chất vấn là quyền của cá nhân đại
biểu Quốc hội. Khi thực hiện chất vấn, đại biểu Quốc hội độc lập là người
đại diện cho nhân dân, thay mặt nhân dân, nhân danh quyền lực tối cao của
nhân dân chứ không phải nhân danh một cơ quan, tổ chức hay Đoàn đại biểu
Quốc hội mà mình là thành viên.
Đại biểu Quốc hội khi thực hiện hoạt động chất vấn không phải nhằm
mục đích thu thập thông tin hay số liệu, mà nhằm làm rõ trách nhiệm của cá
nhân có trách nhiệm đối với một số vấn đề nào đó. Đây chính là điểm cơ bản
để phân biệt chất vấn với câu hỏi thường. Trên thực tế, chất vấn cũng có thể
được thể hiện dưới dạng câu hỏi nhưng mục đích của chất vấn và câu hỏi
thường khác nhau. Việc hỏi và yêu cầu trả lời những vấn đề mà đại biểu Quốc
hội quan tâm nhằm thu thập thông tin, số liệu về các vấn đề nào cần biết,
trước khi đặt câu hỏi người hỏi hầu như chưa có thông tin về vấn đề mà mình
hỏi. Loại câu hỏi thường phụ thuộc vào nhu cầu nắm bắt thông tin của đại
biểu Quốc hội chứ không được quy định trong bất kỳ văn bản pháp luật nào
và cũng không bị hạn chế đối với bất kỳ đối tượng nào. Còn đối với chất vấn,
trước khi nêu vấn đề, đại biểu Quốc hội phải tìm hiểu rất kỹ và nắm thông tin

30. 25
về vấn đề mà mình cần chất vấn để làm rõ trách nhiệm của cá nhân có thẩm
quyền đối với một vấn đề nào đó. Chất vấn được quy định rất rõ trong Hiến
pháp và các văn bản pháp luật khác, đối tượng chất vấn cũng được chỉ ra cụ
thể trong một phạm vi nhất định. Vấn đề chất vấn khi đã được nêu lên theo
đúng thể thức của pháp luật, chuyển đến người bị chất vấn thì không còn là
mối quan hệ cá nhân giữa người bị chất vấn và người chất vấn mà đã trở
thành một hình thức giám sát của Quốc hội.
Bỏ phiếu tín nhiệm đối với những người giữ các chức vụ do Quốc hội
bầu hoặc phê chuẩn. Với mục đích nhằm tăng cường quyền lực giám sát của
Quốc hội, Hiến pháp 1992 sửa đổi năm 2001, quy định việc Quốc hội có quyền
bỏ phiếu tín nhiệm đối với những người giữ các chức vụ do Quốc hội bầu hoặc
phê chuẩn (Điều 84). Trước hết phải khẳng định rằng, bỏ phiếu tín nhiệm là
phương thức để Quốc hội thực hiện quyền miễn nhiệm, bãi nhiệm, cách chức
người giữ chức vụ do Quốc hội bầu hoặc phê chuẩn khi người đó không xứng
đáng với trọng trách được giao. Ở nước ta, quy định về việc Quốc hội bỏ phiếu
tín nhiệm không phải là điều mới vì trước đây trong Hiến pháp 1946 – bản
Hiến pháp đầu tiên của Nhà nước ta – đã có Điều 39 và Điều 54 quy định khá
chi tiết và cụ thể về đối tượng, trình tự, thủ tục để Quốc hội thực hiện quyền
này. Song, những quy định trên đây trong Hiến pháp năm 1946 không được kế
thừa và phát huy trong các bản Hiến pháp năm 1959, 1980 và 1992 trước khi
được sửa đổi, bổ sung một số điều vào cuối năm 2001. Song phải đến hơn 10
năm, từ khi quy định có hiệu lực, ngày 21/11/2012 tại kỳ họp thứ 4 Quốc hội
Khóa XIII mới thông qua được Nghị quyết số 35/2012/QH13 về việc lấy phiếu
tín nhiệm, bỏ phiếu tín nhiệm đối với người giữ chức vụ do Quốc hội, Hội
đồng nhân dân bầu hoặc phê chuẩn. Đây là cơ sở pháp lý để cụ thể hóa việc lấy
phiếu tín nhiệm, bỏ phiếu tín nhiệm quy định tại Hiến pháp. Điều 1 Nghị quyết
quy định: Quốc hội lấy phiếu tín nhiệm, bỏ phiếu tín nhiệm đối với những

31. 26
người giữ các chức vụ sau đây: Chủ tịch nước, Phó Chủ tịch nước; Chủ tịch
Quốc hội, Phó Chủ tịch Quốc hội, Chủ tịch Hội đồng dân tộc, Chủ nhiệm Ủy
ban của Quốc hội, các thành viên khác của Ủy ban thường vụ Quốc hội; Thủ
tướng Chính phủ, Phó Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng, các thành viên khác
của Chính phủ; Chánh án Tòa án nhân dân tối cao, Viện trưởng Viện kiểm sát
nhân dân tối cao, Tổng kiểm toán nhà nước. Việc lấy phiếu tín nhiệm, bỏ phiếu
tín nhiệm nhằm nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động giám sát của Quốc hội,
giúp người được lấy phiếu tín nhiệm, bỏ phiếu tín nhiệm thấy được mức độ tín
nhiệm của mình để phấn đấu, rèn luyện, nâng cao chất lượng và hiệu quả hoạt
động; làm cơ sở để cơ quan, tổ chức có thẩm quyền xem xét đánh giá, bố trí, sử
dụng cán bộ.
Tại kỳ họp thứ 5, Quốc hội khóa XIII đã tiến hành lấy phiếu tín nhiệm
lần đầu tiên đối với 47 người giữ chức vụ do Quốc hội bầu hoặc phê chuẩn.
Việc lấy phiếu tín nhiệm đã được tiến hành dân chủ, khách quan, công tâm,
nghiêm túc. Kết quả phiếu tín nhiệm phản ánh khá sát thực mức độ hoàn
thành nhiệm vụ của người được lấy phiếu tín nhiệm, tình hình kinh tế - xã hội
chung của đất nước và của từng lĩnh vực phụ trách. Công tác lấy phiếu tín
nhiệm nhận được sự đồng tình ủng hộ của đông đảo nhân dân, góp phần củng
cố niềm tin của nhân dân và cử tri cả nước đối với sự lãnh đạo của Đảng, vai
trò giám sát của Quốc hội đối với tổ chức và hoạt động của bộ máy nhà nước.
Quốc hội là cơ quan đại diện quyền lực nhà nước cao nhất, bao gồm
nhiều đại biểu được bầu ra từ các đơn vị bầu cử. Quốc hội hoạt động theo chế
độ hội nghị - thông qua các kỳ họp của mình. Tại kỳ họp các đại biểu đều có
quyền hạn và trách nhiệm như nhau trong việc tham gia thảo luận và quyết
định những vấn đề thuộc thẩm quyền của Quốc hội.
Để điều hành các kỳ họp và giữ mối liên hệ với các đại biểu, Quốc hội
bầu Chủ tịch và các Phó Chủ tịch Quốc hội.

32. 27
Chủ tịch Quốc hội có những nhiệm vụ và quyền hạn sau:
1. Chủ tọa các phiên họp của Quốc hội, bảo đảm thi hành
Quy chế đại biểu Quốc hội, Nội quy kỳ họp Quốc hội; ký chứng
thực luật, nghị quyết của Quốc hội;
2. Lãnh đạo công tác của Ủy ban Thường vụ Quốc hội; dự
kiến chương trình làm việc, chỉ đạo việc chuẩn bị, triệu tập và chủ
tọa các phiên họp của Ủy ban Thường vụ Quốc hội; ký pháp lệnh,
nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội;
3. Triệu tập và chủ tọa hội nghị Chủ tịch Hội đồng dân tộc,
Chủ nhiệm Ủy ban của Quốc hội bàn chương trình hoạt động của
Quốc hội, của Hội đồng dân tộc và các ủy ban của Quốc hội; tham
dự phiên họp của Hội đồng dân tộc và các ủy ban của Quốc hội khi
xét thấy cần thiết;
4. Giữ mối quan hệ với các đại biểu Quốc hội;
5. Chỉ đạo việc thực hiện kinh phí hoạt động của Quốc hội;
6. Chỉ đạo và tổ chức việc thực hiện công tác đối ngoại của
Quốc hội; thay mặt Quốc hội trong quan hệ đối ngoại của Quốc hội;
lãnh đạo hoạt động của Đoàn Quốc hội Việt Nam trong các tổ chức
liên nghị viện thế giới và khu vực [21, Điều 20].
Các Phó Chủ tịch Quốc hội giúp Chủ tịch làm nhiệm vụ theo sự phân
công của Chủ tịch Quốc hội. Để giúp Chủ tịch Quốc hội và Phó Chủ tịch
Quốc hội điều khiển kỳ họp, Quốc hội bầu ra Đoàn thư ký các kỳ họp. Đoàn
thư ký có trách nhiệm làm biên bản kỳ họp, tổng hợp các ý kiến phát biểu của
các đại biểu Quốc hội, điều khiển công tác văn thư, tài liệu của kỳ họp.
Theo quy định, Quốc hội họp ít nhất 02 kỳ/năm (thường là mỗi năm 02
lần họp, gọi là xuân thu nhị kỳ), do đó mà hình thành nên cơ quan Ủy ban
thường vụ Quốc hội để giải quyết một số công việc của Quốc hội phát sinh

33. 28
giữa hai kỳ họp. Ủy ban thường vụ Quốc hội là cơ quan thường trực của Quốc
hội. Uỷ ban thường vụ Quốc hội gồm có Chủ tịch Quốc hội, các Phó Chủ tịch
Quốc hội và các Uỷ viên do Chủ tịch Quốc hội làm Chủ tịch, các Phó Chủ
tịch Quốc hội làm các Phó Chủ tịch.
Uỷ ban thường vụ Quốc hội có những nhiệm vụ và quyền hạn sau đây:
1. Tổ chức việc chuẩn bị, triệu tập và chủ trì kỳ họp Quốc hội;
2. Ra pháp lệnh về những vấn đề được Quốc hội giao; giải
thích Hiến pháp, luật, pháp lệnh;
3. Giám sát việc thi hành Hiến pháp, luật, nghị quyết của
Quốc hội, pháp lệnh, nghị quyết của Uỷ ban thường vụ Quốc hội;
giám sát hoạt động của Chính phủ, Tòa án nhân dân tối cao, Viện
kiểm sát nhân dân tối cao, Kiểm toán nhà nước và cơ quan khác do
Quốc hội thành lập;
4. Đình chỉ việc thi hành văn bản của Chính phủ, Thủ tướng
Chính phủ, Toà án nhân dân tối cao, Viện kiểm sát nhân dân tối cao
trái với Hiến pháp, luật, nghị quyết của Quốc hội và trình Quốc hội
quyết định việc bãi bỏ văn bản đó tại kỳ họp gần nhất; bãi bỏ văn
bản của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Toà án nhân dân tối cao,
Viện kiểm sát nhân dân tối cao trái với pháp lệnh, nghị quyết của
Uỷ ban thường vụ Quốc hội;
5. Chỉ đạo, điều hòa, phối hợp hoạt động của Hội đồng dân
tộc và các Ủy ban của Quốc hội; hướng dẫn và bảo đảm điều kiện
hoạt động của đại biểu Quốc hội;
6. Đề nghị Quốc hội bầu, miễn nhiệm, bãi nhiệm Chủ tịch
nước, Chủ tịch Quốc hội, Phó Chủ tịch Quốc hội, Ủy viên Uỷ ban
thường vụ Quốc hội, Chủ tịch Hội đồng dân tộc, Chủ nhiệm Ủy
ban của Quốc hội, Chủ tịch Hội đồng bầu cử quốc gia, Tổng
Kiểm toán nhà nước;

34. 29
7. Giám sát và hướng dẫ n hoạt động của Hội đồng nhân dân;
bãi bỏ nghị quyết của Hội đồng nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc
trung ương trái với Hiến pháp, luật và văn bản của cơ quan nhà
nước cấp trên; giải tán Hội đồng nhân dân tỉnh, thành phố trực
thuộc trung ương trong trường hợp Hội đồng nhân dân đó làm thiệt
hại nghiêm trọng đến lợi ích của Nhân dân;
8. Quyết định thành lập, giải thể, nhập, chia, điều chỉnh địa
giới đơn vị hành chính dưới tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương;
9. Quyết định việc tuyên bố tình trạng chiến tranh trong
trường hợp Quốc hội không thể họp được và báo cáo Quốc hội
quyết định tại kỳ họp gần nhất;
10. Quyết định tổng động viên hoặc động viên cục bộ; ban bố,
bãi bỏ tình trạng khẩn cấp trong cả nước hoặc ở từng địa phương;
11. Thực hiện quan hệ đối ngoại của Quốc hội;
12. Phê chuẩn đề nghị bổ nhiê ̣m , miễn nhiê ̣m đa ̣i sứ đặc
mệnh toàn quyền của Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam;
13. Tổ chức trưng cầu ý dân theo quyết định của Quốc
hội [27, Điều 74].
Theo quy định hiện hành, Quốc hội thành lập Hội đồng dân tộc và 09
Ủy ban gồm: Uỷ ban pháp luật; Uỷ ban tư pháp; Uỷ ban kinh tế; Uỷ ban tài
chính, ngân sách; Uỷ ban quốc phòng và an ninh; Uỷ ban văn hoá, giáo dục,
thanh niên, thiếu niên và nhi đồng; Uỷ ban về các vấn đề xã hội; Uỷ ban khoa
học, công nghệ và môi trường và Uỷ ban đối ngoại. Hội đồng dân tộc gồm
Chủ tịch, các Phó Chủ tịch và các Ủy viên. Chủ tịch Hội đồng dân tộc do
Quốc hội bầu; các Phó Chủ tịch và các Ủy viên Hội đồng dân tộc do Ủy ban
thường vụ Quốc hội phê chuẩn. Ủy ban của Quốc hội gồm Chủ nhiệm, các
Phó Chủ nhiệm và các Ủy viên. Chủ nhiệm Ủy ban do Quốc hội bầu; các Phó
Chủ nhiệm và các Ủy viên Ủy ban do Ủy ban thường vụ Quốc hội phê chuẩn.

35. 30
Hội đồng dân tộc và các Ủy ban của Quốc hội là những cơ quan của
Quốc hội, làm việc theo chế độ tập thể và quyết định theo đa số. Nhiệm kỳ
của Hội đồng dân tộc và các ủy ban của Quốc hội theo nhiệm kỳ của Quốc
hội. Hội đồng dân tộc và các Ủy ban của Quốc hội có nhiệm vụ thẩm tra dự
án luật, kiến nghị về luật, dự án pháp lệnh và các dự án khác; thẩm tra những
báo cáo được Quốc hội hoặc Ủy ban Thường vụ Quốc hội giao; trình Quốc
hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội ý kiến về chương trình xây dựng luật, pháp
lệnh; thực hiện quyền giám sát; kiến nghị với Ủy ban Thường vụ Quốc hội về
việc giải thích Hiến pháp, luật, pháp lệnh và những vấn đề trong phạm vi
nhiệm vụ, quyền hạn của mình. Hội đồng dân tộc, Ủy ban của Quốc hội có
quyền kiến nghị Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét trình Quốc hội việc bỏ
phiếu tín nhiệm đối với những người giữ các chức vụ do Quốc hội bầu hoặc
phê chuẩn. Hội đồng dân tộc, các Ủy ban của Quốc hội chịu trách nhiệm và
báo cáo công tác trước Quốc hội; trong thời gian Quốc hội không họp thì báo
cáo công tác trước Ủy ban Thường vụ Quốc hội.
Đoàn đại biểu Quốc hội là một hình thức tổ chức đặc thù trong tổ chức
và hoạt động của Quốc hội nước ta. Hình thức tổ chức Đoàn đại biểu Quốc
hội ra đời ngay từ kỳ họp thứ ba của Quốc hội Khóa I và tồn tại từ đó cho đến
nay. Theo quy định của pháp luật hiện hành, Đoàn đại biểu Quốc hội hợp
thành bởi các đại biểu Quốc hội được bầu trong một tỉnh hoặc thành phố trực
thuộc trung ương, do đó không nên coi Đoàn đại biểu Quốc hội là một cơ
quan của Quốc hội hay một cấp tổ chức trong Quốc hội, nhưng thực tế chưa
phải mọi ý kiến đã thống nhất trong việc phân biệt Đoàn đại biểu Quốc hội có
phải là cơ quan hay tổ chức độc lập trong Quốc hội, cũng như trong việc nhìn
nhận khách quan vị trí, vai trò và chức năng của Đoàn đại biểu Quốc hội.
Mặc dù sự nhìn nhận và đánh giá về Đoàn đại biểu ở các thời kỳ có
khác nhau, nhưng thực tiễn hoạt động của Đoàn đại biểu Quốc hội nửa thế kỷ

36. 31
qua cho thấy, hình thức tổ chức Đoàn đại biểu Quốc hội ở địa phương có vị
trí, vai trò quan trọng và không thể thiếu được trong tổ chức và hoạt động của
Quốc hội. Điều 3 Luật tổ chức Quốc hội năm 1992 đã nhấn mạnh hiệu quả
hoạt động của Quốc hội ngoài việc được bảo đảm bằng hiệu quả của các kỳ
họp của Quốc hội, hoạt động của Ủy ban thường vụ Quốc hội, Hội đồng dân
tộc, Ủy ban của Quốc hội còn được bảo đảm bằng hoạt động của Đoàn đại
biểu Quốc hội. Báo cáo công tác của Quốc hội nhiệm kỳ khóa IX (1992-1997)
cũng khẳng định:
Trong nhiệm kỳ qua, các đoàn đã phát huy tốt tác dụng trong
việc tổ chức để đại biểu Quốc hội tham gia các hoạt động, nhất là
tham gia việc tổ chức lấy ý kiến của nhân dân, của các ngành, các cấp
ở địa phương về các dự án luật, pháp lệnh; tham gia các hoạt động
giám sát của các cơ quan của Quốc hội ở địa phương; giữ mối quan
hệ với các cơ quan của Quốc hội; thu thập ý kiến cử tri và cung cấp
thông tin cần thiết để Quốc hội có thêm cơ sở để xem xét, quyết định
các vấn đề quan trọng tại các kỳ họp Quốc hội. Thực tế đó chứng tỏ
các hoạt động của Đoàn đại biểu Quốc hội là cần thiết, cần làm rõ
thêm vị trí, trách nhiệm, quyền hạn của Đoàn và việc bảo đảm các
điều kiện để hoạt động của Đoàn ngày càng tốt hơn [19, tr.9].
Báo cáo tổng kết nhiệm kỳ Quốc hội Khóa XII (2007 – 2011) tiếp tục
khẳng định:
Quốc hội khóa XII có 63 Đoàn đại biểu Quốc hội. Từ thực
tiễn hoạt động cho thấy, mô hình tổ chức Đoàn đại biểu Quốc hội là
tương đối phù hợp với yêu cầu, nhiệm vụ trong điều kiện hiện nay,
bảo đảm tiến hành các hoạt động của đại biểu Quốc hội tại địa
phương và các kỳ họp Quốc hội… Thông qua Đoàn, hoạt động của
đại biểu Quốc hội được phát huy, mở rộng quan hệ với cử tri, đồng

37. 32
thời tạo điều kiện để các đại biểu Quốc hội hỗ trợ lẫn nhau trong
việc thực hiện nhiệm vụ được giao. Trên thực tế, các Đoàn đại biểu
Quốc hội đã ngày càng thực hiện có hiệu quả hơn nhiệm vụ xây
dựng pháp luật, giám sát, tiếp xúc cử tri, tiếp công dân, theo dõi
đôn đốc giải quyết khiếu nại, tố cáo và kiến nghị của công dân…;
giữ mối quan hệ công tác và phối hợp với các cơ quan, tổ chức, đơn
vị hữu quan ở địa phương, ở trung ương và các hoạt động tại kỳ họp
Quốc hội, góp phần quan trọng vào kết quả hoạt động chung của
Quốc hội [25, tr.15].
1.2. Địa vị pháp lý và chức năng của Đoàn đại biểu Quốc hội
1.2.1. Sự hình thành và phát triển chế định Đoàn đại biểu Quốc hội
qua các thời kỳ
Tại kỳ họp thứ ba, Quốc hội khóa I, Đoàn đại biểu Quốc hội đã được
hình thành theo các đơn vị hành chính khu hoặc liên khu để đại biểu Quốc hội
được bầu trong một đơn vị hành chính liên hệ với Đoàn chủ tịch kỳ họp hoặc
trao đổi ý kiến trong nhóm về những vấn đề liên quan đến kỳ họp, làm cho kỳ
họp Quốc hội được tiến hành thuận lợi. Mục đích ban đầu khi thành lập Đoàn
đại biểu Quốc hội là để phục vụ hoạt động Quốc hội được tốt hơn trong kỳ
họp, nhưng quá trình phát triển cho thấy, Đoàn đại biểu Quốc hội không chỉ
tồn tại và phát huy tác dụng trong kỳ họp mà còn tồn tại và phát huy tác dụng
ở ngoài kỳ họp. Do Quốc hội nước ta hoạt động không thường xuyên, đại biểu
Quốc hội đa số là kiêm nhiệm, công tác và sinh sống chủ yếu tại địa phương
nên hình thức tổ chức Đoàn đại biểu Quốc hội tỏ ra thích hợp để giữa hai kỳ
họp, đại biểu Quốc hội ở địa phương có thể thông qua Đoàn liên hệ với lãnh
đạo Quốc hội ở Trung ương, liên hệ với các đại biểu Quốc hội trong cùng một
địa phương và liên hệ với cử tri tại địa phương mình. Đây chính là những lý
do khách quan dẫn đến Đoàn đại biểu Quốc hội vẫn tồn tại và phát triển song
song với các cơ cấu, tổ chức khác của Quốc hội.

38. 33
Theo quy định của Hiến pháp, cơ cấu tổ chức của Quốc hội gồm Quốc
hội, các cơ quan của Quốc hội và đại biểu Quốc hội. Tuy nhiên, các luật về tổ
chức Quốc hội theo các bản Hiến pháp năm 1959, 1980 và 1992 đều có những
quy định về vị trí, vai trò và chức năng của Đoàn đại biểu Quốc hội. Cụ thể là:
- Luật tổ chức Quốc hội năm 1960 quy định:
Đại biểu Quốc hội có thể họp thành các đoàn đại biểu địa
phương theo đơn vị tỉnh, khu tự trị, thành phố trực thuộc trung
ương. Trong mỗi kỳ họp của Quốc hội, các Đoàn đại biểu Quốc hội
trao đổi ý kiến về những vấn đề cần thiết của kỳ họp. Giữa hai kỳ
họp Quốc hội, các Đoàn đại biểu Quốc hội giữ mối quan hệ với Ủy
ban thường vụ Quốc hội [14, Điều 3].
Với nội dung này, Đoàn đại biểu Quốc hội tuy được xác định trong cơ
cấu, tổ chức của Quốc hội nhưng không phải là một cơ cấu, tổ chức mang tính
chất bắt buộc; nội dung hoạt động của Đoàn chủ yếu là trao đổi những vấn đề
cần thiết trong kỳ họp. Theo Luật tổ chức Quốc hội năm 1960, các Đoàn đại
biểu Quốc hội còn có quyền giới thiệu người ra ứng cử chức danh Chủ tịch,
Phó chủ tịch nước Việt Nam dân chủ cộng hòa; Chủ tịch, các Phó chủ tịch,
Tổng thư ký và các Ủy viên Ủy ban thường vụ Quốc hội để Quốc hội bầu.
- Luật tổ chức Quốc hội và Hội đồng Nhà nước năm 1981 quy định:
Đại biểu Quốc hội ở tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương
và đơn vị hành chính tương đương họp thành Đoàn đại biểu Quốc
hội địa phương và cử ra Trưởng đoàn. Đoàn đại biểu Quốc hội tổ
chức hoạt động của Đại biểu Quốc hội tại các đơn vị bầu cử. Các
Trưởng đoàn đại biểu Quốc hội và các Đại biểu Quốc hội giữ quan
hệ với Chủ tịch Quốc hội và Hội đồng Nhà nước. Mỗi năm hai lần,
các Đoàn đại biểu Quốc hội thông báo cho Chủ tịch Quốc hội, Hội
đồng Nhà nước và Ủy ban Mặt trận tổ quốc ở địa phương về hoạt
động của các Đại biểu Quốc hội ở địa phương [16, Điều 71].

39. 34
Luật tổ chức Quốc hội và Hội đồng Nhà nước năm 1981 đã mở rộng hơn
quyền của Đoàn đại biểu Quốc hội trong việc giới thiệu các chức danh để Quốc
hội bầu: Chủ tịch, Phó chủ tịch Quốc hội; Chủ tịch, các Phó chủ tịch, Tổng thư
ký và các Ủy viên Hội đồng Nhà nước; Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng; Chánh
án Tòa án nhân dân tối cao, Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao; Chủ
tịch, các Phó chủ tịch, Thư ký và các Ủy viên của Hội đồng dân tộc; Chủ
nhiệm và các thành viên khác của Ủy ban thường trực của Quốc hội.
Nhiệm vụ, quyền hạn của Đoàn đại biểu Quốc hội còn được quy định
trong Quy chế về Đại biểu Quốc hội do Quốc hội ban hành. Khác với Luật tổ
chức Quốc hội năm 1960, thì ở thời kỳ này Đoàn Đại biểu Quốc hội được xác
định là hình thức tổ chức bắt buộc trong cơ cấu, tổ chức của Quốc hội, nội
dung hoạt động của Đoàn chủ yếu là tổ chức hoạt động cho đại biểu Quốc hội
trong thời gian giữa hai kỳ họp, khác với giai đoạn trước chủ yếu tổ chức hoạt
động trong kỳ họp, còn ngoài kỳ họp bảo đảm mối liên hệ giữa Đại biểu Quốc
hội với lãnh đạo Quốc hội ở trung ương.
Qua kinh nghiệm của các nhiệm kỳ Quốc hội mà đặc biệt là nhiệm kỳ
Quốc hội khóa VIII (1987-1992) cho thấy, việc tổ chức Đoàn đại biểu Quốc
hội ở địa phương là cần thiết, đã phát huy tác dụng tích cực trong thực tế. Ghi
nhận thực tế này, Luật tổ chức Quốc hội năm 1992 một lần nữa khẳng định lại
vị trí của Đoàn đại biểu Quốc hội, theo đó:
Các đại biểu Quốc hội được bầu trong một tỉnh hoặc thành
phố trực thuộc trung ương hợp thành Đoàn đại biểu Quốc hội. Đoàn
đại biểu Quốc hội có Trưởng đoàn, có thể có Phó trưởng Đoàn để
tổ chức hoạt động của Đoàn, giữ mối liên hệ với Chủ tịch Quốc hội,
Ủy ban thường vụ Quốc hội, cơ quan chính quyền địa phương, Ủy
ban Mặt trận tổ quốc và các cơ quan, tổ chức khác ở địa phương về
các vấn đề liên quan đến hoạt động của đại biểu Quốc hội. Mỗi

40. 35
đoàn có thể có từ một đến hai đại biểu làm việc theo chế độ chuyên
trách [18, Điều 48].
Luật tổ chức Quốc hội năm 2001 tiếp tục khẳng định:
Các đại biểu Quốc hội được bầu trong một tỉnh hoặc thành
phố trực thuộc trung ương hợp thành Đoàn đại biểu Quốc hội. Đoàn
đại biểu Quốc hội có đại biểu hoạt động chuyên trách. Đoàn đại
biểu Quốc hội có trụ sở, Văn phòng giúp việc và có kinh phí hoạt
động theo quy định của Ủy ban thường vụ Quốc hội. Đoàn đại biểu
Quốc hội có Trưởng đoàn và Phó trưởng đoàn [21, Điều 60].
Với quy định này, có thể nói Đoàn đại biểu Quốc hội như một cơ quan
độc lập tại địa phương, có bộ máy, trụ sở làm việc riêng, có con dấu và kinh
phí hoạt động hàng năm.
Vị trí, vai trò và chức năng của Đoàn đại biểu Quốc hội còn được quy
định cụ thể trong Nội quy kỳ họp Quốc hội và trong Quy chế về hoạt động
của Đại biểu Quốc hội và Đoàn đại biểu Quốc hội. So sánh với các quy định
của pháp luật qua các thời kỳ về Đoàn đại biểu Quốc, tôi nhận thấy:
+ Vai trò của Đoàn đại biểu Quốc hội trong việc giới thiệu bầu các
chức danh trong bộ máy nhà nước ở trung ương không được tiếp tục duy trì;
+ Từ một chủ thể không bắt buộc, Đoàn đại biểu Quốc hội là một chủ
thể pháp lý bắt buộc trong cơ cấu, tổ chức của Quốc hội, tuy không phải là cơ
quan hay một cấp tổ chức trong Quốc hội;
+ Điểm mới so với các quy định trước đây là mỗi Đoàn đại biểu Quốc
hội có thể có từ một đến nhiều Đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách.
Quy định này thể hiện hướng chuyển Quốc hội dần sang chế độ hoạt động
thường xuyên, trong đó có bộ phận Đại biểu Quốc hội chuyên trách.
+ Quy định của pháp luật qua các thời kỳ có xu hướng dần dần làm cho
Đoàn đại biểu Quốc hội thành một tổ chức có nhiệm vụ, quyền hạn độc lập
hoạt động thường xuyên ở địa phương.

41. 36
1.2.2. Vị trí, vai trò của Đoàn đại biểu Quốc hội
Nếu không phải là một cơ quan hay một cấp tổ chức trong Quốc hội,
thì Đoàn đại biểu Quốc hội là tổ chức gì? Để làm rõ vấn đề này, theo tôi, cần
xuất phát từ nguyên tắc cơ bản, đó là Nhà nước ta được tổ chức theo nguyên
tắc tất cả quyền lực nhà nước đều thuộc về nhân dân, nhân dân sử dụng
quyền lực nhà nước thông qua Quốc hội và Hội đồng nhân dân là những cơ
quan đại diện cho ý chí và nguyện vọng của nhân dân, chịu trách nhiệm
trước nhân dân. Xuất phát từ nguyên tắc này, Quốc hội được tổ chức theo
hướng không có sự phân chia, đối lập, tranh giành quyền lực, lợi ích giữa
các nhóm Đại biểu Quốc hội. Các Đại biểu Quốc hội do nhân dân bầu ra,
thay mặt nhân dân thực hiện quyền lực nhà nước trong Quốc hội, kết hợp hài
hòa quyền lợi của nhân dân địa phương và quyền lợi của cả nước. Đại biểu
Quốc hội cũng như các cơ quan của Quốc hội được lập ra đều nhằm mục
đích thực hiện có hiệu quả chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của Quốc hội,
ngoài ra không còn mục đích nào khác.
Ở những nước theo chế độ đa đảng và những nơi Nhà nước được tổ
chức theo nguyên tắc phân quyền, Quốc hội là nơi tập hợp các nhóm nghị sĩ
đại diện cho các đảng phái chính trị có quyền lợi và mục đích khác nhau. Các
nghị sĩ hoạt động chuyên nghiệp, có văn phòng riêng, có thư ký giúp việc,
hưởng lương và được đảm bảo đầy đủ các phương tiện, điều kiện làm việc. Ở
Quốc hội các nước theo chế độ đa đảng, các nghị sĩ tập hợp trong các phe,
nhóm theo đảng phái chính trị, các phe nhóm này chính là tổ chức của các
nghị sĩ, không phải là cơ quan hay một cấp tổ chức trong Quốc hội nhưng nó
phản ánh sự phân bố lực lượng chính trị trong Quốc hội, thường có ảnh hưởng
và thế lực rất lớn trong Quốc hội cũng như trên chính trường.
Nước ta theo chế độ một đảng, Nhà nước được tổ chức theo nguyên tắc
tập quyền, quyền lực nhà nước thống nhất, không phân chia, do đó trong

42. 37
Quốc hội không có các phe, nhóm đại biểu đại diện cho các đảng phái chính
trị khác nhau. Một điểm khác nữa là Quốc hội nước ta không hoạt động
thường xuyên, phần lớn các Đại biểu Quốc hội vẫn làm việc kiêm nhiệm.
Chính những đặc điểm này đã tạo nên hình thức Đoàn Đại biểu Quốc hội là
hình thức tổ chức đặc thù trong tổ chức và hoạt động của Quốc hội nước ta.
Thực tế cho thấy, Đoàn Đại biểu Quốc hội địa phương là hình thức tổ
chức thích hợp để phục vụ Đại biểu Quốc hội trong và ngoài kỳ họp. Thông
qua tính chất đầu mối của Đoàn mà hoạt động của Đại biểu Quốc hội được
phát huy, mở rộng quan hệ với cử tri, đồng thời tạo điều kiện để các đại
biểu hỗ trợ lẫn nhau trong việc thực hiện nhiệm vụ đại biểu. Tổ chức và
hoạt động của Đoàn đại biểu Quốc hội không làm hạn chế quyền của đại
biểu. Trong điều kiện hoạt động kiêm nhiệm, trình độ, vị trí công tác giữa
các đại biểu không đồng đều, nếu không có hình thức Đoàn đại biểu Quốc
hội thì hoạt động của đại biểu không chuyên trách ở địa phương, cơ sở sẽ
gặp rất nhiều khó khăn.
Trên cơ sở các quy định của pháp luật hiện hành về Đoàn đại biểu Quốc
hội và thực tiễn hoạt động của Đoàn, theo tôi, Đoàn đại biểu Quốc hội là tổ
chức của các Đại biểu Quốc hội được bầu ở một đơn vị hành chính cấp tỉnh.
Như vậy, trong cơ cấu tổ chức của Quốc hội nước ta, ngoài Quốc hội, các cơ
quan của Quốc hội và Đại biểu Quốc hội còn có tổ chức của các Đại biểu Quốc
hội. Việc hiểu thế nào là cơ quan, tổ chức trong Quốc hội không phải là việc
đơn giản, vì ngay Quốc hội cũng được hiểu là một tổ chức tập thể của tất cả
Đại biểu Quốc hội tại kỳ họp, còn thế nào là cơ quan của Quốc hội cũng được
chia làm hai loại: Cơ quan do Quốc hội bầu ra và cơ quan không do Quốc hội
bầu ra. Theo cách phân loại này, Hội đồng dân tộc và các Ủy ban của Quốc hội
là cơ quan do Quốc hội bầu ra, còn Văn phòng Quốc hội là cơ quan của Quốc
hội nhưng không do Quốc hội bầu ra, không có chức năng như Hội đồng hoặc

43. 38
Ủy ban của Quốc hội mà là cơ quan hành chính nhà nước do Ủy ban thường vụ
Quốc hội thành lập để phục vụ Quốc hội, Ủy ban thường vụ Quốc hội, Hội
đồng dân tộc, các Ủy ban của Quốc hội và Đại biểu Quốc hội.
Tổ chức của các Đại biểu Quốc hội trong Quốc hội cũng được chia làm
hai loại: Loại do luật định và loại không do luật định. Đoàn đại biểu Quốc hội
là tổ chức của các Đại biểu Quốc hội địa phương được Luật tổ chức Quốc hội
quy định, việc tham gia Đoàn không dựa trên nguyên tắc tự nguyện, hoạt
động của Đoàn được căn cứ vào các quy định do Quốc hội ban hành. Đoàn
Đại biểu Quốc hội có Trưởng đoàn, Phó trưởng Đoàn (Phó trưởng Đoàn
thường là đại biểu Quốc hội chuyên trách) do các đại biểu trong Đoàn bầu ra,
kết quả bầu này phải được Ủy ban thường vụ phê chuẩn. Ở những nước theo
chế độ đa đảng, Quốc hội hoạt động thường xuyên, nghị sỹ là chính khách
chuyên nghiệp thì các phe, nhóm nghị sỹ đại diện cho các đảng phái chính trị
bầu ra các thủ lĩnh của phe, nhóm mình trong Quốc hội.
1.2.3. Nhiệm vụ của Đoàn đại biểu Quốc hội
Luật tổ chức hoạt động Quốc hội 2001 quy định:
Đoàn đại biểu Quốc hội thực hiện các nhiệm vụ sau đây:
a) Tổ chức việc tiếp công dân của đại biểu Quốc hội; phối
hợp với Thường trực Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân, Ủy ban
Mặt trận Tổ quốc ở địa phương tổ chức để đại biểu Quốc hội tiếp
xúc cử tri;
b) Tổ chức để các đại biểu Quốc hội thảo luận về dự án luật,
dự án pháp lệnh và các dự án khác, dự kiến chương trình kỳ họp
Quốc hội theo yêu cầu của Ủy ban Thường vụ Quốc hội;
c) Theo dõi, đôn đốc việc giải quyết khiếu nại, tố cáo và kiến
nghị của công dân mà đại biểu Quốc hội, Đoàn đại biểu Quốc hội
đã chuyển đến cơ quan, tổ chức;

44. 39
d) Tổ chức để đại biểu Quốc hội giám sát việc thi hành pháp
luật ở địa phương;
đ) Báo cáo với Ủy ban Thường vụ Quốc hội về tình hình hoạt
động của Đoàn đại biểu Quốc hội và đại biểu Quốc hội [21, Điều 60].
Tại kỳ họp thứ hai, Quốc hội Khóa XI đã ban hành Nghị quyết số
08/2002/QH11 ban hành Quy chế hoạt động của Đại biểu Quốc hội và Đoàn
đại biểu Quốc hội. Theo đó, Đoàn đại biểu Quốc hội căn cứ vào chương trình
hoạt động của Quốc hội, Uỷ ban thường vụ Quốc hội, Hội đồng dân tộc, các
Uỷ ban của Quốc hội, tình hình thực tế của địa phương và ý kiến của cử tri
xây dựng chương trình, kế hoạch hoạt động sáu tháng, cả năm của Đoàn; tạo
điều kiện cho các đại biểu trong Đoàn thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn của đại
biểu Quốc hội.
Những nhiệm vụ của Đoàn đại biểu Quốc hội quy định tại Quy chế hoạt
động của Đại biểu Quốc hội và Đoàn đại biểu Quốc hội được quy định cụ thể
hơn như sau:
1. Phối hợp với Ban thường trực Uỷ ban Mặt trận Tổ quốc,
Thường trực Hội đồng nhân dân, Uỷ ban nhân dân ở địa phương tổ
chức để đại biểu Quốc hội tiếp xúc cử tri;
2. Tổ chức việc tiếp công dân của đại biểu Quốc hội; tiếp
nhận, chuyển đơn, theo dõi, đôn đốc việc giải quyết khiếu nại, tố
cáo và kiến nghị của công dân mà đại biểu Quốc hội, Đoàn đại biểu
Quốc hội đã chuyển đến cơ quan, tổ chức có thẩm quyền giải quyết;
mời đại diện Hội đồng nhân dân, Uỷ ban nhân dân ở địa phương
tham dự các buổi tiếp công dân của đại biểu Quốc hội; trong trường
hợp cần thiết thì mời đại diện cơ quan hữu quan ở địa phương cùng
tham dự để tiếp thu, xử lý những vấn đề liên quan;
3. Phối hợp với Thường trực Hội đồng nhân dân, Ban thường