SlideShare a Scribd company logo
1 of 26
B GIÁO D C VÀ ðÀO T O
ð I H C ðÀ N NG
ð NG TH HI U
PHÁT TRI N CÂY H TIÊU TRÊN ð A BÀN
HUY N ðĂK SONG, T NH ð K NÔNG
Chuyên ngành: Kinh t phát tri n
Mã s : 60.31.01.05
TÓM T T LU N VĂN TH C SĨ
KINH T PHÁT TRI N
ðà N ng – Năm 2016
Công trình ñư c hoàn thành t i
ð I H C ðÀ N NG
Ngư i hư ng d n khoa h c: PGS. TS. BÙI QUANG BÌNH
Ph n bi n 1: TS. Lê B o
Ph n bi n 2: TS. Cao Anh Dũng
Lu n văn ñã ñư c b o v trư c H i ñ ng ch m Lu n văn t t
nghi p th c sĩ Kinh t phát tri n h p t i ð k L k vào ngày 18 tháng
9 năm 2016
Có th tìm hi u Lu n văn t i:
- Trung tâm Thông tin - H c li u, ð i h c ðà N ng
- Thư vi n trư ng ð i h c Kinh t , ð i h c ðà N ng
1
M ð U
1. Tính c p thi t c a ñ tài
ð k Song là huy n n m v phía Tây c a t nh ð k Nông, là ñ a
phương có th m nh ñ phát tri n cây công nghi p dài ngày ñ c bi t
là cây h tiêu. Trong quá trình phát tri n kinh t , cây h tiêu ñã ñư c
xác ñ nh là cây công nghi p ch l c c a huy n ðăk Song và th c t
cho th y trong nh ng năm qua cây tr ng này ñã mang l i thu nh p
cao cho nông dân, giúp nhi u h dân làm giàu, n ñ nh cu c s ng.
Tuy nhiên, vi c phát tri n cây h tiêu trên ñ a bàn huy n v n ñang
còn nhi u v n ñ c n ph i gi i quy t như công tác ch n gi ng, cách
th c chăm bón, vi c phòng ch ng b nh, s tăng nhanh không theo
quy ho ch v di n tích d n ñ n r ng b tàn phá, ñ t b thoái hoá; s n
lư ng tăng nhưng năng su t, ch t lư ng s n ph m chưa cao, s c c nh
tranh trên th trư ng và hi u qu kinh t mang l i còn m c th p.
T th c tr ng phát tri n cây h tiêu c a huy n ðăk Song, vi c
nghiên c u tình hình phát tri n cây h tiêu, xác ñ nh hi u qu kinh t ,
tìm ra các nhân t nh hư ng ñ n phát tri n cây h tiêu; qua ñó hình
thành nh ng ñ nh hư ng và gi i phát thúc ñ y s phát tri n cây tr ng
này nh m thúc ñ y kinh t c a huy n phát tri n. Vì v y tôi ch n ñ
tài “Phát tri n cây h tiêu trên ñ a bàn huy n ðăk Song t nh ðăk
Nông” cho lu n văn cao h c c a mình.
2. M c tiêu
Trên cơ s lý lu n và phân tích, ñánh giá th c tr ng phát tri n
cây h tiêu trên ñ a bàn huy n ðăk Song th i gian qua nh m ñ xu t
các gi i pháp góp ph n phát tri n cây tr ng này t i ñ a phương trong
th i gian t i.
2
3. ð i tư ng và ph m vi nghiên c u
- ð i tư ng nghiên c u
Lu n văn ch t p trung nghiên c u nh ng v n ñ lý lu n và
th c ti n liên quan ñ n phát tri n cây h tiêu.
- Ph m vi nghiên c u
+ Ph m vi v không gian: ð a bàn huy n ðăk Song - t nh ð k
Nông.
+ Th i gian nghiên c u: ðánh giá th c tr ng phát tri n s n
xu t cây H tiêu ch y u t p trung vào giai ño n 2010-2014.
4. Phương pháp nghiên c u
ð th c hi n m c tiêu nghiên c u, ñ tài s d ng phương
pháp th ng kê, thu th p, t ng h p, so sánh, phân tích và phương
pháp ñánh giá.
5. Ý nghĩa khoa h c và th c ti n c a ð tài
Ý nghĩa khoa h c: H th ng hóa và làm rõ m t s v n ñ lý
lu n v phát tri n cây h tiêu.
Ý nghĩa th c ti n: Phân tích, ñánh giá th c tr ng và làm rõ các
nhân t nh hư ng ñ n phát tri n cây h tiêu trên ñ a bàn huy n ðăk
Song; qua ñó ch ra nh ng k t qu ñ t ñư c, nh ng t n t i h n ch và
nguyên nhân c a t n t i ñó. T ñó ñ ra phương hư ng và gi i pháp
ñ phát tri n cây h tiêu trên ñ a bàn huy n ðăk Song.
6. B c c c a ñ tài
Chương 1: Cơ s lý lu n v phát tri n cây h tiêu.
Chương 2: Th c tr ng phát tri n cây h tiêu trên ñ a bàn
huy n ðăk Song, t nh ð k Nông.
Chương 3: Phương hư ng và gi i pháp phát tri n cây h tiêu
trên ñ a bàn huy n ðăk Song, t nh ð k Nông.
3
7. T ng quan tài li u nghiên c u
CHƯƠNG 1
CƠ S LÝ LU N V PHÁT TRI N CÂY H TIÊU
1.1. NH NG V N ð CHUNG V PHÁT TRI N CÂY H
TIÊU
1.1.1 Khái ni m và ñ c ñi m cây h tiêu
a. Khái ni m
b. Phân lo i
c. ð c ñi m c a h tiêu
1.1.2. Khái ni m và t m quan tr ng c a phát tri n cây h
tiêu
a. Khái ni m
Phát tri n cây h tiêu có th ti p c n theo nhi u cách khác
nhau. ñây, khái ni m v phát tri n s ti p c n theo quá trình s n
xu t. C th : Phát tri n cây h tiêu là các n l c c a các ch th ñ
gia tăng năng l c s n xu t và k t qu s n xu t h tiêu thông qua m
r ng quy mô s n xu t có th , hoàn thi n t ch c s n xu t, nâng cao
năng su t và tăng giá tr gia tăng s n ph m h tiêu.
b. T m quan tr ng c a cây h tiêu
Cây h tiêu phát tri n góp ph n th c hi n phân công lao ñ ng
xã h i trong nông nghi p và chuy n d ch cơ c u s n xu t nông
nghi p ngày càng h p lý hơn. Vì v y cây h tiêu không ch có vai trò
l n v i s phát tri n kinh t mà c v i s phát tri n xã h i; ñóng góp
vi c t o ra nhi u s n lư ng hơn, t o ra tích lũy v n, nâng cao k
thu t, t o ra vi c làm và thu nh p cho lao ñ ng.
1.2. N I DUNG VÀ TIÊU CHÍ PHÁT TRI N CÂY H TIÊU
1.2.1. N i dung phát tri n cây h tiêu
a. Phát tri n v quy mô s n xu t cây h tiêu
4
Quy mô s n lư ng cây h tiêu th hi n k t qu ho t ñ ng s n
xu t cây h tiêu trong m t th i kỳ nh t ñ nh. Quá trình s n xu t này
là k t qu quá trình phân b s d ng các y u t ngu n l c trong s n
xu t cây công nghi p này. Theo th i gian vi c phân b s d ng
ngu n l c trong s n xu t cây h tiêu thay ñ i khi n s n lư ng s n
ph m t o ra cũng thay ñ i.
b. Thâm canh tăng năng su t cây tr ng
Quá trình chuy n d ch này ñòi h i ph i ñ u tư thâm canh theo
chi u sâu vì mu n nâng trình ñ công ngh và k thu t s n xu t ph i
ñ u tư r t l n. Nghĩa là nâng cao năng su t ñ phát tri n theo chi u
sâu g n v i thâm canh theo chi u sâu. ðây là con ñư ng t t y u c a
phát tri n s n xu t nông nghi p. Quá trình ñ u tư thâm canh có th
b ng nhi u cách ch ng h n ñ u tư cho gi ng m i, phương pháp canh
tác m i, s d ng máy móc hi n ñ i hay áp d ng công ngh m i.
c. Hoàn thi n t ch c s n xu t
Quá trình chuy n ñ i mô hình t ch c s n xu t này cũng s
b o ñ m cho ngu n l c ñư c phân b và s d ng trong s n xu t
nông nghi p m t cách có hi u qu và k t qu là năng su t nông
nghi p tăng lên và s n lư ng nông nghi p do ñó mà tăng lên.
d. B o ñ m th trư ng s n ph m
Th trư ng là y u t quan tr ng quy t ñ nh ñ n s t n t i và
phát tri n c a các lo i cây tr ng nói chung, cây h tiêu nói riêng. ð c
bi t, s n ph m c a cây h tiêu ch y u cung c p cho xu t kh u s n
ph m gia v th c ph m.
e. Tăng thu nh p và hi u qu c a ngư i s n xu t cây h tiêu
Hi u qu s n xu t nông nghi p nói chung và s n xu t h tr ng
tiêu nói riêng s quy t ñ nh kh năng tăng thu nh p cho ngư i s n
xu t. N u s n xu t h tiêu có hi u qu không ch tăng thu nh p mà
5
quan tr ng hơn ngư i s n xu t có ñư c tích lũy ñ tái s n xu t m
r ng, m i có kh năng ñ ñ u tư thâm canh m nh hơn.
1.2.2. Tiêu chí phát tri n h tiêu
- Nhóm tiêu chí ph n ánh gia tăng quy mô s n lư ng
- Nhóm ch tiêu v thâm canh tăng năng su t
- Nhóm tiêu chí ph n ánh trình ñ t ch c s n xu t
- Tiêu chí v th trư ng
- Nhóm tiêu chí v gia tăng thu nh p và hi u qu s n xu t h
tiêu.
1.3. CÁC NHÂN T NH HƯ NG ð N S PHÁT TRI N C A
CÂY H TIÊU
1.3.1. Nhân t v ñi u ki n t nhiên
1.3.2. Nhân t v ñi u ki n kinh t k thu t
1.3.3 Nhân t v ñi u ki n kinh t xã h i
a. ði u ki n t nhiên
b. ði u ki n kinh t xã h i
c. Chính sách
d. ði u ki n v ngu n l c
CHƯƠNG 2
TH C TR NG PHÁT TRI N CÂY H TIÊU TRÊN ð A BÀN
HUY N ðĂK SONG
2.1. CÁC NHÂN T NH HƯ NG T I PHÁT TRI N CÂY H
TIÊU
2.1.1. ð c ñi m, ñi u ki n t nhiên
Huy n ð k Song n m v phía Tây c a t nh ð k Nông, trên
Qu c l 14 ñi ð k L k và các t nh Tây Nguyên, có ñư ng biên gi i
dài 24km giáp v i huy n PíchChămða, t nh Mundulkiri, Vương
qu c Campuchia. T ng di n tích t nhiên c a huy n là 80.803,77 ha;
6
bao g m th tr n ð c An là trung tâm huy n và 8 xã g m: Thu n Hà,
Thu n H nh, Nam Bình, ðăk Mol, ðăk Hòa, ðăk N’Drung, Nâm
N’Jang, Trư ng Xuân.
2.1.2. ð c ñi m xã h i
a. Dân s và m t ñ dân s
Năm 2014 dân s trung bình huy n ðăk Song là 68.497 ngư i,
m t ñ dân s 84,81 ngư i/km2
, th p hơn m t ñ chung c a t nh
86,83 ngư i/km2
.
b. Lao ñ ng, ngu n nhân l c
S lư ng lao ñ ng tăng t 35.914 ngư i năm 2010 lên 44.984
ngư i năm 2014. S lư ng lao ñ ng trong ngành nông nghi p, ngành
d ch v tăng d n qua các năm, ngành công nghi p tăng t 2.271 ngư i
năm 2010 lên 2.399 ngư i năm 2011 nhưng gi m xu ng còn 2.089
ngư i năm 2012 và tăng ñ u ñ n 2.357 ngư i năm 2014. Năm 2010 cơ
c u ngành nông nghi p, công nghi p, d ch v l n lư t chi m 86,8%,
6,3%, 6,9% ñ n năm 2014 cơ c u thay ñ i tương ng l n lư t các ngành
Nông nghi p, công nghi p và d ch v là 86,5%, 5,2%, 8,3%.
2.1.3. ð c ñi m kinh t xã h i
a. T c ñ tăng trư ng kinh t
T c ñ tăng trư ng giá tr s n xu t qua các năm có chi u hư ng
thay ñ i theo quy lu t kinh t , năm 2011 t c ñ tăng trư ng giá tr s n
xu t là 24,6% tăng lên 41,9% năm 2012 và gi m ñ u qua các năm
xu ng còn 5,9% năm 2014. Tuy nhiên nông nghi p v n là ngành chính,
ñóng góp 80% vào tăng trư ng giá tr s n xu t trong năm 2010 và
70% năm 2014.
b. Chuy n d ch cơ c u kinh t
Cơ c u kinh t chung: lĩnh v c nông nghi p t 80 % năm 2010
xu ng còn 70% năm 2014 và cơ c u các ngành công nghi p và d ch
7
v năm 2010 l n lư t chi m 8% và 12% nhưng ñ n năm 2014 thay
ñ i cơ c u trong ñó ngành công nghi p chi m 17% và d ch v 13%.
c. Chính sách kinh t
- Chính sách tín d ng ph c v phát tri n nông nghi p, nông
thôn;
- Chính sách khuy n khích doanh nghi p ñ u tư vào nông nghi p,
nông thôn;
- Chính sách h tr nh m gi m t n th t trong Nông nghi p;
- Chính sách ñ t ñai;
- Chính sách h tr cây gi ng;
- Chính sách thu và các chính sách h tr .
d. ði u ki n h t ng cơ s
2.1.4. Tình hình các ngu n l c cho s n xu t h tiêu
ð phát tri n s n xu t h tiêu ñi u không th thi u và là v n
ñ quy t ñ nh ñ n năng su t, ch t lư ng và hi u qu s n xu t chính là
ngu n l c ñư c s d ng vào quá trình s n xu t như ñ t ñai, v n, lao
ñ ng.... Di n tích toàn huy n năm 2014 là 4587 ha, ch y u phân
thành 03 nhóm chính (nhóm h có di n tích tr ng h tiêu trên 03ha
chi m 9%, nhóm h có di n tích tr ng h tiêu t 01 – 03 ha chi m
48%, nhóm h có di n tích tr ng h tiêu dư i 01 ha chi m 43%), lao
ñ ng thư ng xuyên bình quân/01ha canh tác h tiêu kinh doanh
kho ng 2,3 ngư i và v n ñ u tư kho ng 85 tri u ñ ng/năm.
2.1.5. V chính sách khuy n khích phát tri n c a chính
quy n
a. V quy ho ch phát tri n cây h tiêu
Vi c thi u quy ho ch chi ti t cho phát tri n cây h tiêu nh ng
năm qua ñã h n ch nh t ñ nh s phát tri n cây tr ng này. Chính ñi u
này càng ñ i h i ph i xây d ng m t b n quy ho ch phát tri n cây h
8
tiêu có căn c khoa h c và tính th c ti n cao.
b. V các chính sách
- Chính sách ñ t ñai;
- Chính sách thúc ñ y phát tri n ch bi n h tiêu;
- C i cách hành chính.
2.2. TH C TR NG PHÁT TRI N CÂY H TIÊU TRÊN ð A
BÀN HUY N ðĂK SONG
2.2.1. Quy mô s n xu t cây h tiêu
Tính ñ n năm 2014 di n tích h tiêu trên ñ a bàn huy n là
4.587ha (tăng 2.942 ha so v i năm 2010), trong ñó có 1.981ha ñã ñi
vào kinh doanh, s n lư ng là 4.953 t n, năng su t bình quân ñ t
2,5t n khô/ha, cao hơn m c bình quân chung c a t nh (2,27 t n/ha).
T p trung ch y u t i 06 xã g m: Nâm NJang có 1.826 ha, ðăk
NDrung có 1.193 ha, Thu n H nh 418 ha, Nam Bình 352 ha, Trư ng
Xuân 350 ha, Thu n Hà 313 ha, v i t ng di n tích c a 06 ñ a phương
kho ng 4.452 ha chi m 97,1 % t ng di n tích h tiêu c a toàn huy n.
Trong ñó, nhi u nh t là Nâm NJang có 1.826 ha và ðăk NDrung có
1.193 ha chi m 65,8% t ng di n tích toàn huy n, ñây ñư c xem là
hai xã ch l c trong vi c phát tri n h tiêu trên ñ a bàn toàn huy n.
B ng 2.11. DT cây h tiêu phân theo xã/TT giai ño n 2010 - 2014
Năm 2014
TT Ch tiêu DT tr ng
(ha)
DT thu
ho ch (ha)
Tr ng m i
(ha)
T ng s 4.587 1.981 2.943
1 ð c An 26 16 18
2 Thu n Hà 313 147 224
3 ðăk Mol 69 19 26
9
Năm 2014
TT Ch tiêu DT tr ng
(ha)
DT thu
ho ch (ha)
Tr ng m i
(ha)
4 ðăk Hòa 40 15 24
5 Nam Bình 352 268 149
6 Thu n H nh 418 142 290
7 ðăk Ndrung 1.193 345 831
8 Nâm Njang 1.826 865 1.135
9 Trư ng Xuân 350 164 246
(Ngu n: Niên giám th ng kê huy n ðăk Song năm 2014)
Do giá c H tiêu nh ng năm g n ñây liên t c tăng và n ñ nh;
vì l i ích trư c m t và v i l i nhu n t cây tiêu mang l i vư t tr i
hơn so v i các lo i cây tr ng khác như cà phê, cao su; do ñó ngư i
dân trên ñ a bàn huy n ðăk Song ñã b t ch p khuy n cáo c a các
ngành ch c năng phát tri n t, t phát cây tiêu, h tr ng tiêu trên
t t c các lo i ñ t không bi t có phù h p hay không, có h còn ch t
phá b cà phê, cao su ñ tr ng tiêu, th m chí m t s h còn l n
chi m, phá r ng ñ tr ng tiêu. Ch tính riêng trong năm 2014, di n
tích tiêu tr ng m i ñã lên ñ n trên dư i 2.943 ha. ði u ñáng nói hơn,
vi c tr ng cây h tiêu m t cách t, không tuân theo quy trình k
thu t, không nh ng phá v quy ho ch mà còn d d n ñ n vư n tiêu
b b nh ch t hàng lo t, nh ng ñ i tư ng d ch h i luôn ti m n trong
vư n tiêu, gây thi t h i l n cho ngư i s n xu t, nh hư ng không
nh ñ n s n xu t nông nghi p nói chung, ngành h tiêu nói riêng.
2.2.2 Tình hình thâm canh tăng năng su t h tiêu
Năng su t h tiêu qua các năm c a huy n ðăk Song bi n ñ ng
không nhi u, năng su t trung bình 5 năm qua ñ t 2,56 t n/ha. Năng
10
su t tiêu ñ t 2,65 t n/ha năm 2010 gi m xu ng còn hơn 2,45 t n/ha
năm 2011 r i tăng lên hơn 2,78 t n/ha năm 2012 và gi m xu ng 2,5
t n/ha năm 2014. So v i năng su t trung bình c a Vi t Nam theo
Hi p h i h tiêu Vi t Nam là 2,44 t n/ha thì năng su t h tiêu c a
huy n cao hơn. Còn n u so v i các cây công nghi p dài ngày khác
thì năng su t cây h tiêu v n cao hơn, nh t là giá c h tiêu tăng cao
trong giai ño n hi n nay. Vì v y, không ph i ng u nhiên mà huy n
ðăk Song ch n cây tr ng này làm cây công nghi p ch l c.
B ng 2.12. Tình hình năng su t H tiêu c a các xã
giai ño n 2010-2014
TT Ch tiêu
Năm
2010
Năm
2011
Năm
2012
Năm
2013
Năm
2014
Toàn huy n 2,65 2,45 2,78 2,42 2,5
1 ð c An 1,25 2,56 2,12 2,41 2,5
2 Thu n Hà 1,03 2,43 1,27 2,42 2,5
3 ðăk Mol 6,57 2,5 4,13 2,4 2,5
4 ðăk Hòa 2,83 2,29 3,58 2,42 2,5
5 Nam Bình 2,35 2,45 2,07 2,42 2,5
6 Thu n H nh 1,56 2,47 2,73 2,42 2,5
7 ðăk Ndrung 2,75 2,46 4,45 2,42 2,5
8 Nâm Njang 2,57 2,45 1,77 2,42 2,5
9 Trư ng Xuân 2,93 2,46 2,86 2,42 2,5
(Ngu n: Niên giám th ng kê huy n ðăk Song 2014)
S phát tri n s n xu t h tiêu không ch ph thu c vào quy mô
s n xu t, năng su t h tiêu mà còn ph thu c vào ch t lư ng gi ng
h tiêu. Tuy nhiên v n ñ ch t lư ng gi ng cây v n ñang là m t
11
thách th c l n, hi n t i ngư i s n xu t huy n v n chưa có m t
gi ng tiêu thu n ch ng và ch t lư ng riêng cho ðăk Song.Theo s
li u cung c p c a Phòng Nông nghi p và Phát tri n nông thôn huy n
ðăk Song cho th y th y kho ng 15% s h trong t năm 2010 ñ n
năm 2014 có s d ng gi ng m i ñ tr ng m i. Tuy nhiên, th nào là
gi ng m i dư ng như chưa ñư c xác ñ nh mà ch ñơn gi n là l n ñ u
h ñưa vào tr ng m i; ñi u này s r t r i ro cho ngư i s n xu t.
Chính ñây cũng là nguyên nhân khi n năng su t r t khác nhau gi a
các h s n xu t. Trong s các h s d ng gi ng m i thì 35% t s n
xu t, mua t các h gia ñình khác 30% và 35 % mua t các ñ i lý
gi ng cây tr ng trên th trư ng. Ph n l n gi ng cây nh p t nhi u
ngu n khác nhau chưa qua kh o nghi m và nghiên c u m t cách bài
b n nên nhi u v n ñ phát sinh như sâu b nh, năng su t không phù
h p, ch t lư ng không cao… Do v y, nh t thi t huy n ph i có quy
ñ nh tiêu chu n gi ng tiêu cho mình và các cơ s cung c p gi ng
ph i tuân th . V lâu dài huy n ph i t o riêng cho mình gi ng h tiêu
thích h p.
Do quy trình k thu t canh tác thu ho ch và b o qu n c a
ngư i dân trong chăm sóc, thu hái, sơ ch b o qu n s n ph m theo
kinh nghi m c a h không phù h p nên ch t lư ng h tiêu kém,
ch ng h n khi thu hái và sơ ch tiêu xong không b o ñ m ñ t ñ m
dư i 12% ñã nh p kho và ch ñư c phơi s n ph m không ph i trên
n n ciment s ch có b t bao che, nhi u khi g n chu ng tr i và nơi
chăn nuôi gia súc, không th rông gia súc g n sân phơi...
Vi c thâm canh cây h tiêu còn th hi n trình ñ k thu t
canh tác trong ñó có liên quan t i thi t k vư n cây. Hi n nay v i
vi c phát tri n cây h tiêu theo h kinh doanh và t phát trong nhi u
năm quan, k thu t ch y u d a vào kinh nghi m canh tác ñư c ñúc
12
k t t th c ti n. Ch ng h n trong k thu t chăm sóc, hi n nay ña s
vư n tiêu huy n ðăk Song ít có cây che bóng, ngư i s n xu t t n
d ng h t di n tích ñ tr ng tiêu mà không bi t như v y là có h i. H
không bi t ñư c ñi u ñó không phù h p v i ngu n g c c a dây tiêu
t tán r ng thưa, r t c n bóng mát ñi u ti t ñ cây không ra hoa quá
ñ . Do không ñư c che mát ph i ch u n ng tr c ti p nên nh hư ng
t i năng su t và khi n cây tr ng thư ng xuyên b sâu b nh.
Công ngh sinh h c trong lĩnh v c phân bón ñã s n xu t ra
phân h u cơ vi sinh, phân hóa h u cơ sinh h c ñáp ng ñư c yêu c u
c i thi n môi trư ng s n xu t c a cây h tiêu nhưng vi c s d ng
phân bón c a các h s n xu t huy n v n theo kinh nghi m cũ và
l m d ng phân hóa h c. ði u này cũng nh hư ng không nh t i
năng su t và ch t lư ng h tiêu.
Các công ngh ch bi n h tiêu như lo i b t p ch t và phân
lo i, ti t trùng b ng hơi nư c ñư c các nhà ch bi n Vi t Nam và
nư c ngoài áp d ng, ñã và ñang h tr r t tích c c cho ch t lư ng
c a các s n ph m h tiêu Vi t Nam, nhưng hi n t i v n chưa ñư c
ng d ng trong khâu ch bi n c a huy n là m t h n ch l n. N u
không nhanh chóng ng d ng s khó nâng cao ch t lư ng và hi u
qu kinh doanh.
Tóm l i, ðăk Song là huy n m i n i v s n xu t h tiêu c a
Tây Nguyên và c nư c v i s n lư ng, năng su t và ch t lư ng h
tiêu ñư c ñánh giá cao. ñây ñang hình thành vùng chuyên canh
cây h tiêu l n nh t khu v c ðăk Nông t p trung 2 xã ðăk
N’Drung và Nâm NJang. Ti m năng phát tri n theo chi u sâu d a
vào thâm canh tăng năng su t còn l n nhưng cũng ph i gi i quy t
nhi u v n ñ l n như chưa có gi ng tiêu riêng cho mình, trình ñ c a
ngư i nông dân v s n xu t h tiêu còn h n ch , quy trình s n xu t
13
b o ñ m ch t lư ng chưa t t.
2.2.3. Tình hình t ch c s n xu t
T ch c s n xu t c a ngư i s n xu t cũng là nhân t quy t
ñ nh t i s phát tri n s n xu t h tiêu. Hi n nay t ch c s n xu t h
tiêu ch y u theo hình th c Doanh nghi p s n xu t, hình th c trang
tr i và hình th c s n xu t c a các h nông dân s n xu t.
B ng 2.14. M t s ch tiêu v hình th c s n xu t và ngu n
l c s n xu t H tiêu t i huy n ðăk Song năm 2014
STT Ch tiêu ðVT
Năm
2014
1 Hình th c s n xu t
1.1 H tr ng H tiêu H 9764
1.2 H tr ng H tiêu (>3ha) H 878
1.3 Công ty s n xu t, thu mua, xu t kh u Cơ s 16
1.4 Trang tr i Cơ s 3
(Ngu n: NGTK và Phòng NN huy n ðăk Song năm 2014)
2.2.4. Tình hình th trư ng s n ph m
a. Tình hình tiêu th s n ph m
S li u Phòng Nông nghi p và Phát tri n nông thôn và Phòng
Công thương huy n ðăk Song cho th y các h s n xu t h tiêu trong
năm 2010 thu ho ch ñư c bao nhiêu ñ u tiêu th h t b y nhiêu do
tình hình th trư ng thu n l i. Kênh tiêu th s n ph m c a h s n
xu t h tiêu hi n nay các h gia ñình ch y u qua kênh thương lái
hay doanh nghi p thu mua ñ i lý, có t i 60,5% h gia ñình l a ch n
kênh tư thương, 39,45% bán qua doanh nghi p và ch 0,05% t tiêu
th .
14
b. Tình hình cung c p thông tin th trư ng cho ngư i s n
xu t và doanh nghi p
- Ngu n cung c p thông tin ñơn ñi u và h n ch
- Thi u thông tin t i các xã thu c vùng tr ng ñi m
- Chưa thi t l p các nhóm h tr ng tiêu
c. Tình hình qu ng bá thương hi u
UBND huy n ð k Song ñã xúc ti n ñăng ký xây d ng Nhãn hi u
t p th h tiêu ð k Song và b o h ch d n ñ a lý. Bên c nh ñó,
năm 2013, UBND huy n ð k Song ñã v n ñ ng thành l p Hi p h i h
tiêu ð k Song, quy t nh ng ngư i có kinh nghi m s n xu t tham gia,
r i thu hút các thành viên khác, hi n nay ñã có kho ng 200 thành viên
tham gia cùng nhau sinh ho t, trao ñ i kinh nghi m s n xu t tiêu cũng
như m r ng th trư ng.
2.2.5. Tình hình thu nh p và hi u qu s n xu t H tiêu
ðăk Song
Nh ng năm g n ñây giá h tiêu liên t c tăng và n ñ nh m c
cao ñã mang l i ngu n thu nh p l n cho ngư i nông dân, nhi u h ñã
giàu lên t cây h tiêu. V i m c giá 165.00 ñ ng năm 2014 thì trung
bình v i năng su t bình quân chung 2,5 t n/ha ngư i nông dân s thu
ñư c trên 327 tri u ñ ng t ñi h t các kho ng chi phí trên m t ha tiêu
kinh doanh. Như v y, so v i các cây tr ng khác trên cùng m t di n
tích thì ngu n thu nh p do cây h tiêu ñem l i l n g p nhi u l n. Rõ
ràng, s n xu t h tiêu trong ñi u ki n hi n nay huy n ðăk Song là
có hi u qu và mang l i thu nh p cao cho h s n xu t. Nhưng mu n
ti p t c phát tri n rõ ràng ph i chú tr ng hơn ñ u tư thâm canh theo
chi u sâu nh m gi m chi phí s n xu t.
15
2.3. ðÁNH GIÁ TÌNH HÌNH PHÁT TRI N CÂY H TIÊU
TRÊN ð A BÀN HUY N ðĂK SONG
2.3.1. Nh ng k t qu ñ t ñư c
Trong nh ng năm g n ñây, giá c h tiêu trên th trư ng liên
t c tăng và n ñ nh m c cao, di n tích h tiêu trên ñ a bàn ðăk
Song không ng ng phát tri n, hi n t i ðăk Song là ñ a phương ñ ng
nh t nhì c t nh v di n tích và s n lư ng. Ngư i s n xu t h tiêu
trên ñ a bàn ñã ñ t ñư c nh ng l i nhu n riêng cho mình thông qua
phương pháp qu n lý, chăm sóc vư n cây…. thu ho ch s n ph m, áp
d ng các ti n b k thu t vào s n xu t, s n lư ng ngày càng gia tăng;
m t khác cây h tiêu sinh trư ng và phát tri n t t do phù h p v i
ñi u ki n ñ t ñai, th như ng, th i ti t, khí h u. Bên c nh ñó, còn có
s quan tâm các c p y ñ ng, chính quy n ñ a phương, qua ñó ñã ban
hành nhi u cơ ch , chính sách, ñ u tư nh m ñ y m nh chuy n d ch
cơ c u kinh t nông nghi p, ñưa ti n b khoa h c k thu t vào s n
xu t, h tr xây d ng nông thôn, c i thi n và nâng cao ñ i s ng nông
dân. Công tác khuy n nông, khuy n lâm, ng d ng khoa h c k
thu t vào s n xu t ñư c chú tr ng, năng su t và ch t lư ng cây tr ng
ñư c nâng lên.
Phát tri n cây h tiêu trong nh ng năm qua t o bư c thay ñ i
b m t nông thôn c a huy n, ñ i s ng nhân dân ngày càng ñư c c i
thi n t ng bư c làm giàu, t n d ng ñư c l i th và ti m năng s n có
ñ phát tri n kinh t , n ñ nh tr t t góp ph n an sinh xã h i, n n
nông nghi p nông thôn c a huy n có nh ng kh i s c. ðã hình thành
nh ng vùng chuyên canh cây H tiêu, g n s n xu t v i ch bi n và
tiêu th s n ph m.
2.3.2. Nh ng t n t i h n ch
Bên c nh nh ng k t qu ñ t ñư c v n còn b c l nh ng h n
16
ch , y u kém như: S d ng ñ t ñai chưa h p lý, còn lãng phí l n; s n
xu t còn manh mún, t phát, thi u n ñ nh; trình ñ s n xu t không
ñ ng ñ u, ch t lư ng s n ph m th p, giá thành cao, kh năng c nh
tranh kém. Vi c ng d ng khoa h c công ngh vào s n xu t, ñ c bi t
là s d ng gi ng m i, k thu t canh tác b n v ng, s n xu t g n k t
v i th trư ng và xây d ng thương hi u cho s n ph m hàng hóa còn
h n ch . Chính vì v y, kh năng c nh tranh th p, giá tr s n xu t h
tiêu trên m t ñơn v di n tích canh tác còn th p so v i trong vùng và
c nư c. Công nghi p ch bi n, nh t là công ngh thu ho ch, b o
qu n, ch bi n sau thu ho ch phát tri n ch m. M i liên k t 4 nhà
chưa th hi n rõ vai trò, các ho t ñ ng s n xu t c a ngư i tr ng h
tiêu ch y u d a vào kinh nghi m là chính; Hình th c ch bi n ch
y u là th công t h gia ñình do v y ch t lư ng h tiêu khô không
cao; Công tác tái canh h tiêu ñư c ngư i dân th c hi n nh m thay
th vư n già c i tuy nhiên quy trình k thu t l i chưa ñư c ñ m b o;
Tâm lý ch y theo giá c ñ chuy n ñ i cơ c u cây tr ng mà không h
quan tâm ñ n các quy lu t th trư ng c a bà con nông dân v n còn;
Năng l c th trư ng c a nông dân còn r t h n ch v kh năng c p
nh t tin t c, d báo giá c ; S n xu t coi tr ng l i nhu n mà không
quan tâm nhi u ñ n v n ñ môi trư ng (khai thác và s d ng quá
m c tài nguyên ñ t, nư c; bón phân hóa h c không theo ñ nh m c;
s d ng dư lư ng thu c BVTV…)
2.3.3. Nguyên nhân c a t n t i h n ch
- Quy ho ch phát tri n H tiêu trên toàn huy n chưa hi u qu .
- Cơ s v t ch t k thu t còn h n ch .
- K thu t s n xu t c a ngư i dân còn h n ch .
- Th trư ng thi u tính n ñ nh.
- Công tác qu n lý c a chính quy n ñ a phương.
17
CHƯƠNG 3
PHƯƠNG HƯ NG VÀ GI I PHÁP PHÁT TRI N CÂY H
TIÊU HUY N ðĂK SONG
3.1. PHƯƠNG HƯ NG PHÁT TRI N CÂY H TIÊU HUY N
ðĂK SONG
3.1.1. Nh ng phương hư ng ñ phát tri n cây h tiêu
giai ño n 2015-2020
Th nh t, theo ñ nh hư ng chi n lư c phát tri n cây công
nghi p ñ n 2015 t m nhìn 2020 c a c nư c: T ch c l i s n xu t
cây công nghi p theo hư ng trang tr i, công nghi p g n v i vùng
nguyên li u cây công nghi p; t ng bư c ñưa tr ng tr t quy mô nh
l lên quy mô l n s n xu t t p trung.
Th hai, ñ nh hư ng phát tri n kinh t - xã h i t nh ðăk Nông
ñ n 2025, trong ñó ñ nh hư ng phát tri n cây công nghi p c a t nh
ðăk Nông là: Ti p t c chuy n d ch cơ c u trong nông nghi p theo
hư ng tăng t tr ng c a cây công nghi p dài ngày và d ch v .
Qua ñi u ki n th c t ñã phân tích ñ a bàn nghiên c u, qua
các căn c trên, xin ñưa ra m t s phương hư ng phát tri n cây h
tiêu ñ a bàn huy n ðăk Song giai ño n 2015 - 2020 như sau:
- ð y m nh vi c th c hi n xây d ng vùng chuyên canh t p
trung v i quy mô phù h p;
- Tăng cư ng phương th c tr ng tr t theo trang tr i, phương
th c công nghi p g n v i ch bi n; kh năng lai t o, ng d ng gi ng
m i, áp d ng công nghi p k thu t tiên ti n, nh m tăng năng su t
hi u qu ;
- T p trung c i t o và nâng cao ch t lư ng gi ng, áp d ng quy
trình k thu t tr ng tr t tiên ti n ñ tăng năng su t, ch t lư ng, hi u
qu ; tăng cư ng công tác phòng ch ng d ch b nh; phát tri n cây h
18
tiêu g n v i công nghi p ch bi n;
- Xây d ng ngành s n xu t h tiêu thành ngành s n xu t l n
trên ñ a bàn và phát tri n m t cách b n v ng;
- Hoàn thi n cơ ch t ch c qu n lý vi c phát tri n cây h
tiêu, b o ñ m s ph i h p ñ ng b gi a các khâu.
3.1.2. M c tiêu phát tri n cây h tiêu huy n ðăk Song
Theo Ngh quy t c a Ban Ch p hành ð ng b huy n ðăk
Song: Quy ho ch di n tích h tiêu c a huy n ñ n năm 2025 n ñ nh
kho ng 15.000 ha ñ n 20.000 ha trong vùng sinh thái thu n l i, ñ
thâm canh tăng năng su t bình quân m t ha ñ t 30 t tr lên, ñưa s n
lư ng ñ t 45.000 t n tr lên vào năm 2025, c i t o, tr ng m i s di n
tích h tiêu ñã h t chu kỳ kinh doanh n m trong vùng qui ho ch; kiên
quy t chuy n ñ i thay th cây tr ng khác ñ i v i nh ng khu v c
tr ng H tiêu không ñ nư c tư i, khu v c th p trũng s n xu t kém
hi u qu .
3.2. CÁC GI I PHÁP PHÁT TRI N CÂY H TIÊU HUY N
ðĂK SONG
3.2.1. V quy mô s n xu t cây h tiêu
Hoàn thi n quy ho ch phát tri n cây h tiêu c a huy n, trư c
tiên ph i xây d ng ñư c cơ s d li u v ñi u ki n t nhiên th
như ng m i vùng làm căn c xây d ng quy ho ch. ð ng th i ph i
tính toán ñ y ñ các ñi u ki n, môi trư ng sinh thái, các t p quán
tâm lý, xã h i c a t ng khu v c dân cư và l i th so sánh c a t ng
vùng ñ gia tăng s lư ng và quy mô s n xu t cây h tiêu trên ñ a
bàn huy n. Huy n cũng c n ph i công b công khai quy ho ch s
d ng ñ t rõ ràng, minh b ch ñ ngư i dân có th ti p c n t t c thông
tin ñ bi t có th phát tri n s n xu t h tiêu ñâu và ñâu không
th . Như v y, s thu n ti n cho ngư i s n xu t, ñ ng th i tránh cho
19
chính quy n ph i gi i quy t tình tr ng vi ph m và phá v quy ho ch.
T p trung c i t o, tr ng m i s di n tích h tiêu ñã h t chu kỳ
kinh doanh n m trong vùng qui ho ch; kiên quy t chuy n ñ i thay
th cây tr ng khác ñ i v i nh ng khu v c tr ng h tiêu không ñ
nư c tư i, khu v c th p trũng s n xu t kém hi u qu . Phát tri n theo
hư ng tr ng xen v i nhi u hình th c; hình thành các vùng s n xu t
t p trung trên các di n tích cây tr ng khác chuy n ñ i; h n ch vi c
ch t phá b cà phê, cao su và kiên quy t c m vi c l n chi m, phá
r ng ñ tr ng tiêu… phát tri n cây h tiêu ñi ñôi v i b o v môi
trư ng sinh thái.
Phát tri n di n tích cây h tiêu ph i g n v i ñ nh hư ng phát
tri n kinh t - xã h i t nh ðăk Nông ñ n 2025 và Ngh quy t c a Ban
Ch p hành ð ng b huy n ðăk Song. ð nh hư ng phát tri n vùng
tr ng cây h tiêu t p trung và ch l c c a huy n t i ñ a bàn xã h
tiêu tr ng ñi m g m Nâm Jang và ðăk Drung.
3.2.2. ð y m nh thâm canh, nâng cao năng su t và ch t
lư ng s n ph m.
Cây h tiêu là cây công nghi p dài ngày ñòi h i k thu t cao
và nh ng tiêu chu n canh tác khá kh t khe. Do v y trong nh ng năm
t i huy n c n ph i h p hay h p ñ ng v i Vi n Khoa h c - K thu t
nông lâm nghi p (KHKTNLN) Tây Nguyên ñ giúp bà con nông dân
trong huy n tr ng tiêu trên cây s ng, xây d ng quy trình cây che
bóng và ñ nh m c ñ u tư phân bón, s d ng thu c b o v th c v t
h p lý, b o ñ m ñúng tiêu chu n, dư lư ng thu c tr sâu, không l m
d ng, v a làm tăng chi phí, v a làm nh hư ng ñ n ch t lư ng và s
phát tri n b n v ng.
Cây tiêu là cây công nghi p có giá tr kinh t cao và s n ph m
ch y u xu t kh u ra nư c ngoài, do ñó c n t p trung thâm canh,
20
nâng cao năng su t và ch t lư ng s n ph m. Bên c nh ñó chu kỳ
kinh doanh c a cây h tiêu kéo dài (n u ñ u tư chăm sóc t t có th
kéo dài t 20-25 năm). Do ñó v n ñ l a ch n cây tr cho tiêu leo
bám cũng là v n ñ r t quan tr ng. Tiêu tr ng trên tr g ch t có th
ñ t năng su t cao trong nh ng năm ñ u nhưng t ra kém b n v ng n
ñ nh, m t khác tr ng trên tr g làm gia tăng tình tr ng lén lút phá
r ng l y g t t làm tr tiêu. Th c t s n xu t cho th y n u áp d ng
bi n pháp k thu t canh tác phù h p, ñ u tư chăm sóc ñ y ñ , tiêu
sinh trư ng t t, cho năng su t cao và n ñ nh trên nhi u lo i tr s ng.
Hi n nay mô hình tr ng xen m t hàng tr ch t (tr bê tông) và m t
hàng tr s ng là mô hình ñ t ñư c k t qu t t trong s n xu t h tiêu.
Ngoài ra, cây tiêu là cây tr ng r t m n c m v i sâu b nh, ñ c
bi t các b nh h i r do n m và tuy n trùng gây ra do ñó ngoài v n ñ
cung c p ñ y ñ , cân ñ i dinh dư ng, nư c tư i cho cây c n ph i
ch n gi ng tiêu có ñ m b o ch t lư ng, c th huy n c n ph i h p
v i Hi p h i h tiêu Vi t Nam và Vi n KHKTNLN Tây Nguyên và
các h tr ng tiêu gi i c a vùng s n xu t t ch c h i th o ñánh giá
các gi ng h tiêu hi n ñang tr ng, trên cơ s th c ti n xác ñ nh
nh ng gi ng thích nghi v i ñi u ki n t nhiên c a vùng s n xu t và
có năng su t cao. ð ng th i ñ u tư nghiên c u kh o nghi m ñ ch n
ra b gi ng t t, kháng ñư c sâu b nh nguy hi m do tuy n trùng r
ho c ch t nhanh do n m ñ ñưa vào chương trình ñ u tư tr hoá vư n
tiêu và có các bi n pháp qu n lý t t sâu b nh ngay t khi tr ng m i
ñ h n ch s gây h i c a sâu b nh. ð nâng cao ch t lư ng s n
ph m thì v n ñ thu hái, v n chuy n và b o qu n ch bi n là v n ñ
r t quan tr ng. Ch ñư c thu hái ñ i v i nh ng vư n có t l qu
chín cao, có sân phơi thoáng mát h n ch n m m c và l n t p ch t,
ñ m b o v sinh an toàn th c ph m.
21
3.3.3. Phát tri n các hình th c t ch c s n xu t
Khuy n khích m i thành ph n tham gia ñ u tư phát tri n
tr ng, ch bi n, tiêu th s n ph m h tiêu trong ñó l y công ty, doanh
nghi p, h gia ñình làm trung tâm quá trình s n xu t. Áp d ng mô
hình chu i s n xu t thương m i, ch bi n và phân ph i trong ñó xét
ñ n vai trò c a doanh nghi p và nông dân.
Khuy n khích t ch c l i s n xu t, xây d ng, c ng c mô hình
kinh t trang tr i ñã có s n, các Câu l c b , Hi p h i h tiêu. ð ng
th i c n h tr , khuy n khích, t o ñi u ki n thu n l i ñ các Công ty,
doanh nghi p thu mua, ch bi n, xu t kh u h tiêu phát huy hi u qu .
Phát tri n s n xu t h tiêu d a trên s phát tri n c a kinh t h
gia ñình, Doanh nghi p và kinh t trang tr i, trong s nghi p công
nghi p hoá hi n nay theo con ñư ng là các h gia ñình và các trang
tr i, Doanh nghi p liên k t h p tác v i nhau ñ cùng phát tri n. Phát
tri n mô hình kinh t trang tr i (tr ng tr t cây h tiêu, trang tr i t ng
h p gi a tr ng h tiêu, chăn nuôi, th y s n...); doanh nghi p nông
nghi p (chú ý hình thành doanh nghi p s n xu t và kinh doanh phân
h u cơ trên ñ a bàn s b o ñ m hi u qu và ngu n cung ng) trong
s n xu t h tiêu.
Tuyên truy n, v n ñ ng ñ nông dân tham gia xây d ng các
câu l c b , các nhóm h gia ñình chuyên canh h tiêu. Phát huy th
m nh c a kinh t trang tr i, doanh nghi p nông nghi p trong lĩnh v c
s n xu t hàng hóa, ng d ng công ngh m i vào s n xu t.
Khuy n khích và t o ñi u ki n thu n l i ñ các doanh nghi p
tham gia thu mua, ch bi n và xu t kh u s n ph m h tiêu ñ u tư v n
ñ phát tri n các ñi m thu mua, b o qu n h tiêu trong vùng nguyên
li u và h tr v t tư nông nghi p cho ngư i s n xu t theo h p ñ ng
bao tiêu s n ph m. T o m i liên k t gi a ngư i nông dân và các t
22
ch c, doanh nghi p thông qua vi c s n xu t theo chương trình phát
tri n h tiêu b n v ng.
T o m i liên k t ch t ch 4 nhà (nhà nư c, nhà khoa h c, nhà
nông và nhà doanh nghi p) trong s n xu t, chăm sóc, tiêu th s n
ph m hay qu n lý và khai thác có hi u qu h tiêu ðăk Song.
3.2.4. V th trư ng tiêu th s n ph m h tiêu
a. Vi c tiêu th s n ph m
B o ñ m cho vi c tiêu th s n ph m h tiêu m t cách ch
ñ ng h n ch tình tr ng th trư ng bi n ñ ng do tư thương chi ph i,
c n ph i có s ph i h p ch t ch gi a doanh nghi p kinh doanh ch
bi n xu t kh u và ngư i s n xu t theo h p ñ ng b o ñ m và có s
giám sát c a chính quy n ñ h n ch t i ña vi c xu t kh u h tiêu thô
chưa qua ch bi n. ð ng th i b o ñ m l i ích cho ngư i s n xu t và
doanh nghi p.
b. B o ñ m thông tin th trư ng cho ngư i s n xu t và
doanh nghi p
- Tăng cư ng tính thư ng xuyên và ña d ng c a thông tin
cung c p
- ð u tư trang thi t b ti p c n thông tin t i các xã thu c
vùng tr ng ñi m.
- Thi t l p các nhóm h tr ng tiêu
c. Phát tri n và qu ng bá thương hi u h tiêu ðăk Song
- Phát tri n thương hi u
- Qu ng bá thương hi u h tiêu ðăk Song b ng hình nh
s n xu t an toàn.
- Qu ng bá các s n ph m h tiêu ðăk Song ngay t i th trư ng
trong nư c
23
3.2.5. Gia tăng k t qu và hi u qu s n xu t h tiêu
ð gia tăng k t qu và hi u qu s n xu t h tiêu c a huy n,
c n ph i l a ch n b trí s n xu t h tiêu phù h p v i quy ho ch và
ñ c ñi m v t nhiên, kinh t - xã h i c a t ng vùng, t ng xã và ñáp
ng theo yêu c u c a th trư ng;
Xây d ng kinh t nông h và trang tr i phát tri n theo hư ng
thâm canh, chuyên môn hoá, t p trung hoá, hình thành các vùng
chuyên canh s n xu t h tiêu;
ng d ng các ti n b khoa h c k thu t và quá trình s n xu t
chăm sóc, thu ho ch, b o qu n và ch bi n nh m nâng cao ch t
lư ng s n ph m và s n xu t theo quy trình quy ñ nh và nhu c u th
trư ng;
S d ng các lo i gi ng m i có năng su t, ch t lư ng n ñ nh
và kháng tr sâu b nh t t.
H tr và t o m i ñi u ki n c n thi t ñ các doanh nghi p,
HTX làm ñ u m i tiêu th nông s n và phát tri n các d ch v nông
nghi p, nông thôn, hoàn thi n k t c u h t ng.
3.2.6. Hoàn thi n cơ s h t ng
a. H th ng giao thông
b. H th ng h t ng th y l i
24
K T LU N
Cây h tiêu là cây công nghi p lâu năm phù h p v i khí h u và
th như ng c a các t nh Tây Nguyên nói chung và huy n ðăk Song
c a t nh ðăk Nông nói riêng. Th c t cho th y trên 80% ñ a bàn tr ng
tiêu có ñi u ki n v ñ t ñai và khí h u khá phù h p cho s n xu t h
tiêu, kinh nghi m và ki n th c ñã tích lũy ñư c trong quá trình s n
xu t, k t h p v i s phát tri n m nh m c a ho t ñ ng ch bi n và
kinh doanh xu t kh u là nh ng l i th thúc ñ y s n xu t h tiêu c a
Vi t Nam phát tri n m nh, nâng cao kh năng thâm nh p vào các kênh
tiêu th t i hơn 80 nư c và vùng lãnh th , t ng bư c kh ng ñ nh
thương hi u h tiêu Vi t Nam trên th trư ng th gi i.
Tuy nhiên, hi u qu s n xu t chưa th t b n v ng do: d ch
b nh, ch t lư ng s n ph m tuy ñã ñư c c i thi n song v n còn b t
c p, môi trư ng s n xu t ñang b ñe d a b i tính t phát trong s n
xu t và chưa áp d ng ñ ng b quy trình k thu t canh tác ph n l n
s h ; gi ng tiêu nhi m b nh và có bi u hi n thoái hóa; nguy cơ
thi u nư c tư i do ch y u s d ng nư c ng m và ñ c bi t chưa có
s ñ u tư thích ñáng vào lĩnh v c nghiên c u ng d ng và ho t ñ ng
khuy n nông trong vi c c i ti n k thu t và phát tri n công ngh m i
v gi ng, phòng tr b nh h i tiêu.
Cây h tiêu ñã thúc ñ y phát tri n kinh t trên ñ a bàn huy n
ðăk Song trong các năm qua, góp ph n xoá ñói gi m nghèo, là cây
công nghi p ch l c c a huy n. Qua ñó c n có các chính sách, gi i
pháp phù h p ñ nâng cao hi u qu kinh t c a cây tr ng này, qu ng
bá thương hi u h tiêu ðăk Song trên th trư ng trong nư c và th
gi i./.

More Related Content

What's hot

Báo cáo nghiên cứu khả thi Dự án Nhà máy xử lý chất thải rắn tại Cần Thơ - 09...
Báo cáo nghiên cứu khả thi Dự án Nhà máy xử lý chất thải rắn tại Cần Thơ - 09...Báo cáo nghiên cứu khả thi Dự án Nhà máy xử lý chất thải rắn tại Cần Thơ - 09...
Báo cáo nghiên cứu khả thi Dự án Nhà máy xử lý chất thải rắn tại Cần Thơ - 09...CTY CP TƯ VẤN ĐẦU TƯ THẢO NGUYÊN XANH
 
Sổ tay số liệu thi công xây dựng, Nguyễn Đăng Sơn.pdf
Sổ tay số liệu thi công xây dựng, Nguyễn Đăng Sơn.pdfSổ tay số liệu thi công xây dựng, Nguyễn Đăng Sơn.pdf
Sổ tay số liệu thi công xây dựng, Nguyễn Đăng Sơn.pdfMan_Ebook
 
Thấu hiểu tiếp thị từ A đến Z - Philip Kotler
Thấu hiểu tiếp thị từ A đến Z - Philip KotlerThấu hiểu tiếp thị từ A đến Z - Philip Kotler
Thấu hiểu tiếp thị từ A đến Z - Philip KotlerKhiet Nguyen
 
Giao an PowerPoint Toan 10 sach Canh dieu Chuong I IV.pdf
Giao an PowerPoint Toan 10 sach Canh dieu Chuong I IV.pdfGiao an PowerPoint Toan 10 sach Canh dieu Chuong I IV.pdf
Giao an PowerPoint Toan 10 sach Canh dieu Chuong I IV.pdfNguyen Thanh Tu Collection
 
đề Tài tác động của đầu tư đến chuyển dịch cơ cấu kinh tế và liên hệ thực tiễ...
đề Tài tác động của đầu tư đến chuyển dịch cơ cấu kinh tế và liên hệ thực tiễ...đề Tài tác động của đầu tư đến chuyển dịch cơ cấu kinh tế và liên hệ thực tiễ...
đề Tài tác động của đầu tư đến chuyển dịch cơ cấu kinh tế và liên hệ thực tiễ...Thanh Hoa
 
Nhận biết các mối quan hệ
Nhận biết các mối quan hệNhận biết các mối quan hệ
Nhận biết các mối quan hệviconyeu
 
ข้อสอบคณิตศาสตร์ ม.2 เทอม 2 ชุดที่ 1
ข้อสอบคณิตศาสตร์ ม.2 เทอม 2 ชุดที่ 1ข้อสอบคณิตศาสตร์ ม.2 เทอม 2 ชุดที่ 1
ข้อสอบคณิตศาสตร์ ม.2 เทอม 2 ชุดที่ 1คุณครูพี่อั๋น
 
Tự học tiếng Trung cho người mới bắt đầu
Tự học tiếng Trung cho người mới bắt đầuTự học tiếng Trung cho người mới bắt đầu
Tự học tiếng Trung cho người mới bắt đầuKhanh Tho
 
[BoardgameVN] Luật chơi Mèo Nổ Expansion timebomb - Mở rộng 4
[BoardgameVN] Luật chơi Mèo Nổ Expansion timebomb - Mở rộng 4[BoardgameVN] Luật chơi Mèo Nổ Expansion timebomb - Mở rộng 4
[BoardgameVN] Luật chơi Mèo Nổ Expansion timebomb - Mở rộng 4BoardgameVN
 
Ứng dụng gis và viễn thám nghiên cứu nguy cơ trượt lở đất ở Đà Nẵng
Ứng dụng gis và viễn thám nghiên cứu nguy cơ trượt lở đất ở Đà NẵngỨng dụng gis và viễn thám nghiên cứu nguy cơ trượt lở đất ở Đà Nẵng
Ứng dụng gis và viễn thám nghiên cứu nguy cơ trượt lở đất ở Đà Nẵngnhóc Ngố
 
Sách Dược Cộng Đồng (1).pdf
Sách Dược Cộng Đồng (1).pdfSách Dược Cộng Đồng (1).pdf
Sách Dược Cộng Đồng (1).pdfHuPhc74
 

What's hot (20)

Báo cáo nghiên cứu khả thi Dự án Nhà máy xử lý chất thải rắn tại Cần Thơ - 09...
Báo cáo nghiên cứu khả thi Dự án Nhà máy xử lý chất thải rắn tại Cần Thơ - 09...Báo cáo nghiên cứu khả thi Dự án Nhà máy xử lý chất thải rắn tại Cần Thơ - 09...
Báo cáo nghiên cứu khả thi Dự án Nhà máy xử lý chất thải rắn tại Cần Thơ - 09...
 
Công nghệ nuôi trồng nấm tập 2
Công nghệ nuôi trồng nấm tập 2Công nghệ nuôi trồng nấm tập 2
Công nghệ nuôi trồng nấm tập 2
 
Sổ tay số liệu thi công xây dựng, Nguyễn Đăng Sơn.pdf
Sổ tay số liệu thi công xây dựng, Nguyễn Đăng Sơn.pdfSổ tay số liệu thi công xây dựng, Nguyễn Đăng Sơn.pdf
Sổ tay số liệu thi công xây dựng, Nguyễn Đăng Sơn.pdf
 
Thấu hiểu tiếp thị từ A đến Z - Philip Kotler
Thấu hiểu tiếp thị từ A đến Z - Philip KotlerThấu hiểu tiếp thị từ A đến Z - Philip Kotler
Thấu hiểu tiếp thị từ A đến Z - Philip Kotler
 
BÁO CÁO THỰC TẬP VỀ BẢO VỆ TÀI NGUYÊN ĐẤT ĐAI
BÁO CÁO THỰC TẬP VỀ BẢO VỆ TÀI NGUYÊN ĐẤT ĐAIBÁO CÁO THỰC TẬP VỀ BẢO VỆ TÀI NGUYÊN ĐẤT ĐAI
BÁO CÁO THỰC TẬP VỀ BẢO VỆ TÀI NGUYÊN ĐẤT ĐAI
 
Giao an PowerPoint Toan 10 sach Canh dieu Chuong I IV.pdf
Giao an PowerPoint Toan 10 sach Canh dieu Chuong I IV.pdfGiao an PowerPoint Toan 10 sach Canh dieu Chuong I IV.pdf
Giao an PowerPoint Toan 10 sach Canh dieu Chuong I IV.pdf
 
đề Tài tác động của đầu tư đến chuyển dịch cơ cấu kinh tế và liên hệ thực tiễ...
đề Tài tác động của đầu tư đến chuyển dịch cơ cấu kinh tế và liên hệ thực tiễ...đề Tài tác động của đầu tư đến chuyển dịch cơ cấu kinh tế và liên hệ thực tiễ...
đề Tài tác động của đầu tư đến chuyển dịch cơ cấu kinh tế và liên hệ thực tiễ...
 
Nhận biết các mối quan hệ
Nhận biết các mối quan hệNhận biết các mối quan hệ
Nhận biết các mối quan hệ
 
Đề tài: Thu hồi năng lượng từ chất thải chế biến nông sản, HAY, 9đ
Đề tài: Thu hồi năng lượng từ chất thải chế biến nông sản, HAY, 9đĐề tài: Thu hồi năng lượng từ chất thải chế biến nông sản, HAY, 9đ
Đề tài: Thu hồi năng lượng từ chất thải chế biến nông sản, HAY, 9đ
 
ข้อสอบคณิตศาสตร์ ม.2 เทอม 2 ชุดที่ 1
ข้อสอบคณิตศาสตร์ ม.2 เทอม 2 ชุดที่ 1ข้อสอบคณิตศาสตร์ ม.2 เทอม 2 ชุดที่ 1
ข้อสอบคณิตศาสตร์ ม.2 เทอม 2 ชุดที่ 1
 
Luận văn: Phát triển nông nghiệp huyện Phong Điền, Huế, HAY
Luận văn: Phát triển nông nghiệp huyện Phong Điền, Huế, HAYLuận văn: Phát triển nông nghiệp huyện Phong Điền, Huế, HAY
Luận văn: Phát triển nông nghiệp huyện Phong Điền, Huế, HAY
 
Luận văn: Phát triển nông nghiệp huyện Krông Năng, tỉnh Đăk Lăk
Luận văn: Phát triển nông nghiệp huyện Krông Năng, tỉnh Đăk LăkLuận văn: Phát triển nông nghiệp huyện Krông Năng, tỉnh Đăk Lăk
Luận văn: Phát triển nông nghiệp huyện Krông Năng, tỉnh Đăk Lăk
 
Đề tài: Bảo vệ môi trường tại các trang trại chăn nuôi lợn tập trung
Đề tài: Bảo vệ môi trường tại các trang trại chăn nuôi lợn tập trungĐề tài: Bảo vệ môi trường tại các trang trại chăn nuôi lợn tập trung
Đề tài: Bảo vệ môi trường tại các trang trại chăn nuôi lợn tập trung
 
Tự học tiếng Trung cho người mới bắt đầu
Tự học tiếng Trung cho người mới bắt đầuTự học tiếng Trung cho người mới bắt đầu
Tự học tiếng Trung cho người mới bắt đầu
 
[BoardgameVN] Luật chơi Mèo Nổ Expansion timebomb - Mở rộng 4
[BoardgameVN] Luật chơi Mèo Nổ Expansion timebomb - Mở rộng 4[BoardgameVN] Luật chơi Mèo Nổ Expansion timebomb - Mở rộng 4
[BoardgameVN] Luật chơi Mèo Nổ Expansion timebomb - Mở rộng 4
 
Ứng dụng gis và viễn thám nghiên cứu nguy cơ trượt lở đất ở Đà Nẵng
Ứng dụng gis và viễn thám nghiên cứu nguy cơ trượt lở đất ở Đà NẵngỨng dụng gis và viễn thám nghiên cứu nguy cơ trượt lở đất ở Đà Nẵng
Ứng dụng gis và viễn thám nghiên cứu nguy cơ trượt lở đất ở Đà Nẵng
 
Sách Dược Cộng Đồng (1).pdf
Sách Dược Cộng Đồng (1).pdfSách Dược Cộng Đồng (1).pdf
Sách Dược Cộng Đồng (1).pdf
 
Liệt Kê 200 Đề Tài Khóa Luận Tốt Nghiệp Ngành Môi Trường
Liệt Kê 200 Đề Tài Khóa Luận Tốt Nghiệp Ngành Môi TrườngLiệt Kê 200 Đề Tài Khóa Luận Tốt Nghiệp Ngành Môi Trường
Liệt Kê 200 Đề Tài Khóa Luận Tốt Nghiệp Ngành Môi Trường
 
Luận văn: Phát triển kinh tế trang trại ở tỉnh Đồng Nai, HAY!
Luận văn: Phát triển kinh tế trang trại ở tỉnh Đồng Nai, HAY!Luận văn: Phát triển kinh tế trang trại ở tỉnh Đồng Nai, HAY!
Luận văn: Phát triển kinh tế trang trại ở tỉnh Đồng Nai, HAY!
 
Tieng han tong hop- so cap 1
Tieng han tong hop-   so cap 1 Tieng han tong hop-   so cap 1
Tieng han tong hop- so cap 1
 

Similar to Luận văn: Phát triển cây hồ tiêu huyện Đăk Song tỉnh Đăk Nông

Luận Văn Phát triển cây hồ tiêu trên địa bàn huyện EaH'leo, tỉnh Đắk Lắk.doc
Luận Văn Phát triển cây hồ tiêu trên địa bàn huyện EaH'leo, tỉnh Đắk Lắk.docLuận Văn Phát triển cây hồ tiêu trên địa bàn huyện EaH'leo, tỉnh Đắk Lắk.doc
Luận Văn Phát triển cây hồ tiêu trên địa bàn huyện EaH'leo, tỉnh Đắk Lắk.docsividocz
 
nghien-cuu-chuoi-gia-tri-cua-san-pham-cay-duoc-lieu-lam-thuoc-tam-tai-huyen-s...
nghien-cuu-chuoi-gia-tri-cua-san-pham-cay-duoc-lieu-lam-thuoc-tam-tai-huyen-s...nghien-cuu-chuoi-gia-tri-cua-san-pham-cay-duoc-lieu-lam-thuoc-tam-tai-huyen-s...
nghien-cuu-chuoi-gia-tri-cua-san-pham-cay-duoc-lieu-lam-thuoc-tam-tai-huyen-s...hoasenhongbn
 
Luận văn: Những thay đổi việc làm và thu nhập của các hộ nông dân trong quá t...
Luận văn: Những thay đổi việc làm và thu nhập của các hộ nông dân trong quá t...Luận văn: Những thay đổi việc làm và thu nhập của các hộ nông dân trong quá t...
Luận văn: Những thay đổi việc làm và thu nhập của các hộ nông dân trong quá t...Viết thuê trọn gói ZALO 0934573149
 
Tiểu luận kỹ thuật.
Tiểu luận kỹ thuật.Tiểu luận kỹ thuật.
Tiểu luận kỹ thuật.ssuser499fca
 
Tiểu luận kỹ thuật
Tiểu luận kỹ thuậtTiểu luận kỹ thuật
Tiểu luận kỹ thuậtssuser499fca
 
[123doc.vn] luan-van-giai-phap-phat-trien-kinh-te-nong-nghiep-tren-dia-ban-...
[123doc.vn]   luan-van-giai-phap-phat-trien-kinh-te-nong-nghiep-tren-dia-ban-...[123doc.vn]   luan-van-giai-phap-phat-trien-kinh-te-nong-nghiep-tren-dia-ban-...
[123doc.vn] luan-van-giai-phap-phat-trien-kinh-te-nong-nghiep-tren-dia-ban-...Ngọc Lê
 
Lasuco low-carbon-rice-1-final-vn (1)
Lasuco low-carbon-rice-1-final-vn (1)Lasuco low-carbon-rice-1-final-vn (1)
Lasuco low-carbon-rice-1-final-vn (1)Chu Văn Thành
 

Similar to Luận văn: Phát triển cây hồ tiêu huyện Đăk Song tỉnh Đăk Nông (20)

Luận văn: Quản lý an toàn, vệ sinh lao động tại các doanh nghiệp
Luận văn: Quản lý an toàn, vệ sinh lao động tại các doanh nghiệpLuận văn: Quản lý an toàn, vệ sinh lao động tại các doanh nghiệp
Luận văn: Quản lý an toàn, vệ sinh lao động tại các doanh nghiệp
 
Luận văn: Phát triển cây hồ tiêu tại huyện EaH’leo, HAY, 9đ
Luận văn: Phát triển cây hồ tiêu tại huyện EaH’leo, HAY, 9đLuận văn: Phát triển cây hồ tiêu tại huyện EaH’leo, HAY, 9đ
Luận văn: Phát triển cây hồ tiêu tại huyện EaH’leo, HAY, 9đ
 
luan van phat trien nong nghiep tai huyen dak to, tinh kon tum
luan van phat trien nong nghiep tai huyen dak to, tinh kon tumluan van phat trien nong nghiep tai huyen dak to, tinh kon tum
luan van phat trien nong nghiep tai huyen dak to, tinh kon tum
 
Luận Văn Phát triển cây hồ tiêu trên địa bàn huyện EaH'leo, tỉnh Đắk Lắk.doc
Luận Văn Phát triển cây hồ tiêu trên địa bàn huyện EaH'leo, tỉnh Đắk Lắk.docLuận Văn Phát triển cây hồ tiêu trên địa bàn huyện EaH'leo, tỉnh Đắk Lắk.doc
Luận Văn Phát triển cây hồ tiêu trên địa bàn huyện EaH'leo, tỉnh Đắk Lắk.doc
 
Luận văn: Phát triển trang trại trồng trọt tại tỉnh Đắk Nông, HAY
Luận văn: Phát triển trang trại trồng trọt tại tỉnh Đắk Nông, HAYLuận văn: Phát triển trang trại trồng trọt tại tỉnh Đắk Nông, HAY
Luận văn: Phát triển trang trại trồng trọt tại tỉnh Đắk Nông, HAY
 
nghien-cuu-chuoi-gia-tri-cua-san-pham-cay-duoc-lieu-lam-thuoc-tam-tai-huyen-s...
nghien-cuu-chuoi-gia-tri-cua-san-pham-cay-duoc-lieu-lam-thuoc-tam-tai-huyen-s...nghien-cuu-chuoi-gia-tri-cua-san-pham-cay-duoc-lieu-lam-thuoc-tam-tai-huyen-s...
nghien-cuu-chuoi-gia-tri-cua-san-pham-cay-duoc-lieu-lam-thuoc-tam-tai-huyen-s...
 
Luận văn: Phát triển tiểu thủ công nghiệp tại quận Ngũ Hành Sơn
Luận văn: Phát triển tiểu thủ công nghiệp tại quận Ngũ Hành SơnLuận văn: Phát triển tiểu thủ công nghiệp tại quận Ngũ Hành Sơn
Luận văn: Phát triển tiểu thủ công nghiệp tại quận Ngũ Hành Sơn
 
Luận văn: Chuyển dịch cơ cấu kinh tế huyện Chư Păh tỉnh Gia Lai
Luận văn: Chuyển dịch cơ cấu kinh tế huyện Chư Păh tỉnh Gia LaiLuận văn: Chuyển dịch cơ cấu kinh tế huyện Chư Păh tỉnh Gia Lai
Luận văn: Chuyển dịch cơ cấu kinh tế huyện Chư Păh tỉnh Gia Lai
 
Luận văn: Những thay đổi việc làm và thu nhập của các hộ nông dân trong quá t...
Luận văn: Những thay đổi việc làm và thu nhập của các hộ nông dân trong quá t...Luận văn: Những thay đổi việc làm và thu nhập của các hộ nông dân trong quá t...
Luận văn: Những thay đổi việc làm và thu nhập của các hộ nông dân trong quá t...
 
Luận văn: Chuyển dịch cơ cấu kinh tế quận Sơn Trà, TP đà Nẵng
Luận văn: Chuyển dịch cơ cấu kinh tế quận Sơn Trà, TP đà NẵngLuận văn: Chuyển dịch cơ cấu kinh tế quận Sơn Trà, TP đà Nẵng
Luận văn: Chuyển dịch cơ cấu kinh tế quận Sơn Trà, TP đà Nẵng
 
Luận văn: Phát triển công nghiệp trên địa tỉnh Quảng Bình, HAY
Luận văn: Phát triển công nghiệp trên địa tỉnh Quảng Bình, HAYLuận văn: Phát triển công nghiệp trên địa tỉnh Quảng Bình, HAY
Luận văn: Phát triển công nghiệp trên địa tỉnh Quảng Bình, HAY
 
Luận văn: Phát triển trang trại huyện Krông Năng, Đắk Lắk, 9đ
Luận văn: Phát triển trang trại huyện Krông Năng, Đắk Lắk, 9đLuận văn: Phát triển trang trại huyện Krông Năng, Đắk Lắk, 9đ
Luận văn: Phát triển trang trại huyện Krông Năng, Đắk Lắk, 9đ
 
Luận văn: Nghiên cứu chuỗi giá trị lụa tơ tằm trên địa bàn Hà Nội, HAY
Luận văn: Nghiên cứu chuỗi giá trị lụa tơ tằm trên địa bàn Hà Nội, HAYLuận văn: Nghiên cứu chuỗi giá trị lụa tơ tằm trên địa bàn Hà Nội, HAY
Luận văn: Nghiên cứu chuỗi giá trị lụa tơ tằm trên địa bàn Hà Nội, HAY
 
La01.006 chính sách an sinh xã hội với người nông dân sau khi thu hồi đất để ...
La01.006 chính sách an sinh xã hội với người nông dân sau khi thu hồi đất để ...La01.006 chính sách an sinh xã hội với người nông dân sau khi thu hồi đất để ...
La01.006 chính sách an sinh xã hội với người nông dân sau khi thu hồi đất để ...
 
Tiểu luận kỹ thuật.
Tiểu luận kỹ thuật.Tiểu luận kỹ thuật.
Tiểu luận kỹ thuật.
 
Tiểu luận kỹ thuật
Tiểu luận kỹ thuậtTiểu luận kỹ thuật
Tiểu luận kỹ thuật
 
[123doc.vn] luan-van-giai-phap-phat-trien-kinh-te-nong-nghiep-tren-dia-ban-...
[123doc.vn]   luan-van-giai-phap-phat-trien-kinh-te-nong-nghiep-tren-dia-ban-...[123doc.vn]   luan-van-giai-phap-phat-trien-kinh-te-nong-nghiep-tren-dia-ban-...
[123doc.vn] luan-van-giai-phap-phat-trien-kinh-te-nong-nghiep-tren-dia-ban-...
 
Lasuco low-carbon-rice-1-final-vn (1)
Lasuco low-carbon-rice-1-final-vn (1)Lasuco low-carbon-rice-1-final-vn (1)
Lasuco low-carbon-rice-1-final-vn (1)
 
Luận văn: Phát triển dịch vụ khám chữa bệnh công lập tại Kon Tum
Luận văn: Phát triển dịch vụ khám chữa bệnh công lập tại Kon TumLuận văn: Phát triển dịch vụ khám chữa bệnh công lập tại Kon Tum
Luận văn: Phát triển dịch vụ khám chữa bệnh công lập tại Kon Tum
 
Phát triển nông nghiệp trên địa bàn huyện Cam Lộ, tỉnh Quảng Trị.doc
Phát triển nông nghiệp trên địa bàn huyện Cam Lộ, tỉnh Quảng Trị.docPhát triển nông nghiệp trên địa bàn huyện Cam Lộ, tỉnh Quảng Trị.doc
Phát triển nông nghiệp trên địa bàn huyện Cam Lộ, tỉnh Quảng Trị.doc
 

More from Dịch vụ viết bài trọn gói ZALO: 0909232620

Danh Sách 200 Đề Tài Tiểu Luận Chuyên Viên Chính Về Bảo Hiểm Xã Hội Mới Nhất
Danh Sách 200 Đề Tài Tiểu Luận Chuyên Viên Chính Về Bảo Hiểm Xã Hội Mới NhấtDanh Sách 200 Đề Tài Tiểu Luận Chuyên Viên Chính Về Bảo Hiểm Xã Hội Mới Nhất
Danh Sách 200 Đề Tài Tiểu Luận Chuyên Viên Chính Về Bảo Hiểm Xã Hội Mới NhấtDịch vụ viết bài trọn gói ZALO: 0909232620
 
Danh Sách 200 Đề Tài Báo Cáo Thực Tập Luật Phòng, Chống Hiv, Mới Nhất, Điểm Cao
Danh Sách 200 Đề Tài Báo Cáo Thực Tập Luật Phòng, Chống Hiv, Mới Nhất, Điểm CaoDanh Sách 200 Đề Tài Báo Cáo Thực Tập Luật Phòng, Chống Hiv, Mới Nhất, Điểm Cao
Danh Sách 200 Đề Tài Báo Cáo Thực Tập Luật Phòng, Chống Hiv, Mới Nhất, Điểm CaoDịch vụ viết bài trọn gói ZALO: 0909232620
 

More from Dịch vụ viết bài trọn gói ZALO: 0909232620 (20)

Danh Sách 200 Đề Tài Tiểu Luận Chuyên Viên Chính Về Bảo Hiểm Xã Hội Mới Nhất
Danh Sách 200 Đề Tài Tiểu Luận Chuyên Viên Chính Về Bảo Hiểm Xã Hội Mới NhấtDanh Sách 200 Đề Tài Tiểu Luận Chuyên Viên Chính Về Bảo Hiểm Xã Hội Mới Nhất
Danh Sách 200 Đề Tài Tiểu Luận Chuyên Viên Chính Về Bảo Hiểm Xã Hội Mới Nhất
 
Danh Sách 200 Đề Tài Luận Văn Thạc Sĩ Quản Trị Nguồn Nhân Lực, 9 Điểm
Danh Sách 200 Đề Tài Luận Văn Thạc Sĩ Quản Trị Nguồn Nhân Lực, 9 ĐiểmDanh Sách 200 Đề Tài Luận Văn Thạc Sĩ Quản Trị Nguồn Nhân Lực, 9 Điểm
Danh Sách 200 Đề Tài Luận Văn Thạc Sĩ Quản Trị Nguồn Nhân Lực, 9 Điểm
 
Danh Sách 200 Đề Tài Luận Văn Thạc Sĩ Quản Lý Văn Hóa Giúp Bạn Thêm Ý Tưởng
Danh Sách 200 Đề Tài Luận Văn Thạc Sĩ Quản Lý Văn Hóa Giúp Bạn Thêm Ý TưởngDanh Sách 200 Đề Tài Luận Văn Thạc Sĩ Quản Lý Văn Hóa Giúp Bạn Thêm Ý Tưởng
Danh Sách 200 Đề Tài Luận Văn Thạc Sĩ Quản Lý Văn Hóa Giúp Bạn Thêm Ý Tưởng
 
Danh Sách 200 Đề Tài Báo Cáo Thực Tập Quản Lý Giáo Dục Dễ Làm Điểm Cao
Danh Sách 200 Đề Tài Báo Cáo Thực Tập Quản Lý Giáo Dục Dễ Làm Điểm CaoDanh Sách 200 Đề Tài Báo Cáo Thực Tập Quản Lý Giáo Dục Dễ Làm Điểm Cao
Danh Sách 200 Đề Tài Báo Cáo Thực Tập Quản Lý Giáo Dục Dễ Làm Điểm Cao
 
Danh Sách 200 Đề Tài Báo Cáo Thực Tập Quan Hệ Lao Động Từ Sinh Viên Giỏi
Danh Sách 200 Đề Tài Báo Cáo Thực Tập Quan Hệ Lao Động Từ Sinh Viên GiỏiDanh Sách 200 Đề Tài Báo Cáo Thực Tập Quan Hệ Lao Động Từ Sinh Viên Giỏi
Danh Sách 200 Đề Tài Báo Cáo Thực Tập Quan Hệ Lao Động Từ Sinh Viên Giỏi
 
Danh Sách 200 Đề Tài Báo Cáo Thực Tập Nuôi Trồng Thủy Sản Dễ Làm Nhất
Danh Sách 200 Đề Tài Báo Cáo Thực Tập Nuôi Trồng Thủy Sản Dễ Làm NhấtDanh Sách 200 Đề Tài Báo Cáo Thực Tập Nuôi Trồng Thủy Sản Dễ Làm Nhất
Danh Sách 200 Đề Tài Báo Cáo Thực Tập Nuôi Trồng Thủy Sản Dễ Làm Nhất
 
Danh Sách 200 Đề Tài Báo Cáo Thực Tập Luật Sư, Mới Nhất, Điểm Cao
Danh Sách 200 Đề Tài Báo Cáo Thực Tập Luật Sư, Mới Nhất, Điểm CaoDanh Sách 200 Đề Tài Báo Cáo Thực Tập Luật Sư, Mới Nhất, Điểm Cao
Danh Sách 200 Đề Tài Báo Cáo Thực Tập Luật Sư, Mới Nhất, Điểm Cao
 
Danh Sách 200 Đề Tài Báo Cáo Thực Tập Luật Phòng, Chống Hiv, Mới Nhất, Điểm Cao
Danh Sách 200 Đề Tài Báo Cáo Thực Tập Luật Phòng, Chống Hiv, Mới Nhất, Điểm CaoDanh Sách 200 Đề Tài Báo Cáo Thực Tập Luật Phòng, Chống Hiv, Mới Nhất, Điểm Cao
Danh Sách 200 Đề Tài Báo Cáo Thực Tập Luật Phòng, Chống Hiv, Mới Nhất, Điểm Cao
 
Danh Sách 200 Đề Tài Báo Cáo Thực Tập Luật Phá Sản, Mới Nhất
Danh Sách 200 Đề Tài Báo Cáo Thực Tập Luật Phá Sản, Mới NhấtDanh Sách 200 Đề Tài Báo Cáo Thực Tập Luật Phá Sản, Mới Nhất
Danh Sách 200 Đề Tài Báo Cáo Thực Tập Luật Phá Sản, Mới Nhất
 
Danh Sách 200 Đề Tài Báo Cáo Thực Tập Luật Nhà Ở, Điểm Cao
Danh Sách 200 Đề Tài Báo Cáo Thực Tập Luật Nhà Ở, Điểm CaoDanh Sách 200 Đề Tài Báo Cáo Thực Tập Luật Nhà Ở, Điểm Cao
Danh Sách 200 Đề Tài Báo Cáo Thực Tập Luật Nhà Ở, Điểm Cao
 
Danh Sách 200 Đề Tài Báo Cáo Thực Tập Luật Ngân Hàng, Mới Nhất
Danh Sách 200 Đề Tài Báo Cáo Thực Tập Luật Ngân Hàng, Mới NhấtDanh Sách 200 Đề Tài Báo Cáo Thực Tập Luật Ngân Hàng, Mới Nhất
Danh Sách 200 Đề Tài Báo Cáo Thực Tập Luật Ngân Hàng, Mới Nhất
 
Danh Sách 200 Đề Tài Báo Cáo Thực Tập Luật Môi Trường, Mới Nhất
Danh Sách 200 Đề Tài Báo Cáo Thực Tập Luật Môi Trường, Mới NhấtDanh Sách 200 Đề Tài Báo Cáo Thực Tập Luật Môi Trường, Mới Nhất
Danh Sách 200 Đề Tài Báo Cáo Thực Tập Luật Môi Trường, Mới Nhất
 
Danh Sách 200 Đề Tài Báo Cáo Thực Tập Luật Hộ Tịch, Điểm Cao
Danh Sách 200 Đề Tài Báo Cáo Thực Tập Luật Hộ Tịch, Điểm CaoDanh Sách 200 Đề Tài Báo Cáo Thực Tập Luật Hộ Tịch, Điểm Cao
Danh Sách 200 Đề Tài Báo Cáo Thực Tập Luật Hộ Tịch, Điểm Cao
 
Danh Sách 200 Đề Tài Báo Cáo Thực Tập Luật Hình Sự , Dễ Làm Điểm Cao
Danh Sách 200 Đề Tài Báo Cáo Thực Tập Luật Hình Sự , Dễ Làm Điểm CaoDanh Sách 200 Đề Tài Báo Cáo Thực Tập Luật Hình Sự , Dễ Làm Điểm Cao
Danh Sách 200 Đề Tài Báo Cáo Thực Tập Luật Hình Sự , Dễ Làm Điểm Cao
 
Danh Sách 200 Đề Tài Báo Cáo Thực Tập Luật Hành Chính, Dễ Làm Điểm Cao
Danh Sách 200 Đề Tài Báo Cáo Thực Tập Luật Hành Chính, Dễ Làm Điểm CaoDanh Sách 200 Đề Tài Báo Cáo Thực Tập Luật Hành Chính, Dễ Làm Điểm Cao
Danh Sách 200 Đề Tài Báo Cáo Thực Tập Luật Hành Chính, Dễ Làm Điểm Cao
 
Danh Sách 200 Đề Tài Báo Cáo Thực Tập Luật Giáo Dục, Điểm Cao
Danh Sách 200 Đề Tài Báo Cáo Thực Tập Luật Giáo Dục, Điểm CaoDanh Sách 200 Đề Tài Báo Cáo Thực Tập Luật Giáo Dục, Điểm Cao
Danh Sách 200 Đề Tài Báo Cáo Thực Tập Luật Giáo Dục, Điểm Cao
 
Danh Sách 200 Đề Tài Báo Cáo Thực Tập Luật Đấu Thầu, Từ Sinh Viên Khá Giỏi
Danh Sách 200 Đề Tài Báo Cáo Thực Tập Luật Đấu Thầu, Từ Sinh Viên Khá GiỏiDanh Sách 200 Đề Tài Báo Cáo Thực Tập Luật Đấu Thầu, Từ Sinh Viên Khá Giỏi
Danh Sách 200 Đề Tài Báo Cáo Thực Tập Luật Đấu Thầu, Từ Sinh Viên Khá Giỏi
 
Danh Sách 200 Đề Tài Báo Cáo Thực Tập Luật Đầu Tư, Dễ Làm Điểm Cao
Danh Sách 200 Đề Tài Báo Cáo Thực Tập Luật Đầu Tư, Dễ Làm Điểm CaoDanh Sách 200 Đề Tài Báo Cáo Thực Tập Luật Đầu Tư, Dễ Làm Điểm Cao
Danh Sách 200 Đề Tài Báo Cáo Thực Tập Luật Đầu Tư, Dễ Làm Điểm Cao
 
Danh Sách 200 Đề Tài Báo Cáo Thực Tập Luật Đầu Tư Công, Dễ Làm Điểm Cao
Danh Sách 200 Đề Tài Báo Cáo Thực Tập Luật Đầu Tư Công, Dễ Làm Điểm CaoDanh Sách 200 Đề Tài Báo Cáo Thực Tập Luật Đầu Tư Công, Dễ Làm Điểm Cao
Danh Sách 200 Đề Tài Báo Cáo Thực Tập Luật Đầu Tư Công, Dễ Làm Điểm Cao
 
Danh Sách 200 Đề Tài Báo Cáo Thực Tập Luật Đất Đai, Từ Sinh Viên Khá Giỏi
Danh Sách 200 Đề Tài Báo Cáo Thực Tập Luật Đất Đai, Từ Sinh Viên Khá GiỏiDanh Sách 200 Đề Tài Báo Cáo Thực Tập Luật Đất Đai, Từ Sinh Viên Khá Giỏi
Danh Sách 200 Đề Tài Báo Cáo Thực Tập Luật Đất Đai, Từ Sinh Viên Khá Giỏi
 

Recently uploaded

10 ĐỀ KIỂM TRA + 6 ĐỀ ÔN TẬP CUỐI KÌ 2 VẬT LÝ 11 - KẾT NỐI TRI THỨC - THEO C...
10 ĐỀ KIỂM TRA + 6 ĐỀ ÔN TẬP CUỐI KÌ 2 VẬT LÝ 11 - KẾT NỐI TRI THỨC - THEO C...10 ĐỀ KIỂM TRA + 6 ĐỀ ÔN TẬP CUỐI KÌ 2 VẬT LÝ 11 - KẾT NỐI TRI THỨC - THEO C...
10 ĐỀ KIỂM TRA + 6 ĐỀ ÔN TẬP CUỐI KÌ 2 VẬT LÝ 11 - KẾT NỐI TRI THỨC - THEO C...Nguyen Thanh Tu Collection
 
30 ĐỀ PHÁT TRIỂN THEO CẤU TRÚC ĐỀ MINH HỌA BGD NGÀY 22-3-2024 KỲ THI TỐT NGHI...
30 ĐỀ PHÁT TRIỂN THEO CẤU TRÚC ĐỀ MINH HỌA BGD NGÀY 22-3-2024 KỲ THI TỐT NGHI...30 ĐỀ PHÁT TRIỂN THEO CẤU TRÚC ĐỀ MINH HỌA BGD NGÀY 22-3-2024 KỲ THI TỐT NGHI...
30 ĐỀ PHÁT TRIỂN THEO CẤU TRÚC ĐỀ MINH HỌA BGD NGÀY 22-3-2024 KỲ THI TỐT NGHI...Nguyen Thanh Tu Collection
 
TỔNG HỢP ĐỀ THI CHÍNH THỨC KỲ THI TUYỂN SINH VÀO LỚP 10 THPT MÔN NGỮ VĂN NĂM ...
TỔNG HỢP ĐỀ THI CHÍNH THỨC KỲ THI TUYỂN SINH VÀO LỚP 10 THPT MÔN NGỮ VĂN NĂM ...TỔNG HỢP ĐỀ THI CHÍNH THỨC KỲ THI TUYỂN SINH VÀO LỚP 10 THPT MÔN NGỮ VĂN NĂM ...
TỔNG HỢP ĐỀ THI CHÍNH THỨC KỲ THI TUYỂN SINH VÀO LỚP 10 THPT MÔN NGỮ VĂN NĂM ...Nguyen Thanh Tu Collection
 
Chuong trinh dao tao Su pham Khoa hoc tu nhien, ma nganh - 7140247.pdf
Chuong trinh dao tao Su pham Khoa hoc tu nhien, ma nganh - 7140247.pdfChuong trinh dao tao Su pham Khoa hoc tu nhien, ma nganh - 7140247.pdf
Chuong trinh dao tao Su pham Khoa hoc tu nhien, ma nganh - 7140247.pdfhoangtuansinh1
 
Sơ đồ tư duy môn sinh học bậc THPT.pdf
Sơ đồ tư duy môn sinh học bậc THPT.pdfSơ đồ tư duy môn sinh học bậc THPT.pdf
Sơ đồ tư duy môn sinh học bậc THPT.pdftohoanggiabao81
 
Kiểm tra chạy trạm lí thuyết giữa kì giải phẫu sinh lí
Kiểm tra chạy trạm lí thuyết giữa kì giải phẫu sinh líKiểm tra chạy trạm lí thuyết giữa kì giải phẫu sinh lí
Kiểm tra chạy trạm lí thuyết giữa kì giải phẫu sinh líDr K-OGN
 
Sáng kiến Dạy học theo định hướng STEM một số chủ đề phần “vật sống”, Khoa họ...
Sáng kiến Dạy học theo định hướng STEM một số chủ đề phần “vật sống”, Khoa họ...Sáng kiến Dạy học theo định hướng STEM một số chủ đề phần “vật sống”, Khoa họ...
Sáng kiến Dạy học theo định hướng STEM một số chủ đề phần “vật sống”, Khoa họ...Nguyen Thanh Tu Collection
 
SÁNG KIẾN “THIẾT KẾ VÀ SỬ DỤNG INFOGRAPHIC TRONG DẠY HỌC ĐỊA LÍ 11 (BỘ SÁCH K...
SÁNG KIẾN “THIẾT KẾ VÀ SỬ DỤNG INFOGRAPHIC TRONG DẠY HỌC ĐỊA LÍ 11 (BỘ SÁCH K...SÁNG KIẾN “THIẾT KẾ VÀ SỬ DỤNG INFOGRAPHIC TRONG DẠY HỌC ĐỊA LÍ 11 (BỘ SÁCH K...
SÁNG KIẾN “THIẾT KẾ VÀ SỬ DỤNG INFOGRAPHIC TRONG DẠY HỌC ĐỊA LÍ 11 (BỘ SÁCH K...Nguyen Thanh Tu Collection
 
Trích dẫn trắc nghiệm tư tưởng HCM5.docx
Trích dẫn trắc nghiệm tư tưởng HCM5.docxTrích dẫn trắc nghiệm tư tưởng HCM5.docx
Trích dẫn trắc nghiệm tư tưởng HCM5.docxnhungdt08102004
 
ôn tập lịch sử hhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhh
ôn tập lịch sử hhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhôn tập lịch sử hhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhh
ôn tập lịch sử hhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhvanhathvc
 
30 ĐỀ PHÁT TRIỂN THEO CẤU TRÚC ĐỀ MINH HỌA BGD NGÀY 22-3-2024 KỲ THI TỐT NGHI...
30 ĐỀ PHÁT TRIỂN THEO CẤU TRÚC ĐỀ MINH HỌA BGD NGÀY 22-3-2024 KỲ THI TỐT NGHI...30 ĐỀ PHÁT TRIỂN THEO CẤU TRÚC ĐỀ MINH HỌA BGD NGÀY 22-3-2024 KỲ THI TỐT NGHI...
30 ĐỀ PHÁT TRIỂN THEO CẤU TRÚC ĐỀ MINH HỌA BGD NGÀY 22-3-2024 KỲ THI TỐT NGHI...Nguyen Thanh Tu Collection
 
Thong bao 337-DHPY (24.4.2024) thi sat hach Ngoai ngu dap ung Chuan dau ra do...
Thong bao 337-DHPY (24.4.2024) thi sat hach Ngoai ngu dap ung Chuan dau ra do...Thong bao 337-DHPY (24.4.2024) thi sat hach Ngoai ngu dap ung Chuan dau ra do...
Thong bao 337-DHPY (24.4.2024) thi sat hach Ngoai ngu dap ung Chuan dau ra do...hoangtuansinh1
 
Chàm - Bệnh án (da liễu - bvdlct ctump) .pptx
Chàm - Bệnh án (da liễu - bvdlct ctump) .pptxChàm - Bệnh án (da liễu - bvdlct ctump) .pptx
Chàm - Bệnh án (da liễu - bvdlct ctump) .pptxendkay31
 
NQA Lợi ích Từ ISO và ESG Tăng Trưởng và Bền Vững ver01.pdf
NQA Lợi ích Từ ISO và ESG Tăng Trưởng và Bền Vững ver01.pdfNQA Lợi ích Từ ISO và ESG Tăng Trưởng và Bền Vững ver01.pdf
NQA Lợi ích Từ ISO và ESG Tăng Trưởng và Bền Vững ver01.pdfNguyễn Đăng Quang
 
QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC KỸ NĂNG SỐNG CHO HỌC SINH CÁC TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ ...
QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC KỸ NĂNG SỐNG CHO HỌC SINH CÁC TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ ...QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC KỸ NĂNG SỐNG CHO HỌC SINH CÁC TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ ...
QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC KỸ NĂNG SỐNG CHO HỌC SINH CÁC TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ ...ThunTrn734461
 
Sáng kiến “Sử dụng ứng dụng Quizizz nhằm nâng cao chất lượng ôn thi tốt nghiệ...
Sáng kiến “Sử dụng ứng dụng Quizizz nhằm nâng cao chất lượng ôn thi tốt nghiệ...Sáng kiến “Sử dụng ứng dụng Quizizz nhằm nâng cao chất lượng ôn thi tốt nghiệ...
Sáng kiến “Sử dụng ứng dụng Quizizz nhằm nâng cao chất lượng ôn thi tốt nghiệ...Nguyen Thanh Tu Collection
 
BỘ ĐỀ PHÁT TRIỂN THEO CẤU TRÚC ĐỀ MINH HỌA BGD NGÀY 22-3-2024 KỲ THI TỐT NGHI...
BỘ ĐỀ PHÁT TRIỂN THEO CẤU TRÚC ĐỀ MINH HỌA BGD NGÀY 22-3-2024 KỲ THI TỐT NGHI...BỘ ĐỀ PHÁT TRIỂN THEO CẤU TRÚC ĐỀ MINH HỌA BGD NGÀY 22-3-2024 KỲ THI TỐT NGHI...
BỘ ĐỀ PHÁT TRIỂN THEO CẤU TRÚC ĐỀ MINH HỌA BGD NGÀY 22-3-2024 KỲ THI TỐT NGHI...Nguyen Thanh Tu Collection
 
BỘ ĐỀ KIỂM TRA CUỐI KÌ 2 VẬT LÝ 11 - KẾT NỐI TRI THỨC - THEO CẤU TRÚC ĐỀ MIN...
BỘ ĐỀ KIỂM TRA CUỐI KÌ 2 VẬT LÝ 11 - KẾT NỐI TRI THỨC - THEO CẤU TRÚC ĐỀ MIN...BỘ ĐỀ KIỂM TRA CUỐI KÌ 2 VẬT LÝ 11 - KẾT NỐI TRI THỨC - THEO CẤU TRÚC ĐỀ MIN...
BỘ ĐỀ KIỂM TRA CUỐI KÌ 2 VẬT LÝ 11 - KẾT NỐI TRI THỨC - THEO CẤU TRÚC ĐỀ MIN...Nguyen Thanh Tu Collection
 
bài 5.1.docx Sinh học di truyền đại cương năm nhất của học sinh y đa khoa
bài 5.1.docx Sinh học di truyền đại cương năm nhất của học sinh y đa khoabài 5.1.docx Sinh học di truyền đại cương năm nhất của học sinh y đa khoa
bài 5.1.docx Sinh học di truyền đại cương năm nhất của học sinh y đa khoa2353020138
 

Recently uploaded (19)

10 ĐỀ KIỂM TRA + 6 ĐỀ ÔN TẬP CUỐI KÌ 2 VẬT LÝ 11 - KẾT NỐI TRI THỨC - THEO C...
10 ĐỀ KIỂM TRA + 6 ĐỀ ÔN TẬP CUỐI KÌ 2 VẬT LÝ 11 - KẾT NỐI TRI THỨC - THEO C...10 ĐỀ KIỂM TRA + 6 ĐỀ ÔN TẬP CUỐI KÌ 2 VẬT LÝ 11 - KẾT NỐI TRI THỨC - THEO C...
10 ĐỀ KIỂM TRA + 6 ĐỀ ÔN TẬP CUỐI KÌ 2 VẬT LÝ 11 - KẾT NỐI TRI THỨC - THEO C...
 
30 ĐỀ PHÁT TRIỂN THEO CẤU TRÚC ĐỀ MINH HỌA BGD NGÀY 22-3-2024 KỲ THI TỐT NGHI...
30 ĐỀ PHÁT TRIỂN THEO CẤU TRÚC ĐỀ MINH HỌA BGD NGÀY 22-3-2024 KỲ THI TỐT NGHI...30 ĐỀ PHÁT TRIỂN THEO CẤU TRÚC ĐỀ MINH HỌA BGD NGÀY 22-3-2024 KỲ THI TỐT NGHI...
30 ĐỀ PHÁT TRIỂN THEO CẤU TRÚC ĐỀ MINH HỌA BGD NGÀY 22-3-2024 KỲ THI TỐT NGHI...
 
TỔNG HỢP ĐỀ THI CHÍNH THỨC KỲ THI TUYỂN SINH VÀO LỚP 10 THPT MÔN NGỮ VĂN NĂM ...
TỔNG HỢP ĐỀ THI CHÍNH THỨC KỲ THI TUYỂN SINH VÀO LỚP 10 THPT MÔN NGỮ VĂN NĂM ...TỔNG HỢP ĐỀ THI CHÍNH THỨC KỲ THI TUYỂN SINH VÀO LỚP 10 THPT MÔN NGỮ VĂN NĂM ...
TỔNG HỢP ĐỀ THI CHÍNH THỨC KỲ THI TUYỂN SINH VÀO LỚP 10 THPT MÔN NGỮ VĂN NĂM ...
 
Chuong trinh dao tao Su pham Khoa hoc tu nhien, ma nganh - 7140247.pdf
Chuong trinh dao tao Su pham Khoa hoc tu nhien, ma nganh - 7140247.pdfChuong trinh dao tao Su pham Khoa hoc tu nhien, ma nganh - 7140247.pdf
Chuong trinh dao tao Su pham Khoa hoc tu nhien, ma nganh - 7140247.pdf
 
Sơ đồ tư duy môn sinh học bậc THPT.pdf
Sơ đồ tư duy môn sinh học bậc THPT.pdfSơ đồ tư duy môn sinh học bậc THPT.pdf
Sơ đồ tư duy môn sinh học bậc THPT.pdf
 
Kiểm tra chạy trạm lí thuyết giữa kì giải phẫu sinh lí
Kiểm tra chạy trạm lí thuyết giữa kì giải phẫu sinh líKiểm tra chạy trạm lí thuyết giữa kì giải phẫu sinh lí
Kiểm tra chạy trạm lí thuyết giữa kì giải phẫu sinh lí
 
Sáng kiến Dạy học theo định hướng STEM một số chủ đề phần “vật sống”, Khoa họ...
Sáng kiến Dạy học theo định hướng STEM một số chủ đề phần “vật sống”, Khoa họ...Sáng kiến Dạy học theo định hướng STEM một số chủ đề phần “vật sống”, Khoa họ...
Sáng kiến Dạy học theo định hướng STEM một số chủ đề phần “vật sống”, Khoa họ...
 
SÁNG KIẾN “THIẾT KẾ VÀ SỬ DỤNG INFOGRAPHIC TRONG DẠY HỌC ĐỊA LÍ 11 (BỘ SÁCH K...
SÁNG KIẾN “THIẾT KẾ VÀ SỬ DỤNG INFOGRAPHIC TRONG DẠY HỌC ĐỊA LÍ 11 (BỘ SÁCH K...SÁNG KIẾN “THIẾT KẾ VÀ SỬ DỤNG INFOGRAPHIC TRONG DẠY HỌC ĐỊA LÍ 11 (BỘ SÁCH K...
SÁNG KIẾN “THIẾT KẾ VÀ SỬ DỤNG INFOGRAPHIC TRONG DẠY HỌC ĐỊA LÍ 11 (BỘ SÁCH K...
 
Trích dẫn trắc nghiệm tư tưởng HCM5.docx
Trích dẫn trắc nghiệm tư tưởng HCM5.docxTrích dẫn trắc nghiệm tư tưởng HCM5.docx
Trích dẫn trắc nghiệm tư tưởng HCM5.docx
 
ôn tập lịch sử hhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhh
ôn tập lịch sử hhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhôn tập lịch sử hhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhh
ôn tập lịch sử hhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhh
 
30 ĐỀ PHÁT TRIỂN THEO CẤU TRÚC ĐỀ MINH HỌA BGD NGÀY 22-3-2024 KỲ THI TỐT NGHI...
30 ĐỀ PHÁT TRIỂN THEO CẤU TRÚC ĐỀ MINH HỌA BGD NGÀY 22-3-2024 KỲ THI TỐT NGHI...30 ĐỀ PHÁT TRIỂN THEO CẤU TRÚC ĐỀ MINH HỌA BGD NGÀY 22-3-2024 KỲ THI TỐT NGHI...
30 ĐỀ PHÁT TRIỂN THEO CẤU TRÚC ĐỀ MINH HỌA BGD NGÀY 22-3-2024 KỲ THI TỐT NGHI...
 
Thong bao 337-DHPY (24.4.2024) thi sat hach Ngoai ngu dap ung Chuan dau ra do...
Thong bao 337-DHPY (24.4.2024) thi sat hach Ngoai ngu dap ung Chuan dau ra do...Thong bao 337-DHPY (24.4.2024) thi sat hach Ngoai ngu dap ung Chuan dau ra do...
Thong bao 337-DHPY (24.4.2024) thi sat hach Ngoai ngu dap ung Chuan dau ra do...
 
Chàm - Bệnh án (da liễu - bvdlct ctump) .pptx
Chàm - Bệnh án (da liễu - bvdlct ctump) .pptxChàm - Bệnh án (da liễu - bvdlct ctump) .pptx
Chàm - Bệnh án (da liễu - bvdlct ctump) .pptx
 
NQA Lợi ích Từ ISO và ESG Tăng Trưởng và Bền Vững ver01.pdf
NQA Lợi ích Từ ISO và ESG Tăng Trưởng và Bền Vững ver01.pdfNQA Lợi ích Từ ISO và ESG Tăng Trưởng và Bền Vững ver01.pdf
NQA Lợi ích Từ ISO và ESG Tăng Trưởng và Bền Vững ver01.pdf
 
QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC KỸ NĂNG SỐNG CHO HỌC SINH CÁC TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ ...
QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC KỸ NĂNG SỐNG CHO HỌC SINH CÁC TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ ...QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC KỸ NĂNG SỐNG CHO HỌC SINH CÁC TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ ...
QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC KỸ NĂNG SỐNG CHO HỌC SINH CÁC TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ ...
 
Sáng kiến “Sử dụng ứng dụng Quizizz nhằm nâng cao chất lượng ôn thi tốt nghiệ...
Sáng kiến “Sử dụng ứng dụng Quizizz nhằm nâng cao chất lượng ôn thi tốt nghiệ...Sáng kiến “Sử dụng ứng dụng Quizizz nhằm nâng cao chất lượng ôn thi tốt nghiệ...
Sáng kiến “Sử dụng ứng dụng Quizizz nhằm nâng cao chất lượng ôn thi tốt nghiệ...
 
BỘ ĐỀ PHÁT TRIỂN THEO CẤU TRÚC ĐỀ MINH HỌA BGD NGÀY 22-3-2024 KỲ THI TỐT NGHI...
BỘ ĐỀ PHÁT TRIỂN THEO CẤU TRÚC ĐỀ MINH HỌA BGD NGÀY 22-3-2024 KỲ THI TỐT NGHI...BỘ ĐỀ PHÁT TRIỂN THEO CẤU TRÚC ĐỀ MINH HỌA BGD NGÀY 22-3-2024 KỲ THI TỐT NGHI...
BỘ ĐỀ PHÁT TRIỂN THEO CẤU TRÚC ĐỀ MINH HỌA BGD NGÀY 22-3-2024 KỲ THI TỐT NGHI...
 
BỘ ĐỀ KIỂM TRA CUỐI KÌ 2 VẬT LÝ 11 - KẾT NỐI TRI THỨC - THEO CẤU TRÚC ĐỀ MIN...
BỘ ĐỀ KIỂM TRA CUỐI KÌ 2 VẬT LÝ 11 - KẾT NỐI TRI THỨC - THEO CẤU TRÚC ĐỀ MIN...BỘ ĐỀ KIỂM TRA CUỐI KÌ 2 VẬT LÝ 11 - KẾT NỐI TRI THỨC - THEO CẤU TRÚC ĐỀ MIN...
BỘ ĐỀ KIỂM TRA CUỐI KÌ 2 VẬT LÝ 11 - KẾT NỐI TRI THỨC - THEO CẤU TRÚC ĐỀ MIN...
 
bài 5.1.docx Sinh học di truyền đại cương năm nhất của học sinh y đa khoa
bài 5.1.docx Sinh học di truyền đại cương năm nhất của học sinh y đa khoabài 5.1.docx Sinh học di truyền đại cương năm nhất của học sinh y đa khoa
bài 5.1.docx Sinh học di truyền đại cương năm nhất của học sinh y đa khoa
 

Luận văn: Phát triển cây hồ tiêu huyện Đăk Song tỉnh Đăk Nông

  • 1. B GIÁO D C VÀ ðÀO T O ð I H C ðÀ N NG ð NG TH HI U PHÁT TRI N CÂY H TIÊU TRÊN ð A BÀN HUY N ðĂK SONG, T NH ð K NÔNG Chuyên ngành: Kinh t phát tri n Mã s : 60.31.01.05 TÓM T T LU N VĂN TH C SĨ KINH T PHÁT TRI N ðà N ng – Năm 2016
  • 2. Công trình ñư c hoàn thành t i ð I H C ðÀ N NG Ngư i hư ng d n khoa h c: PGS. TS. BÙI QUANG BÌNH Ph n bi n 1: TS. Lê B o Ph n bi n 2: TS. Cao Anh Dũng Lu n văn ñã ñư c b o v trư c H i ñ ng ch m Lu n văn t t nghi p th c sĩ Kinh t phát tri n h p t i ð k L k vào ngày 18 tháng 9 năm 2016 Có th tìm hi u Lu n văn t i: - Trung tâm Thông tin - H c li u, ð i h c ðà N ng - Thư vi n trư ng ð i h c Kinh t , ð i h c ðà N ng
  • 3. 1 M ð U 1. Tính c p thi t c a ñ tài ð k Song là huy n n m v phía Tây c a t nh ð k Nông, là ñ a phương có th m nh ñ phát tri n cây công nghi p dài ngày ñ c bi t là cây h tiêu. Trong quá trình phát tri n kinh t , cây h tiêu ñã ñư c xác ñ nh là cây công nghi p ch l c c a huy n ðăk Song và th c t cho th y trong nh ng năm qua cây tr ng này ñã mang l i thu nh p cao cho nông dân, giúp nhi u h dân làm giàu, n ñ nh cu c s ng. Tuy nhiên, vi c phát tri n cây h tiêu trên ñ a bàn huy n v n ñang còn nhi u v n ñ c n ph i gi i quy t như công tác ch n gi ng, cách th c chăm bón, vi c phòng ch ng b nh, s tăng nhanh không theo quy ho ch v di n tích d n ñ n r ng b tàn phá, ñ t b thoái hoá; s n lư ng tăng nhưng năng su t, ch t lư ng s n ph m chưa cao, s c c nh tranh trên th trư ng và hi u qu kinh t mang l i còn m c th p. T th c tr ng phát tri n cây h tiêu c a huy n ðăk Song, vi c nghiên c u tình hình phát tri n cây h tiêu, xác ñ nh hi u qu kinh t , tìm ra các nhân t nh hư ng ñ n phát tri n cây h tiêu; qua ñó hình thành nh ng ñ nh hư ng và gi i phát thúc ñ y s phát tri n cây tr ng này nh m thúc ñ y kinh t c a huy n phát tri n. Vì v y tôi ch n ñ tài “Phát tri n cây h tiêu trên ñ a bàn huy n ðăk Song t nh ðăk Nông” cho lu n văn cao h c c a mình. 2. M c tiêu Trên cơ s lý lu n và phân tích, ñánh giá th c tr ng phát tri n cây h tiêu trên ñ a bàn huy n ðăk Song th i gian qua nh m ñ xu t các gi i pháp góp ph n phát tri n cây tr ng này t i ñ a phương trong th i gian t i.
  • 4. 2 3. ð i tư ng và ph m vi nghiên c u - ð i tư ng nghiên c u Lu n văn ch t p trung nghiên c u nh ng v n ñ lý lu n và th c ti n liên quan ñ n phát tri n cây h tiêu. - Ph m vi nghiên c u + Ph m vi v không gian: ð a bàn huy n ðăk Song - t nh ð k Nông. + Th i gian nghiên c u: ðánh giá th c tr ng phát tri n s n xu t cây H tiêu ch y u t p trung vào giai ño n 2010-2014. 4. Phương pháp nghiên c u ð th c hi n m c tiêu nghiên c u, ñ tài s d ng phương pháp th ng kê, thu th p, t ng h p, so sánh, phân tích và phương pháp ñánh giá. 5. Ý nghĩa khoa h c và th c ti n c a ð tài Ý nghĩa khoa h c: H th ng hóa và làm rõ m t s v n ñ lý lu n v phát tri n cây h tiêu. Ý nghĩa th c ti n: Phân tích, ñánh giá th c tr ng và làm rõ các nhân t nh hư ng ñ n phát tri n cây h tiêu trên ñ a bàn huy n ðăk Song; qua ñó ch ra nh ng k t qu ñ t ñư c, nh ng t n t i h n ch và nguyên nhân c a t n t i ñó. T ñó ñ ra phương hư ng và gi i pháp ñ phát tri n cây h tiêu trên ñ a bàn huy n ðăk Song. 6. B c c c a ñ tài Chương 1: Cơ s lý lu n v phát tri n cây h tiêu. Chương 2: Th c tr ng phát tri n cây h tiêu trên ñ a bàn huy n ðăk Song, t nh ð k Nông. Chương 3: Phương hư ng và gi i pháp phát tri n cây h tiêu trên ñ a bàn huy n ðăk Song, t nh ð k Nông.
  • 5. 3 7. T ng quan tài li u nghiên c u CHƯƠNG 1 CƠ S LÝ LU N V PHÁT TRI N CÂY H TIÊU 1.1. NH NG V N ð CHUNG V PHÁT TRI N CÂY H TIÊU 1.1.1 Khái ni m và ñ c ñi m cây h tiêu a. Khái ni m b. Phân lo i c. ð c ñi m c a h tiêu 1.1.2. Khái ni m và t m quan tr ng c a phát tri n cây h tiêu a. Khái ni m Phát tri n cây h tiêu có th ti p c n theo nhi u cách khác nhau. ñây, khái ni m v phát tri n s ti p c n theo quá trình s n xu t. C th : Phát tri n cây h tiêu là các n l c c a các ch th ñ gia tăng năng l c s n xu t và k t qu s n xu t h tiêu thông qua m r ng quy mô s n xu t có th , hoàn thi n t ch c s n xu t, nâng cao năng su t và tăng giá tr gia tăng s n ph m h tiêu. b. T m quan tr ng c a cây h tiêu Cây h tiêu phát tri n góp ph n th c hi n phân công lao ñ ng xã h i trong nông nghi p và chuy n d ch cơ c u s n xu t nông nghi p ngày càng h p lý hơn. Vì v y cây h tiêu không ch có vai trò l n v i s phát tri n kinh t mà c v i s phát tri n xã h i; ñóng góp vi c t o ra nhi u s n lư ng hơn, t o ra tích lũy v n, nâng cao k thu t, t o ra vi c làm và thu nh p cho lao ñ ng. 1.2. N I DUNG VÀ TIÊU CHÍ PHÁT TRI N CÂY H TIÊU 1.2.1. N i dung phát tri n cây h tiêu a. Phát tri n v quy mô s n xu t cây h tiêu
  • 6. 4 Quy mô s n lư ng cây h tiêu th hi n k t qu ho t ñ ng s n xu t cây h tiêu trong m t th i kỳ nh t ñ nh. Quá trình s n xu t này là k t qu quá trình phân b s d ng các y u t ngu n l c trong s n xu t cây công nghi p này. Theo th i gian vi c phân b s d ng ngu n l c trong s n xu t cây h tiêu thay ñ i khi n s n lư ng s n ph m t o ra cũng thay ñ i. b. Thâm canh tăng năng su t cây tr ng Quá trình chuy n d ch này ñòi h i ph i ñ u tư thâm canh theo chi u sâu vì mu n nâng trình ñ công ngh và k thu t s n xu t ph i ñ u tư r t l n. Nghĩa là nâng cao năng su t ñ phát tri n theo chi u sâu g n v i thâm canh theo chi u sâu. ðây là con ñư ng t t y u c a phát tri n s n xu t nông nghi p. Quá trình ñ u tư thâm canh có th b ng nhi u cách ch ng h n ñ u tư cho gi ng m i, phương pháp canh tác m i, s d ng máy móc hi n ñ i hay áp d ng công ngh m i. c. Hoàn thi n t ch c s n xu t Quá trình chuy n ñ i mô hình t ch c s n xu t này cũng s b o ñ m cho ngu n l c ñư c phân b và s d ng trong s n xu t nông nghi p m t cách có hi u qu và k t qu là năng su t nông nghi p tăng lên và s n lư ng nông nghi p do ñó mà tăng lên. d. B o ñ m th trư ng s n ph m Th trư ng là y u t quan tr ng quy t ñ nh ñ n s t n t i và phát tri n c a các lo i cây tr ng nói chung, cây h tiêu nói riêng. ð c bi t, s n ph m c a cây h tiêu ch y u cung c p cho xu t kh u s n ph m gia v th c ph m. e. Tăng thu nh p và hi u qu c a ngư i s n xu t cây h tiêu Hi u qu s n xu t nông nghi p nói chung và s n xu t h tr ng tiêu nói riêng s quy t ñ nh kh năng tăng thu nh p cho ngư i s n xu t. N u s n xu t h tiêu có hi u qu không ch tăng thu nh p mà
  • 7. 5 quan tr ng hơn ngư i s n xu t có ñư c tích lũy ñ tái s n xu t m r ng, m i có kh năng ñ ñ u tư thâm canh m nh hơn. 1.2.2. Tiêu chí phát tri n h tiêu - Nhóm tiêu chí ph n ánh gia tăng quy mô s n lư ng - Nhóm ch tiêu v thâm canh tăng năng su t - Nhóm tiêu chí ph n ánh trình ñ t ch c s n xu t - Tiêu chí v th trư ng - Nhóm tiêu chí v gia tăng thu nh p và hi u qu s n xu t h tiêu. 1.3. CÁC NHÂN T NH HƯ NG ð N S PHÁT TRI N C A CÂY H TIÊU 1.3.1. Nhân t v ñi u ki n t nhiên 1.3.2. Nhân t v ñi u ki n kinh t k thu t 1.3.3 Nhân t v ñi u ki n kinh t xã h i a. ði u ki n t nhiên b. ði u ki n kinh t xã h i c. Chính sách d. ði u ki n v ngu n l c CHƯƠNG 2 TH C TR NG PHÁT TRI N CÂY H TIÊU TRÊN ð A BÀN HUY N ðĂK SONG 2.1. CÁC NHÂN T NH HƯ NG T I PHÁT TRI N CÂY H TIÊU 2.1.1. ð c ñi m, ñi u ki n t nhiên Huy n ð k Song n m v phía Tây c a t nh ð k Nông, trên Qu c l 14 ñi ð k L k và các t nh Tây Nguyên, có ñư ng biên gi i dài 24km giáp v i huy n PíchChămða, t nh Mundulkiri, Vương qu c Campuchia. T ng di n tích t nhiên c a huy n là 80.803,77 ha;
  • 8. 6 bao g m th tr n ð c An là trung tâm huy n và 8 xã g m: Thu n Hà, Thu n H nh, Nam Bình, ðăk Mol, ðăk Hòa, ðăk N’Drung, Nâm N’Jang, Trư ng Xuân. 2.1.2. ð c ñi m xã h i a. Dân s và m t ñ dân s Năm 2014 dân s trung bình huy n ðăk Song là 68.497 ngư i, m t ñ dân s 84,81 ngư i/km2 , th p hơn m t ñ chung c a t nh 86,83 ngư i/km2 . b. Lao ñ ng, ngu n nhân l c S lư ng lao ñ ng tăng t 35.914 ngư i năm 2010 lên 44.984 ngư i năm 2014. S lư ng lao ñ ng trong ngành nông nghi p, ngành d ch v tăng d n qua các năm, ngành công nghi p tăng t 2.271 ngư i năm 2010 lên 2.399 ngư i năm 2011 nhưng gi m xu ng còn 2.089 ngư i năm 2012 và tăng ñ u ñ n 2.357 ngư i năm 2014. Năm 2010 cơ c u ngành nông nghi p, công nghi p, d ch v l n lư t chi m 86,8%, 6,3%, 6,9% ñ n năm 2014 cơ c u thay ñ i tương ng l n lư t các ngành Nông nghi p, công nghi p và d ch v là 86,5%, 5,2%, 8,3%. 2.1.3. ð c ñi m kinh t xã h i a. T c ñ tăng trư ng kinh t T c ñ tăng trư ng giá tr s n xu t qua các năm có chi u hư ng thay ñ i theo quy lu t kinh t , năm 2011 t c ñ tăng trư ng giá tr s n xu t là 24,6% tăng lên 41,9% năm 2012 và gi m ñ u qua các năm xu ng còn 5,9% năm 2014. Tuy nhiên nông nghi p v n là ngành chính, ñóng góp 80% vào tăng trư ng giá tr s n xu t trong năm 2010 và 70% năm 2014. b. Chuy n d ch cơ c u kinh t Cơ c u kinh t chung: lĩnh v c nông nghi p t 80 % năm 2010 xu ng còn 70% năm 2014 và cơ c u các ngành công nghi p và d ch
  • 9. 7 v năm 2010 l n lư t chi m 8% và 12% nhưng ñ n năm 2014 thay ñ i cơ c u trong ñó ngành công nghi p chi m 17% và d ch v 13%. c. Chính sách kinh t - Chính sách tín d ng ph c v phát tri n nông nghi p, nông thôn; - Chính sách khuy n khích doanh nghi p ñ u tư vào nông nghi p, nông thôn; - Chính sách h tr nh m gi m t n th t trong Nông nghi p; - Chính sách ñ t ñai; - Chính sách h tr cây gi ng; - Chính sách thu và các chính sách h tr . d. ði u ki n h t ng cơ s 2.1.4. Tình hình các ngu n l c cho s n xu t h tiêu ð phát tri n s n xu t h tiêu ñi u không th thi u và là v n ñ quy t ñ nh ñ n năng su t, ch t lư ng và hi u qu s n xu t chính là ngu n l c ñư c s d ng vào quá trình s n xu t như ñ t ñai, v n, lao ñ ng.... Di n tích toàn huy n năm 2014 là 4587 ha, ch y u phân thành 03 nhóm chính (nhóm h có di n tích tr ng h tiêu trên 03ha chi m 9%, nhóm h có di n tích tr ng h tiêu t 01 – 03 ha chi m 48%, nhóm h có di n tích tr ng h tiêu dư i 01 ha chi m 43%), lao ñ ng thư ng xuyên bình quân/01ha canh tác h tiêu kinh doanh kho ng 2,3 ngư i và v n ñ u tư kho ng 85 tri u ñ ng/năm. 2.1.5. V chính sách khuy n khích phát tri n c a chính quy n a. V quy ho ch phát tri n cây h tiêu Vi c thi u quy ho ch chi ti t cho phát tri n cây h tiêu nh ng năm qua ñã h n ch nh t ñ nh s phát tri n cây tr ng này. Chính ñi u này càng ñ i h i ph i xây d ng m t b n quy ho ch phát tri n cây h
  • 10. 8 tiêu có căn c khoa h c và tính th c ti n cao. b. V các chính sách - Chính sách ñ t ñai; - Chính sách thúc ñ y phát tri n ch bi n h tiêu; - C i cách hành chính. 2.2. TH C TR NG PHÁT TRI N CÂY H TIÊU TRÊN ð A BÀN HUY N ðĂK SONG 2.2.1. Quy mô s n xu t cây h tiêu Tính ñ n năm 2014 di n tích h tiêu trên ñ a bàn huy n là 4.587ha (tăng 2.942 ha so v i năm 2010), trong ñó có 1.981ha ñã ñi vào kinh doanh, s n lư ng là 4.953 t n, năng su t bình quân ñ t 2,5t n khô/ha, cao hơn m c bình quân chung c a t nh (2,27 t n/ha). T p trung ch y u t i 06 xã g m: Nâm NJang có 1.826 ha, ðăk NDrung có 1.193 ha, Thu n H nh 418 ha, Nam Bình 352 ha, Trư ng Xuân 350 ha, Thu n Hà 313 ha, v i t ng di n tích c a 06 ñ a phương kho ng 4.452 ha chi m 97,1 % t ng di n tích h tiêu c a toàn huy n. Trong ñó, nhi u nh t là Nâm NJang có 1.826 ha và ðăk NDrung có 1.193 ha chi m 65,8% t ng di n tích toàn huy n, ñây ñư c xem là hai xã ch l c trong vi c phát tri n h tiêu trên ñ a bàn toàn huy n. B ng 2.11. DT cây h tiêu phân theo xã/TT giai ño n 2010 - 2014 Năm 2014 TT Ch tiêu DT tr ng (ha) DT thu ho ch (ha) Tr ng m i (ha) T ng s 4.587 1.981 2.943 1 ð c An 26 16 18 2 Thu n Hà 313 147 224 3 ðăk Mol 69 19 26
  • 11. 9 Năm 2014 TT Ch tiêu DT tr ng (ha) DT thu ho ch (ha) Tr ng m i (ha) 4 ðăk Hòa 40 15 24 5 Nam Bình 352 268 149 6 Thu n H nh 418 142 290 7 ðăk Ndrung 1.193 345 831 8 Nâm Njang 1.826 865 1.135 9 Trư ng Xuân 350 164 246 (Ngu n: Niên giám th ng kê huy n ðăk Song năm 2014) Do giá c H tiêu nh ng năm g n ñây liên t c tăng và n ñ nh; vì l i ích trư c m t và v i l i nhu n t cây tiêu mang l i vư t tr i hơn so v i các lo i cây tr ng khác như cà phê, cao su; do ñó ngư i dân trên ñ a bàn huy n ðăk Song ñã b t ch p khuy n cáo c a các ngành ch c năng phát tri n t, t phát cây tiêu, h tr ng tiêu trên t t c các lo i ñ t không bi t có phù h p hay không, có h còn ch t phá b cà phê, cao su ñ tr ng tiêu, th m chí m t s h còn l n chi m, phá r ng ñ tr ng tiêu. Ch tính riêng trong năm 2014, di n tích tiêu tr ng m i ñã lên ñ n trên dư i 2.943 ha. ði u ñáng nói hơn, vi c tr ng cây h tiêu m t cách t, không tuân theo quy trình k thu t, không nh ng phá v quy ho ch mà còn d d n ñ n vư n tiêu b b nh ch t hàng lo t, nh ng ñ i tư ng d ch h i luôn ti m n trong vư n tiêu, gây thi t h i l n cho ngư i s n xu t, nh hư ng không nh ñ n s n xu t nông nghi p nói chung, ngành h tiêu nói riêng. 2.2.2 Tình hình thâm canh tăng năng su t h tiêu Năng su t h tiêu qua các năm c a huy n ðăk Song bi n ñ ng không nhi u, năng su t trung bình 5 năm qua ñ t 2,56 t n/ha. Năng
  • 12. 10 su t tiêu ñ t 2,65 t n/ha năm 2010 gi m xu ng còn hơn 2,45 t n/ha năm 2011 r i tăng lên hơn 2,78 t n/ha năm 2012 và gi m xu ng 2,5 t n/ha năm 2014. So v i năng su t trung bình c a Vi t Nam theo Hi p h i h tiêu Vi t Nam là 2,44 t n/ha thì năng su t h tiêu c a huy n cao hơn. Còn n u so v i các cây công nghi p dài ngày khác thì năng su t cây h tiêu v n cao hơn, nh t là giá c h tiêu tăng cao trong giai ño n hi n nay. Vì v y, không ph i ng u nhiên mà huy n ðăk Song ch n cây tr ng này làm cây công nghi p ch l c. B ng 2.12. Tình hình năng su t H tiêu c a các xã giai ño n 2010-2014 TT Ch tiêu Năm 2010 Năm 2011 Năm 2012 Năm 2013 Năm 2014 Toàn huy n 2,65 2,45 2,78 2,42 2,5 1 ð c An 1,25 2,56 2,12 2,41 2,5 2 Thu n Hà 1,03 2,43 1,27 2,42 2,5 3 ðăk Mol 6,57 2,5 4,13 2,4 2,5 4 ðăk Hòa 2,83 2,29 3,58 2,42 2,5 5 Nam Bình 2,35 2,45 2,07 2,42 2,5 6 Thu n H nh 1,56 2,47 2,73 2,42 2,5 7 ðăk Ndrung 2,75 2,46 4,45 2,42 2,5 8 Nâm Njang 2,57 2,45 1,77 2,42 2,5 9 Trư ng Xuân 2,93 2,46 2,86 2,42 2,5 (Ngu n: Niên giám th ng kê huy n ðăk Song 2014) S phát tri n s n xu t h tiêu không ch ph thu c vào quy mô s n xu t, năng su t h tiêu mà còn ph thu c vào ch t lư ng gi ng h tiêu. Tuy nhiên v n ñ ch t lư ng gi ng cây v n ñang là m t
  • 13. 11 thách th c l n, hi n t i ngư i s n xu t huy n v n chưa có m t gi ng tiêu thu n ch ng và ch t lư ng riêng cho ðăk Song.Theo s li u cung c p c a Phòng Nông nghi p và Phát tri n nông thôn huy n ðăk Song cho th y th y kho ng 15% s h trong t năm 2010 ñ n năm 2014 có s d ng gi ng m i ñ tr ng m i. Tuy nhiên, th nào là gi ng m i dư ng như chưa ñư c xác ñ nh mà ch ñơn gi n là l n ñ u h ñưa vào tr ng m i; ñi u này s r t r i ro cho ngư i s n xu t. Chính ñây cũng là nguyên nhân khi n năng su t r t khác nhau gi a các h s n xu t. Trong s các h s d ng gi ng m i thì 35% t s n xu t, mua t các h gia ñình khác 30% và 35 % mua t các ñ i lý gi ng cây tr ng trên th trư ng. Ph n l n gi ng cây nh p t nhi u ngu n khác nhau chưa qua kh o nghi m và nghiên c u m t cách bài b n nên nhi u v n ñ phát sinh như sâu b nh, năng su t không phù h p, ch t lư ng không cao… Do v y, nh t thi t huy n ph i có quy ñ nh tiêu chu n gi ng tiêu cho mình và các cơ s cung c p gi ng ph i tuân th . V lâu dài huy n ph i t o riêng cho mình gi ng h tiêu thích h p. Do quy trình k thu t canh tác thu ho ch và b o qu n c a ngư i dân trong chăm sóc, thu hái, sơ ch b o qu n s n ph m theo kinh nghi m c a h không phù h p nên ch t lư ng h tiêu kém, ch ng h n khi thu hái và sơ ch tiêu xong không b o ñ m ñ t ñ m dư i 12% ñã nh p kho và ch ñư c phơi s n ph m không ph i trên n n ciment s ch có b t bao che, nhi u khi g n chu ng tr i và nơi chăn nuôi gia súc, không th rông gia súc g n sân phơi... Vi c thâm canh cây h tiêu còn th hi n trình ñ k thu t canh tác trong ñó có liên quan t i thi t k vư n cây. Hi n nay v i vi c phát tri n cây h tiêu theo h kinh doanh và t phát trong nhi u năm quan, k thu t ch y u d a vào kinh nghi m canh tác ñư c ñúc
  • 14. 12 k t t th c ti n. Ch ng h n trong k thu t chăm sóc, hi n nay ña s vư n tiêu huy n ðăk Song ít có cây che bóng, ngư i s n xu t t n d ng h t di n tích ñ tr ng tiêu mà không bi t như v y là có h i. H không bi t ñư c ñi u ñó không phù h p v i ngu n g c c a dây tiêu t tán r ng thưa, r t c n bóng mát ñi u ti t ñ cây không ra hoa quá ñ . Do không ñư c che mát ph i ch u n ng tr c ti p nên nh hư ng t i năng su t và khi n cây tr ng thư ng xuyên b sâu b nh. Công ngh sinh h c trong lĩnh v c phân bón ñã s n xu t ra phân h u cơ vi sinh, phân hóa h u cơ sinh h c ñáp ng ñư c yêu c u c i thi n môi trư ng s n xu t c a cây h tiêu nhưng vi c s d ng phân bón c a các h s n xu t huy n v n theo kinh nghi m cũ và l m d ng phân hóa h c. ði u này cũng nh hư ng không nh t i năng su t và ch t lư ng h tiêu. Các công ngh ch bi n h tiêu như lo i b t p ch t và phân lo i, ti t trùng b ng hơi nư c ñư c các nhà ch bi n Vi t Nam và nư c ngoài áp d ng, ñã và ñang h tr r t tích c c cho ch t lư ng c a các s n ph m h tiêu Vi t Nam, nhưng hi n t i v n chưa ñư c ng d ng trong khâu ch bi n c a huy n là m t h n ch l n. N u không nhanh chóng ng d ng s khó nâng cao ch t lư ng và hi u qu kinh doanh. Tóm l i, ðăk Song là huy n m i n i v s n xu t h tiêu c a Tây Nguyên và c nư c v i s n lư ng, năng su t và ch t lư ng h tiêu ñư c ñánh giá cao. ñây ñang hình thành vùng chuyên canh cây h tiêu l n nh t khu v c ðăk Nông t p trung 2 xã ðăk N’Drung và Nâm NJang. Ti m năng phát tri n theo chi u sâu d a vào thâm canh tăng năng su t còn l n nhưng cũng ph i gi i quy t nhi u v n ñ l n như chưa có gi ng tiêu riêng cho mình, trình ñ c a ngư i nông dân v s n xu t h tiêu còn h n ch , quy trình s n xu t
  • 15. 13 b o ñ m ch t lư ng chưa t t. 2.2.3. Tình hình t ch c s n xu t T ch c s n xu t c a ngư i s n xu t cũng là nhân t quy t ñ nh t i s phát tri n s n xu t h tiêu. Hi n nay t ch c s n xu t h tiêu ch y u theo hình th c Doanh nghi p s n xu t, hình th c trang tr i và hình th c s n xu t c a các h nông dân s n xu t. B ng 2.14. M t s ch tiêu v hình th c s n xu t và ngu n l c s n xu t H tiêu t i huy n ðăk Song năm 2014 STT Ch tiêu ðVT Năm 2014 1 Hình th c s n xu t 1.1 H tr ng H tiêu H 9764 1.2 H tr ng H tiêu (>3ha) H 878 1.3 Công ty s n xu t, thu mua, xu t kh u Cơ s 16 1.4 Trang tr i Cơ s 3 (Ngu n: NGTK và Phòng NN huy n ðăk Song năm 2014) 2.2.4. Tình hình th trư ng s n ph m a. Tình hình tiêu th s n ph m S li u Phòng Nông nghi p và Phát tri n nông thôn và Phòng Công thương huy n ðăk Song cho th y các h s n xu t h tiêu trong năm 2010 thu ho ch ñư c bao nhiêu ñ u tiêu th h t b y nhiêu do tình hình th trư ng thu n l i. Kênh tiêu th s n ph m c a h s n xu t h tiêu hi n nay các h gia ñình ch y u qua kênh thương lái hay doanh nghi p thu mua ñ i lý, có t i 60,5% h gia ñình l a ch n kênh tư thương, 39,45% bán qua doanh nghi p và ch 0,05% t tiêu th .
  • 16. 14 b. Tình hình cung c p thông tin th trư ng cho ngư i s n xu t và doanh nghi p - Ngu n cung c p thông tin ñơn ñi u và h n ch - Thi u thông tin t i các xã thu c vùng tr ng ñi m - Chưa thi t l p các nhóm h tr ng tiêu c. Tình hình qu ng bá thương hi u UBND huy n ð k Song ñã xúc ti n ñăng ký xây d ng Nhãn hi u t p th h tiêu ð k Song và b o h ch d n ñ a lý. Bên c nh ñó, năm 2013, UBND huy n ð k Song ñã v n ñ ng thành l p Hi p h i h tiêu ð k Song, quy t nh ng ngư i có kinh nghi m s n xu t tham gia, r i thu hút các thành viên khác, hi n nay ñã có kho ng 200 thành viên tham gia cùng nhau sinh ho t, trao ñ i kinh nghi m s n xu t tiêu cũng như m r ng th trư ng. 2.2.5. Tình hình thu nh p và hi u qu s n xu t H tiêu ðăk Song Nh ng năm g n ñây giá h tiêu liên t c tăng và n ñ nh m c cao ñã mang l i ngu n thu nh p l n cho ngư i nông dân, nhi u h ñã giàu lên t cây h tiêu. V i m c giá 165.00 ñ ng năm 2014 thì trung bình v i năng su t bình quân chung 2,5 t n/ha ngư i nông dân s thu ñư c trên 327 tri u ñ ng t ñi h t các kho ng chi phí trên m t ha tiêu kinh doanh. Như v y, so v i các cây tr ng khác trên cùng m t di n tích thì ngu n thu nh p do cây h tiêu ñem l i l n g p nhi u l n. Rõ ràng, s n xu t h tiêu trong ñi u ki n hi n nay huy n ðăk Song là có hi u qu và mang l i thu nh p cao cho h s n xu t. Nhưng mu n ti p t c phát tri n rõ ràng ph i chú tr ng hơn ñ u tư thâm canh theo chi u sâu nh m gi m chi phí s n xu t.
  • 17. 15 2.3. ðÁNH GIÁ TÌNH HÌNH PHÁT TRI N CÂY H TIÊU TRÊN ð A BÀN HUY N ðĂK SONG 2.3.1. Nh ng k t qu ñ t ñư c Trong nh ng năm g n ñây, giá c h tiêu trên th trư ng liên t c tăng và n ñ nh m c cao, di n tích h tiêu trên ñ a bàn ðăk Song không ng ng phát tri n, hi n t i ðăk Song là ñ a phương ñ ng nh t nhì c t nh v di n tích và s n lư ng. Ngư i s n xu t h tiêu trên ñ a bàn ñã ñ t ñư c nh ng l i nhu n riêng cho mình thông qua phương pháp qu n lý, chăm sóc vư n cây…. thu ho ch s n ph m, áp d ng các ti n b k thu t vào s n xu t, s n lư ng ngày càng gia tăng; m t khác cây h tiêu sinh trư ng và phát tri n t t do phù h p v i ñi u ki n ñ t ñai, th như ng, th i ti t, khí h u. Bên c nh ñó, còn có s quan tâm các c p y ñ ng, chính quy n ñ a phương, qua ñó ñã ban hành nhi u cơ ch , chính sách, ñ u tư nh m ñ y m nh chuy n d ch cơ c u kinh t nông nghi p, ñưa ti n b khoa h c k thu t vào s n xu t, h tr xây d ng nông thôn, c i thi n và nâng cao ñ i s ng nông dân. Công tác khuy n nông, khuy n lâm, ng d ng khoa h c k thu t vào s n xu t ñư c chú tr ng, năng su t và ch t lư ng cây tr ng ñư c nâng lên. Phát tri n cây h tiêu trong nh ng năm qua t o bư c thay ñ i b m t nông thôn c a huy n, ñ i s ng nhân dân ngày càng ñư c c i thi n t ng bư c làm giàu, t n d ng ñư c l i th và ti m năng s n có ñ phát tri n kinh t , n ñ nh tr t t góp ph n an sinh xã h i, n n nông nghi p nông thôn c a huy n có nh ng kh i s c. ðã hình thành nh ng vùng chuyên canh cây H tiêu, g n s n xu t v i ch bi n và tiêu th s n ph m. 2.3.2. Nh ng t n t i h n ch Bên c nh nh ng k t qu ñ t ñư c v n còn b c l nh ng h n
  • 18. 16 ch , y u kém như: S d ng ñ t ñai chưa h p lý, còn lãng phí l n; s n xu t còn manh mún, t phát, thi u n ñ nh; trình ñ s n xu t không ñ ng ñ u, ch t lư ng s n ph m th p, giá thành cao, kh năng c nh tranh kém. Vi c ng d ng khoa h c công ngh vào s n xu t, ñ c bi t là s d ng gi ng m i, k thu t canh tác b n v ng, s n xu t g n k t v i th trư ng và xây d ng thương hi u cho s n ph m hàng hóa còn h n ch . Chính vì v y, kh năng c nh tranh th p, giá tr s n xu t h tiêu trên m t ñơn v di n tích canh tác còn th p so v i trong vùng và c nư c. Công nghi p ch bi n, nh t là công ngh thu ho ch, b o qu n, ch bi n sau thu ho ch phát tri n ch m. M i liên k t 4 nhà chưa th hi n rõ vai trò, các ho t ñ ng s n xu t c a ngư i tr ng h tiêu ch y u d a vào kinh nghi m là chính; Hình th c ch bi n ch y u là th công t h gia ñình do v y ch t lư ng h tiêu khô không cao; Công tác tái canh h tiêu ñư c ngư i dân th c hi n nh m thay th vư n già c i tuy nhiên quy trình k thu t l i chưa ñư c ñ m b o; Tâm lý ch y theo giá c ñ chuy n ñ i cơ c u cây tr ng mà không h quan tâm ñ n các quy lu t th trư ng c a bà con nông dân v n còn; Năng l c th trư ng c a nông dân còn r t h n ch v kh năng c p nh t tin t c, d báo giá c ; S n xu t coi tr ng l i nhu n mà không quan tâm nhi u ñ n v n ñ môi trư ng (khai thác và s d ng quá m c tài nguyên ñ t, nư c; bón phân hóa h c không theo ñ nh m c; s d ng dư lư ng thu c BVTV…) 2.3.3. Nguyên nhân c a t n t i h n ch - Quy ho ch phát tri n H tiêu trên toàn huy n chưa hi u qu . - Cơ s v t ch t k thu t còn h n ch . - K thu t s n xu t c a ngư i dân còn h n ch . - Th trư ng thi u tính n ñ nh. - Công tác qu n lý c a chính quy n ñ a phương.
  • 19. 17 CHƯƠNG 3 PHƯƠNG HƯ NG VÀ GI I PHÁP PHÁT TRI N CÂY H TIÊU HUY N ðĂK SONG 3.1. PHƯƠNG HƯ NG PHÁT TRI N CÂY H TIÊU HUY N ðĂK SONG 3.1.1. Nh ng phương hư ng ñ phát tri n cây h tiêu giai ño n 2015-2020 Th nh t, theo ñ nh hư ng chi n lư c phát tri n cây công nghi p ñ n 2015 t m nhìn 2020 c a c nư c: T ch c l i s n xu t cây công nghi p theo hư ng trang tr i, công nghi p g n v i vùng nguyên li u cây công nghi p; t ng bư c ñưa tr ng tr t quy mô nh l lên quy mô l n s n xu t t p trung. Th hai, ñ nh hư ng phát tri n kinh t - xã h i t nh ðăk Nông ñ n 2025, trong ñó ñ nh hư ng phát tri n cây công nghi p c a t nh ðăk Nông là: Ti p t c chuy n d ch cơ c u trong nông nghi p theo hư ng tăng t tr ng c a cây công nghi p dài ngày và d ch v . Qua ñi u ki n th c t ñã phân tích ñ a bàn nghiên c u, qua các căn c trên, xin ñưa ra m t s phương hư ng phát tri n cây h tiêu ñ a bàn huy n ðăk Song giai ño n 2015 - 2020 như sau: - ð y m nh vi c th c hi n xây d ng vùng chuyên canh t p trung v i quy mô phù h p; - Tăng cư ng phương th c tr ng tr t theo trang tr i, phương th c công nghi p g n v i ch bi n; kh năng lai t o, ng d ng gi ng m i, áp d ng công nghi p k thu t tiên ti n, nh m tăng năng su t hi u qu ; - T p trung c i t o và nâng cao ch t lư ng gi ng, áp d ng quy trình k thu t tr ng tr t tiên ti n ñ tăng năng su t, ch t lư ng, hi u qu ; tăng cư ng công tác phòng ch ng d ch b nh; phát tri n cây h
  • 20. 18 tiêu g n v i công nghi p ch bi n; - Xây d ng ngành s n xu t h tiêu thành ngành s n xu t l n trên ñ a bàn và phát tri n m t cách b n v ng; - Hoàn thi n cơ ch t ch c qu n lý vi c phát tri n cây h tiêu, b o ñ m s ph i h p ñ ng b gi a các khâu. 3.1.2. M c tiêu phát tri n cây h tiêu huy n ðăk Song Theo Ngh quy t c a Ban Ch p hành ð ng b huy n ðăk Song: Quy ho ch di n tích h tiêu c a huy n ñ n năm 2025 n ñ nh kho ng 15.000 ha ñ n 20.000 ha trong vùng sinh thái thu n l i, ñ thâm canh tăng năng su t bình quân m t ha ñ t 30 t tr lên, ñưa s n lư ng ñ t 45.000 t n tr lên vào năm 2025, c i t o, tr ng m i s di n tích h tiêu ñã h t chu kỳ kinh doanh n m trong vùng qui ho ch; kiên quy t chuy n ñ i thay th cây tr ng khác ñ i v i nh ng khu v c tr ng H tiêu không ñ nư c tư i, khu v c th p trũng s n xu t kém hi u qu . 3.2. CÁC GI I PHÁP PHÁT TRI N CÂY H TIÊU HUY N ðĂK SONG 3.2.1. V quy mô s n xu t cây h tiêu Hoàn thi n quy ho ch phát tri n cây h tiêu c a huy n, trư c tiên ph i xây d ng ñư c cơ s d li u v ñi u ki n t nhiên th như ng m i vùng làm căn c xây d ng quy ho ch. ð ng th i ph i tính toán ñ y ñ các ñi u ki n, môi trư ng sinh thái, các t p quán tâm lý, xã h i c a t ng khu v c dân cư và l i th so sánh c a t ng vùng ñ gia tăng s lư ng và quy mô s n xu t cây h tiêu trên ñ a bàn huy n. Huy n cũng c n ph i công b công khai quy ho ch s d ng ñ t rõ ràng, minh b ch ñ ngư i dân có th ti p c n t t c thông tin ñ bi t có th phát tri n s n xu t h tiêu ñâu và ñâu không th . Như v y, s thu n ti n cho ngư i s n xu t, ñ ng th i tránh cho
  • 21. 19 chính quy n ph i gi i quy t tình tr ng vi ph m và phá v quy ho ch. T p trung c i t o, tr ng m i s di n tích h tiêu ñã h t chu kỳ kinh doanh n m trong vùng qui ho ch; kiên quy t chuy n ñ i thay th cây tr ng khác ñ i v i nh ng khu v c tr ng h tiêu không ñ nư c tư i, khu v c th p trũng s n xu t kém hi u qu . Phát tri n theo hư ng tr ng xen v i nhi u hình th c; hình thành các vùng s n xu t t p trung trên các di n tích cây tr ng khác chuy n ñ i; h n ch vi c ch t phá b cà phê, cao su và kiên quy t c m vi c l n chi m, phá r ng ñ tr ng tiêu… phát tri n cây h tiêu ñi ñôi v i b o v môi trư ng sinh thái. Phát tri n di n tích cây h tiêu ph i g n v i ñ nh hư ng phát tri n kinh t - xã h i t nh ðăk Nông ñ n 2025 và Ngh quy t c a Ban Ch p hành ð ng b huy n ðăk Song. ð nh hư ng phát tri n vùng tr ng cây h tiêu t p trung và ch l c c a huy n t i ñ a bàn xã h tiêu tr ng ñi m g m Nâm Jang và ðăk Drung. 3.2.2. ð y m nh thâm canh, nâng cao năng su t và ch t lư ng s n ph m. Cây h tiêu là cây công nghi p dài ngày ñòi h i k thu t cao và nh ng tiêu chu n canh tác khá kh t khe. Do v y trong nh ng năm t i huy n c n ph i h p hay h p ñ ng v i Vi n Khoa h c - K thu t nông lâm nghi p (KHKTNLN) Tây Nguyên ñ giúp bà con nông dân trong huy n tr ng tiêu trên cây s ng, xây d ng quy trình cây che bóng và ñ nh m c ñ u tư phân bón, s d ng thu c b o v th c v t h p lý, b o ñ m ñúng tiêu chu n, dư lư ng thu c tr sâu, không l m d ng, v a làm tăng chi phí, v a làm nh hư ng ñ n ch t lư ng và s phát tri n b n v ng. Cây tiêu là cây công nghi p có giá tr kinh t cao và s n ph m ch y u xu t kh u ra nư c ngoài, do ñó c n t p trung thâm canh,
  • 22. 20 nâng cao năng su t và ch t lư ng s n ph m. Bên c nh ñó chu kỳ kinh doanh c a cây h tiêu kéo dài (n u ñ u tư chăm sóc t t có th kéo dài t 20-25 năm). Do ñó v n ñ l a ch n cây tr cho tiêu leo bám cũng là v n ñ r t quan tr ng. Tiêu tr ng trên tr g ch t có th ñ t năng su t cao trong nh ng năm ñ u nhưng t ra kém b n v ng n ñ nh, m t khác tr ng trên tr g làm gia tăng tình tr ng lén lút phá r ng l y g t t làm tr tiêu. Th c t s n xu t cho th y n u áp d ng bi n pháp k thu t canh tác phù h p, ñ u tư chăm sóc ñ y ñ , tiêu sinh trư ng t t, cho năng su t cao và n ñ nh trên nhi u lo i tr s ng. Hi n nay mô hình tr ng xen m t hàng tr ch t (tr bê tông) và m t hàng tr s ng là mô hình ñ t ñư c k t qu t t trong s n xu t h tiêu. Ngoài ra, cây tiêu là cây tr ng r t m n c m v i sâu b nh, ñ c bi t các b nh h i r do n m và tuy n trùng gây ra do ñó ngoài v n ñ cung c p ñ y ñ , cân ñ i dinh dư ng, nư c tư i cho cây c n ph i ch n gi ng tiêu có ñ m b o ch t lư ng, c th huy n c n ph i h p v i Hi p h i h tiêu Vi t Nam và Vi n KHKTNLN Tây Nguyên và các h tr ng tiêu gi i c a vùng s n xu t t ch c h i th o ñánh giá các gi ng h tiêu hi n ñang tr ng, trên cơ s th c ti n xác ñ nh nh ng gi ng thích nghi v i ñi u ki n t nhiên c a vùng s n xu t và có năng su t cao. ð ng th i ñ u tư nghiên c u kh o nghi m ñ ch n ra b gi ng t t, kháng ñư c sâu b nh nguy hi m do tuy n trùng r ho c ch t nhanh do n m ñ ñưa vào chương trình ñ u tư tr hoá vư n tiêu và có các bi n pháp qu n lý t t sâu b nh ngay t khi tr ng m i ñ h n ch s gây h i c a sâu b nh. ð nâng cao ch t lư ng s n ph m thì v n ñ thu hái, v n chuy n và b o qu n ch bi n là v n ñ r t quan tr ng. Ch ñư c thu hái ñ i v i nh ng vư n có t l qu chín cao, có sân phơi thoáng mát h n ch n m m c và l n t p ch t, ñ m b o v sinh an toàn th c ph m.
  • 23. 21 3.3.3. Phát tri n các hình th c t ch c s n xu t Khuy n khích m i thành ph n tham gia ñ u tư phát tri n tr ng, ch bi n, tiêu th s n ph m h tiêu trong ñó l y công ty, doanh nghi p, h gia ñình làm trung tâm quá trình s n xu t. Áp d ng mô hình chu i s n xu t thương m i, ch bi n và phân ph i trong ñó xét ñ n vai trò c a doanh nghi p và nông dân. Khuy n khích t ch c l i s n xu t, xây d ng, c ng c mô hình kinh t trang tr i ñã có s n, các Câu l c b , Hi p h i h tiêu. ð ng th i c n h tr , khuy n khích, t o ñi u ki n thu n l i ñ các Công ty, doanh nghi p thu mua, ch bi n, xu t kh u h tiêu phát huy hi u qu . Phát tri n s n xu t h tiêu d a trên s phát tri n c a kinh t h gia ñình, Doanh nghi p và kinh t trang tr i, trong s nghi p công nghi p hoá hi n nay theo con ñư ng là các h gia ñình và các trang tr i, Doanh nghi p liên k t h p tác v i nhau ñ cùng phát tri n. Phát tri n mô hình kinh t trang tr i (tr ng tr t cây h tiêu, trang tr i t ng h p gi a tr ng h tiêu, chăn nuôi, th y s n...); doanh nghi p nông nghi p (chú ý hình thành doanh nghi p s n xu t và kinh doanh phân h u cơ trên ñ a bàn s b o ñ m hi u qu và ngu n cung ng) trong s n xu t h tiêu. Tuyên truy n, v n ñ ng ñ nông dân tham gia xây d ng các câu l c b , các nhóm h gia ñình chuyên canh h tiêu. Phát huy th m nh c a kinh t trang tr i, doanh nghi p nông nghi p trong lĩnh v c s n xu t hàng hóa, ng d ng công ngh m i vào s n xu t. Khuy n khích và t o ñi u ki n thu n l i ñ các doanh nghi p tham gia thu mua, ch bi n và xu t kh u s n ph m h tiêu ñ u tư v n ñ phát tri n các ñi m thu mua, b o qu n h tiêu trong vùng nguyên li u và h tr v t tư nông nghi p cho ngư i s n xu t theo h p ñ ng bao tiêu s n ph m. T o m i liên k t gi a ngư i nông dân và các t
  • 24. 22 ch c, doanh nghi p thông qua vi c s n xu t theo chương trình phát tri n h tiêu b n v ng. T o m i liên k t ch t ch 4 nhà (nhà nư c, nhà khoa h c, nhà nông và nhà doanh nghi p) trong s n xu t, chăm sóc, tiêu th s n ph m hay qu n lý và khai thác có hi u qu h tiêu ðăk Song. 3.2.4. V th trư ng tiêu th s n ph m h tiêu a. Vi c tiêu th s n ph m B o ñ m cho vi c tiêu th s n ph m h tiêu m t cách ch ñ ng h n ch tình tr ng th trư ng bi n ñ ng do tư thương chi ph i, c n ph i có s ph i h p ch t ch gi a doanh nghi p kinh doanh ch bi n xu t kh u và ngư i s n xu t theo h p ñ ng b o ñ m và có s giám sát c a chính quy n ñ h n ch t i ña vi c xu t kh u h tiêu thô chưa qua ch bi n. ð ng th i b o ñ m l i ích cho ngư i s n xu t và doanh nghi p. b. B o ñ m thông tin th trư ng cho ngư i s n xu t và doanh nghi p - Tăng cư ng tính thư ng xuyên và ña d ng c a thông tin cung c p - ð u tư trang thi t b ti p c n thông tin t i các xã thu c vùng tr ng ñi m. - Thi t l p các nhóm h tr ng tiêu c. Phát tri n và qu ng bá thương hi u h tiêu ðăk Song - Phát tri n thương hi u - Qu ng bá thương hi u h tiêu ðăk Song b ng hình nh s n xu t an toàn. - Qu ng bá các s n ph m h tiêu ðăk Song ngay t i th trư ng trong nư c
  • 25. 23 3.2.5. Gia tăng k t qu và hi u qu s n xu t h tiêu ð gia tăng k t qu và hi u qu s n xu t h tiêu c a huy n, c n ph i l a ch n b trí s n xu t h tiêu phù h p v i quy ho ch và ñ c ñi m v t nhiên, kinh t - xã h i c a t ng vùng, t ng xã và ñáp ng theo yêu c u c a th trư ng; Xây d ng kinh t nông h và trang tr i phát tri n theo hư ng thâm canh, chuyên môn hoá, t p trung hoá, hình thành các vùng chuyên canh s n xu t h tiêu; ng d ng các ti n b khoa h c k thu t và quá trình s n xu t chăm sóc, thu ho ch, b o qu n và ch bi n nh m nâng cao ch t lư ng s n ph m và s n xu t theo quy trình quy ñ nh và nhu c u th trư ng; S d ng các lo i gi ng m i có năng su t, ch t lư ng n ñ nh và kháng tr sâu b nh t t. H tr và t o m i ñi u ki n c n thi t ñ các doanh nghi p, HTX làm ñ u m i tiêu th nông s n và phát tri n các d ch v nông nghi p, nông thôn, hoàn thi n k t c u h t ng. 3.2.6. Hoàn thi n cơ s h t ng a. H th ng giao thông b. H th ng h t ng th y l i
  • 26. 24 K T LU N Cây h tiêu là cây công nghi p lâu năm phù h p v i khí h u và th như ng c a các t nh Tây Nguyên nói chung và huy n ðăk Song c a t nh ðăk Nông nói riêng. Th c t cho th y trên 80% ñ a bàn tr ng tiêu có ñi u ki n v ñ t ñai và khí h u khá phù h p cho s n xu t h tiêu, kinh nghi m và ki n th c ñã tích lũy ñư c trong quá trình s n xu t, k t h p v i s phát tri n m nh m c a ho t ñ ng ch bi n và kinh doanh xu t kh u là nh ng l i th thúc ñ y s n xu t h tiêu c a Vi t Nam phát tri n m nh, nâng cao kh năng thâm nh p vào các kênh tiêu th t i hơn 80 nư c và vùng lãnh th , t ng bư c kh ng ñ nh thương hi u h tiêu Vi t Nam trên th trư ng th gi i. Tuy nhiên, hi u qu s n xu t chưa th t b n v ng do: d ch b nh, ch t lư ng s n ph m tuy ñã ñư c c i thi n song v n còn b t c p, môi trư ng s n xu t ñang b ñe d a b i tính t phát trong s n xu t và chưa áp d ng ñ ng b quy trình k thu t canh tác ph n l n s h ; gi ng tiêu nhi m b nh và có bi u hi n thoái hóa; nguy cơ thi u nư c tư i do ch y u s d ng nư c ng m và ñ c bi t chưa có s ñ u tư thích ñáng vào lĩnh v c nghiên c u ng d ng và ho t ñ ng khuy n nông trong vi c c i ti n k thu t và phát tri n công ngh m i v gi ng, phòng tr b nh h i tiêu. Cây h tiêu ñã thúc ñ y phát tri n kinh t trên ñ a bàn huy n ðăk Song trong các năm qua, góp ph n xoá ñói gi m nghèo, là cây công nghi p ch l c c a huy n. Qua ñó c n có các chính sách, gi i pháp phù h p ñ nâng cao hi u qu kinh t c a cây tr ng này, qu ng bá thương hi u h tiêu ðăk Song trên th trư ng trong nư c và th gi i./.