1. Matlamat dan Objektif Kewujudan Majlis Penasihat
Syariah dalam Institusi Perbankan dan Kewangan
Islam.
Amalan Perbankan dan Kewangan Islam
(IPEM2306)
2. Isi Kandungan
Pengenalan Majlis Penasihat Syariah
Objektif dan Matlamat Kewujudan Majlis
Penasihat Syariah
Peranan Majlis Penasihat Syariah
Resolusi Majlis Penasihat Syariah
Kesimpulan
3. Pengenalan
• Majlis Penasihat Syariah (MPS) ini mula ditubuhkan pada bulan Mei 1997.
• Badan ini turut diiktiraf sebagai rujukan utama di dalam kes-kes berkaitan
kewangan islam di dalam negara.
• Ia dianggotai oleh pakar-pakar ekonomi yang juga turut pakar dalam bidang
syariah, mereka juga merupakan individu yang mempunyai pengalaman yang
luas dalam bidang perbankan, kewangan, ekonomi, undang-undang dan
aplikasi syariah.
4. Samb.
• Anggota MPS yang dilantik oleh Yang di-Pertuan Agong atas nasihat menteri
selepas rundingan dilakukan dengan BNM.
• Anggota bagi penggal 2013-2016 adalah seperti berikut:
1) Tun Abdul Hamid Mohamad - Ketua Hakim Mahkamah Persekutuan Malaysia;
2) Tan Sri Sheikh Ghazali Abdul Rahman - Penasihat Undang-undang Syariah, Jabatan Peguam
Negara;
3) Datuk Seri Hassan Ahmad - Mufti Pulau Pinang;
4) Dr Mohd Daud Bakar - Ketua Pegawai Eksekutif, Amanie Advisors;
5) Prof Dr Engku Rabiah Adawiah Engku Ali - Profesor, Kulliyyah Undang-undang Ahmad
Ibrahim, Universiti Islam Antarabangsa Malaysia (UIAM);
5. Samb.
6) Prof Dr Ashraf Md Hashim - Ketua Pengarah Eksekutif, ISRA Consultancy Department (I-
Con), Akademi Penyelidikan Syariah Antarabangsa bagi Kewangan Islam (ISRA);
7) Prof Madya Dr Mohamad Akram Laldin - Pengarah Eksekutif ISRA
8) Prof Madya Dr Rusni Hassan - Profesor Madya, Kulliyyah Undang-undang Ahmad Ibrahim,
UIAM;
9) Prof Madya Dr Asmadi Mohamed Naim - Dekan, Fakulti Perniagaan Islam, Universiti Utara
Malaysia;
10) Dr Shamsiah Mohamad - Penyelidik Kanan ISRA; dan
11) Burhanuddin Lukma - Pensyarah, Kulliyyah Undang-undang Ahmad Ibrahim, (UIAM).
6. Penubuhan Majlis Penasihat Syariah dan
Penasihat Syariah
• Penasihat Syariah merupakan satu badan yang wajib ditubuhkan oleh setiap bank yang akan
melaksanakan operasi perniagaan perbankan islam.
• Oleh itu, ia adalah kemestian bagi mana-mana bank islam untuk menubuhkan Penasihat
Syariah bagi menjadi penasihat kepada bank dan memastikan operasi perniagaan
perbankannya tidak melibatkan apa-apa elemen yang dilarang oleh islam.
• Apabila setiap bank mempunyai Penasihat Syariah tersendiri, maka wujud cadangan untuk
penubuhan sebuah badan utama penasihat untuk mengesahkan penetapan yang dibuat oleh
Penasihat Syariah milik bank-bank islam.
• Oleh itu, MPS mempunyai kedudukan yang lebih tinggi berbanding dengan jawatankuasa
syariah bank-bank perdagangan yang lain.
7. Objektif dan Matlamat
• MPS berperanan sebagai badan tertinggi untuk menasihati Bank Negara
Malaysia berkaitan dengan hal ehwal perbankan islam dan perniagaan Takaful
di Malaysia.
• Kedua, MPS berperanan untuk menyelaraskan isu syariah dalam urusan
perbankan dan kewangan islam.
• Ketiga, MPS berperanan untuk menganalisis dan menilai aspek syariah yang
berkaitan dengan skim atau produk baharu yang dikemukakan oleh institusi
perbankan dan kewangan islam.
8. Peranan Majlis Penasihat Syariah
• 1) Menyenaraikan senarai sekuriti patuh syariah.
• 2) Memberi nasihat tentang produk-produk dalam pasaran modal. Antara pendekatan yang
diambil ialah dengan mengkaji kesahihan sesuatu instrumen konvensional yang diamalkan
oleh pasaran modal berdasarkan perspektif syariah. Kajian tertumpu pada struktur,
mekanisma dan penggunaan instrumen tersebut sama ada terdapat prinsip yang bercanggah
dengan prinsip syariah atau pun tidak. Seterusnya pendekatan kedua pula ialah merangka dan
membentuk instrumen baru yang berlandaskan syariah.
• 3) Memberi nasihat dalam Pengendalian Takaful. Antara tugasannya ialah menasihati serta
memantau urusan pengendalian dana takaful agar ia dilaburkan dalam instrumen yang
diharuskan syariah sahaja.
9. Samb.
• 4) Memberi nasihat kepada Lembaga-lembaga Pengarah (L-LP) Institusi-institusi
Kewangan ( I-IK). Antara fungsi utama Majlis Penasihat Syariah juga adalah
memberi nasihat kepada institusi-institusi kewangan seperti bank-bank perdagangan
yang ingin mengeluarkan sesuatu produk perbankan yang terbaru sama ada ianya
mematuhi kehendak syariah atau tidak
• 5) Mengesahkan Manual Patuh Syariah. Dalam menyediakan satu sumber rujukan
yang tersusun untuk menetukan sama ada sesuatu produk perbankan itu melepasi
syarat patuh syariah atau tidak, MPS akan mengesahkan suatu manual yang telah
dihasilkan melalui perbincangan antara ahli-ahli majlis penasihat syariah.
10. Samb.
• Peranan-peranan lain secara ringkasnya adalah seperti berikut:
• 6) Mengesahkan Dokumen-dokumen yang Berkaitan.
• 7) Membantu Pihak-pihak Berkenaan dalam Hal-hal Syariah.
• 8) Memberi Pandangan Syariah yang Bertulis.
• 9) Memberi nasihat tentang Audit Syariah.
• 10) Memberi nasihat tentang Bayaran Zakat.
11. Resolusi Syariah dalam kewangan Islam
Keputusan-keputusan MPS telah diterbitkan oleh Bank Negara Malaysia
dalam buku yang bertajuk “ Resolusi Syariah dalam kewangan Islam”.
Resolusi yang pertama kali dikeluarkan bertarikh 8 julai 1997.
Resolusi syariah ini sangat penting sebagai panduan kepada kepada pihak
yang berkepentingan terutamanya institusi yang menawarkan perniagaan
perbankan dan kewangan islam, jawatankuasa syariah serta masyarakat awam.
Disamping itu resolusi ini juga penting sebagai rujukan kepada mahkamah
dan juga penimbang tara dalam memutuskan kes berkaitan kewangan islam di
Malaysia.
12. Antara Kandungan Resolusi Syariah dalam
kewangan islam (2010-2011)
Pembelian hutang dengan komoditi
Caj lewat bayar bagi hutang penghakiman
Pengenalan Fi ke atas Wa’d dalam produk urus niaga hadapan mata wang asing
Urus niaga hadapan mata wang asing berasaskan Wa’d dan Murabahah Komoditi
Keperluan modal dalam takaful
Takaful Semula dengan Syarikat Insurans dan Insurans Semula Konvensional
Skim Rumah Pertamaku oleh Cagamas
Transformasi Produk Simpanan Konvensional kepada Produk Patuh Syariah
13. Samb.
• BNM turut menerbitkan Manual Rujukan Mahkamah dan Penimbang Tara
kepada Majlis Penasihat Syariah Bank Negara Malaysia di bawah seksyen 51
dan seksyen 56 Akta Bank Negara Malaysia 2009.
• Manual ini diterbitkan bertujuan untuk melancarkan proses rujukan sebarang
persoalan Syariah yang berhubung kewangan islam oleh mahkamah dan
penimbang tara kepada MPS BNM.
• Manual ini lengkap menggariskan prosedur dan kaedah membuat rujukan
persoalan-persoalan syariah yang timbul dalam prosiding mahkamah dan
penimbang tara.
14. Kesimpulan
Kewujudan Majlis Penasihat Syariah adalah sangat penting dalam
pembangunan kewangan dan perbankan islam.
Sumbangan MPS kepada umat islam sangat besar bagi memastikan umat
islam mempunyai alternatif lain yang patuh syariah.
Kewujudan MPS jelas membantu melancarkan lagi proses yang berlaku
dalam kewangan dan perbankan islam.
Ilmu dalam bidang ini merupakan fardu kifayah, oleh itu perlu ada dikalangan
umat islam yang mendalami ilmu ini.
