1. MÔ TẢ DỰ ÁN.
XÂY DỰNG CHUẨN KIẾN THỨC VÀ MỤC TIÊU BÀI DẠY.
XÂY DỰNG BỘ CÂU HỎI ĐỊNH HƯỚNG
I. Mô tả dự án:
Nhân dịp kỉ niệm ngày 20-11 nhằm ngày nhà giáo Việt Nam. Ban chấp hành
đoàn trường trung học phổ thông Lê Lợi triển khai cuộc thi “ Vừa học vừa chơi”
bằng cách mỗi lớp tạo ra 1 sản phẩm dựa trên ứng dụng của một bài học cụ thể,
dùng phương pháp thuyết trình để giới thiệu sản phẩm thông qua kiến thức của
bài (và những bài học trước có liên quan). Nhận được thông báo thì lớp 10A3
với sự hướng dẫn của giáo viên Vật lý đã đề xuất ý tưởng là chuẩn bị thật kĩ
bài sắp học trên lớp:
26. CÂN BẰNG CỦA VẬT RẮN DƯỚI TÁC DỤNG CỦA 2 LỰC.
TRỌNG TÂM.
để hiểu nội dung bài sâu sắc từ đó đóng góp thêm ý tưởng cho cuộc thi.
Mục Đích (Goal): Học sinh hiểu được cách thức, mục đích, ý nghĩa việc làm
các thí nghiệm, hiểu được định nghĩa trọng tâm của vật rắn, biết cách xác định
trọng tâm của một vật, vận dụng giải thích được một số hiện tượng cân bằng
trong cuộc sống.
Vai trò của học sinh (Role): Các học sinh sẽ có từng vai trò cụ thể khác nhau
tùy từng nhiệm vụ cụ thể như: nhà giáo, nhà nghiên cứu, nhóm nhà thu thập
thông tin, nhóm nhà phát minh….
Nhóm 1 (nhóm nhà phát minh, nhà giáo): tạo dây dọi và các vật rắn phẳng
mỏng. làm thí nghiệm về cách xác định trọng tâm của các vật đó. Giải thích.
Nhóm 2 (nhóm nhà nghiên cứu): tìm trong thực tế những vật tiếp xúc với giá
đỡ ở nhiều diện tích tách rời nhau.
Nhóm 3,4 : (nhóm nhà nghiên cứu): tạo ra 1 sản phẩm dựa trên lí thuyết của
bài.

2. Nhóm 5: (nhóm nhà thu thập thông tin) thu nhận đóng góp ý kiến của các bạn
sau giờ học ( có thể cử mỗi nhóm 1,2,3,4 một thành viên để lập thành nhóm
này sau khi học xong bài).
Người nghe (Audience): Giáo viên bộ môn, giáo viên dự giờ, học sinh của lớp
và một số bạn tiêu biểu của các lớp khác.
Giải quyết (Solution): Giáo viên giải đáp thắc mắc khi học sinh gặp khó khăn
trong quá trình chuẩn bị, gợi ý để học sinh có hướng giải quyết, tìm tòi , sáng
tạo.
Sản phẩm (Product): Sản phẩm cần đạt yêu cầu cần thiết, đúng thời hạn để
thực hiện các thí nghiệm thành công. Sản phẩm phải áp dụng được lí thuyết
của bài học.
Đặt tên dự án: ĐI TÌM TRỌNG TÂM.
II. Xác định chuẩn học tập và các mục tiêu cho bài dạy:
1- Xác định chuẩn học tập:
Về kiến thức:
 Biết được định nghĩa của lực, phân biệt giá với phương.
 Biết điều kiện để vật rắn cân bằng dưới tác dụng của 2 lực.
 Biết được khái niệm trọng tâm của vật rắn.
 Nắm vững cách bước xác định trọng tâm của vật rắn phẳng, mỏng và
phân biệt các dạng cân bằng trong tự nhiên.
Về kĩ năng:
 Thực hành xác định trọng tâm vật rắn phẳng mỏng.
 Vận dụng giải thích một số hiện tượng cân bằng của vật rắn trong tự
nhiên.
Thái độ:
 Nghiêm túc trong học tập.

3.  Xây dựng bài sôi nổi, trao đổi học hỏi lẫn nhau trong quá trình làm
nhóm cũng như trong quá trình học.
 Tôn trọng giáo viên và có thái độ tích cực trong học tập.
2- Các mục tiêu cho bài dạy:
 Học sinh phải hiểu bản chất của các thí nghiệm và thông qua các sản
phẩm mà các em làm nêu bật lên được nội dung của bài mà các em
muốn truyền đạt sau bài học.
 Phân biệt được giữa 2 khái niệm: lực cân bằng và lực trực đối.
 Hiểu được việc xác định trọng tâm của một vật để làm gì và có ứng
dụng gì trong cuộc sống hằng ngày.
 Sau khi học xong phải giải thích đư ợc một số hiện tượng trong tự
nhiên có liên quan đến bài học.
III. Bộ câu hỏi định hướng:
a. Câu hỏi khái quát:
Làm cách nào con người và các đồ vật có thể đứng yên trên mặt đất?
b. Câu hỏi bài học:
 Khi chơi kéo co nếu hai bên ngang sức nhau cùng kéo mạnh như
nhau thì điểm giữa dây có dịch chuyển về phía đội nào không?
 Trong toán học thì tâm của hình tứ giác, khối cầu, hình nón, hình
lập phương… xác định như thể nào?
 Tại sao khi lay con lật đật thì nó không ngã mà chỉ lắc lư?
 Tại sao khi xây tường, người ta lại dùng dây mảnh treo 1 vật nặng
lên?
c. Câu hỏi nội dung:
 Điều kiện cân bằng của 1 vật rắn là gì?
 Nếu chất điểm chịu tác dụng của hai lực thì hai lực đó phải thỏa
mãn điều kiện gì để chất điểm cân bằng?

4.  Phân biệt hai lực trực đối và 2 lực cân bằng
 Tác dụng c ủa lực vào vật rắn có thay đổi như thế nào nếu ta cho lực
đó trượt trên phương của nó?
 Trọng tâm của vật là gì? Trọng tâm cso thể coi như một điểm gắn
liền với vật không?
 Có thể dùng cách treo vật để xác định trọng tâm của vật rắn không?
Khi treo vật thì giá của trọng lực thế nào với dây treo?
 Cho biết tâm (trọng tâm) c ủa các hình thường gặp như: hình c hữ
nhật, hình tròn, hình vuông…là ở đâu? Giải thích.
 Mặt chân đế là gì? Muốn vật rắn có mặt chân đế đứng yên (hay gọi
là cân bằng) thì cần có điều kiện gì?
 Tại sao những vật có chân đế như sác h, tủ … không cần tiếp xúc
hoàn toàn với mặt đất mà nó vẫn đứng yên được? Cho ví dụ tương
tự.
 Có mấy dạng cân bằng? Nguyên nhân gây nên c ác dạng cân bằng
đó?
 Quả bóng bàn sẽ như thế nào nếu để trên nền phẳng, lồi, lõm? Tại
sao lại có sự khác biệt đó?