1. DẠY HỌC
THEO DỰ ÁN
SỰ HUYỀN BÍ
CỦA ÁNH SÁNG
Nhóm
HTV 12
2. Mô tả dự án
- Tình huống:Sau khi học sinh chương “Khúc xạ ánh sáng”, một
số học sinh vẫn chưa hiểu một số hiện tượng và vấn đề: Vì sao
kính thiên văn có thể quan sát được các thiên thể ở rất xa so với
Trái Đất, vì sao xuất hiện cầu vồng sau mỗi cơn mưa,hiện tượng
ảo ảnh trên sa mạc.. nên nhà trường đã tổ chức một buổi ngoại
khóa với tên gọi “Ánh sáng huyền bí”nhằm giúp học sinh nắm rõ
hơn về kiến thức, giải thích được hiện tượng và tham gia được
nhiều hoạt động thật bổ ích.Trong buổi ngoại khóa này, có sự
góp mặt của nhà khoa học, nhà thiên văn học lừng lanh thế giới
và các nhà báo,phóng viên.
- Mỗi lớp chia làm 3nhóm:
Nhóm 1: đóng vai là các nhà báo, phóng viên.
Nhóm 2: đóng vai là nhà khoa hoc
3. Nhóm Công việc Sản phẩm
Giải thích cho các em học sinh hiểu - Bài báo cáo.
về các hiện tượng khúc xạ ánh sáng - Bài trình diễn.
ánh sáng trong tự nhiên và trong đời
Nhà khoa sống , làm một thí nghiệm đơn giản - Các thí nghiệm
học đơn giản.
để minh họa.
Giới thiệu buổi ngoại khóa để mọi -Một ấn phẩm, một
người đến tham dự, phỏng vấn các poster giới thiệu.
nhân vật chính tham gia buổi ngoại -Một bài báo.
Nhà báo, khóa, quay phim các hoạt động…để -Một bài cảm nhận.
phóng thu thập thông tin và biên tập thành
viên một bài báo hoặc đăng lên các Một bài thu hoạch.
phương tiện thông tin đai chúng.
5. TÓM TẮT BÀI DẠY
I. Hiện tượng khúc xạ ánh sáng.
II.Định luật khúc xạ ánh sáng.
III.Chiết suất tỉ đối, chiết suất tuyệt đối.
IV.Tính thuận nghịch trong sự truyền ánh sáng.
6. KĨ NĂNG THẾ KỈ 21
1/ Học tập & Sáng tạo
- Học nhóm có hiệu quả.
- Kĩ năng giao tiếp và hợp tác.
- Chọn lọc và tổng hợp kiến thức hợp lí.
- Đưa ra những quyết định đúng đắn.
2/ Kĩ năng sử dụng các phương tiện thông tin, truyền
thông và công nghệ
- Tìm kiếm thông tin một cách nhanh chóng, hiệu quả -
và sử dụng thông tin một cách sáng tạo.
- i
- y
-
7. KĨ NĂNG THẾ KỈ 21
c/ Kĩ năng sống & làm việc
- Biết lắng nghe và tôn trọng ý kiến của
người khác.
- Năng động, sáng tạo.
- Làm việc có hiệu quả và có trách nhiệm.
- Khả năng lãnh đạo và tinh thần trách
nhiệm.
8. •Chuẩn học tập
Học sinh phải nhận biết được hiện tượng
khúc xạ ánh sáng và phát biểu được định luật
khúc xạ ánh sáng.
Vận dụng được định luật khúc xạ ánh sáng
vào giải bài tập và giải thích đươc các hiện
tượng khúc xạ ánh sáng có trong đời sống và
tự nhiên.
9. •Mục tiêu bài học
Về kiến thức
Biết được hiện tượng khúc xạ ánh sáng.
Phát biểu được định luật khúc xạ ánh sáng.
Biết được chiết suất tỉ đối, chiết suất tuyệt đối
và mối quan hệ giữa chúng.
Hiểu và vận dụng được định luật khúc xạ ánh
sáng.
Biết được tính thuận nghịch và sự truyền ánh
sáng.
10. Về kỹ năng:
Biết vận dụng các kiến thức về hiện tượng
khúc xạ ánh sáng.
Nắm và vẽ đường đi của tia sáng qua hai môi
trường trong suốt.
Vận dụng định luật khúc xạ ánh sáng để giải
bài tập và giải thích một số hiện tượng đơn
giản trong cuộc sống.
11. •Bộ câu hỏi định hướng
Câu hỏi khái quát:
• Chúng ta sẽ như thế nào khi không có ánh sáng?
•Làm thế nào để tạo ra áo tàng hình?
•Vật lý giúp chúng ta hiểu rõ hiên tượng trong tự
nhiên và cuộc sống như thế nào?
Câu hỏi bài học:
•Vì sao vị trí hình ảnh cá trong nước không đúng
như ta nhìn thấy?
•Tại sao khi nhìn xiên ta thấy đáy hồ lại nông hơn
thực tế?
•Hiện tượng ảo ảnh trên sa mạc?
12. Câu hỏi nội dung:
• Mô tả hiện tượng khúc xạ ánh sáng?
• Trình bày định luật khúc xạ ánh sáng?
• Thế nào là góc khúc xạ?
• Chiết suất tỉ đối, chiết suất tuyệt đối của một
môi trường là gì?Nêu công thức liên hệ giữa hai
chiết suất trên.
• Mô tả ảnh của một vật được một vật được tạo
bởi sự khúc xạ ánh sáng qua mặt phân cách
giữa hai môi trường?
• Nêu tính thuận nghịch trong sự truyền ánh
sáng?
13. LỊCH TRÌNH ĐÁNH GIÁ
Trước khi bắt đầu dự án
• Giáo viên đặt câu hỏi để học sinh tìm hiểu và
đưa ra ý tưởng.
• Đưa ra bản kế hoạch dự án cho học sinh.
• Phổ biến cho học sinh biết các tiêu chí đánh
giá của dự án.
• Chia nhóm và tổ chức thi đua giữa các nhóm.
14. LỊCH TRÌNH ĐÁNH GIÁ
Học sinh thực hiện dự án và
hoàn tất công việc.
• Học sinh bám sát dự án để từng bước thực hiện
đầy đủ các bước.
• Lập bản tóm tắt dự án, sổ ghi chép, biên bản
họp nhóm.
• Tạo ấn phẩm, làm sản phẩm hoặc bài báo cáo
trình bày ý tưởng của nhóm.
• Nhận xét,trao đổi dự án với các nhóm khác.
15. LỊCH TRÌNH ĐÁNH GIÁ
Sau khi hoàn tất dự án
• Hoàn tất các bản tiêu chí đánh giá của dự
án.
• Bài thu hoạch hoàn chỉnh của học sinh.
• Trình bày sản phẩm trước lớp.
• GV hướng dẫn nhận xét và các nhóm nhận
xét, góp ý kiến lẫn nhau.
16. TIẾN TRÌNH BÀI DẠY
•Hai tuần trước khi bắt đầu bài dạy:
+ Cho học sinh làm bài kiểm tra trắc nghiệm trước bài dạy,
tổng hợp và rút ra nhận xét, đánh giá.
+ Phát phiếu khảo sát tìm hiểu nhu cầu của học sinh, tổng
hợp, hoàn thiện kế hoạch dự án.
+ Cho học sinh làm bài kiểm tra để xác định loại hình trí
thông minh của mình, từ đó điều chỉnh phong cách học phù
hợp.
•Một tuần trước khi bắt đầu bài dạy:
+ Chia nhóm cho học sinh dựa trên những phong cách học
khác nhau đã khảo sát:
17. TIẾN TRÌNH BÀI DẠY
Nhóm 1 – Nhóm nhà báo, phóng viên: gồm những học
sinh phát triển trí thông minh ngôn ngữ, âm nhạc, những học
sinh phát triển mạnh hơn về não phải, là khả năng sáng tạo,
đề xuất ý tưởng.
Nhóm 2 – Nhóm nhà khoa học: gồm những học sinh phát
triển về trí thông minh logic, không gian, những học sinh
phát triển mạnh về não trái, là khả năng tư duy logic, định
hướng không gian tốt.
+ Giao việc cho các nhóm:
Nhóm 1: đóng vai nhà báo, phóng viên.
Nhóm 2: đóng vai nhà khoa học
18. TIẾN TRÌNH BÀI DẠY
+ Giải thích công việc và đề xuất một số ý tưởng gợi ý cho
sản phẩm của các nhóm.
+ Đưa ra tiêu chí đánh giá cho từng nhóm trong quá trình
thực hiện dự án, trình bày sản phẩm.
+ Yêu cầu học sinh cập nhật biên bản họp nhóm, bản phân
công việc cụ thể cho mỗi thành viên, cập nhật tiến trình làm
việc của từng cá nhân trên trang web của dự án (có đánh
giá).
+ Giáo viên thường xuyên trao đổi, hỗ trợ học sinh trong
tìm kiếm tài liệu thông qua trang blog hoặc wiki của dự án.
19. TIẾN TRÌNH BÀI DẠY
3. Tiến hành bài dạy
+ Học sinh từng nhóm trình bày sản phẩm, giáo viên nhận xét,
đánh giá sản phẩm và khả năng trình bày ý tưởng của học sinh.
+ Các nhóm nhận xét, đóng góp ý kiến cho sản phẩm của nhóm
khác.
+ Giáo viên tổng hợp, chỉnh sửa, bổ sung và tóm tắt lại kiến
thức.
- Sau bài dạy:
+ Cho học sinh làm bài kiểm tra trắc nghiệm kiến thức mới học
ngay tại lớp.
+ Yêu cầu học sinh làm bản tự đánh giá và đánh giá các thành
viên khác trong nhóm, các nhóm tự đánh giá sản phẩm của mình.
+ Yêu cầu học sinh thực hiện phản hồi cho bài học và sản phẩm
của các nhóm trên trang blog của dự án (có đánh giá).
20. TÀI LIỆU HỖ TRỢ HỌC TẬP
1/Nguồn tài liệu tham khảo:
• Sách giáo khoa Vật Lý 11 Nâng cao.
• Thiết kế bài giảng Vật Lý 11.
• Sách bài tập Vật Lý 11 Nâng cao.
• Phân dạng và phương pháp giải bài tập Vật lý 11.
2/ Các trang web tham khảo:
• http:/thuvienvatly.com
• http:/baigiang.violet.vn
• http:/vatlyvietnam.org
• http:/diendanvatlytuoitre.com
