1. ΑΙΤΙΑ ΠΑΙΔΙΚΗΣ-ΕΦΗΒΙΚΗΣ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑΣ
0ΡΙΣΜΟΣ
Παχυσαρκία ορίζεται σαν η βιολογική κατάσταση που συνοδεύεται από
υπερβολική εναπόθεση λίπους στις λιπαποθήκες του οργανισμού.(το παιδί
που έχει περιττά κιλά λόγω υπερκατανάλωσης τροφών)
ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΑ ΚΡΙΤΗΡΙΑ
Παχύσαρκος θεωρείται ο ενήλικας που έχει Δ.Μ.Σ.(δείκτη μάζα σώματος) πάνω
από 30Kgr/m2
.
Ενήλικες Δείκτη Μάζα Σώματος = βάρος/ύψος2
Ιδανικό βάρος 18,5-24,9
Υπέρβαρος 25-29,9
Παχύσαρκος 30-39,9
Κακοήθης παχυσαρκία > 40

3. ΠΑΘΟΓΕΝΕΙΑ
Η παθογένεια της παχυσαρκίας είναι πολύπλοκη.Ένας σημαντικός
προδιαθετικός παράγοντας είναι η κληρονομικότητα (20-25%).Όταν ο ένας εκ
των 2 γονέων είναι παχύσαρκος,η θεωρητική πιθανότητα παχυσαρκίας είναι
40%.΄Αμα είναι και οι 2 τότε οι πιθανότητες διπλασιάζονται.
Παχύσαρκοι γονείς-Παχύσαρκα παιδιά

4. ΠΑΘΟΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ
Οι κάτοικοι των βιομηχανικών χωρών γίνονται συνεχώς υπέρβαροι και
παχύσαρκοι λόγω του ανθυγιεινού τρόπου ζωής που ακολουθούν.Πέρα των
γονιδίων συμμετέχει το περιβάλλον, οι κλιματικές συνθήκες, η διατροφή,η
κίνηση.Ιδιαίτερα επικίνδυνη θεωρείται η παχυσαρκία όταν η περίμετρος
της μέσης για τους άνδρες ξεπερνά τα 106εκατοστά και για τις γυναίκες
τα 88εκατοστά.
Οι τύποι της παχυσαρκίας είναι:
1. σε ολόκληρο το σώμα (πιο σύνηθες)
2. η «κοιλιακή» παχυσαρκία ή ανδροειδής η οποία αντιμετωπίζεται ευκολότερα
3. η γυναικοειδής «αχλάδι» που αντιμετωπίζεται δυσκολότερα
ΕΠΙΠΛΟΚΕΣ ΣΤΗΝ ΥΓΕΙΑ

5. Οι επιπλοκές της παχυσαεκίας είναι πολλές.Καρδιαγγειακά
προβλήματα,σακχαρώδη διαβήτη,υπέρταση,αναπνευστικά
προβλήματα,άπνοια του ύπνου,μυοσκελετικές επιπλοκές,
χολολιθίαση,καρκίνος, προβλήματα του αναπαραγωγικού
συστήματος,φλεβική ανεπάρκεια των κάτω άκρων,χωρίς,βέβαια να
ξεχνάμε την απομόνωση του παχύσαρκου, λόγω των ρατσιστικών
προτύπων της κοινωνίας,την κατάθλιψη και την μειωμένη ποιότητα ζωής.
Ο ΙΝΚΑ αναφέρει σε έκθεση του ότι "Τρέφουμε τα πιο
αμόρφωτα, αγύμναστα και παχύσαρκα (ή υπέρβαρα) παιδιά".
Τι φταίει;
 Η ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ
Τα παιδιά είναι πιο παχύσαρκα από τους εφήβους
 Η αδυναμία των γονιών να ετοιμάσουν ένα ισορροπημένο
και υγιεινό πρωινό τουλάχιστον στα παιδιά τους, τους
οδηγεί στην εύκολη λύση του χαρτζηλικιού. Σύμφωνα
πάντα με το ΙΝΚΑ το 85% των παιδιών παίρνει
υπερβολικό ποσό ως "χαρτζηλίκι" το οποίο το
καταναλώνει σε άχρηστα και συχνά επικίνδυνα τρόφιμα,
ποτά και τσιγάρα. Ένα 4% μόνο δεν παίρνει λεφτά από

6. το σπίτι, 31% παίρνει 3-5 ευρώ και 4% παίρνει 6-10
ευρώ.
 Συχνά σνακ
 Αυξημένη τάση παράλειψης γευμάτων
 Το 77% των παιδιών δεν τρώει σχεδόν ποτέ μαζί με τους
γονείς του
 Το σχολείο, πέρα από τα "ακατάλληλα" κυλικεία δεν
ενημερώνουν τα παιδιά για τη διατροφή τους.
 Επιλογή φθηνού φαγητού
(σουβλάκι,τυρόπιτα,πίτσα,χάμπουργκερ)
 Η διατροφή στα σχολικά κυλικεία δεν είναι κατάλληλα
 Επιλογή γλυκών,αναψυκτικών, σοκολατοειδών προΐόντων.
 H τηλεόραση παχαίνει

7.  Με άσκηση ( πόσο γυμνάζονται τα παιδιά μας );
Πού βρίσκονται, όμως, τα Ελληνόπουλα;
Σημειώνουμε, ότι με τον όρο σωματική δραστηριότητα εννοούμε
τόσο την οργανωμένη άθληση όσο και το παιχνίδι ή το τρέξιμο. Το
κυνηγητό στο διάλειμμα του σχολείου ή το σχοινάκι είναι μια καλή
μορφή οργανωμένης άθλησης, που βοηθά τα παιδιά να γυμνάζονται
αλλά, ταυτόχρονα τα διασκεδάζει. Το περπάτημα ή το ανέβασμα
με τα σκαλιά αντί του ασανσέρ είναι επίσης μια καλή μορφή
άσκησης. Μαζί με τη διατροφή η άσκηση επιφέρει αλλαγή στο σώμα
του εφήβου. Η άσκηση θα επιφέρει αύξηση της μυικής μάζας, άρα
αλλαγή του Βασικού Μεταβολικού Ρυθμού. Η ενεργειακή δαπάνη
είναι διπλάσια στους παχύσαρκους εφήβους, γι αυτό κάθε φυσική
δραστηριότητα πρέπει να ενθαρρύνεται. Πρέπει να δίνεται
προσοχή όταν ένα παιδί ξεκινά φυσική δραστηριότητα λόγω
αναπνευστικών προβλημάτων. Με την αύξηση κάποιας φυσικής
δραστηριότητας θα αυξηθεί και η αυτοεκτίμηση του παιδιού. Δεν
υπάρχει κάποιο πρόγραμμα γυμναστικής. Μπορείς να κάνεις απλά
πράγματα όπως :
- περπάτημα, συμμετοχή σε κάποιο ομαδικό άθλημα,
ανεβοκατέβασμα σκάλας αντί για ασανσέρ.
H στάση του παχύσαρκου μαθητή-τριας στο μάθημα της Φυσικής Αγωγής
1)Τα παχύσαρκα παιδιά είναι λιγότερο δημοφιλή στην τάξη τους

8. 2)Τα παχύσαρκα παιδιά νιώθουν ότι δεν είναι καθόλου ελκυστικά για αυτό
προφασίζονται διαφόρους λόγους (αδιαθεσία-ασθένεια) για να μην
συμμετέχουν στο μάθημα της Φυσικής Αγωγής.
3)Τα παχύσαρκα παιδιά πειράζουν τους συμμαθητές τους προκαλώντας τον
γυμναστή να τους προσέξει.
4) Τα παχύσαρκα παιδιά δεν καλλιεργούν καθόλου το ένστικτο του νικητή
5) Τα παχύσαρκα παιδιά είναι πιο επιρρεπείς σε τραυματισμούς-
υποκινητικότητα. Τραυματίζονται ευκολότερα στο ποδόσφαιρο,
λιγότερο στη χειροσφαίριση και καλαθοσφαίριση ενώ αδυνατούν να
κάνουν ασκήσεις ενόργανης γυμναστικής.
 Ο ΡΟΛΟΣ ΤΩΝ ΓΟΝΕΩΝ
(Τρώνε ό,τι βλέπουν)
Οι γονείς λειτουργούν ως
πρότυπα. Τα παιδιά μέσω

9. της μίμησης υιοθετούν τις
συνήθειες των γονέων.
Η οικογένεια μπορεί να επηρεάσει ποικιλοτρόπως τη διαιτητική
πρόσληψη του παιδιού, αλληλεπιδρώντας με το περιβάλλον στο
οποίο ανήκει. Οι γονείς δηλώνουν συχνά τη διάθεσή τους να
βελτιώσουν τις διατροφικές συνήθειες του παιδιού τους,
προσπαθώντας να ενισχύσουν την κατανάλωση υγιεινών τροφών
και, ταυτόχρονα, να αποδυναμώσουν εκείνων που θεωρούν
άχρηστες. Οι πρακτικές, όμως, που χρησιμοποιούν, και
συγκεκριμένα ο περιορισμός, η επιβράβευση ή η πίεση για
κατανάλωση μπορεί να οδηγήσουν σε αντίθετα αποτελέσματα.
Η απαγόρευση του fast food ή της «κακής» τροφής μπορεί να οδηγήσει στην αντίδραση: το
παιδί επιθυμεί να φάει το απαγορευμένο.
Αντίθετα, η εξοικείωση με τα « νέα » τρόφιμα, καθώς και ο ρόλος
των γονέων να μιμηθούν τη συμπεριφορά τους φαίνεται να είναι
πιο αποδοτικές μέθοδοι. Οι γονείς παίζουν καθοριστικό ρόλο στην
προσπάθεια του παιδιού να απαλλαγεί από τα περιττά κιλά του. Η
αντιμετώπιση πρέπει να είναι τέτοια ώστε να μειώνονται οι
αλληλοσυγκρούσεις μεταξύ τους. Οι γονείς πρέπει να
εκπαιδευτούν για να πείσουν τα παιδιά τους ότι η προσπάθειά
τους για μείωση βάρους αλλά το κυριότερο για διατήρηση αυτού θα
είναι μακροπρόθεσμη.
Τι πρέπει να γίνει;
ΑΝΑΓΚΕΣ ΣΕ ΘΡΕΠΤΙΚΑ ΣΥΣΤΑΤΙΚΑ
Τα θρεπτικά συστατικά στα οποία θα πρέπει να δίνεται
ιδιαίτερη προσοχή κατά τη διάρκεια της aνάπτυξης είναι:

10.  Οι πρωτεΐνες Τα παιδιά θα πρέπει να παίρνουν από την
τροφή τους ικανοποιητικές ποσότητες πρωτεϊνών υψηλής
βιολογικής αξίας, για να ανταποκριθούν στο γρήγορο
ρυθμό ανάπτυξης του σώματός τους.
 Το ασβέστιο Η γρήγορη αύξηση της μάζας των οστών
έχει ως αποτέλεσμα τα παιδιά να έχουν αυξημένες
απαιτήσεις σε ασβέστιο.
 Ο σίδηρος Μετά την έναρξη της εμμηναρχής, τα κορίτσια
έχουν μεγαλύτερες απαιτήσεις σε σίδηρο από ό,τι τα
αγόρια.
ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ ΠΟΥ
ΣΧΕΤΙΖΟΝΤΑΙ ΜΕ ΤΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ
Ακμή ( λόγω ζάχαρης,τηγανιτών,σοκολάτας)
• Σιδηροπενική αναιμία (λόγω έλλειψης κόκκινου
κρέατος)
• Αβιταμινώσεις (λόγω έλλειψης φρούτων,
λαχανικών)
• Οστεοπενία (λόγω έλλειψης γαλακτοκομικών
προϊόντων)
• Ψυχογενής βουλιμία (παράδοξων τρόπων όπως
εμετοί, καθαρτικά, ανορεξιογόνα φάρμακα,
διουρητικά μετά από υπερφαγία)

11. ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΗΣ ΠΑΙΔΙΚΗΣ ΚΑΙ
ΕΦΗΒΙΚΗΣ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑΣ
Τα τρόφιμα που έχουν λίγες
θερμίδες κοστίζουν
περισσότερο
Τα παιδιά πρέπει να αλλάξουν
τις διατροφικές τους
προτιμήσεις.
Κάποιοι κανόνες είναι:

12. - αύξηση υγρών ( νερού, χυμών)
- αύξηση φυτικών ινών ( φρούτα, λαχανικά, δημητριακά ολικής
άλεσης )
- μικρά και συχνά γεύματα
- έτοιμο φαγητό από το σπίτι
- μείωση των έτοιμων φαγητών και αύξηση των σπιτικών φαγητών
- μείωση γλυκών, λιπαρών, τηγανητών
- προτίμηση ημιαποβουτυρωμένων γαλακτοκομικών
- να αποφεύγεται η φύλαξη τσιπς, γλυκών στο σπίτι
- να αποφεύγεται το μαγείρεμα με λίπος και να αφαιρείται το ορατό
λίπος
- να αποφεύγεται η μεταφορά μεγάλου ποσού χρημάτων στο
σχολείο
- να αποφεύγεται το φαγητό μπροστά στην τηλεόραση

13. Τι μπορεί να γίνει;
1)Οι γονείς θα πρέπει να ενδιαφερθούν περισσότερο για το τι τρώνε τα
παιδιά τους στο σπίτι αλλά και στο σχολείο. Πρέπει από μικρά να τα
εκπαιδεύσουν σε όλες τις γεύσεις και όλα τα τρόφιμα ώστε να είναι
αποδεκτά από αυτά, όταν το φαγητό γίνει συνειδητή και αυτόνομη

14. διαδικασία. Το μαγειρεμένο φαγητό με τη σαλάτα θα πρέπει να υπάρχει
καθημερινά (ή σχεδόν καθημερινά) στο τραπέζι και η λύση του "έτοιμου
φαγητού" θα πρέπει να περιορίζεται σε ελάχιστες ειδικές μέρες, όταν οι
υποχρεώσεις δεν αφήνουν χρονικά περιθώρια για μαγειρική παρασκευή.
2)Επειδή η παχυσαρκία δεν είναι μόνο αποτέλεσμα της κακής διατροφής
αλλά και της περιορισμένης άσκησης θα πρέπει να ωθήσουν τα παιδιά να
γίνουν πιο δραστήρια.
3) Μεγάλο μερίδιο ευθύνης έχει όμως και η Πολιτεία αφού ο έλεγχος
στις καντίνες, η εφαρμογή των ειδικών μαθημάτων πάνω σε θέματα
διατροφής, ο περιορισμός της διαφημιστικής καμπάνιας των αλυσίδων
"έτοιμου φαγητού" καθώς και των επιβαρυντικών σνακ (γαριδάκια,
σοκολάτες, μπισκότα, χυμοί και αναψυκτικά), ειδικά σε ώρες τηλεθέασης
παιδικής ζώνης είναι λύσεις που θα συμβάλλουν με τα παραπάνω στη
μείωση της παχυσαρκίας στις παιδικές ηλικίες.
Για την αντιμετώπιση της εφηβικής παχυσαρκίας πρέπει να
αλλάξει ο τρόπος ρυθμού του παιδιού. Πρέπει να υιοθετήσει άλλες
διατροφικές συνήθειες για να έχει μακροπρόθεσμα αποτελέσματα.
Δεν πρέπει να κάνει εξαντλητικές δίαιτες και σε σύντομο χρονικό
διάστημα να επανακτεί ότι έχασε. Είναι ένας αγώνας διαρκείας.
Χρειάζεται θέληση, υπομονή , επιμονή, αποφασιστικότητα. Ο
συνδυασμός υγιεινών διατροφικών επιλογών, η αυξημένη κίνηση, η
μείωση του καθιστικού τρόπου ζωής και ο ρόλος των γονέων με
την υποστήριξή τους θα βοηθήσουν στην απώλεια του βάρους.
Για αυτό λέμε:
-ΟΧΙ στην κατανάλωση ζάχαρης, γλυκών, σοκολάτας.
- ΟΧΙ στην κατανάλωση τροφών «κενών» σε θρεπτικά συστατικά
(γαριδάκια, τσιπς, αεριούχα ποτά, χάμπουργκερ).
-ΟΧΙ στην κατανάλωση καφεΐνης, αλκοόλ, τσιγάρου.
-ΝΑΙ στην ισορροπημένη σχέση πρωτεϊνών, λιπών,
υδατανθράκων.
-ΝΑΙ στην ποικιλία τροφών με μέτρο.
-ΝΑΙ στην κατανάλωση φυτικών ινών, βιταμινών, μετάλλων.
-ΝΑΙ στο ελαιόλαδο.
-ΝΑΙ στο πρωινό.
-ΝΑΙ στην άθληση.

15. ΚΑΙ ΠΟΤΕ ΕΤΣΙ