1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Το κείμενοείναιαπόσπασμα απότηνουβέλα*τουΣαιντ - Εξυπερύ“Ο μικρόςπρίγκιπας”,
που γράφτηκετο1943 καικυκλοφόρησετο 1948 μετά τοθάνατοτου.`Εχει μορφή
παραμυθιούκαιη υπόθεσητου είναιφανταστική.`Οπωςστα παραμύθια έτσικιεδώ τα ζώα
καιτα λουλούδια σκέφτονται,αισθάνονταικαιμιλούν.
Το έργομεταφράστηκεστα ελληνικάαπότοΣτρατήΤσίρκα,οοποίοςχρησιμοποιεί απλή
γλώσσα χωρίς περιττέςκαιπερίτεχνεςφράσεις.Οδιάλογοςκυριαρχείστοαπόσπασμααυτό
καιοι σκέψειςτου συγγραφέαμπαίνουν στοστόμα τουμικρούπρίγκιπα καιτηςαλεπούς.
`Ολη η υπόθεσηδιαδραματίζεταιμέσα απότηδιαρκήπροσωποποίησητηςαλεπούςκαι των
λουλουδιών.
Το περιεχόμενο είναισυμβολικό- αλληγορικό –φιλοσοφικόκαιαφορά τιςανθρώπινες
σχέσεις.’Εχειστοιχεία αυτοβιογραφικάκαθώςοσυγγραφέαςείναιεξόριστοςστην Αμερική
εξαιτίαςτουΒ’ παγκοσμιουπολέμουκαιμοιάζειμε τον πρίγκιπα που καιαυτόςβρίσκεται
στη γη,πολύ μακριά απότονπλανήτητου.Η πλοκή καιτα θέματα διαπλέκονταιμε
χαρακτηριστικά γεγονότα τηςζωής του συγγραφέα.Πίσωαπόαυτόν τοφανταστικόκόσμο
που πλάθειο συγγραφέας,κρύβεταιέναςμεγάλοςπροβληματισμόςγια τον άνθρωπο,τις
αξίες,τουςστόχους,το ρόλοτου στη ζωή καιτα συναισθήματά του.Τα θέματα κρύβουν
σύμβολα καιαναδεικνύουν τηδύναμητηςαγάπηςκαιτην αξία τηςειρήνης.Όλα αυτά
έχουν άμεσησχέσημε την αγωνία τουσυγγραφέαγια τον Β΄ΠαγκόσμιοΠόλεμο,κατά τη
διάρκεια τουοποίουγράφτηκετοσυγκεκριμένοβιβλίο.
Η περιγραφή είναιαπλή,λυρικήκαιγλαφυρή όπωςστα παραμύθια. Μπορούμενα
εντοπίσουμεκαιάλλα στοιχεία τουκειμένουπου θυμίζουν παραμύθιόπως ο ψυχαγωγικός
σκοπόςτου , οι εξωπραγματικές καιυπερφυσικέςυποστάσειςόπωςη αλεπούπου διαθέτει
τηνικανότητα τουλόγου,οπρίγκιπαςπου προέρχεταιαπόάλλοπλανήτηκλπ καιη
απροσδιοριστία τουτόπουκαιτουχρόνου( γεγονόςπουπροσδίδειδιαχρονικότητα στα
διδάγματα τουέργου). Επιπλέονυπάρχειπεριπέτεια,γρήγοροςρυθμός,διάλογοςπου
προωθείτην εξέλιξη,ηγλώσσα είναιαπλήκαι κατανοητήενώείναιέντονατοστοιχείοτου
διδακτισμούκαικυριαρχούνηπροσωποποίηση,οισυμβολισμοίκαι η αλληγορία.
2. Ταυτόχρονα όμωςτο έργοδιαφοροποιείταιαπότα παραμύθιαστα ακόλουθασημεία: Η
έκτασήτουείναιμεγάλη,γνωρίζουμετοδημιουργόενώστα παραμύθια μαςείναι
άγνωστος,τοκείμενοπεριέχειβαθυστόχαστεςαναλύσειςκαιυψηλά νοήματα,ενώ
παρουσιάζειμία αλεπούόχι πονηρήόπως την γνωρίζουμε απότη λαϊκήμας παράδοση
αλλά σοφή,με στοχαστικήδιάθεσηκαιανθρωπιά.Τέλοςπαραβιάζεταιηγραμμική
οργάνωσητουχρόνου. Ο «ΜικρόςΠρίγκιπας» ανήκειστην κατηγορία του έντεχνου
παραμυθιούκαιόχι τουπαραδοσιακού.
Ο χρόνοςεξελίσσεταιγραμμικά,μεεξαίρεσηδύοαναδρομικέςαφηγήσειςκαιμια
πρόδρομηυποθετικήαφήγησηστα λόγια τουμικρούπρίγκηπα.Στα λόγια τηςαλεπούς
παρατηρείταιηχρήσητης θαμιστικήςαφήγησης.
Ύφος-γλώσσα :Η γραφήείναισυμβολικήγια τις ανθρώπινεςσχέσειςκαιτο ύφος
είναιαπλό, λυρικό-ποιητικόκαιγλαφυρό στα σημεία πουστοχάζεται. Τοαπόσπασμα
περιέχειβαθιά στοχαστικότηταηοποία δεν εκδηλώνεταιμεφραστικέςεξάρσεις,αλλά
υποκρύπτεταιστην παιδικήαθωότητα τουμικρούπρίγκιπα καιστοήρεμοαλλά στοχαστικό
ύφος τηςαλεπούς. Οι χρόνοιπου κυριαρχούν είναιοενεστώταςκαιοαόριστος.
* νουβέλα:ένα απότα τρία βασικά είδητηςαφηγηματικήςπεζογραφίας(μαζίμετο
διήγημα καιτο μυθιστόρημα) Ωςπροςτην έκτασητοποθετείταιανάμεσα στα δύο
προηγούμενα.Εξιστορείκυρίωςγεγονότα τηςεποχήςκατά την οποία γράφτηκε.Ο
συγγραφέαςρίχνειτοβάροςστηνηθογράφησηκαιτην ψυχογράφησητων χαρακτήρων,
αλλά δενεμβαθύνειεξίσουστηνπλοκή.
ΝΟΗΜΑ
Πρόκειταιγια φανταστικήυπόθεσηστην οποία οσυγγραφέαςπέφτειμετοαεροπλάνο
του* -που έχει πάθειβλάβη- στηνέρημο.Εκείσυναντά ένα ασυνήθιστοπαιδί(τοΜικρό
Πρίγκιπα),πουκατά ένανπαράξενοτρόποείχεπροσγειωθείστοίδιοσημείο,γνωρίζονται
καιγίνονταιφίλοι.Οαφηγητήςμαθαίνειπολλά απότον καινούργιοτουφίλο:τις
περιπλανήσειςτουσεάλλουςπλανήτες,τιςσυναντήσειςτουκαιτα συμπεράσματά του.Και
ο μικρόςΠρίγκηπαςμαθαίνειγια την αξία τηςαγάπης.Η ιστορία τουβιβλίου
ολοκληρώνεταιμετηνεπιστροφήτουΜικρούΠρίγκιπα στον πλανήτητου,κοντά στο
τριαντάφυλλότου.Στονεπίλογο,ο συγγραφέαςεκφράζειτομεγάλοκενόπουνιώθει από
τη φυγήτου μικρούπρωταγωνιστή.
*ο συγγραφέαςείχεστηζωή του ένα παρόμοιοατύχημα,το1935 όταν χάθηκεμε τους
συνεργάτεςτουστηνέρημοτηςΛιβύηςκαι μετά απότρεις μέρεςπεριπλάνηση
μεταφέρθηκανστοΚάιροαπόένα καραβάνι.
3. Ανάλυση
Στοαπόσπασμα ο μικρός πρίγκιπαςψάχνειτην αλήθεια ,περιπλανιέταιστουςπλανήτες
καιφτάνονταςστηγηανακαλύπτει ένα τριανταφυλλόκηποκαιξαφνικά καταλαβαίνειότιτο
λουλούδιτου που τόσοαγαπούσεκαιμετο οποίο είχε συνδεθεί,δεν είναιμοναδικό.
Πικραίνεταιότανανακαλύπτειπωςυπάρχουν χιλιάδεςάλλα τέτοια.Τότεεμφανίζεταιη
αλεπούτηνοποία προσκαλείγια να παίξουν.Αυτήαρνείταιλέγονταςπωςδεν την έχουν
ημερώσει.Ο μικρόςπρίγκιπαςζητά καιμαθαίνειτι σημαίνειημέρωμα καιότι μ’ αυτό,μετη
σχέση που αναπτύσσεταιμεταξύτων δύο - αυτούπου ημερώνεταικαιαυτούπου ημερώνει
- μπορείν’ αλλάξειηζωή τους. Η αλεπού,λοιπόν,ζητά από τομικρό πρίγκιπα να την
ημερώσεικαιτου εξηγείπως μ’ αυτότον τρόποη σχέση τους θα είναιιδιαίτερη.Δεν θα
τρέχειη αλεπούνα φύγει σανακούειτοπερπάτημα του,αλλά αντίθεταησυνάντησητους
θα είναισανμια μουσική καιθα της προκαλείμεγάληχαρά.
Τότε ο μικρόςπρίγκιπαςαντιλαμβάνεταιτιήταν αυτόπουτον συνέδεεμε το
τριαντάφυλλοτουκαιότιήτανπράγματιμοναδικό.`Ετσιαρχίζειτοημέρωμα της αλεπούς
με το μικρόπρίγκιπα.Συναντούνταικαιτην άλλημέρα καιηαλεπούεκφράζειτην ανείπωτη
χαρά η οποία την πλημμυρίζειπριν καικατά τιςσυναντήσειςτους.
Ο μικρόςπρίγκιπαςείναιτώρα σίγουροςγια τοτι μπορεί να προσφέρειέναςδεσμός.
Πηγαίνειλοιπόνστα τριαντάφυλλα καιξεκάθαρα τουςλεειπωςδεν έχουν τίποτετο
ιδιαίτερο,πωςείναιάδεια καιμάταια γιατίκανείςδεν τα είχεημερώσει.Ενώ το δικότου
τριαντάφυλλοείναιξεχωριστό,είναιμοναδικό,γιατίπολλά τουςδένουν μαζί. Έτσιο μικρός
πρίγκιπαςέμαθεαπότηναλεπούπως ό,τιαγαπάμεβαθιά ,αυτόείναιμοναδικό. Ηψυχική
επαφήείναιαυτόπου κάνεικάθετιμοναδικό.Αποκτιέταιόμωςσιγά σιγά καιυπομονετικά.
Όπως ημέρωσε τηνίδια και τηνέκανεευτυχισμένη.Συνεπώςευτυχισμένοςείναιαυτόςπου
προσφέρειαγάπηκαιπαίρνειαγάπη.
Μετά απ’αυτά ξαναγυρίζειστηναλεπού,ηοποία του αποκαλύπτειπλέον τομυστικότης
: “Μόνο με την καρδιά βλέπειςκαλά.Την ουσία δεν την βλέπουν τα μάτια”.Την ουσία την
βλέπουνμόνοτα μάτια τηςψυχής. Αυτήη σημαντικήικανότητα θα μαςβοηθήσεινα δούμε
τηνπραγματικήομορφιά ακόμηκαιστα πιοσυνηθισμένα πράγματα.Τομάθημα πουδίνειη
αλεπού,«να βλέπειςμε τηνκαρδιά»,αλλάζειτον τρόποσκέψηςτουΜικρούΠρίγκιπα και
είναιπλέονέτοιμοςνα σταματήσειτιςπεριπλανήσειςτουκαινα επιστρέψειστον πλανήτη
καιστο λουλούδιτου. Ο μικρός πρίγκιπαςκράτησεβαθιά μέσα τουαυτότομυστικόσα
4. φυλαχτό.
Μια άλλη πτυχή τουμαθήματοςτης αλεπούςπροςτο Μικρό Πρίγκιπα είναιτοθέμα της
φιλίαςκαιο τρόπος με τονοποίο κτίζεται.Ηδιαδικασίααυτήαφορά το «ημέρωμα» καιη
αλεπούεξηγείστοΜικρό Πρίγκιπα τα στοιχεία που πρέπεινα την χαρακτηρίζουν.Μια
φιλία δημιουργείταιμέσα απότηνκαλήδιάθεση,την αγάπη,την αφοσίωση,την
ειλικρίνεια,τηνεμπιστοσύνη,τηνκατανόησηκαιτην υπευθυνότητααπέναντιστον άλλο.
Τέλος,για να αναπτυχθείηφιλία θα πρέπεινα επενδυθείχρόνοςκαιενέργεια (υπομονή,
σιωπή, προσήλωση,ακρίβεια,συνέπεια,προσμονή). Οδεσμόςπουέχει αναπτύξειο
Μικρός Πρίγκιπαςμε τοτριαντάφυλλότουαποτελείτοπαράδειγμα μιαςσχέσηςζωής. Το
μάθημα απότην αλεπούβοήθησετοΜικρό Πρίγκιπα να συνειδητοποιήσειπόσοσημαντική
είναιη φιλία του με το τριαντάφυλλομεαποτέλεσμα να αποφασίσεινα γυρίσειπίσωκοντά
του.Γνωρίζει ότι τοτριαντάφυλλότουδεν έχειτην επιθυμητήσυμπεριφορά,αλλά
αντιλαμβάνεταιότιαυτόπουέχει σημασία είναιαυτόπου εσύ προσφέρειςκαιόχιτο
αντάλλαγμα πουθα σουδοθεί.
Οι φίλοι είναιμοναδικοίστονκόσμοόπως μοναδικόείναικαιοτιδήποτεμετο οποίο
δημιουργούμεδεσμούς.Μοναδικά πράγματαστον κόσμοείναιαυτά πουέχουν για μας
σημασία.Ακόμα καιανάμεσα σεάλλα όμοια,εμείςμπορούμενα τα ξεχωρίσουμε
χρησιμοποιώνταςτηνκαρδιά μας,τουςδεσμούςπου έχουμε αναπτύξειμαζίτους.Το
τριαντάφυλλοτουΜικρούΠρίγκιπα διαφέρειαπόόλα τα άλλα αν καιείναιόμοιομε
χιλιάδεςάλλα.Αυτόπου τοκάνειξεχωριστόείναιο δεσμόςπου έχει δημιουργήσειμετο
Μικρό Πρίγκιπα.
Η σημασία τηςφιλίαςγια τη ζωή όλων των ανθρώπων είναιπολύ μεγάλη. Αυτότο
μήνυμα μπορούμενα τοεντοπίσουμεσεδιάφορα σημεία τουβιβλίου.Χαρακτηριστική
φράσηαποτελούντα λόγια τηςαλεπούςπροςτο Μικρό Πρίγκιπα ότι «...Οιάνθρωποι
δεν έχουν πια καιρόνα γνωρίσουντίποτα.Τ’αγοράζουν όλα έτοιμα στα εμπορικά.Καθώς
όμως δεν υπάρχουνεμπορικά πουπουλάνεφίλους,οιάνθρωποιδεν έχουν πια φίλους».Τα
λόγια αυτά είναισυγκλονιστικάκαιεκφράζουν σεμεγάλοβαθμότιςανθρώπινεςσχέσεις
στη σύγχρονηκοινωνία:τηνποσοτικοποίησητων πάντων,την εμπορευματοποίηση,τον
καταναλωτισμό,τηδιάθεσητουεύκολουπλουτισμού,την ευκολία των ηλεκτρονικών
φίλων… Η ζωή χωρίς φίλουςείναι«μονότονη» όπωςλέει η αλεπούκαιγι’ αυτόη ζωή του
Μικρού Πρίγκιπα ήτανγεμάτημελαγχολία πριν εμφανιστείτολουλούδιστον πλανήτητου.
ΘΕΜΑΤΙΚΑ ΚΕΝΤΡΑ:
• η σημασία της προσωπικήςεπαφήςμε τους ανθρώπουςκαιτα πράγματα
5. • Το «ημέρωμα» :η καλλιέργεια μιαςσυναισθηματικήςσχέσης.
• Η κοινωνικοποίησηκαιη συναισθηματικήωρίμανσητουπαιδιού.
• Οι συμβολισμοίπου κρύβονταιπίσωαπότους αφηγηματικούςρόλους
ΔΟΜΗ
1η Ενότητα:“`Ετυχεόμως … στο γρασίδι,έκλαψε”. Ηαπογοήτευσητουμικρούπρίγκιπα
2η Ενότητα:“Τότεείναιπου παρουσιάστηκε…διακοπές”. Ηεξημέρωσητης αλεπούς
3η Ενότητα:“`Ετσιο μικρός πρίγκιπας… για να το θυμάται”. Το μυστικότης αλεπούς
ΚΕΝΤΡΙΚΗΙΔΕΑ
Η κεντρικήιδέα τουκειμένουείναιτα βαθιά αισθήματα πουαναπτύσσονταιμεταξύδύο
προσώπων ως αποτέλεσμα τηςγνωριμίαςκαιτουιδιαίτερουδεσμούπουσυνάπτουν.Τα
βαθιά αυτά αισθήματα είναιηαμοιβαία αγάπηκαιοαμοιβαίοςσεβασμός,καθώςκαιη
εκτίμησηκαιη συμπάθεια πουαισθάνεταιοέναςγια τον άλλο.
ΑΦΗΓΗΜΑΤΙΚΕΣ ΤΕΧΝΙΚΕΣ
Αφηγητής:αμέτοχοςστηνιστορία ( ετεροδιηγητικός–παντογνώστης)
Εστίαση:μηδενική( ο αφηγητήςξέρειπερισσότερααπότα πρόσωπα)
Οπτικήγωνία:εξωτερική( αφηγείταισετρίτοπρόσωπο,είναιέξωαπό την ιστορία).
Αφηγηματικοίτρόποι: Κυρίαρχοςο διάλογοςπουπροσφέρειποικιλία,ζωντάνια,
θεατρικότητα,παραστατικότητα, ενώυπάρχουν και περιγραφή,αφήγηση, εσωτερικός
μονόλογος, ελεύθεροςπλάγιοςλόγοςγια τιςσκέψειςτουμικρούπρίγκηπα
ΣΧΗΜΑΤΑ ΛΟΓΟΥ
Προσωποποιήσεις:≪Είμαστετριαντάφυλλα, είπαν τα τριαντάφυλλα≫, ≪Τολουλούδιτου
του είχε πει πως ήτανένα μονάκριβοσ’ ολόκληροτοσύμπαν≫
Μεταφορές: ≪ να φορέσωστηνκαρδιά μουτα καλά της≫,« βαθιά λύπη τον γέμισε» ,
«είσαστεάδεια»,« μετην καρδιά βλέπειςκαλά».
Παρομοιώσεις: ≪ η ζωή μου θα είναισαν ηλιόλουστη≫,≪θα με κάνεινα βγαίνωέξω απ’
τη φωλιά μου, σανμια μουσική≫
Επαναλήψεις:≪-Τιπάεινα πει ≪ημερώσει≫;≫,≪-Τι πάει να πει ≪ημερώσει≫;≫,≪Και
δε σ’έχω ανάγκη.Μήτεκιεσύ μ’ έχεις ανάγκη≫,≪Για μένα εσύθα είσαιμοναδικόςστον
κόσμο.Για σένα εγώθα είμαιμοναδικήστον κόσμο≫,≪Είσαιυπεύθυνος για το
6. τριαντάφυλλόσου…- Είμαιυπεύθυνοςγια το τριαντάφυλλόμου…≫.
Εικόνες:≪Βλέπεις εκείκάτωτα χωράφια μετο στάρι;» «Εσύόμως έχεις μαλλιά χρώμα
χρυσαφένιο ≫(οπτικές), ≪θα μ’αρέσειν’ακούω τον άνεμομέσα στα στάχυα≫
(ακουστική).
Αντιθέσεις:≪Νόμιζα πως ήμουνπλούσιος, γιατίείχα δικό μου ένα μοναδικόστον κόσμο
λουλούδι≫- ≪καινα που δενέχω παρά ένα κοινότριαντάφυλλο≫, ≪Ήταν μια αλεπού
όμοια μ’ εκατόχιλιάδεςάλλες≫- ≪τώρα είναιμοναδικήστον κόσμο≫, ≪μόνομε την
καρδιά βλέπειςκαλά≫- ≪Την ουσία δεν τη βλέπουν τα μάτια≫.
ΟΙ ΣΥΜΒΟΛΙΣΜΟΙ ΚΑΙ ΤΑ ΠΡΟΣΩΠΑ ΣΤΟΝ «ΜΙΚΡΟ ΠΡΙΓΚΗΠΑ»
Αφηγητής (Συγγραφέας)
Αφηγητήςείναιοίδιος ο συγγραφέας,οοποίοςαφηγείταιτην ιστορία έξι χρόνια μετά «τη
συνάντησή του» με το Μικρό Πρίγκιπα. Στόχος του είναι να παρουσιάσει μέσα από την
ιστορία αυτή τη φιλία που αναπτύχθηκε μεταξύ τους καθώς και τα όσα έμαθε από αυτόν.
Μικρός Πρίγκηπας
Είναι ο κεντρικόςήρωαςτουπαραμυθιού,αγνοείκαιζητά να μάθει,γι’αυτό,θέτει
συνεχώς ερωτήσεις.Χαρακτηρίζεταιαπόαθωότητα.Οδιάλογοςμετην αλεπούτον κάνει
συναισθηματικά ώριμο.
Παραπλανημένος,όπωςο σύγχρονοςάνθρωποςπου θεωρείπως μοναδικόγι’αυτόν είναι
κάθευλικόαγαθόπουδεν έχει κανένας άλλος.Άρα λειτουργείεγωιστικά.Ομικρός
πρίγκιπαςόμως είναιπαιδίκαι η αγνότητα τηςψυχήςτουτου δημιουργείμία τάση
φιλομάθειαςκαιειλικρίνειας.Ψάχνειτην αλήθεια καισυμβολίζει τον άνθρωποπου
περιπλανιέταιγια να γνωρίσειτονκόσμο ( « γυρεύωτουςανθρώπους») καινα ψάξειτις
κρυφέςαλήθειεςπουδίνουννόημα στην ανθρώπινηύπαρξη(την ουσία των πραγμάτων).
Πρόκειταιγια κάθενέοάνθρωποπουζητά να ανακαλύψειτηζωήκαι την αγάπη.Το ταξίδι
του συμβολίζειτο «ταξίδι» όλωνμαςμέχρι να πάρουμετις απαντήσειςσεόσα μας
απασχολούνκαινα κατασταλάξουμεδημιουργώνταςαξίεςσταθερέςμέσα απότις
εμπειρίεςμας
Ικανοποιείταιμετομάθημα της αλεπούςκαινιώθει πραγματικά ευτυχισμένοςόταν
ανακαλύπτειτηναθέατημέχριτότεουσία τηςαγάπης. Αυτόπου κάνειτον ΜικρόΠρίγκιπα
να ξεχωρίζει είναιη ικανότητά τουνα αγαπά στον υπέρτατοβαθμό.Ησυνειδητοποίηση
αυτήςτης αγάπηςπου κρύβειγια το τριαντάφυλλότου,δίνεινόημα στηζωή του. Ο Μικρός
Πρίγκιπαςέχει υπερφυσικά χαρακτηριστικάκαιωςσύμβολο αντιπροσωπεύειμέσα απότην
παιδικότητά του,τηναθωότητα καιτην αγάπη.Πέρα όμωςαπότην παιδικήτου αφέλεια
παρουσιάζεταιπολύώριμοςασκώνταςκριτικήσεόσουςσυναντά είτεστουςαστεροειδείς
είτεστη Γη.
Αλεπού
7. Η αλεπούπαρουσιάζεταιξαφνικά όταν οΜικρός Πρίγκιπαςβρίσκεταιστον
τριανταφυλλόκηπο.Είναιαπότηναρχήπολύ φιλικήμε το Μικρό Πρίγκιπα.Τουζητά πολύ
ευγενικά να την«ημερώσει» καιηίδια αναλαμβάνειτόσοτορόλοτου«εκπαιδευόμενου»
όσο καιτο ρόλοτου«εκπαιδευτή». Συμβολίζειτην εξυπνάδα, την ανθρώπινησοφία αλλά
καιτην κρυφήελπίδα τουανθρώπουνα ξεφύγειαπόκάθετι πονηρόκαιπανούργοόπως
είναιτυπικά ο χαρακτήραςκάθεαλεπούς.ΠράγματιηαλεπούτουΕξυπερύαντιπροσωπεύει
τους ανθρώπουςπουδίνουναγάπηχωρίς ανταλλάγματακαιεγωισμούς. Ηίδια εξηγείστο
μικρόπρίγκιπα τηναξία των συναισθημάτων.Μαθαίνειστομικρόπρίγκιπα ότιη
ανθρώπινηευτυχία βρίσκεταιστηναναμονήτουαγαπημένουπροσώπουκαιστηφροντίδα
γι’ αυτό.Τονίζειτησημασία τηςσυναισθηματικήςεπαφήςκαι την αξία τηςφιλίας.Με την
επιμονήκαι τη σοφία τηςη αλεπούβοηθάειτομικρόπρίγκιπα να κοινωνικοποιηθείκαινα
μάθεινα ζει με άλλους,παίρνονταςχαρά μέσα απότην επαφήμετα αγαπημένα του
πρόσωπα.Έτσι,χάρη στηναλεπού,ο πρίγκιπαςπερνάειαπό:την άγνοια στηγνώση,τη
μοναχικήζωή στη συντροφικότητα,απότην ανευθυνότητα στην υπευθυνότητα,απότην
ανωριμότητα στησυναισθηματικήωριμότητα. Ησχέσηπου αναπτύσσειηαλεπούμετο
Μικρό Πρίγκιπα δενέχει στοιχεία συμφέροντοςκαι αποτελείπρότυπο για όλεςτις
ανθρώπινεςσχέσεις. Οτρόπος ζωής καισκέψηςτης αλεπούςείναιαντίθετοςαπότου
σύγχρονουανθρώπουκαιηίδια θεωρείότι οι άνθρωποιπρέπεινα συνδέονταιμεβαθιά
αγάπηκαιψυχικήεπαφήγια να είναιευτυχισμένοι.Χρησιμοποιώνταςτιςγνώσειςκαιτην
εμπειρία της οδηγείβήμα βήμα τον πρίγκιπα στην ενηλικίωσηκαικοινωνικοποίησήτου.
Τριαντάφυλλο
Τα τριαντάφυλλα συμβολίζουντηνομορφιά,πουαρχικά μαςγοητεύει,αλλά δεν είναι
δυνατήαπόμόνητης να μαςσυγκινήσει,γιατίδεν την έχουμε κάνειδική μας,δεν την
έχουμε ημερώσει.Το ένα καιμοναδικότριαντάφυλλοτουμικρούπρίγκιπα συμβολίζειτην
ομορφιά εκείνηπουμας συγκινείπροσωπικά πιο πολύαπ’ όλες,το αγαπημένομας
πρόσωπο με τοοποίο μας δένουνξεχωριστέςστιγμέςκαικοινέςεμπειρίες
Η παρουσία τουμοναδικούτριαντάφυλλουσεολόκληροτο έργο είναι πολύ σημαντική αν
και παρουσιάζεται μόνο σε μερικές σελίδες. Ο εγωιστικός του χαρακτήρας με τις
παραξενιέςκαιτιςαπαιτήσειςοδηγούν τοΜικρόΠρίγκιπα στην απόφαση να εγκαταλείψει
τον πλανήτη του και να περιπλανηθεί στο σύμπαν. Ταυτόχρονα, η νοσταλγία του μικρού
πρίγκιπα για το δικό του, «μοναδικό» τριαντάφυλλο,είναι η αιτία της επιθυμίας του για
επιστροφή.Ηεπιλογή τουλουλουδιού να είναι τριαντάφυλλο ίσως να συνδέεται και με το
συμβολισμό του ως το λουλούδι της αγάπης. Αυτό το λουλούδι έχει ανθρώπινα
χαρακτηριστικά: μειονεκτήματα και πλεονεκτήματα (ομορφιά αλλά και αγκάθια). Με
σημείο αναφοράςτολουλούδι,ο μικρός πρίγκιπας αντιλαμβάνεται ότι «την ουσία δεν την
βλέπουν τα μάτια» και ότι η αγάπη στηρίζεται στην υπευθυνότητα για τον άλλο.
`Οτανο μικρόςπρίγκιπαςπρωτοαντίκρισετα χιλιάδεςτριαντάφυλλα του
τριανταφυλλόκηπουδάκρυσεγιατίκυριεύθηκεαπόβαθιά πίκρα καιαπογοήτευση.Νόμιζε
πως τοδικό του τριαντάφυλλοήταν μοναδικό,ξεχωριστό. Ξαφνικά ανακάλυψεπως
υπάρχουνχιλιάδεςάλλα σανκαιαυτό.Το τριαντάφυλλοτουγια τοοποίοήταν περήφανος
ήτανένα κοινόλουλούδι.
8. Η απογοήτευσητουόμως θα μετατραπείσεχαρά όταν αργότερα θα μάθειότικαθετίείναι
μοναδικόόταντογνωρίσουμεκαλύτερα,όταναναπτύξουμεδεσμούςμ’αυτόκαιανθίσειη
αγάπη.
Τα πολλά τριαντάφυλλα που αντικρύζει ο Μικρός Πρίγκιπας και κλονίζουν το
συναισθηματικόδεσμόμετοδικό τουτριαντάφυλλο, συμβολίζουν όλους τους ανθρώπους
γύρωμας οι οποίοι φαίνονταιίδιοικαιαδιάφοροι.Αυτόςπουξεχωρίζειανάμεσά τουςείναι
ο φίλος μαςπου η μοναδικότητάτουσυμβολίζεταιαπότοτριαντάφυλλο στον πλανήτη του
Μικρού Πρίγκιπα. («Αφού είναι αυτό που έβαλα κάτω από τη γυάλα.
Αφού είναι αυτό που προστάτεψα με το παραβάν. Αφού είναι αυτό που του σκότωσα τις
κάμπιες (εκτός από τις δυο ή τρεις, για να γίνουν πεταλούδες). Αφού είναι αυτό που τ'
άκουσα να παραπονιέταιήνα κομπάζειή καμιά φορά καινα σωπαίνει. Αφού είναι αυτό το
δικό μου τριαντάφυλλο.») Ο φίλος μας, το δικό μας «τριαντάφυλλο» , είναι αυτός με τον
οποίο σταδιακά διαμορφώσαμε μία στενή σχέση αγάπης και ψυχικής επικοινωνίας. Αυτά
τα στοιχεία είναι που τον κάνουν να διαφέρει από τους υπόλοιπους ανθρώπους, από τα
υπόλοιπα «τριαντάφυλλα».Ηαγάπηνοηματοδοτείτιςσχέσεις και χαρίζει τη μοναδικότητα
στην ύπαρξη του ανθρώπου. Μέσω αυτής της υπέροχης οδού πραγματώνεται η ευτυχία.
Το ημέρωμα: Σημαίνει« να δημιουργείςδεσμούς» όπωςεξηγείη αλεπού.Πρόκειταιγια τη
μύηση στουςκανόνεςκαιστηνομορφιά τηςκοινωνικήςζωής. Χρειάζεταιυπομονήκαι
μέθοδογιατίείναιη σταδιακήπροσέγγισηκάποιουκαιηγνωριμία με αυτόν.(« Οκαιρός
που έχασεςγια το τριαντάφυλλόσουείναιπουτο κάνεινα έχει τόσησημασία»). Το
ημέρωμα οδηγείστηνπραγματικήφιλία χωρίςιδιοτέλεια αποτελείτην προϋπόθεσήτης.
Πριν τοημέρωμα,όλα φαίνονταιίδια, όλα «τα τριαντάφυλλα» είναιπανομοιότυπα δηλαδή
όλοι οι άνθρωποιφαίνονταιίδιοι, ηζωή είναιβαρετήκαιχωρίςνόημα. Μετά το ημέρωμα,
νιώθεις απόλυτηανάγκηγια τονάλλοκαιείναιπια για σένα μοναδικόςστον κόσμο.( «Αν
όμως με ημερώσεις,ο έναςθα έχει την ανάγκητουάλλου.Για μένα εσύ θα είσαιμοναδικός
στονκόσμο.Για σένα εγώθα είμαιμοναδικήστον κόσμο...»). Ηζωή αποκτά νόημα και
ομορφιά.(« Ανμεημερώσειςόμως, η ζωή μου θα είναισαν ηλιόλουστη.») Όταν ημερώσεις
κάποιον,γίνεσαιυπεύθυνοςγι’αυτόν. («Απ'εδώκι εμπρόςθα είσαιγια πάντα υπεύθυνος
για εκείνοπου έχεις ημερώσει.Είσαι υπεύθυνοςγια το τριαντάφυλλόσου..»). Αυτόείναι
καιτο μυστικότης αλεπούς. Ημερώνω σημαίνειδημιουργώδεσμούς. Η φιλικήσχέση είναι
μία εσωτερική,ψυχική ανάγκητουανθρώπουγια επικοινωνία ,για ουσιαστικήεπαφή,για
στενούςκαιακλόνητους δεσμούς. ( «γυρεύωτουςανθρώπους»).
« Οι άνθρωποιέχουντουφέκια» : άγρια δραστηριότητα τουανθρώπου,οπόλεμος ( ο ίδιος
ο συγγραφέαςείναιθύμα τουπολέμου). Οάνθρωποςείναιεχθρόςτης αλεπούς.Αυτόδεν
τηνεμποδίζει όμως να επιζητήσει τη φιλία τουπρίγκιπα. Πανανθρώπινοαντιπολεμικό
μήνυμα:κανείςδενείναιπραγματικά εχθρόςκανενός,οιανθρώπινεςσχέσειςμπορούν να
δομηθούνακόμα καιανάμεσα σεπροαιώνιουςεχθρούςπουστερεότυπα ,προκαταλήψεις,
ρατσισμόςκαιπεπαλαιωμένεςδιχόνοιεςτουςεμπόδιζαν μέχριτώρα να δημιουργήσουν
δεσμούς.Για παράδειγμα μία φιλία μεταξύενόςΤούρκουκαιενόςΈλληνα,ενόςντόπιουκαι
ενόςξένου,ενόςλογικούκαιενός «αλαφροϊσκιωτου».
« Οι άνθρωποιδενέχουν πιακαιρό να γνωρίσουν τίποτα.Τ' αγοράζουνόλα έτοιμα στα
εμπορικά.Καθώς όμως δεν υπάρχουνεμπορικάπουπουλάνε φίλους, οι άνθρωποιδεν
έχουνπια φίλους.» Υπαινιγμόςστην απληστία τουανθρώπουκαιτην αλλοτρίωσήτου,που
πιστεύειότι όλα μπορεί να τα αγοράσειακόμα καιτηφιλία.
9. Έρημος
Η επιλογή τουσκηνικούστη γησυνδέεταιμετην περιπέτεια τουσυγγραφέα στην έρημοτης
Λιβύης μετά την πτώση του αεροπλάνου του. Η απόφαση του να υιοθετήσει το σκηνικό
αυτό μπορεί να συνδέεται άμεσα με τα μηνύματα που θέλει να μεταδώσει στους
αναγνώστες.Ηέρημοςμπορείνα συμβολίζειτην κυριαρχία τηςμοναξιάς.Σετέτοιες στιγμές
η ζωή αποκτά μουντά και μονότονα χρώματα και αναζητούμε τη χαρά όπως ακριβώς
αναζητούμε το νερό στην έρημο. Η σωτηρία έρχεται μόνο μέσα από την αναζήτηση του
ίδιου μας του εαυτού. Αν πετύχουμε σ’ αυτήν την αναζήτηση, τότε θα μπορέσουμε να
οδηγηθούμε έξω από την έρημο της ψυχής μας.
Η ΦΙΛΙΑ
Είναιτο αποτέλεσμα τουημερώματος.Ταβασικάτης γνωρίσματα,όπως προκύπτουν από
το κείμενο,είναι:
α.η μοναδικότητα
β. ο ισχυρόςψυχικός δεσμός
γ. η αφοσίωση
δ. η αυτοθυσία
ε. η ευθύνη
Η αλεπούπεριγράφειτηδυσάρεστηκατάστασητουσύγχρονουανθρώπου,όσον αφορά
τη φιλία:οι άνθρωποιδενέχουνπια καιρόνα γνωρίσουν φίλους.
Στις σημερινέςκοινωνίεςτωνμεγαλουπόλεων οιάνθρωποιδεν επικοινωνούν πια
ουσιαστικά μεταξύτουςκαιδεσυνδέονταιμεδεσμούςφιλίαςλόγωτου σύγχρονουτρόπου
ζωής, της έλλειψηςελεύθερουχρόνουκαιτηςκαχυποψίας.Σήμερα κυριαρχείηπίστη στα
υλικά αγαθά πουπαραμερίζειτηνανάγκηγια βαθιά ψυχικήεπαφή.Αν ηφιλία ήταν υλικό
αγαθόίσωςήτανευκολότερονα αποκτηθεί.Γι’αυτόμεειρωνική,πικρήκαισαρκαστική
διάθεσηδιαπιστώνει:««Οι άνθρωποιδεν έχουνπια καιρό να γνωρίσουντίποτα.Τ'
αγοράζουνόλα έτοιμα στα εμπορικά.Καθώς όμως δενυπάρχουνεμπορικά πουπουλάνε
φίλους, οι άνθρωποιδεν έχουνπια φίλους.»
Ποιος θεωρείταικαλός φίλος; Ποια πρέπεινα είναι ταχαρακτηριστικάτου ;
10. 1. Να είναι μοναδικός για εμάς: « εσύ θα είσαιμοναδικόςστον κόσμο»
2. Ο συναισθηματικός δεσμός: ο έναςέχει την ανάγκητουάλλου( ψυχικήεπαφή).
3. Πλήρης αφοσίωση: όπως περιποιήθηκετοτριαντάφυλλότουοπρίγκιπας.Ίσως
χρειαστείνα αυτοθυσιαστεί( δεν μπορείκανείςνα πεθάνειγια τοχατήρισας).
4. Είμαστε πάνταυπεύθυνοι για την πορείατωνφίλων μας: Τους σκεφτόμαστεκαι
τους νοιαζόμαστε(«θα είσαιυπεύθυνοςγια εκείνοπουέχεις ημερώσει»)
5. Το αποτέλεσμα της φιλίας: χωρίς φιλία η ζωή είναιμονότονη.Ηφιλία προσφέρει
χαρά,ομορφιά στηζωή,αγωνία,λαχτάρα,ικανοποίηση,πληρότητα.
Το μυστικό της αλεπούς(≪μόνομε την καρδιά βλέπειςκαλά- Την ουσία δεν τηβλέπουν τα
μάτια≫.)
- τοαποκαλύπτειστομικρόπρίγκιπα τηστιγμή τουαποχωρισμούτους
- μόνομε την καρδιά,δηλαδήτην αγάπη,μπορούμενα πλησιάσουμεκάποιον,να τον
γνωρίσουμεκαινα γίνουμεφίλοι
- με τα μάτια καιγενικότερα απλά τιςαισθήσεις,δεν μπορούμενα γνωρίσουμετην
πραγματικότητα
- τηναληθινήουσία των πραγμάτων τηγνωρίζουμεμετην ψυχή
- μόνομε την καρδιά μπορείςνα αγαπήσειςαληθινά
- ο χρόνοςπου αφιερώνεικανείςγια να φροντίσεικαινα γνωρίσειτοαγαπημένο
πρόσωπο είναιαυτόςπου τοκάνειμοναδικό
Είναι σημαντικόλοιπόν να αντιλαμβάνεταικανείςτα πράγματαγύρωτουμε την καρδιά
καιτην ψυχή,χωρίς να παρασύρεταιαπόόσα απλά βλέπει.Ηδυνατότητα να βλέπεικανείς
πέρα απότην ύλη , πέρα απότα δεδομένα,αποτελείγια τοσυγγραφέα σημαντικόστοιχείο
της ζωής των ανθρώπων.Τα πράγματα πουαξίζουν βρίσκονταικρυμμένα καιεπειδήοι
άνθρωποιέχουνεμπιστοσύνηστοτι βλέπουν,αυτότους οδηγείσελανθασμένα
συμπεράσματα. Αυτήησημαντικήικανότητα θα μαςβοηθήσεινα δούμετην πραγματική
ομορφιά ακόμηκαιστα πιο συνηθισμένα πράγματα.
Αγάπαγια να ζήσεις, ζήσε για ν’ αγαπάς(Δ.Σολωμός)
Σκύψε μες το βιβλίο σου μη ζητάς
προβλήματα,ρωτήματα,όλανα τα καταλάβεις.
μόνο την καρδιά σου να ρωτάςμην παύεις (Κ. Παλαμάς)