2. • Σχεδόν μέσα σε κάθε σπίτι υπάρχει τουλάχιστον μία συσκευή
τηλεόρασης, η οποία λειτουργεί ανάλογα με το καθημερινό
πρόγραμμα της οικογένειας, τις συνήθειες και τα γούστα της, για
κάποιο μικρό ή μεγάλο χρονικό διάστημα. Tα παιδιά συμμετέχουν
στην τηλεθέαση με το δικό τους ρυθμό και τις δικές τους
προτιμήσεις. H τηλεόραση αποτελεί γι’ αυτά, από τις πολύ μικρές
ηλικίες, πόλο έλξης. Tα παιδιά ξέρουν ότι σχεδόν πάντα, αν
ανοίξουν την τηλεόραση, θα βρουν ένταση, δράση, συγκίνηση,
διασκέδαση, συντροφιά. Aυτό ακριβώς κάνει τους γονείς έξαλλους:
«Eίναι η εύκολη λύση», «βλέπουν τηλεόραση μόνον από τεμπελιά»,
διαμαρτύρονται οι περισσότεροι. Eίναι όμως πράγματι μόνον αυτό;
Σε έρευνες διαπιστώθηκε ότι αυτά ξέρουν αρκετά καλά τι θέλουν
και έχουν αξιώσεις από τα προγράμματα που παρακολουθούν.
3. ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΣΧΕΣΗΣ
ΤΗΛΕΟΡΑΣΗΣ-ΠΑΙΔΙΟΥ
• Τα παιδιά προσχολικής ηλικίας μπορεί να βοηθηθούν και να μάθουν το
αλφάβητο.
• Μέσα από εκπαιδευτικά προγράμματα μπορούν να εμπλουτίσουν τις
γνώσεις τους.
• Μπορούν να μάθουν για το φυσικό περιβάλλον, όπως για τη χλωρίδα και
πανίδα, αλλά και το κοινωνικό περιβάλλον, παρακολουθώντας κοινωνικά
αποδεχτά πρότυπα και υιοθετώντας σωστές και ηθικές στάσεις ζωής
σύμφωνα με τις κοινωνικές συμβάσεις.
• Οι μελέτες δείχνουν ότι τα παιδιά που παρακολουθούν προγράμματα
εκπαιδευτικά και χωρίς βία έχουν καλύτερα αποτελέσματα με την
ανάγνωση και τα μαθηματικά.
• Παιδιά προσχολικής ηλικίας που βλέπουν εκπαιδευτικά προγράμματα
τείνουν να έχουν υψηλότερους βαθμούς, είναι λιγότερο επιθετικά και
εκτιμούν τις σπουδές τους όταν φτάσουν στο γυμνάσιο, σύμφωνα με μια
μακροπρόθεσμη μελέτη (Anderson, et al., 2001).
4.
5. ΜΕΙΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΣΧΕΣΗΣ
ΤΗΛΕΟΡΑΣΗΣ-ΠΑΙΔΙΟΥ
• Αμέτρητα προγράμματα στην τηλεόραση, ακόμα και
παιδικά, προάγουν την βία.
• Η τηλεόραση μπορεί να προκαλέσει προβλήματα στον ύπνο του
παιδιού.
• Η τηλεόραση προκαλεί την παχυσαρκία.
• Η πολύωρη παρακολούθηση τηλεόρασης μπορεί ακόμη να
καταστρέψει σε κάποιο βαθμό την όραση του παιδιού ή να αρχίσει
το παιδί να παραπονιέται για πονοκεφάλους και παρόμοια
προβλήματα.
• Η παρακολούθηση τηλεόρασης δεν απαιτεί σχεδόν καθόλου σκέψη,
αφού οι εικόνες περνάνε η μια μετά την άλλη μπροστά από τα μάτια
των παιδιών.
6. Ο ΚΑΝΟΝΑΣ 3-6-9-12 ΤΟΥ SERGE
TISSERON
• Ο Serge Tisseron είναι γάλλος ψυχαναλυτής-ψυχίατρος, από τους πιο γνωστούς
στη χώρα του. Μελετά τις σχέσεις των νέων με τις νέες τεχνολογίες, τις
παρανοήσεις ανάμεσα στους ενήλικες και την επόμενη γενιά, και τις επιπτώσεις
της τεχνολογίας της πληροφορίας στους νέους ανθρώπους. Το 2008 ανέπτυξε
τον κανόνα «3-6-9-12», που σημαίνει, «όχι τηλεόραση πριν από τα τρία χρόνια,
όχι παιχνίδια σε κονσόλα πριν από τα έξι, καθόλου internet πριν από τα εννέα
χρόνια, και καθόλου κοινωνικά μέσα πριν από τα 12». Ο ψυχαναλυτής συνιστά
καθόλου τηλεόραση πριν την ηλικία των 3 ετών διότι βλάπτει την
ανάπτυξή τους. Επίσης, προτείνει καθόλου παιχνίδια στη κονσόλα πριν
τα 6 καθώς όταν το παιδί γίνει ιδιοκτήτης των συσκευών αυτών, η
χρήση τους γίνεται ανεξέλεγκτη. Επιπλέον, η μελέτη του απέδειξε ότι στην
ηλικία των 9 ετών, η χρήση του διαδικτύου θα πρέπει να γίνεται υπό την
επίβλεψη του γονέα καθώς το παιδί είναι πολύ πιθανό να έρθει σε
επαφή με περιεχόμενο ακατάλληλο για την ηλικία του. Τέλος, ο Tisseron
συνιστά καθόλου social media πριν την ηλικία των 12 ετών διότι το
παιδί καλό είναι να βρεί άλλους τρόπους κοινωνικοποίησης.
8. ΤΙ ΜΠΟΡΟΥΝ ΝΑ ΚΑΝΟΥΝ ΟΙ ΓΟΝΕΙΣ
• Δεν βάζουμε τηλεόραση στο παιδικό δωμάτιο.
• Απασχολούμε τα παιδιά με διάφορες δραστηριότητες.
1. Παιχνίδια με θέμα τις φυσικές επιστήμες
2. Παιχνίδια με θέμα τις φυσικές επιστήμες
3. Χειροτεχνίες και κατασκευές
4. Επιτραπέζια παιχνίδια, κάρτες, μπίλιες, χάντρες, λέγκο (τουβλάκια)
5. Μια καλή βιβλιοθήκη ακόμη κι αν δεν ξέρει ακόμη να διαβάζει μπορεί να κοιτάει τις
εικόνες να φτιάχνει δικές του ιστορίες ή να αναπαράγει την ιστορία του βιβλίου με δικά
του λόγια.
• Συζητάμε με το παιδί τους λόγους που δεν πρέπει να απασχολούν τον
εαυτό τους μόνο με την τηλεόραση.
• Bάζοντας σαφή και σταθερά όρια σχετικά με το τι και πόσο μπορούν να
βλέπουν σύμφωνα με την ηλικία τους.
• Φροντίζοντας ώστε οι συνθήκες «τηλεθέασης» του παιδιού να είναι
τέτοιες που να του επιτρέπουν να εκτονωθεί ή να «διαφύγει», όποτε το
χρειάζεται.