2. Көкшетау 2016ж
Айналамен таныстыру.
Сабақтың тақырыбы:«Су – өмір нәрі»
Мақсаты: Су және оныңмаңызы туралы білімдерін тереңдету.
Білімділік: Су –тіршілік көзі екенін, пайдасы, маңызы, қасиеті туралы
білімдерін кеңейту.
Дамытушылық: тәжірибе жасау барысындабақылағыштық, дәм сезу
дағдыларынжетілдіру.
Тәрбиелік:Қоршағанортаны қорғау, суды ластамауға, ұқыптылыққа,
жинақылыққа тәрбиелеу.
Сабақтың көрнекілігі:суреттер, таза су, сүт, қасық, бояутүрлері, жұмыртқа,
тұз, стакан, қар, мұз, бу
Қолданылатын әдістер:түсіндіру, сұрақ – жауап, ойын, көрсету, тәжірибелер,
суреттерді құрастыру.
Кіріктірілген сабақ:Қоршағанорта, тіл дамыту, құрастыру.(2слайд)
Сабақтың барысы
Ұйымдастырукезеңі:
3. «Жылулық шеңбер»
Самал жел бізді желдетші,
Күннұры бізді жарқырат.
Таза ауа дем берші,
Мөлдір су бізді салқындат.
Тәрбиешінің кіріспе сөзі: Балалар, «су» деген сөздіестігенде кезде көз
алдарына ең алдымен не елестейді? (балалардың жауаптары тыңдалады) -
Дұрыс айтасыңдар арине. Суды адамдар не үшін пайдаланады? Жануарлар
мен өсімдіктерге не үшін қажет? (балалар өз ойларын ортаға салады). Ал судың
пішіні болады ма? (тарелкага суды құйыпкөрсету) Өте дұрыс,жарайсыңдар!Ал
енді мен сендерге жұмбақжасырайын.
Ал сендер суға байланысты қандай мақал-мәтелдер билесіңдер?
1. Судыңдасұрауы бар.
2. Су анасы — бұлақ,
Сөз анасы — құлақ.
1. Судың жолынқұм бөгер,
Ердің жолын сұм бөгер.
1. Сумен ойнама — батарсың,
Отпен ойнама — жанарсың.
1. Түнгісу — ну, күңдізгі су — бу.
Жұмбақтар:(жауабын тапқан бала сол суреттердітақтаға іледі)
1 Сылқ – сылқ күледі
Аяғы жоқ жүреді (Су)
2 Тырс –тырс етеді
Жерге сіңіп кетеді (Жаңбыр)
4. 3Отқа күймейді
Суға шөкпейді (Мұз)
4.Қыстабар да, жаз да жоқ
Ол көп болсакөңіл тоқ (Қар)
5.Көк көрпенің мақтасы
Әр жерде жүр бытырап
Біріктіруге қол жетпес
Болды-ау шіркін ысырап (Бұлт)
6. Тама-тама тас тескен (Тамшы)
Тәрбиеші:— Міне осылардыңбарлығы сумен байланысты. Балалар ал сендер
білесіңдер ме су қайдан, қалай пайда болатынын? (балалардың жауаптары
тыңдалады) Дұрыс айтасыңдар. Ендеше мен сендерге толығырақтүсіндіре
кетейін.
Су өмір бойы айналымда болады. Ол жаңбырменжерге түседі, арық болып ағып,
өзендіқұрайды, ал соданкейін қайтадан күн шуағымен бу болып аспанға
көтеріліп, жер бетіне жаңбыр болып, қайта оралады. Жаңбырданаққан
кішкентай сулар бірігіп, жылғалар болып, үлкен теңіз құрайды.
Табиғаттағы судың айналымы туралы сызба-нұсқасы
5. (Балалардан сызбаны қайтадан қайталатқызып сұрау)Ал, енді сендерменбірігіп
бірнеше тәжірибелер жүргізіп көрейік. (5-6 слайд)
I Тәжірибе «Су — мөлдір»
● Балалардың алдына екі шыны ыдыс тұрады:біреуіне су, ал екіншісіне сүт
құйылған. Екі ыдысқада қасық салып, қайсысынанкөрінетінін, қайсысынан
көрінбейтінін бақылайды. Суы бар ыдыстанқасықты көругеболады, ал сүт
тұрғаныдыстанқасық көрінбейді. Яғни, «Су – мөлдір, сүт мөлдір емес».
● Балаларға бояу беріп, судыңдатүсін өзгертугеболатынында тәжірибе жүзінде
біледі.
II Тәжірибе «Суда дәм жоқ»
● Балалар түтікше арқылы су ішіп көреді. Онда дәм бар ма? Оларға салыстыру
үшін шырынныңдәмін көрулерін ұсынады. Суғақант қосып, дәмінде өзгертуге
болады. Балалар өз ойларын айтады, неліктен судыңдәмі өзгергендігін.
III Тәжірибе «Судың иісі жоқ»
● Балалар суды иіскеп көреді, судыңиісінің жоқ екенін сезінгенше, тағы да
қайталап иіскету керек. Ал екінші ыдыстатүссіз тәтті суға ванилин араластырған
6. суды құйып, балаларға иіскету керек. Балалар екі ыдыстағы судың
айырмашылықтарынайтады.
Сергіту сәті
Жаңбыр жауды
Тоқ-тоқ-тоқ
Жел тұрады
Гу-гу-гу
Жаңбыр тоқтады,жел басылды
Күн жарқырай ашылды.
Тәрбиеші:Ал, балалар жаңа ғана біз сендермен жұмбақтардыңжауабын шештік,
бірнеше тәжірибелер жасадық. Ал енді мен сендергебир екі сыйқыр
көрсетейін….
I Сыйқыр(фокус) көрсету: (осы сәтте жай ғана музыка ойнап тұрады)
Керек заттар:шикі жұмыртқа, стақан, бірнеше шай қасық тұз.
1.Стақанға таза су құйып, суға шикі 2.Жұмыртқаны стаканнан шығарып
жұмыртқаны саламын.Жұмыртқа қоя тұрып, стақандағы суға тұзды
су түбіне батып кетеді Жақсылап ерітемін.
7. 3.Енді жұмыртқаны қайтадан ♦Тұз судыңтұздылығынарттырады.судағы
осы суға саламын. Жұмыртқа тұздыңмөлшері көбейген сайыноның
суға батқан жоқ!(17 слайд) тығыздылығыкүшейіп, ол суға түскен кез
келген зат батып кетпей су бетінде қалқып
жүреді.(18 слайд)
II Сыйқыр(фокус) көрсету:
Керек заттар: стақан, су, бояу(марганцовка)
Бірінші стақанға су құямын. Балаларға айтамын мұқият қарап отырыңдар
деп….Еш нәтиже шықпады. Екінші стақанға су құймастан бұрынсыйқырлы сөз
айтамын (сим салабим!) ішіне су құямын, солсәтте судың түсіқызыл түске
боялады. Балалар аң-таң болып қалады…
Дидактикалық ойын: «Бұлт пен тамшылар»
( тәждерді балаларға кигіземін)
Ойынның шарты:
Тәрбиеші бұлт анасы болады, балалар тамшылары болады.
Бұлт анасы:
Мен бұлтқа айналдым, тамшыларым қайдасыңдар, маған жай жаңбырды
көрсетіңдер.
( балалар жай жаңбырдыңжауғанын саусақ арқылы көрсетеді).
Енді жаңбыр күшейе түсті.
8. ( балалар саусақтарымен жаңбырдыңкүшейе түскенін көрсетеді)
Нөсер жаңбыр жауды.
(балалар нөсер жаңбырды саусақ қимылдарыменкөрсетеді)
Күншығып келеді, күннің шапағында кемпірқосақ пайда болды.
( балалардың саусақ қимылы бәсеңдейді).
Бұлт анасы:
«Тамшыларым келіңдер, күн шықты»,- деп өзінің астына жинап алады да,
тәждерін шешеді.
Сабақты қорытындылау:
Соныменбалалар, бүгінгі сабақта не туралы айтылды?
Жер бетінде су қандай күйде кездеседі?
Су қайдан пайда болады екен?
Сендермен бірге қандай тәжірибелер жасадық?
(балалар жауаптары)
Су-түссіз, бояуқосқанда өзгереді.
Су-дәмсіз, бірақ қант қосқанда дәмі өзгереді.
Судың пішіні болмайды.