1. การต่อตัวเก็บประจุไฟฟ้า
บทที่ 13 ไฟฟ้าสถิต
C3
C1 C2
. V
C4
.
+ –
โรงเรียนดงบังพิสัยนวการนุสรณ์ สพม. เขต 26

2. การต่อตัวเก็บประจุไฟฟ้า
ตัวเก็บประจุไฟฟ้า ถ้านามาต่อเข้าด้วยกันสามารถให้ค่าความจุเป็นค่าใหม่
ตามต้องการได้ โดยพื้นฐานของการต่อตัวเก็บประจุมี 3 แบบ
1. การต่อแบบอนุกรม (series)
เป็นการต่อโดยนาขั้วบวกของตัวต่อไปมาต่อกับขั้วลบของตัวแรก
หรือให้ขั้วบวกต่อกับขั้วลบสลับกันไป ดังรูป
C1 C2
. V .
+ –

3. การต่อตัวเก็บประจุไฟฟ้า
ตัวเก็บประจุไฟฟ้า ถ้านามาต่อเข้าด้วยกันสามารถให้ค่าความจุเป็นค่าใหม่
ตามต้องการได้ โดยพื้นฐานของการต่อตัวเก็บประจุมี 3 แบบ
1. การต่อแบบอนุกรม (series)
ค่าความจุรวมของตัวเก็บประจุ หาได้จากสมการ
C1 C2 1 1
 
1
... (9)
C C1 C 2
. V . เมื่อ C หรือ Cรวม แทนค่าความจุรวม
+ –

4. การต่อตัวเก็บประจุไฟฟ้า
2. การต่อแบบขนาน (parallel)
เป็นการต่อโดยนาขั้วบวกของตัวเก็บประจุทุกตัวมาต่อรวมไว้ที่ด้าน
เดียวกัน ในขั้วลบก็เช่นกัน หรือให้ขั้วเดียวกันรวมไว้ฝั่งเดียวกันนั่นเอง
ดังรูป
C1
. C2
V .
+ –

5. การต่อตัวเก็บประจุไฟฟ้า
2. การต่อแบบขนาน (parallel)
ค่าความจุรวมของตัวเก็บประจุ หาได้จากสมการ
C1
C = C1 + C2 ... (10)
. C2
V . เมื่อ C หรือ Cรวม แทนค่าความจุรวม
+ –

6. การต่อตัวเก็บประจุไฟฟ้า
3. การต่อแบบผสม (mixed)
เป็นการต่อตัวเก็บประจุที่มีทงแบบอนุกรม และแบบขนานในวงจร
ั้
เดียวกัน ดังรูป
C3
C1 C2
. V
C4
.
+ –

7. การต่อตัวเก็บประจุไฟฟ้า
3. การต่อแบบผสม (mixed)
ค่าความจุรวมของตัวเก็บประจุ จะต้องดาเนินการ ความจุรวมแบบ
ขนานก่อน (ยุบขนาน) แล้วรวมที่เหลือเป็นแบบอนุกรม ซึ่งดาเนินการหา
ความจุรวมตามแต่ละรูปแบบการต่อ (ขนาน  อนุกรม)
C3
C1 C 2
. V
C4
.
+ –

8. การต่อตัวเก็บประจุไฟฟ้า
ตัวอย่าง 1 ตัวเก็บประจุที่มีความจุ 50 ไมโครฟารัด ต่อเข้าอนุกรมกับตัวเก็บ
ประจุที่มความจุ 100 ไมโครฟารัด ค่าความจุไฟฟ้ารวมเป็นเท่าใด
ี
วิธีทา เราสามารถความจุไฟฟ้ารวมจาก
C1 C2 สมการ (9) ดังนี้
. .
1 1 1
 
V C C1 C 2
1 1 1
  ; ค.ร.น. = 100
+ – C 50 100
1 1 2 1
(  )
C 50 2 100

9. การต่อตัวเก็บประจุไฟฟ้า
ตัวอย่าง 1 ตัวเก็บประจุที่มีความจุ 50 ไมโครฟารัด ต่อเข้าอนุกรมกับตัวเก็บ
ประจุที่มความจุ 100 ไมโครฟารัด ค่าความจุไฟฟ้ารวมเป็นเท่าใด
ี
1 1 2 1
วิธทา (ต่อ)
ี (  )
C1 C2 C 50 2 100
1 2 1
 
. V . C 100 100
1 2 1

C 100
+ – 1 3

C 100

10. การต่อตัวเก็บประจุไฟฟ้า
ตัวอย่าง 1 ตัวเก็บประจุที่มีความจุ 50 ไมโครฟารัด ต่อเข้าอนุกรมกับตัวเก็บ
ประจุที่มความจุ 100 ไมโครฟารัด ค่าความจุไฟฟ้ารวมเป็นเท่าใด
ี
วิธทา (ต่อ)
ี 1 3
C1 C2 
C 100
. V . C 100
1

3
+ – C  33.33μF
ตอบ ค่าความจุไฟฟ้ารวมมีค่า 33.33 F

11. การต่อตัวเก็บประจุไฟฟ้า
+
คาถาม 1
ตัวเก็บประจุที่มีความจุ 60 ไมโครฟารัด ต่อเข้าอนุกรมกับตัวเก็บ
ประจุที่มความจุ 80 ไมโครฟารัด ค่าความจุไฟฟ้ารวมเป็นเท่าใด
ี
ลองหาคาตอบดูนะครับ -

12. การต่อตัวเก็บประจุไฟฟ้า
คาตอบ ข้อ 1
ค่าความจุไฟฟ้ารวมเท่ากับ 34.28 ไมโครฟารัด
ตอบถูกใช่ไหมครับ เก่งมากเลย!
ตอบผิด ลองดูคาเฉลยนะครับ

13. การต่อตัวเก็บประจุไฟฟ้า
คาถาม 1 ตัวเก็บประจุที่มความจุ 60 ไมโครฟารัด ต่อเข้าอนุกรมกับตัวเก็บ
ี
ประจุที่มความจุ 80 ไมโครฟารัด ค่าความจุไฟฟ้ารวมเป็นเท่าใด
ี
วิธีทา เราสามารถความจุไฟฟ้ารวมจาก
C1 C2 สมการ (9) ดังนี้
. .
1 1 1
 
V C C1 C 2
1 1 1
  ; ค.ร.น. = 240
+ – C 60 80
1 1 4 1 3
 (  )(  )
C 60 4 80 3

14. การต่อตัวเก็บประจุไฟฟ้า
คาถาม 1 ตัวเก็บประจุที่มความจุ 60 ไมโครฟารัด ต่อเข้าอนุกรมกับตัวเก็บ
ี
ประจุที่มความจุ 80 ไมโครฟารัด ค่าความจุไฟฟ้ารวมเป็นเท่าใด
ี
1 1 4 1 3
วิธทา (ต่อ)
ี  (  )(  )
C1 C2 C 60 4 80 3
. .
1 4 3
( )( )
C 240 240
V
1 43

+ – C 240

15. การต่อตัวเก็บประจุไฟฟ้า
คาถาม 1 ตัวเก็บประจุที่มความจุ 60 ไมโครฟารัด ต่อเข้าอนุกรมกับตัวเก็บ
ี
ประจุที่มความจุ 80 ไมโครฟารัด ค่าความจุไฟฟ้ารวมเป็นเท่าใด
ี
วิธทา (ต่อ)
ี 1 7

C1 C2 C 240
. V . C 240
1

7
C  34.28μF
+ –
ตอบ ค่าความจุไฟฟ้ารวมมีค่า 34.28 F

16. การต่อตัวเก็บประจุไฟฟ้า
พักกันสักหน่อยครับ

17. การต่อตัวเก็บประจุไฟฟ้า
ตัวอย่าง 2 ตัวเก็บประจุที่มีความจุ 50 ไมโครฟารัด ต่อขนานเข้ากับตัวเก็บ
ประจุที่มความจุ 100 ไมโครฟารัด ค่าความจุไฟฟ้ารวมเป็นเท่าใด
ี
วิธีทา เราสามารถความจุไฟฟ้ารวมจาก
สมการ (10) ดังนี้
C1
C = C1 + C2
C = 50 + 100
. C2
V . C = 150 F
+ – ตอบ ค่าความจุไฟฟ้ารวมมีค่า 150 F

18. การต่อตัวเก็บประจุไฟฟ้า
+
คาถาม 2
ตัวเก็บประจุที่มีความจุ 60 ไมโครฟารัด ต่อขนานกับตัวเก็บประจุที่
มีความจุ 80 ไมโครฟารัด ค่าความจุไฟฟ้ารวมเป็นเท่าใด
ลองหาคาตอบดูนะครับ -

19. การต่อตัวเก็บประจุไฟฟ้า
คาตอบ ข้อ 1
ค่าความจุไฟฟ้ารวมเท่ากับ 140 ไมโครฟารัด
ตอบถูกใช่ไหมครับ เก่งมากเลย!
ตอบผิด ลองดูคาเฉลยนะครับ

20. การต่อตัวเก็บประจุไฟฟ้า
คาถาม 2 ตัวเก็บประจุที่มความจุ 60 ไมโครฟารัด ต่อขนานเข้ากับตัวเก็บ
ี
ประจุที่มความจุ 80 ไมโครฟารัด ค่าความจุไฟฟ้ารวมเป็นเท่าใด
ี
วิธีทา เราสามารถความจุไฟฟ้ารวมจาก
สมการ (10) ดังนี้
C1
C = C1 + C2
C = 60 + 80
. C2
V . C = 140 F
+ – ตอบ ค่าความจุไฟฟ้ารวมมีค่า 140 F

21. การต่อตัวเก็บประจุไฟฟ้า
พักกันอีกสักรอบครับ

22. การต่อตัวเก็บประจุไฟฟ้า
ตัวอย่าง 3 ค่าความจุไฟฟ้ารวมของการต่อตัวเก็บประจุ 10, 20, 30 และ
40 F ดังรูปต่อไปนี้ มีค่าเป็นเท่าใด
30F วิธทา
ี เราสามารถความจุไฟฟ้ารวมทีละ
10F 20F C3 ขั้นตอนจาก เริ่มการยุบแบบขนานก่อน
C1 C 2 ดังนี้
C34 = C3 + C4
C34 = 30 + 40
. V
C440F
. C34 = 70 F
+ –

23. การต่อตัวเก็บประจุไฟฟ้า
ตัวอย่าง 3 ค่าความจุไฟฟ้ารวมของการต่อตัวเก็บประจุ 10, 20, 30 และ
40 F ดังรูปต่อไปนี้ มีค่าเป็นเท่าใด
วิธทา (ต่อ) หลังจากที่เรายุบแบบขนาน แล้วจะ
ี
10F 20F 70F เหลือการต่อแบบอนุกรม ขั้นตอนคิดดังนี้
C1 C 2 C34 1 1
 
1

1
C C1 C 2 C34
. .
1 1 1 1
   ; ค.ร.น. = 140
V C 10 20 70
1 1 14 1 7 1 2
+ –  (  )(  )(  )
C 10 14 20 7 70 2

24. การต่อตัวเก็บประจุไฟฟ้า
ตัวอย่าง 3 ค่าความจุไฟฟ้ารวมของการต่อตัวเก็บประจุ 10, 20, 30 และ
40 F ดังรูปต่อไปนี้ มีค่าเป็นเท่าใด
1 14 7 2
วิธทา (ต่อ)
ี ( )( )( )
C 140 140 140
10F 20F 70F
C1 C2 C34 1 14  7  2

C 140
. V . 1 23

C 140
+ –

25. การต่อตัวเก็บประจุไฟฟ้า
ตัวอย่าง 3 ค่าความจุไฟฟ้ารวมของการต่อตัวเก็บประจุ 10, 20, 30 และ
40 F ดังรูปต่อไปนี้ มีค่าเป็นเท่าใด
วิธทา (ต่อ) 1  23
ี
70F C 140
10F 20F
C1 C 2 C34 C 140

1 23
. V . C  6.09 μF
+ – ตอบ ค่าความจุไฟฟ้ารวมมีค่า 6.09 F

26. การต่อตัวเก็บประจุไฟฟ้า
+
คาถาม 3
ค่าความจุไฟฟ้ารวมของการต่อตัวเก็บประจุ 15, 30, 20 และ
40 F ดังรูปต่อไปนี้ มีค่าเป็นเท่าใด
ลองหาคาตอบดูนะครับ -

27. การต่อตัวเก็บประจุไฟฟ้า
คาตอบ ข้อ 3
ค่าความจุไฟฟ้ารวมเท่ากับ 8.57 ไมโครฟารัด
ตอบถูกใช่ไหมครับ เก่งมากเลย!
ตอบผิด ลองดูคาเฉลยนะครับ

28. การต่อตัวเก็บประจุไฟฟ้า
คาถาม 3 ค่าความจุไฟฟ้ารวมของการต่อตัวเก็บประจุ 15, 30, 20 และ
40 F ดังรูปต่อไปนี้ มีค่าเป็นเท่าใด
20F วิธทา
ี เราสามารถความจุไฟฟ้ารวมทีละ
15F 30F C3 ขั้นตอนจาก เริ่มการยุบแบบขนานก่อน
C1 C 2 ดังนี้
C34 = C3 + C4
C34 = 20 + 40
. V
C440F
. C34 = 60 F
+ –

29. การต่อตัวเก็บประจุไฟฟ้า
ตัวอย่าง 3 ค่าความจุไฟฟ้ารวมของการต่อตัวเก็บประจุ 15, 30, 20 และ
40 F ดังรูปต่อไปนี้ มีค่าเป็นเท่าใด
วิธทา (ต่อ) หลังจากที่เรายุบแบบขนาน แล้วจะ
ี
15F 30F 60F เหลือการต่อแบบอนุกรม ขั้นตอนคิดดังนี้
C1 C 2 C34 1 1
 
1

1
C C1 C 2 C34
. .
1 1 1 1
   ; ค.ร.น. = 60
V C 15 30 60
1 1 4 1 2 1
+ – (  )(  )( )
C 15 4 30 2 60

30. การต่อตัวเก็บประจุไฟฟ้า
ตัวอย่าง 3 ค่าความจุไฟฟ้ารวมของการต่อตัวเก็บประจุ 15, 30, 20 และ
40 F ดังรูปต่อไปนี้ มีค่าเป็นเท่าใด
1 4 2 1
วิธทา (ต่อ)
ี ( )( )( )
C 60 60 60
10F 20F 60F
C1 C 2 C34 1 4  2 1

C 60
. V . 1 7

C 60
+ –

31. การต่อตัวเก็บประจุไฟฟ้า
ตัวอย่าง 3 ค่าความจุไฟฟ้ารวมของการต่อตัวเก็บประจุ 15, 30, 20 และ
40 F ดังรูปต่อไปนี้ มีค่าเป็นเท่าใด
วิธทา (ต่อ) 1  7
ี
60F C 60
10F 20F
C1 C 2 C34 C 60

1 7
. V . C  8.57 μF
+ – ตอบ ค่าความจุไฟฟ้ารวมมีค่า 8.57 F

32. การต่อตัวเก็บประจุไฟฟ้า
หนังสือสารอ้างอิง
นิรันดร์ สุวรัตน์. ฟิสิกส์ ม.6 เล่ม 1-2. สานักพิมพ์ พ.ศ. พัฒนา :
กรุงเทพฯ, 2552.
สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี. หนังสือเรียนรายวิชา
เพิ่มเติม ฟิสิกส์ เล่ม 4 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4-6. โรงพิมพ์คุรุสภา :
กรุงเทพ, 2554.