1. หัวเมืองชันนอก หรื อเมืองพระยามหานคร เช่น
้ กฎมณเฑียรบาล
เมืองพิษณุโลก สุโขทัย นครราชสีมา และทวาย ในปี พ.ศ. 2001 สมเด็จพระบรม
เรื่ อง สมเด็จพระบรมไตรโลกนาถ
จัดเป็ น เมือง เอก โท ตรี พระมหากษัตริย์ทรง ไตรโลกนาถทรงตังกฎมณเฑียรบาล ขึ ้น
้
แต่งตังพระราชวงศ์หรื อข้ าราชการชันผู้ใหญ่ไป
้ ้ เป็ นกฎหมายสาหรับการปกครอง แบ่ง
ออกเป็ นสามแผน คือ
เป็ นผู้แทนองค์พระมหากษัตริย์ มีกรมการ
ปกครองในตาแหน่ง เมือง วัง คลัง นา 1. พระตาราว่าด้ วยแบบแผนพระราช
เช่นเดียวกับของทางราชธานี พิธีตาง ๆ
่
2. พระธรรมนูญว่าด้ วยตาแหน่ง จัดทาโดย
เมืองประเทศราช เจ้ าเมืองของเมืองหลวงนัน ้ หน้ าที่ราชการต่าง ๆ
ปกครองกันเอง โดยพระมหากษัตริ ย์ทรงแต่งตัง้ 3. พระราชกาหนดเป็ นข้ อบังคับ นางสาวศุภกานต์ วงศ์จกร์
ั
เจ้ าเมือง เมืองประเทศราชจะต้ องถวายต้ นไม้ เงิน สาหรับพระราชสานัก
ชันมัธยมศึกษาปี ที่ 6/3 เลขที่ 33
้
ต้ นไม้ ทองกับเครื่ องราชบรรณาการทุกรอบสามปี ด้ านวรรณกรรม
และต้ องส่งกองทัพมาช่วยทางราชธานี เมื่อเกิด พระองค์ได้ โปรดเกล้ า ฯ ให้ ประชุม เสนอ
การสงคราม นักปราชญ์ ราชบัณฑิตแต่งหนังสือ
คุณครู สายพิน วงศ์ษารัตน์
การปกครองส่วนท้ องถิ่น ให้ จดเป็ น
ั มหาชาติคาหลวง นับว่าเป็ นวรรณกรรม
หมูบ้าน มีผ้ ใหญ่บ้านปกครองดูแล ตาบล
่ ู ทางพระพุทธศาสนา เรื่ องแรกของกรุงศรี ภาคเรี ยนที่ 1 ปี การศึกษา 2555
มีกานันเป็ นหัวหน้ า แขวง มีหมื่นแขวงเป็ น อยุธยามีลิลิตพระลอ ซึงเป็ นยอดวรรณคดี
่
ประเภทลิลิตของไทย โรงเรี ยนจุฬาภรณราชวิทยาลัย เชียงราย
หัวหน้ า การปกครองท้ องถิ่นดังกล่าวได้ ใช้ สืบ
ทอดมาจนถึงสมัยรัตนโกสินทร์

2. ยังเป็ นพระนัดดาในสมเด็จพระอินทราชา มีพระ พระราชกรณียกิจที่สาคัญ
ราชมารดาเชื ้อสายราชวงศ์พระร่วง พระนามมี
ด้ านการปกครอง
ความหมายถึง "พระพุทธเจ้ า" หรื อ "พระอิศวร"
สมเด็จพระบรมไตรโลกนาถ ทรงปฏิรูป
หลังการขึ ้นครองราชย์แล้ ว ก็เสด็จมาประทับที่
การปกครอง โดยทรงรวมอานาจจากการปกครอง
อยุธยาในช่วงแรกของการครองราชย์ อีก
เข้ าสูศนย์กลางคือ ราชธานี และแยกฝ่ ายทหาร
่ ู
ครึ่งหนึงเสด็จมาประทับที่พิษณุโลก เชื่อว่าคง
่
และฝ่ ายพลเรื อนออกจากกันคือ ฝ่ ายทหารมีสมุ
สมเด็จพระบรมไตรโลกนาถ หรื อ สมเด็จ เป็ นไปเพื่อการควบคุมดูแลหัวเมืองทางด้ าน
หพระกลาโหมเป็ นหัวหน้ า ฝ่ ายพลเรื อนมีสมุหนา
พระราเมศวรบรมไตรโลกนาถบพิตร มีพระ เหนือและคานอานาจของอาณาจักรทางเหนือ
ยก เป็ นหัวหน้ า มีผ้ ชวยคือ จตุสดมภ์ ได้ แก่ กรม
ู่
นามเดิมว่า สมเด็จพระราเมศวร เสด็จพระราช คือ อาณาจักรล้ านนา ซึงกาลังมีความเข้ มแข็ง
่
เมือง กรมวัง กรมพระคลัง และกรมนา ในกรณีที่
สมภพ เมื่อปี พ.ศ. 1974ที่อยุธยา แต่เติบโตและ และต้ องการแผ่อานาจลงมาทางใต้ ในยุคของ
เกิดศึกสงครามทังฝ่ ายทหาร และฝ่ ายพลเรื อน
้
มีชีวิตในวัยเยาว์ที่พิษณุโลก พระองค์ทรง พระเจ้ าติโลกราช
จะต้ องนาหน้ าในกองทัพร่วมกัน
ครองราชย์เป็ นเวลานานที่สดในบรรดากษัตริย์
ุ สมเด็จพระบรมไตรโลกนาถเสด็จสวรรคต
อยุธยา โดยเป็ นพระโอรสในพระเจ้ าสามพระยา เมื่อปี พ.ศ. 2031 เมื่อพระชนมายุ 57 พรรษา การปกครองในส่วนภูมิภาค เปลี่ยน
เมื่อพระองค์มีพระชนม์มายุได้ เจ็ดพรรษา ทรงครองราชย์ได้ 40 ปี ยาวนานที่สดของ
ุ ระบบการปกครองหัวเมืองเสียใหม่ ดังนี ้
พระราชบิดาได้ พระราชทานพระนามตามพระ- อาณาจักรอยุธยา พระองค์ประทับอยูที่กรุ งศรี
่
หัวเมืองชันใน เช่น เมืองราชบุรี นครสวรรค์
้
ราชประเพณีวา สมเด็จพระราเมศวรบรม-ไตร
่ อยุธยาประมาณ 20 ปี ที่เหลือทรงประทับที่เมือง
นครนายก เมืองฉะเชิงเทรา และปราจีนบุรี เป็ น
โลกนาถบพิตร ทรงมีพระราชสมัญญาอีกพระ พิษณุโลกตลอดรัชกาล
ต้ น จัดเป็ นเมืองจัตวา พระมหากษัตริย์ทรง
นามหนึงว่า พระเจ้ าช้ างเผือก เนื่องจาก เมื่อปี
่
แต่งตังผู้ที่เหมาะสมไปปกครอง แต่สิทธิอานาจ
้
พ.ศ.๒๐๑๔ พระองค์ได้ ทรงรับช้ างเผือก ซี่ง
ทังหมดยังขึ ้นอยูกบองค์พระมหากษัตริย์
้ ่ ั
นับเป็ นช้ างเผือกช้ างแรกของกรุงศรี อยุธยาและก็