Let op (erratum): het genoemde aandeel tweede legsels op slide-18 betreft 50% in plaats van 41,3%.
Lezing eerste resultaten door:
Loes van den Bremer (Sovon)
Gert Ottens (Vogelbescherming)
Download en geef deze lezing voor je vogelwerkgroep. Per slide hebben we extra informatie toegevoegd (zie aantekeningen achter de knop Notes). www.jaarvandewulp.nl
Download en geef deze lezing voor je vogelwerkgroep. Per slide hebben we extra informatie toegevoegd (zie aantekeningen achter de knop Notes).
www.jaarvandehuiszwaluw.nl
Gaat de Wilde Eend in duikvlucht achteruit? Populatieontwikkeling Wilde Eend en Krakeend onder de loep. Lezing NOU-congres Sovon Vogelonderzoek Nederland
Het Meetnet Urbane Soorten (MUS) volgt broedvogels van de stedelijke omgeving. De telling wordt gecoordineerd door Sovon. De resultaten van 7 jaar MUS.
Deel 10 Ecologische problemen en oplossingen Dagmar De Greef
Deel 10/10
'Inleiding tot de ecologie van flora en fauna'
Dit hoofdstuk is een globale verwittiging aan bevolking, instanties, bedrijven en overheden om de huidige ecologische problemen onder ogen te zien en aan te pakken. Eerst krijg je een overzicht van de belangrijkste biodiversiteitsproblemen, vervolgens komen cruciale hotspots aan bod, om te eindigen met enkele mogelijke oplossingen.
Watersysteemkennis als basis voor herstel beekdalen Singraven Sovon Vogelonderzoek
Marcel Horsthuis, ecoloog bij de Bosgroep Midden Nederland, presenteerde op de Landelijke Dag van Sovon in 2016 een verhaal over Landgoed Singraven. Behalve kennis van bodem en water, fauna en flora is landgebruik van belang voor het realiseren van functies en doelen in beekdalen tbv natuurherstel, waterbeheer 21ste eeuw en klimaatbuffer.
Let op (erratum): het genoemde aandeel tweede legsels op slide-18 betreft 50% in plaats van 41,3%.
Lezing eerste resultaten door:
Loes van den Bremer (Sovon)
Gert Ottens (Vogelbescherming)
Download en geef deze lezing voor je vogelwerkgroep. Per slide hebben we extra informatie toegevoegd (zie aantekeningen achter de knop Notes). www.jaarvandewulp.nl
Download en geef deze lezing voor je vogelwerkgroep. Per slide hebben we extra informatie toegevoegd (zie aantekeningen achter de knop Notes).
www.jaarvandehuiszwaluw.nl
Gaat de Wilde Eend in duikvlucht achteruit? Populatieontwikkeling Wilde Eend en Krakeend onder de loep. Lezing NOU-congres Sovon Vogelonderzoek Nederland
Het Meetnet Urbane Soorten (MUS) volgt broedvogels van de stedelijke omgeving. De telling wordt gecoordineerd door Sovon. De resultaten van 7 jaar MUS.
Deel 10 Ecologische problemen en oplossingen Dagmar De Greef
Deel 10/10
'Inleiding tot de ecologie van flora en fauna'
Dit hoofdstuk is een globale verwittiging aan bevolking, instanties, bedrijven en overheden om de huidige ecologische problemen onder ogen te zien en aan te pakken. Eerst krijg je een overzicht van de belangrijkste biodiversiteitsproblemen, vervolgens komen cruciale hotspots aan bod, om te eindigen met enkele mogelijke oplossingen.
Watersysteemkennis als basis voor herstel beekdalen Singraven Sovon Vogelonderzoek
Marcel Horsthuis, ecoloog bij de Bosgroep Midden Nederland, presenteerde op de Landelijke Dag van Sovon in 2016 een verhaal over Landgoed Singraven. Behalve kennis van bodem en water, fauna en flora is landgebruik van belang voor het realiseren van functies en doelen in beekdalen tbv natuurherstel, waterbeheer 21ste eeuw en klimaatbuffer.
Het broedseizoen is voorbij en vele vogels zijn alweer op trek, maar een aantal blijft in Nederland overwinteren. Gedurende deze workshop voor beginnende vogelkijkers gaan we aan de slag met het herkennen van de Friese overwinterende watervogels. Hierbij leer je ook meer over de ecologie van deze vogels; waar komen ze voor, hoe overwinteren ze, welke gaan eventueel nog op trek of zijn juist naar Nederland getrokken? We sluiten de workshop af met leuke watervogelquiz!
Met het najaar in het vooruitzicht zullen de ganzen langzamerhand Fryslân weer bezoeken vanuit hun broedgebied. Maar welke soorten ganzen zijn er waar in Fryslân te verwachten en in welke hoeveelheid?
In deze workshop worden diverse soorten ganzen uitgelicht en gaan we oefenen met de herkenning en het tellen van (grote) groepen ganzen. Leuk om te doen!
Vogels hebben net als mensen slaap nodig om te functioneren. Dit wordt buiten het broedseizoen door veel vogelsoorten in groepen gedaan op zogenaamde slaapplaatsen. Voor slaapplaatstellers is dit een uitgelezen mogelijkheid om onder andere de aantallen in kaart te brengen. Waarom vogels samen slapen op een slaapplaats, wat het tellen van slaapplaatsen aan informatie oplevert en hoe u zelf mee kunt doen zal in deze lezing ten gehore worden gebracht.
Voor stichting Anemoon hebben we dit jaar weer de Zeggenkorfslak en de Platte schijfhoren in Friesland in kaart gebracht. Voor de wetenschap en eigen studie hebben we de andere soorten korfslak ook geïnventariseerd.
Dit jaar is gewerkt aan een nieuwe lijst met soorten van Fries belang. Ook de vlinders zijn daarin meegenomen en voor het eerst ook de nachtvlinders. De lijsten zijn nog niet definitief, maar toch zullen we er al een presentatie over geven. Behalve de lijsten zelf zal er uitgebreider worden ingegaan op een paar ‘Friese’ vlinders. Hoe gaat het daarmee, en wat kunnen we doen om ze te helpen? Uiteraard wordt de presentatie verluchtigd met schitterende foto’s.
Broedvogels singels en wallen_Friese vrijwilligersdag-3 sept 2022.pptxSovon Vogelonderzoek
Het coulisselandschap van de Noardlike Fryske Wâlden (NFW) is een landelijk bolwerk voor een aantal houtwalspecialisten onder de broedvogels. Maar de samenstelling en dichtheid van de broedvogelgemeenschap van singels en wallen is in de NFW wel anders dan in Zuidoost-Fryslân. Dat heeft te maken met de samenstelling van de singels en wallen en met het landschap. Waar het verschil in zit, ga ik vertellen in de presentatie. Uit de habitatanalyse leid ik ook beheeraanbevelingen af voor de agrarische collectieven.
Insecten komen bij de provincie Fryslân steeds hoger op de agenda en de argusvlinder is zelfs uitgeroepen tot provinciale doelsoort. In de Argustelling worden de argusvlinder en de groene glazenmaker door vrijwilligers in beeld gebracht. Hoe dat werkt en wat de resultaten zijn, komt in deze lezing aan de orde. Ook hoe we de komende jaren gaan inzetten op bredere insectenmonitoring en hoe u daarbij kunt helpen.
Sinds 2017 monitoren Altenburg & Wymenga en de Zoogdiervereniging samen de Noordse woelmuis in Fryslân. De monitoring vindt plaats door op vaste locaties keutels te zoeken en te verzamelen. Middels DNA-analyse kan vastgesteld worden van welke soorten de keutels afkomstig zijn. Op deze manier kan de verspreiding van de Noordse woelmuis en die van concurrerende soorten woelmuizen in beeld gebracht worden. Sinds 2017 is de toch al beperkte verspreiding van de Noordse woelmuis in Fryslân verder afgenomen en is de soort waarschijnlijk uit een aantal leefgebieden verdwenen. In de presentatie wordt ingegaan op de factoren die hiervoor verantwoordelijk zijn. Op 2 september vindt een excursie plaats naar de Grutte en Lytse Griene in het Sneekermeergebied, waarbij we laten zien hoe die keutels gevonden kunnen worden. Tevens wordt dan ingegaan op verbetermaatregelen die in het gebied worden getroffen voor de Noordse woelmuis.
1. Zes jaar NESTKAST
2009 -2015
Het landelijk NEtwerk voor
STudies aan nestKASTbroeders
Leo Ballering (Vogelwacht Uden, @SovonNBrOost)
Ronald Beskers (VWG het Gooi en Omstreken)
2. Inhoud
• Wat is NESTKAST?
• Hoe hebben we het bereikt?
• Wat willen we nog meer?
3. • Netwerk van amateur nestkastonderzoekers (controleurs en
ringers), professionele nestkastonderzoekers (NIOO-KNAW,
Nederlands Instituut voor Ecologie), het Vogeltrekstation
(VT) en Sovon Vogelonderzoek Nederland
• richt zich speciaal op kleine zangvogels (mezen, mussen,
vliegenvangers, etc.) en enkele andere soorten waarvoor
geen landelijke werkgroep voor gegevensinzameling is, zoals
Bosuilen
• Verzamelen en uitwisselen van gegevens,
wetenswaardigheden en ervaringen op het
gebied van nestkastenonderzoek.
• Jaarlijkse publicatie van alle gegevens
• NESTKAST Yahoo nieuwsgroep
• Presentaties bij vogelwerkgroepen
Wie
Waarvoor
Wat
Hoe
4. Waar komen onze gegevens vandaan?
• Nestkastwerkgroepen uit heel het land kunnen gegevens insturen
• Via het Sovon Nestkaartenprogramma
• Beste methode, gegevens per nest
• Via een verzamelformulier
• Alle gegevens per soort op een hoop
5. Wat hebben we bereikt?
Kennis- en enthousiasme overdracht!
• Toenemende groep waarnemers en nestkasten
• 88.654 eieren / 75.040 jongen / 65.922 uitgevlogen jongen (2014)
• 5.863 K / 3.368 P / 1.155 BVL / 383 BKL / 243 S / 119 RM / 108 ZM
• 63 BU / 62 GR / 55 HOL / 40 H / 37 GVL / 23 R / 22 Gla / 18 W /
• 14 Ka / 8 GBS / 6 WKW / 3 Mat / 1 DH
2009 2010 2011 2012 2013 2014
# deelnemers 76 64 59 61 69 147
# terreinen 137 135 144 141 169 290
# nestkasten 6.591 15.231 14.808 11.945 11.769 14.112
6. Wat hebben we bereikt?
Kennis- en enthousiasme overdracht!
• Grote groep vrijwilligers die hun ei kwijt kan
• Vergrijzing is een groot probleem, mensen willen ondersteund worden
7. Wat hebben we bereikt?
Kennis- en enthousiasme overdracht!
• Zes jaarpublicaties (~50 pagina’s)!
8. Wat hebben we bereikt?
Kennis- en enthousiasme overdracht!
• Zes jaarpublicaties (~50 pagina’s)!
9. Wat hebben we bereikt?
• Jaarlijkse publicatie van broedbiologische gegevens van de
meest voorkomende nestkastbroeders (21 soorten)
• Nest- en Broedsucces
• Legbegin
• Legselgrootte
10. Wat hebben we bereikt?
• Jaarlijkse publicatie van broedbiologische gegevens van de
meest voorkomende nestkastbroeders (21 soorten)
• Eerste resultaten van 2015
Gemiddelde eerste eileg datum K P BKL BVL
Vogelwacht Uden
2014 7-apr 4-apr 2-apr 4-mei
2015 20-apr 18-apr 12-apr 5-mei
VWG het Gooi e.o.
2014 9-apr 7-apr 7-apr 5-mei
2015 23-apr 20-apr 14-apr 8-mei
11. Wat hebben we bereikt?
• Jaarlijkse publicatie van broedbiologische gegevens van de
meest voorkomende nestkastbroeders (21 soorten)
• Vervolglegselpercentage
0
10
20
30
40
50
60
70
1992 1994 1996 1998 2000 2002 2004 2006 2008 2010 2012 2014
Percentage vervolglegsel Vogelwacht Uden
Koolmees Pimpelmees
12. Wat hebben we bereikt?
• Publicatie van regionale verschillen en trends
13. Wat hebben we bereikt?
• Publicatie van nest, eieren en jongen foto’s
Grote Bonte Specht
Lambert Verkuijlen
14. Wat hebben we bereikt?
• Publicatie van nest, eieren en jongen foto’s
Glanskop, Minne Feenstra
15. Wat wilden we bereiken?
• Publicatie van opmerkelijke zaken in en om de nestkasten
Frank Peters Christiaan Both
16. Wat hebben we bereikt?
• Publicatie van opmerkelijke zaken in en om de nestkasten
Pieter Wouters Leo Ballering
17. Wat hebben we bereikt?
• Publicatie van opmerkelijke zaken in en om de nestkasten
Ronald Beskers Frank Peters
18. Wat wilden we bereiken?
• Publicatie van opmerkelijke zaken in en om de nestkasten
Henri Bouwmeester Leo Ballering
19. Wat hebben we bereikt?
Kennis- en enthousiasme overdracht!
• Fotokaarten Nestjonge vogels
• Mezen, Boomklevers, Bonte vliegenvanger, Huismus, Spreeuw
• Hulp bij leeftijdsbepaling van jongen in de kast
20. Wat hebben we bereikt?
Kennis- en enthousiasme overdracht!
21. Wat hebben we bereikt?
Kennis- en enthousiasme overdracht!
Leeftijdenkaart nestjonge spreeuwen
22. Wat willen we nog meer?
Meer legsels van ‘bijzonderdere soorten!
Jaarlijks 4.500 legsels, 30.000 eieren Jaarlijks 300 legsels, 2.000 eieren
n=11 n=159
n=1603n=198
24. Wat willen we nog meer?
Andere biotopen
• Bijna al onze gegevens komen uit
• Gemengde bossen
• Hoge zandgronden
• Wij willen graag informatie uit
• Naaldbossen
• Bebouwde kom / tuintjes!
• kleigronden
27. Wat willen we nog meer?
• Naast werkgroepen met groot aantal nestkasten willen we ook de individuele
waarnemers met één of een paar nestkasten in zijn tuin
28. Wat willen we nog meer?
Jullie gegevens!
•Er zijn ongeveer 4,5 miljoen tuinen in Nederland,
met nestkasten in 5% van de tuinen = 225.000
tuinen met nestkasten
•Controleer en geef door die gegevens (Nestkaart
light)
•Zeker van de bijzondere soorten!
29. Met dank aan!
• Louis Vernooij NIOO
• Henri Bouwmeester VWG NIVON Goor / NIOO
• Jeroen Nienhuis Sovon Vogelonderzoek Nederland
• Frank Majoor Sovon Vogelonderzoek Nederland
• Chris van Turnhout Sovon Vogelonderzoek Nederland
• Henk van der Jeugd Ringcentrale / Vogeltrekstation
• Marcel Visser NIOO
• Alle nestkastcontroleurs en ringers!