Lezing van Gerrit Gerritsen over jonge Grutto's. Landelijke Dag 2016. https://www.sovon.nl/ld16/grutto

1. Gerrit Gerritsen -Vogelbescherming Nederland
SOVON/RUG
Het verrassende leven
van jonge grutto’s

2. Weidevogelprogramma Vogelbescherming
1
• Campagne Red de RijkeWeide
• Nationaal netwerk weidevogelboeren
• Kerngebieden
• Voedselproject
• Lobby (EU, EZ en provincies)
• Wetenschappelijk onderzoek

3. Campagne Red de Rijke Weide
2
• 100.000 handtekeningen aan Stas Dijksma om 20% rijke
weidelandschap te sparen
• 2xWeidetop
• Film Boerderij van deToekomst bijVARA’sVroegeVogels
• Grutto als nationale vogel
• NRC Charity Award gewonnen

4. NRC Charity Award 2014

5. Nationaal netwerk weidevogelboeren
4

6. Voedselproject: van pilots naar supermarkten
• RijkeWeidekaas sinds 2014
• 4WeideWeelde-producten in 2016
5

7. Kerngebieden
• Amstelland
• Eemland
• Idzega
• Terschelling www.polderpracht.nl

8. 7

9. Waarom jongentellingen ?
Onderzoek zegt: adultenoverleving = gemiddeld 85% per jaar
• Populatie-afname door onvoldoende reproductie; een Nederlands
probleem
• 40 jaar weidevogelbeleid in NL weinig effectief;
Vogelbescherming wees overheden daar vaak op, zonder resultaat
• Vogelbescherming vraagt op 8 november aan de EC om
Nederland in gebreke te stellen, op basis van EU-Vogelrichtlijn
8

10. Grutto-kalender
• 10 mei-8 juni: vliegvlug in 24 dagen
• 8 juni-begin juli: circa 24 dagen rondhangen rond
geboorteplek; de meeste oudervogels vertrekken
• Juli: in droge zomers muggenlarven eten in
wetlands; in natte zomers wormen eten in natte
graslanden
• Juli-augustus: vertrek uit Nederland
9

11. Herkenning jongen foto Astrid Kant
10

12. Een jong jong foto Astrid Kant
11

13. Hoe tel/schat je het aantal jongen?
Problemen tijdens landelijke tellingen 2006-2010:
• In juli relatief weinig tellers beschikbaar
• In natte zomers veel geschikte plekken; extra
tellers nodig!
• In droge zomers vallen veel kleine wetlands droog
en concentreren jongen zich in grote lastig telbare
wetlands, zoals Oostvaardersplassen
12

14. Resultaten 2006 - 2010
13

15. Leefgebied jonge grutto’s
14

16. Aantal jonge grutto’s per gebied
15

17. Verspreiding jonge grutto’s
16

18. Uitgangspunten nieuwe methode
17
In 2010 aanbeveling voor nieuwe methode van Freek Nijland,
Hans Schekkerman enWolfTeunissen:
Gebruik gekleurringde jongen als basis voor steekproeven
Aannames
• Populatie is gesloten (41% reststerfte bij 19 dagen)
• Geen verlies van kleurringen
• Alle jongen hebben gelijke waarneemkans

19. Aantal gekleurringde grote jongen
2011-2016
18
Totaal 1351 wv 40% door profs
FRL Ameland VHL NH OV UT rest

20. Zwerfgedrag jongen in Nederland
in ringgebied buiten ringgebied
19

21. Zwerfgedrag jongen per provincie
(vanaf 20 wrn)
95 91
79 76
57
42
5 9
21 24
43
58
0
20
40
60
80
100
120
OV NH FR Ameland ZH UT
buiten ringgebied
in ringgebied
20

22. Zwerf/trek gedrag van jongen uit ZW-FRL
(15%) n=304
FRL NH Wadden GR FL ZL OV
21

23. Oostvaardersplassen foto Gerrit Gerritsen
22

24. 23

25. Biesbosch-Tongplaat foto Hans Gebuis
24

26. 25

27. Biesbosch-Tongplaat foto Hans Gebuis
26

28. Foto Ben Bronk
27

29. Foto Merijn Loeve
28

30. Schatting aantal vliegvlugge jongen
jaar schatting
aantal jongen
aantal jongen
nodig
%
2011 6.500 14.000 46
2012 10.700 12.500 86
2013 8.900 12.500 71
2014 4.600 12.200 38
2015 7.000 11.300 62
2016 3.750 11.300 33
29

31. www.vogelbescherming.nl info@vogelbescherming.nl
Dank u wel