An Integrated View of Potassium Homeostasis. Evidence based journal club b Volkan Demircan

1. Dr. N. Volkan Demircan
Disorders of Fluids and Electrolytes Julie R. Ingelfinger, M.D., Editor
An Integrated View of Potassium
Homeostasis
Michelle L. Gumz, Ph.D., Lawrence Rabinowitz, Ph.D., and Charles S. Wingo, M.D.

2. Potasyum Hemostazı
 Normal plazma potasyum(K) düzeyi 3.5-5
mmol/L
 Vücutta K dengesini sağlayan birçok mekanizma
var
 K dengesinin önemi hipo veya hiperkalemi
durumunda daha iyi anlaşılır.

3. K bağımlı işlemler
 İstirahat membran potansiyelinin oluşumu
 Nöronal,musküler ve kardiyak dokuda akisyon potansiyelinin
yayılımı
 Hormon sekresyon ve aktivitesi
 Vasküler tonus
 Sistemik kan basıncı kontrolü
 GIS motilitesi
 Asit-baz hemostazı
 Glukoz-insülin metabolizması
 Mineralokortikoid aktivitesi
 Renal konsatrasyon kapasitesi
 Sıvı-elektrolit dengesi

4. Potasyum Dengesi
 Vücutta ekstraselüler K miktarı 60-80 mmol
 Plazma K miktarı 20-25 mmol
 Diyetle alınan günlük K miktarı bu rakamların
çok üzerinde olmasına rağmen, plazma K düzeyi
gün içerisinde en fazla %10 oranında değişim
göstermektedir.

5. Sirkadyen ritim
 Gün içerisinde plazma kortizol ve aldesteron
düzeyleri değişim göstermekte
 Buna bağlı olarak K seviyelerinde de dalgalanma
oluyor.
 Zamanı gözardı ederek rastgele ölçülen K
miktarına göre günlük K atılımını hesaplamaya
kalkarsak hatalı bir sonuç elde etmiş oluruz.
5

6. Potasyum regülasyonu
1-) Eksternal
 Diyetle alınan potasyumun ne kadarının vücuda
gireceğini düzenler
2-) İnternal
 Vücuda alınan K nın hücreiçi ve dışı dağılımının
yapılması (%98 intraselüler)
6

7. Eksternal regülasyon
 Sirkadyen ritim daha çok eksternal regülasyon ile
ilgili
 Negatif feed back (plazma K düzeyine bağlı)
 Feed-forward (barsak reseptörleri, kaliüretik
faktörler)
 Prediktif(suprakiazmatik nükleus, sirkadyen
ritim)
7

8. İnternal regülasyon
 Na-K ATPaz- K sızma kanallarının dengeli
çalışması
 İnsülin, katekolaminler ve mineralokortikoidler
potasyumu hücre içine sokar.
8

9. 9

10. 10

11. Vaka-1
 11 yaş, erkek- hipokalemi ve kas güçsüzlğü
 Gece saat 3 te alt ekstremitelerde paraliz ve üst
ekstrmitelerde güçsüzlük şikayeti ile uyanıyor.
 Bu ataklar senede 3-4 kere tekrarlıyor ve genelde
uyluk kasları etkileniyor.
 Saat 5 te hastaneye geldiğinde ölçülen K 1.6
mmol/L , 40 mmol K oral veriliyor.
 Semptomların geçmemesi üzerine 40 mmol/L
KCL %0.9 salin ile 2 saatte gidecek şekilde
veriliyor. 11

12. Vaka-1
 Serum K değeri 1.7 mmol/L olarak ölçülüyor.
 İnfüzyon sonrası oral olarak 100 mmol K daha
veriliyor. 11.45 te K değeri 2.2 mmol/L olarak
ölçülüyor ve kas gücü artıyor. Takibinde K
değereri 3.7 ile 4.8 mmol arasında seyrediyor.
 Tiroid hormonları normal saptanıyor.
 Hasta asetozolamid, KCI tablet ve yüksek K
içeren diyetle taburcu ediliyor.
12

13. Vaka-1
 Familyal hipokalemik periyodik paralizi
 Hücre içine K alımı atılımından daha hızlı
 Toplam K miktarında belirgin bir değişme yok
 Bu tarz durumlarda dışardan K replasmanı öncelikle
tavsiye edilmez.
13

14. Vaka-2
 35 yaş, kadın bulantı, kusma, kas güçsüzlüğü
 Nefrolithiyazis öyküsü +
 TA 108/88 Nb 110, kas gücü 3/5, K 1.6
mmol/L, EKG de U dalgaları, USG de
nefrokalsinozis
 IV K 40 mmol %5 dextroz ile verilmiş. Kas
gücü 1/5 k 1.2 mmol/L. Yoğun bakıma aınmış
40-60 mmol K salin infüzyonu ile verilmiş K 3.6
mmol /L ye yükselmiş, semptomlar gerilemiş.
14

15. Vaka-2
 Tip-1 distal RTA
 25 ml potasyum sitrat ve sitrik asit solüsyonu
4x1 ile taburcu edilmiş.
 Glukoz solüsyonları insülin miktarını artırarak
hipokaleminin derinleşmesine neden olabilir.
 K açığının kapatılması için oral replasman tercih
edilmeli, IV verilecekse glukoz-free solüsyonlar
kullanılmalı
15

16. K tutulumu
 K böbreklerde proximal tübül ve henle
kulbundan emilir.
 K atılımı temel olarak distal tübül ve kollektör
duktuslardaki sekresyon-geri emilim farkına
görre belirlenir.
 K atılımı belirleyen faktörler hemostatik ve non-
hemostatik olarak ikiye ayrılabilir.

17. 17

18. Asidoz-Alkaloz
 Asidoz  Hiperkalemi
 Alkaloz  Hipokalemi

19. 19

20. Vaka-3
 32 yaş erkek, persistant hipokalemi
 İnşaat işçisi, iş kazası sonrası laserasyon
nedeniyle kan sayımı yapılıyor ve K 1.8 mmol/L
olarak saptanıyor, yoğun bakıma alınarak IV K
replasmanı başlanıyor.
 Sonraki 3 gün boyunca 180 mmol ü IV olmak
üzere yaklaşık 500 mmol K replasmanı yapılıyor .
K değeri 2.2 mmol de sabitleniyor. 80 mmol
KCL 1x1 ve yüksek K içerikli diyet ile
nefrolojiye yönlendiriliyor.

21. Vaka-3
 Gitelman sendromu
 Amilorid ile K 3.1-3.3 mmol/L
 Spironolakton başlanıyor ancak yan etkileri
nedeniyle kesiliyor.
 Hasta 25 yıl boyunce sorunsuz takip ediliyor.

22. Vaka-4
 58 yaş, kadın , K 2mmol/L, 3 senedir
intermittant hipokalemisi var, yorgunluk şikayeti
var.
 Hipomagnezemi+
 60 mmol oral, 40 mmol IV K ve 16 mmol Mg
replasmanı yapılıyor. K 2.5 mmol/L, Mg 3 mmol
22

23. Vaka-4
 Hastanın daha sonra laksatif ilaç kullandığı
öğrenildi.
 K kısıtlı diyet uygulandığında 24 saatlik idrarda
K atılımı 20 mmol un altında olmalıdır.
 Açıklanamayan hipokalemi durumlarında
hipomagnezemi, laksatif-diüretik kullanımı,
kaçamak kusmalar akılda tutulmalı
23

24. Sirkadyen ritim
 Öğle saatlerinde K atılımı daha fazla
 K atılımı da sirkadyen ritime bağlı olarak jet-lag
etkisi gösteriyor.
 Diyetle alınan K miktarı K atılımını etkiliyor.
24

25. Kortizol
 Sirkadyen ritmi düzenliyor.
 K atılımını artırıyor.
 Adrenalektomize hayvanlarda kortizol
verildiğinde 72 saatte K atılımı pik yapıyor.
 Kortizol santral ve periferik organlarda gerçek
bir ritim düzeleyici
25

26. Aldosteron
 Aldosteron K atılımını öğle saatlerinde arttırıyor.
 Sabah ve gece etkisiz.
 Aldosteron da sirkadyen ritim üzerinde etkili
 Sirkadyen ritim konusunda daha çok araştırmaya
ihtiyaç var.
26