2. գետերից։ Լիճը, գտնվելով Հայկական լեռնաշխարհի ցամաքային կլիմայի պայմաններում, ամենախիստ ձմեռներին անգամ, ամբողջովին չի սառցակալում: Օրգանական աշխարհն աղքատ է։ Ձկներից կա միայն տառեխ : Թռչնաշխարհին բնորոշ են որորներն ու ջրագռավները , որոնք այստեղ են գալիս հարևան Նազիկ լճից : Մերձափնյա բնակչությունը զբաղվում է ձկնորսությամբ և աղի արդյունագործությամբ։ Հնագույն ժամանակներից ի վեր լճում եղել է նավարկություն։ Լիճն ունի պոտենցիալ հիդրոէներգիայի մեծ պաշար:
3. Սուրբ խ աչ եկեղեցի ն գտնվում է Վանա լճի Աղթամար կղզում: Այն հայ ճարտարապետության կոթողներից մեկն է: Հնում եղել է Հայաստանի հոգևոր խոշոր կենտրոն՝ Աղթամարի վանական համալիրի բաղկացուցիչ մասը։ Պատկանում է քառակուսի հատակագծով, զույգ ավանդատներով, գմբեթավորված եկեղեցիների տիպին։
4. Կառուցվել է Վասպուրականի իշխան Գագիկ Արծրունու պատվերով` ճարտարապետ, քանդակագործ և նկարիչ Մանվելի կողմից։ Տաճարի արտաքին պատերը զարդարված են 6 հորիզոնական շարք կազմող զարդաքանդակներով, որոնք չեն խախտում պատերի հարթությունը։ Զարդաքանդակները ստեղծելիս Մանվելը հաշվի է առել հնարավոր դիտանկյունները և տարբեր ժամերի լուսավորությունը:
![[object Object],Վանա լիճ](https://image.slidesharecdn.com/vanalich-110131060521-phpapp02/85/Vana-lich-1-320.jpg)
