2. sinaunang awitin ng ating mga
ninunong Pilipino
lumaganap na bago pa tayo
sakupin ng mga Kastila
nagsimula bilang may sukat at
tugma
AWITING-BAYAN
3. ito’y nilapatan ng himig upang
maihayag ito ng paawit
Ang bansang Pilipinas ay
mayroon ng sariling kultura at
tradisyon kagaya ng pagkanta
ng mga awiting-bayan.
AWITING-BAYAN
5. Nagsimula bilang mga tula o
tugma.
Nilapatan ito ng himig kaya
nabuo ang makatawag-pansin
na awiting-bayan.
AWITING-BAYAN
6. tumutukoy sa bilang ng
pantig(syllable) sa bawat
taludtod na bumubuo sa
isang saknong
Ang pantig ay tumutukoy sa
paraan ng pagbasa.
SUKAT(measure)
7. Ang karaniwang bilang ng
pantig sa bawat taludtod ay
wawalohin (8),
lalabindalawahin (12),
lalabing-animin (16),
lalabingwalohin (18)
SUKAT
8. Ang ba/ba/e sa lan/sa/ngan
wawalohin (8)
lalabindalawahin (12)
A/king di/na/ra/ma sa ha/nging ha/ba/gat
9. ito ay mga grupo ng
taludtod
linya ito ng mga tula
SAKNONG(stanza)
10. Si Pilemon , si Pilemon
Nangisda sa karagatan
Nakakuha , nakakuha
Ng isda na tambasakan
Pinagbili, pinagbili
Sa sira-sirang palengke
Ang kinita konting pera
Sakto pambili ng tuba
HALIMBAWA
1
2
11. isang linya o hanay ng
mga salita na makikita
sa bawat saknong sa
isang tula
TALUDTOD(verse)
12. Si Pilemon , si Pilemon
Nangisda sa karagatan
Nakakuha , nakakuha
Ng isda na tambasakan
Pinagbili, pinagbili
Sa sira-sirang palengke
Ang kinita konting pera
Sakto pambili ng tuba
HALIMBAWA
UNANG TALUDTOD
IKALAWANG TALUDTOD
IKATLONG TALUDTOD
IKAAPAT NA TALUDTOD
IKALIMANG TALUDTOD
IKAANIM TALUDTOD
IKAPITONG TALUDTOD
IKAWALONG TALUDTOD
14. DALAWANG URI NG TUGMA
Tugmang ganap – ito ay
isang uri ng tugma na
tumutukoy sa
magkakatulad ang sukat o
bilang ng mga pantig sa
bawat taludtod gayundin
ang tunog ng mga huling
pantig o dulumpantig sa
bawat taludtod.
Karaniwang Tugma -
May
magkakaparehong
patinig sa huling
pantig o dulumpantig
subalit nagkakaiba
ang huling katinig sa
bawat taludtod
15. Aling pag-ibig pa ang hihigit kaya
Sa pagkadalisay at pagkadakila
Gaya ng pag-ibig sa tinubuang lupa?
Aling pag-ibig pa? Wala na nga, wala
TUGMANG GANAP
Mula sa “Pag-ibig sa Tinubuang Lupa”
ni Andres Bonifacio
16. Pinipintuho kong bayan ay paalam,
Lupang iniirog ng sikat ng araw
Mutyang mahalaga sa dagat Silangan,
Kaluwalhatiang sa ami’y pumanaw
KARANIWANG TUGMA
17. paggamit ng masining na salitang
nagbibigay ng higit na kariktan sa
tula
sadyang inilalayo ang paggamit ng
mga karaniwang salita upang higit
na maging mabisa at kaakit-akit
ang tula
TALINGHAGA (PAGGAMIT NG TAYUTAY)
18. Mga TAYUTAY (figures of
speech)ang isa sa
karaniwang ginagamit sa
pagbibigay ng talinhaga
sa tula.
TALINGHAGA (PAGGAMIT NG
TAYUTAY)
19. Nagmumurang Kamyas – matanda na
nagbibihis bata o nag-aastang
parang bata
Balat-sibuyas – sensitibo,
maramdamin, madaling mapikon
HALIMBAWA NG MGA
MATATALINGHAGANG SALITA
20. Isang kahig, isang tuka – mahirap
Magmamahabang dulang – mag-
aasawa
Makabagbag damdamin -
nakalulungkot
HALIMBAWA NG MGA
MATATALINGHAGANG SALITA
22. Paghahambing ng dalawang
magkaiba subalit may pagkakaugnay
na mga bagay at ginagamitan ng
mga pariralang tulad ng, paris ng,
kawangis ng, tila, sing, sim,
magkasing, magkasim at iba pa.
23. HALIMBAWA:
1. Tila yelo sa lamig ang kamay ng
ninenerbyos na mang-aawit.
2. Ikaw ay kasing tapang ng isang
leon.
24. naghahambing din subalit
direkta ang paghahambing ng
dalawang bagay at hindi
ginagamitan ng mga panlapi
at salitang naghahambing.
26. Pagsasalin ng mga
katangian ng isang tao
tulad ng talino, gawi at
kilos sa mga bagay na
walang buhay.
27. HALIMBAWA:
1. Ang mga bulaklak ay
sumasayaw sa paghihip ng
hangin.
2. Niyakap ako ng malamig na
hangin.
28. sadyang pinalalabis o
pinakukulang ang kalagayan
o katayuan ng tao o bagay
na tinutukoy
29. HALIMBAWA:
1. Handa kong kunin ang buwan at mga
bituin mapasagot lang kita.
2. Lumuha ng dugo ang anak subalit hindi
niya na maibabalik pa ang buhay ng
kanyang ina.
30. Leron leron sinta
Sabi niya ako lng mahal niya
Di ko knows meron pay lng iba
Oh it hurts talaga
Magmukhang tanga
Editor's Notes
*talinghaga ito ay maikling kuwentong may aral na kalimitang hinanhango mula sa bibliya.
*amoy tsiko – nakainom *bahag ang buntot – duwag * nagbibilang ng poste – walang trabaho * tulak ng bibig – salita lamang
*alimuom- tsismis * bukas palad – matulungin * buwayang lubog – taksil sa kapwa