TPE

Τεχνολογίες
της Πληροφορίας
και της Επικοινωνίας

Στυλιανός Ιωάννου
Πάρεδρος Π.Ι.

Μάρτιος 08

1

θέµατα που ενδιαφέρουν...

Ορολογία
Τεχνολογική διάσταση
Παιδαγωγική διάσταση
Εργαλεία εφαρµογής
2


Α΄ µέρος

Ο ρ ο λ ο γ ί α

3

Τεχνολογίες της Πληροφορίας και της Επικοινωνίας

ορολογία....

Τεχνολογία
Εκπαιδευτική Τεχνολογία
Πληροφορική
Πληροφορία
ΤΠΕ
ΤΠΕ 4


Η συσσώρευση γνώσεων από το
παρελθόν µέχρι σήµερα µε στόχο
τη βελτίωση της ζωής του
ανθρώπου σε θεωρητικό και
πρακτικό επίπεδο

5

Εκπαιδευτική Τεχνολογία 1/2

«Εφαρµογή γνώσεων, συστηµάτων και
τεχνικών για τη βελτίωση της
ανθρώπινης γνώσης»
γνώσης
Council for Educational Technology (1977)

6

Εκπαιδευτική Τεχνολογία 2/2

«Ένα οργανωµένο σύστηµα (µεθόδων
και συσκευών) για την επίλυση /
βελτίωση ζητηµάτων που σχετίζονται
µε τη διδασκαλία, τη µάθηση, την
έρευνα, την πληροφόρηση και την
αρχειοθέτηση»
Α. Ζευκιλής (1989)

7

(IST-Information Science & Technology)

Πληροφορική είναι η επιστήµη και η
τεχνολογία που έχει ως αντικείµενο την
έρευνα, συλλογή, αποθήκευση,
επεξεργασία, παραγωγή και µετάδοση
των πληροφοριών, χρησιµοποιώντας ως
κύριο εργαλείο-µέσο τον υπολογιστή

8

Πληροφορία

....είναι η ερµηνεία των
αποτελεσµάτων που µας δίνει κάθε
επεξεργασία δεδοµένων
(αναπαράσταση έννοιας, αντικειµένου, στοιχειώδους
µηνύµατος ή γεγονότος)

9



Οι τεχνολογίες που επιτρέπουν την
επεξεργασία, αποθήκευση και
επεξεργασία
µετάδοση
ποικιλίας αναπαραστάσεων
πληροφοριών
(σύµβολα-εικόνες-ήχοι-βίντεο....)

10



αφορούν κυρίως....
∆ιεπιφάνειες ανθρώπου – µηχανής
∆ιαδίκτυο
Πολυµέσα
Υπερµέσα

11



Όσο αφορά την εκπαίδευση αποτελούν µια
«µετεξέλιξη» της ευρύτερης έννοιας
µετεξέλιξη
«Εκπαιδευτική Τεχνολογία» και
χρησιµοποιείται αντί του όρου
Πληροφορική!!

12


Β΄ µέρος

Τεχνολογική ∆ιάσταση

13


Τεχνολογική ∆ιάσταση
Ζητήµατα που τίθενται :
I. Εξοπλισµός Σχολείων (υλικό-λογισµικό-διαδίκτυο)
II. Κατάρτιση (απόκτηση βασικών δεξιοτήτων στη χρήση του Η/Υ)
III.Επιµόρφωση (αξιοποίηση του Η/Υ στη διδακτική πράξη)

IV. Εκπαιδευτική αξιοποίηση (σε εκπαιδευτικά θέµατα
όπως απουσιολόγια, βαθµολογία, καρτέλες µαθητών, αλληλογραφία
κ.α.)
14


Γ΄ µέρος
: Παιδαγωγική διάσταση

Παιδαγωγική διάσταση

15

Οι ΤΠΕ στην εκπαίδευση
Ερωτήµατα που τίθενται ::
Ερωτήµατα που τίθενται
I. Ποια είναι τα εργαλεία που έχουµε στη
I. Ποια είναι τα εργαλεία που έχουµε στη
διάθεσή µας ;;
διάθεσή µας
II. Ποιοι είναι οι εκπαιδευτικοί //παιδαγωγικοί
II. Ποιοι είναι οι εκπαιδευτικοί παιδαγωγικοί
στόχοι που θέλουµε να πετύχουµε;
στόχοι που θέλουµε να πετύχουµε;
III.Πως µπορούµε να εντάξουµε τη χρήση του
III.Πως µπορούµε να εντάξουµε τη χρήση του
υπολογιστή στις πραγµατικές συνθήκες
υπολογιστή στις πραγµατικές συνθήκες
διδασκαλίας και µάθησης;
διδασκαλίας και µάθησης;
16

∆ιδασκαλία και υπολογιστές

Στο πλαίσιο των ερευνητικών δεδοµένων
η παρουσία του υπολογιστή στο σχολείο έχει
σηµατοδοτήσει την εφαρµογή πειραµατικών
αλλαγών στις παιδαγωγικές και διδακτικές
στρατηγικές οι οποίες κατά βάση στηρίζονται
στην εποικοδοµητική προσέγγιση.
∆ιδασκαλία και υπολογιστές
Συνέχεια
17
Σ. Ιωάννου / 17


Κάθε διδασκαλία είναι µια µορφή επικοινωνίας µε…

Προσωπικά µέσα Απρόσωπα Μέσα

Χρήση λόγου Πραγµατικά Αντικείµενα
Οπτικοακουστικά µέσα
Βιβλία - Κείµενα Πολυµέσα
Προφορικός λόγος Υπολογιστής

Παραδοσιακή ∆ιδασκαλία Εκπαιδευτική τεχνολογία
18

Σύγκριση µε παραδοσιακή διδασκαλία

Παραδοσιακή ∆ιδασκαλία

∆ιδασκαλία και
Τα εποπτικά µέσα
Εκπαιδευτική Τεχνολογία
χρησιµεύουν στον
Εµπλουτισµό της
Χρήση τεχνικών µέσων στη
διδασκαλίας
διδασκαλία και τη µάθηση

Η πορεία της διδασκαλίας
εξαρτάται µερικά ή και ολικά
από τα τεχνικά µέσα.
19

Από τα Απρόσωπα µέσα επικοινωνίας στη
διδασκαλία εστιάζουµε στον...

Υπολογιστής

Προγράµµατα Εκπαιδευτικό Λογισµικό
Πολυµέσων

Προβολέας τοίχου
(προβολή εικόνας οθόνης
υπολογιστή)
20


∆΄ µέρος

Χρονολογική εξέλιξη των ΤΠΕ
στην εκπαίδευση
21

θέµατα µελέτης
σχετικά µε τη χρονολογική εξέλιξη των ΤΠΕ
στην εκπαίδευση ενδιαφέρουν κυρίως....

Η διείσδυση των υπολογιστών στην
εκπαίδευση και ο ρόλος της Πληροφορικής
Τα µοντέλα αξιοποίησης του υπολογιστή στη

22

Από τις εκπαιδευτικές µηχανές στις
ΤΠΕ
χρονολογική εξέλιξη
εκπαιδευτική τεχνολογία
... - 1970
διδακτικές µηχανές

1970-80 πληροφορική προσέγγιση

η πληροφορική ως µέσο και
1980-90 ως γνωστικό αντικείµενο

1990- ... Πληροφορική και ΤΠΕ

Σ. Ιωάννου 23

Πληροφορική Προσέγγιση (1970-80)


1970-80 πληροφορική προσέγγιση

•πιλοτικές εφαρµογές
•αλφαβητισµός στους υπολογιστές
•διδασκαλία προγραµµατισµού (logo)
•∆ιδασκαλία / Μάθηση µε τη βοήθεια του υπολογιστή

Προγράµµατα (software):
•ερωτήσεων πολλαπλής επιλογής/ ηλεκτρονικά βιβλία
•εξάσκησης και εφαρµογής (drill and practice)
•προσοµοιώσεων
•έµπειρα διδακτικά συστήµατα

Η Πληροφορική ως µέσο και ως γνωστικό αντικείµενο (1980-
90)

η πληροφορική ως µέσο και
1980-90 ως γνωστικό αντικείµενο

•γενικευµένη εισαγωγή των Η/Υ στα σχολεία
•η πληροφορική ως στοιχείο γενικής κουλτούρας
•κατάρτιση για όλους στους υπολογιστές
•ο υπολογιστής ως εργαλείο στη διδασκαλία / µάθηση

•προγραµµατισµός υπολογιστών
•εξάσκησης και εφαρµογής (drill and practice)
•προσοµοιώσεων
•µαθησιακές προσεγγίσεις µε τη Logo

Οι ΤΠΕ ως µέσο (1990-...)
1990- ... η ένταξη των ΤΠΕ στην εκπαίδευση

•ως µέσο στη διδασκαλία / µάθηση
•ως γνωστικό εργαλείο έκφρασης και επικοινωνίας
•ως στοιχείο γενικής κουλτούρας
•δίκτυα υπολογιστών
•πολυµέσα / υπερµέσα/ εικονική πραγµατικότητα
•καθοδήγησης / διερεύνησης
•ανοικτά περιβάλλοντα
•προσοµοιώσεων / µοντελοποιήσεων


Μοντέλα παιδαγωγικής αξιοποίησης του
υπολογιστή

Η εισαγωγή της Πληροφορικής στην
Εκπαίδευση, τροφοδότησε την ιδέα της
Παιδαγωγικής αξιοποίησης του υπολογιστή σε
όλο το φάσµα του Προγράµµατος Σπουδών.

27

∆ιαπιστώνουµε ότι :

Ρόλοι της
Πληροφορικής στην
εκπαίδευση

Βασικές δεξιότητες
Βασικές δεξιότητες
στη χρήση του
στη χρήση του ∆ιδασκαλία και µάθηση
∆ιδασκαλία και µάθηση
υπολογιστή όλων των µαθηµάτων
όλων των µαθηµάτων
(γνωστικό αντικείµενο)
(γνωστικό αντικείµενο) (εκπαιδευτικό λογισµικό)
(εκπαιδευτικό λογισµικό)

28

µας ενδιαφέρει…

Ο ρόλος της Πληροφορικής στη
Ο ρόλος της Πληροφορικής στη
∆ιδασκαλία / Μάθηση
∆ιδασκαλία / Μάθηση
((Αξιοποίηση Εκπαιδευτικού Λογισµικού)
Αξιοποίηση Εκπαιδευτικού Λογισµικού)

29

Γεγονότα που επηρεάζουν την αξιοποίηση των ΤΠΕ στο
ελληνικό σχολείο:
• τεχνολογική εξέλιξη
• Εκπαιδευτικά έργα
• Υποδοµή των Σχολείων
• Απόψεις για την Παιδαγωγική αξιοποίηση του
• Εκπαιδευτικό Λογισµικό που παράγεται ή
προσαρµόζεται στα ελληνικά
• Επιµόρφωση των εκπαιδευτικών
30

Από τα µοντέλα αξιοποίησης του υπολογιστή που χρησιµοποιήθηκαν
διεθνώς από το 1970, όπως:

• Προγραµµατισµένη µε υπολογιστή διδασκαλία
(Skinner)

• Μερική αντικατάσταση του διδάσκοντα
(Intelligent Tutoring Systems – ITS)

• ∆ιδασκαλία βασισµένη στον υπολογιστή
(Computer Based Instruction ) – (CBI)

• Μάθηση βασισµένη στον υπολογιστή
(Computer Based Learning) – (CBL)
…….

31

… διαπιστώνουµε ότι επικρατεί η …

Μάθηση µε τη βοήθεια του υπολογιστή
(Computer Assisted Learning) – (CAL)

32

(Computer Assisted Learning)

Ο υπολογιστής ως δάσκαλος
Ο υπολογιστής ως δάσκαλος
(CAI tutorial)
(CAI tutorial)

∆ιδακτικό Άσκηση και εξάσκηση
Άσκηση και εξάσκηση
∆ιδακτικό
µοντέλο (CAI Drill and Practice).
(CAI Drill and Practice).
µοντέλο
Έµπειρο Σύστηµα/ Τεχνητή
Έµπειρο Σύστηµα/ Τεχνητή
νοηµοσύνη
νοηµοσύνη
(Intelligent CAI ή ICAI)
(Intelligent CAI ή ICAI)

33


Εκπαιδευτικά
Εκπαιδευτικά
Παιχνίδια
Παιχνίδια
Αποκαλυπτικό
Αποκαλυπτικό
µοντέλο
µοντέλο Προσοµοιώσεις
Προσοµοιώσεις

34


Εξερευνητικό Ενεργητική προσέγγιση
Ενεργητική προσέγγιση
Εξερευνητικό
µοντέλο
µοντέλο γνώσης (Piaget ––Bruner)
γνώσης (Piaget Bruner)

35


Αυτόνοµο Γλώσσα
Γλώσσα
Αυτόνοµο
µοντέλο προγραµµατισµού
προγραµµατισµού
µοντέλο
Logo
Logo

36

(Computer

Σύγχρονες απόψεις

Ο υπολογιστής ως µέσο ::
Ο υπολογιστής ως µέσο
Μοντελοποίησης
Μοντελοποίησης
∆ιερευνητικό
∆ιερευνητικό ∆ιερεύνησης
∆ιερεύνησης
µοντέλο
µοντέλο Ανακάλυψης
Ανακάλυψης
Εξάσκησης
Εξάσκησης
∆ηµιουργίας
∆ηµιουργίας
37


∆ιαπιστώνουµε ότι µέχρι σήµερα (εκτός
από περιπτώσεις µικρών ερευνών) δεν έχει
γίνει συστηµατική ερµηνευτική αξιολόγηση
για τα µαθησιακά οφέλη από την
αξιοποίηση του Εκπαιδευτικού Λογισµικού
σε διδακτικές – µαθησιακές διαδικασίες.

38

∆ιαπιστώνουµε επίσης ότι:

Ένας µικρός αριθµός εκπαιδευτικών
χρησιµοποιεί στη διδασκαλία του ορισµένα από
τα διαθέσιµα εργαστήρια από …

• Προσωπικό ενδιαφέρον

• Την ένταξη σε επιµορφωτικό πρόγραµµα

39

Συµπεραίνουµε ότι µέχρι σήµερα η
παρουσία των ΤΠΕ στην ελληνική
εκπαίδευση ενώ προκάλεσε τον
ενθουσιασµό εκπαιδευτικών, µαθητών,
γονέων εντούτοις παραµένει στο
περιθώριο της ζωής του σχολείου και δεν
παρουσιάζει ουσιαστικά διδακτικά και
µαθησιακά οφέλη.

40


Ε΄ µέρος
– Αξιοποίηση των ΤΠΕ στη διδασκαλία και τη µάθηση

Αξιοποίηση των ΤΠΕ στην
41

Αξιοποίηση των ΤΠΕ στη διδασκαλία / µάθηση.

Μερικά ζητήµατα που τίθενται:
Μερικά ζητήµατα που τίθενται:
1. ∆ιευκόλυνση του έργου των εκπαιδευτικών
1. ∆ιευκόλυνση του έργου των εκπαιδευτικών
2. Βελτίωση της παρεχόµενης εκπαίδευσης
2. Βελτίωση της παρεχόµενης εκπαίδευσης
3. Συµβολή στην επίτευξη διδακτικών και
3. Συµβολή στην επίτευξη διδακτικών και
µαθησιακών στόχων
µαθησιακών στόχων
4. Αλλαγή των σχέσεων µαθητών και διδασκόντων
4. Αλλαγή των σχέσεων µαθητών και διδασκόντων
5. Παρότρυνση για συµµετοχή στην εκπαιδευτική
5. Παρότρυνση για συµµετοχή στην εκπαιδευτική
διαδικασία
διαδικασία
42


Μια ολοκληρωµένη προσέγγιση απαιτεί:
Μια ολοκληρωµένη προσέγγιση απαιτεί:
1. Συντονισµένες ενέργειες στο πλαίσιο του
1. Συντονισµένες ενέργειες στο πλαίσιο του
συνολικού εκπαιδευτικού σχεδιασµού
συνολικού εκπαιδευτικού σχεδιασµού
2. Μέτρα στήριξης που διευκολύνουν και
2. Μέτρα στήριξης που διευκολύνουν και
ενεργοποιούν του εκπαιδευτικούς
ενεργοποιούν του εκπαιδευτικούς
3. Επανασχεδιασµός του Προγράµµατος
3. Επανασχεδιασµός του Προγράµµατος
Σπουδών µε την ενσωµάτωση της χρήσης των
Σπουδών µε την ενσωµάτωση της χρήσης των
ΤΠΕ.
ΤΠΕ.
43

Παράµετροι:
Παράµετροι:
•• Τεχνολογική Επιµόρφωση
Τεχνολογική Επιµόρφωση
•• ∆ιδακτική των επιστηµών µε χρήση των ((ΤΠΕ)
∆ιδακτική των επιστηµών µε χρήση των ΤΠΕ)
•• Χαρακτηριστικά µαθησιακού περιβάλλοντος µε την
Χαρακτηριστικά µαθησιακού περιβάλλοντος µε την
παρουσία του υπολογιστή.
παρουσία του υπολογιστή.
•• Παιδαγωγικές καταστάσεις και δραστηριότητες µε
Παιδαγωγικές καταστάσεις και δραστηριότητες µε
τη βοήθεια του υπολογιστή
τη βοήθεια του υπολογιστή
•• ∆ιδακτικό συµβόλαιο ((αλληλεπίδρασηδασκάλου ––
∆ιδακτικό συµβόλαιο αλληλεπίδραση δασκάλου
µαθητή)
µαθητή)
•• Γνωστικές δυσκολίες των µαθητών
Γνωστικές δυσκολίες των µαθητών 44

Ερώτηµα Ι : :
Ερώτηµα Ι

Ποια είναι τα εργαλεία που έχουµε στη διάθεσή µας ;;
Ποια είναι τα εργαλεία που έχουµε στη διάθεσή µας

••Εκπαιδευτικό Λογισµικό
Εκπαιδευτικό Λογισµικό
••Χαρακτηριστικά και οι δυνατότητες του διαθέσιµου
Χαρακτηριστικά και οι δυνατότητες του διαθέσιµου
ΕΛ για:
ΕΛ για:
α) ∆ιερευνητική και συνεργατική µάθηση
α) ∆ιερευνητική και συνεργατική µάθηση
β) Επίλυση προβληµάτων
β) Επίλυση προβληµάτων

45

Ερώτηµα ΙΙ :

Ποιοι είναι οι εκπαιδευτικοί στόχοι που θέλουµε να
πετύχουµε µε την αξιοποίηση του ΕΛ που έχουµε
στη διάθεση µας ;

• Απλός Στόχος:
∆ιάνθιση / εµπλουτισµός του διδακτικού έργου
(µικρός βαθµός δυσκολίας)

• Σύνθετος / Φιλόδοξος στόχος:
Ουσιαστική παρέµβαση στο διδακτικό έργο
(σηµαντικός βαθµός δυσκολίας)
46


Για τους Σύνθετους στόχους απαιτείται
Για τους Σύνθετους στόχους απαιτείται
••Κατάλληλη προετοιµασία ((τεχνολογικήκαι παιδαγωγική)
Κατάλληλη προετοιµασία τεχνολογική και παιδαγωγική)
••Οργάνωση του εκπαιδευτικού πλαισίου
Οργάνωση του εκπαιδευτικού πλαισίου
••Συντονισµός ενεργειών
Συντονισµός ενεργειών
••∆ιάθεση χρόνου
∆ιάθεση χρόνου
••Παραγωγή έργου
Παραγωγή έργου
••Εφαρµογή και παρατήρηση
Εφαρµογή και παρατήρηση

47

Ερώτηµα ΙΙΙ : :
Ερώτηµα ΙΙΙ

«Πως θα γίνει η αξιοποίηση του ΕΛ στις
«Πως θα γίνει η αξιοποίηση του ΕΛ στις
πραγµατικές συνθήκες διδασκαλίας και
πραγµατικές συνθήκες διδασκαλίας και
µάθησης;»
µάθησης;»
Εξαρτάται από:
Εξαρτάται από:
•• Εκπαιδευτικοί στόχοι που θέλουµε να πετύχουµε
Εκπαιδευτικοί στόχοι που θέλουµε να πετύχουµε
•• Τρόπος που θα χρησιµοποιηθεί
Τρόπος που θα χρησιµοποιηθεί
•• Βαθµός δυσκολίας κάθε ενέργειας που απαιτείται
Βαθµός δυσκολίας κάθε ενέργειας που απαιτείται
((εξαρτάταιαπό τους διδακτικούς //µαθησιακούς στόχους)
εξαρτάται από τους διδακτικούς µαθησιακούς στόχους)
•• Βαθµός γνώσεων του εκπαιδευτικού που απαιτούνται για
Βαθµός γνώσεων του εκπαιδευτικού που απαιτούνται για
να µπορεί οοίδιος να προσδιορίσει τις βέλτιστες συνθήκες
να µπορεί ίδιος να προσδιορίσει τις βέλτιστες συνθήκες
και το πλαίσιο της καλύτερης αξιοποίησης.
και το πλαίσιο της καλύτερης αξιοποίησης.
48


∆ιαπιστώνουµε ότι:

Η απλή διάθεση του εκπαιδευτικού
Η απλή διάθεση του εκπαιδευτικού
λογισµικού στα σχολεία δεν αρκεί για να
λογισµικού στα σχολεία δεν αρκεί για να
εξασφαλιστεί η ουσιαστική αξιοποίησή
εξασφαλιστεί η ουσιαστική αξιοποίησή
τους σε πραγµατικές συνθήκες
τους σε πραγµατικές συνθήκες
διδασκαλίας και µάθησης.
διδασκαλίας και µάθησης.

49


ΣΤ΄ µέρος

Εργαλεία εφαρµογής των ΤΠΕ

50

διαθέσιµα εργαλεία
Γραπτή έκφραση (κειµενογράφος)
Συµβολική έκφραση
Πειραµατισµός / Μικρόκοσµοι
Ελεύθερο σχέδιο
∆ηµιουργία / κατανόηση µοντέλων
Χειρισµός πολλαπλών αναπαραστάσεων
∆ιαχείριση πληροφορίας / Επικοινωνίας
∆υναµική διαχείριση γεωµετρικών αντικειµένων
∆ιαχείριση δεδοµένων / στατιστική
Εργαλεία ΤΠΕ 51

Μικρόκοσµοι

Εξειδικευµένα Υπολογιστικά Περιβάλλοντα
Ενσωµατώνουν ένα εννοιολογικό πλαίσιο που ο
µαθητής πειραµατίζεται, εξερευνά, δηµιουργεί
Χαρακτηρίζονται από αναπαραστάσεις εννοιών,
αντικειµένων ....

Μικρόκοσµοι 52


Ως µικρόκοσµο εννοούµε το περιβάλλον που ο µαθητής
µπορεί να:

• Χειρίζεται µε δυναµικό τρόπο αντικείµενα
• Εξερευνά προσοµοιώσεις για να απαντήσει σε
ερωτήµατα «τι θα συµβεί αν…»
• Μπορεί να κάνει υποθέσεις και ελέγχει την ορθότητά
τους µε τη βοήθεια του µικρόκοσµου
• Καθορίζει παραµέτρους και παρακολουθεί την εξέλιξη
53


Εκπαιδευτικό Λογισµικό ….

54


Ορισµός
Εκπαιδευτικό Λογισµικό χαρακτηρίζεται
κάθε λογισµικό το οποίο µπορεί να
αξιοποιηθεί για τους σκοπούς της
διδασκαλίας και της µάθησης σε ένα
δεδοµένο εκπαιδευτικό σύστηµα.
55

Η κατηγοριοποίηση του εκπαιδευτικού
λογισµικού εξαρτάται από :

Παιδαγωγικό Μοντέλο
(διδακτικό, εξερευνητικό κ.α.)

Μαθησιακή Προσέγγιση
(διερευνητική, άσκηση & εµπέδωση, δηµιουργία κ.α.)

Εκπαιδευτικό Ρόλο
(δασκάλου, εργαλείου, µαθητή κ.άλ.)
Περιεχόµενο

56

∆ιαπιστώνουµε ότι στις µέρες µας ανοιχτά
απαιτούνται
λογισµικά (µε ή χωρίς προγραµµατισµό) που επιτρέπουν:

Παρέµβαση του µαθητή
∆ηµιουργία και χειρισµό προσοµοιώσεων
∆υναµικό χειρισµό αντικειµένων
∆ιερεύνηση µικρόκοσµων
Εργασίες τύπου «τι θα συµβεί αν …»
Πολλαπλές αναπαραστάσεις
Χειρισµό µεταβλητών και παραµέτρων
57
….


Περιγραφές – Παραδείγµατα λογισµικών

Παραδείγµατα - Περιγραφές 58

Συστήµατα τεχνητής νοηµοσύνης

Υπολογιστικό σύστηµα υψηλής ταχύτητας επεξεργασίας,
προγραµµατισµένο µε κανόνες και γεγονότα που µπορεί να
επιδείξει νοήµονα συµπεριφορά.

µερικές δυνατότητες:
Χειρισµός µη αριθµητικών συµβόλων
Επεξεργασία προβληµάτων µε ευρετική µέθοδο (χωρίς αλγόριθµο)
Αναπαράσταση γνώσεων
Παροχή λύσεων σε προβλήµατα ακόµα και µε αντιφατικά δεδοµένα

Τεχνητή Νοηµοσύνη 59

Εφαρµογές Τεχνητής Νοηµοσύνης
Επεξεργασία Φυσικής Γλώσσας

1/2
Ηλεκτρονικός λογογράφος
(www.voice-in.gr)
ο χρήστης υπαγορεύει κείµενα στον υπολογιστή
(παραγωγή κειµένων χωρίς πληκτρολόγηση)

2/2
Μεταφραστής
(www.systransoft.com)
ο υπολογιστής µεταφράζει
για παράδειγµα από Αγγλικά σε Ελληνικά
( χωρίς όµως σωστή γλωσσική επιµέλεια)
Επεξεργασία Φυσικής Γλώσσας 60

Ηλεκτρονικά παιχνίδια

Σκάκι
ο υπολογιστής παίζει παιχνίδια κάνοντας
συλλογισµούς

Ηλεκτρονικά Παιχνίδια 61

Μηχανική µάθηση

ο υπολογιστής εκπαιδεύεται

ο υπολογιστής έχει τη δυνατότητα να βελτιώνει
την απόδοσή του χωρίς ανθρώπινη παρέµβαση
για παράδειγµα
υπολογιστικά νευρωνικά δίκτυα που βασίζονται
στο µοντέλο του ανθρώπινου εγκεφάλου
σύµφωνα µε τις θεωρίες των νευροεπιστηµών
Μηχανική Μάθηση 62

Έµπειρα Τεχνητής Νοηµοσύνης
Έµπειρα συστήµατα
(www.exsys.com & www.aiinc.ca )

ο υπολογιστής έχει τη δυνατότητα να επιλύει
προβλήµατα µε αβέβαια και µη πλήρη δεδοµένα
µε µεθόδους που βασίζονται στην εµπειρική
γνώση παρέχοντας ταυτόχρονα επεξηγήσεις για
το πως καταλήγει στην προτεινόµενη λύση
(συνήθεις εφαρµογές στην ιατρική και στη επισκευή
µηχανών).

Έµπειρα συστήµατα 63

Έµπειρα Τεχνητής Νοηµοσύνης
Έµπειρα συστήµατα
(www.exsys.com & www.aiinc.ca )

κύρια στοιχεία:
Βάση γνώσεων (κανόνες παραγωγής που δοµούνται ως ΕΑΝ-ΤΟΤΕ)
Βάση γεγονότων (δεδοµένα για το προς λύση πρόβληµα)
Μηχανή εξαγωγής συµπερασµάτων (λήψη απόφασης)
∆ιεπιφάνεια χρήσης
Λίστα διεργασιών (κανόνες που πρέπει να εφαρµοστούν για την
επίλυση του προβλήµατος)
Έµπειρα συστήµατα 64

Συστήµατα καθοδήγησης και διδασκαλίας

Ηλεκτρονικά αλληλεπιδραστικά βιβλία

Στιγµιότυπα: Παρουσίαση πληροφορίας
Ερώτηση
Απάντηση
Αξιολόγηση
Σχόλια – συµβουλές
Λήψη απόφασης
1ο Παράδειγµα:Ηλεκτρονικά βιβλία 65

Λογισµικά άσκησης και εξάσκησης
(drill and practice)

Στιγµιότυπα: Επιλογή θέµατος
Ερώτηση
Απάντηση
Αξιολόγηση
Σχόλια – συµβουλές

2ο Παράδειγµα:Άσκηση & Εξάσκηση 66

Αλληλεπιδραστικά πολυµέσα

επιτρέπουν την αλληλεπίδραση µε το χρήστη
δηλαδή τη δυνατότητα να επεµβαίνει στην
εξέλιξη της εφαρµογής καθορίζοντας το τι και
πότε θα δει ή θα ακούσει κάτι.

67
3ο Παράδειγµα:Αλληλεπιδραστικά πολυµέσα

Υπερκείµενα -Υπερµέσα
4ο Παράδειγµα:Υπερκείµενα – Υπέρ µέσα

Υπερκείµενο (hypertext): µη γραµµική και µη
σειριακή προσπέλαση σε αρχεία κειµένου (είναι
αποθηκευµένα σε ψηφιακή µορφή και µπορούν
να διαβαστούν µε διάφορους τρόπους).

Υπερµέσο: επιτρέπει την αλληλεπίδραση µε ένα
σύνολο από δεδοµένα(κείµενο, εικόνες, ήχος,
βίντεο, προσοµοίωση ...)

68

Περιβάλλοντα προσοµοίωσης
5ο Παράδειγµα:Προσοµοίωση

Προσοµοίωση (simulation): είναι η τεχνική
µίµηση της συµπεριφοράς ενός συστήµατος από
ένα άλλο σύστηµα
Επιτρέπει στον χειριστή να παρέµβει
αλλάζοντας κλίµακες και τρόπους
αναπαράστασης
Οι χρήστες µπορεί να µάθουν µέσα από την
αλληλεπίδραση µε την προσοµοίωση.

69

Περιβάλλοντα µοντελοποίησης
6ο Παράδειγµα:Μοντελοποίηση

Μοντελοποίηση είναι η αναπαράσταση ενός
προβλήµατος ή διαδικασίας ή ιδέας ή
συστήµατος (χωρίς να είναι ακριβές αντίγραφο)
Το µοντέλο µπορεί να πάρει διάφορες µορφές
όπως διαγράµµατα, µαθηµατικοί τύποι, φυσικές
κατασκευές ή λογικές καταστάσεις.
Ο χρήστης διερευνά το µοντέλο µέσω
αλληλεπιδραστικών καταστάσεων επί των
µορφών του.

70

Ανοικτά λογισµικά δυναµικού
Ανοικτά λογισµικά δυναµικού
χειρισµού των αντικειµένων
7ο Παράδειγµα:∆υναµικός Χειρισµός

χειρισµού των αντικειµένων

Τα αντικείµενα ((γεωµετρικάσχήµατα, αριθµοί,
Τα αντικείµενα γεωµετρικά σχήµατα, αριθµοί,
λέξεις …) µπορούν να µετασχηµατιστούν µε άµεση,
λέξεις …) µπορούν να µετασχηµατιστούν µε άµεση,
έµµεση ή σαφή προκαθορισµένη διαδικασία δηλαδή
έµµεση ή σαφή προκαθορισµένη διαδικασία δηλαδή
έχουν δυναµική υπόσταση.
έχουν δυναµική υπόσταση.

71


δηµιουργία µικρόκοσµων µε την
δηµιουργία µικρόκοσµων µε την
8ο Παράδειγµα:Γλώσσα Logo

υποστήριξη πολυµέσων και τη
υποστήριξη πολυµέσων και τη
γλώσσα προγραµµατισµού logo
γλώσσα προγραµµατισµού logo

72


9ο Παράδειγµα:∆ιαδίκτυο
∆ιαδίκτυο: το µεγαλύτερο υπερµέσο

(World Wide Web)

e-class – epyna.gr – e-yliko.gr
73


10ο Παράδειγµα:Εκπαιδευτική ροµποτική
Εκπαιδευτική ροµποτική

• επίλυση προβληµάτων µέσω χειρισµού και
κατασκευών
• χρήση εντολών µέσω υπολογιστή για το
χειρισµό αυτοµάτων
• διεπιστηµονική και διαθεµατική προσέγγιση
των γνωστικών αντικειµένων

74


Εκπαιδευτική ροµποτική:
10ο Παράδειγµα:Εκπαιδευτική ροµποτική

Προγραµµατιζόµενο σύστηµα Lego

• µικρουπολογιστής: ειδικό τούβλο της Lego
τύπου RCX µε αισθητήρες
• µια σειρά τούβλων Lego για τη δηµιουργία
της κατασκευής που θα περιέχει και το RCX
• λογισµικό για τον έλεγχο της κατασκευής

www.lego.com/dacta
75


Τέλος

στο CD
76

TPE

Recommended

Recommended

More Related Content

What's hot

What's hot (20)

Viewers also liked

Viewers also liked (20)

Similar to TPE

Similar to TPE (20)

Recently uploaded

Recently uploaded (20)

TPE