PERANAN ETIKA DAN PERADABAN

1. PERANAN ETIKA DAN
PERADABAN MENDOKONG
TANGGUNGJAWAB SOSIAL
DI MALAYSIA
Nur Fatinah Binti Hasri
BAB 8

2. Konsep Takrifan
Autoriti dan
Takrifan Harian
Kesedaran Nasional
dalam
Tanggungjawab
Sosial
01
03
Fungsi Etika dan
Peradaban dalam
Membentuk
Tanggungjawab Sosial
Tanggungjawab
sosial dalam dan
Luar Negara
02
04

3. Sinopsis
Realiti
Sosial
Sejagat
Takrifan
Autoriti
(top-down)
Takrifan
Harian
(bottom-up)
Ditentukan oleh
pemerintah
(ada peraturan
bertulis)
Ditentukan oleh
individu, keluarga
dan komuniti
(tiada peraturan
bertulis)
Adat Istiadat
Adat Resam
Ada protokol
untuk dipatuhi
Perilaku
kehidupan
seharian
Jika melibatkan negara &
negara asing
Formal  formalitinya
semakin ketat dan
terperinci
Kehidupan seharian
Tiada peraturan formal
Kesedaran
Nasional
+
dalam bentuk adab
dan nilai hormat
menghormati
menjadi panduan
prilaku individu
Lebih tinggi dan
formal
Keadilan &
Keharmonia
n
Tanggung jawab
Sosial

4. Pengenalan
• Berasal dari atas ke bawah
• Disebut Takrifan Autoriti
• Dibentuk oleh individu, sesebuah
keluarga dan dalam kalangan
komuniti.
• Bertujuan untuk memenuhi
keperluan seharian masing-masing.
• Disebut Takrifan Harian.
Realiti sosial yang ditentukan
oleh pihak berkuasa
Realiti sosial yang lebih
terbuka
• Realiti sosial di Malaysia adalah sama seperti realiti di seluruh
dunia.
• Dua jenis realiti sosial sejagat ialah

5. Perubahan dan
perkembangan realiti sosial
Takrifan Autoriti
- Contoh: Adat Istiadat.
- Terdapat peraturan bertulis (penentuan susunan dan
pelaksanaan adat istiadat).
- Memiliki protokol yang jelas yang diamalkan oleh
institusi raja.
Takrifan Harian
- Contoh: Adat resam
- Ditentukan oleh perilaku atau kebiasaan seharian.
- Tidak formal dan tiada peraturan tertulis.
- Mempunyai tanggungjawab sosial dalam bentuk adab
dan nilai hormat-menghormati.
-Contoh dalam peradaban mayarakat melayu ialah
upacara meminang.

6. Konsep Takrifan Autoriti
dan Takrifan Harian
01

7. ● Konsep realiti sosial mengambarkan pengalaman hidup yang dilalui dan diterima oleh
pelbagai kumpulan dan strata berdasar kepentingan peribadi dan norma hidup sejagat.
● Takrifan Autoriti
○ Situasi dan tingkah laku yang berkait rapat dengan protokol, perundangan dan
perlembagaan yang telah diseragam dan diperakui bersama.
○ Berdasarkan dokumen undang-undang formal yang disahkan oleh pihak berkuasa di
dalam masyarakat.
○ Perlembagaan Perseketuan ialah Takrifan Autoriti tertinggi di Malaysia.
○ Berkaitan dengan Yang di-Pertuan Agong atau raja-raja Malaysia dan Perdana
Menteri.
○ Peranan Yang di-Pertuan Agong sebagai ketua negara. (Melantik Perdana Menteri
dan mewakili pemimpin dalam parti politik yang mendapat majoriti dalam parlimen
(Dewan rakyat)
○ Kepentingan peranan Perdana Menteri dalam pemerintahan negara.
(Bertanggungjawab mengetuai beberapa badan seperti Eksekutif dan Jemaah
Menteri)

8. ● Autoriti Harian
○ Tidak terikat oleh undang-undang formal.
○ Berdasarkan kepada kebiasaan turun-temurun dan norma yang dikongsi sama oleh
masyarakat.
○ Contoh: Dunia sukan - penyokong akan bersatu dan bergabung tanpa memandang
dan mengira kaum, agama, umur, dan budaya.

9. Fungsi Etika dan Peradaban
dalam Membentuk
Tanggungjawab Sosial
02

10. Tindakan Pelanggaran
Hati & Etika Profesional
Tanggungjawab Sosial
Mengurus Pelanggaran
Kesedaran & Tindakan
Salah & Betul
LUARAN
DALAMAN

11. • Masyarakat yang pelbagai etnik di Malaysia memerlukan perhatian dari setiap individu
untuk menerapkan konsep etika akhlak dan moral.
• Sikap beretika merupakan cerminan jati diri seseorang individu sebagai warganegara
Malaysia.
• Perilaku beretika akan mendorong rakyat Malaysia untuk mengambil berat dan peduli
terhadap kehidupan dan permasalah yang dihadapai oleh masyarakat lain.
• Terdapat 12 nilai-nilai teras yang perlu dibangunkan untuk mewujudkan kesedaran
tanggungjawab sosial dalam kalangan rakyat Malaysia.
• Kesemua 12 nilai tersebut dapat dibahagikan kepada dua bahagian
• Berkaitan dengan pengembangan watak individu
• Kesahihan, Integriti, Kesedaran, Keberanian, Ketabahan dan Iman
• Berkaitan menjadi menjadi pemangkin tindakan individu
• Tujuan, Penglihatan, Fokus, Semangat, Perkhidmatan dan Kepimpinan.
Menghayati Etika dalam Tanggungjawab
Sosial

12. • Qawiyy bermaksud profesional, kuat, kompetensi, sunnatullah, peranan, itqan dan fikir yang
merupakan nilai kepada khalifah Tuhan.
• Amin bermaksud amanah, integriti, syariatullah, kelakuak, ihsan dan zikir yang merupakan
nilai kepada hamba Tuhan.
• Nilai kepimpinan yang perlu ada dalam diri pemimpin ialah
• Substantif Rasionaliti
• Amanah, Perasaan malu, Jujur dan Berani.
• Formal Rasionaliti
• Kerajinan, Kawalan diri, Jangan ambil hak orang dan Teratur Sistem.
Menghayati Etika dalam Tanggungjawab
Sosial

13. • Merujuk kepada kesedaran seseorang individu yang mempunyai pandangan hidup yang
betul dan dapat memberi keadilan, kebaikan dan kesejahteraan kepada masyarakat yang
lain.
Tanggungjawab sosial

14. Aras Tanggungjawab sosial
Setiap individu boleh memiliki nilai-nilai betul dan salah
tentang tindakan peribadinya.
Individu juga memiliki nilai betul dan salah dalam
tindakan kolektifnya apabila berhubungan dengan
individu lain, keluarga, komuniti, negara dan masyarakat
di peringkat kebangsaan dan antarabangsa (dunia).

15. • Kesedaran dalam diri seseorang terhadap ketidakadilan dan kezaliman yang berlaku dalam
masyarakat akan mendapat perhatiannya sehingga mahu membawa transformasi sosial
dalam masyarakat.
• Tindakan yang diambil akan membawa perubahan sosial dalam masyarakat, negara atau
pada peringkat dunia.
Dimensi Tanggungjawab sosial

16. • Revolusi industri pertama berlaku pada akhir kurun ke-18 dan awal kurun ke-19.
• Perubahan besar telah berlaku dalam sektor pertanian, pembuatan dan pengangkutan
hingga memberi impak yang besar kepada sosioekonomi dan budaya masyarakat Eropah.
• Merupakan titik perubahan dan peradaban yang memberi impak besar dalam kehidupan
manusia.
• Antara ciri-ciri utama dalam revolusi industri adalah peningkatan inovasi dalam sesuatu
teknologi.
• Berlaku perubahan dalam bidang ekonomi, sosial dan politik.
• Ekonomi: menimbulkan peningkatan kewujudan industri dan kilang secara besar-
besaran melalui proses mekanisasi. (Barang dapat dikeluarkan dengan cepat)
• - Ramai syarikat tradisional rugi dan menutup perusahaan
• Sosial: Membuka penempatan baharu untuk membangun bersama-sama. (Kilang-
kilang memerlukan pekerja yang ramai)
• - Terjadi konflik antara majikan dengan pekerja. (Menimbulkan kumpulan
usahawan (kapitalis) dan kumpulan pekerja atau buruh)
• Politik: - terbentuk satu kumpulan yang dikenali sebagai gerakan sosialis. (Karl Marx-
buku tajuk = Das Kapital)
Revolusi Industri

17. • Revolusi industri menimbulkan kefahaman etnocentrisme.
• Kesan
• Kaum atau puak yang mempunyai taraf hidup lebih rendah akan disisihkan.
• Sebilangan kaum atau puak minoriti atau golongan berpendapatan rendah akan
berasa rendah diri dan tidak mendapat layanan yang sama rata dengan puak
yang lain.
Revolusi Industri

18. Kesedaran Nasional
dalam Tanggungjawab
Sosial
03

19. • Merujuk kepada kesedaran yang wujud dalam kalangan individu dan kumpulan dalam suatu
negara atau dengan kata lain kesedaran yang wujud dalam kalangan rayat suatu negara.
• Rakyat sesuatu negara sedar akan tanggungjawab mereka sebagai warganegara sesuatu
negara dan tidak terlampau bergantung kepada pihak kerajaan semata.
• Contoh:
• Korea Selatan
• Krisis matawang pada tahun 1988.
• Rakyat negara tersebut bersatu hati saling tolong-menolong antara satu
sama lain.
• Rakyat bersatu-padu memberikan sebahagian harta kekayaan untuk
membantu pihak kerajaan,
• Malaysia
• Apabila berlaku bencana alam seperti banjir dan pandemik penyakit.
• Merupakan satu proses yang lama dan panjang untuk dijalankan kerana ia perlu dipupuk
sejak kecil, bermula dalam institusi keluarga.
• Antara aktiviti yang dapat dilakukan untuk memupuk semangat nasionalisme kepada
generasi muda ialah memberi derma dan terlibat dengan aktiviti persatuan.

21. Tanggungjawab Sosial
dalam dan Luar Negara
04

22. • Merupakan kewajiban atau tanggungjawab pihak individu atau pengurusan untuk membuat
keputusan atau mengambil tindakan yang dapat memberikan manfaat, kesejahteraan dan
kebajikan kepada masyarakat dan organisasi.
• Contoh: program-program komuniti dan Corporate Social Resposibility (CSR).
• Grameen Bank yang didirikan oleh Muhammad Yunus.
• Merupakan 1 bentuk keusahawanan sosial.
• Tujuan: membantu masyarakat miskin, khasnya kaum wanita di Bangladesh.
• Contoh agensi yang berkonsepkan Grameen Bank ialah Amanah Ikhtiar
Malaysia.
• Tujuannya ialah untuk membantu mengurangi permasalahan sosial sosial, ekonomi,
persekitaran, kaum dan sebagainya.

23. Kesukarelawan
• Merujuk kepada Kamus Dewan
• Sukarela: kehendak sendiri, tidak dipaksa, tidak dikerah
dan dengan rela hati.
• kesukarelaan: sikap sukarela.
• Secara amnya ialah melakukan sesuatu dengan kehendak sendiri,
tidak dipaksa atau dikerah dengan niat yang ikhlas dan demgan
tidak mengharapkan apa-apa pulangan untuk diri sendiri.
• Dari perspektif Islam, kesukarelaan bermakna memberi khidmat
bakti kepada manusia lain dengan hati yang ikhlas kerana Tuhan
dengan sentiasa menjaga sahsiah yang baik dan memelihara
batas-batas yang diizinkan.
• Contoh NGO yang menjalankan aktiviti sukarelawan ialah Mercy
Malaysia, HALUAN, Muslim Care, EZ Qurban dan Yayasan
Sejahtera.
• Antara faedah atau kebaikan dari aktiviti sukarelawan ini ialah
dapat membentuk individu untuk hidup secara bermasyarakat
dan berkongsi ukhuwah serta kasih sayang.

25. Sekian, Terima Kasih