pengenalan dinamika kumpulan

1. GMGM 2043
DINAMIKA KUMPULAN
BAB 1
PENGENALAN DINAMIKA KUMPULAN
Prepared by:
ALI HAFIZAR BIN MOHAMAD RAWI

2. OBJEKTIF BAB
1. Memahami bagaimana wujudnya kajian kumpulan.
2. Mentakrifkan definisi ‘dinamika kumpulan’ dan konsep kumpulan.
3. Mengetahui karakteristik sesebuah kumpulan.
4. Menerangkan faedah menyertai kumpulan.
5. Mengenal pasti halangan dan cabaran dalam mencapai kumpulan yang
berkesan.
6. Menjelaskan bidang interdisiplin lain yang juga berkaitan dengan kajian
kumpulan.

3. PENGENALAN DAN PERKEMBANGAN KUMPULAN
• Kum wujud & b’peranan dlm kehidupan manusia secara langsung atau tidak. Sebah. besar
kehidupan kerjaya & peribadi byk dikaitkan dgn kehadiran org lain yg sama2 jd ahli kum atau
secara kebetulan CTH: AJK di organisasi, ahli kelab/ persatuan, kesatuan sekerja & ahli
keluarga.
• Impak kum terhadap individu, komuniti & budaya amat besar & penting bg p’ bangunan masy.:
A- budaya tidak lambangkan individu ttp lebih kpd kum dlm masy itu sendiri.
B- Ahli sesebuah kum terdiri drpd entiti individu drpd pelbagai latar belakang & t’laku.
C- T’ laku individu dlm kum tidak sama walau digabung kesemua t’laku setiap individu tersebut
secara berasingan krn bila berada dlm kum, tingkah laku akn berubah berbanding t’laku secara
individu.
• Kefahaman ttg konsep kum jd kunci kpd memahami diri sendiri, org lain & masy.

4. LATAR BELAKANG KAJIAN KUMPULAN
• Kajian ttg kum secara ilmiah bermula kurun ke-19, 2 disiplin terulung psikologi & sosiologi.
• Sarjana sosiologi : cari penjelasan b’mana agama, politik, ekonomi & sistem pendidikan
berfungsi dlm masy dgn kaitkan peranan yg dimainkan oleh kum dlm kekalkan tuntutan
sosial.
• Tokoh plg awal kaji kum Gustave LeBon, doktor perubatan yg berminat dlm bidang kajian &
penulisan topik saintifik berkenaan tingkah laku org ramai dlm masy.
• Kemelut Revolusi Perancis, beliau kaji psikologi gelagat org ramai & tulis buku berjudul “The
Crowd yg perkenalkan konsep ‘COLLECTIVE MIND’ iaitu satu kum punyai ‘SATU MINDA’ yg
pengaruhi & gerakkan tindakan kum & mampu atasi minda seseorg individu.
• Ahli psikologi tidak setuju dgn konsep “group mind” LeBon yg dikatakan tidak saintifik &
lebih banyak dipengaruhi keadaan politik semasa spt pergelutan kelas dlm masy yg bawa
kpd Revolusi Perancis.

5. Samb.....
• Kajian Norman Triplett : Konsep “social facilitation” : fenomena ttg kehadiran atau perhatian drpd
org lain dpt pengaruhi prestasi & bangkitkan stimuli.
• Mayo (1933) ttg hub kum kerja dgn produktiviti.
• Emile Durkheim (1897): kaji fenomena suicide & dakwa individu yg tidak punyai sebarang
hub/pertalian dgn mana2 kelompok sosial spt keluarga, rakan & agama lebih mudah utk
kehilangan nilai identiti diri yg sbbkan terjebak dgn bunuh diri.
• Charles Horton Cooley (1909):
- Individu tidak secara berasingan dr kelompok sosial & sebaliknya.
- kepentingan kewujudan ‘primary groups’ yg dikategorikan sbg hub interaksi bersemuka, saling
b’gantungan & punyai identiti kum kuat spt keluarga & rakan, kum asas pembentukan keadaan
sosial & pemikiran individu.
- Sumbangan terhadap kajian kum berkaitan komunikasi kum, konflik, proses perbandingan sosial &
pembinaan identiti.

6. Samb.....
• Psikologi lebih berminat utk buat kajian guna pendekatan saintifik spt pemerhatian &
pengukuran data, muncul kajian & penemuan baru ttg kum menerusi bidang psikologi
sosial. CTH : Muzafer Sherif (1936) kajian ttg norma sosial & konformiti.
• Floyd H. Allport : dakwa “groups aren’t ‘real’ because they cannot be seen, felt heard or
smelled as something distinctively different from the individuals who are their members”.
• Perdebatan para sarjana psikologi & sosiologi tertumpu pd isu SAMA ADA INDIVIDU
PENGARUHI KUMPULAN ATAU SEBALIKNYA iaitu :
• AHLI PSIKOLOGI : nafi kum boleh dikaji secara saintifik & objektif krn percaya setiap ahli
dlm kum ialah individu yg akan menentukan t’laku kum tersebut.
• AHLI SOSIOLOGI : dakwa tingkah laku kum tidak hanya bergantung kpd individu yg berada
dlm nya ttp lebih pentingkan tindakan kum secara kolektif.
• Kini kajian ttg kumpulan menarik perhatian pelbagai disiplin ilmu & guna pelbagai kaedah.

7. DEFINISI DINAMIKA KUMPULAN
• Penggunaan perkataan ‘DINAMIKA KUMPULAN’ (group dynamics) : gambarkan wujudnya satu proses perhubn
yg kompleks dlm konsep kum & ahlinya sendiri.
• Dinamika kumpulan: satu pendekatan kajian saintifik terhadap konsep kumpulan.
• Kurt Lewin dianggap sbg pengasas kajian ttg dinamika kumpulan, bawa perubahan dlm pendekatan kajian kum
& perkenalkan teori & amalan yg bantu perkem konsep kum pandangan & idea ttg dinamika kumpulan:
A- “there is no magic behind the fact that groups have properties of their own, which are different from the
properties of their subgroups or their individual members, than behind the fact that molecules have properties
which are different from the properties of the atoms or ions of which they are composed.”
B- “The whole is greater than the sum of the parts” : wujud ahli kum yg tidak sehaluan atau tidak menyukai satu
sama lain, mrk masih boleh bergabung sbg satu kum & punyai kejelekitan yg tinggi.
C- pemahaman terhadap kedudukan kum dlm ‘bidang sosial’ (social field) iaitu b’mana kum boleh saling wujud
bersama entiti sosial yg lain termasuk sub kumpulan, ahli2i, komunikasi, crowd dll.
D- field theory : formula B=f (P,E) iaitu “behavior (B) is a function (f) of both the person (P) and the environment
(E). Lewin’s field theory of human behavior suggests that the behavior of group members is a function of both
their personal qualities and the environment (environment is defined broadly to include other group members”.

8. DEFINISI KUMPULAN
KESIMPULAN
• Kumpulan : sekurang2nya 2 individu SALING B’GANTUNGAN & BERINTERAKSI ant satu sama
lain utk CAPAI MATLAMAT BERSAMA.
“A group is a social unit which consist s of a number of individuals who stand in (more or
less) definite status and role relationships to one another and which possesses a set of
values or norms of its own regulating the behavior of individual members, at least in
matters of consequences to the group”
“A group is a collection of individuals who have relations to one another that make
them interdependent to some significant degree.”
“Two or more who come together to achieve certain objectives.”
A group exists when two or more people define themselves as members of it and when
its existence is recognized by at least one other.”
Two or more interdependent individuals who influence one another through social
interaction.”

9. KARAKTERISTIK KUMPULAN
1. SAIZ
• Paling kecil dipanggil dyad, : 2 org. Saiz kum tidak terhad selagi ia memenuhi
karakteristik kum.
CTH: Adakah pelajar dlm satu kelas boleh dipanggil kum? penonton bola sepak dlm
stadium? Juri dlm mahkamah?
Sukar utk klasifikasi kum hanya berdasarkan jumlah/saiz. Satu istilah yg bezakan kum
dgn entiti lain dirujuk sbg aggregate, iaitu satu kolektif individu berada pd satu tmpt &
masa yg sama ttp tidak bentuk satu unit/ tidak punyai apa2 persamaan yg dikongsi.
2. OBJEKTIF
• Kum selalunya dibentuk dgn objektif tertentu (goals). Ahli kum bergabung utk capai
matlamat yg dikongsi bersama.
• Kum dpt bantu/mudahkan utk selesaikan masalah, sampai maklumat, timbulkan
rasa prihatin dll.

10. Samb.....
3. STRUKTUR
• Corakkan perhub dlm kum melalui 2 elemen utama :
A- NORMA : segala peraturan & garis panduan b’mana kum & ahli sepatutnya
lakukan/hindarkan, ia mesti difahami & dipersetujui oleh setiap ahli.
B- PERANAN: libatkan t’laku/ fungsi yg perlu ada pd setiap ahli dlm kum secara
spesifik. Setiap ahli pikul tanggungjawab peranan masing2 selari dgn apa yg
diharapkan
4. IDENTITI SOSIAL
• Ideniti kolektif : wujud konsep kendiri & perasaan yg dikongsi sbg sebhg drpd
kum.
• Identiti sosial : “part of an individual’s self-concept that derives from knowledge
of membership in a social group, together with the value and emotional
significance of that membership.”
• Keahlian dlm kum byk sumbang kpd sejauh mana kita hargai diri & kenal pasti
kedudukan diri dl masy/dunia.

11. Samb.....
5. INTERAKSI
• Proses interaksi bkn hanya utk laksana tugas dlm capai matlamat, malah penuhi keperluan
interpersonal & sosioemosional.
• Sebah. besar proses & masalah dlm interaksi kum libat KOMUNIKASI. Keberkesanan
komunikasi kum b’gantung saiz & keadaan sesuatu kum. Lebih besar kum lebih sukar
komunikasi secara bersemuka ant ahli kum.
• Interaksi dikaitkan dgn keupayaaan kum utk pengaruhi individu. “interacting with other
people can also prompt us to gradually change our attitudes and values as we come to
agree with the overall consensus of the group.”
6. KEJELEKITAN
• “the strength of bonds linking group members to the group, the unity (or we-ness) of a
group, feelings of attraction for specific group members and the group itself, and the
degree to which the group members coordinate their efforts to achieve goals.”
• Kejelekitan kum boleh dilihat dr 2 aspek.
PERTAMA: pkt individu ; tarikan kal ahli kum berdasarkan perasaan suka, sayang, hormat &
percaya.
KEDUA : pkt kum : kesepaduan ahli & saling bergantungan yg tinggi hingga bentuk satu unit
yg mantap. Perasaan SENSE OF BELONGING terhadap kum akn beri semangat ‘kita’ & ‘kami’
bila berada dm kum atau wakili kum.

12. Jenis-Jenis Kumpulan
• Kumpulan dibahagikan kpd 2 kategori :
KUMPULAN FORMAL
• Berteraskan tugas (task group) atau fungsi (function group) tertentu.
• Tumpu kpd tugas spesifik yg hendak dilaksanakan dlm jangka masa yg telah
ditetapkan.
• Pencapaian matlamat jadi misi utama. CTH: komiti kerja dlm organisasi & projek
atau tugasan kelas.
KUMPULAN TIDAK FORMAL
• Memenuhi kehendak sosial spt minat (interest group) & hub persahabatan
(friendship group). CTH: terdapat pelbagai kelab dan persatuan dlm organisasi atau
masy.
• Individu pilih utk sertai kumpulan tanpa tekanan utk lakukan kerja atau mengejar
masa krn tujuan mrk utk kongsi minat, pengalaman & jalin persahabatan melalui
aktiviti yg dijalankan.

13. FAEDAH MENYERTAI KUMPULAN
1. SENSE OF BELONGING
• Identiti yg dibina melalui kum dpt penuhi rasa kepunyaan sbg sebhg drpd kum. Perasaan saling memerlukan
ini boleh memupuk sifat toleransi & bekerjasama sesama ahli kumpulan.
2. SOKONGAN
• Sesorg boleh dpt bantuan sama ada dr segi kerja/sokongan emosi. Sokongan gambarkan kekuatan menerusi
bil yg ramai. CTH: sertai kesatuan sekerja, suara atau hak kita ssbg pekerja akan lebih dpt perhatian.
3. AKTIVITI
• Individu cenderung jd sebah drpd kum yg kita rasa dpt penuhi cita rasa dlm lakukan aktiviti sama. CTH:
kelab basikal .
4. PRESTIJ
• Sertai kum utk dpt pengiktirafan sosial spt gelaran prestij & status tertentu. Nilai status berbeza dlm masy
b’gantung persepsi masy CTH :jadi ahli kelab golf mungkin dikaitkan dgn kemewahan/pangkat.
5. S E LF - E S T E E M
• Lambang keyakinan diri, individu yg sertai sesuatu kump maka kita diterima sbg ahli kum & punyai peranan
tertentu dlm kum, ini akan dpt tingkatkan penghargaan diri seseorang.

14. HALANGAN DAN CABARAN UNTUK MENCAPAI KUMPULAN YANG BERKESAN
(i) Tidak mendapat kerjasama di kal ahli kum.
(ii) Kekaburan ttg matlamat kum.
(iii) Komposisi ahli yg terbatas.
(iv) Tidak dpt terima norma yg ditetapkan dlm kum atau norma yg sedia
ada bercanggah dgn tingkah laku normal.
(v) Kejelekitan kumpulan tidak dpt dicapai.

15. Samb.....
vi) Konflik dlm kum tidak terkawal.
(vii) Ketua kum tidak mainkan peranan.
(viii) Individu tertentu lebih berperanan dominasi & pengaruhi kum.
(ix) ‘groupthink’ : berlaku kecenderungan kal ahli utk sentiasa bersetuju dgn
keputusan kum, walau punyai p’dpt yg berbeza .
(x) ‘social loafing’ : bila berada dlm kum, ada ahli yg akn kurangkan input mrk
dgn harapkan input org lain dlm kum.

16. BIDANG INTERDISIPLIN LAIN YANG BERKAITAN DENGAN KUMPULAN
•Kajian dinamika kumpulan dalam era kontemporari ini
memperlihatkan satu dimensi baru.
•Ia tidak lagi terikat dgn teras psikologi dan sosiologi
semata-mata ttp gunakan pendekatan interdisiplin dgn
bidang lain terutamanya sains sosial.
•CTH: Kajian organisasi, kita tidak dpt lari drpd melihat
konteks kumpulan formal & tidak formal yg wujud dlm
organisasi tersebut.

17. Bidang Interdisiplin Kajian Kumpulan
BIDANG FOKUS
Psikologi Personaliti, konsep kendiri, persepsi, motivasi, tingkah laku, konflik
Sosiologi Kelompok, masyarakat, pengaruh, norma, peranan, tingkah laku devian
Antropologi Perubahan, identiti sosial dan kolektif, silang budaya
Sains politik Kepemimpinan, kuasa, hubungan antara kumpulan
Komunikasi Komunikasi kelompok, jaringan, gangguan komunikasi
Industri Motivasi kerja, produktiviti, teamwork, penetapan matlamat
Kerja sosial Kaunseling, terapi kumpulan, latihan penyesuaian
Pendidikan Pembelajaran, pengajaran, komposisi kelas
Kriminologi Agensi penguatkuasaan undang-undang, gangs, juri
Sukan Prestasi pasukan, hasil/keputusan, kejelekitan, kesan pasukan

18. KESIMPULAN
•Kewujudan & kepentingan kumpulan sbg satu bidang
kajian tidak dpt dinafikan lg sejak kemunculan ‘dinamika
kumpulan’ pd tahun 1940-an.
•Kumpulan bkn shj wujud ttp byk beri kesan kpd cara
kita berfikir, bertingkah laku & bekerja dlm kehidupan
seharian.
•Justeru itu, kemahiran-kemahiran kumpulan amat
penting untuk dikuasai dan diaplikasi.

19. SELESAI.............................