Bài trình bày 1 trong khoá huấn luyện về đo gió (TP HCM, 10-19/10/2011)

1. Tính toán phân tích tài chính và kinh t cho các
tr m đi n gió
Tư v n và Đào t o cho Chương trình Đo gió
t i Vi t Nam
TP. H Chí Minh, 17/10/2011
German ProfEC GmbH, Andreas Jansen (MSc. Dipl.-Ing(FH), Ing.),
Ahornstr. 2, D-49744 Geeste, Germany
www.german-profec.com, a.jansen@german-profec.com
N i dung trình bày
● Doanh thu
● Chi phí
● Các thông s tài chính ch y u
2

2. Doanh thu
● Bán đi n
● Bán tín ch các-bon
3
Bán đi n
● Chi phí s n xu t có th x p x 5 xu Euro/kWh
● H s Hoàn v n n i b (IRR) c a tr m đi n gió ph i
đ t kho ng 12-15% đ i v i m t đ a đi m thông thư ng
● Do có nhi u y u t b t đ nh và nhi u chi phí đ u tư cơ
b n, m t h p đ ng bán đi n (PPA) ph i thu đư c ít nh t
là 10 xu Euro/kWh đ đ t đư c h s n i hoàn nêu trên
4

3. Bán tín ch các-bon theo Ngh đ nh thư Kyoto – Đ ng l c
thúc đ y Cơ ch Phát tri n s ch (CDM)
Các qu c gia thu c
Ph l c 1 áp d ng
quy n gi m phát th i
trong ph m vi các th
trư ng b t bu c
$
Lư ng gi m phát $
th i khí CO2, CH4,
N2O, HFC, PFC,
SF6, đư c bán
cho các qu c gia
thu c Ph l c 1
dư i d ng Ch ng
ch gi m phát th i
(CER)
Các qu c gia thu c Ph l c I (OECD) – B t 5
Các qu c gia không thu c Ph l c 1 (các qu c gia đang ngư ng
bu c ph i gi m 5,2% phát th i (1990) trong c a thay đ i) – ph i gi m phát th i, dù không xác đ nh c th
giai đo n 2008 - 2012 lư ng c n gi m, nh các kho n thu t CDM.
Các cơ h i và l i ích c a CDM
Tỷ lệ tăng thêm bình quân của Hệ số nội hoàn
Công nghệ/các dự án
IRR (%)
Bãi chôn lấp rác thải hợp vệ sinh 5.5 - 50
Thu hồi khí mê-tan
7 - 12
(các nguồn vô cơ)
Sinh khối 2-8
Tiết kiệm năng lượng 0.5 - 7
Năng lượng tái tạo 0.2 - 3
Ngu n: Tài chính các-bon Ngân hàng Th gi i, 2006. IRR tính theo giá CER là 6,5 USD / t n CO2 tương đương. N u xét theo
m c giá th c trong các năm trư c và kỳ v ng giá trong tương lai thì IRR s còn cao hơn nhi u!
6

4. Chu trình d án CDM – Các y u t chính
Xây d ng và Thi t k
d án
Phê duy t
c p qu c gia
● Các d án có phát th i khí nhà
Văn ki n kính (CO2, CH4, N2O, HFC,
Thi t k D
án (PDD) PFC y SF6)
Phát hành
các CER*
Xác nh n ● Các d án có tính b sung,
Chu trình d án CDM nghĩa là vư t kh i khuôn kh
phát tri n “thông thư ng”
trong nư c
Th m tra và Đăng ký
C p ch ng ch
i n
● D án góp ph n vào s Phát
ch
Th tri n b n v ng c a đ t nư c
Giám sát
n ib
7
K ho ch ho t đ ng
Khó có th ch c ch n v kho ng th i gian c a các giai đo n xác nh n và
phê duy t m t Ho t đ ng d án CDM, vì đi u này ph thu c nhi u vào s
linh ho t c a DOE (Cơ quan Tác nghi p đư c ch đ nh th m đ nh d án
CDM) và Ban Đi u hành UNFCCC cũng như th i gian c n thi t cho các cơ
quan này đánh giá và th m tra Văn ki n Thi t k D án.
Giai đo n th c hi n CDM c a m t ho t đ ng d án có th kéo dài đ n 18
tháng và chia thành ba giai đo n nh : c th hóa Văn ki n Thi t k D án,
Xác nh n, và Đăng ký
8

5. Đ u tư
Chi phí Tua-bin gió
Tr m bi n th cho tua-bin gió
Thi t b ki m soát đi n bên ngoài
Đ u tư tr m đi n Chi phí n n móng cho tua-bin (2,5% chi phí cho tua-bin)
gió, ví d cho Thuê c n c u
V n chuy n c n c u
tr m 50 MW Tr m bi n áp
V n chuy n tua-bin t nư c ngoài v
V n chuy n tua-bin Honduras
R i s i v t bánh c n c u
R i s i đư ng
N i lư i cho tr m đi n gió
Ch ng nh n kh o sát đ t/n n
Ch ng nh n kh o sát và l p b n đ
Báo cáo nghi m thu tua-bin gió (báo cáo l p đ t và ch y th )
Tham gia CDM
C ng
K thu t xây d ng và qu n lý thi công
M c đ b t đ nh
9
Chi phí
Các chi phí c th cho tua-bin gió
Chi phí l p đ t đang tăng sau m t
th i gian đi xu ng
10

6. Các m c chi phí – Chi phí v n hành
● B o dư ng: ~7’000 EUR cho 1 tua-bin m i năm. Vì nhà s n xu t b o hành trong th i h n 2 năm nên không c n chi
phí b o dư ng trong 2 năm đ u. Công tác b o dư ng do nhà s n xu t t th c hi n, do đó có th ch c ch n r ng h
th ng b o dư ng s đư c tri n khai đúng cách đ đ m b o tính s n sàng cũng như tu i th lâu dài c a các tua-bin.
● S a ch a: ~0,5% chi phí đ u tư cho tua-bin gió s đư c s d ng hàng năm cho m c đích s a ch a, b t đ u t năm
th 3 sau khi đi vào ho t đ ng. Sau đó, t l này s tăng theo m c l m phát, và s tăng g p đôi vào năm th 12 và
năm th 17.
● Qu n lý k thu t: ~ 5’000 EUR cho 1 tua-bin m i năm.
● Chi phí thông tin liên l c đ ki m soát t xa: ~ 500 EUR/1 tua-bin/năm.
● Không c n dành riêng m t kho n đ tháo d khu v c tr m đi n gió sau khi k t thúc vòng đ i d án, th nh t là vì
nh ng tua-bin này có th chưa d ng ho t đ ng sau 20 năm, và th hai là giá tr t n d ng đư c s đ đ chi tr các
chi phí tháo d .
● B o hi m cho trư ng h p máy móc h ng hóc, d ch v b gián đo n và trách nhi m bên th ba: ~ of 7’000 EUR m i
năm cho 1 tua-bin.
● Chi phí qu n lý và k toán cho tr m đi n gió: ~ lương cán b /nhân viên đ a phương 13’000 EUR/năm.
● Th m tra CDM đ nh kỳ: ~ 3% CER/năm.
● Chi phí qu n lý hành chính cho giao d ch mua bán CER s đư c tính là phí môi gi i tương đương v i 2% giá tr giao
ngay c a CER
● Trông nom?
● Chi phí thuê đ t?.
11
Các thông s tài chính ch y u
● Giá tr hi n t i ròng (NPV)
● H s n i hoàn (IRR)
● Th i gian hoàn v n
12

7. Giá tr hi n t i ròng
Giá tr hi n t i ròng (NPV) là m t ch s kinh t ch y u cho các
ho t đ ng đ u tư v n c ph n.
NPV th hi n t ng t t c các dòng ti n chi t kh u hàng năm
(dòng ti n vào ho c ra) trong su t vòng đ i c a d án.
L y t ng t t c các kho n lãi đã chi t kh u tr đi kho n đ u tư
ban đ u. N u k t qu > 0 thì quy t đ nh đ u tư là có lãi và l i
nhu n thu đư c s l n hơn so v i khi đ ti n trong tài kho n
ngân hàng đ nh n lãi su t ngân hàng thông thư ng.
13
Tính lãi trên s ti n lãi do ti n g c sinh ra (lãi kép)
N u ta g i ti n vào ngân hàng, s ti n s tăng lên, bao g m c
kho n lãi kép.
Lãi kép: khi c ng ti n lãi v i ti n g c, b n thân s ti n lãi này
cũng s t o ra m t kho n ti n lãi m i – g i là lãi kép.
Trong đó: FV=giá tr tương lai, PV=giá tr hi n t i, i=lãi su t đư c nh n, n=năm
Đ so sánh đư c các giá tr này, đôi khi chúng ta c n bi t giá tr
hi n t i c a m t kho n thanh toán, m t hóa đơn hay m t dòng
ti n trong tương lai.
14

8. Giá tr hi n t i ròng
M i m t dòng ti n vào/ra đư c chi t kh u đ quay v giá tr hi n
t i c a nó (PV).
Trong đó: PV=giá tr hi n t i, n=năm, i=t su t chi t kh u (t l hoàn v n c a m t kho n
đ u tư trên các th trư ng tài chính v i r i ro tương t / lãi su t ti n g i ngân hàng),
FV=giá tr tương lai, hay nói cách khác là dòng ti n th c trong tương lai (lư ng ti n,
dòng ti n vào tr dòng ti n ra) t i th i đi m n.
15
Giá tr hi n t i ròng
NPV là t ng t t c các dòng ti n tương lai đã chi t kh u tr đi giá
tr đ u tư ban đ u:
- PV
Trong đó: PV=giá tr hi n t i c a kho n đ u tư trong năm 0, n=năm, i=t su t chi t kh u
(t l hoàn v n c a kho n đ u tư trên các th trư ng tài chính có r i ro tương t / lãi
su t ti n g i ngân hàng / lãi su t vay), FV=giá tr tương lai, hay nói cách khác là dòng
ti n th c trong tương lai (lư ng ti n, dòng ti n vào tr dòng ti n ra) t i th i đi m n.
16

9. Giá tr hi n t i ròng
N u …. Có nghĩa là …… Thì …..
NPV > 0 Đ u tư s làm tăng giá tr cho Có th ch p nh n d án
doanh nghi p
NPV < 0 Đ u tư s làm gi m giá tr c a Không nên ch p nh n d án
doanh nghi p
NPV = 0 Đ u tư không làm tăng cũng Chúng ta nên trung l p khi quy t đ nh nên ch p nh n
không làm gi m giá tr c a doanh hay lo i b d án. D án không đem l i giá tr gia tăng
nghi p nào v m t dòng ti n. Do đó, c n quy t đ nh d a trên
nh ng tiêu chí khác, ví d như xác đ nh v trí chi n lư c
hay các y u t khác không đư c nêu rõ trong tính toán.
Như c đi m:
Phương pháp này không cho bi t khi nào d án thu đư c các
dòng ti n dương hay dòng ti n l n
17
H s n i hoàn IRR
IRR cho m t d án đ u tư chính là t su t chi t kh u mà t i đó
giá tr hi n t i ròng chính b ng chi phí đ u tư ban đ u. Đó chính là
t su t chi t kh u t o ra NPV = 0. Như v y, t su t chi t kh u phù
h p cho gi đ nh này chính là t su t chi t kh u mà t i đó d án
không đem l i l i nhu n nhưng cũng không gây l cho nhà đ u
tư.
IRR = i trong đi u ki n sau:
18

10. H s n i hoàn
● Có th d dàng so sánh các cơ h i đ u tư khác nhau d a trên tính kh thi v
m t tài chính c a chúng b ng cách so sánh IRR, đây IRR là m t ch s cho
bi t v n đ u tư s tăng trư ng như th nào.
● N u IRR > chi phí v n (chính là lãi su t đi vay) ⇒ nên ti n hành đ u tư; vì
đ u tư này kh thi v m t tài chính
● N u IRR < chi phí v n (chính là lãi su t đi vay) ⇒ không nên đ u tư; vì đ u
tư này không kh thi v m t tài chính
● V i hai d án A và B lo i tr nhau:
●IRR_A > IRR_B ⇒ nên ch n đ u tư d án A, vì d án A kh thi hơn d án B
v m t tài chính.
Như c đi m:
Phương pháp này không cho bi t khi nào d án thu đư c các dòng ti n dương ho c
dòng ti n l n
19
Th i gian hoàn v n
Th i gian hoàn v n quy t đ nh đi m hòa v n. Kho n đ u tư
liên t c đư c bù đ p b i cán cân dòng ti n tích lũy (bao g m
c các chi phí v n) trên cơ s hàng năm. Khi phép tính dư i
n
Investment0 = ∑ Cash
1
flow balance
đây tr thành hi n th c (đ u tư ban đ u b ng cán cân dòng
ti n tích lũy), chính là lúc đ t đi m hòa v n, đư c th hi n
b ng th i gian hoàn v n n.
Như c đi m:
Phương pháp này không cho bi t v kho ng th i gian sau khi đ t đi m hòa
v n, và cũng không xét đ n các giá tr chi t kh u.
20