สไลด์ประกอบการบรรยายเรื่อง "ภูมิทัศน์สื่อไทยกับการหลอมรวมสื่อ", เวทีสัมมนาผู้บริโภคสื่อวิทยุ-โทรทัศน์ระดับภูมิภาค 18 สิงหาคม 2555 จ.อุบลราชธานี จัดโดยคณะอนุกรรมการคุ้มครองผู้บริโภคด้านกิจการกระจายเสียงและกิจการโทรทัศน์ กสทช.,

1. ื่
ภูมทศน์สอ และการหลอมรวมสอ
ิ ั ื่
(media convergence)
สฤณี อาชวานันทกุล
http://www.fringer.org/
http://www.facebook.com/SarineeA
http://www.thaipublica.org/
ิ
18 สงหาคม 2555
งานนี้เผยแพร่ภายใต้สญญาอนุญาต Creative Commons แบบ Attribution Non-commercial Share Alike (by-nc-sa)
ั
โดยผูสร้างอนุญาตให้ทาซา แจกจ่าย แสดง และสร้างงานดัดแปลงจากส่วนใดส่วนหนึ่งของงานนี้ได้โดยเสรี แต่เฉพาะใน
้ ้
กรณีทให้เครดิตผูสร้าง ไม่นาไปใช้ในทางการค้า และเผยแพร่งานดัดแปลงภายใต้สญญาอนุญาตแบบเดียวกันนี้เท่านัน
่ี ้ ั ้

2. ื่
สอไทยหลากหลายขึนมาก
้
เก่า
่
• ฟรีทว ี 6 ชอง
ี
• สถานีวทยุ “คลืนหลัก” – ภายใต ้หน่วยงานรัฐ
ิ ่
525 สถานี
ิ
• เคเบิลทีว ี (ระบบบอกรับสมาชก) 955+ ราย
่
• ทีวดาวเทียม (ขายอุปกรณ์) เชน PSI, IPM, PTV
ี
• สถานีวทยุ “รายใหม่” – 6,600+ สถานีทั่วประเทศ
ิ
• อินเทอร์เน็ ตทีว, Mobile TV
ี
ใหม่

3. เคเบิลทีวและทีวดาวเทียมโตเร็วมาก
ี ี
ผู ้ประกอบการ
คาดว่าภายใน
ิ้
สนปี 2556
จะครอบคลุม
20.6 ล ้าน
ครัวเรือน
หรือ 100%

4. ทีวดาวเทียมดูบนเน็ ตฟรี
ี

5. “อินเทอร์เน็ ตทีว”
ี
ผู ้ผลิตรายการ ผู ้ผลิตอุปกรณ์รับชม

6. ื่
การหลอมรวมสอ (media convergence)
• “โทรทัศน์” กับ “คอมพิวเตอร์” (เริมไปถึง
่
สมาร์ทโฟน) จะไม่มความแตกต่างอีกต่อไป
ี
ื่
• หลอมรวมทัง “สอ” และ “อุปกรณ์” –
้
ท่องเน็ ตบนทีวได ้ ดูทวบนคอมพิวเตอร์ได ้
ี ี ี
• ในเมือธรรมชาติของเน็ ต (new media) กับ
่
ื่ ้
สอดังเดิม (old media) แตกต่างกัน การ
ื่
หลอมรวมสอจึงหลอมรวมตังแต่กระบวนการ
้
ผลิตเนือหา ถึงกระบวนการเสพ
้

7. นิวมีเดีย = digital + interactive

8. New Media vs. Old Media
• การเข ้าถึง (access)
• ความคุ ้มค่า (cost effectiveness)
• อายุ (lifespan)
• ความรู ้ (knowledge)
• มีผู ้สร ้างเนือหาไม่หยุดนิง (active
้ ่
content producers) | ผู ้เสพ=ผู ้สร ้าง
• การโต ้ตอบกัน (interactive)

9. โลกของ Web 2.0

10. ้
คนใชเน็ ต + สมาร์ทโฟน  นิวมีเดียพุง
่

11. คนอ่านข่าวจากหน ้าจอมากขึน กระดาษน ้อยลง
้

12. ี
ประเภทของโซเชยลมีเดีย
พูด/เขียน
เล่นเกม แบ่งปั น
สร ้าง
เครือข่าย สนทนา
สถานที่ ื้ ิ
ซอสนค ้า/บริการ
12

13. ี
โซเชยลมีเดียทีได ้รับความนิยมสูงสุด
่

14. เราเสพ “ข่าว” ผ่านเฟซบุก
๊

15. เราเสพ “ข่าว” ผ่านทวิตเตอร์

16. ื่
“ระบบนิเวศใหม่” ของสอ
- ชุมชนออนไลน์พดคุย
ู
่ ื่
และ “ขยาย” เรืองราวทีสอ
่
กระแสหลักสร ้าง
- ชุมชนเหล่านียงผลิตสอ
้ ั ื่
่
แบบมีสวนร่วม รายงานข่าว
จากฐานราก แลกเปลียน ่
ความเห็น และตรวจสอบ
ข ้อเท็จจริง
- สอกระแสหลักสามารถใช ้
ื่
เนือหาของชุมชนเหล่านี้
้
เป็ นประโยชน์ ในฐานะ
แหล่งข่าว ไอเดียทาข่าว
และ cross-check ข ้อมูล

17. ื่ ี
บทบาทสอ “มืออาชพ” ในระบบนิเวศใหม่
1. ต ้อง “ทาหน ้าที” ให ้ดีกว่าเดิม
่
(นาเสนอข ้อมูลข่าวสารทีเป็ น่
ประโยชน์ น่าสนใจ เข ้าถึงง่าย)
ิ
2. ต ้อง “อยูรอด” เชงธุรกิจ (เผยแพร่
่
เนือหาได ้อย่างกว ้างขวาง และทา
้
รายได ้จากนิวมีเดียได ้)
เรืองท ้าทายคือ จะทา 1 และ 2 พร ้อมกัน
่
ได ้อย่างไร?

18. ื่
ความท ้าทายในระบบนิเวศใหม่ของสอ
่
• ความเป็ นสวนตัวใน “พืนทีสาธารณะ”
้ ่
่
• ข ้อมูลสวนบุคคล
• ความเร็ว vs. ความลึก
• ความจริง (authenticity)
ั
• ความเป็ นภววิสย (objectivity) vs. อคติ
ิ
• ลิขสทธิ์ & การให ้เครดิต
้ ่ ่
• พืนทีสวนตัว vs. พืนทีสาธารณะของนักข่าว
้ ่