Isang espesyal na uri ng tekstong expository.
Naglalahad ito ng serye o mga hakbang sa pagbuo ng isang gawain upang matamo ang inaasahan.
Ang layunin ng tekstong prosidyural ay makapagbigay ng sunod-sunod na direksyon, hakbang o impormasyon sa mga tao upang matagumpay na maisagawa ang mga gawain na ligtas, episyente at angkop sa paraan .(Alma M. Dayag at Mary Grace G. Del Rosario, 2017)
Ito rin ang sumasagot sa tanong na “Paano:” paano iluto, paano gawin, paano buuin, paano nangyari at iba pang tanong na ikinakabit sa tanong na paano.
7. Sa panahon ngayon na ang karamihan sa mga produkto
ay tinatawag na DIY o do-it-yourself, at ang ilang
serbisyo ay nangangailangan ng self service, napipilitan
tayong gumawa ng mga bagay-bagay na dati-rati ay
inaasa natin sa iba. Ngunit hindi naman ganoon kahirap
ang mga ito dahil may gumagabay sa atin na mga
instructional booklet at ilang mga paalala.
8. Tekstong Prosidyural
• Isang espesyal na uri ng
tekstong expository.
• Naglalahad ito ng serye o mga
hakbang sa pagbuo ng isang
gawain upang matamo ang
inaasahan.
9. Layunin ng Tekstong Prosidyural
● Ang layunin ng tekstong prosidyural ay makapagbigay ng sunod-
sunod na direksyon, hakbang o impormasyon sa mga tao upang
matagumpay na maisagawa ang mga gawain na ligtas, episyente
at angkop sa paraan .(Alma M. Dayag at Mary Grace G. Del Rosario,
2017)
● Ito rin ang sumasagot sa tanong na “Paano:” paano iluto, paano
gawin, paano buuin, paano nangyari at iba pang tanong na
ikinakabit sa tanong na paano.
10. Iba’t ibang Uri ng Tekstong Prosidyural
• Paraan ng pagluluto (Recipes) –
Pinaka karaniwang uri ng tekstong
prosidyural. Ito ay nagbibigay ng
panuto sa mambabasa kung paano
magluto. Sa paraan ng pagluluto,
kailangan ay malinaw ang
pagkakagawa ng mga pangungusap at
maaring ito ay magpakita rin ng mga
larawan.
11. Iba’t ibang Uri ng Tekstong Prosidyural
• Panuto (Instructions) – Ito ay
naggagabay sa mga mambabasa
kung paano maisagawa o likhain
ang isang bagay. Ito ay kailangang
sundin upang maging tama, tiyak at
maayos ang mga gagawin at
nakatutulong din ito sa mas mabilis
na paggawa.
12. Iba’t ibang Uri ng Tekstong Prosidyural
• Panuntunan sa mga
Laro (Rules for
Games) – Nagbibigay
sa mga manlalaro ng
gabay na dapat
nilang sundin.
13. Iba’t ibang Uri ng Tekstong Prosidyural
• Manwal (Manual) – Nagbibigay ng
kaalaman kung paano gamitin,
paganahin at patakbuhin ang isang
bagay. Karaniwang nakikita
sa mga bagay may kuryente tulad
ng computers, machines at
appliances.
14. Iba’t ibang Uri ng Tekstong Prosidyural
• Mga Eksperimento (Experiments) – Sa
mga eksperimento, tumutuklas tayo ng
bagay na hindi pa natin alam. Karaniwang
nagsasagawa ng eksperimento sa siyensya
kaya naman kailangang maisulat ito sa
madaling intindihin na wika para matiyak
ang kaligtasan ng magsasagawa ng
gawain.
15. Iba’t ibang Uri ng Tekstong Prosidyural
• Pagbibigay ng Direksyon –
Mahalagang magbigay tayo
ng malinaw na direksyon
para makarating sa nais na
destinasyon ang ating
ginagabayan.
16. Iba pang Halimbawa ng
Tekstong Prosidyural
• Pag assemble ng DIY
furniture
• Pagbuo ng mga aparato
• Pagkumpuni ng mga
kagamitan sa teknolohiya
• Pag-aaplay ng lisensya sa
pagmamaneho
17. Apat na Nilalaman ng Tekstong Prosidyural
Layunin o target na awtput
Nilalaman ng bahaging ito kung ano ang
kalalabasan o kahahantungan ng proyekto
ng prosidyur.
Maaaring ilarawan ang mga tiyak na
katangian ng isang bagay o kaya ay
katangian ng isang uri ng trabaho o ugaling
inaasahan sa isang empleyado o mag-aaral
kung susundin ang mga gabay.
18. Apat na Nilalaman ng Tekstong Prosidyural
Kagamitan
Nakapaloob dito ang mga kasangkapan
at kagamitang kakailanganin upang
makumpleto ang isasagawang proyekto.
Nakalista ito sa pamamagitan ng
pagkakasunod-sunod kung kalian ito
gagamitin. Maaaring hindi makita ang
bahaging ito sa mga uri ng tekstong
prosidyural na hindi gagamit ng
anumang kasangkapan
19. Apat na Nilalaman ng Tekstong Prosidyural
Metodo
Serye ng mga hakbang na isasagawa
upang mabuo ang proyekto.
Tumutukoy sa paraan, iskema, o
plano para makamit ang isang bagay
o para matapos ang isang gawain.
20. Apat na Nilalaman ng Tekstong Prosidyural
Ebalwasyon
Naglalaman ng mga pamamaraan kung
paano masusukat ang tagumpay ng
prosidyural na isinagawa.
Maaaring sa pamamagitan ito ng
mahusay na paggana ng isang
bagay,kagamitan,o makina o di kaya ay
mga pagtatasa kung nakamit ang
kaayusan na layunin ng prosidyur.
21. Ang karaniwang pagkakaayos/pagkakabuo ng Tekstong Prosidyural
1. Pamagat – ang nagbibigay ng ediya sa mga mambabasa kung
anong bagay ang gagawin o isasakatuparan
2. Seksyon – Ang pagkakabukod ng nilalaman ng prosidyur.
Mahalaga ang seksyon upang hindi magkaroon ng kalituhan
ang mambabasa.
3. Sub-heading – Kung mayroon nang seksyon, dapat ito ay
binibigyan din ng pamagat na magsasabi kung anong parte iyon
ng prosidyur.
4. Mga larawan o Visuals – Mahalaga ang larawan sapagkat may
mga bagay na mahirap ipaintindi gamit lamang ang mga salita.
22. Mga Tiyak ka Katangian ng Tekstong Prosidyural
1. Nasusulat sa kasalukuyang panauhan.
2. Nakapokus sa pangkalahatang mambabasa at hindi sa iisang
tao lamang.
3. Tinutukoy ang mambabasa sa pangkalahatang pamamaraaan
sa pamamagitan ng mga panghalip.
4. Gumamit ng tiyak na pandiwa para sa instruksyon.
5. Gumamit ng malinaw na mga pang-ugnay o cohesive devices
upang ipakita ang pagkakasunod-sunod at pagkakaugnay ng
mga bahagi ng teksto.
6. Mahalaga ang detalyado at tiyak na deskripsyon (laki, hugis,
kulay, dami, at iba pa.
23. Mga Konsiderasyon sa Pagbuo ng Tekstong Prosidyural
1. Ilarawan nang malinaw ang mga dapat isakatuparan. Ilahad ang
detalyadong deskripsyon.
2. Mahalagang alamin kung sino ang awdiyens ng teksto upang
mapagdesisyunan kung anong uri at antas ng wikang gagamitin.
3. Ilista ang mga gagamitin.
4. Ang tekstong prosidyural ay laging nakasulat sa ikatlong panauhan (third
person point of view)
5. Kailangang malawak ang kaalaman sa paksang tatalakayin.
6. Malinaw ang pagkasunod-sunod ng dapat gawin upang hindi malito o
magkamali ang gagawa nito.
7. Nakakatulong din ang paglalakip ng larawan o ilustrasyon kasama ang
paliwanag upang higit na maunawaan ng taong gagawa nito.
27. Gawain
Sumulat ng isang halimbawa ng tekstong tinalakay:
Sa araling ito ay natutuhan mo ang kahalagahan ng tekstong prosidyural. Nalaman mong mayroon tayong kakayahang
makagawa ng mga bagay na di natin inakalang Inagagawa natin noon at ito ay dahil sa tulong ng mga tekstong
prosidyural. Nakita mo rin na kailangang maging simple at malinaw ang paglalahad ng mga prosidyur upang maunawaan
at masundan ito ng bumabasa. Ngayon ay mag-iisip ka bilang isang imbentor at magpapakilala ng iyong imbensiyon.
Kalakip ng iyong imbensiyon ay isang instructional booklet.
Pumili sa sumusunod:
• isang bagay na magagamit ng mga tao upang mapagaan ang kanilang mga gawaing bahay
• isang gadget o makina na magpapaunlad ng komunikasyon ng mga taong nasa iba't ibang parte ng mundo
• isang bagay na tutulong masolusyunan ang epekto ng global warming
• iba pang imbensiyong naiisip mo na makatutulong sa mga mamamayan sa inyong pamayanan
Sa pagpapakilala mo ng iyong imbensiyon ay isusulat mo rin sa isang instructional booklet ang paraan kung paano ito
gagamitin. Siguruhing maging malinaw ang iyong mga paraan at wasto ang pagkakasunod-sunod dahil gagamitin ito ng
mga mag-aaral sa ikalabing-isang baitang.