1. MGA TEKNIK AT KAGAMITANG
PAMPANITIKAN
PANINGIN (Punto de Bista)
tumutukoy sa pag-iisip ng mga karakter kung saan
natutukoy sa mambabasa ang sinasabing kuwento.
• Objective viewpoint ay ginagamit kapag ang
tagapagsalaysay ay naghahayag ng katotohanan
ngunit umiiwas na magbitaw ng anumang damdamin
sa teksto.
• Subjective viewpoint ang uri pinakaginagamit sa
fiction, ipinapahayag nito ang saloobin ng isang
character at damdamin sa paraan ng kanyang
pagkukuwento
• Omniscient viewpoint, ang may-akda ay maaaring
iugnay ang pananaw ng sinuman sa kaniyang mga
karakter o baklasin ang kanyang sarili mula sa kanila
upang maglingkod bilang tagapagsalaysay.
• Multiple-character viewpoint ay ginagamit upang
sabihin sa ang isang kuwento mula sa pananaw ng
iba’t ibang mga karakter ng paisa-isa.
PAANO BA ANG MAGSIMULA SA PAGSUSULAT?
PAKSA
2. MENSAHE
Ito ay maaaring:
PANGYAYARI
MAGANDANG ARAW MGA KAKLASE!
ANG PRESENTASYONG ITO AY INIHANDA NINA:
. BEA NAYAN . AUDREY VALENTIN . ELMIRA ORO .
PARA SA ASIGNATURA NG:
Vol XCIII, No. 311
Dito, higit na malaya ang awtor na magamit ang mga
paraan upang madulas at mabilis ang mga pangyayari sa
kuwento.
Ipinapayo na maging maingat sa paggamit ng ganitong
uri ng paningin. Ang hindi tumpak na pagkagamit ng
paghihiwalay-pagsasanib ng awtor at ng pangunahing
tauhan ay maaaring makapagpahina sa kawastuhan sa
isang kuwento.
HALIMBAWA:
Ang pakikipag-usap ng tauhan sa mismong sarili
$1.25
Thursday, July 07, 2016
3. ANG MGA PINAKAGAMITING URI NG
PANINGIN NA MAGAGAMIT SA PAGSULAT NG
MAIKLING KUWENTO
HALIMBAWA:
Nananatiling blangko ang ekspresiyon ng mukha
ni Michael upang itago kay Aurora ang nadarama.
Ngunit sa loob-loob niya’y parang dinudurog ng
pinong-pino ang kanyang puso nang dahil sa
ipinagtapat nito.
Si Aurora nama’y parang bulag na nangangapa
sa dilim. Hindi alam kung ano ang eksaktong
nararamdaman ng kasintahan. Hindi tuloy niya
alam kung ano ang susunod na sasabihin dito.
Kung ano ang susunod na gagawin…
• Daraan sa mga matang ito ang kalagayan ng mga
tauhan, ang mga bagay at pangyayari na nakapaloob
dito, at ang takbo o kalagayan ng pag-iisip ng mga
tauhan.
2. PANINGIN SA IKALAWANG PANAUHAN
> SECOND PERSON POINT OF VIEW sa
Ingles.<
4. Isang tauhan ang naglalahad ngunit hindi gaanong
sangkot sa mga pangyayari.
Si ako rito ay waring isang tagapagmasid lamang at kung
ano ang mga mapapansin ay siyang isinasalaysay sa
mambabasa.
1. PANINGIN NG UNANG PANAUHAN
> FIRST PERSON POINT OF VIEW sa Ingles. <
Karaniwang tungkol sa karanasan ng nagsasalaysay
(narrator)—si ako—ang ganitong paglalahad ng
kuwento.
Dito lumilitaw na personal na karanasan ni ako ang
kuwento.
Sa ganitong paningin, inaangkin mismo ng awtor ang
katauhan ng isang persona sa kanyang akda.
Pinagmasdan ko ang mukha ni Mica ngunit
nananatiling blangko ang expresyon niyon. O,
marahil itinatago lamang niya sa akin ang
katotohanan tungkol sa kanyang nararamdaman.
Matanda na si Aling Lucing at mahigit sisenta
anyos na siya. Marami nang puti ang kaniyang
buhok. Magatla at humpak ang kanyang mukha
na sunog sa araw. Hukot siya at mabagal
maglakad.
5. POINT OF VIEW vs. VIEWPOINT
Nasa tinitignan; kung sino ang pinupuntirya
Nasa tumitingin o nakatingin; kung sino ang
pumupuntirya
MONOLOGO
1. PANLOOB NA MONOLOGO (Internal Monologue)
Dito, nagsasalita ang isang tauhan nang pa-kuwento at
inilalahad ang nasa isipan sa kanyang sarili lamang.
Ang iniisip ay malinaw na ipinababatid sa mambabasa.
Kawangis nito ang soliloquy na madalas ginagamit sa
dulang pantanghalan.
Karaniwan itong isinusulat ng italisado.
HALIMBAWA:
“Nanay, walang ipinagbago at mas lumala pa nga ang
krisis ng lipunan. Habang tumatagal! At kayo, ano ang
nangyari sa inyo? Nilamon na rin kayo ng Sistema.”
MGA URI NG MONOLOGO
maaaring maging isang kaisipan o opinion na nais na maging
puso at diwa ng kuwento.
HALIMBAWA:
• Ang pinakamata ng kwento
6. HALIMBAWA:
Ngunit hindi ko siya maiwan. Namalagi akong nakikinig
sa kanya. Anong uri ng pagmamahal ang maiuukol sa
iyo ni Kristina? Gusto kong itanong kay Miguel,
pagmamahal na pagkahabag lamang ang
nararamdaman niya sa iyo, Miguel, nais kong sabihin.
Ganoon lang.
3. DRAMATIKONG MONOLOGO (Dramatic Monologue)
• Sa pamamaraang ito, kausap ng isang tauhan nang
malakas ang isa pang tauhan. Ibig sabihin, sa halip na sa
sarili lamang nagsasalita ay may particular na taong kausap
na pinaglalaharan ng mga pangyayari.
HALIMBAWA:
First day mo pala sa bar. Sige na, ‘wag ka nang
mahiya, kumain ka nang kumain. Blowout ko naman,
last day ko kasi sa bar, e. Ako si Hilda, ‘yan ang binyag
sa ‘kin ni mother pero ‘Ne ang tawag sa’kin ni Nanay.
Seventeen ako nung pumasok. Si mother din ang
nagrecruit. A, alam ko na kung anu-anong pinagsasabi
niya sa’yo. Nasa Uncle Tom’s ay parang pamilya ang
relasyon kaya aUncle na lang ang tawag mo sa
Amer’kanong may-ari—si Thomas Dewey. Na father na
lang ang itawag mo sa floor manager na asawa niya.
7. Alam mo kung ano talaga ang trabaho ni mother sa
bar? Mamasan. Ang gandang pakinggan, ano? Pero
angt ibig sabihin lang, tinder ng babae.
• Sa maikling kuwento, ang punto de bista ng naglalahad
(narrator) ang katumbas ng kamera sa pelikula.
MARAMING SALAMAT SA PAKIKINIG!
VIEWPOINT
Mga Katangiang kadalasang matatagpuan sa isang maikling
kuwento:
1. Mensaheng nais iparating
2. Kawili-wiling banghay at mga tauhan.
3. Malinaw ang pagkakasulat at masarap basahin.
4. May kapana-panabik na pangyayari sa bawat bahagi ng
kuwento.
5. Ito ay buo—may simula, gitna, at wakas.
MGA HAKBANG:
1. Magsimula sa pag-iisip ng simpleng ideya.
8. Sa pamamagitan ng pagbubuo ng paksa (subject), mensahe
(theme), at pangyayari (premise). Ito ay sumasagot sa tanong
na—
• Ano bang paksa ang nais kong talakayin sa aking kuwento?
• Ano bang mensahe ang nais kong iparating sa aking mga
mambabasa?
• Ano bang pangyayari ang magandang gawing kuwento?
(1) Isang quotation
Halimbawa:
Love, not time, heals all wounds.
(2) Isang diyalogo
Halimbawa:
“Kung kalian nawala, at saka ko hinanap…”
- ay maaaring maging pundasyon ng isang kuwento.
Kadalasan, ito ay nasa anyong patanong at nagsisimula sa
mga salitang:
9. Ano kaya kung…?
— kailangang maging kaakit-akit ang pangyayari. Kailangang
maging kakaibang sitwasyon o pangyayari.
— Sa pagbuo ng pangyayari, hindi mahalaga kung ang
sitwasyong naisip mo ay posibleng maganap sa totoong
buhay o hindi. Kung paano ito gagawing makatotohanan sa
pamamagitan ng paglalagay ng detalye ang siyang
magsisilbing hamon sa isang manunulat.
(3) Maaari ding talata mula sa Bibliya.
Halimbawa:
Mahalin ang iyong mga kaaway. (Mateo 5:44)
(4) Linya ng paboritong awit—
Sino ang pipiliin ko? Ikaw ban a pangarap ko…
ang nais talakayin sa kuwento. Maaring isulat ito sa
pamamagitan ng isang salita lamang.
3. PANINGIN SA PANGATLONG PANAUHAN
>THIRD PERSON POINT OF VIEW sa Ingles.<
10. Pinakagamiting punto de bista ng mga manunulat.
Sa pangatlong panauhan ay maaaring sumanib at
kumalas ang isip ng manunulat sa isip ng pangunahing
tauhan.
(5) Isang tula
Datapwa’t ang pisi’y tibayan, anak,
At baka lagutin ng hanging malakas.
Halimbawa:
Luha, Oyayi, at iba pa
Halimbawa:
Ano kaya kung may isang babaeng ayaw nang magmahal
dahil sa mga kabiguan niya sa pag-ibig?
MGA HALIMBAWA
PAGSULAT SA FILIPINO
2. KARANIWANG MONOLOGO (External
Monologue)
Uri ng monologo na kausap ng isang tauhan na
binibigkas ng malakas kahit nag-iisa lamang siya.
11. Gumagamit ng panipi ang awtor sa pagsulat nito.
PAKSA, MENSAHE AT PANGYAYARI