μαθήτρια του Γ2

1. ΦΤΩΧΕΙΑ: Ένα συχνό κοινωνικό
πρόβλημα
Μία εργασία της: Ηλιάνας Στασινοπούλου
Μάθημα: Κοινωνική και πολιτική αγωγή
Σχολικό έτος: 2017-2018
Υπεύθυνη καθηγήτρια: Φαρίδου Σμαράγδα

2. Ορισμός
• Με τον όρο φτώχεια αναφερόμαστε στην οικονομική
κατάσταση που χαρακτηρίζεται από έλλειψη επαρκών πόρων
για την ικανοποίηση βασικών ανθρώπινων αναγκών. Το
κατώφλι των βασικών αναγκών που ορίζει το όριο της
φτώχειας διαφέρει από χώρα σε χώρα.
• Η φτώχεια ανάγεται να μετράται σε χρήματα και αντανακλά
τους κατά κεφαλήν διαθέσιμους από τους πραγματικούς
οικονομικούς πόρους μιας χώρας

3. Η έννοια της φτώχειας μπορεί και
χωρίζεται ως εξής:
• ως απόλυτη φτώχεια ορίζεται το ποσοστό του πληθυσμού που ζει με
λιγότερο από ένα καθορισμένο ποσό δολαρίων την ημέρα. Η
δημοφιλέστερη στατιστική του είδους (που χρησιμοποιείται και από
την Παγκόσμια Τράπεζα), είναι το ποσοστό του πληθυσμού που ζει με
λιγότερο από ένα δολάριο την ημέρα, σε τιμές του 1985. Ιδανικό ποσοστό
απόλυτης φτώχειας είναι το 0%. Ο συγκεκριμένος ορισμός
χρησιμοποιείται περισσότερο στις αναπτυσσόμενες χώρες.

4. Η έννοια της φτώχειας μπορεί και
χωρίζεται ως εξής:
• ως σχετική φτώχεια ορίζεται το ποσοστό των ατόμων σε μια χώρα που
ζουν με εισόδημα κατώτερο ενός συγκεκριμένου ποσοστού του διάμεσου
εισοδήματος (συνήθως 50%) στην χώρα. Δηλαδή αν το ποσοστό είναι 50%
και το διάμεσο εισόδημα 10.000 δολάρια, ο δείκτης φτώχειας είναι ο
αριθμός ατόμων που ζουν με λιγότερο από 5000 δολάρια ετησίως,
διαιρεμένος δια τον συνολικό πληθυσμό. Ο ορισμός του ποσοστού του
διάμεσου εισοδήματος διαφέρει από χώρα σε χώρα. Η σχετική φτώχεια
είναι και ο πιο συχνά χρησιμοποιούμενος όρος στις στατιστικές των
ανεπτυγμένων χωρών όπου και πολύ συχνά παρεξηγείται ως
δείκτης απόλυτης' φτώχειας.

5. Φτώχεια στην ΕΕ και στην Ελλάδα
• Στην ΕΕ η σχετική φτώχεια ορίζεται ως το ποσοστό του πληθυσμού που
ζει με εισόδημα χαμηλότερο από 60% του διάμεσου εισοδήματος στην
χώρα. Στην Ελλάδα αυτό το ποσοστό υπερβαίνει το 20%. Η περιφέρεια με
την μεγαλύτερη φτώχεια είναι η Ήπειρος με την Ανατολική Μακεδονία -
Θράκη να ακολουθούν από κοντά. Οι περιφέρειες με την χαμηλότερη
φτώχεια είναι η Αττική και η Κρήτη.

6. Φτώχεια στην ΕΕ και στην Ελλάδα
• Ο κίνδυνος φτώχειας είναι μεγαλύτερος για τα άτομα χαμηλού
εκπαιδευτικού επιπέδου και για τα νοικοκυριά με μεγάλο αριθμό
ανθρώπων.
• Η φτώχεια σε ατομικό επίπεδο μπορεί να σχετίζεται με τη χαμηλή
συνταξιοδότηση, την ανεργία ή την αεργία (εθελοντική μη άσκηση
επαγγέλματος). Το επίπεδο της ανεργίας μιας χώρας φαίνεται να
είναι επίσης δείκτης της γενικής φτώχειας (στην Ελλάδα η ανεργία
το 2011 είναι περίπου 14,3%[1]).

7. Φτώχεια στον κόσμο
• Η σχετική φτώχεια μεταξύ χωρών στον κόσμο είναι ένα σχετικά νέο
φαινόμενο. Πριν 250 χρόνια όλες οι χώρες στον κόσμο είχαν περίπου το
ίδιο εισόδημα. Ουσιαστικά όλοι οι άνθρωποι γεννιόντουσαν στον μόχθο
της αγροτικής ζωής, ζούσαν έναν σύντομο και επίπονο βίο και πέθαιναν
πριν τα 50 τους. Όμως χάρη στην βιομηχανική επανάσταση, κάποιες
χώρες με πρώτη την Αγγλία, πολλαπλασίασαν τρομακτικά το εισόδημα
τους. Όσο η επανάσταση εξαπλωνόταν στον κόσμο, άλλες χώρες, κυρίως
ευρωπαϊκές ή υπό αγγλική κυριαρχία ανέβηκαν και αυτές στην σκάλα της
ανάπτυξης.

8. Αιτίες: ( Κοινωνικές, Οικονομικές, Πολιτικές, Περιβαλλοντικές
Άνιση κατανομή των πλουτοπαραγωγικών πηγών ,του
εισοδήματος και των περιουσιακών στοιχείων μεταξύ των
ατόμων και των κρατών είναι πηγές της φτώχειας. Ο πόλεμος, οι
φυσικές καταστροφές και οι αλλαγές της τεχνολογίας που
προκαλούν ευρύ φάσμα ανεργίας, καθώς οι μηχανές
αντικαθιστούν όλο και περισσότερα εργατικά χέρια.

9. Αιτίες: ( Κοινωνικές, Οικονομικές, Πολιτικές, Περιβαλλοντικές
• Η προκατάληψη, οι διακρίσεις και ο ρατσισμός απέναντι σε
ορισμένες κοινωνικές ομάδες, τα φαινόμενα φοροδιαφυγής
και της παραοικονομίας. Τα δύο αυτά φαινόμενα από τη μια
αυξάνουν το ατομικό εισόδημα αυτών που εμπλέκονται,
αλλά από την άλλη συμβάλλουν στην απώλεια σημαντικών
εσόδων του κράτους, τα οποία θα μπορούσαν να
χρησιμοποιηθούν για την καταπολέμηση της ανεργίας κ.τ.λ.

10. Τρόποι αντιμετώπισης:
• Πρώτον οφείλουμε να δράσουμε συλλογικά και δυναμικά
ώστε τα παιδιά που βιώνουν καθημερινά την φτώχεια και τον
κοινωνικό αποκλεισμό να ‘αποδράσουν’ από το πρόβλημα
αυτό διότι κινδυνεύουν να παγιδευτούν στη φτώχεια τόσο
αυτά, όσο και τα παιδιά τους.

11. Τρόποι αντιμετώπισης:
• Έτσι, στην κορυφή της ατζέντας πρέπει να τοποθετηθεί η
εξάλειψη της παιδικής φτώχειας και του κοινωνικού
αποκλεισμού μέσα από τη δημιουργία μακροπρόθεσμων
μεθόδων πρόληψης και αντιμετώπισης αυτού του σύνηθες
φαινομένου, οι οποίες θα περιλαμβάνουν ένα ευρύ φάσμα
κοινωνικών, πολιτικών και οικονομικών μέτρων.

12. Τρόποι αντιμετώπισης:
• Παράλληλα δεν είναι λίγες οι κοινωνικές ομάδες οι οποίες
κινδυνεύουν περισσότερο να βιώσουν τη βία. Π.χ οικογένειες
με παιδιά, μονογονεικές οικογένειες, άνθρωποι με ειδικές
ανάγκες και μετανάστες. Επομένως είναι αναγκαίο να
υπάρχουν κοινοί στόχοι και δείκτες. Οι στόχοι αυτοί αφορούν
την υποστήριξη και την ενσωμάτωση των μεταναστών και των
εθνικών μειονοτήτων στην αγορά εργασίας.

13. Τρόποι αντιμετώπισης:
• Παράλληλα, θα ήταν καλό να δημιουργηθούν πολιτικές
ενεργούς ενσωμάτωσης οι οποίες θα επικεντρώνονται στην
εύρεση εργασίας για όσο το δυνατόν περισσότερα άτομα και
θα διασφαλίζουν την πρακτική υποστήριξη για όσους δεν
έχουν την ικανότητα να εισέλθουν στην αγορά εργασίας με
σκοπό να αποκτήσουν μία αξιοπρεπή ζωή.

14. • Από αυτά που ειπώθηκαν παραπάνω
συμπεραίνουμε ότι όλοι μας οφείλουμε, τόσο
ατομικά όσο και συλλογικά, να καταπολεμήσουμε
την έξαρση του προβλήματος της φτώχειας και του
κοινωνικού αποκλεισμού.

15. • https://www.youtube.com/watch?v=bsYOdu9
tkOI (Σοκάρουν τα στοιχεία της Unicef για την
παιδική φτώχεια)