TEDx Manchester: AI & The Future of WorkVolker Hirsch
TEDx Manchester talk on artificial intelligence (AI) and how the ascent of AI and robotics impacts our future work environments.
The video of the talk is now also available here: https://youtu.be/dRw4d2Si8LA
2. Միքիչ Օզոնի մասին
1765թ. առաջին անգամ օզոնը հայտնաբերեց Հոլանդացի ֆիզիկոս Վան Մարում Մարտինը,
իսկ հետո նրա ուսումնասիրումը ավելի խորացրեցին: Օզոնը օկտագործվում է մանրէների
վերացման նպատակով: Օզոնային շերտը վնասված է Անտակտիդայի շրջանում: Օզոնը
ներկա է ցածր խտությամբ մթնոլորտի բոլոր շերտերում: Վնասման պատճառն այն է, որ մեր
երկրից շատ են արտամղումները, նաև շատ են հրթիռների և արբանյակների արձակումները,
որոնք աղտոտում են տիեզերքը վնասելով նաև օզոնային շերտը։ Երկրի մակերևույթին օզոնը
օդի աղտոտիչ է և վնասում է կենդանիների շնչառական համակարգին։ Բայց ամենինչ կորած
չէ օզոնը ունի վերականգնվելու հատկություն:
Ван Марум Мартин
3. Օզոն
Օզօնը կազմված է երեք ատոմ թթվածնից:
Սովորական պայմաններում այն կապույտ գազ է: Սեղմելու դեպքում այն դառնում է համարյա սև, բայց
գործնականում դրանք հենց սև բյուրեղներ են, իսկ խտանալու դեպքում այն դառնում է
կապտամանուշակագույն, նաև ունի բուրավետ հոտ:
4. Օզոնի կառուցվածքը
Ինչպես ասեցի օզոնը կազմված է երեք ատոմ ջրածնից: Ամեն ատոմի
հեռավորությունը իրարից 1.272 Å է,իսկ նրանց կազմած անկյունը=116,78°
1 Å = 10−10
=10000Անգստրեմ=1
Å- Անգստրեմ
5. Օզոնի առաջացումը մեր մթնոլորտում
Ինչպես գիտենք երկիր մոլորակի վրա ամենատարածված տարրը թթվածինն է: Երբ ամպրոպ
է առաջանում թթվածնի մոլեկուլը բաժանվում է ատոմների, իսկ ատոմները(O)միանալով
թթվածնի մոլեկուլի(O2) հետ առաջացնում է Օզօն(O3): Մեծ կոնցենտրացիայով օզոնը
թունավոր է, այդ գազի հետ պետք է զգույշ աշխատել: Սակայն այդ գազի փոքր
կոնցենտրացիան խիստ օգտակար է օդում: Հավանաբար ձեզ հայտնի է, որ սոճու անտառի
ծովափի մթնոլորտը բուժարար է: Պատճառը սոճու խեժի և ծովային ջրիմուռների
օժանդակությամբ առաջացած օզոնն է, որը մանրէասպան է: Բայց նրա կարևորգագույն
դերերից մեկն այն է, որ այն պաշպանում է մեզ
ուլտրամանուշակագույն ճառագայներից:
6. Օզոնը ավելի լավ է օքսիդացնում քան
թթվածինը
ԻՆչպես ասեցի օզոնը բաղկացած է երեք ատոմ թթվածնից(O3) և կարողանում է
քայքայել այնպիսի նյութեր, որտեղ թթվածինը անզոր է: Քանի որ օզոնը բաղկացած է
երեք տարր թթվածնից, մետաղների հետ ռեակցիա մտնելիս թթվածնի մոլեկուլը (O2)
հեռանում է, մնում է միայն թթվածինը(O), որն էլ օքսիդացնում է մետաղը:
Օրինակ՝ արծաթի հետ ռեակցիա են մտնում թթվածինն ու օզոնը
Ag+ 2O=Ag+ O2
2Ag+ O3 =Ag2O+ O2
7. Ինչու՞ կա օզոնային շերտ և ինչու՞ չի
քանդվում այդ շերտը ինչպես մթնոլորտում
Բան այն է, որ օզոնը առաջանում է այն ժամանակ, երբ 1մոլեկուլ
թթվածինը(O2) և մեկ ատոմ թթվածինը(O) միանում են՝ և ստացվում է երեք
ատոմ թթվածին՝ օզոն (O3), բայց օզոնը մինչև մեր մթնոլորորտի վերին
շերտը (25կմ) քայքայվում է, քանի որ այդ մակարդակում ատոմները ակտիվ
շարժվում են, և թթվածնի մոլեկուլը (O2) բաժանվում է թթվածնի ատոմից:
Առաջանում է հարց ինչպես կա օզոնային շերտ 25կմ բարձրությամբ: Բան
այն է, որ այնտեղ ջերմաստիճանը ավելի ցածր է և չի կատարվում
էլեկտրոնների շարժ և այդպիսով 25կմ բարձրության վրա կա օզոնային
շերտ: