http://taksiasterati.blogspot.gr/

2. ONOMA:_________________________ «Φίλοι από άλλες χώρες»
Σήμερα μιλήσαμε για τις τελικές και τις αποτελεσματικές δευτερεύουσες προτάσεις.
ΤΕΛΜΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΜΣ
Τελικές ονομάζονται οι δευτερεύουσες προτάσεις που δείχνουν ένα σκοπό
(τέλος=σκοπός). Οι δευτερεύουσες τελικές προτάσεις εισάγονται με τους
τελικούς συνδέσμους: να, για να και χωρίζονται με κόμμα από την κύρια
όταν εισάγονται με το για να. Αν εισάγονται με το να το κόμμα δεν το
βάζουμε.
Π.χ. Πήγαμε στη Ρόδο , για να παρακολουθήσουμε ένα εργαστήρι.
Ανοίξαμε το παράθυρο να μπει ωρέσκος αέρας.
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΜΚΕΣ Ή ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΜΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΜΣ
Αποτελεσματικές ή συμπερασματικές ονομάζονται οι δευτερεύουσες προτάσεις που δείχνουν
το αποτέλεσμα ή το συμπέρασμα από αυτό που λέει η κύρια πρόταση. Εισάγονται με τους
συνδέσμους :ώστε (να) , που και χωρίζονται με κόμμα από την κύρια.
Π.χ. Διάβασα πολύ καλά , ώστε να γράψω άριστα.
Με κοίταξε τόσο περίεργα, που με τρόμαξε.
Για να μην μπερδεύω τις τελικές με τις αποτελεσματικές κοιτάζω τους συνδέσμους με τους
οποίους εισάγονται.
Στις παρακάτω προτάσεις α.) να υπογραμμίσεις τις δευτερεύουσες προτάσεις ,β.) να
κυκλώσεις το σύνδεσμο με τον οποίο εισάγονται, γ.) να γράψεις το είδος τους δίπλα και
δ.) να βάλεις κόμμα όπου χρειάζεται.
Έθπγα λσξίο , γηα λα πξνιάβσ ην ηξέλν. τελική
Γνύιεςα σο αξγά ώζηε λα ηειεηώζσ ην ζρέδην.___________________
Γηα λα κελ θξπώζσ θόξεζα ην θαηλνύξην, πνππνπιέλην κπνπθάλ κνπ._______________
Δίρε ηόζν ζόξπβν ζην ιεσθνξείν πνπ δελ άθνπγα ην ηειέθσλν.__________________
Δπεηδή άξγεζα ηελ εξγαζία ν δάζθαινο απνγνεηεύηεθε.______________________
Γηα λα γιηηώζεηο ρξόλν πάξε ην ζύληνκν δξόκν.____________________
Η ΢νθία δηάβαζε αξθεηά γηα λα πάξεη θαιό βαζκό.___________________

3. Όηαλ άξρηζε ε βξνρή όινη κπήθακε γξήγνξα ζην ζπίηη._________________
Κάζηζε ήζπρα ώζηε λα κελ ελνριεί θαλέλα. ___________________
Δλώ ε κακά καγείξεπε ε Καηεξίλα έζηξσλε ην ηξαπέδη. _______________
Μαδεύνπκε ρξήκαηα γηα λα πάκε εθδξνκή ζηελ Αζήλα. ________________
Σα παηδηά είλαη ελζνπζηαζκέλα επεηδή πιεζηάδνπλ ηα Υξηζηνύγελλα. _______________
Άλνημε ηελ πόξηα λα κπσ. ______________
Μνπ κίιεζε ηόζν άζρεκα πνπ ζηελνρσξήζεθα. _______________
Μόιηο κπεη ν Γεθέκβξεο ζα ζηνιίζνπκε ην δέληξν καο. _______________
Κάλνπκε πνιιέο αζθήζεηο ώζηε λα κάζνπκε θαιά ηνπο θαλόλεο. __________
Άλνημε ην ιεμηθό ηνπ λα βξεη ηε ζεκαζία κηαο ιέμεο._________________
Πάξε κε ηειέθσλν όηαλ ηειεηώζεηο γηα λα έξζσ. ______________________
Μπήθακε ζε λέα ελόηεηα κηα θαη ηειεηώζακε ηελ παιηά. ________________
Βάδνπκε 2 κ ζηηο κεηνρέο όηαλ πξηλ ην σ ππάξρεη π,β,θ ή πη. _____________
Γξάςακε ηα θιάζκαηα ώζηε λα ηα ζπγθξίλνπκε. _________________
Η δαζθάια καο εμεγνύζε ηηο αζθήζεηο θαζώο κνίξαδε ηα θπιιάδηα. _______________
Χρησιμοποίησε τους παρακάτω συνδέσμους σε δικές σου προτάσεις.
λα , γηα λα , ώζηε λα , όηαλ, επεηδή, δηόηη, ελώ
_________________________________________________________________
_________________________________________________________________
_________________________________________________________________
_________________________________________________________________
_________________________________________________________________
_________________________________________________________________
_________________________________________________________________

6. Για να στείλουμε μια επιστολή (γράμμα) όπου θέλουμε να συστήσουμε τον
εαυτό μας ακολουθούμε το παρακάτω σχεδιάγραμμα.
Για να στείλουμε μια επιστολή (γράμμα) όπου θέλουμε να συστήσουμε τον
εαυτό μας ακολουθούμε το παρακάτω σχεδιάγραμμα.
Ν. Ρόδα 24/10/2016
Γεηα ζνπ , ( αγαπεηέ θίιε)
ην όλνκα κνπ είλαη…θαη είκαη… ρξνλώλ. Μνπ
αξέζεη πνιύ…. Καη δηαζθεδάδσ….
Σν ζρνιείν κνπ ….. νη θίινη κνπ είλαη θαη
καδί ηνπο …. νη γνλείο κνπ
είλαη … θαη καδί ηνπο …..
Σν ρσξηό κνπ είλαη …. θαη βξίζθεηαη….
(νκνξθηέο θαη αμηνζέαηα)
Η ρώξα κνπ είλαη….. θαη έρεη….
(νκνξθηέο θαη αμηνζέαηα)
*
Αξρηθά δίλνπκε ηηο πξνζσπηθέο καο
πιεξνθνξίεο (όλνκα, ειηθία,
ελδηαθέξνληα).
Έπεηηα αλαθεξόκαζηε ζην ζρνιείν καο,
ζηνπο θίινπο καο ,ζηνπο γνλείο καο.
΢ηε ζπλέρεηα κηιάκε γηα ηνλ ηόπν καο.
Γηα πνην ιόγν λα ηνλ επηζθεθηεί θαλείο;
Μεηά αλαθεξόκαζηε ζε ραξαθηεξηζηηθά
ηεο ρώξαο καο.
Ν. Ρόδα 24/10/2016
Γεηα ζνπ , ( αγαπεηέ θίιε)
ην όλνκα κνπ είλαη…θαη είκαη… ρξνλώλ. Μνπ
αξέζεη πνιύ…. Καη δηαζθεδάδσ….
Σν ζρνιείν κνπ ….. νη θίινη κνπ είλαη θαη
καδί ηνπο …. νη γνλείο κνπ
είλαη … θαη καδί ηνπο …..
Σν ρσξηό κνπ είλαη …. θαη βξίζθεηαη….
(νκνξθηέο θαη αμηνζέαηα)
Η ρώξα κνπ είλαη….. θαη έρεη….
(νκνξθηέο θαη αμηνζέαηα)
Αξρηθά δίλνπκε ηηο πξνζσπηθέο καο
πιεξνθνξίεο (όλνκα, ειηθία,
ελδηαθέξνληα).
Έπεηηα αλαθεξόκαζηε ζην ζρνιείν καο,
ζηνπο θίινπο καο ,ζηνπο γνλείο καο.
΢ηε ζπλέρεηα κηιάκε γηα ηνλ ηόπν καο.
Γηα πνην ιόγν λα ηνλ επηζθεθηεί θαλείο;
Μεηά αλαθεξόκαζηε ζε ραξαθηεξηζηηθά
ηεο ρώξαο καο.

8. _______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________
________________________________________________________________
____________________________________________________________
______________________________________________________
_________________________________________________________
______________________________________________________________
___________________________________________________
_____________________________________________
__________________________________________

9. ONOMA:_________________________________
Προσπάθησε να βρεις ένα ομώνυμο για κάθε λέξη.
Κνπηί ___________ θαιώ____________
πόιε __________ πήξα___________
ςηιά ____________ ρείξα __________
ηνίρνο __________ θιίλσ____________
δηάιεηκκα___________ ρήξνο ___________
ιείπεη____________ όξε____________
Προσπάθησε να βρεις ένα παρώνυμο για κάθε λέξη.
Γεληά____________ ζέα____________
μεξό___________ βαιηόο ___________
πνιύ___________ κάηηα___________
Νόκνο ____________ ρνξόο __________
Μαίξε ___________ γεξόο ____________
ξαθή ___________ δηάθνξα___________
΢ήμερα μιλήσαμε για τα ομώνυμα και παρώνυμα.
Ομώνυμα ονομάζονται οι λέξεις που ακούγονται ακριβώς το ίδιο
αλλά γράφονται διαφορετικά και έχουν διαφορετική σημασία.
Πχ. Λύρα ( μουσικό όργανο)- λίρα ( νόμισμα)
Παρώνυμα ονομάζονται οι λέξεις που ακούγονται σχεδόν το ίδιο
και έχουν διαφορετική σημασία.
Πχ. Οφείλω ( χρωστάω) – ωφελώ ( κάνω καλό)

10. ONOMA:________________ «Ιστορίες με υίλοσς»
΢ήκεξα κηιήζακε γηα ηνλ επζύ θαη πιάγην ιόγν.
Δπζύο νλνκάδεηαη ν ιόγνο όπνπ ηα ιόγηα είλαη όπσο αθξηβώο έρνπλ εηπσζεί. (Αθνύκε ηα ιόγηα ηνπ
άκεζα.)
Πρ. ― Αγνξάζακε θαηλνύξην απηνθίλεην.
― Πνύ πήγαηε ην πξσί;
Πιάγηνο νλνκάδεηαη ν ιόγνο όπνπ ηα ιόγηα θάπνηνπ κεηαθέξνληαη από θάπνηνλ άιιν (θάπνηνο καο
κεηαθέξεη ηα ιόγηα ).
Πρ. Μαο είπε όηη αγόξαζαλ θαηλνύξην απηνθίλεην.
Μαο ξώηεζε πνύ πήγακε ην πξσί.
Γηα λα κεηαθέξσ από ηνλ επζύ ιόγν ζηνλ πιάγην ηηο θύξηεο πξνηάζεηο
 πξνζζέησ ηα νλόκαηα ησλ πξνζώπσλ,
ρξεζηκνπνηώ έλα ξήκα κε ηε ζεκαζία ησλ ξεκάησλ ιέσ , ξσηώ ,
ζέισ ,απαληώ, δεηώ, δηαηάδσ , δειώλσ
 ρξεζηκνπνηώ ζπλδέζκνπο
 κεηαθέξσ ζην ηξίην πξόζσπν ηα ιόγηα.
Γηα λα κεηαθέξσ από ηνλ πιάγην ιόγν ζηνλ επζύ:
 Βάδσ παύια δηαιόγνπ θαη ηα ιόγηα αθξηβώο όπσο ιέγνληαη ζε ρξόλν ελεζηώηα, βάδσ θόκκα θαη
αλαθέξσ ην πξόζσπν πνπ κίιεζε
 Ή γξάθσ πνηνο κίιεζε θαη βάδσ άλσ θάησ ηειεία ( : ) , εηζαγσγηθά (« ») θαη ηα ιόγηα
όπσο εηπώζεθαλ
π.ρ. ― Πώο πέξαζεο ηελ Κπξηαθή, κε ξώηεζε ν θίινο κνπ. ή
Ο θίινο κνπ κε ξώηεζε: «Πώο πέξαζεο ηελ Κπξηαθή ;»
1.Να μεταφέρεις από τον ευθύ στον πλάγιο λόγο τις προτάσεις.
―Πώς θα ταξιδέψετε; ρώτησε ο πράκτορας.
_________________________________________________________________________________________
―Κουβαλήστε τα βιβλία στη βιβλιοθήκη, ζήτησε από τα παιδιά ο διευθυντής .
_________________________________________________________________________________________
―Ο αγώνας έληξε ισόπαλος , είπε ο εκωωνητής.
_________________________________________________________________________________________
―Βάλτε τα παπούτσια σας γρήγορα, ζήτησε η μαμά.
_________________________________________________________________________________________
―Θα είναι δύσκολο το διαγώνισμα; αναρωτήθηκε ο Πέτρος
_________________________________________________________________________________________
―Άνοιξα το τετράδιο , για να γράψω την ορθογραωία, απάντησα στο συμμαθητή μου.
_________________________________________________________________________________________
―Πέρσι πήγαμε διακοπές στο Ναύπλιο, δήλωσε η Χριστίνα.
_________________________________________________________________________________________
Το καταλάβατε; Σας ρώτησα
αν το
καταλάβατε.
ΕΥΘΥΣ ΠΛΑΓΙΟΣ

11. 2.Να μεταφέρεις το παρακάτω κείμενο από τον ευθύ στον πλάγιο λόγο.
―Καλημέρα κύριε Κώστα, θα ήθελα ένα τετράδιο και μερικές χριστουγεννιάτικες κάρτες ,ζήτησε η Στέλλα.
―Τα τετράδια βρίσκονται σε εκείνο το ράωι , αλλά οι κάρτες δεν έχουν έρθει ακόμα, δήλωσε ο
βιβλιοπώλης.
―Πότε θα έρθουν; ρώτησε με ενδιαωέρον η Στέλλα.
―Σε μια βδομάδα το πολύ θα τις έχω, αποκρίθηκε ο βιβλιοπώλης.
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
3. Να μεταφέρεις από τον πλάγιο λόγο στον ευθύ τις προτάσεις.
Ο μαθητής ρώτησε τη δασκάλα τι σημαίνει η λέξη διχόνοια.
__________________________________________________________________________________
Ο Δημήτρης είπε πως τα μαγαζιά κλείνουν στις 13:00.
__________________________________________________________________________________
Το παιδί αναρωτήθηκε αν έκανε το σωστό.
__________________________________________________________________________________
Η δασκάλα ζήτησε να ανοίξουμε τα βιβλία στη σελίδα 524.
__________________________________________________________________________________
Η Σοωία καλημέρισε το μανάβη της γειτονιάς.
__________________________________________________________________________________
4. Να κάνεις χρονική αντικατάσταση στα ρήματα: ρωτώ, ζητάτε

12. Γιατί ήρθεσ εδώ Μίκυ ;
Για να ςου φζρω
ζνα δώρο Μίνι . Η Μίνι ρώτηςε τον
Μίκυ γιατί ήρθε και
αυτόσ απάντηςε ότι
ήρθε για να τησ φζρει
ζνα δώρο .
Επανάληψη στη γραμματική της 6ης ενότητας
ONOMA:________________________
Ε Τ Θ Τ ΢ Λ Ο Γ Ο ΢ Π Λ Α Γ Ι Ο΢ Λ Ο Γ Ο ΢
Να μετατρέψεις τον ευθύ σε πλάγιο λόγο και το αντίστροφο.
Θα ηελ
βάισ πάλσ
ζην ηδάθη.
Πνύ ζα θξεκάζεηο ηελ
θάιηζα ζνπ, Μίλη;
____________________________________________
____________________________________________
____________________________________________
____________________________________________
____________________________________________
___________________________________________
___________________________________________
___________________________________________
___________________________________________
___________________________________________
Ο Μίκυ είπε ότι του αρέσει
πολύ να παίζει με το χιόνι.
Ο Ντόναλντ συμφώνησε και
η Μίνι δήλωσε ότι λατρεύει
να φτιάχνει χιονάνθρωπους.
__________________
__________________
__________________
__________________
__________
_______________________
_____________
_____________
_____________

13. Να μετατρέψεις τη δεύτερη κύρια πρόταση σε δευτερεύουσα τελική ή
συμπερασματική χρησιμοποιώντας τους συνδέσμους που μάθαμε και
βάζοντας κόμμα όπου χρειάζεται.
Έτρεξα και σήκωσα το τηλέφωνο.
Ήρθε και της έδωσα χρήματα.
______________________________________________________________
Το κουδούνι χτύπησε και τα παιδιά βγήκαν για διάλειμμα.
______________________________________________________________
Πήγε και έφερε την μπάλα.
______________________________________________________________
Είναι τόσο καλόκαρδη και βοηθά πάντα τους άλλους.
______________________________________________________________
Συμπλήρωσε τον πίνακα με τους τύπους των ρημάτων.
Από ην λόεκα ζα θαηαιάβεηο αλ ζα
βάιεηο ηειηθή (ζθνπό) ή
απνηειεζκαηηθή (απνηέιεζκα). Οη
ζύλδεζκνη είλαη λα θαη γηα λα / ώζηε
(λα) , πνπ θαη κε απνηέιεζκα λα.
ΟΡΙ΢ΣΙΚΗ
ΕΝΕ΢ΣΩΣΑ
(εγώ)
ΤΠΟΣΑΚΣΙΚΗ
ΑΟΡΙ΢ΣΟΤ
(εσύ &εσείς)
ΠΡΟ΢ΣΑΚΣΙΚΗ
ΑΟΡΙ΢ΣΟΤ
(εσύ &εσείς)
ΟΡΙ΢ΣΙΚΗ
ΕΝΕ΢ΣΩΣΑ
(εγώ)
ΤΠΟΣΑΚΣΙΚΗ
ΑΟΡΙ΢ΣΟΤ
(εσύ &εσείς)
ΠΡΟ΢ΣΑΚΣΙΚΗ
ΑΟΡΙ΢ΣΟΤ
(εσύ &εσείς)
φορτώνω αδικώ
μπαλώνω παρατηρώ
ανασηκώνω συναντώ
ανταμώνω αγαπώ

14. Σεστ στη Γλώσσα Ενότητα 6 «Ιστορίες με φίλους»
ONOMA:__________________HMEPOMHNIA:_____________
_ ΟΡΘΟΓΡΑΦΙΑ:
_________________________________________________________________
_________________________________________________________________
_________________________________________________________________
_________________________________________________________________
Να γράψεις δίπλα σε κάθε απόσπασμα αν βρίσκεται στον ευθύ ή στον
πλάγιο λόγο.
«Με κηιάο δπλαηά κέζα ζηε βηβιηνζήθε» έθαλε παξαηήξεζε ε
βηβιηνζεθάξηνο. _______________
Ο ΢ίκνο δήισζε πσο ζα πάεη ζηελ Έδεζζα ηα Υξηζηνύγελλα. ______________
Ο καζεηήο ξώηεζε αλ κπνξεί λα πάεη ζηελ ηνπαιέηα. _________________
—΢νπ αξέζεη ην βνπλό ή ε ζάιαζζα; _________________
Να μεταφέρεις στον άλλο λόγο τις περιόδους .
«Σα δάζε απνηεινύλ ην ζπίηη γηα πνιιά είδε δώσλ», δήισζε ν
΢ηέιηνο.
_________________________________________________________________
_________________________________________________________________
Η ΢ηέιια απνθξίζεθε πσο δελ ηεο αξέζεη ε Ιζηνξία.
_________________________________________________________________
_________________________________________________________________
―Πνύ εμαθαλίζηεθαλ όινη; αλαξσηήζεθε ε δαζθάια.
_________________________________________________________________
_________________________________________________________________
Η Γαλάε ηζρπξίζηεθε πσο είλαη πάληα έηνηκε ζηελ ώξα ηεο.
_________________________________________________________________
_________________________________________________________________

15. ONOMA:______________________________
Σιμερα είδαμε και μάκαμε να ξεχωρίηουμε τισ αντωνυμίεσ από τα άρκρα.
Προςοχι: Δεν πρζπει να μπερδεφουμε τα άρκρα, με τουσ αδφνατουσ τφπουσ
των προςωπικών αντωνυμιών. Τα άρκρα ςυνοδεφουν ουςιαςτικά, ενώ οι
αντωνυμίεσ ςυνοδεφουν ριματα.
Του Νίκου, τθσ τάξθσ, του αλόγου. (εδώ ζχουμε άρκρα).
Του μίλθςα, τθσ ζδειξα, του φώναξα. (εδώ ζχουμε προςωπικζσ αντωνυμίεσ)
Του(προςωπικι αντωνυμία) μίλθςα του(άρκρο) ανκρώπου
Τον (προςωπικι αντωνυμία) ζπιαςαν τον(άρκρο) κλζφτθ
Γηα λα δεηο πώο θιίλεηαη ε πξνζσπηθή αλησλπκία θαη λα κάζεηο ηνπο
αδύλαηνπο ηύπνπο πήγαηλε ζηε ζειίδα 114 ηεο γξακκαηηθήο ζνπ.
1. Να γράψετε στον πληθυντικό αριθμό, και στο ίδιο πρόσωπο τις παρακάτω
προτάσεις, όπως στα παραδείγματα στην πρώτη σειρά.
Απηή ζέιεη Εγώ γξάθω
Απηόο δηαβάδεη Απηόο πεδάεη
Εζύ κηιάο Απηή πηάλεη
Εζύ γξάθεηο Εγώ θπλεγώ
Απηόο αθνύεη Εγώ ηαμηδεύω
2. Να αντικαταστήσετε τα υποκείμενα με την αντίστοιχη προσωπική αντωνυμία (στο
τρίτο πρόσωπο), όπως στο παράδειγμα:
Ο Γηάλλεο δηαβάδεη έλα βηβιίν.
Η Μαξία παίδεη κε ηελ Τδέλε.
Ο Νίθνο ηξέρεη ζην δξόκν.
Τα θνξίηζηα ρνξεύνπλ.
Τα αγόξηα παίδνπλ.
Οη γείηνλεο κηιάλε.
Τν κωξό θνηκάηαη.
Η γεηηόληζζα πιέλεη.
Τν δών πεηλάεη.

16. Επανάληψη στη γραμματική της 6ης ενότητας
ONOMA:________________________
1. Να γράψετε στον πληθυντικό αριθμό, και στο ίδιο πρόσωπο τις παρακάτω
προτάσεις, όπως στα παραδείγματα στην πρώτη σειρά.
Απηή ζέιεη Απηέο ζέινπλ Δγώ γξάθσ Δκείο γξάθνπκε
Απηόο
δηαβάδεη
Απηόο πεδάεη
Δζύ κηιάο Απηόο πηάλεη
Δζύ γξάθεηο Δγώ θπλεγώ
Απηόο
αθνύεη
Δγώ ηαμηδεύσ
Απηόο παίδεη Απηό ξίρλεη
Δγώ πίλσ Δζύ πιέθεηο
Απηή ηξώεη Δγώ λπζηάδσ
2. Να αντικαταστήσετε τα ουσιαστικά με την αντίστοιχη προσωπική αντωνυμία
(στο τρίτο πρόσωπο), όπως στο παράδειγμα:
Η Παλαγηώηα θαη ε Δηξήλε κηινύλ.
Ο Γηώξγνο θνπξεύεη ην γξαζίδη.
Σα παηδηά παξαθνινπζνύλ ηαηλία.
Ο Κώζηαο ξσηάεη ηνλ Αξγύξε.
Ο Γεκήηξεο ηξέρεη.
Σν παηδί αθνύεη ηε κακά.

17. Ας θυμηθούμε τις εγκλίσεις!
ΤΠΟΣΑΚΣΙΚΗ: εκφράζει κάτι .που πρέπει ή που θέλουμε να γίνει
Εκφράζεται στον ενεστώτα, στον αόριστο και στον παρακείμενο
από όλα τα πρόσωπα. Η άρνηση είναι μη(ν).
ΠΡΟ΢ΣΑΚΣΙΚΗ: εκφράζει . Εκφράζεται απόδιαταγή, επιθυμία ,ευχή
τον ενεστώτα και τον αόριστο μόνο από το β΄ ενικό και β΄ πληθυντικό. Η
άρνηση είναι μη(ν).
ΟΡΙ΢ΣΙΚΗ ΤΠΟΣΑΚΣΙΚΗ ΠΡΟ΢ΣΑΚΣΙΚΗ
έγξαςα λα γξάςσ ----
έγξαςεο λα γξάςεηο γξάςε
έγξαςε λα γξάςεη ----
γξάςακε λα γξάςνπκε ----
γξάςαηε λα γξάςεηε γξάςεηε ή γξάςηε
έγξαςαλ λα γξάςνπλ ----
ΟΡΙ΢ΣΙΚΗ
ΕΝΕ΢ΣΩΣΑ
(εγώ)
ΤΠΟΣΑΚΣΙΚΗ
ΑΟΡΙ΢ΣΟΤ
(εσύ &εσείς)
ΠΡΟ΢ΣΑΚΣΙΚΗ
ΑΟΡΙ΢ΣΟΤ
(εσύ &εσείς)
ΟΡΙ΢ΣΙΚΗ
ΕΝΕ΢ΣΩΣΑ
(εγώ)
ΤΠΟΣΑΚΣΙΚΗ
ΑΟΡΙ΢ΣΟΤ
(εσύ &εσείς)
ΠΡΟ΢ΣΑΚΣΙΚΗ
ΑΟΡΙ΢ΣΟΤ
(εσύ &εσείς)
χωρίζω πειράζω
μαλώνω δηλώνω
κατεβαίνω δανείζω
φωνάζω αθροίζω

18. ONOMA:________________ «Οι φίλοι γιορτάζουν»
Υτιάξε κι εσύ μια πρόσκληση για το χριστουγεννιάτικο παζάρι που θα κάνουμε
σημειώνοντας όλα τα απαραίτητα στοιχεία στην παραπάνω κενή πρόσκληση. Η
έτοιμη πρόσκληση θα σε βοηθήσει.
Σύμφωνα με τα παρακάτω στοιχεία που σου δίνονται να φτιάξεις την πρόσκληση.
____________________________________________
____________________________________________
____________________________________________
____________________________________________
____________________________________________
____________________________________________
Σήμερα μάθαμε τι πρέπει να περιέχει μια πρόσκληση ώστε να
είναι πλήρης και κατανοητή στο δέκτη της πρόσκλησης.
☺ Ποιος προσκαλείται
☺ Η ημερομηνία της εκδήλωσης
☺ Η ώρα
☺ Η διεύθυνση όπου θα γίνει η εκδήλωση
☺ Το τηλέφωνο αυτού που προσκαλεί
☺ Το περιεχόμενο της εκδήλωσης
☺ Αυτός που προσκαλεί
Ο Ευγένιος Σριβιζάς έρχεται
στην Ιερισσό, για να μιλήσει
για τα βιβλία του στο
ξενοδοχείο των
πυροτεχνημάτων ( οδός
Σηγανιτής Πατάτας 5) , τη
Δευτέρα 19/12/2016 στις
17:00. Σο κέντρο πολιτισμού
της Ιερισσού προσκαλεί τους
μαθητές του δημοτικού
σχολείου Ν. Ρόδων. Σηλέφωνο:
123456789
____________________________
____________________________
____________________________
____________________________
____________________________
____________________________
____________________________
____________________________
ΠΡΟ΢ΚΛΗ΢Η ΢Ε
ΦΡΙ΢ΣΟΤΓΕΝΝΙΑΣΙΚΟ ΠΑΡΣΙ
Κύριε Δήμαρχε,
σας προσκαλούμε στο πάρτι που θα
κάνουμε για τα Χριστούγεννα
ημέρα Παρασκευή 21/12/2010
και ώρα 18:00 στην αίθουσα
εκδηλώσεων του σχολείου μας
τηλέφωνο: 210865
Η Ε΄ τάξη

19. Όνομα:___________________________
Στις παρακάτω περιόδους να υπογραμμίσεις τις δευτερεύουσες
προτάσεις , να κυκλώσεις το σύνδεσμο με τον οποίο εισάγονται , να
βάλεις κόμμα και να τις χαρακτηρίσεις.
 Ο ΢ίμος του είπε ψέματα γιατί ντρεπόταν. _______________________
 Η μαμά αγόρασε αλεύρι για να κάνει ψωμί. ______________________
 Διάβασα την ιστορία τέλεια ώστε να γράψω άριστο τεστ.____________________
 Ο μπαμπάς διαβάζει την εφημερίδα του όταν γυρνά από τη δουλειά._________________
 Μόλις νύχτωσε τα χριστουγεννιάτικα δέντρα άναψαν. _______________________
 Κοιμήθηκε τόσο αργά χτες το βράδυ ώστε δεν ξυπνούσε το πρωί. __________________
Να βρεις και να υπογραμμίσεις τις δευτερεύουσες προτάσεις και να
ελέγξεις ποιες από τις παρακάτω δευτερεύουσες προτάσεις είναι τελικές
και ποιες βουλητικές.
Ζήτησα από τον Άγιο Βασίλη να μου φέρει ένα βιβλίο του Χάρι Πότερ. _______________
Θέλω να σου ζητήσω μια χάρη. ____________________
Ήρθα να πάμε σινεμά. ______________________
Η κυρία άνοιξε το συρτάρι να μας δώσει κόλλες. ________________
Μπορώ να σας απασχολήσω;_________________
Άνοιξα το ψυγείο να πάρω ένα καρότο. _______________
Αποφασίστηκε να γίνει η εκδήλωση στο σχολείο. ________________
Τελικές ονομάζονται οι ………………………………………………………….προτάσεις
που εισάγονται με τους συνδέσμους : ……………… και ……………………………
Π.χ.
___________________________________________________________
Βουλητικές ονομάζονται οι ……….……………………………………………………………...προτάσεις που εισάγονται
με το :…………………..
Τις βουλητικές προτάσεις δεν τις χωρίζω ποτέ με κόμμα από τις κύριες που συνοδεύουν.
Π.χ.
___________________________________________________________
Όηαλ ην να δελ κπνξώ λα ην
αιιάμω κε ην για να ε πξόηαζε
είλαη ΒΟΤΛΗΣΙΚΗ. Όηαλ κπνξώ
αληί ζηε ζέζε ηνπ να λα βάιω
ην για να , ηόηε ε πξόηαζε είλαη
ΣΕΛΙΚΗ.

20.  Πώς μπορώ να ξεχωρίσω τις τελικές από τις βουλητικές προτάσεις;
_____________________________________________________________
_____________________________________________________________
 Πώς βρίσκω πόσες προτάσεις έχει ένα κομμάτι λόγου;
_______________________________________________________________________
Στις παρακάτω περιόδους να εντοπίσεις τις κύριες και δευτερεύουσες
προτάσεις και να τις χαρακτηρίσεις. Επίσης να βάλεις κόμμα όπου
χρειάζεται.
Δπεηδή ν ΢ηέιηνο μέραζε ηα γελέζιηά ηεο ε Μαξίλα ζηελαρσξήζεθε.
Πέξλα από ην ζπίηη λα κε πάξεηο.
Ο Παλαγηώηεο ζέιεη λα αγνξάζεη θαηλνύξην απηνθίλεην.
Η δαζθάια άλνημε ην ράξηε λα βξνύκε ηηο ιίκλεο.
Μόιηο θηάζεηο κελ μεράζεηο λα βάιεηο ην θαγεηό ζηε θσηηά.
Δλώ έζηξσλα ην ηξαπέδη ν ζθύινο όξκεζε πάλσ κνπ.
Γελ εηνίκαζε ηελ ηζάληα ηνπ απνβξαδίο κε απνηέιεζκα λα μεράζεη ηα κηζά ζην ζπίηη.
Γηα λα απνθύγεη ηελ θίλεζε δηάιεμε έλα καθξύηεξν αιιά πην γξήγνξν δξόκν.
Ο θύιαθαο δήηεζε λα θάλνπκε εζπρία.
Ο Υξήζηνο θάζηζε ακέζσο λα δηαβάζεη ώζηε λα βγεη ην απόγεπκα λα παίμεη κε ηνπο
θίινπο ηνπ.
Αθνύ είδακε ηελ ηαηλία ζέιακε λα δηαβάζνπκε θαη ην βηβιίν.
Καζώο ηα πιηθά ήηαλ ειιηπή δελ κπνξνύζακε λα θηηάμνπκε ην γιπθό.
Γηα λα κελ μεράζνπκε ηηο ππνρξεώζεηο καο πξέπεη λα ηηο ζεκεηώλνπκε.

21. Επανάληψη στην 6η
ενότητα ONOMA:______________________
Να βρεις τα ρήματα, να υπογραμμίσεις τις δευτερεύουσες προτάσεις , να τις
χαρακτηρίσεις, να κυκλώσεις τους συνδέσμους και να βάλεις κόμμα.
Ο Στέφανος έφυγε νωρίς για να προλάβει το λεωφορείο. ______________________
Η δασκάλα μου ζήτησε να τη βοηθήσω. ____________________
Χιόνισε τόσο πολύ ώστε το ορεινό χωριό αποκλείστηκε.________________________
Η Πηνελόπη έκανε ησυχία να μην ξυπνήσει τη μαμά της . ______________________
Ήμουν τόσο κουρασμένος που κοιμήθηκα αμέσως._________________________
Πόσο θέλω να έρθουν οι διακοπές των Χριστουγέννων! ______________________
Για κάθε ζευγάρι λέξεων να γράψεις δίπλα Π αν είναι παρώνυμα και Ο αν είναι
ομώνυμα.
Όροφος Ϗ οροφή ____ καλός-καλώς _____ καλός Ϗ κάλλος ____ πολύ-πολλοί ____
Διάλειμμα-διάλυμα_____ ωφελώ-οφείλω_____ πόλοι-πόλη_____ ρίμα-ρήμα______
Στύλος Ϗ στήλη____ τείχος Ϗ τοίχος _____ κουτή-κουτί____ λείπουμε-λυπούμαι____
Δίπλα σε κάθε φράση να γράψεις αν η υπογραμμισμένη λέξη είναι άρθρο ή
αντωνυμία.
Τους κάλεσε ________ τους φίλους ____________ τα χειροκροτήματα__________
Τα άκουσα_____________ τις κοπέλες ____________ τις φωτιές ____________
Τον φώναξα___________ τις κοίταξε____________ τον κηπουρό_____________
Να μεταφέρεις από τον ευθύ λόγο στον πλάγιο τις παρακάτω προτάσεις.
Χάρηκα πολύ που σε γνώρισα. (Στράτος)
_______________________________________________________________________________________________
Το βράδυ σίγουρα θα βρέξει. (μπαμπάς)
_______________________________________________________________________________________________
Μακάρι να χιονίσει τα Χριστούγεννα! (Μαρίνα)
_______________________________________________________________________________________________

22. Έχω λίγο διάβασμα και μετά θα παίξω. (Μάριος)
_______________________________________________________________________________________________
Δώσε μου τη γόμα σου. ( Λευτέρης)
_______________________________________________________________________________________________
Να μεταφέρεις από τον πλάγιο στον ευθύ λόγο τις παρακάτω προτάσεις.
Μου είπε ότι θα γυρίσει πριν νυχτώσει.
_______________________________________________________________________________________________
Ο βιβλιοπώλης δήλωσε πως θα έχει το βιβλίο μέχρι το Σάββατο.
_______________________________________________________________________________________________
Ο εκφωνητής ανακοίνωσε πως αύριο θα έχουμε διακοπή ρεύματος.
_______________________________________________________________________________________________
Ο Αργύρης ζήτησε από τη Μόρφω ένα ποτήρι νερό.
_______________________________________________________________________________________________
Να συμπληρώσεις τον πίνακα.
Υποτακτική αορίστου εσύ - εσείς Προστακτική αορίστου εσύ εσείς
παγώνω
σηκώνω
ανταμώνω
χαμογελώ
συναντώ

23. Να φτιάξεις μια πρόσκληση για το πάρτι των γενεθλίων σου βάζοντας
όλες τις απαραίτητες πληροφορίες.
΢υμπλήρωσε με τις σωστές καταλήξεις :
Καταλαβ…...νω, μαθ……νω, πηγ…………..……….., σωπ…………………., παχ………………………., ανεβ………………….
Γνωρ…….ζω, σαπ…….ζω, κουρδ…………………., αγγ………………….., φροντ…………………, συνηθ…………………….
Φορτ…….νω, σηκ…..νω, παγ………………, μαλ…………….., υποχρε…………………, δικαι………………, καρφ………….
Δουλε…ω, κουρε….ω, χορ…………….., γυρ……………., κοροϊδ………………, αγναντ……………, κανακ……………….
Σι σημαίνουν οι λέξεις;
Αμπελοφιλοσοφίες =…………………………………………………………………………………………………………………………………………
Πρότυπο:……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
Πρωτότυπο:………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

24. Δηαγώληζκα ζηελ 6ε
ελόηεηα ηεο Γιώζζαο « Οη θίινη καο , νη θίιεο καο»
ONOMA:_____________________ HMEPOMHNIA:_______________________
1. Δίπια ζε θάζε δεπγάξη ιέμεσλ λα βάιεηο Π αλ είλαη παξώλπκα θαη Ο αλ είλαη νκώλπκα.
Καιό –θαιώ ………………… θαιόο – θάιινο ………………. Κνπηή-θνπηί………………. Όηη-ό,ηη……………….
Παίξλσ-πεξλώ……………… δηάιπκα-δηάιεηκκα…………….Απόρε-απνρή………….. θεξί-θαηξνί……………
2. Δίπια ζε θάζε πεξίνδν λα βάιεηο Γ αλ είλαη ζηνλ επζύ ιόγν θαη Π αλ είλαη ζηνλ πιάγην.
«Κνίηα! Υηνλίδεη!» αλαθώλεζε ε Υξηζηίλα
Ο γηαηξόο δήισζε πσο πξέπεη λα κείλσ ζπίηη θαη αύξην.
«Αύξην ζα μεθηλήζνπκε ζηηο 7 θαη κηζή» αλαθνίλσζε ε δηεπζύληξηα.
Σα μσηηθό ξώηεζε ηνλ Άγην Βαζίιε πνύ λα βάιεη ηα δώξα.
Η Έθε είπε πσο μέραζε ην κνιύβη ηεο.
—Σξαγνπδήζηε ζύκθσλα κε ην καέζηξν.
Η θπξία ξώηεζε αλ καο άξεζε ν πίλαθαο.
«Βάιηε έλα ηίηιν ζε θάζε πίλαθα» δήηεζε ε θπξία.
Ο Υξήζηνο δήισζε πσο αλππνκνλεί γηα ηελ επίζθεςε ζην κέγαξν.
3. Να ππνγξακκίζεηο ηηο δεπηεξεύνπζεο πξνηάζεηο , λα θπθιώζεηο ην ζύλδεζκν κε ηνλ νπνίν
εηζάγνληαη , λα γξάςεηο δίπια ην είδνο ηεο δεπηεξεύνπζαο θαη λα βάιεηο θόκκα όπνπ ρξεηάδεηαη.
Ο Μάξηνο ζύκσζε επεηδή ε Ναηάζα ηνπ είπε ςέκαηα. ____________________________
Η κακά κνπ δήηεζε λα βγάισ ην ζθύιν βόιηα. __________________________
Ο ΢πύξνο ήξζε λα κε πάξεη γηα παηρλίδη. ___________________________
Αγόξαζα αιεύξη γηα λα θηηάμσ κπηζθόηα. ___________________________
Γίρε ηόζε νκίριε πνπ δε βιέπακε ηε κύηε καο.__________________________
Όηαλ θιείζνπλ ηα ζρνιεία ζα πάκε δηαθνπέο ζην ρσξηό ηνπ κπακπά κνπ. _______________________
Έβξεμε ηόζν πνιύ κε απνηέιεζκα λα πιεκκπξίζεη ην ππόγεην. _________________________

25. 4. Να βξεηο αλ ε ππνγξακκηζκέλε ιέμε είλαη άξζξν ή αλησλπκία.
Σνπο ξίμακε __________________ ηηο θνξδέιεο ___________________ην παγσηό ____________
Σνπο αλζξώπνπο _______________ ηελ θόιιεζα__________________ ηα είδα
Σνλ πειάηε___________________ ηνλ απείιεζε__________________ ην ζηνιίζακε_______________
Σα απγά______________________ ην ηξαγνύδη___________________ ηηο παξέεο _________________
5. Βξεο θαη γξάςε ΢Ω΢ΣΑ ηελ ππνηαθηηθή θαη πξνζηαθηηθή ΑΟΡΙ΢ΣΟΤ ζην εζύ (βιεληθό ) θαη
ζην εζείο (βιπιεζπληηθό) ησλ παξαθάησ ξεκάησλ.
θαξθώλσ
ζηνιίδσ
δνπιεύσ
αλεβαίλσ
Καλή επιτυχία!!!