เผยแพร่

1. ครูชนะ สุทธิประภา เผยแพร่เอกสารประกอบการสอน
วิชาเขียนแบบด้วยโปรแกรมคอมพิวเตอร์
ครูชนะ สุทธิประภา ตาแหน่ง ครูชานาญการ แผนกวิชาช่างกลโรงงาน
วิทยาลัยการอาชีพศรีสะเกษ ได้จัดทาผลงานทางวิชาการ “เอกสาร
ประกอบการสอน” วิชาเขียนแบบด้วยโปรแกรมคอมพิวเตอร์
รหัสวิชา 3102-2002 หลักสูตรประกาศนียบัตรวิชาชีพสูง
พุทธศักราช 2557 ของสานักงานคณะกรรมการการอาชีวศึกษา
กระทรวงศึกษาธิการ จึงได้เผยแพร่ผลงานทางวิชาการผ่านเว็บไซต์
วิทยาลัยการอาชีพศรีสะเกษ เพื่อเป็นประโยชน์ต่อการเรียนการสอนใน
วิทยาลัยสังกัดสานักงาน คณะกรรมการการ อาชีวศึกษา
ตลอดจนผู้สนใจโดยทั่วไป
โทรศัพท์ : 045-611991
โทรสาร : 045-613998
http://www.sicc.ac.th/sicc/
เอกสารเผยแพร่ วิชาเขียนแบบด้วยโปรแกรมคอมพิวเตอร์ รหัสวิชา 3102-2002

2. .
เอกสารประกอบการสอน
วิชา เขียนแบบด้วยโปรแกรมคอมพิวเตอร์ รหัสวิชา 3102-2002
หลักสูตรประกาศนียบัตรวิชาชีพชั้นสูง พุทธศักราช 2557
ประเภทวิชาอุตสาหกรรม
เรียบเรียงโดย
นายชนะ สุทธิประภา
ครูชานาญการ
สาขาวิชาเทคนิคการผลิต วิทยาลัยการอาชีพศรีสะเกษ
สานักงานคณะกรรมการการอาชีวศึกษา
กระทรวงศึกษาธิการ

3. คำนำ
เอกสารประกอบการสอน วิชาเขียนแบบด้วยโปรแกรมคอมพิวเตอร์ รหัสวิชา 3102 - 2002
เล่มนี้จัดทาขึ้นเพื่อใช้เป็นแนวทางในการจัดการเรียนการสอน ซึ่งมีเนื้อหาตรงตามจุดประสงค์รายวิชา
สมรรถนะรายวิชา และคาอธิบายรายวิชา หลักสูตรประกาศนียบัตรวิชาชีพชั้นสูง พุทธศักราช
2557 ของสานักงานคณะกรรมการการอาชีวศึกษา
เนื้อหาสาระของเอกสารประกอบการสอน วิชาเขียนแบบด้วยโปรแกรมคอมพิวเตอร์ จะใช้
โปแกรม Solid work 2014 เอกสารประกอบการสอนเล่มนี้ มีภาคทฤษฎีและภาคปฏิบัติ
ประกอบด้วย การเขียนภาพภาพประกอบ การปรับมุมมองของการเขียนแบบ การเขียนภาพตัด การ
เขียนแบบ 2 มิติ และ 3 มิติ ตารางรายการวัสดุ การเขียนแบบชิ้นส่วนมาตรฐาน เป็นต้น
ผู้จัดทาหวังเป็นอย่างยิ่งว่า เอกสารประกอบการสอนเล่มนี้จะเป็นประโยชน์แก่ผู้เรียน และ
ครูผู้สอน ตลอดจนผู้ที่สนใจ หากมีข้อเสนอแนะประการใด ผู้จัดทายินดีน้อมรับไว้ด้วยความขอบคุณ
ยิ่ง
นายชนะ สุทธิประภา
ตาแหน่ง ครูชานาญการ
ก

4. สารบัญ
คานา
สารบัญ
บทที่ 1 คอมพิวเตอร์ช่วยในงานออกแบบและเขียนแบบ
1.1 ประวัติความเป็นมาของคอมพิวเตอร์ช่วยออกแบบและเขียนแบบ
1.2 จุดมุ่งหมายการนาคอมพิวเตอร์ช่วยในงานออกแบบและเขียนแบบ
1.3 ประโยชน์ของโปรแกรม Solid work2014
1.4 อุปกรณ์ที่ใช้ในการเขียนแบบด้วยคอมพิวเตอร์
1.5 การติดตั้งอุปกรณ์การเขียนแบบด้วยคอมพิวเตอร์
ข

5. เอกสารประกอบการสอน
วิชา เขียนแบบด้วยโปรแกรมคอมพิวเตอร์ รหัสวิชา 3102-2002
ระดับชั้น ปวส. สาขาวิชา/แผนกวิชา ช่างกลโรงงาน
จานวน 3 หน่วยกิต จานวนชั่วโมง รวม 72 ชั่วโมง
จุดประสงค์รายวิชา เพื่อให้
1. เข้าใจหลักการใช้โปรแกรมคอมพิวเตอร์ช่วยในการเขียนแบบเครื่องมือกล
2. มีทักษะการใช้โปรแกรมคอมพิวเตอร์สร้างรูปชิ้นส่วนเครื่องมือกลสามมิติ
3. มีทักษะในการเขียนแบบและพิมพ์แบบสั่งงาน แบบภาพประกอบ และแบบขั้นตอนการประกอบ
ชิ้นส่วนเครื่องมือกล
4. มีเจตคติและกิจนิสัยในการทางานด้วยความรับผิดชอบ มีความประณีต รอบคอบ ปลอดภัยโดยตระหนักถึง
คุณภาพงาน
สมรรถนะรายวิชา
1. แสดงความรู้เกี่ยวกับหลักการใช้โปรแกรมคอมพิวเตอร์เขียนแบบ
2. ติดตั้งโปรแกรม ใช้โปรแกรมเขียนรูปชิ้นส่วนเครื่องมือกลสามมิติ ภาพถอดประกอบชิ้นส่วนสามมิติ
(Explode View)
3. กาหนดขนาด (Dimension) พิกัดความเผื่อ พิกัดงานสวม สัญลักษณ์ผิวงาน กาหนดสัญลักษณ์ GD&T
ตารางรายการแบบ (List of Part)
4. พิมพ์แบบสั่งงาน
คาอธิบายรายวิชา
ศึกษาและปฏิบัติเกี่ยวกับหลักการใช้โปรแกรมคอมพิวเตอร์เขียนแบบ การติดตั้งโปรแกรม การใช้โปรแกรม
เขียนรูปชิ้นส่วนเครื่องมือกลสามมิติ แสดงขั้นตอนการประกอบชิ้นส่วน แบบสั่งงาน ภาพฉายมุมที่ 1 ภาพฉายมุมที่ 3
ภาพตัดเต็ม ภาพตัดครึ่ง ภาพตัดเลื่อนแนว (Offset Section) ภาพตัดเฉพาะส่วน (Broken Out Section) ภาพตัด
หมุน (Revolve Section) ภาพตัดย่อส่วนความยาว ภาพช่วย (Auxiliary View) ภาพขยายเฉพาะส่วน (Detail View)
การกาหนดขนาด (Dimension) พิกัดความเผื่อ พิกัดงานสวม สัญลักษณ์ผิวงาน กาหนดสัญลักษณ์ GD&T ตาราง
รายการแบบ (List of Part) ภาพ ประกอบสามมิติ ภาพถอดประกอบชิ้นส่วนสามมิติ (Explode View) พิมพ์แบบ
สั่งงาน ปฏิบัติงานอย่างมีระเบียบแบบแผน
หมายเหตุ จุดประสงค์รายวิชา สมรรถนะรายวิชา คาอธิบายรายวิชา จากหลักสูตรประกาศนียบัตรวิชาชีพชั้นสูง
พุทธศักราช 2557 สาขาวิชาเทคนิคการผลิต ประเภทวิชาอุตสาหกรรม สานักงานคณะกรรมการการอาชีวศึกษา

6. ตารางวิเคราะห์เนื้อหาที่สอดคล้องกับจุดประสงค์รายวิชา และ สมรรถนะรายวิชา
วิชาเขียนแบบด้วยโปรแกรมคอมพิวเตอร์ รหัสวิชา 3102-2002
หน่วย
ที่
หน่วยการเรียนรู้
จุดประสงค์รายวิชา สมรรถนะรายวิชา
ข้อ
1
ข้อ
2
ข้อ
3
ข้อ
4
ข้อ
1
ข้อ
2
ข้อ
3
ข้อ
4
1 คอมพิวเตอร์ช่วยในงานออกแบบและเขียนแบบ    

7. โครงการสอนรายสัปดาห์
วิชา เขียนแบบด้วยโปรแกรมคอมพิวเตอร์ รหัสวิชา 3102-2002 จานวน 4 ชั่วโมง 3 หน่วยกิต
สัปดาห์
ที่
ชื่อหน่วย/หัวข้อการเรียน
เวลาเรียน (ชั่วโมง)
ทฤษฎี ปฏิบัติ รวม
1 หน่วยที่ 1 คอมพิวเตอร์ช่วยในงานออกแบบและเขียนแบบ
1.1 ประวัติความเป็นมาของคอมพิวเตอร์ช่วยออกแบบและเขียนแบบ
1.2 จุดมุ่งหมายการนาคอมพิวเตอร์ช่วยในงานออกแบบและเขียนแบบ
1.3 ประโยชน์ของโปรแกรม Solid work2014
1.4 อุปกรณ์ที่ใช้ในการเขียนแบบด้วยคอมพิวเตอร์
1.5 การติดตั้งอุปกรณ์การเขียนแบบด้วยคอมพิวเตอร์
1.6 การติดตั้งโปรแกรม Solid work2014
2 2 4
รวม 2 2 4

8. 1
การใช้คอมพิวเตอร์ช่วยในงานเขียนแบบ
แนวคิดสำคัญ
กระบวนการออกแบบ วัสดุอุปกรณ์ ชิ้นส่วนหรือเครื่องมือต่างๆ ในอดีตมีความล่าช้ามากและไม่ทัน
ต่อความต้องการของตลาด ดังนั้น จึงมีการพัฒนากระบวนการออกแบบอย่างต่อเนื่อง เพื่อลดปัญหาที่อาจ
เกิดขึ้นจากกระบวนการผลิตชิ้นส่วน โดยเฉพาะใน ภาคอุตสาหกรรม ต้องมีการผลิตชิ้นส่วนต่างๆให้ทันต่อ
ความต้องการของตลาด โดยจะต้องทางานแข่งขันกับ เวลาในการผลิต มนุษย์เราจึงต้องคิดค้นเครื่องมือและ
วัสดุอุปกรณ์ต่างๆขึ้นมา เพื่อมาใช้แทนแรงงานคนใน สายงานการผลิต โดยเครื่องมือและอุปกรณ์นั้นก็คือ
คอมพิวเตอร์ช่วยออกแบบ (Computer Aided Design) หรือ CAD หมายถึง การใช้โปรแกรมคอมพิวเตอร์
ช่วยในการออกแบบและเขียนแบบ (Computer Aided Manufacturing) CAM หมายถึง การนาโปแกรม
ออกแบบและเขียนแบบคอมพิวเตอร์มาช่วยในการควบคุมการทางานของเครื่องจักรในการผลิตชิ้นส่วนต่างๆ
สำระกำรเรียนรู้
1.1 ประวัติความเป็นมาของคอมพิวเตอร์ช่วยออกแบบและเขียนแบบ
1.2 จุดมุ่งหมายการนาคอมพิวเตอร์ช่วยในงานออกแบบและเขียนแบบ
1.3 ประโยชน์ของโปรแกรม Solid work2014
1.4 อุปกรณ์ที่ใช้ในการเขียนแบบด้วยคอมพิวเตอร์
1.5 การติดตั้งอุปกรณ์การเขียนแบบด้วยคอมพิวเตอร์
จุดประสงค์กำรเรียนรู้
1. ด้ำนควำมรู้
1.1 บอกประวัติความเป็นมาของคอมพิวเตอร์ช่วยออกแบบและเขียนแบบได้
1.2 บอกจุดมุ่งหมายของการนาคอมพิวเตอร์มาช่วยในงานออกแบบและเขียนแบบได้
1.3 บอกประโยชน์ของโปรแกรม Solid work2014 ได้
1.4 บอกชื่ออุปกรณ์ที่ใช้ในการเขียนแบบด้วยคอมพิวเตอร์ได้
2. ด้ำนทักษะกำรปฏิบัติงำน
2.1 ติดตั้งอุปกรณ์การเขียนแบบด้วยคอมพิวเตอร์ได้
2.2 ติดตั้งโปรแกรม Solid work2014 ได้
1

9. 2
1.1 ประวัติควำมเป็นมำของคอมพิวเตอร์ช่วยออกแบบและเขียนแบบ
คอมพิวเตอร์ช่วยออกแบบออกแบบและเขียนแบบเกิดขึ้นครั้งแรก เมื่อประมาณกลางปี ค.ศ.1950
เมื่อกองทัพอากาศสหรัฐอเมริกา เริ่มต้นจากการนาการแสดงผลแบบรูปภาพ (Graphic) มาใช้ร่วมกับระบบ
SAGE ( Semi Automatic Ground Environment) ซึ่งเป็นการแสดงผลของเรดาร์ตรวจจับโดยใช้จอภาพ
หลอดรังสีคาโทด (Cathode) ระบบนี้ได้รับการพัฒนาโดยห้องแล็บลินคอล์น ณ ที่สถาบันเทคโนโลยี
แมสซาชูเซสส์ (Massachusetts Institute of Technology : MIT) หลังจากนั้นในปี คศ.1960 Iven
Sutherland ได้ทดลองใช้คอมพิวเตอร์รุ่น TX-2 ที่ห้องแล็บลินคอล์น ณ ที่สถาบันเทคโนโลยีแมสซาชูเซสส์
เพื่อสร้างโครงการ SKETCHPAD ซึ่งถือได้ว่าเป็นก้าวแรกของวงการคอมพิวเตอร์ช่วยออกแบบหรือเขียนแบบ
ขณะเดียวกันก็มีการพัฒนาระบบคอมพิวเตอร์ช่วยเขียนแบบขึ้นที่ ITEK ใช้ชื่อว่า The Electronic Drafting
Machine ซึ่งเป็นการสร้างเครื่องเขียนแบบอิเล็กทรอนิกส์ โดยใช้คอมพิเตอร์รุ่น PDP-1 ของบริษัทDigital
Equiment ที่มีการแดสงผลแบบเวกเตอร์ (การเก็บข้อมูลกราฟฟิกโดยเก็บข้อมูลพิกัด) โดยใช้หน่วยความจา
แบบดิสก์ขนาดใหญ่เพื่อการทารีเฟรช(Refresh) ภาพและใช้ปากกาแสง(Light Pen) เป็นอุปกรณ์ป้อนข้อมูล
ต่อมาเมื่อ ปี ค.ศ.1960 ถึงปี ค.ศ.1970 ได้มีการพัฒนาโปรแกรมคอมพิวเตอร์ช่วยออกแบบหรือ
เขียนแบบ มาใช้กับคอมพิวเตอร์ชนิดเมนเฟรมและมินิคอมพิวเตอร์ แต่ในช่วงที่มีการเปลี่ยนแปลงครั้งสาคัญ
เกิดขึ้นประมาณต้นปี ค.ศ.1970 เมื่อมีการพัฒนาไมโครโพรเซสเซอร์ (Microprocessor) มาใช้สาหรับ
คอมพิวเตอร์ส่วนบุคคล (Personel Computer : PC) ทาให้มีการเติบโตและแพร่หลายมาจนถึงปัจจุบันนี้
ปัจจุบันระบบการผลิตชิ้นส่วนอุปกรณ์สมัยใหม่ การออกแบบจะใช้ระบบ CAD (Computer Aided
Design) คือการใช้โปรแกรมคอมพิวเตอร์ช่วยในการออกแบบและเขียนแบบ เข้ามาช่วยในการออกแบบ ที่
เกี่ยวกับผลิตภัณฑ์ก็จะถูกเก็บไว้เป็นส่วนหนึ่งของข้อมูลในระบบ CAD ทาให้ผู้ผลิตสามารถเชื่อมต่อระบบ
CAD เข้ากับระบบคอมพิวเตอร์ช่วยผลิต (Computer Aided Manufacturing : CAM) ได้ ดังภาพที่ 1.1
ภาพที่ 1.1 กระบวนการผลิตชิ้นงาน CAD-CAM
ออกแบบ (CAD) จาลองการทางาน ( CAM ) ภาพชิ้นงาน/ผลิตภัณฑ์

10. แบบฝึกหัด หน่วยที่ 1
ตอนที่ 1 จงเขียนคำตอบที่ถูกต้อง ลงในช่องว่ำงที่กำหนด
1) SAGE หมำยถึง ………………………………………………………………………………………………………………..
2) CAD หมำยถึง …………………………………………………………………………………………………………........
3) MIT หมำยถึง ………………………………………………………………………………………………………………….
4) คอมพิวเตอร์ช่วยออกแบบและเขียนแบบถือกำเนิดขึ้นจำกโครงกำรใด
……………………………………………………………………………………………………………………………………..
5) ช่วงที่มีกำรเปลี่ยนแปลงครั้งสำคัญ จำกกำรพัฒนำไมโครโพรเซสเซอร์ (Microprocessor) มำใช้
สำหรับคอมพิวเตอร์ส่วนบุคคล คือช่วง ค.ศ.ใด

11. แบบทดสอบก่อนเรียนและหลังเรียน หน่วยที่ 1
………………………………………………………………………………………………………
ตอนที่ 1 จงเลือกคำตอบที่ถูกต้องที่สุดเพียงข้อเดียว
1.โครงกำรเรดำร์ตรวจจับโดยใช้จอภำพหลอดรังสีคำร์โทรด (Cathode) คือโครงกำรใด
ก. CRT ข. MIT
ค. SAGE ง. Skechpad
2.กำรพัฒนำไมโครโพรเซสเซอร์ มำใช้ในคอมพิวเตอร์ส่วนบุคคลเกิดขึ้นในปี ค.ศ.ใด
ก. 1960 ข. 1970
ค. 1963 ง. 1907
3) ข้อใดไม่ใช่จุดมุ่งหมำยของกำรนำคอมพิวเตอร์มำช่วยในงำนออกแบบ
ก. เพื่อเพิ่มผลผลิต ข. เพื่อเพิ่มคุณภำพของงำน
ค. เพื่อลดควำมผิดพลำด ง. เพื่อควำมสวยงำมของชิ้นงำน
4) ข้อใดไม่ใช่ประโยชน์ของโปแกรม solid work 2014
ก. เขียนแบบ 2 มิติไม่ได้ ข. ทำงำนที่มีควำมซับซ้อน
ค. ควำมถูกต้องสูง ง. ใช้งำนร่วมกับโปแกรมอื่นได้ดี
5) จำกภำพด้ำนล่ำงปุ่มหมำยเลข 10 คือปุ่มอะไร
ก. ยกเลิกคำสั่งต่ำงๆ ข. เลื่อนและลบตัวอักษร
ค. กำหนดฟังก์ชั่น ง. เว้นวรรคตัวอักษร

12. ใบงานที่ 1 หน่วยที่1
ชื่อวิชา เขียนแบบด้วยโปรแกรมคอมพิวเตอร์ สอนสัปดาห์ที่ 1
ชื่อหน่วย การใช้คอมพิวเตอร์ช่วยในงานเขียนแบบ จานวน 2 ชั่วโมง
ชื่อเรื่อง/ชื่องาน การติดตั้งอุปกรณ์เขียนแบบด้วยคอมพิวเตอร์
คาสั่ง 1. ให้นักศึกษาเลือกใช้อุปกรณ์และต่อสายอุปกรณ์เข้ากับเครื่องคอมพิวเตอร์ ตามภาพกาหนด
ภาพการต่อสายเคเบิลต่างๆของเครื่องคอมพิวเตอร์
จุดประสงค์ใบงาน เครื่องมือและวัสดุอุปกรณ์
1. เลือกและต่อสาย Power คอมพิวเตอร์ได้
2. เลือกสาย Mouse ต่อพอร์ต USB ได้
3. เลือกสาย Keyboard ต่อพอร์ต USB ได้
4. เลือกสาย VGA ต่อพอร์ต VGA เข้าเครื่องได้
5. เลือกสาย VGA ต่อพอร์ต VGA เข้าจอภาพได้
1. เครื่องคอมพิวเตอร์
2. จอภาพ
3. เมาส์
4. คีย์บอร์ด
5. สายPower เครื่องคอมพิวเตอร์

13. ใบลำดับขั้นตอนกำรปฏิบัติงำน ใบงำนที่ 1 หน่วยที่1
ชื่อวิชำ เขียนแบบด้วยโปรแกรมคอมพิวเตอร์ สอนสัปดาห์ที่ 1
ชื่อหน่วย การใช้คอมพิวเตอร์ช่วยในงานเขียนแบบ จานวน 10 นาที
ขั้นตอนการปฏิบัติงาน ภาพประกอบการปฏิบัติงาน
1.เลือกสาย Power จานวน 1 เส้น เสียบเข้ากับ
เต้ารับที่ติดอยู่กับ Computer Case
2.เลือกสาย Mouse จานวน 1 เส้น เสียบเข้ากับ
พอร์ต USB ที่ติดอยู่กับ Computer Case
3.เลือกสาย Keyboard จานวน 1 เส้น เสียบเข้ากับ
พอร์ต USB ที่ติดอยู่กับ Computer Case
4.เลือกสาย VGA จานวน 1 เส้น เสียบเข้ากับพอร์ต
VGA ที่ติดอยู่กับ Computer Case
ข้อควรระวัง : 1) กรณีที่เสียบสายแล้วไม่สามารถเสียบได้ให้ สลับด้านของอุปกรณ์ก่อนเสียบอีกครั้ง
2) ก่อนเสียบสายอุปกรณ์ต่างๆ ต้องห้องเสียบปลั๊กไฟเด็ดขาด