Σημειώσεις για το μάθημα της Γ' Γυμνασίου

1. Α Παγκόσμιος Πόλεμος

2. Α Παγκόσμιος Πόλεμος
Ο ιμπεριαλισμός
Ο εθνικισμός
Ο μιλιταρισμός
Αίτια

3. Ο ιμπεριαλισμός υπήρξε η κυριότερη αιτία του
πολέμου. Η ταχύτατα αναπτυσσόμενη Γερμανία
προσπαθούσε να καλύψει τις ανάγκες της σε
πρώτες ύλες, καύσιμα και αγορές μέσω της
αναδιανομής του παγκόσμιου πλούτου και των
αποικιών. Η πολιτική αυτή την έφερε γρήγορα
αντιμέτωπη με τη Βρετανία και τη Γαλλία, που
έλεγχαν τότε τις περισσότερες και πλουσιότερες
αποικίες.

4. ● Ο εθνικισμός έπαιξε ουσιαστικό ρόλο στην
ωρίμανση των συνθηκών που οδήγησαν
στον πόλεμο. Βεβαίως, εκτός από κάποιους
φανατικούς, οι λαοί της Ευρώπης δεν
επιθυμούσαν τον πόλεμο. Δεν ήταν, ωστόσο,
και διατεθειμένοι να καταπνίξουν τα εθνικά
τους αισθήματα για να διατηρηθεί η ειρήνη.

5. Ο μιλιταρισμός (ο υπερτονισμός των
στρατιωτικών αξιών) ενισχυόταν διαρκώς,
επιταχύνοντας την πορεία προς τον πόλεμο. Οι
στρατιωτικοί εξοπλισμοί κλιμακώνονταν ενώ
παράλληλα, όλο και πιο πολλές φωνές τόνιζαν τη
σημασία και την αξία του πολέμου ως μέσου
επίλυσης των διεθνών διαφορών.

6. Ο κόσμος το 1914

7. Οι εθνότητες της Αυστροουγγαρίας το 1914

8. Τα αντίπαλα στρατόπεδα
Σχηματίστηκαν στην Ευρώπη δύο
στρατόπεδα:
● από τη μία, οι Κεντρικές Δυνάμεις ή Τριπλή
Συμμαχία (Γερμανία,Αυστροουγγαρία, Ιταλία)
● από την άλλη, η Εγκάρδια ή Τριπλή
Συνεννόηση (Entente Cordiale, Βρετανία,
Γαλλία, Ρωσία). Η δεύτερη έγινε γνωστή ως
Αντάντ (συνεννόηση στα γαλλικά).

9. Η αφορμή
Η αφορμή για την κήρυξη του πολέμου δόθηκε
όταν στο Σεράγεβο της Βοσνίας δολοφονήθηκε ο
διάδοχος του αυστριακού θρόνου Φραγκίσκος
Φερδινάνδος από ένα νεαρό Σέρβο εθνικιστή
(Ιούνιος 1914).

10. Η δολοφονία του αρχιδούκα
Φερδινάνδου όπως
αποδόθηκε σε ιταλική
εφημερίδα της εποχής
( Domenica del Corriere, 12
July 1914 by Achille
Beltrame.)

13. Τα κύρια μέτωπα
Οι Γερμανοί εισέβαλαν στο Βέλγιο και κινήθηκαν
προς το Παρίσι, αλλά αποκρούστηκαν από τον
γαλλικό στρατό (μάχη του Μάρνη). Γερμανοί και
Γάλλοι (μαζί με τους Βρετανούς) έσκαψαν σε μια
γραμμή εκατοντάδων χιλιομέτρων (δυτικό
μέτωπο) χαρακώματα, όπου οι συνθήκες ζωής
ήταν τραγικές.
Παράλληλα, η ρωσική προέλαση στην Α.
Πρωσία ανακόπηκε από γερμανικές δυνάμεις.
Εκεί διαμορφώθηκε το ανατολικό μέτωπο.

14. Γερμανοί στρατιώτες φεύγουν χαρούμενοι για το μέτωπο. Στην αρχή όλοι πίστευαν
πως ο πόλεμος θα ήταν σύντομος.

16. Βρετανοί πολυβολητές με μάσκες αερίων κατά τη Μάχη του Σομμ

17. Ρώσοι περιμένοντας την
γερμανική επίθεση

18. Μέρος του Βρετανικού στόλου, 1914

21. Αυστριακά στρατεύματα εκτελούν Σέρβους (1917). Η Σερβία είχε απώλειες 850.000
ανθρώπων, το 1/4 του πληθυσμού της πριν τον πόλεμο.

22. Γερμανικό κινηματογραφικό συνεργείο

23. Γερμανικό υποβρύχιο U-14

25. Γερμανοί στρατιώτες με βρετανικό τανκ που κατέλαβαν (1917).

30. Υπρ, Βέλγιο

31. Στο Ντουομόν της Γαλλίας φυλάσσονται τα οστά 130.000 στρατιωτών άγνωστης
ταυτότητας ανεξαρτήτως υπηκοότητας που έχασαν την ζωή τους στην μάχη του Βερντέν.

32. Προς το τέλος του πολέμου
Το φθινόπωρο του 1918, οι Κεντρικές Δυνάμεις
και οι σύμμαχοί τους άρχισαν να
συνθηκολογούν. Στη Γερμανία ξέσπασε
σοσιαλιστική επανάσταση που ανέτρεψε τον
αυτοκράτορα Γουλιέλμο Β‘ και έφερε στην
εξουσία το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα. Ο
πόλεμος άφησε πίσω του περίπου 8.000.000
νεκρούς, περίπου 20.000.000 τραυματίες και
τεράστιες υλικές καταστροφές. Η Ευρώπη
έβγαινε από αυτόν αλλαγμένη, εξαντλημένη και
με την παγκόσμια πρωτοκαθεδρία της
κλονισμένη.