ქართული,როგორც მეორე ენა (გრამატიკის მოდული საბაზო და საშუალო საფეხურისათვის)

1. ზედსართავი
სახელი

2. ზედსართავი სახელი არის ფორმაცვალებადი,
სრულმნიშვნელოვანი სიტყვა, რომელიც გამოხატავს საგნის
ნიშან-თვისებას. ზედსართავი სახელის
კითხვებია:
როგორი?
( ახალი,
ნათელი)
რანაირი?
(გონიერი,
ჭკვიანი)
რომელი?
(უმცროსი,უფროსი)
სადაური?
(ქალაქელი,
ჩვენებური)
როდინდელი?
(შარშანდელი)

3. ზედსართავი სახელი შინაარსის მიხედვით:
მიმართებითი
(წარმოქმნილი, ანუ
სხვა სახელისგან
იწარმოება:
(გულადი,უქუდო)
ვითარებითი
(ძირეული ფორმა:
კარგი,პატარა,ცუდი)

4. მიმართებითი ზედსართავი სახელების მაწარმოებლები:არსებითისახელებისაგანმიღებული
ზედსართავისახელები
მაწარმოებლები: ზედსართავი სახელები:
იან ცოლიანი,მარილიანი,ჩოხიანი...
-იელ/ -იერ ხორციელი,გემრიელი/
ღონიერი,ნიჭიერი
-ოსან მანდილოსანი,ფრიადოსანი
-ოვან გულოვანი,ერთფეროვანი,კლდოვანი
უ-ო უშვილო,უეკლო,უნიათო,უთვისტომო
უ-ურ/ულ უწიგნური, უგემური/
უფერული, უხერხული
-ელ ქალაქელი, ინგლისელი

5. მაწარმოებლები: ზედსართავი სახელები:
არსებითისახელებისაგან
მიღებული
ზედსართავისახელები
-ურ/ ულ ქალაქური/ იმერული
-ით შემთხვევითი,კითხვითი,ბრძანებითი
-ად გულადი,პურადი, დრეკადი,
-ით-ად ძირითადი, გულითადი

6. ზედსართავი სახელის ხარისხის ფორმები:
დადებითი
----------
თეთრი ოდნაობითი:
--------------------
მო-თეთრ-ო
უფროობითი:
---------------------
უ-თეთრ-ეს-ი

7. დაიმახსოვრეთ!
ზოგიერთ ზედსართავ სახელს ხარისხის მხოლოდ ერთი
ფორმა აქვს:
ცუდი უარესი;
კარგი უკეთესი;
ზოგიერთი ზედსართავი სახელი კი საერთოდ ვერ
აწარმოებს ხარისხის ფორმებს:
ჩუმი, ნელი,ანკარა,სველი,კოჭლი

8. ზედსართავი სახელის გარჩევის
კატეგორიები:
1. კითხვა;
2. მეტყველების ნაწილი;
3. ჯგუფი შინაარსის მიხედვით;
4. ხარისხის ფორმა და მაწარმოებლები;
5. დაშლა მორფემებად.

9. დააკავშირეთ ერთმანეთთან ანტონიმები მოცემული
ნიმუშის მიხედვით:
კარგი პატარა
მხიარული ვიწრო
მსხვილი ნაცნობი
ჭუჭყიანი ნელი
მდიდარი საინტერესო
ჩქარი ცუდი
დიდი ნაცნობი
ფართო გამხდარი
უინტერესო სუფთა
უცნობი ღარიბი
მსუქანი წვრილი
სუსტი მოწყენილი

10. შეასწორეთ შეცდომები:
1. ლუკას ყოველთვის უმფროს ძმის იმედი ქონდა;
2. ჩემა შორეულ ნათესაბმა გარეულ ბატის ფიტული მაჩუქა;
3. ლევანი ავალიანი ოცნებობდა მაღალ მწვერვალების
დაპყრობაზე;
4. მონადირეებს უყვართ იდუმალი ამბავთა მოყოლა;
5. გუშინ საღამოს კახურ ღვინოთი დათვრნენ;
6. დ.კლდიაშვილმა თავის მოთხრობებში იმერელ აზნაურების
გაჭირვებული ცხოვრება აღწერა;
7. აკაკი გვეტაძე ღიღინით კრავდა თეთრ ვარდების თაიგულს;
8. იმ დროს თბილისში ყველაზე მაღალი შენობად სასტუმრო
“ივერია” ითვლებოდა;
9. ჩვენ ბოლომდე კარგი ამხანაგებათ დავრჩით;
10.ინგლისელ ახალგაზდები ტაშს უკრავდნენ ცეცხლოვანს
ქართულს ცეკვებს.

11. დავალება:
1. შეასწორეთ შეცდომები!
2. აბრუნეთ ზედსართავი სახელები არსებითთან და
რიცხვით სახელთან ერთად !
3. გაარჩიეთ ზედსართავი სახელები კატეგორიების
მიხედვით !
4. მოიფიქრეთ ზედსართავი სახელები, მიუწერეთ
ანტონიმები,ხარისხის სხვა ფორმებიც !
5. დაშალეთ ზედსართავი სახელები მორფემებად !