1. ვაჟა-ფშაველას "ჩემი ვედრება"
(განხილვა)
ბიბლიის მიხედვით,ღმერთმა ადამიანი შექმნა "ხატად და
მსგავსად თვისად"რაც გონიერებას გულისხმობს. გონი ის
ღვთაებრივი პოტენციალია,რომელიც გამოარჩევს კაცს სხვა
დანარჩენი სამყაროსაგან და იმავდროულად აკისრებს
გარკვეულ ვალდებულებებს; გონი არის თავისუფლების
მინიჭების დადასტურება,რაც "თავისი თავის უფლობას"
გულისხმობს. ქრისტიანული გაგებით,იყო თავისუფალი
ნიშნავს,ამაღლდე პირად-ეგო ინტერესებზე და საზოგადო ჭირი
საკუთარ სევდად აქციო.
ვაჟა-ფშაველას "ჩემი ვედრება " თავისუფალი ადამიანის
ლოცვაა-უფლის მიმართ აღვლენილი.მგოსანი სთხოვს არსთა
გამრიგეს,რომ ცნობიერებიდან არ ამოუშალოს რწმენა
უფლისა,ღმერთის "სახსოვარი" არ დაუკარგოს". შემომქმედის
მიმართ რწმენის ქონა პოეტისათვის ადამიანური "სიფხიზლის"
სიმბოლოა: თუ გწამს უფალი,მაშასადამე აცნობიერებ
გონიერებით,ანუ ხატიერებით დაკისრებულ ვალდებულებებს,
რომელთა ჩამონათვალიც ლექსის მთავარი ღერძია. გონების
მუდმივი "ტანჯვა" შეუდრეკელი ცხოვრების წესია,ხოლო
დაჩაგრულების "მცველობა"- ამქვეყნად მოვლინების ერთ-ერთი
გამართლება:
"ბალახი ვიყო სათიბი,
2. არა მწადიან ცელობა,
ცხვრადვე მამყოფე ისევა,
ოღონდ ამშორდეს მგელობა".
ცხვრისა და სათიბი ბალახის სიმბოლიკა უპირისპირდება
მჩაგვრელთა სახე-ხასიათს,რომელსაც "ცელობა", თუ "მგელობა"
იტევს. პოეტის აზრით, თავმდაბლობა და ქედდადრეკილობა
კაცის "წმინდა ხელობაა".
მგოსანი სხვათა სიკეთისათვის ღწვას,-თუნდაც დაუფასებელსა
და უნაყოფოს ამჯობინებს მომავალ თაობათაგან მისი სახელის
გმობას. თუ არ შეფასდება სათანადოდ მგოსნის "წმინდა
ხელობა",საგმობი მაინც არ გახდება მისი საძვალე. პოეტი
შესთხოვს უფალს,რომ შეაძლებინოს იმგვარი ცხოვრების
წარმართვა, აზრი და გამართლება რომ ექნება მის დაბადებას
ადამიანად; უკვალო არსებობა კაცისა "გაციებულის ლეშის"
მდგომარეობას შეუდარა, ხოლო ღვთიურმადლდაკარგული
თვალები და შუბლისძარღვგაწყვეტილი-ნამუსაყრილი
არსებობა გონიერ ქმნილებად დაბადების გაუმართლებლობას;
"გულს დარდი გამიდიადე,
იმ სანეტარო საგანზე
დაწერე ფიქრი ღრმა,მწვავე
ჩემის გონების საბანზე".
სიკეთის კეთების წყურვილი,დაუდგრომელი
გულისცემა,საზოგადო ჭირსა და საზრუნავზე "შეწუხებული"
ყოფნა ბედნიერებას განაცდევინებს პოეტის გულს, რომელსაც
"საღვთო ცეცხლი" მოსდებია,ხოლო საღად მოაზროვნე გონებას
3. მისი თავისუფალ ადამიანად დაბადება დაუდასტურებია;
"როცა გულს ცეცხლი მედება,
გონება მსჯელობს საღადა,
მაშინ ვარ თავისუფალი,
თავს მაშინა ვგრძნობ ლაღადა".
ხორცისაგან სულის განშორებას არ უშინდება მგოსანი,თუ
შემოქმედი სათხოვარს შეისმენს და გაუკვალავს გზას
სიცოცხლეშივე "თავისი თავის უფალ პოეტს" და ამქვეყნად
მოვლინების გამართლებაში დაეხმარება, მფარველ
"მარჯვენასა" და მადლიან კალთას გადააფარებს. ამგვარად
ცხოვრების ლოგიკური დასასრული სადარდებლად აღარ
მიაჩნია მგოსანს,მისთვის კაცობრიობის ხვედრი მიწადქცევისა
უფლის ნების აღსრულებაა:
"სული შენ, ხორცი-მიწასა,
აღარა ვგლოვობ ამასა,
თევზი წყალს,ცასა ვარსკვლავი,
შვილი დედას და მამასა"