Төгсөлтийн шалгалтанд бэлтгэх материал

1
СОЁЛУРЛАГИЙН ИХСУРГУУЛЬ
СОЁЛЫН СУРГУУЛЬ
Менежментийн тэнхим
Төгсөлтийн шалгалтанд
бэлтгэх материал
Улаанбаатар 2015

2
АГУУЛГА
Микро эдийн засаг .................................................................................................................................. 3
Макро эдийн засаг ................................................................................................................................... 22
Хүний нөөцийн менежмент ..................................................................................................................... 37
Бизнес төлөвлөлт ...................................................................................................................................... 58
Санхүүгийн менежмент ........................................................................................................................... 80
Урлагийн маркетингийн удирдлага ........................................................................................................ 95
Цогц бодлого ............................................................................................................................................112

3
МИКРО ЭДИЙН ЗАСАГ (C.CM201)
I. Доорхи асуултуудаас үнэн(Y), худал(X) эсэхийг тодорхойлоно уу
№ Асуулт
1 Пүүсийн гол зорилго ашиг олох
2 Ханамж өөрчлөгдсөний дүнд төсвийн шулуун шилждэг.
3 Үнэ буурахад эрэлтийн тоо хэмжээ өсдөгийг эрэлтийн муруй харуулдаг.
4 Эрэлтийн өсөлт гэдэг нь худалдан авч буй барааны нийт хэмжээний өсөлтийг харуулах
эрэлтийн муруйн дагуух шилжилт юм.
5 Оновчтой сонголт гэдэг нь төсөвтөө багтаан хамгийн их ханамж өгөх хослол юм.
6 Нийт орлогын хэмжээ нь борлуулах барааны үнэ, эрэлтийн мэдрэмжийн коэффициентээс
шалтгаална.
7 Хэрэв үнэ 1% өөрчлөгдөх үед эрэлтийн хэмжээ 5 хувь өөрчлөгдөж байвал энэ эрэлт нь
мэдрэмжгүй байна.
8 Эрэлтийн мэдрэмж муутай барааны үнэ өсөхөд нийт орлого тогтмол байна.
9 Хэрэглэгчийн орлого өөрчлөгдсөнөөр эрэлт хэвээр байна
10 Алдагдалтай ажиллаж буй пүүсүүд бүтээгдэхүүний үйлдвэрлэлээ зогсоох ёстой.
11 Үйлдвэрлэх бүтээгдэхүүний хэмжээ нэмэгдэхийн хирээр AFC буурна.
12 Өрсөдөөнт зах зээл дээр ажиллаж буй пүүсийн алтандүрэм нь ахиуц зардал нь бүтээгдэхүүний
зах зээлийн үнэтэй тэнцүү байх тийм үйлдвэрлэлийн хэмжээг сонгож үйлвэрлэлээ явуулах явдал
юм.
13 Өрсөлдөөнт зах зээлд MR>MC байвал үйлдвэрлэлийн хэмжээг нэмэгдүүлэх болмжгүй болно.
14 Пүүс эдийн засгийн ашиг олж байгаа бол ихэвчлэн тэр нь зөвхөн хэвийн ашиг байна гэж үздэг.
15 Монополь үйлдвэрлэгч нь эрэлтийн муруйн мэдрэмжгүйбүтээгдэхүүнийг сонгож үйлдвэрлэлээ
явуулна.
16 Алдагдалтайажиллаж буй пүүсүүд үйлдвэрлэлээ зогсоох ёстой
17 Пүүсийн үйлдвэрлэх бүтээгдэхүүний хэмжээ их байх тусам нийт тогтмол зардлын хэмжээ бага
байна.
18 Хэрэв бүтээгдэхүүний үнэ дундаж хувьсах зардлаас бага байвал пүүс үйлдвэрлэлийг тэг хүртэл
багасгаж,ашгийг хамгийн их байлгадаг.
19 Өрсөлдөөнт зах зээл дээр ажиллаж буй пүүсийн алтандүрэм нь ахиуц зардал нь бүтээгдэхүүний
зах зээлийн үнэтэй тэнцүү байх тийм үйлдвэрлэлийн хэмжээг сонгож үйлдвэрлэлээ явуулах явдал
юм.
20 Төгс өрсөлдөөнт зах зээлтэй харьцуулахад олигополь зах зээлд үнэ илүү тогтвортой
21 Ашгийг нийт орлого,нийт зардлын эерэгзөрүүгээр тодорхойлог
22 Монополь үйлдвэрлэгч нь өөрийн бүтээгдэхүүнд харилцан адилгүй үнэ тогтоож, нийт ашгаа
нэмэгдүүлэх боломжгүй
23 Хэрэглээний түвшин нэмэгдэхэд нийт ханамж өсдөг.
24 Үнийн аливаа ялгаварлал нь хууль бус үйл ажиллагаа юм.
25 Монополь үйлдвэрлэгч нь эрэлтийн муруйн мэдрэмжгүйхэсэг дээр үйлдвэрлэлээ явуулдаг
26 Y барааны үнийн өсөлт X барааны эрэлтийг бууруулж буй нөхцөлд X ба Yбараануудыг
харилцан бие биенээ орлох бараанууд гэнэ

4
27 Нэг барааны үнийн бууралт нь түүний орлуулах барааны эрэлтийг өсгөдөг.
28 Төгс мэдрэмжгүй эрэлтийн муруй нь босоо тэнхлэгтэй паралель байна.
29 Тансаг эдлэлийн эрэлт нь нэн тэргүүний хэрэглээний зүйлийн эрэлттэй харьцуулахад
илүү мэдрэмжтэй
30 Хэрэв тухайн барааны үнээс хамаарах эрэлтийн мэдрэмжийн коэффициент нь 0,75тай
тэнцүү бол эрэлт нь мэдрэмжтэй байна.
31 Ашигхамгийнихбайх үйлдвэрлэлийн хэмжээг ахиу орлого (MR), ахиу зардал (MC)-ын тэнцвэрээр
тодорхойлдог.
32 Ашгийг нийт орлого,нийт зардлын эерэгзөрүүгээр тодорхойлог.
33 Тооцооны ашиг нь эдийн засгийн ашгаас ямагт их байдаг
34 Нийт орлого нийт зардлаас бага үед TR<TC үйлдвэрлэлийг явуулах боломжтой
35 Үйлдвэрлэгчийн өрсөлдөөний нэг чиглэл нь хэрэглэгчдийн төлөөх өрсөлдөөн юм.
36 Бүтээгдэхүүний зах зээлийг төгс ба төгс бус өрсөлдөөнт зах зээл гэж ангилдаг
37 Монополь үйлдвэрлэгч нь эрэлтийн муруйн мэдрэмжгүй хэсэг дээр үйлдвэрлэлээ явуулдаггүй
38 Төгс бус өрсөлдөөнт зах зээл дээр ямагт МR>P байна.
39 Төсвийн шулуун ба ялгаагүйн муруйн огтлолцлын цэг дээр хэрэглэгчийн оновчтойсонголт бий
болдог.
40 Үйлдвэрлэлийн функц нь үйлдвэрлэлийн хүчин зүйлс болон үйлдвэрлэхбүтээгдэхүүний тоо
хэмжээний боломжит хослолын хоорондын хамаарлыгхаруулдаг.
41 Эдийн засгийн ухаан нь тодорхой шинжлэх ухаан биш, гэхдээ эдийн засагт олон тодорхой
асуудлыг судлахад статистикийн аргыг хэрэглэдэг
42 Зах зээлийн эдийн засагт хэн их мөнгөтэй нь их бараа худалдан авч чадна.
43 Үнэ буурахад эрэлтийн тоо хэмжээ өсдгийг эрэлтийн муруй харуулдаг.
44 Эрэлтийн өсөлт гэдэг нь худалдан авч буй барааны нийт хэмжээний өсөлтийг харуулах
эрэлтийн муруйн дагуух шилжилт юм.
45 Ямар нэгэн барааны үнэ тогтвортой байвал тэр нь эрэлт ба нийлүүлэлтийн муруйн
огтлолцол дээр тогтсон гэсэн үг.
46 Пүүсийн гол зорилго ашиг олох
47 TR<TC байвал үйлдвэрлэлийг үргэлжлүүлэх боломжтой
48 Үйлдвэрлэх бүтээгдэхүүний хэмжээ нэмэгдэхийн хирээр AFC буурна.
49 Ахиуц зардал хамгийн бага байх үед ахиуц бүтээгдэхүүн хамгийн их байна.
50 Монопольт өрсөлдөөнтэй харьцуулахад ТӨЗЗ-д ажилладаг пүүсүүд илүү их ялгавартай
бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэдэг.
51 Өрсөлдөөнт пүүсийн хувьд бүтээгдэхүүний үнэ ахиуц орлоготой тэнцүү байна.
52 Бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэлийн тухайн хэмжээнд пүүсийн нийт орлого нь нийт зардалтайгаа тэнцүү
байвал пүүс тэг ашигтай ажиллана.
53 Монополь болон өрсөлдөөнт пүүс МС=P хуульд нийцүүлэн бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэж, хамгийн их
ашиг олно.
54 Монополь болон төгс өрсөлдөөнт зах зээл орчин үеийн эдийн засагт ховор тохиолддог.
55 Алдагдалтайажиллаж буй пүүсүүд бүтээгдэхүүнийүйлдвэрлэлээ зогсоох ёстой.
56 Зах зээлийн эдийн засагт ямар бараа үйлчилгээг үйлдвэрлэх асуудлыг эцсийн эцэст
хэрэглэгчид шийддэг.
57 Хувь нийлүүлсэн компани гэдэг нь нэг буюу түүнээс дээш хязгаарлагдмал хариуцлагатай

5
хувь эзэмшигчтэй
58 Y барааны үнийн өсөлт X барааны эрэлтийг бууруулж буй нөхцөлд X ба Y бараануудыг
харилцан бие биенээ нөхөх бараанууд гэнэ
59 Нэг барааны үнийн бууралт нь түүний орлуулагч барааны эрэлтийг өсгөдөг.
60 Хэрэв тухайн барааны үнээс хамаарах эрэлтийн мэдрэмжийн коэффициент нь 0,75 –тай
тэнцүү бол эрэлт нь мэдрэмжтэй байна.
II. Асуулт бүрийн хувьд зөв гэсэн нэг хариултыг сонгож, (+)-ээр тэмдэглэнэ үү.
1. Оновчтой сонголт нь юуг харуулдаг байна вэ?
a. Хамгийн их ханамж авах сонголт
b. Хамгийн бага мөнгөөр хамгийн их зүйл худалдаж авах хослол
c. Төсөвтөө багтаан их ханамж бүтээгдэхүүн сонгох хослол
d. Хамгийн их төсөвтэй байх хослол
2. AC нь ямар нөхцөлд хамгийн бага утгаа авах вэ?
a. Ашиг хамгийн их үед
b. AVC =MC байвал
c. AVC =FC байвал
d. MC =ATC байвал
3. Тогтмол зардал нь
a. Эргэлтийн хөрөнгө авахад гарах зардал
b. Үйлдвэрлэлийн оновчтой хэмжээг үйлдвэрлэх үед гарах зардал
c. Бүтээгдэхүүнийг үйлдвэрлээгүй үед пүүсийн гаргах зардал
d. Бүтээгдэхүүнүйлдвэрлэхэд гарах бүх зардал
4. Пүүсийн гол зорилго юу вэ?
a. Ажилчдынхаа нийгмийн асуудлыг шийдвэрлэх
b. Эх орноо шаардагдаж буйбүтээгдэхүүнээр хангах
c. Ашиг олох
d. Аж ахуй эрхлэх чадвараараа бусадтайуралдах
5. Пүүс ямар үед үйлдвэрлэлээ зогсоох вэ?
a. Нийт орлого нь нийт хувьсах зардалтай тэнцүү
b. Пүүсийн ашиг 0-тэй тэнцүү байх цэг
c. Пүүс зөвхөн хэвийн ашигтай байх цэг
d. Пүүсийн орлого нь зээлээ нөхөж чадахгүй байх цэг
6. ТӨЗЗ дээр пүүсүүд яагаад үнэд нөлөөлж чаддаггүй вэ?
a. Бүтээгдэхүүнүүд яг адилхан
b. Бусад пүүсүүд дагаад үнээ өөрчлөхөд ашиг нэмэгдэхгүй учир үнээ өөрчлөх сонирхол байдаггүй
c. Засгийн газраас үнэд хяналт тавьж байдаг учир
d. Тухайн бүтээгдэхүүний зах зээлд пүүсийн эзлэх хувь тун бага учир
7. Аргагүй монополийн үнийг хэрхэн хянадаг вэ?
a. МС=МR
b. Өрсөлдөөний явцад өндөр үнэ тогтоно
c. Засгийн газраас үнийг хянадаг
d. Хянах боломжгүй
8. Хуйвалдаан ямар зах зээл дээр үүсэх боломжтой вэ?
a. Монополь c. ТӨЗЗ

6
b. Монопольт өрсөлдөөн d. Олигополь
9. Тогтмол орцтой хослон хэрэглэгдэх хувьсах орцын хэмжээ нэмэгдэх тусам үйлдвэрлэлийн хэмжээ өсч
байснаа тодорхой түвшинд хүрээд буурах зүй тогтлыг ………………………… гэнэ.
a. бүтээмж буурах хууль c. бүтээмж өсөх хууль
b. өрсөлдөөн d. зах зээл
10. MR=MC үед пүүс хамгийн ........................ байх ба хамгийн бага алдагдалтайбайна.
a. Бага ашигтай c. Их ашигтай
b. Их алдагдалтай d. Бага алдагдалтай
11. Зах зээлийг үнэнд нөлөөлж байгаа чадамжаас нь хамааруулан............................ ба ..................... зах зээл
гэж ангилдаг
a. Монополь ба олигополь c. ТӨЗЗ ба ТБӨЗЗ
b. Зах зээл d. ТӨЗЗ ба монополь
12. Үйлдвэрлэлийн нийт орлого нийт зардлаас бага үед үйлдвэрлэлийг.............................. .
a. Үргэлжлүүлнэ c. Зогсоно
b. Ашигтай байна d. Алдагдалтай байна
13. TR нь TVC-ийг бүрэн нөхөөд TFC-ийн тодорхой хэсгийг нөхөж байвал үйлдвэрлэлийг …………………..
.
a. Алдагдалтайбайна c. Зогсоно
b. Ашигтай байна d. Үргэлжлүүлнэ
14. ТБӨЗЗ дээр ажилладаг пүүс ямар үед ашгаа нэмэгдүүлэх боломжтой вэ?
a. Рекламын зардал буурах үед
b. АС буурах үед
c. МR >МС үед үнээ буулгана
d. Аль нь ч биш
15. МR=МС нөхцөл нь аль зах зээлийн тогтолцоонд байх вэ?
a. Зөвхөн ТӨЗЗ
b. ТӨЗЗ ба монопольт өрсөлдөөний зах зээл
c. ТӨЗЗ ба ТБӨЗЗ
d. ТӨЗЗ, монопольт өрсөлдөөний, цэвэр монопольт зах зээл
16. Монополь пүүс МR>MC нөхцөлд ашгаа хамгийн их байлгахын тулд үнээ
a. Өсгөнө
b. Бууруулна
c. Яаж ч болно
d. өөрчлөхгүй
17. Аливаа бүтээгдэхүүн, үйлчилгээг хэрэглэснээс үүсэх сэтгэлийн таашаалийг ...................... гэнэ.
a. Ахиуорлого c. Ханамж
b. Ахиу ханамж d. Хэрэглээ
18. Хэрэглэгчийн орлого өөрчлөгдсөнөөр:
a. Эрэлт өөрчлөгдөнө
b. Эрэлтийн хэмжээ өөрчлөгдөнө
c. Эрэлт хэвээр байна
d. Эрэлтийн хэмжээ өөрчлөгдөхгүй
19. Дараах зүйлсээс аль нь эдийн засгийн нөөц вэ?
a. Алт c. Хөдөлмөр
b. Газрын тос d. Рент

7
20. Хүмүүсийн ямар нэгэн зүйлд төлбөр төлөх хүсэл ба чадварыг илэрхийлдэг нэр томъёо аль нь
вэ?
a. Хэрэгцээ c. Шаардлага
b. Эрэлт d. Хүсэл
21. Барааны үнэ 1% буурахад эрэлтийн хэмжээ 2%- аар өссөн бол уг барааны эрэлтийн үнийн
мэдрэмж нь:
a. Сайн c. Нэгж
b. Муу d. Огт мэдрэмжгүй
22. Дундаж бүтээгдэхүүн нь:
a. Нийт бүтээгдэхүүний тогтмол орцын нэгж бүрт ноогдох бүтээгдэхүүн мөн
b. Нийт бүтээгдэхүүний хувьсах орцын нэгж бүрт ноогдох бүтээгдэхүүн мөн
c. Нийт бүтээгдэхүүний тогтмол ба хувьсах орцын нэгж бүрт ноогдох бүтээгдэхүүн мөн
23. Изокост муруй юу харуулах вэ?
a. Зардал хамгийн бага байх орцуудын хамаарал
b. Бүх цэгүүдэд тогтмол зардалтай байх орцуудын хамаарал
c. Ашиг хамгийн байх орцуудын зардлын хамаарал
24. Хэрвээ хоёр төрлийн бараа хоорондоо орлох шинжтэй бол
a. Ялгаагүйн муруй шулуун хэлбэртэй байна
b. Ялгаагүйн муруй тэгш өнцөгт хэлбэртэй байна
c. Ялгаагүйн муруй эерэг налалттай байна
d. Ялгаагүйн муруйгаар тодорхойлох боломжгүй
25. Аливаа бараа үйлчилгээг дэс дараалан хэрэглэх явцад ахиулан хэрэглэх дараачийн нэг таваарыг
ахиуц таваар гэж нэрлэх бөгөөд тэрхүү нэмэгдэл нэг таваарын хэрэгцээт чанарыг
………………………………….……………………………….. гэж нэрлэдэг.
a. Ахиуц таваар c. Хэрэгцээт чанар
b. Нийт хэрэгцээт чанар d. Нийт таваар
26. Төсвийн шугамын томъёо бич. ………………………………………………
a. M= X+Y
b. TU мах байх үед
c. MU=0
d. M=PxX+ PyY
27. Хоёр төрлийн барааны янз бүрийн хослолууд хэрэглэгчдэд ижил хэмжээний ханамж өгдөг
болохыг ………………………. харуулна
a. Изоковонт c. Төсвийн шулуун
b. Ялгаагүй муруй d. Изокост
28. Нэгж бүтээгдэхүүн үйлчилгээг худалданавах өртөгийг …………….. гэнэ.
a. Эрэлт
b. Нийлүүлэлт
c. Үнэ
d. Хэрэглээ

8
29. Нэг эзэмшигчтэй хүлээх үүргийн хувьд хязгаарлагдмал бус хариуцлагатай байгууллагын
зохион байгуулалтыг юу гэдэг вэ?
a. Хувь нийлүүлсэн компани c. Хувийн эзэмшил
b. Хамтын нөхөрлөл d. Холбоо
30. Хувь нийлүүлэгчийн оруулсан хөрөнгө нь тодорхой тооны хувьцаанд хуваагддаг,өөрийн
тусгайлсан хөрөнгөтэй , ашгийн төлөө үндсэн зорилготой хуулийн этгээд аль нь вэ?
a. Хувьцаат компани c. Сан
b. Нөхөрлөл d. Пүүс
31. Микро эдийн засагт аль нь хамаарах вэ?
a. Нийт орлого, ажилгүйдэл, үндэсний нийт бүтээгдэхүүн
b. Эдийн засгийн аливаа нэг субъектийн үйл хөдлөл
c. Позитив гэхдээ норматив биш эдийн засгийн онол
d. Эдийн засгийн талаарх ерөнхий ойлголт
32. Эрэлтийн хууль:
a. Эрэлтээс нийлүүлэлт давсан үед үнэ буурахыг хэлнэ.
b. Хэрэглэгчийн орлого өсөхийн хэрээр худалдаж авах барааны хэмжээ нэмэгдэхыг хэлнэ
c. Барааны үнэ буурахад худалдан авах хэмжээ нь нэмэгдэхийг харуулна.
d. Барааны үнэ өсөхөд худалдан авах хэмжээ нэмэгдэхийг хэлнэ.
33. Хэрэглэгчийн орлого өөрчлөгдсөнөөр:
a. Эрэлт өөрчлөгдөнө.
b. Эрэлтийн хэмжээ өөрчлөгдөнө
c. Эрэлт хэвээр байна
d. Эрэлтийн хэмжээ өөрчлөгдөхгүй
34. Дараах хариултын аль нь худал вэ?
a. Ялгаагүйн муруйн цэг бүр 2 барааны хослолыг харуулна.
b. Төсвийн шулууны цэг бүр 2 барааны хослолыг харуулна.
c. Ялгаагүйн муруйн цэг бүр ижил ханамжийг харуулна.
d. Төсвийн шулууны цэг бүр ижил ханамжийг харуулна.
35. Хэрэглэгчийн оновчтой сонголт нь:
a. Төсвийн шулуун ба ялгаагүй муруй огтлолцсон цэг
b. Хамгийн өндөр ялгаагүй муруйн дурын цэг
c. Төсвийн шулуун баэрэлтийн муруйн огтлолцсон цэг
d. Төсвийн шулуунаар хязгаарлагдсан дурын цэг.
36. Изоквант муруй юуг харуулах вэ?
a. Тодорхой хэмжээний бүтээгдэхүүний орцуудын хамаарлыг
b. Тодорхой хэмжээний зардал гаргах орцуудын хамаарлыг
c. Ашиг хамгийн их байх орцуудын хамаарлыг харуулна
a. Нийт бүтээгдэхүүний тогтмол ба хувьсах орцын нэгж бүрт ноогдох бүтээгдэхүүн
мөн

9
c. Аль нь ч биш
38. Хоёр буюу түүнээс дээш төрлийн барааг багцаар нь худалдан авахад тэдгээрийн нийлбэр
хэрэгцээт чанарыг .........................................................................................................гэдэг
a. Изоквонт c. Төсвийн шулуун
b. Нийт хэрэгцээт чанар d. Изокост
39. …………….. гэдэг нь тодорхой үнийнтүвшин бүрт үйлдвэрлэхэд бэлэн байгаабүтээгдэхүүн
болон үйлчилгээний тоохэмжээг хэлнэ.
a. Эрэлт
a. Үнэ
b. Хэрэглээ
c. Нийлүүлэлт
40. Тодорхой хэмжээний бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэхэд ашиглагдах хөдөлмөр ба капиталын
хослолуудыг харуулсан графикийг ……………….. гэнэ.
b. Нийт хэрэгцээт чанар d. Изокост
41. …………………… гэдэг орцуудыг бүтээгдэхүүн, үйлчилгээ болгон хувиргаж хэрэгцээг
хангахад чиглэгдсэн хүмүүсийн зорилго чиглэлтэй ухамсартай үйл ажиллагааг гэнэ.
a. Үйлдвэрлэл c. Эрэлт
b. Нийлүүлэлт d. Хэрэгцээ
42. Ахиу хэрэглээ гэдэг нь:
a. Нийт хэргэлээг нийт орлогод харьцуулсан харьцаа
b. Орлого өөрчлөгдсөний улмаас хэргэлээний зардалд гарсан өөрчлөлт
c. Орлогын тухайн төвшин дэх хэргэлээний зардлыг илэрхийлсэн муруй
d. Өмнөх бүх хариулт буруу
43. Дараахь зардлуудаас тогтмол зардлыг тодорхойл
a. Түүхий эд мартериалын үнэ
b. Ажилчдын цалин
c. Дулааны зардал
d. Зээлийн хүү
44. Үнийн ялгаварлал гэдэг нь
a. Бүтээгдэхүүнийг янз бүрийн үнээр худалдан авагчдад борлуулах
b. Илүү чанартай бүтээгдэхүүнийг илүү өндөр үнээр борлуулах
c. Бүтээгдэхүүний нэгж бүрийг өөр өөр үнээр борлуулах
d. Дээрх бүх хариулт зөв
45. Үйлдвэрлэл гэдгийг тодорхойлох хамгийн зөв тодорхойлолт аль нь вэ?
a. Ашиг олох зорилготой бүх үйл ажиллагааг
b. Орцуудыг бүтээгдэхүүн, үйлчилгээ болгон хувиргаж хэрэгцээг хангахад чиглэгдсэн хүмүүсийн
зорилго чиглэлтэй ухамсартай үйл ажиллагаа
c. Бизнесийн бүх үйл ажид
d. Газар, хөдөлмөр, капитал зэрэг үйлдвэрлэлийн хүчин зүйлсийг ашиглан ашиголох зорилгоор
үйлдвэрлэл, үйлчилгээ явуулж байгаа
46. MC өсөж байвал AVC ямар байх вэ?

10
a. Өснө c. Буурна
b. Хэвийн байна d. Яаж ч болно
47. Монополь пүүс МR>MC нөхцөлд ашгаа хамгийн их байлгахын тулд үнээ
a. Өсгөнө
b. Бууруулна
c. Яаж ч болно
d. өөрчлөхгүй
48. Аргагүй монополийн үнийг хэрхэн хянадаг вэ?
a. МС=МR
b. Өрсөлдөөний явцад өндөр үнэ тогтоно
c. Засгийн газраас үнийг хянадаг
d. Пүүс өөрөө тогтооно
49. Үйлдвэрлэл тогтмол үр өгөөжтэй бол урт хугацааны дундаж зардал:
b. Тогтмол d. Яаж ч болно
50. Үнийн бус өрсөлдөөн ямар зах зээл дээр зайлшгүй байдаг вэ?
a. Монополь ба олигополь
b. Олигополь ба ТӨЗЗ
c. Монопольт өрсөлдөөн ба ТӨЗЗ
d. Монопольт өрсөлдөөн ба олигополь
51. Хоёр төрлийн ресурсийг ашиглан бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэх үйлдвэрлэлийн функцийг харуулсан график,
хүснэгтийн үзүүлэлүүд дотроос /цэгүүд дээр/ ижил тооны бүтээгдэхүүнийг илэрхийлэх цэгүүдийг
шугамаар холбовол .................................................. …………………………..гарна.
a. Изокост c. Изоковант
b. Ялгаагүй муруй d. Төсвийн шулуун
52. Монопольүйлдвэрлэгч ........................................ арга замуудаар хэт өндөр ашиг олох боломжтой
a. Хуйвилдааны c. Үнээ хэт бууруулах
b. Өрсөлдөөний d. Үнээ хэт өсгөх
53. .................................. гэдэг нь нийторлогынөөрчлөлтийг нийтүйлдвэрлэлийнөөрчлөлтөд харьцуулсан
харьцаа юм.
a. Ахиуорлого c. Ахиу зардал
b. Ахиу бүтээгдэхүүн d. Нийт зардал
54. Эдийнзасгийнонолдтодорхойхэрэгцээгхангахүйлявцыг................... хэмээнтодорхойлдог.
a. Хэрэгцээ c. Хэрэглээ
b. Эрэлт d. Нийлүүлэлт
a. Ахиуорлого c. Хэрэглээ
b. Ахиу ханамж d. Ханамж
56. Хэвийн ашиг гэж юу вэ?
a. Зардлаа нөхөхүйц хэмжээний орлогыг хэлнэ
b. Орлогоос дотоод зардлыг хасахад үлдэх хэмжээг хэлнэ.
c. Орлогоос хувьсах зардлыг хасахад үлдэх хэмжээг хэлнэ.
d. Аж ахуй эрхлэгчдийг тухайн салбарт байлгаж байх хэмжээний үүргээ гүйцэтгэсний төлөө авах
хөлс
57. MC өсөж байвал AFC ямар байх вэ?

11
b. Хэвийн байна d. Яаж ч болно
58. Аль нь микро эдийн засгийн мэдээлэл вэ?
a. Дотоодын нийт бүтээгдэхүүн2,5 хувиар өсчээ.
b. Ажилгүйдлийн түвшин, нийт ажиллах хүчний 6,8 хувьтай тэнцүү байв.
c. Компьютерийн үнэ нэмэгджээ.
d. Үнийн ерөнхий түвшин 4 хувьтай байжээ.
59. Орлого –хэрэглээний муруй нь
a. Үнэ өөрчлөгдөхөд оновчтой сонголтын хэмжээ өөрчлөгдөхийг
b. Үнэ өөрчлөгдөхөд барааны хэмжээ өөрчлөгдөхийг
c. Орлого өөрчлөгдөхөд оновчтой сонголтын хэмжээ өөрчлөгдөхийг
d. Орлого өөрчлөгдөхөд барааны хэмжээ өөрчлөгдөхийг харуулна
60. TR нь TVC-ийг бүрэн нөхөөд TFC-ийн тодорхой хэсгийг нөхөж байвал үйлдвэрлэлийг ……….. .
a. Алдагдалтай байна c. Зогсоно
b. Ашигтай байна d. Үргэлжлүүлнэ
61. Хэрэв эдийн засгийг бүхэл тогтолцооных нь хувьд судлана гэвэл энэ нь:
a. Микро эдийн засаг c. Макро эдийн засаг
b. Позитив эдийн засаг d. Норматив эдийн засаг
a. Компани c. Сан
64. Аль нь нийлүүлэлтэнд нөлөөлөххүчин зүйлд орохгүй вэ?
a. Татвар c. Хэрэглэгчийн сонирхол
b. Үйлдвэрлэгчийн хүлээлт d. Хослох болон орлох барааны үнэ
b. Орцуудыг бүтээгдэхүүн, үйлчилгээ болгон хувиргаж хэрэгцээг хангахад чиглэгдсэн
хүмүүсийн зорилго чиглэлтэй ухамсартай үйл ажиллагаа
c. Бизнесийн бүх үйл ажиллагаа
d. Газар, хөдөлмөр, капитал зэрэг үйлдвэрлэлийн хүчин зүйлсийг ашиглан ашиголох
зорилгоор үйлдвэрлэл, үйлчилгээ явуулж байгаа
66. Хэрэглэгчийн оновчтой сонголт гэдэг нь
a. Төсвийн шугам ба ялгаагүйн муруйн шүргэлцлийн цэг
b. Ялгаагүйн муруйн хамгийн өндөр шугам дээрх бүх цэг
c. Төсвийн шугамын налалт дээрх цэг ялгаагүйн муруйн налалтын цэгтэй
тэнцүү байх цэг
d. Төсвийн шугам дээр байрласан бүх цэг
67. Төсвийн шулуун юуг илэрхийлэх вэ?
a. Хэрэглэгчийн нийт орлогын хэмжээг

12
b. Хоёр төрлийн бараанаас хүртэх хэрэглэгчийн ханамжийг
c. Үнэ болон орлогын тогтмол түвшинд хэрэглэгчийн худалдан авч чадах хоёртөрлийн
бүтээгдэхүүний боломжит бүх хослолыг.
d. Үнэ болон орлогын тогтмол түвшинд хэрэглэгчийн хэрэглэх хоёр төрлийн
бүтээгдэхүүний боломжит бүх хослолыг харуулна.
68. Орлого –хэрэглээний муруй нь
a. Үнэ өөрчлөгдөхөд оновчтой сонголтын хэмжээ өөрчлөгдөхийг
b. Үнэ өөрчлөгдөхөд барааны хэмжээ өөрчлөгдөхийг
c. Орлого өөрчлөгдөхөд оновчтой сонголтын хэмжээ өөрчлөгдөхийг
d. Орлого өөрчлөгдөхөд барааны хэмжээ өөрчлөгдөхийг харуулна
69. Ахиуц ханамж гэдэг нь
a. Тодорхой төрлийн барааны нэмэлт нэгж бүрээс хэрэглэгчийн хүртэж буй ханамж
b. Хэрэглэгчийн хэрэглэж буй бараанаас хүртэж буй нийт ханамж
c. ΔTU/ΔQ
d. А ба В зөв
70. Дараахь томьёонуудаас хэрэглэгчийн төсвийн томьёог олно уу?
a. M= X+Y c. MU=0
b. TU мах байх үед d. M=PxX+ Py Y
71. …………….. гэдэг нь гишүүдийн оруулсан хувь хөрөнгөөс бүрдэх эд хөрөнгөтэй , хүлээсэн
үүргээ уг эд хөрөнгө болон гишүүдийн хувийн өмчийн эд хөрөнгөөр хуульд заасны дагуу
хариуцдаг хуулийн этгээдийг гэнэ
a. Нөхөрлөл c. Холбоо
b. Компани d. Хоршоо
72. Тодорхой үнийн түвшин бүр дэххэрэглэгчийн худалдан авахаар төлөвлөсөнбүтээгдэхүүн,
үйлчилгээний тоо хэмжээг …………….. гэнэ.
73. Тодорхой хугацааны турш, бусад хүчин зүйлс хэвээр байхад, тухайн зах зээлд үйлдвэрлэгчийн
борлуулахыг санал болгосон бөгөөд хангаж чадах барааны тоо хэмжээг.................. .
a. Изоковонт c. Төсвийн шулуун
76. Хүмүүсийн ямар нэгэн зүйлд төлбөр төлөх хүсэл ба чадварыг илэрхийлдэг нэр томъёо аль нь
вэ?
a. Хэрэгцээ c. Шаардлага

13
b. Эрэлт d. Хүсэл
77. Үйлдвэрлэгчийн гол зорилго бол
a. Нийгмийн хэрэгцээтэй бүтээгдэхүүнүйлдвэрлэж нийлүүлэх
b. Их хэмжээний бүтээгдэхүүнүйлдвэрлэж борлуулах
c. Хамгийн их хэмжээний ашиг олох
d. Хамгийн бага зардал гаргах
c. Нийт бүтээгдэхүүний тогтмол ба хувьсах орцын нэгж бүрт ноогдох бүтээгдэхүүн мөн
79. ТӨЗЗ дээр пүүсүүд яагаад үнэд нөлөөлж чаддаггүй вэ?
a. Бүтээгдэхүүнүүд яг адилхан
b. Бусад пүүсүүд дагаад үнээ өөрчлөхөд ашиг нэмэгдэхгүй учир үнээ өөрчлөх сонирхол байдаггүй
c. Засгийн газраас үнэд хяналт тавьж байдаг учир
d. Тухайн бүтээгдэхүүний зах зээлд пүүсийн эзлэх хувь тун бага учир
80. Үнийн бус өрсөлдөөн ямар зах зээл дээр зайлшгүй байдаг вэ?
a. Монополь ба олигополь
b. Олигополь ба ТӨЗЗ
c. Монопольт өрсөлдөөн ба ТӨЗЗ
d. Монопольт өрсөлдөөн ба олигополь
81. МR=МС нөхцөл нь
a. Зөвхөн ТӨЗЗ дээр
b. ТӨЗЗ ба монопольт өрсөлдөөний зах зээл дээр
c. ТӨЗЗ ба ТБӨЗЗ дээр
d. ТӨЗЗ, монопольт өрсөлдөөний, цэвэр монопольт зах зээл дээр хэрэглэгдэнэ.
82. Хэдийгээр монополь пүүс үнийг өөрийн дураар тогтоох боломжтой боловч бүтээгдэхүүндээ
хамгийн өндөр үнэ тогтоодоггүйн учир юу вэ?
a. Хэт өндөр үнэ тогтоосоор өөрийнхөө хэрэглэгчдийг төсөөтэй бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэдэг пүүсэд
алдах учир
b. Өндөр үнэ тогтооход татварын хэмжээ өсөх учир
c. МR=МС зарчмыг баримтлах учир
d. Өндөр үнэ тогтооход үйлвэрлэлийн бус зардал өсөх учир
83.Урт хугацааны дундаж зардлын муруй буурч байгаа нь ................................ тайлбарлагдана.
a. Үр өгөөж буурах хуулиар
b. Өргөжилтийн өсөж буй үр өгөөжөөр
c. Цаг хугацааны туршид хувьсах дундаж зардал байнга буурдгаар
d. Урт хугацаанд нэгж бүтээгдэхүүнд тогтмол зардал бага ноогдох болсноор тайлбарлагдана
84.Эдийн засгийн ашиг гэдэг нь
a. Нийт орлогоос нийт зардлыг хасаад үлдэх хэсэг
b. Нийт орлогоос тодорхой ба тодорхой бус зардлыг хасаад үлдэх хэсэг
c. Нийт орлогоос тодорхой зардлыг хасаад үлдэх хэсэг
d. Нийт орлогоос тодорхой бус зардлыг хасаад үлдэх хэсэг
85.Дараах зардлуудаас аль нь тогтмол зардал вэ?
a. Түүхий эд материалынүнэ
b. Ажилчдын цалин

14
c. Дулааны зардал
d. Зээлийн хүү
86. ……………..нь нийтзардлынөөрчлөлтийг нийтүйлдвэрлэлийнөөрчлөлтөд харьцуулсан харьцаа юм.
a. Ахиуорлого c. Ахиу зардал
87.………………………….. зах зээл дээр реклам байх шаардлагагүй вэ?
a. ТӨЗЗ c. Олигополь
b. Монополь d. Монопольт
89. Монополь үйлдвэрлэгч ........................................ арга замуудаар хэт өндөр ашиг олох боломжтой
a. Хуйвилдааны c. Үнээ хэт бууруулах
b. Өрсөлдөөний d. Үнээ хэт өсгөх
90. .................................. гэдэг нь нийт орлогын өөрчлөлтийг нийт үйлдвэрлэлийн өөрчлөлтөд харьцуулсан
харьцаа юм.
a. Ахиу орлого c. Ахиу зардал
a. Хувийн эзэмшил c.Хувь нийлүүлсэн компани
b. Холбоо d. Хамтын нөхөрлөл
92. Оновчтой сонголт юуг харуулж байна вэ?
a. Хамгийн их ханамж өгөх
b. Хамгийн мөнгөтэй хос байх хослол
c. Төсөвтөөн багтах ба их ханамж өгөх хослол
a. Компани c.Сан
94. Төсвийн шулуун нь
a. Хэрэглэгчийн нийт орлогын хэмжээг
b. Хоёр төрлийн бараанаас хүртэх хэрэглэгчийн ханамжийг
c. Үнэ болон орлогын тогтмол түвшинд хэрэглэгчийн худалдан авч чадах ханамжийг
d. Үнэ болон орлогын тогтмол түвшинд хэрэглэгчийн хэрэглэх хоёр төрлийн
бүтээгдэхүүний боломжит бүх хослолыг харуулна.
95. Ахиуц ханамж гэдэг нь
c. ΔTU/ΔQ
96. Нийт ханамж гэдэг нь:
a. Хэрэглэгчийн бүтээгдэхүүн бүрээс авах ханамжийн ерөнхий түвшинг илэрхийлдэг

15
b. Тухайн бүтээгдэхүүн, үйлчилгээнээс нэмж нэгийг хэрэглэхэд ханамжийн өөрчлөлтийг
харуулдаг
c. Хоёр төрлийн бараанаас хүртэх хэрэглэгчийн ханамжийг
b. Орцуудыг бүтээгдэхүүн, үйлчилгээ болгон хувиргаж хэрэгцээг хангахад чиглэгдсэн
хүмүүсийн зорилго чиглэлтэй ухамсартай үйл ажиллагаа
c. Бизнесийн бүх үйл ажид
d. Газар, хөдөлмөр, капитал зэрэг үйлдвэрлэлийн хүчин зүйлсийг ашиглан ашиголох
зорилгоор үйлдвэрлэл, үйлчилгээ явуулж байгаа
99. …………….. гэдэг нь гишүүдийн оруулсан хувь хөрөнгөөс бүрдэх эд хөрөнгөтэй , хүлээсэн
үүргээ уг эд хөрөнгө болон гишүүдийн хувийн өмчийн эд хөрөнгөөр хуульд заасны
дагуу хариуцдаг хуулийн этгээд.
a. Компани c. Сан
100. Тодорхой үнийн түвшин бүр дэххэрэглэгчийн худалдан авахаар төлөвлөсөнбүтээгдэхүүн,
үйлчилгээний тоо хэмжээг …………….. гэнэ.
101. Бүтээгдэхүүн, үйлчилгээний тодорхой нэгүнийн түвшинд хүмүүсийн худалдан
авахыгбүтээгдэхүүний тоо, үйлдвэрлэгдэхэд бэлэнбайгаа бүтээгдэхүүний тоотой тэнцэх үеийг
…………………. гэнэ.
a. Нийт хэрэглээг нийт орлогод харьцуулсан харьцаа
c. Орлогын тухайн төвшин дэх хэргэлээний зардлыг илэрхийлсэн муруй
103. Юуг үйлдвэрлэх вэ? гэдэг асуудал нь
a. Зөвхөн аж ахуй эрхлэгчдэд хамаатай бөгөөд нийгмийн өмнө тавигдах чухал
асуудал биш
b. Үйлдвэрлэлийн боломжийн муруй дээрх цэгийн сонголттой холбоотой
c. Шаардлагатай нөөц маш хомс байх үед гарч ирнэ
104. Үнийн ялгаварлал гэдэг нь
a. Бүтээгдэхүүнийг янз бүрийн үнээр худалдан авагчдад борлуулах

16
b. Илүү чанартай бүтээгдэхүүнийг илүү өндөр үнээр борлуулах
c. Бүтээгдэхүүний нэгж бүрийг өөр өөр үнээр борлуулах
105. Үр өгөөж буурах хууль үйлчилж эхэлж байгааг график дээр ямар цэг заах вэ?
a. AC – ийн буурах цэг
b. TC – ийн буурах цэг
c. MC – ийн буурч эхлэх цэг
d. MC = AC байх цэг
106. AC нь ямар нөхцөлд хамгийн бага утгаа авах вэ?
a. Ашиг хамгийн их үед c. AVC =MC байвал
b. AVC =FC байвал d. MC =ATC байвал
107. Дараах шинжүүдийн аль нь монополийг тодорхойлохгүй вэ?
a. Үнэд хүчтэй нөлөөлөх
b. Зах зээл рүү орох саад бэрхшээл их
c. Бүтээгдэхүүнийг нь орлуулах бүтээгдэхүүн байж болно
d. Зах зээл дээр ганцхан пүүс байна
108. Изоквант муруй юуг харуулах вэ?
a. Бүтээгдэхүүний орцуудын хамаарлыг
b. Орцуудын зардлын хамаарлыг
c. Ашиг хамгийн их байх бүтээгдэхүүнийорцуудын тоон хамаарлыг
d. Төсөв хамгийн бага байх нөхцөл
109. Хуйвалдаан ямар зах зээл дээр үүсэх боломжтой вэ?
a. Монополь c. Монопольт өрсөлдөөн
b. ТӨЗЗ d. Олигополь
110. Олигополь зах зээл дээр үнэ хэрхэн тогтдог вэ?
a. Олигополиудын өрсөлдөөний дүнд
b. Хэрэглэгчдийн орлогод тааруулан
c. Харилцан тохиролцох замаар
d. Зах зээлийн зарчимаар
111. Төгс бус өрсөлдөөнт зах зээлд ашиг хамгийн их байх үндсэн нөхцөл нь
a. TR=TC c. MR=MC=P
b. MR>MC d. MR< MC
112. ……………….. гэдэг нь ижил болон ялгаатай бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэдэг цөөн тооны өрсөлдөгч
a. ТӨЗЗ c. Олигополь
b. Монополь d. Монопольт
113. Тогтмол орцтой хослон хэрэглэгдэх хувьсах орцын хэмжээ нэмэгдэх тусам үйлдвэрлэлийн хэмжээ өсч
байснаа тодорхой түвшинд хүрээд буурах зүй тогтлыг ................... гэнэ.
a. Бүтээмж буурах хууль c. Бүтээмж өсөх хууль
b. Өрсөлдөөн d. Зах зээл
114. MR=MC үед пүүс хамгийн ........................ байх ба хамгийн бага алдагдалтай байна.
a. Бага ашигтай c. Их ашигтай
b. Их алдагдалтай d. Бага алдагдалтай
115. Үйлдвэрлэлийн нийт орлого нийт зардлаас бага үед үйлдвэрлэлийг.............................. .
a. Үргэлжлүүлнэ c. Зогсоно
b. Ашигтай байна d. Алдагдалтай байна

17
116. Пүүсийн гол зорилго юу вэ?
a. Ажилчдынхаа нийгмийн асуудлыг шийдвэрлэх
b. Эх орноо шаардагдаж буйбүтээгдэхүүнээр хангах
c. Ашиг олох
d. 0 Аж ахуй эрхлэх чадвараараа бусадтайуралдах
117. ………………………….. зах зээл дээр реклам байх шаардлагагүй вэ?
c. ТӨЗЗ c. Олигополь
d. Монополь d. Монопольт
119.Ахиуц ханамж гэдэг нь
c. ΔTU/ΔQ
120. Дараахь томьёонуудаас хэрэглэгчийн төсвийн томьёог олно уу?
a. M= X+Y c. MU=0
b. TU мах байх үед d. M=PxX+ Py Y

18
II. Даалгавар бүрийн хувьд зөв хариултыг бичнэ үү.
1. 1 литр цөцгийн тосны үнэ 800₮ байхад 500 литрийг зарсан бол 1000₮ болоход 400 литр
зарагджээ. Цөцгийний үнээс хамаарсан эрэлтийн мэдрэмжийг ол.
2. Дараах хүснэгт өгөгджээ.
А таваарын Pa-4Ŧ B таваарын Pb-2Ŧ
Q TU MU ‫ת‬ Q TU MU ‫ת‬
0 20 0 15
1 16 1 12
2 12 2 9
3 8 3 6
4 4 4 3
5 0 5 0
b. А таваарын хувьд TU –ыг тооц
c. А таваарын хувьд‫-ת‬ыг тооц
d. B таваарын хувьд TU –ыг тооц
e. B таваарын хувьд ‫ת‬ –ыг тооц
f. 20 төгрөгний төсөвтэй хүн энэ 2 бараанаас хэрхэн сонгох вэ?
3.Төгс өрсөлдөөнт зах зээл дээр ажилладаг пүүсийн үйлдвэрлэлийн хэмжээ, нийт зардлын хамааралыг
хүснэгтэд харуулжээ.
Q TC VC AVC MC TR П
0 10
1 15
2 20
3 25
4 30
5 35
6 40
7 60
8 70
a. Дараах 8 бүтээгдэхүүний хувьд VC-г тооц
b. Дараах 8 бүтээгдэхүүний хувьд AVC-г тооц
c. Дараах 8 бүтээгдэхүүний хувьд MC-г тооц
d. Дараах 8 бүтээгдэхүүний хувьд TR-г тооц
e. Дараах 8 бүтээгдэхүүний хувьд П-ийг тооц
f. Барааны үнэ 8 төгрөг бол үйлдвэрлэлийн зохистой хэмжээг ол.
g. Үйлдвэрлэлийн ямар түвшинд үйлдвэрлэлийг зогсоох вэ?
4. Төгс өрсөлдөөнт зах зээл дээр ажилладаг пүүсийн үйлдвэрлэлийн хэмжээ, нийт зардлын хамааралыг
хүснэгтэд харуулжээ.

19
Q TC VC AVC MC TR П
0 6
1 10
2 14
3 18
4 22
5 26
6 32
a. Дараах 6 бүтээгдэхүүний хувьд VC-г тооц
b. Дараах 6 бүтээгдэхүүний хувьд AVC-г тооц
f. Барааны үнэ 6 төгрөг бол үйлдвэрлэлийн зохистой хэмжээг ол.
g. Үйлдвэрлэлийн ямар түвшинд үйлдвэрлэлийг зогсоох вэ?
5. Театр 500 хүний суудалтай. “Хунт нуур” дуурийн тоглолтын билет 10000 төгрөг үнэтэй. Эхний
тоглолтуудад суудал ашиглалт 80 хувь байв. Менежер үзэгчдээ нэмэгдүүлэхийн тулд билетийн
үнийг 8000 төгрөг болгов. Гэтэл зарсан билет нийт 480 байв. Үүнээс хамаарсан эрэлтийн
мэдрэмжийг ол.
6. Хэрэглэгчийн бүтээгдэхүүн сонголтын талаарх дараах хүснэгт өгөгджээ.
Хэрэглэсэн
таваар
Ахиуц таваар Ахиуц хэрэгцээт
чанар
Нийт хэрэгцээт чанар
1 0 10
2 8
3 6
4 4
5 2
6 0
7 -2
a. Дараах 7 бүтээгдэхүүний хувьд ахиу таваарыг тооц
b. Дараах 7 бүтээгдэхүүний хувьд нийг хэрэгцээт чанарыг тооц
c. Нийт хэрэгцээт чанарын график зур.
d. Ахиу хэрэгцээт чанарын график зур.
e. Хэрэглэгчийн оновчтой сонголтийн тоо хэд вэ?
7. Компаний үйлдвэрлэлийн зардлыг дараах хүснэгтээр өгөгджээ.
a.
Q VC
(₮)
TC MC AVC ATC MR П

20
0 0 46
1 30 76
2 50 96
3 58 104
4 64 110
5 84 130
6 114 160
7 150 196
8 190 236
9 240 286
a. Дараах 8 бүтээгдэхүүний хувьд AVC-г тооц
b. Дараах 8 бүтээгдэхүүний хувьд ATC-г тооц
f. Компани төгс өрсөлдөөнт зах зээл дээр 30₮- оор борлуулдаг Компаний ашиг хамгийн их
үйлдвэрлэл хэд вэ?
g. Ашиг буюу алдагдал нь хэд вэ? Урт хугацаанд тэрээр үйлдвэрлэлээ хөгжүүлэх үү?
Ашигласан материал
1. МУИС, ЭЗС Микро экономиксийн үндэс, УБ., 2012.
2. Даваадорж Ц, Ганболд Да. Микро эдийн засаг, УБ., 2000.
3. Домник Сальватор. Микро эдийн засаг, УБ., 2004.
4. Норжванчиг Б. Эдийн засгийн ухаан //микро эдийн засаг, УБ., 2005.
5. Григори Н. Менкью. Микро эдийн засаг . 2010

21
МАКРО ЭДИЙН ЗАСАГ (C.АM202)
I. Доорхи асуултуудаас үнэн(Y), худал(X) эсэхийг тодорхойлоно уу.
№ Асуултууд
1. Макро эдийн засгийн гол зорилго нь хэнд, юуг, яаж гэсэн асуултанд хариулагдана.
2. Норматив судалгааны арга нь макро эдийнсудалгааны нэг хэлбэр мөн.
3. Адам Смит нь ‘‘Үр өгөөж бүхий хөдөлмөрийн онол’’-ыг үндэслэн гаргасан.
4. Эрэлт, хэрэгцээ нь зах зээлийн эдийн засгийн гол хөдөлгөгч хүч юм.
5. Ажилгүйдэл нь хүн амын амжиргааг дангаараа тодорхойлно.
6. Санхүүгийн нөөц нь макро эдийн засгийн шавхдашгүй нөөцийн нэг.
7. Ажилгүйдлийн түвшин 10% байх нь хэвийн үзэгдэл биш.
8. Бүтээмж нь хүнийг идэвхижүүлэх гол үзүүлэлт биш.
9. Макро эдийн засгийн судлах зүйлийн нэгэн чухал үзүүлэлт нь хүн амын насжилт юм.
10. Мөнгөний эрэлт нэмэгдэх нь инфиляци үүсэх гол шалтгаан болдог.
11 ҮНБ-ний хэмжээ нийгмийн сайн сайхан бүхнийг бүрэн илэрхийлж чадна.
12 Ажилгүйдлийн тэтгэлэгийн өсөлт нь нийгмийн ажилгүйдлийн түвшинг өсгөнө.
13 Инфляци гэдэг нь үйлдвэрлэлийн нийт өсөлт юм.
14 Нийлмэл эрэлтийн муруй нь сөрөг налалттай байна.
15 Татвар төлсөний дараах орлого нь хэрэглээ ба хуримтлал болон хуваагддаг.
16 Макро эдийн засгийн гол зорилго нь хэнд, юуг гэсэн асуултанд хариулагдахгүй.
17 Статистик судалгааны арга нь макро эдийнсудалгааны нэг хэлбэр мөн.
18 Адам Смит нь ‘‘Үл үзэгдэгч гарын онол’’-ыг үндэслэн гаргасан.
19 Эрэлт, хэрэгцээ нь төвлөрсөн төлөвлөгөөт эдийн засгийн гол хөдөлгөгч хүч юм.
20 Бодит ДНБ-ны ядуурлыг бууруулахад нөлөөлнө.
21 Байгалийн нөөц нь макро эдийн засгийн шавхдашгүй нөөцийн нэг юм.
22 Ажилгүйдлийн түвшин 10% байх нь хэвийн үзэгдэл мөн.
23 Цалин нь хүнийг идэвхижүүлэх гол үзүүлэлт мөн.
24 Макро эдийн засгийн судлах зүйлийн нэг нь инфиляцийн түвшин мөн.
25 Барааны эрэлт буурах нь нь инфиляци үүсэх гол шалтгаан болдог.
26 Хүмүүн капиталын онол нь ажилчдын бүтээмжийг дээшлүүлэх гол зүйл бол “Албан ёсны
сургалт” мөн гэж үздэг
29 Нийт эрэлт нь нийт нийлүүлэлтээсээ давах эдийн засгийн тэнцвэр хангагдана
31 Хадгаламж болон хэрэглээний нийлбэр нь татварын дараах орлоготой тэнцүү байна.
32 ҮНБ-ний хэмжээ нийгмийн сайн сайхан бүхнийг бүрэн илэрхийлж чадна.
35 Нийлмэл эрэлтийн муруй нь сөрөг налалттай байна.

22
II. Асуулт бүрийн хувьд зөв гэсэн нэг хариултыг сонгож, (+)-ээр тэмдэглэнэ үү
1. Макро эдийн засагт хамгийн шавхагдашгүй нөөц юу гэж үздэг вэ?.
a. Байгалийн баялаг с. Ажиллах хүч
37 А.Смит нь төрийн зохицуулалтын арга хэлбэрийг хөндөж ажил эрхлэлтийн онолоороо
ажилгүйдэл эрэлтийн хангалтгүй байдлаас үүсдэг гэж үздэг.
38 Хэрэглээний үнийн индекс нь зах зээлийн сагсанд ордог бүтээгдэхүүнүүдийн үнийн үндсэн
дээр тооцогдоно
39 Нэрлэсэн ба бодит ҮНБ ний хэмжээний аль алийг нь зөвхөн мөнгөн дүнгээр илэрхийлнэ
40 Үйлдвэрлэлийн хэмжээ ба ажил эрхлэлтийн төвшинд гарах өөрчлөлт нь заавал эдийн засгийн
хөгжлийн мөчлөгийн хэлбэлзлээс шалтгаалахгүй .
41 Ажилгүйдэл үүсэх үндсэн шалтгаан нь хөдөлмөрийн зах зээлд эрэлт нийлүүлэлтээс давах
явдал юм
42 Үйлдвэрлэлийн үйл явцыг сайжруулах, түүнд дэмжлэг болох нь макро түвшин дэх хөрөнгө
оруулалтын бодлого юм.
43 Бүтээгдэхүүний чанарыг сайжруулах ба түүний өрсөлдөх чадварыг дээшлүүлэх, үйлдвэрлэн
гаргаж буй бүтээгдэхүүний нэр төрөл, зүйлийг шинэчлэх нь хөрөнгө оруулалтанд нөлөөлдөг.
44 Хөрөнгө оруулалтыг санхүүжилтын эх үүсвэрээр нь гадаад, дотоод гэж 2 ангилдаг.
45 Эдийн засаг нь уналт сэргэлт өрнөлт гэсэн мөчлөгөөр хөгждөг
46 Кэйнс л үндэсний баялаг нь хөдөлмөр мөн гэж үздэг.
47 Макро эдийн засаг нь эдийн засгийн онолоос судлах зүйлээрээ ялгаатай юм.
48 Макро эдийн засгийн судлах зүйлд инфляци орно.
49 Нийлүүлэлтийн муруй баруун тийш шилжих нь үйлдвэрлэгчдэд илүү их тоо хэмжээтэй
барааг үнийн түвшин бүрт нийлүүлж буйг хэлнэ.
50 Үйлдвэрлэлийн үйл явцыг сайжруулах, түүнд дэмжлэг болох нь макро түвшин дэх хөрөнгө
оруулалтын бодлого юм.
51 Үнийн түвшин нь өрхийн банкны хадгаламж хувьцаа облигацизэрэг зарим бодит өртөгт
эерэгээр нөлөөлдөг.
52 Сонгодог онолыг үндэслэгчидийн нэг Д.Рикардо мөн.
53 ''Үл үзэгдэгч гар'' бол сонгодог онолын гол үзэл баримтлалын нэг мөн.
54 Төрийн үндсэн үүрэг нь эдийн засгийн тогтвортой байдлыг хангахад чиглэгддэг.
55 Төрөөс хэрэгжүүлдэг инфиляцийн эсрэг хууль гэж байхгүй.
56 Макро эдийн засгийн ухаан нь аж ахуйн нэгжийн түвшин дэх эдийн засгийн асуудлуудыг
судлана.
57 Макро эдийн засгийн ухааны үндсэн зорилго нь нөөцүүдийн ашиглалтыг дээшлүүлж эдийн
засгийн өндөр хурдацтай өсөлтийг хангахад оршино.
58 Хүмүүн капиталыг бий болгох үндсэн 4 арга зам байдаг
59 Хүмүүн капиталын онол нь ажилчдын бүтээмжийг дээшлүүлэх гол зүйл бол “Албан ёсны
сургалт” мөн гэж үздэг
60 Кэйнс л үндэсний баялагийн эх нь хөдөлмөр мөн гэж үзсэн.

23
b. Санхүү d. Техникийн дэвшил
2. Зах зээлийн эдийн засгийн гол зөрчил юу вэ?
a. Хувийн өмч c. Ажилгүйдэл
b. Бүтээмж нэмэх d. Аль нь ч биш
3. Ямар онолд ажилчдын бүтээмжийг дээшлүүлэх гол хүчин зүйл бол албанг ёсны сургалт гэж
үздэг вэ?
a. Хүмүүн капитал c. Үр өгөөж бүхий цалингийн онол
b. Филлипсийн муруй d. Ортодокс
4. Баялаг бүтээдэг салбарыг нэрлэн үү?
a. Боловсролын салбар с. Анагаахын салбар
b. Хөдөө аж ахуй, уул уурхай d. Төрийн үйлчилгээний алба
5. ................ нь хүний чадавхижилтийг үнэлэж дүгнэдэг.
a. Мобильност c.Сегрегацын онол
b. Хүмүүн капиталын онол d. Дискриминацын онол
6. Макро эдийн засгийн судлах зүйлсийг дугуйлна уу?
a. Цалин хөлс c. Хөдөлмөрийн зах зээл
b. Инфляци, ажилгүйдэл d. Бүгд зөв
7. Ажилгүйдэл яагаад хүн амын орлого, амжиргааг бууруулдаг вэ?
a. Ажилгүй учраас
b. Өөртөө болон нийгэмдээ бүтээх боломж орлогоо алддаг учраас
c. Цалингүй учраас
d. Орлогогүй учраас
8. Хувь хүн нийгмийн ашиг сонирхлыг хэмжих гол хэмжигдэхүүн юу вэ?
a. Цалин хөлс b. Орлго c. Баялаг бүтээх d.Цалин
9. Цалинг нэмэгдүүлэх гол хэмжүүр юу вэ?
a. Санхүүгийн боломж c.Бүтээмж
b. Мэргэжлийн чадвар d.Аль ч биш
10. Д. Рекардогын макро эдийн засгийн хүрээнд гаргасан онолыг нэрлэнэ үү?.
a. Ажил эрхлэлтийн тоо хэмжээний онол
b. Цалин хөлс ба хөдөлмөрийн
c. Бүтээмжийн онол
d. Өмчийн харилцааны онол
11. К. Маркс нь ................................. гэж тодорхойлсон.
a. Ажиллах хүч нь мөлжлөгийн гол хэлбэр
b. Хувийн өмч нь мөлжлөгийн гол үндэс
c. Цалин хөлс нь хөдөлмөрийн хэлбэр
12. ҮНБ-ний тодорхойлолтыг дугуйлна уу?.
a. Монгол хүн бүрийн бүтээсэн баялаг
b. Монгол орны нутаг дэвсгэр дээр бүтээсэн баялаг
c. Олон улсын бүтээсэн баялаг
d. Насанд хүрсэн хүн бүрийн орлого

24
13. Бүрэн ажил эрхлэлт аль нийгэмд бүрэн утгаараа хэрэгжиж болох вэ?.
a. Социалист c. Зах зээлийн
b. Холимог эдийн засагтай d. Уламжлалт эдийн засгийн үед
14. Xөрөнгө оруулалтын хэмжээнд дараахи зүйлс нөлөөлнө.
a. Зээлийн хүүгийн түвшин
b. Үйлдвэрлэлийн өөдрөг болон гутрангуй хүлээлт
c. Технологийн өөрчлөлтийн түвшин
d. Бүх хариулт зөв
15. Зээлийн хүүгийн түвшин дэх өөрчлөлт нь ҮНБ-ний дурдсан бүрдэл хэсгүүдийн алиных нь
хэмжээнд илүү их нөлөөлөх вэ?
a. Хэрэглэгчийн зардал
b. Хөрөнгө оруулалт
c. Улсын зардал
d. Экспорт
16. ШУТД-ийн улмаас мэргэжил нь эрэлтгүй болж ажилгүйчүүдийн эгнээнд шилжсэн хүн аль
хэлбэрт хамаарагдах вэ?
a. Мөчлөгийн c. Бүтцийн
b. Шилжилтийн d. Алинд нь хамаарагдахгүй
17. Нээлттэй инфляцийн тодорхойлолтыг нэрлэнэ үү?
a. Нээлттэй инфляцийг өөрөөр гиферинфиляц гэж нэрлэдэг
b. Зогсолтгүй өсдөг инфляцийг
c. Цогио инфляцийг
d. Мөлхөө инфляци
18. Импорт гэж юу вэ?
a. Дотоодоос гадаад орнуудад барааг худалдан борлуулах гарах
b. Гадаад орноос бараа материал худалдан авах
c. Гадаад худалдаа
d. Дотоод худалдаа
19. Ашгийн татвар нь татварын аль төрөлд хамаарах вэ?
a. Шууд татвар c. Татвар биш төлбөр
b. Шууд бус татвар d. Аль нь ч биш
20. Орчин үеийн эдийн засгийн чиг хандлага юу вэ?
a. Хүн төвтэй эдийн засаг
b. Мөнгө санхүүгийн бодлого
c. Эрэлт нийлүүлэлт
d. Хөдөлмөрийн зах зээл
21. Орчин үеийн хөдөлмөрийн эдийн засгийн судалгааны чиглэл юу вэ?
a. Хөдөлмөрийг үр ашигтай ашиглах
b. Хүн хүчний нөөцийг хэмнэх
c. Хүний нөөцийн ашиглалтыг сайжруулах
d. Хөдөлмөр эрхлэлтийг нэмэгдүүлэх
22. Төв банкны үндсэн чиг үүргийг тодорхойлно уу?

25
a. Үндэсний мөнгөн тэмдэгтийг хувьлах
b. Үндэсний валютын худалдан авах чадвар,нэр хүндийг өргөж авч явах
c. Макро эдийн засгийн тогтворжуулалтыг хангах, арилжааны банкны зохистой үйл
ажиллагааг хангах
23. Цалин буурвал ........ ихсэнэ?
a. Хөдөлмөр зарцуулалт c. Ажлын байр
b. Ажлын цаг d. Хүн хүч
24. Хөдөлмөр зарцуулалт буурвал ............ ?
a. Цалин буурна c. Цалин тогтмол
b. Цалин өснө d. Аль нь ч биш
25. Капитал өгөөмж гэж юу вэ?
a. Нэгж капиталаас өгч буй орлого
b. Нэг хүнд ноогдох капиталын өртөг
c. Капиталаас гарах хорогдол
d. Хөрөнгийн эх үүсвэр
26. А.Смитийн эдийн засгийн сэтгэлгээг хөгжүүлсэн онолын гол чиглэл юу вэ ?
a. Эдийн засгийн хууль c. ‘‘Үл үзэгдэгч гарын онол’’
b. Үндэсний баялаг d. Төрийн эдийн засгийн онол
27. Макро эдийн засгийн судалгааны аргуудыг дугуйлна уу?
a. Экстрополяц c. Харьцуулалт
b. Cтатистик d. Норматив
28. Хөдөлмөрийн болон таваарын зах зээлийн ялгаа юу вэ ?
a. Эрэлт.нийлүүлэлтээрээ c. Таваарлиг чанараараа
29. Хувь хүний ажиллаж амьдрах гол зорилго. сонирхол юу вэ ?
a. Зорилгодоо хүрэх
b. Өөрийн болон гэр бүлийн сайн сайхны төлөө
c. Ажлын төлөө
d. Цалингийн төлөө
30. Хуримтлал бий болгодог хөдөлмөр гэж юу вэ ?
a. Их орлого олох c. Үйлчилгээ
b. Баялагийг биетээр үйлдвэрлэх d. Аль нь ч биш
b. Өөртөө болон нийгэмдээ бүтээх боломж орлогоо
32. Хувь хүний нийгмийн ашиг сонирхлыг хэмжих гол хэмжигдэхүүн юу вэ?
a. Хувийн өмч с. Орлого
b. Баялаг бүтээх d. Цалин
33. Цалинг нэмэгдүүлэх гол хэмжүүр юу вэ ?

26
a. Санхүүгийн боломж c. Бүтээмж
b. Мэргэжлийн чадвар d. Аль ч биш.
34. Д. Рекардо нь макро эдийн засгийн хүрээнд гаргасан онолыг нэрлэнэ үү?
a. Ажил эрхлэлтийн тоо хэмжээний онол
b. Цалин хөлс ба хөдөлмөрийн бүтээмжийн онол
c. Өмчийн харилцааны онол
d. Үл үзэгдэгч гарын онол
35. Эдийн засгийн хуулиудыг макро түвшний бодлогын түвшинд ашиглаж болох уу?
a. Эдийн засгийн хууль нь зах зээл дээр хэрэгждэг
b. Макро түвшинд ашиглаж болно
c. Зөвхөн микро түвшинд ашиглана
d. Хөдөлмөрийн зах зээлд ашиглана
c. Цалин хөлс нь хөдөлмөрийн бүтээмж
37. ДНБ-нийг тодорхойлолтыг дугуйлна уу?.
39. ДНБ-ийг тооцохдоо шууд татварыг оролцуулж тооцно. Шууд татварт ямар татвар хамаарах вэ?
a. НӨАТ, онцгой татвар c. Гаалийн татвар
b. Орлогын татвар d. Ашгийн татвар
40. Макро эдийн засгийн судалгааны хүрээ аль нь вэ?
a. Өрх гэрийн эдийн засаг c. Үйлдвэрлэлийн хүрээ
b. Хэрэглээний хүрээ d. Улс орны эдийн засаг
41. Улсын төсвийг ямар аргаар бүрдүүлдэг вэ?
a. Татварын ба татварын бус c. Онцгой албан татвараар
b. Татварын аргаар d.Экспорт, импортын нийлбэрээр
42. Хэрэглээнд очоогүй үлдсэн орлогын нөгөө хэсгийг........... гэнэ.
a. Хөрөнгө оруулалт c. Цалин
b. Хуримтлал d. Зээл
43. Эдийн засгийн үйл ажиллагааг харуулах төрийн үйл ажиллагааг юу гэх вэ?
a. Хөрөнгө оруулалт c. Сангийн бодлого
b. Цэвэр хөрөнгө d. Эдийн засгийн өсөлт
a. Нийт хэрэглээг нийт орлогод харьцуулсан харьцаа

27
c. Орлогын тухайн түвшин дэх хэргэлээний зардлыг илэрхийлсэн муруй
45. Ахиуц хэрэглээ ба ахиуц хадгаламжийн хоорондын холбоо нь:
a. Тэдгээрийн нийлбэр 1 тэй тэнцүү байдаг
b. Тэдгээрийн хоорондын харьцаа нь дундаж хэрэглээг илэрхийлж байдаг
c. Эцсийн орлого нь хэрэглээ, хадгаламж гэсэн – хэсэгт хуваагддаг учир тэдгээрийн нийлбэр
эцсийн орлоготой тэнцүү байлгахаар
d. Муруй дээрх тэдгээрийн тэнцвэрийн цэг хадгаламж үүсэж эхлэх орлогын тэрхүү түвшинтэй
тохирсон байдгаар илэрхийлэгдэнэ.
46. Хөрөнгө оруулалтын хэмжээнд дараахи зүйлс нөлөөлнө.
47. Доорхи тооцоонуудаас алинд нь цалинг оруулж тооцох вэ?
a. ҮНБ –г орлогоор тооцоход c. Цэвэр экспортыг тооцоход
b. ҮНБ –г зардлаар тооцоход d. Хувийн орлогыг тооцоход
48. Импорт гэж юу вэ?
a. Дотоодоос гадаад орнуудад барааг худалдан борлуулах гарах
b. Гадаад орноос бараа материал худалдан авах
c. Гадаад худалдаа
d. Дотоод худалдаа
49. Ашгийн татвар нь татварын аль төрөлд хамаарах вэ?
a. Шууд татвар c. Татвар биш төлбөр
b. Шууд бус татвар d. Аль нь ч биш
50. Хөдөлмөрийн зах зээлийн эрэлт нийлүүлэлтийн зөрүү нь .....юм.
a. Ажлын байрны нийлүүлэлт
b. Ажилгүйдэл
c. Ажлын байрны эрэлт
d. Эрэлт, нийлүүлэлтийн тэнцвэр
51. А.Смитийн эдийн засгийн сэтгэлгээг хөгжүүлсэн онолын гол чиглэл юу вэ?
a. Эдийн засгийн хууль c. ‘‘Үл үзэгдэгч гарын онол’’
b. Үндэсний баялаг d. Төрийн эдийн засгийн онол
52. Макро эдийн засгийн судалгааны аргыг дугуйлна уу?
a. Экстрополяц c. Харьцуулалт
b. Cтатистик d. Норматив
53. Хөдөлмөрийн болон таваарын зах зээлийн ялгаа юу вэ?
a. Эрэлт.нийлүүлэлтээрээ c. Таваарлиг чанараараа
54. Хүний идэвхжүүлэх гол хөшүүрэг юу вэ?
a. Шагнах c. Цалинг өсгөх

28
b. Бүтээмж нэмэх d. Урам хайрлах
55. Хувь хүний ажиллаж амьдрах гол зорилго, сонирхол юу вэ?
a. Зорилгодоо хүрэх
b. Өөрийн болон гэр бүлийн сайн сайхны төлөө
c. Ажлын төлөө
d. Цалингийн төлөө
56. ……………….. нь хүний чадавхижилтийг үнэлэж дүгнэдэг.
a. Мобильность c. Cегрегаын онол
b. Хүмүүн капиталын онол d. Дискриминацын онол
57. Хуримтлал бий болгодог хөдөлмөр гэж юу вэ ?
a. Их орлого олох c. Үйлчилгээ
b. Баялагийн биетээр үйлдвэрлэх d. Аль нь ч биш
b. Өөртөө болон нийгэмдээ бүтээмж, орлого байхгүй
59. Хувь хүн нийгмийн ашиг сонирхлыг хэмжих гол хэмжигдэхүүн юу вэ?.
a. Хувийн өмч с. Орлого
b. Баялаг бүтээх d. Цалин
c. Цалин хөлс нь хөдөлмөрийн бүтээмж
61. ҮНБ-ний тодорхойлолтыг дугуйлна уу?.
63. ДНБ-ийг тооцохдоо шууд татварыг оролцуулж тооцно. Шууд татварт ямар татварыг хамаарах
вэ?
a. НӨАТ, онцгой татвар c. Гаалийн татвар
b. Орлогын татвар d. Ашгийн татвар
64. Татварнв дараахүүрэгтэй.
a. Төрийнмэдэлдбайхмөнгийгнэмэгдүүлэх c.Орлогыгдахинхуваарилах
b. Төсвийг бүрдүүлэх d. Иргэдэд мөнгө тараах
65. Өсөн нэмэгдэж буй ханш уналтын үед зээлийн хүү ямар байх вэ?
a. Мөнгөний үнэ цэнэ буурч байгаа учраас буурна

29
b. Ажил эрхлэлтийн түвшин буурч байгаа учраас унана
c. Мөнгөний үнэ цэнэ унаж байгаа учраас өснө
d. Ажил эрхлэлтийн түвшин буурч байгаа учраас өснө
66. Үндэсний орлогын тооцоолохдоо дараах үзүүлэлтүүдээс аль нь ашиглагдахгүй вэ?
a. Корпорацын ашиг c. Капиталын зах зээл
b. Улсын шилжин явах төлбөр d. Эдийн засгийн үр ашиг буурсан
67. Улсын төсвийг ямар аргаар бүрдүүлдэг вэ?
a. Татварын ба татварын бус c. Онцгой албан татвараар
b. Татварын аргаар d. Экспорт, импортын нийлбэрээр
68. Нийлмэл нийлүүлэлтийн муруй дэх Кейнсийн хэрчим нь:
a. Эерэг налалттай байна.
b. Сөрөг налалттай байна.
c. Босоо шугамаар илэрхийлэгдэнэ.
d. Хэвтээ шугамаар илэрхийлэгдэнэ.
69. Хөрөнгө оруулалтын хэмжээнд дараах зүйлс нөлөөлнө.
a. ҮНБ –г орлогоор тооцоход c. Цэвэр экспортыг тооцоход
b. ҮНБ –г зардлаар тооцоход d. Хувийн орлогыг тооцоход
71. Зээлийн хүүгийн түвшин дэх өөрчлөлт нь ҮНБ-ний дурдсан бүрдэл хэсгүүдийн алиных нь
хэмжээнд илүү их нөлөөлөх вэ?
a. Хэрэглэгчийн зардал c. Улсын зардал
b. Хөрөнгө оруулалт d. Экспорт
72. Төв банкны үндсэн чиг үүргийг тодорхойлно уу?
a. Үндэсний мөнгөн тэмдэгтийг гүйлгээнд гаргах
b. Үндэсний валютын худалдан авах чадвар,нэр хүндийг өргөж авч явах
c. Макро эдийн засгийн тогтворжуулалтыг хангах, арилжааны банкны зохистой үйл
ажиллагааг хангах
73. Хадгаламжийн хүүг........................... тогтоодог.
a. Арилжааны банк c. Төв банк
b. Сангийн яам d. Дээрх бүх хариулт зөв
74. Макро эдийн засгийн 3 хүчин зүйлийг нэрлэ
a. Ажиллах хүч, материаллаг нөөц, санхүү
b. Хөдөлмөр, цалин, ажлын байр
c. Ажлын байр, ажиллах хүч, зах зээл
d. Материаллаг нөөц, санхүү, менежмент
75.

30
a. ДНБ –г орлогоор тооцоход c. ДНБ –г зардлаар тооцоход
b. Цэвэр экспортыг тооцоход d. Хувийн орлогыг тооцоход
77. Хөрөнгө оруулалтын хэмжээнд дараахи хүчин зүйлс нөлөөлнө.
78. Аль нь М2 мөнгөний агрегатад хамаарах вэ?
a. Харилцах данс c. Валютын хадгаламж
b. Долларын хадгаламж d. хугацаатай хадгаламж .
79. Үндэсний орлогыг тооцохдоо:
a. ҮЦБ-ээсэлэгдэлхорогдлыншимтгэлийгхасна
b. ДЦБ–ээсшуудбустатвар, татаасхасна
c. ҮНБ–ээсэлэгдэлхорогдлыншимтгэлийгхасна
d. Үндэснийорлогооснийгмийндаатгалыншимтгэлийгхасна
80. Аль нь зах зээлийн дэд бүтцэд хамаарахгүй вэ?
a. Өргөн хэрэглээний барааны зах зээл c. Мэдээллийн зах зээл
b. Хоршооллын зах зээл d. Үйлдвэрлэлийн хэрэгслийн зах зээл
81. Смитийн “Эдийн засгийн хүн хэмээх ойлголтын гол шинж:
a. Хөдөрмөрлөх чадвар c. Овсгоо
b. Хувийн ашиг сонирхол d. Сэтгэх чадвар
82. Макро эдийн засаг нь хэмжээнд судлана.
a. Улс орны эдийн засаг c. Өрх гэрийн шинжлэх ухаан
b. Бүтээн байгуулалт d. Үйлдвэрлэлийн хэмжээнд
83. Макро эдийн засгийн гол зорилго юу вэ?
a. Нийлмэл эрэлт, нийлүүлэлтийг судлах c. Цалинг нэмэх
b. Улс орны эрэлт, хэрэгцээг нэмэгдүүлэх d. Зөв хариулт байхгүй
84. ................. гэдэг нь үнийн индекс тооцох зорилгоор бүрдүүлсэн тухайн улсын
дундажамьдралтай өрхийн хэрэглээг төлөөлөх чадвартай, хүн амын өргөн хэрэглээний
бүтээгдэхүүн үйлчилгээний нэр төрлийн жагсаалт юм.
a. Хэрэглээний үнийн индекс c. ДНБ-ний дефлятор
b. Хэрэглээний сагc d. Мультипликатор
85. Хэрэглээнд очоогүй үлдсэн орлогын нөгөө хэсгийг........... гэнэ.
a. Хөрөнгө оруулалт b. Хуримтлал c. Цалин d. Хадгаламж
a. Хөрөнгө оруулалт c. Сангийн бодлого
87. Кейнсийн онол нь эдийн засгийг ......... -аас гарахад зориулагдсан.
a. Хямрал b.Удааширал c. Зогсонги байдал d.Хувьсгал
88. Хадгаламж хэдийдүүсэхвэ?
a. Хэрэглээньорлогоосоодавжбайхүед
b. Орлогохэрэглээхоёртэнцэжбайхүед

31
c. Орлогохэрэглээнээсдавжэхлэсэнүед
d. Орлогобайхгүйүед
89. Аль нь М1 мөнгөний агрегатад хамаарах вэ?
a. Харилцах данс c. Валютын хадгаламж
b. Долларын хадгаламж d. Хугацаатай хадгаламж
90. Хадгаламж хэдийд үүсэх вэ?
a. Хэрэглээ нь орлогоосоо давж байх үед
b. Орлого хэрэглээ хоёр тэнцэж байх үед
c. Орлого хэрэглээнээс давж эхлэсэн үед
d. Орлого байхгүй үе
91. Хөдөлмөрийн зах зээлийн эрэлт нийлүүлэлтийн зөрүү нь .....юм.
a. Ажлын байрны нийлүүлэлт c. Ажилгүйдэл
b. Ажлын байрны эрэлт d. Эрэлт, нийлүүлэлтийн тэнцвэр
92. Үндэсний орлогыг тооцохдоо
a. ҮЦБ-ээс цэвэр экспортыг хасна
b. ҮЦБ-ээс шууд бус татварыг хасна
c. ҮНБ-ээс элэгдэл хорогдлын шимтгэлийг хасна
d. Үндэсний орлогоос нийгмийн даатгалын шимтгэлийг хасна
a. ҮНБ –г орлогоор тооцоход c. ҮНБ –г зардлаар тооцоход
b. Цэвэр экспортыг тооцоход d. Хувийн орлогыг тооцоход
94. Олон улсын худалдаа явагдах үндсэн хүчин зүйл нь
a. Туйлын давуу тал
b. Өргөжилтийн үр өгөөжийн тухай асуудал
c. Зардал өсөх тухай асуудал
d. Газар зүйн байршил
a. Хөрөнгө оруулалт c.Сангийн бодлого
96. Анхдагч хэрэглээ гэдэг нь
a. Орлогын ба соёлын түвшингээс хамааран гарж буй хэрэглээ
b. Амьдралын зайлшгүй шаардлагаар урган гарсан хэрэглээ
c. Тансаг зүйлийн хэрэглээ
d. Хоол хүнсний хэрэглээ
97. Ажилгүйдлийн ямар хэлбэр байхгүй болсон үед “хөдөлмөр бүрэн эрхлэлт” хангагдлаа гэж
үзэхвэ?
a. Мөчлөгийн c. Бүтцийн
b. Шилжилтийн d. Бүгд
98. Улс орнуудын эдийн засгийн хүчин чадлыг хооронд нь харьцуулахдаа альүзүүлэлтийг
ашигладагвэ?
a. ҮНБ-ний нийт хэмжээ
b. ДНБ-ний нийт хэмжээ

32
c. Нэг хүнд ноогдох ДНБ-ний хэмжээ
d. Үндэсний орлогын хэмжээ
99. Макро эдийн засгийн 3 хүчин зүйлийг нэрлэ
a. Ажиллах хүч, материаллаг нөөц, санхүү
b. Хөдөлмөр, цалин, ажлын байр
c. Ажлын байр, ажиллах хүч, зах зээл
d. Материаллаг нөөц, санхүү, менежмент
100. Капитал өгөөмж гэж юу вэ?
a. Нэгж капиталаас өгч буй орлого c. Нэг хүнд ноогдох капиталын өртөг
b. Капиталаас гарах хоргодол d. Хөрөнгийн эх үүсвэр
III. Бодлогын асуулт бүрийн хувьд зөв хариултыг бичнэ үү. (Томьёо бичиж бодолт хийсэн
байна.
1. Хөдөлмөрийн нөөц болон ажил эрхлэлт өгөгджээ
Нэг дэхь жил Тав дахь жил
Ажиллах хүч 20252 24561
Ажил эрхлэгчид 18652 21652
Ажилгүйчүүд
Ажилгүйдлийн түвшин
a. 1 дах жилийн ажилгүй хүний тоог ол.
b. 1 дах жилийн ажилгүйдлийн түвшинг тооц.
c. 5 дах жилийн ажилгүй хүний тоог ол.
d. 5 дах жилийн ажилгүйдлийн түвшинг тооц.
2. Монгол улсын бодит ДНБ болон хүн амын тоо өгөгджээ.
Он Бодит ДНБ /сая
төгрөгөөр/
Хүн ам/мянган
хүнээр/
2005 2779578.3 2562.4
2006 3017425.8 2594.8
2007 3325892.5 2635.2
a. 2007 оны нэг хүнд ногдох ДНБ –г тооц
b. 2006 оны эдийн засгийн өсөлтийг хүн амын тоогоор тооц.
c. 2007 оны эдийн засгийн өсөлтийг ДНБ –ээр тооц.
3. Хөдөлмөрийн нөөц болон ажил эрхлэлт өгөгджээ.

33
c. 5 дах жилийн ажилгүй хүний тоог ол.
d. 5 дах жилийн ажилгүйдлийн түвшинг тооц.
4. Дараах хүснэгт өгөгджээ.
Тооцоо Млрд.долл
Зээлийн хүү 12
Нийт хувийн хөрөнгө оруулалт 55
Корпорацийн ашиг 113
Шууд бус татвар 22
Түрээсийн төлбөр 20
Корпорацийн ашгийн татвар 50
Бүтээгдэхүүний цэвэр экспорт 11
Улсын бүтээгдэхүүн үйлчилгээг
худалдан авах
90
Цэвэр хувийн хөрөнгө оруулалт 45
Өмчийн орлого 21
Хүн амын шилжих төлбөр 23
Хэрэглээний зардал 260
Цалин 218
a. ҮНБ-г хэмжээг тооц
b. ДЦБ-ны хэмжээг тооц.
c. ҮО-г хэмжээг тооц
5. Хөдөлмөрийн нөөц болон ажил эрхлэлт өгөгджээ.

Төгсөлтийн шалгалтанд бэлтгэх материал

Төгсөлтийн шалгалтанд бэлтгэх материал

Recommended

Recommended

More Related Content

What's hot

What's hot (20)

Similar to Төгсөлтийн шалгалтанд бэлтгэх материал

Similar to Төгсөлтийн шалгалтанд бэлтгэх материал (20)

Төгсөлтийн шалгалтанд бэлтгэх материал