แบบฝึกหัด

1. ๑
แบบฝึกเสริมทักษะทางการบัญชี
เรื่อง รายการค้าและรายการวิเคราะห์รายการค้า
ระดับชั้นมัธยมศึกษาตอนปลาย ประจาปีการศึกษา 2556
โดย
คุณครูปิยะดา แสงมณี
ตาแหน่งครู โรงเรียนลาดยาววิทยาคม
โรงเรียนลาดยาววิทยาคม อ.ลาดยาว จ. นครสวรรค์
สานักงานเขตพื้นที่การศึกษา มัธยมศึกษา เขต 42
รายการค้า
และรายการที่มิใช่
รายการค้าคืออะไร ?

2. ๒
คานา
แบบฝึกเสริมทักษะทางการบัญชี เรื่อง รายการค้าและการวิเคราะห์รายการค้า ระดับชั้น
มัธยมศึกษาตอนปลาย ภาคเรียนที่ 2 ปีการศึกษา 2556 เรื่อง รายการค้าและรายการที่มิใช่รายการค้า จัดทา
ขึ้นเพื่อฝึกเสริมทักษะการบัญชีของนักเรียน ทางด้านการคิด วิเคราะห์ นอกจากนี้ยังเป็นการสร้างความ
ตระหนักให้นักเรียนได้เล็งเห็นความจาเป็น และความสาคัญของการทาความเข้าใจในเรื่องรายการค้าและการที่
มิใช่รายการค้าเพื่อเป็นพื้นฐานในการศึกษาทางด้านการบัญชีต่อไป
ในการจัดทาแบบฝึกเสริมทักษะ ได้ลาดับขั้นตอนจากง่ายไปหายากเพื่อเป็นการกระตุ้น ให้นักเรียนมี
ความสนใจต่อการเรียนรู้และมีเจตคติที่ดีต่อการเรียนวิชาการบัญชีพื้นฐาน รายการค้าและการวิเคราะห์
รายการค้า
หวังเป็นอย่างยิ่งว่าแบบฝึกเสริมทักษะเล่มนี้ จะเป็นประโยชน์สาหรับครููู้สอนทางด้านการบัญชี
เพื่อเป็นพื้นฐาน สาหรับนักเรียน และูู้ที่สนใจได้เป็นอย่างดี
ูู้จัดทา
คุณครูปิยะดา แสงมณี

3. ๓
สารบัญ
เรื่อง หน้า
คานา ๒
คาชี้แจง ๔
แบบทดสอบก่อนเรียน ๕
รายการค้าและรายการที่มิใช่รายการค้า ๗
สาระสาคัญ ๘
จุดประสงค์การเรียนรู้ ๙
แบบฝึกเสริมทักษะที่ ๑ เรื่อง รายการค้าและรายการที่มิใช่รายการค้า ๑๐
หลักการวิเคราะห์รายการค้า ๑๑
สาระสาคัญ ๑๒
จุดประสงค์การเรียนรู้ ๑๓
แบบฝึกเสริมทักษะที่ ๒ เรื่อง หลักการวิเคราะห์รายการค้า ๑๔
หลักบัญชีคู่ ๑๕
แบบฝึกเสริมทักษะที่ ๓ เรื่อง หลักบัญชีคู่ ๑๗
การแบ่งประเภทบัญชีและูังบัญชี ๑๘
แบบฝึกทักษะที่ ๔ เรื่อง ประเภทของบัญชีและูังบัญชี ๒๐
ขั้นตอนการวิเคราะห์รายการค้า ๒๑
แบบฝึกทักษะที่ ๕ เรื่อง ขั้นตอนการวิเคราะห์รายการค้า ๒๕
แบบทดสอบหลังเรียน ๒๗
ภาคูนวก ๓๐
เฉลยแบบทดสอบก่อนเรียน - หลังเรียน ๓๑
เฉลยแบบฝึกเสริมทักษะที่ ๑ เรื่อง รายการค้าและรายการที่มิใช่รายการค้า ๓๓
เฉลยแบบฝึกเสริมทักษะที่ ๒ เรื่อง หลักการวิเคราะห์รายการค้า ๓๔
เฉลยแบบฝึกเสริมทักษะที่ ๓ เรื่อง หลักบัญชีคู่ ๓๕
เฉลยแบบฝึกทักษะที่ ๔ เรื่อง ประเภทของบัญชีและูังบัญชี ๓๖
เฉลยแบบฝึกทักษะที่ ๕ เรื่อง ขั้นตอนการวิเคราะห์รายการค้า ๓๗
แบบบันทึกคะแนนการทดสอบก่อนเรียน/หลังเรียน ๓๘
บรรณานุกรม ๓๙

4. ๔
คาชี้แจง
ในการใช้แบบฝึกพัฒนาทักษะ เรื่องรายการค้าและการวิเคราะห์รายการค้า
1.คาชี้แจงสาหรับครู
1.1 แบบฝึกพัฒนาทักษะฉบับนี้ใช้ในการฝึกพัฒนาทักษะเรื่องรายการค้าและการวิเคราะห์
รายการค้า
1.2 ให้นักเรียนยืมแบบฝึกพัฒนาทักษะฉบับนี้ไปเรียนหรือศึกษาด้วยตนเองในเวลาว่าง โดย
กาหนดเวลาให้เหมาะสมตามความสามารถของนักเรียน
1.3 แนะนาวิธีใช้แบบฝึกพัฒนาทักษะฉบับนี้ให้นักเรียนเข้าใจก่อนนาไปใช้
1.4 คอยให้คาปรึกษาแก่นักเรียนเมื่อมีปัญหา
2.คาชี้แจงสาหรับนักเรียน
แบบฝึกพัฒนาทักษะฉบับนี้สร้างขึ้นเพื่อให้นักเรียนได้ศึกษาด้วยตนเองโดยนักเรียนจะได้ประโยชน์
จากบทเรียนตามจุดประสงค์ที่ตั้งไว้ด้วยการปฏิบัติตามคาแนะนาต่อไปนี้อย่างเคร่งครัด
1.นักเรียนอ่านจุดประสงค์การเรียนรู้ก่อนลงมือศึกษาแบบฝึกพัฒนาทักษะการอ่านจับใจความสาคัญ
2.นักเรียนทาแบบทดสอบก่อนเรียนแล้วบันทึกคะแนนไว้
3. แบบฝึกพัฒนาทักษะเรื่องรายการค้าและการวิเคราะห์รายการค้า ชุดนี้นักเรียนสามารถเรียน
ด้วยตนเองตามความสามารถ มีเนื้อหา แบบฝึกหัดข้อความขาดสั้น ข้อความขนาดยาวและคาตอบ
4. นักเรียนควรทาความเข้าใจก่อนว่าชุดแบบฝึกพัฒนาทักษะรายการค้าและการวิเคราะห์รายการ
ค้า ไม่ใช่ทาการทดสอบแต่มุ่งให้นักเรียนเรียนรู้ด้วยตนเองตามความสามารถ
5. นักเรียนควรมีสมาธิและความซื่อสัตย์ต่อตนเองในขณะศึกษาเนื้อหาและทาแบบฝึกพัฒนาทักษะ
รายการค้าและการวิเคราะห์รายการค้า ไม่ควรเปิดดูเฉลยคาตอบก่อนจนกว่านักเรียนจะทาแบบฝึกพัฒนา
ทักษะรายการค้าและการวิเคราะห์รายการค้า เสร็จจึงค่อยเปิดดูเฉลย
6. ขอให้นักเรียนทาชุดแบบฝึกพัฒนาทักษะรายการค้าและการวิเคราะห์รายการค้า ด้วยความ
มั่นใจถ้าทาไม่ได้ก็พยายามดูบทเรียนทีู่่านมาและตอบคาถาม นักเรียนสามารถตรวจดูเฉลยคาตอบได้ทันที
หลังจากที่นักเรียนทาแบบฝึกเสร็จแล้ว
7.เมื่อศึกษาแบบฝึกพัฒนาทักษะจบแล้วให้ทาแบบทดสอบหลังเรียนและตรวจคาตอบจากเฉลยแล้ว
นาูลคะแนนที่ได้ไปเปรียบเทียบคะแนนก่อนเรียน
8. เมื่อนักเรียนทาชุดแบบฝึกพัฒนาทักษะรายการค้าและการวิเคราะห์รายการค้าเรียบเรียบร้อย
แล้ว ควรเก็บให้เรียบร้อยพร้อมที่จะให้คนอื่นนาไปศึกษาต่อได้
แบบทดสอบหลังเรียน

5. ๕
กิจกรรมที่ 1 เรื่อง รายการค้าและรายที่มิใช่รายการค้า
ชื่อ.......................................................ชั้นมัธยมศึกษาปีที่..…/...... เลขที่..........
ตอนที่ ๑ คาชี้แจง ให้นักเรียนทาเครื่องหมายกากบาท ( × ) ทับตัวเลือกที่ถูกต้องที่สุดเพียงข้อเดียวใน
กระดาษคาตอบที่แจกให้
1. Business Transaction คืออะไร
ก. รายการที่เกิดขึ้นในทางการค้าที่ทาให้เกิดการโอนแลกเปลี่ยนเงิน
ข. การดาเนินงานที่ไม่ก่อให้เกิดการโอนเงิน หรือสิ่งที่มีค่าเป็นเงิน
ค. การสอบถามราคาสินค้า
ง. การพิจารณาว่ารายการค้าที่เกิดขึ้น มีูลทาให้สินทรัพย์ หนี้สิน และส่วนของเจ้าของ
เปลี่ยนแปลงไปในทางที่เพิ่มขึ้น หรือลดลงเป็นจานวนเท่าใด
2. หลักในการวิเคราะห์รายการค้ามีกี่วิธี
ก. 3 วิธี ข. 4 วิธี
ค. 5 วิธี ง. 6 วิธี
3. Double Entry System คืออะไร
ก. รายการที่เกิดขึ้นในทางการค้าที่ทาให้เกิดการโอนแลกเปลี่ยนเงิน
ข. การดาเนินงานที่ไม่ก่อให้เกิดการโอนเงิน หรือสิ่งที่มีค่าเป็นเงิน
ค. การนาูลที่ได้จากการวิเคราะห์รายการค้าแต่ละรายการมาบันทึกลงในรูปแบบของบัญชีสองด้าน
ง. การพิจารณาว่ารายการค้าที่เกิดขึ้น มีูลทาให้สินทรัพย์ หนี้สิน และส่วนของเจ้าของเปลี่ยนแปลงไป
ในทางที่เพิ่มขึ้น หรือลดลงเป็นจานวนเท่าใด
4. การบันทึกรายการค้าในสมุดบัญชี คืออะไร
ก. รายการที่เกิดขึ้นในทางการค้าที่ทาให้เกิดการโอนแลกเปลี่ยนเงิน
ข. การจดเรื่องราวเกี่ยวกับการรับจ่ายเงิน หรือสิ่งของที่มีมูลค่าเป็นจานวนเงินลงในรูปแบบบัญชีที่
กาหนด
ค. การนาูลที่ได้จากการวิเคราะห์รายการค้าแต่ละรายการมาบันทึกลงในรูปแบบของบัญชีสองด้าน
ง. การพิจารณาว่ารายการค้าที่เกิดขึ้น มีูลทาให้สินทรัพย์ หนี้สิน และส่วนของเจ้าของ เปลี่ยนแปลงไป
ในทางที่เพิ่มขึ้น หรือลดลงเป็นจานวนเท่าใด
5. ลักษณะของบัญชีแยกประเภทมีกี่ด้าน
ก. 2 ด้าน ข. 3 ด้าน
ค. 4 ด้าน ง. 5 ด้าน
6. หลักในการบันทึกบัญชีมีกี่ประเภท
ก. 2 ประเภท ข. 3 ประเภท
ค. 4 ประเภท ง. 5 ประเภท

6. ๖
7. ข้อใดไม่ใช่ประเภทของบัญชี
ก. บัญชีประเภทสินทรัพย์ ข. บัญชีประเภทหนี้สิน
ค. บัญชีประเภทส่วนของเจ้าของ ง. บัญชีประเภทรายได้และค่าใช้จ่าย
8. ข้อใดไม่ใช่หลักเกณฑ์ในการพิจารณาการกาหนดชื่อบัญชีแยกประเภท
ก. ใช้ชื่อบัญชีที่นิยมโดยทั่วไป
ข. ควรตั้งชื่อบัญชียาวไป หรือชื่อแปลก ๆ
ค. ชื่อบัญชีที่ตั้งนั้นควรลงรายการค้าได้มาก ๆ
ง. ตั้งชื่อให้มีความหมายตามประเภทและหมวดของบัญชี
9. ข้อใดไม่ใช่การตั้งชื่อบัญชีตามประเภทของบัญชี
ก. บัญชีประเภทสินทรัพย์ ให้นาชื่อของสินทรัพย์มาตั้งชื่อบัญชี
ข. บัญชีประเภทหนี้สิน ให้นาชื่อหนี้สินมาตั้งเป็นชื่อบัญชี
ค. บัญชีประเภทส่วนของเจ้าของ ให้นาชื่อประเภทส่วนของเจ้าของมาตั้งเป็นชื่อบัญชี
ง. บัญชีประเภทรายได้และค่าใช้จ่าย ให้นาชื่อประเภทรายได้และค่าใช้จ่ายมาตั้งเป็นชื่อบัญชี
10. Double Entry System คืออะไร
ก. หลักการบัญชีคู่ ข. การวิเคราะห์รายการค้า
ค. รายการที่มิใช่รายการค้า ง. รายการค้า
11. ข้อใดคือรายการค้า
ก. การเชิญชวนและการต้อนรับลูกค้า ข. การสาธิต
ค. การสอบถามราคาสินค้า ง. จ่ายชาระหนี้

7. ๗
รายการค้าและรายการที่มิใช่รายการค้า
รายการค้า ( Business Transaciion ) หมายถึงการ
ดาเนินงานในทางการค้า ที่ก่อให้เกิดการโอนเงินหรือสิ่งของ
ที่มีมูลค่าเป็นตัวเงินระหว่างร้านค้ากับบุคคลภายนอกที่
เกี่ยวข้อง
รายการที่มิใช่รายการค้า หมายถึงการดาเนินงานในทาง
การค้า ที่ไม่ก่อให้เกิดการโอนเงินหรือสิ่งของ ที่มี
มูลค่าเป็นตัวเงินระหว่างร้านค้ากับบุคคลภายนอกที่
เกี่ยวข้อง
1. จ่ายค่ารับรองลูกค้า
2. จ่ายค่าแรงงาน
3. กู้เงินจากธนาคาร
4. รับชาระหนี้จากลูกหนี้
5. ซื้อเครื่องใช้สานักงาน
6. จ่ายค่าสาธารณูปโภค
7. ซื้อเครื่องคอมพิวเตอร์เป็นเงินเชื่อ
8. เจ้าของกิจการถอนเงินไปใช้ส่วนตัว
9. นาเงินสดมาลงทุน
1. จัดตกแต่งร้านให้สวยงาม
2. โทรศัพท์ทวงเงินจากลูกค้า
3. ทาความสะอาดสานักงาน
4. ส่งแคตตาล็อคไปให้ลูกค้า
5. ส่งจดหมายไปูลัดู่อนหนี้
6. ส่งโทรสารไปให้ลูกค้า
7. รับสมัครพนักงาน
8. อบรมพนักงานขาย ต้อนรับลูกค้า
9. พบปะสังสรรค์กับลูกค้า

8. ๘
สาระสาคัญ
รายการค้า คือรายการที่ก่อให้เกิดการเปลี่ยนแปลง
ทางการเงินระหว่างกิจการค้ากับบุคคลภายนอก
รายการที่มิใช่รายการค้า คือรายการที่ไม่ก่อให้เกิด
การเปลี่ยนแปลงทางการเงินระหว่างกิจการค้ากับ
บุคคลภายนอก
การวิเคราะห์รายการค้าเป็นจุดเริ่มต้นของวงจรบัญชี
เป็นขั้นแรกของการจัดทาบัญชี ซึ่งสาคัญมาก เพราะหาก
วิเคราะห์รายการค้า ูิดก็จะทาให้ขั้นตอนต่อ ๆ ไปูิดไปด้วย
เช่น การบันทึกบัญชีในสมุดรายวัน การู่านบัญชีไปสมุด
บัญชีแยกประเภท ตลอดจนถึงการ จัดทางบการเงินก็ูิดไป
ด้วย

9. ๙
จุดประสงค์การเรียนรู้
นักเรียนสามารถ
๑. เพื่อให้รู้และเข้าใจความหมายของรายการค้าและ
รายการที่มิใช่รายการค้า (K) ได้ถูกต้อง
๒.วิเคราะห์รายการค้าและรายการที่มิใช่รายการค้า (K)
ได้ถูกต้อง
๓.สามารถยกตัวอย่างรายการค้าและรายการที่มิใช่
รายการค้าได้อย่างถูกต้อง (P )

10. ๑๐
แบบฝึกเสริมทักษะที่ ๑
รายการค้าและรายการที่มิใช่รายการค้า
คาชี้แจง ให้นักเรียนเขียนรายการที่กาหนดไปเติมในช่องรายการค้า และรายการที่
มิใช่รายการค้าให้ถูกต้อง
1. จ่ายค่ารับรองลูกค้า 2. โทรศัพท์ทวงเงินจากลูกค้า
3. ส่งแคตตาล็อคไปให้ลูกค้า 4. รับชาระหนี้จากลูกหนี้
5. ซื้อเครื่องใช้สานักงาน 6. รับสมัครพนักงาน
7. ซื้อเครื่องคอมพิวเตอร์เป็นเงินเชื่อ 8. เจ้าของกิจการถอนเงินไปใช้ส่วนตัว
9. ส่งจดหมายไปูลัดู่อนหนี้ 10. จัดตกแต่งร้านให้สวยงาม
11. จ่ายค่าแรงงาน 12. ทาความสะอาดสานักงาน
13. กู้เงินจากธนาคาร 14. นาเงินสดมาลงทุน
15. ส่งโทรสารไปให้ลูกค้า 16. จ่ายค่าสาธารณูปโภค.
17. อบรมพนักงานขาย ต้อนรับลูกค้า 18. พบปะสังสรรค์กับลูกค้า
รายการที่มิใช่รายการค้า รายการค้า

11. ๑๑
หลักการวิเคราะห์รายการค้า
การวิเคราะห์รายการค้า (Business Transaction Analysis) คือ การพิจารณา
รายการค้าที่เกิดขึ้นเพื่อให้ทราบว่า รายการค้านั้นมีูลทาให้ สินทรัพย์ หนี้สิน หรือส่วนของ
เจ้าของ (ทุน) เพิ่มขึ้นหรือลดลง เป็นจานวนเท่าใด โดยยึดสมการบัญชีเป็นหลัก
หลักการวิเคราะห์รายการค้า การวิเคราะห์รายการค้าที่มีูลต่อสินทรัพย์ หนี้สิน และ
ส่วนของเจ้าของนั้นจะต้องใช้หลักการวิเคราะห์รายการค้าดังนี้
การวิเคราะห์รายการค้า ตัวอย่าง
1. สินทรัพย์เพิ่ม หนี้สินเพิ่ม
2. สินทรัพย์ลด หนี้สินลด
3. สินทรัพย์เพิ่ม สินทรัพย์ลด
4. สินทรัพย์เพิ่ม ส่วนของเจ้าของ(ทุน)เพิ่ม
5. สินทรัพย์ลด ส่วนของเจ้าของ(ทุน)ลด
1. ซื้อเครื่องจักรเป็นเงินเชื่อ
2. จ่ายเงินชาระหนี้ให้เจ้าหนี้
3. ซื้อเครื่องใช้สานักงานเป็นเงินสด
4. นาเงินสดหรือเงินฝากธนาคารมาลงทุน
5. ถอนเงินสดไปใช้ส่วนตัว

12. ๑๒
สาระสาคัญ
หลักการวิเคราะห์รายการค้า การวิเคราะห์รายการค้าที่มีูลต่อสินทรัพย์
หนี้สิน และส่วนของเจ้าของนั้นจะต้องใช้หลักการวิเคราะห์รายการค้าดังนี้
1. สินทรัพย์ เพิ่ม ด้านเดบิต (Dr.)
ลดลง ด้านเครดิต (Cr.)
2. หนี้สิน เพิ่ม ด้านเครดิต (Cr.)
ลดลง ด้านเดบิต (Dr.)
3. ส่วนของเจ้าของ (ทุน) เพิ่ม ด้านเครดิต (Cr.)
ลดลง ด้านเดบิต (Dr.)
4. ถอนใช้ส่วนตัว เพิ่ม ด้านเดบิต (Dr.)
ลดลง ด้านเครดิต (Cr.)
5. รายได้ เพิ่ม ด้านเครดิต (Cr.)
ลดลง ด้านเดบิต (Dr.)
6. ค่าใช้จ่าย เพิ่ม ด้านเดบิต (Dr.)
ลดลง ด้านเครดิต (Cr.)

13. ๑๓
จุดประสงค์การเรียนรู้
นักเรียนสามารถ
๑.เพื่อให้รู้และเข้าใจความหมายของหลักการวิเคราะห์
รายการค้า (K) ได้ถูกต้อง
๒.สามารถวิเคราะห์รายการค้าว่ารายการใดเพิ่มขึ้นหรือลด
ลงด้าน เดบิตและด้านเครดิต (P) ได้อย่างถูกต้อง
๓.สามารถยกตัวอย่างรายการค้าที่มีผลต่อการเปลี่ยนแปลง
ของ สินทรัพย์ หนี้สิน และส่วนของเจ้าของ (ทุน) (P) ได้
๔.มีเจตคติที่ดีต่อการวิเคราะห์รายการค้า (A)

14. ๑๔
แบบฝึกเสริมทักษะที่ ๒
เรื่อง หลักการวิเคราะห์รายการค้า
คาชี้แจง ให้นักเรียนวิเคราะห์รายการค้าตามหลักการที่ถูกต้อง
รายการค้า ขั้นที่ 1 ขั้นที่ 2 ขั้นที่ 3
เพิ่ม ลด เดบิต เครดิต
2553
ม.ค. 1 นาย ก นาเงินสด
20,000บาท วัสดุสานัก
งาน 10,000 บาท
เครื่องใช้สานักงาน
5,000บาท เจ้าหนี้การค้า
10,000 บาท มา ลงทุน
สินทรัพย์
ทุน
เงินสด ทุน -
นายก
เดบิต เงินสด 20,000
วัสดุสานักงาน 10,000
เครื่องใช้สานักงาน 5,000
เครดิต เจ้าหนี้การค้า 10,000
ทุน - นาย ก 25,000
2 กู้เงินจากธนาคาร
20,000 บาท
3. ซื้อเครื่องมือในการซ่อม
เป็นเงินเชื่อจากร้าน ข
การค้า 65,000 บาท
5 ซื้อวัสดุในการซ่อมเป็นเงิน
สด3,500 บาท
7 ได้รับค่าซ่อมโทรทัศน์
เป็นเงิน 2,000 บาท
8 จ่ายค่าเช่าร้าน 5,000 บาท
ตั้งใจทา ศึกษาจาก
ตัวอย่างนะจ๊ะ

15. ๑๕
หลักบัญชีคู่
สาระสาคัญ
หลักบัญชีคู่ (Double Entry Accounting) หมายถึง การบันทึกบัญชีสอง
ด้านคือด้านเดบิตและด้านเครดิตด้วยจานวนเงินที่เท่ากันมี 2 กรณีคือ
1. รายการค้าใดที่บันทึกบัญชีด้านเดบิต 1 บัญชี และบันทึกบัญชีด้าน
เครดิต 1 บัญชี ด้วยจานวนเงินด้านเดบิต เท่ากับ จานวนเงินด้าน
เครดิต เรียกว่า Single Jornal Entry
2. รายการค้าใดที่บันทึกบัญชีด้านเดบิต และบันทึกบัญชีด้านเครดิต
มากกว่า 1 บัญชี ด้วยจานวนเงินรวมด้านเดบิต เท่ากับ จานวนเงินรวมด้านเครดิต
เรียกว่า Compound Jornal Entry
เดบิต ( Debit )หมายถึง เป็นหนี้ หรือ การบันทึกบัญชีด้านซ้ายของบัญชี
แยกประเภททั่วไป เขียนตัวย่อว่า Dr.
เครดิต ( Credit ) หมายถึง เชื่อถือ หรือการบันทึกบัญชีด้านขวาของ
บัญชีแยกประเภททั่วไป เขียนตัวย่อว่า Cr.

16. ๑๖
จุดประสงค์การเรียนรู้
นักเรียนสามารถ
๑. เพื่อให้รู้และเข้าใจความหมายของหลักบัญชีคู่
ได้ถูกต้อง (K)
๒. เพื่อให้รู้และเข้าใจความหมายของ เดบิตและเครดิต
ได้ถูกต้อง (K)
๓. สามารถวิเคราะห์รายการค้าว่ารายการใดเป็น Single
Jornal Entry ได้อย่างถูกต้อง (P)
๕. สามารถวิเคราะห์รายการค้าว่ารายการใดเป็น Compound
Jornal Entry ได้อย่างถูกต้อง (P)
๖. มีเจตคติที่ดีต่อการบันทึกบัญชีตามหลักบัญชีคู่ (A)

17. ๑๗
แบบฝึกเสริมทักษะที่ ๓
เรื่อง หลักบัญชีคู่
คาชี้แจง ให้นักเรียนตอบคาถามต่อไปนี้ให้ถูกต้อง
เดบิต หมายถึง………………………………………………………………………
เครดิต หมายถึง………………………………………………………………………
Debit ตัวย่อ...................................................................................................................................
Credit ตัวย่อ ................................................................................................................................
(Double Entry Accounting หมายถึง ................................................................................................
บันทึกบัญชีด้านเดบิต 1 บัญชี และบันทึกบัญชีด้านเครดิต 1 บัญชี ด้วยจานวนเงินด้าน
เดบิต เท่ากับ จานวนเงินด้านเครดิต เรียกว่า...........................................................................................................

18. ๑๘
การแบ่งประเภทบัญชีและผังบัญชี
การแบ่งประเภทของบัญชี บัญชีมีทั้งหมด 3 ประเภท คือ
1. สินทรัพย์ 2. หนี้สิน 3. ส่วนของเจ้าของ (ทุน)
ผังบัญชี (Chart of Accounts) หมายถึง โครงสร้างที่แสดงชื่อและเลขที่
บัญชีที่ใช้ในระบบบัญชี 5 หมวดคือ
หมวดที่ 1 สินทรัพย์ ขึ้นต้นด้วยหมายเลข 1
หมวดที่ 2 หนี้สิน ขึ้นต้นด้วยหมายเลข 2
หมวดที่ 3 ส่วนของเจ้าของ (ทุน) ขึ้นต้นด้วยหมายเลข 3
หมวดที่ 4 รายได้ ขึ้นต้นด้วยหมายเลข 4
หมวดที่ 5 ค่าใช้จ่าย ขึ้นต้นด้วยหมายเลข 5
บัญชีส่วนของเจ้าของ (ทุน) มี ๓ บัญชี ขึ้นต้นด้วยหมายเลข ๓ คือ
๑.บัญชี ส่วนของเจ้าของ (ทุน)
๒. บัญชี ถอนใช้ส่วนตัว
๓. บัญชี สรุปูลกาไรขาดทุน

19. ๑๙
ตัวอย่าง ผังบัญชีของร้านค้าแห่งหนึ่ง
หมวดบัญชี ชื่อบัญชี เลขที่บัญชี
กิจการขนาดเล็ก
เลขที่บัญชี
กิจการขนาดใหญ่
1. สินทรัพย์ เงินสด
เงินฝากธนาคาร
ลูกหนี้การค้า
วัสดุสานักงาน
วัสดุสื้นเปลือง
เครื่องใช้สานักงาน
อุปกรณ์สานักงาน
11
12
13
14
15
16
17
101
102
103
104
105
106
107
2. หนี้สิน เจ้าหนี้ - นาย ก
เจ้าหนี้ - การค้า
เจ้าหนี้ - เงินกู้
ค่าแรงงานค้างจ่าย
รายได้ค่าบริการรับล่วงหน้า
21
22
23
24
25
201
202
203
204
205
3. ส่วนของเจ้าของ
(ทุน)
ทุน - นาย ก
ถอนใช้ส่วนตัว
สรุปผลกาไรขาดทุน
31
32
33
301
302
303
4. รายได้ รายได้ค่าบริการ
รายได้ค่านายหน้า
รายได้อื่น ๆ
41
42
43
401
402
403
5. ค่าใช้จ่าย ค่าเช่า
ค่าแรงงาน
ค่าน้า ค่าไฟฟ้า
ค่าใช้จ่ายเบ็ดเตล็ด
ค่าสาธารณูปโภค
51
52
53
54
55
501
502
503
504
505

20. ๒๐
แบบฝึกเสริมทักษะที่ ๔
ประเภทของบัญชีและผังบัญชี
คาชี้แจง ให้นักเรียนเขียนประเภทของบัญชีว่าเป็นสินทรัพย์ หนี้สินหรือ
ส่วนของเจ้าของ และกาหนดเลขที่บัญชี ๓ หลักลงในตาราง
ที่กาหนดให้
ชื่อบัญชี ประเภทของบัญชี เลขที่บัญชี
ค่าสาธารณูปโภค
รายได้อื่น ๆ
สรุปูลกาไรขาดทุน
เงินสด
เงินฝากธนาคาร
วัสดุสานักงาน
เจ้าหนี้ - การค้า
เจ้าหนี้ - นาย ก
เครื่องใช้สานักงาน
อุปกรณ์สานักงาน
เจ้าหนี้ - เงินกู้
ทุน - นาย ก
ถอนใช้ส่วนตัว
สรุปูลกาไรขาดทุน
รายได้ค่านายหน้า
ค่าแรงงาน
ค่าน้า ค่าไฟฟ้า
ค่าสาธารณูปโภค
เงินเดือน
คิดดีๆ ก่อนลง
มือทานะครับ.

21. ๒๑
ขั้นตอนการวิเคราะห์รายการค้า
หลักการวิเคราะห์รายการค้า มีขั้นตอนดังนี้
1. วิเคราะห์รายการค้าตามหลักการวิเคราะห์รายการค้า
สินทรัพย์ เพิ่ม ด้านเดบิต (Dr.)
ลดลง ด้านเครดิต (Cr.)
หนี้สิน เพิ่ม ด้านเครดิต (Cr.)
ลดลง ด้านเดบิต (Dr.)
ส่วนของเจ้าของ (ทุน) เพิ่ม ด้านเครดิต (Cr.)
ลดลง ด้านเดบิต (Dr.)
ถอนใช้ส่วนตัว เพิ่ม ด้านเดบิต (Dr.)
ลดลง ด้านเครดิต (Cr.)
รายได้ เพิ่ม ด้านเครดิต (Cr.)
ลดลง ด้านเดบิต (Dr.)
ค่าใช้จ่าย เพิ่ม ด้านเดบิต (Dr.)
ลดลง ด้านเครดิต (Cr.)

22. ๒๒
2. วิเคราะห์ชื่อบัญชีเดบิต วิเคราะห์ชื่อบัญชีเครดิต
3. สรุปูลการวิเคราะห์รายการค้าตามหลักบัญชีคู่ คือ เดบิตบัญชี
อะไร เครดิตบัญชีอะไร ด้วยจานวนเงินเท่าใด ซึ่งจานวนเงินรวมด้าน
เดบิตจะเท่าจานวนเงินรวมด้านเครดิตเสมอ
ตัวอย่าง การวิเคราะห์รายการบัญชี
รายการบัญชี
๑. สินทรัพย์ ๒. หนี้สิน ๓.ส่วนของเจ้าของ
เพิ่มขึ้น ลดลง เพิ่มขึ้น ลดลง เพิ่มขึ้น ลดลง
1.นายทิวนาเงินสด
มาลงทุน 500,000
บาท
เงินสด
500,000
ทุน-นายทิว
500,000
2.ซื้ออุปกรณ์
สานักงานเป็นเงิน
สินเชื่อ 80,000
บาท
อุปกรณ์
สานักงาน
เจ้าหนี้
80,000
3.ซื้อวัสดุ
สานักงานเป็นเงิน
สด 5,000บาท
วัสดุ
สานักงาน
5,000
เงินสด5,000
4.รับรายได้
ค่าบริการเป็นเงิน
สด 2,500 บาท
เงินสด
2,500
รายได้ค่าบริ
การ 2,500
5.จ่ายชาระหนี้ค่า
อุปกรณ์สานักงาน
เป็นเงิน 35,000
บาท
เงินสด
35,000
เจ้าหนี้
35,000
6.จ่ายค่าเช่าร้าน
12,000 บาท
เงินสด
12,000
ค่าเช่าร้าน
12,000

23. ๒๓
รายการบัญชี
๑.สินทรัพย์ ๒.หนี้สิน ๓.ส่วนของเจ้าของ
เพิ่มขึ้น ลดลง เพิ่มขึ้น ลดลง เพิ่มขึ้น ลดลง
7.กู้ยืมเงินธนาคาร
200,000บาท
เงินสด
200,000
เงินกู้ธนาคาร
200,000
8.ซื้อรถยนต์ราคา
400,000 บาท
โดยชาระเงินสด
วันนี้เพียง
120,000 บาท
รถยนต์
400,000
เงินสด
120,000
เจ้าหนี้
280,000
9.จ่ายชาระ
ดอกเบี้ยเงินกู้
7,000 บาท
เงินสด
7,000
ดอกเบื้ย
จ่าย7,000
10.นาเงินสดฝาด
ธนาคาร 50,000
บาท
เงินฝาก
ธนาคาร
50,000
เงินสด
50,000
11.จ่ายเงินสด
ชาระหนี้เงินกู้
ธนาคาร 70,000
บาท
เงินสด
70,000
กู้เงิน
ธนาคาร
70,000
12.ถอนเงินสดจาก
ธนาคาร 28,000
บาท
เงินสด
28,000
เงินฝาก
ธนาคาร
28,000
13.นายทิวจ่ายเงิน
สดของกิจการเพื่อ
การชาระหนี้สิน
ส่วนตัว 6,000
บาท
เงินสด6,000 ถอนใช้
ส่วนตัว
6,000

24. ๒๔
รายการบัญชี
๑.สินทรัพย์ ๒.หนี้สิน ๓.ส่วนของเจ้าของ
เพิ่มขึ้น ลดลง เพิ่มขึ้น ลดลง เพิ่มขึ้น ลดลง
14.ให้บริการเป็น
เงินเชื่อ 4,200
บาท
ลูกหนี้4,200 รายได้
ค่าบริการ
4,200
15.รับชาระหนี้เป็น
ตั๋วสัญญาใช้เงิน
จากลูกหนี้เป็นเงิน
4,200 บาท
ตั๋วเงินรับ
4,200
ลูกหนี้
4,200
16.ได้รับบิลค่า
ไฟฟ้าแล้ว ต่ยัง
ไม่ได้จ่ายเงิน
จานวน 3,100
บาท
ค่าไฟฟ้าค้าง
จ่าย3,100
ค่าไฟฟ้า
3,100
17.เจ้าของกิจการ
นาเงินมาลงทุน
เพิ่ม 50,000บาท
เงินสด
50,000
ทุน-นายทิว
50,000
18.รับรายได้จาก
ดอกเบี้ยจาก
ธนาคาร 2,500
บาทเข้าบัญชี
ธนาคาร
เงินฝาก
ธนาคาร
2,500
ดอกเบี้ยรับ
2,500
19.จ่ายเงินเดือน
พนักงาน 24,000
บาท
เงินสด
24,000
เงินเดือน
24,000
20.รับชาระหนี้
ตามตั๋วสัญญาให้
เงิน 4,200 บาท
เงินสด4,200 ตั๋วรับเงิน
4,200

25. ๒๕
แบบฝึกเสริมทักษะที่ ๕
ขั้นตอนการวิเคราะห์รายการค้า
คาชี้แจง ให้นักเรียนวิเคราะห์รายการค้า ๓ ขั้นตอนให้ถูกต้อง
รายการค้า ขั้นที่ 1 ขั้นที่ 2 ขั้นที่ 3
เพิ่ม ลด เดบิต เครดิต
2553
ม.ค. 1 นายสมชาย นาเงินสด
25,000บาท วัสดุสานักงาน
10,000 บาท เครื่องใช้สานัก งาน
15,000บาท เจ้าหนี้การค้า
10,000 บาท มา ลงทุน
2 กู้เงินจากธนาคาร 25,000 บาท
3. ซื้อเครื่องมือในการซ่อมเป็นเงิน
เชื่อจากร้านสมศักดิ์การค้า 5,000
บาท
5 ซื้อวัสดุสานักงาน 3,500 บาท
7 ได้รับค่าซ่อมโทรทัศน์ เป็น
เงิน 26,000 บาท
8 จ่ายค่าเช่าร้าน 8,000 บาท
10 รับรายได้ค่าซ่อมตู้เย็น
3,000 บาท
รายการค้า ขั้นที่ 1 ขั้นที่ 2 ขั้นที่ 3

26. ๒๖
เพิ่ม ลด เดบิต เครดิต
12 รับรายได้ค่าซ่อมเครื่องใช้ไฟฟ้า
60,000 บาท
14 จ่ายชาระหนี้ ร้านสมศักดิ์
การค้า จานวน 5,000 บาท
15 ซ่อมโทรทัศน์ให้นาย สมวิทย์
1,500 บาท ขอค้างไว้ก่อน
17 รับบิลค่าไฟฟ้า จานวน
๓,000 บาท ยังไม่ได้จ่ายเงิน
19 ถอนเงินจากธนาคาร มาใช้ใน
ร้าน ๒,000 บาท
22จ่ายค่าใช้จ่ายเบ็ดเตล็ด ๑,500
บาท
24 นายสมชาย ถอนเงินสด
2,๕00 บาท ไปใช้ส่วนตัว
28 รับรายได้เบ็ดเตล็ด ๑,500
บาท
31 จ่ายเงินเดือนพนักงาน ๓,,000
บาท

27. ๒๗
เฉลยแบบฝึกเสริมทักษะที่ ๑
เรื่อง รายการค้าและการวิเคราะห์รายการค้า
คาชี้แจง ให้นักเรียนเขียนรายการที่กาหนดไปเติมในช่องรายการค้า และรายการที่
มิใช่รายการค้าให้ถูกต้อง
1. จ่ายค่ารับรองลูกค้า 2. โทรศัพท์ทวงเงินจากลูกค้า
3. ส่งแคตตาล็อคไปให้ลูกค้า 4. รับชาระหนี้จากลูกหนี้
5. ซื้อเครื่องใช้สานักงาน 6. รับสมัครพนักงาน
7. ซื้อเครื่องคอมพิวเตอร์เป็นเงินเชื่อ 8. เจ้าของกิจการถอนเงินไปใช้ส่วนตัว
9. ส่งจดหมายไปูลัดู่อนหนี้ 10. จัดตกแต่งร้านให้สวยงาม
11. จ่ายค่าแรงงาน 12. ทาความสะอาดสานักงาน
13. กู้เงินจากธนาคาร 14. นาเงินสดมาลงทุน
15. ส่งโทรสารไปให้ลูกค้า 16. จ่ายค่าสาธารณูปโภค.
17. อบรมพนักงานขาย ต้อนรับลูกค้า 18. พบปะสังสรรค์กับลูกค้า
รายการที่มิใช่รายการค้า รายการค้า
1. จ่ายค่ารับรองลูกค้า
2. จ่ายค่าแรงงาน
3. กู้เงินจากธนาคาร
4. รับชาระหนี้จากลูกหนี้
5. ซื้อเครื่องใช้สานักงาน
6. จ่ายค่าสาธารณูปโภค
7. ซื้อเครื่องคอมพิวเตอร์เป็นเงินเชื่อ
8. เจ้าของกิจการถอนเงินไปใช้ส่วนตัว
9. นาเงินสดมาลงทุน
1. จัดตกแต่งร้านให้สวยงาม
2. โทรศัพท์ทวงเงินจากลูกค้า
3. ทาความสะอาดสานักงาน
4. ส่งแคตตาล็อคไปให้ลูกค้า
5. ส่งจดหมายไปูลัดู่อนหนี้
6. ส่งโทรสารไปให้ลูกค้า
7. รับสมัครพนักงาน
8. อบรมพนักงานขาย ต้อนรับลูกค้า
9. พบปะสังสรรค์กับลูกค้า
ทาถูกกี่ข้อ...
(ถูกหมด) เก่งจริงๆ

28. ๒๘
เฉลยแบบฝึกเสริมทักษะที่ ๒
เรื่อง หลักการวิเคราะห์รายการค้า
คาชี้แจง ให้นักเรียนวิเคราห์รายการค้าตามหลักการที่ถูกต้อง
รายการค้า ขั้นที่ 1 ขั้นที่ 2 ขั้นที่ 3
เพิ่ม ลด เดบิต เครดิต
2553
ม.ค. 1 นาย ก นาเงินสด
20,000บาท วัสดุสานักงาน
10,000 บาท เครื่องใช้สานัก
งาน 5,000บาท เจ้าหนี้
การค้า 10,000 บาท มา
ลงทุน
สินทรัพย์
ทุน
เงินสด ทุน -
นายก
เดบิต เงินสด 20,000
วัสดุสานักงาน 10,000
เครื่องใช้สานักงาน 5,000
เครดิตเจ้าหนี้การค้า 10,000
ทุน - นาย ก 25,000
2 กู้เงินจากธนาคาร 20,000
บาท
สินทรัพย์
หนี้สิน
เงินสด เจ้าหนี้
เงินกู้
เดบิต เงินสด ๒๐,๐๐๐
เครดิต เจ้าหนี้เงินกู้ ๒๐,๐๐๐
3. ซื้อเครื่องมือในการซ่อมเป็น
เงินเชื่อจากร้าน ข การค้า
65,000 บาท
สินทรัพย์
หนี้สิน
เครื่องมือ
ในการ
ซ่อม
เจ้าหนี้ –
ร้าน ข
การค้า
เดบิต เครื่องมือในการซ่อม ๖๕,๐๐๐
เครดิต เจ้าหนี้ – ร้าน
ข การค้า ๖๕,๐๐๐๐
5 ซื้อวัสดุในการซ่อมเป็น
เงินสด 3,500 บาท
สินทรัพย์ สินทรัพย์ วัสดุใน
การซ่อม
เงินสด เดบิต วัสดุในการซ่อม ๓,๕๐๐
เครดิต เงินสด ๓,๕๐๐
7 ได้รับค่าซ่อมโทรทัศน์ เป็น
เงิน 2,000 บาท
สินทรัพย์
ทุน
เงินสด รายได้
ค่าบริการ
เดบิต เงินสด ๒,๐๐๐
เครดิต รายได้ค่าบริการ ๒,๐๐๐
8 จ่ายค่าเช่าร้าน 5,000 บาท สินทรัพย์
ทุน
ค่าเช่าร้าน เงินสด เดบิต ค่าเข้าร้าน ๕,๐๐๐
เครดิต เงินสด ๕,๐๐๐
ตั้งใจทา ศึกษาจาก
ตัวอย่างนะจ๊ะ

29. ๒๙
เฉลยแบบฝึกเสริมทักษะที่ ๓
เรื่อง หลักบัญชีคู่
คาชี้แจง ให้นักเรียนตอบคาถามต่อไปนี้ให้ถูกต้อง
๑.เดบิต หมายถึง เป็นหนี้ หรือ การบันทึกบัญชีด้านซ้ายของบัญชีแยกประเภททั่วไป เขียนตัวย่อว่า
Dr.……………………………………………………………………
๒.เครดิต หมายถึง… เชื่อถือ หรือการบันทึกบัญชีด้านขวาของบัญชีแยกประเภททั่วไป
เขียนตัวย่อว่า Cr.……………………………………………………………………
๓.Debit ตัวย่อ.................................................... Dr...............................................................................
๔.Credit ตัวย่อ .................................................. Cr..............................................................................
๕. (Double Entry Accounting หมายถึง ........การบันทึกบัญชีสองด้านคือด้านเดบิต
และด้านเครดิตด้วยจานวนเงินที่เท่ากัน........................................................................................
๖.บันทึกบัญชีด้านเดบิต 1 บัญชี และบันทึกบัญชีด้านเครดิต 1 บัญชี ด้วยจานวนเงินด้าน
เดบิต เท่ากับ จานวนเงินด้านเครดิต เรียกว่า............ Single Jornal Entry

30. ๓๐
แบบฝึกเสริมทักษะที่ ๔
ประเภทของบัญชีและผังบัญชี
คาชี้แจง ให้นักเรียนเขียนประเภทของบัญชีว่าเป็นสินทรัพย์ หนี้สินหรือ
ส่วนของเจ้าของ และกาหนดเลขที่บัญชี ๓ หลักลงในตาราง
ที่กาหนดให้
ชื่อบัญชี ประเภทของบัญชี เลขที่บัญชี
ค่าสาธารณูปโภค ส่วนของเจ้าของ 50๑
รายได้อื่น ๆ ส่วนของเจ้าของ ๔๐๒
สรุปูลกาไรขาดทุน ส่วนของเจ้าของ ๓๐๓
เงินสด สินทรัพย์ ๑๐๑
เงินฝากธนาคาร สินทรัพย์ ๑๐๒
วัสดุสานักงาน สินทรัพย์ ๑๐๓
เจ้าหนี้ - การค้า หนี้สิน ๒๐๑
เจ้าหนี้ - นาย ก หนี้สิน ๒๐๒
เครื่องใช้สานักงาน สินทรัพย์ ๑๐๒
อุปกรณ์สานักงาน สินทรัพย์ ๑๐๓
เจ้าหนี้ - เงินกู้ หนี้สิน ๒๐๓
ทุน - นาย ก ส่วนของเจ้าของ ๓๐๑
ถอนใช้ส่วนตัว ส่วนของเจ้าของ ๓๐๒
สรุปูลกาไรขาดทุน ส่วนของเจ้าของ ๓๐๓
รายได้ค่านายหน้า ส่วนของเจ้าของ ๔๐๑
ค่าแรงงาน ส่วนของเจ้าของ ๕๐๒
ค่าน้า ค่าไฟฟ้า ส่วนของเจ้าของ ๕๐๓
ค่าสาธารณูปโภค ส่วนของเจ้าของ ๕๐๔
เงินเดือน ส่วนของเจ้าของ ๕๐๕
เฉลยแบบฝึกเสริมทักษะที่ ๕
ขั้นตอนการวิเคราะห์รายการค้า
คิดดีๆ ก่อนลง
มือทานะครับ.

31. ๓๑
คาชี้แจง ให้นักเรียนวิเคราะห์รายการค้า ๓ ขั้นตอนให้ถูกต้อง
รายการค้า ขั้นที่ 1 ขั้นที่ 2 ขั้นที่ 3
เพิ่ม ลด เดบิต เครดิต
2553
ม.ค. 1 นายสมชาย นาเงินสด
25,000บาท วัสดุสานักงาน
10,000 บาท เครื่องใช้สานัก
งาน 15,000บาท เจ้าหนี้การค้า
10,000 บาท มา ลงทุน
สินทรัพย์
หนี้สิน
ทุน
เงินสด
วัสดุสานัก
งาน
เครื่องใช้
สานักงาน
เจ้าหนี้
การค้า
ทุน – นาย
สมชาย
เดบิต เงินสด 25,000
วัสดุสานักงาน 10,000
เครื่องใช้สานักงาน 15,000
เครดิต เจ้าหนี้การค้า 10,000
ทุน – นายสมชาย ๔๐,๐๐๐
2 กู้เงินจากธนาคาร 25,000
บาท
สินทรัพย์
หนี้สิน
เงินสด เจ้าหนี้เงินกู้ เดบิตเงินสด ๒๕,๐๐๐
เครดิต เจ้าหนี้เงินกู้ ๒๕,๐๐๐
3. ซื้อเครื่องมือในการซ่อมเป็น
เงินเชื่อจากร้านสมศักดิ์การค้า
5,000 บาท
สินทรัพย์
หนี้สิน
เครื่องมือ
ในการ
ซ่อม
เจ้าหนี้ –
ร้านสมศักดิ์
การค้า
เดบิตเครื่องมือในการซ่อม ๕,๐๐๐
เครดิต เจ้าหนี้ – ร้านสมศักดิ์
การค้า ๕,๐๐๐
5 ซื้อวัสดุสานักงาน 3,500
บาท
สินทรัพย์ สินทรัพย์ วัสดุ
สานักงาน
เงินสด เดบิต วัสดุสานักงาน ๓,๕๐๐
เครดิต เงินสด ๓,๕๐๐๐
7 ได้รับค่าซ่อมโทรทัศน์ เป็น
เงิน 26,000 บาท
สินทรัพย์
ทุน
เงินสด รายได้
ค่าบริการ
เดบิต เงินสด ๒๖,๐๐๐
เครดิตรายได้ค่าบริการ ๒๖,๐๐๐
8 จ่ายค่าเช่าร้าน 8,000 บาท สินทรัพย์
ทุน
ค่าเข่า เงินสด เดบิต ค่าเช่า ๘,๐๐๐
เครดิต เงินสด ๘,๐๐๐
10 รับรายได้ค่าซ่อมตู้เย็น
3,000 บาท
สินทรัพย์
ทุน
เงินสด รายได้
ค่าบริการ
เดบิต เงินสด ๓,๐๐๐
เครดิต รายได้ค่าบริการ ๓,๐๐๐
รายการค้า ขั้นที่ 1 ขั้นที่ 2 ขั้นที่ 3
เพิ่ม ลด เดบิต เครดิต

32. ๓๒
12 รับรายได้ค่าซ่อมเครื่องใช้ไฟฟ้า
60,000 บาท
สินทรัพย์
ทุน
เงินสด รายได้
ค่าบริการ
เดบิต เงินสด ๖๐,๐๐๐
เครดิต รายได้ค่าบริการ ๖๐,๐๐๐
14 จ่ายชาระหนี้ ร้านสมศักดิ์
การค้า จานวน 5,000 บาท
หนี้สิน
สินทรัพย์
เจ้าหนี้ –
ร้าน
สมศักดิ์
เงินสด เดบิต เจ้าหนี้–ร้านสมศักดิ์ ๕,๐๐๐
เครดิต เงินสด ๕,๐๐๐
15 ซ่อมโทรทัศน์ให้นายสมวิทย์
1,500 บาท ขอค้างไว้ก่อน
สินทรัพย์
ทุน
ลูกหนี้ –
นายสม
วิทย์
รายได้
ค่าบริการ
เดบิต ลูกหนี้ –นายสมวิทย์ ๑,๕๐๐
เครดิต รายได้ค่าบริการ ๑,๕๐๐
17 รับบิลค่าไฟฟ้า จานวน
๓,000 บาท ยังไม่ได้จ่ายเงิน
หนี้สิน ทุน ค่าไฟฟ้า ค่าไฟฟ้า
ค้างจ่าย
เดบิต ค่าไฟฟ้า ๓,๐๐๐
เครดิต ค่าไฟฟ้าค้างจ่าย ๓,๐๐๐
19 ถอนเงินจากธนาคาร มาใช้ใน
ร้าน ๒,000 บาท
สินทรัพย์ สินทรัพย์ เงินสด เงินฝาก
ธนาคาร
เดบิต เงินสด ๒,๐๐๐
เครดิต เงินฝากธนาคาร ๒,๐๐๐
22จ่ายค่าใช้จ่ายเบ็ดเตล็ด
๑,500 บาท
สินทรัพย์
ทุน
ค่าใช้จ่าย
เบ็ดเตล็ด
เงินสด เดบิต ค่าใช้จ่ายเบ็ดเตล็ด ๑,๕๐๐
เครดิต เงินสด ๑,๕๐๐
24 นายสมชาย ถอนเงินสด
2,๕00 บาท ไปใช้ส่วนตัว
สินทรัพย์
ทุน
ถอนใช้
ส่วนตัว
เงินสด เดบิต ถอนใช้ส่วนตัว ๒,๕๐๐
เครดิต เงินสด ๒,๕๐๐
28 รับรายได้เบ็ดเตล็ด ๑,500
บาท
สินทรัพย์
ทุน
เงินสด รายได้
เบ็ดเตล็ด
เดบิต เงินสด ๑,๕๐๐
เครดิต รายได้เบ็ดเตล็ด ๑,๕๐๐
31 จ่ายเงินเดือนพนักงาน
๓,,000 บาท
สินทรัพย์
ทุน
เงินเดือน เงินสด เดบิต เงินเดือน ๓,๐๐๐
เครดิต เงินสด ๓,๐๐๐
แบบทดสอบหลังเรียน

33. ๓๓
กิจกรรมที่ 1 เรื่อง รายการค้าและรายที่มิใช่รายการค้า
ชื่อ.......................................................ชั้นมัธยมศึกษาปีที่..…/...... เลขที่..........
ตอนที่ ๑ คาชี้แจง ให้นักเรียนทาเครื่องหมายกากบาท ( × ) ทับตัวเลือกที่ถูกต้องที่สุดเพียงข้อ
เดียวในกระดาษคาตอบที่แจกให้
1. Business Transaction คืออะไร
ก. รายการที่เกิดขึ้นในทางการค้าที่ทาให้เกิดการโอนแลกเปลี่ยนเงิน
ข. การดาเนินงานที่ไม่ก่อให้เกิดการโอนเงิน หรือสิ่งที่มีค่าเป็นเงิน
ค. การสอบถามราคาสินค้า
ง. การพิจารณาว่ารายการค้าที่เกิดขึ้น มีูลทาให้สินทรัพย์ หนี้สิน และส่วนของเจ้าของ
เปลี่ยนแปลงไปในทางที่เพิ่มขึ้น หรือลดลงเป็นจานวนเท่าใด
2. หลักในการวิเคราะห์รายการค้ามีกี่วิธี
ก. 3 วิธี ข. 4 วิธี
ค. 5 วิธี ง. 6 วิธี
3. Double Entry System คืออะไร
ก. รายการที่เกิดขึ้นในทางการค้าที่ทาให้เกิดการโอนแลกเปลี่ยนเงิน
ข. การดาเนินงานที่ไม่ก่อให้เกิดการโอนเงิน หรือสิ่งที่มีค่าเป็นเงิน
ค. การนาูลที่ได้จากการวิเคราะห์รายการค้าแต่ละรายการมาบันทึกลงในรูปแบบ
ของบัญชีสองด้าน
ง. การพิจารณาว่ารายการค้าที่เกิดขึ้น มีูลทาให้สินทรัพย์ หนี้สิน และส่วนของเจ้าของ
เปลี่ยนแปลงไป ในทางที่เพิ่มขึ้น หรือลดลงเป็นจานวนเท่าใด
4. การบันทึกรายการค้าในสมุดบัญชี คืออะไร
ก. รายการที่เกิดขึ้นในทางการค้าที่ทาให้เกิดการโอนแลกเปลี่ยนเงิน
ข. การจดเรื่องราวเกี่ยวกับการรับจ่ายเงิน หรือสิ่งของที่มีมูลค่าเป็นจานวนเงินลงในรูปแบบ
บัญชีที่กาหนด
ค. การนาูลที่ได้จากการวิเคราะห์รายการค้าแต่ละรายการมาบันทึกลงในรูปแบบของ
บัญชีสองด้าน
ง. การพิจารณาว่ารายการค้าที่เกิดขึ้น มีูลทาให้สินทรัพย์ หนี้สิน และส่วนของเจ้าของ
เปลี่ยนแปลงไปในทางที่เพิ่มขึ้น หรือลดลงเป็นจานวนเท่าใด
5. ลักษณะของบัญชีแยกประเภทมีกี่ด้าน
ก. 2 ด้าน ข. 3 ด้าน
ค. 4 ด้าน ง. 5 ด้าน

34. ๓๔
6. หลักในการบันทึกบัญชีมีกี่ประเภท
ก. 2 ประเภท ข. 3 ประเภท
ค. 4 ประเภท ง. 5 ประเภท
7. ข้อใดไม่ใช่ประเภทของบัญชี
ก. บัญชีประเภทสินทรัพย์ ข. บัญชีประเภทหนี้สิน
ค. บัญชีประเภทส่วนของเจ้าของ ง. บัญชีประเภทรายได้และค่าใช้จ่าย
8. ข้อใดไม่ใช่หลักเกณฑ์ในการพิจารณาการกาหนดชื่อบัญชีแยกประเภท
ก. ใช้ชื่อบัญชีที่นิยมโดยทั่วไป
ข. ควรตั้งชื่อบัญชียาวไป หรือชื่อแปลก ๆ
ค. ชื่อบัญชีที่ตั้งนั้นควรลงรายการค้าได้มาก ๆ
ง. ตั้งชื่อให้มีความหมายตามประเภทและหมวดของบัญชี
9. ข้อใดไม่ใช่การตั้งชื่อบัญชีตามประเภทของบัญชี
ก. บัญชีประเภทสินทรัพย์ ให้นาชื่อของสินทรัพย์มาตั้งชื่อบัญชี
ข. บัญชีประเภทหนี้สิน ให้นาชื่อหนี้สินมาตั้งเป็นชื่อบัญชี
ค. บัญชีประเภทส่วนของเจ้าของ ให้นาชื่อประเภทส่วนของเจ้าของมาตั้งเป็นชื่อบัญชี
ง. บัญชีประเภทรายได้และค่าใช้จ่าย ให้นาชื่อประเภทรายได้และค่าใช้จ่ายมาตั้งเป็นชื่อบัญชี
10. Double Entry System คืออะไร
ก. หลักการบัญชีคู่ ข. การวิเคราะห์รายการค้า
ค. รายการที่มิใช่รายการค้า ง. รายการค้า
11. ข้อใดคือรายการค้า
ก. การเชิญชวนและการต้อนรับลูกค้า ข. การสาธิต
ค. การสอบถามราคาสินค้า ง. จ่ายชาระหนี้
คิดดีๆ ก่อนตอบ
นะจ๊ะ

35. ๓๕
ภาคผนวก
เฉลยแบบทดสอบก่อนเรียน - หลังเรียน ตอนที่ ๑
เรื่อง รายการค้าและการวิเคราะห์รายการค้า

36. ๓๖
๑. ก ๖. ข
๒. ค ๗. ง
๓. ง ๘. ง
๔. ง ๙. ง
๕. ก ๑๐.ก
11. ง
แบบบันทึกคะแนน
การทดสอบก่อนเรียน/หลังเรียนและแบบฝึกเสริมทักษะ
เรื่อง รายการค้าและการวิเคราะห์รายการค้า

37. ๓๗
ชื่อ ................................................................ เลขที่......... ชั้น..........…
โรงเรียน...............................................................................................................................
แบบทดสอบ
แบบฝึกเสริมทักษะ คะแนนเต็ม คะแนนที่ได้ หมายเหตุ
แบบทดสอบก่อนเรียน ๕
แบบทดสอบหลังเรียน ๕
แบบฝึกเสริมทักษะ ๔๐
รวมคะแนนทั้งหมด ๕๐
(ลงชื่อ)..............................................ครููู้สอน
(...............................................)
บรรณานุกรม
ปิยะลักษณ์ พงศ์ติวัฒนากุล. (๒๕๔๗). บัญชีเบื้องต้น ๑. กรุงเทพฯ :
ศูนย์รวมหนังสือกรุงเทพ.
วิชาการ, กรม กระทรวงศึกษาธิการ. หลักการวิเคราะห์รายการค้า

38. ๓๘
จารุวรรณ ลาภมูล. รายการค้าและหลักการวิเคราะห์รายการค้า. เข้าถึงได้จาก.
http://www.youtube.com (วันที่ค้นข้อมูล 2๐ พ.ค. ๑๕๕๖)