SlideShare a Scribd company logo
Ундрах-ирээдүй ӨЭМТ
Тэмбүү өвчний эмнэл зүй, оношлогоо,
эмчилгээ, урьдчилан сэргийлэлт
Тэмбүү өвчний эмнэл зүй, оношлогоо эмчилгээ
• Тэмбүү өвчин нь архаг даамжрах явцтай, цайвар
трепонем-аар үүсгэгддэг, хүний биеийн бүх эрхтэн
системийг /арьс, салст, дотор эрхтэн, мэдрэлийн
систем ба тулгуур хөдөлгөөний эрхтнүүд/ гэмтээдэг
урагт дамжин халдварлагддаг бэлгийн замын халдварт
өвчин юм.
Олон улсын өвчний ангилал
1. Тэмбүү өвчний 1-р үе
2. Тэмбүү өвчний 2-р үе
3. Тэмбүү өвчний 3-р үе
4. Далд хэлбэрийн тэмбүү өвчин
5. Төрөлхийн тэмбүү өвчин
Халдвар дамжих зам
1. Бэлгийн дамаар
2. Эхээс урагт
3. Цусаар
Нууц хугацаа:
Халдвар авснаас хойш дунджаар 3-4 долоо хоногийн
дараа анхны эмнэл зүйн шинж тэмдэг илэрнэ. Нууц
хугацаа зарим үед 10-15 долоо хоног хүртэл богиносох
буюу 108-109 хоног хүртэл хугацаатай уртасч болно.
.
Тэмбүүгийн халдвар
3-4 долоо хоног
1-р үеийн тэмбүү
6-7 долоо хоног
2-р үеийн тэмбүү
2-4 жил
Далд хэлбэрийн тэмбүү
70 % 30%
Амьдралын туршид халдвар 3-р үеийн тэмбүү
далд байдалд байх
Эмнэл зүй
• Нууц хугацааны дараа эмнэл зүйн анхны шинж
тэмдэг болох хатуу яр гарч дунджаар 6-7 хоног
үргэлжилнэ.
• Тэмбүү өвчний 1-р үед илрэх гол шинж тэмдэг.
1. Хатуу яр: халдвар орсон газарт зөв дугуй буюу
зуйван дугуй хэлбэртэй, хурц үрэвслийн шинжгүй,
орчныхоо эдээс тод зааглагдсан, махан улаан өнгийн,
гялалзсан, өвчин эмзэглэлгүй, хатуувтар мөгөөрслөг
тогтоцтой, цөөн тоотой шарх үүснэ.
2. Дагалдах бубон буюу хатуу ярны ойролцоох
тунгалгийн тогтолцоо томрох
3. Тунгалгийн судас үрэвсэх шинж нь хатуу яр,
тунгалгийн зангилаа хоёрын хооронд илрэнэ.
4. Үе шатанд нь тохирсон зөв эмчилгээ хийгээгүй
буюу огт эмчлээгүйгээс даамуирч дараагийнхаа үе
шатанд шилжинэ.
Далд хэлбэрийн тэмбүү
• Эмнэлзүйн шинж тэмдэг илрэхгүй зөвхөн ийлдэс судлалын урвал
эерэг байхыг далд хэлбэрийн тэмбүү гэнэ.
• Далд хэлбэрийн тэмбүү өвчнийг:
1. Эрт илэрсэн /Халдвар авснаас хойш 2 жилийн дотор/
2. Хожуу илэрсэн /2 жилээс дээш/ гэж ангилна.
ОНОШЛОГОО
1. Өвчний түүх цуглуулж бодит үзлэг хийх
2. Өвчний эрт үед гарсан шарх ба тууралтаас шинжлэгдэхүүн авч
бараан талбайд цайвар трепонем илрүүлэх
3. Ийлдэс судлалын шинжилгээ хийх
Тэмбүүгээс хэрхэн урьдчилан сэргийлэх вэ?
1. Тохиолдлын бэлгийн хавьтлыг тэвчих /гэр бүлээс
гадуур бэлгийн харьцаанаас зайлсхийх/
2. Гэр бүлийн хосууд бие биедээ үнэнч байх /бэлгийн
үнэнч нэг хавьтагчтай байх/
3. Бэлгэвчийг зааврын дагуу зөв тогтмол хэрэглэх
4. Урьдчилан сэргийлэх үзлэг шинжилгээ, зөвлөгөөнд
хамрагдах
5. БЗДХ-ын талаар мэдлэгтэй болох
.
Анхаарал тавьсанд баярлалаа

More Related Content

What's hot

ус бол сайн бүхний эхлэл хэвлэхээр
ус бол сайн бүхний эхлэл хэвлэхээрус бол сайн бүхний эхлэл хэвлэхээр
ус бол сайн бүхний эхлэл хэвлэхээрOyuka Oyuk
 
ус бидний амьдрал
ус бидний амьдралус бидний амьдрал
ус бидний амьдралdaguul
 
Usnii hereglee
Usnii heregleeUsnii hereglee
Usnii heregleeErka Bandi
 
Монгол орны усны өнөөгийн байдал
Монгол орны усны өнөөгийн байдалМонгол орны усны өнөөгийн байдал
Монгол орны усны өнөөгийн байдал
Ankhbileg Luvsan
 
ус хүний эрүүл мэндэд
ус хүний эрүүл мэндэдус хүний эрүүл мэндэд
ус хүний эрүүл мэндэдOidov Tungaa
 
усны хэрэглээ Converted
усны хэрэглээ Convertedусны хэрэглээ Converted
усны хэрэглээ Converted
uranchimegchuluun1
 
төсөлт ажил 3 ул
төсөлт ажил 3 ултөсөлт ажил 3 ул
төсөлт ажил 3 улBama740517
 
тоолууржуулалтын үр ашиг
тоолууржуулалтын үр ашигтоолууржуулалтын үр ашиг
тоолууржуулалтын үр ашиг
batsukh Bazuk
 
ус гэдэг чандмань эрдэнэ.Oyuna
ус гэдэг чандмань эрдэнэ.Oyunaус гэдэг чандмань эрдэнэ.Oyuna
ус гэдэг чандмань эрдэнэ.Oyunaoyunka
 
Usnii himi shinj
Usnii  himi shinjUsnii  himi shinj
Usnii himi shinjErka Bandi
 
Baigali dahi us
Baigali  dahi usBaigali  dahi us
Baigali dahi usErka Bandi
 
ус
усус
ус
ус ус

What's hot (18)

ус бол сайн бүхний эхлэл хэвлэхээр
ус бол сайн бүхний эхлэл хэвлэхээрус бол сайн бүхний эхлэл хэвлэхээр
ус бол сайн бүхний эхлэл хэвлэхээр
 
ус бидний амьдрал
ус бидний амьдралус бидний амьдрал
ус бидний амьдрал
 
Usnii hereglee
Usnii heregleeUsnii hereglee
Usnii hereglee
 
Монгол орны усны өнөөгийн байдал
Монгол орны усны өнөөгийн байдалМонгол орны усны өнөөгийн байдал
Монгол орны усны өнөөгийн байдал
 
ус хүний эрүүл мэндэд
ус хүний эрүүл мэндэдус хүний эрүүл мэндэд
ус хүний эрүүл мэндэд
 
усны хэрэглээ Converted
усны хэрэглээ Convertedусны хэрэглээ Converted
усны хэрэглээ Converted
 
төсөлт ажил 3 ул
төсөлт ажил 3 ултөсөлт ажил 3 ул
төсөлт ажил 3 ул
 
ус
усус
ус
 
тоолууржуулалтын үр ашиг
тоолууржуулалтын үр ашигтоолууржуулалтын үр ашиг
тоолууржуулалтын үр ашиг
 
ус гэдэг чандмань эрдэнэ.Oyuna
ус гэдэг чандмань эрдэнэ.Oyunaус гэдэг чандмань эрдэнэ.Oyuna
ус гэдэг чандмань эрдэнэ.Oyuna
 
цэвэр ус
цэвэр усцэвэр ус
цэвэр ус
 
Ариун цэврийн байгууламж
Ариун цэврийн байгууламжАриун цэврийн байгууламж
Ариун цэврийн байгууламж
 
Usnii himi shinj
Usnii  himi shinjUsnii  himi shinj
Usnii himi shinj
 
репрат
репратрепрат
репрат
 
Baigali dahi us
Baigali  dahi usBaigali  dahi us
Baigali dahi us
 
ус
усус
ус
 
Tuguldur
TuguldurTuguldur
Tuguldur
 
ус
ус ус
ус
 

Viewers also liked

Ус чандмань эрдэнэ
Ус чандмань эрдэнэУс чандмань эрдэнэ
Ус чандмань эрдэнэ
New Mongol College of Technology
 
ус чандмань эрдэнэ
ус чандмань эрдэнэус чандмань эрдэнэ
ус чандмань эрдэнэschool14
 
анхаарал сарних эмгэг
анхаарал сарних эмгэг анхаарал сарних эмгэг
анхаарал сарних эмгэг
MaRaLaa
 
Altankhuyag baga 2
Altankhuyag baga 2Altankhuyag baga 2
Altankhuyag baga 2Huyagaa97
 
Эрэн хайх аврах ажиллагаа
Эрэн хайх аврах ажиллагааЭрэн хайх аврах ажиллагаа
Эрэн хайх аврах ажиллагаа
"Эрдэнэт үйлдвэр" ХХК
 
зохистой хоололт
зохистой хоололтзохистой хоололт
зохистой хоололт
Tuul Tula
 
блог тавих 1 х
блог  тавих  1  хблог  тавих  1  х
блог тавих 1 хSDoljinsuren
 
Усны эргэлт - The Water Cycle Budget
Усны эргэлт - The Water Cycle BudgetУсны эргэлт - The Water Cycle Budget
Усны эргэлт - The Water Cycle Budget
Env. Engineers
 
гадаргын ус, гол мөрнүүд
гадаргын ус, гол мөрнүүд гадаргын ус, гол мөрнүүд
гадаргын ус, гол мөрнүүд Erdenetuya Galbadrah
 
ариунболд 14
ариунболд 14ариунболд 14
ариунболд 14school14
 

Viewers also liked (14)

09999
0999909999
09999
 
Ус чандмань эрдэнэ
Ус чандмань эрдэнэУс чандмань эрдэнэ
Ус чандмань эрдэнэ
 
ус чандмань эрдэнэ
ус чандмань эрдэнэус чандмань эрдэнэ
ус чандмань эрдэнэ
 
анхаарал сарних эмгэг
анхаарал сарних эмгэг анхаарал сарних эмгэг
анхаарал сарних эмгэг
 
Altankhuyag baga 2
Altankhuyag baga 2Altankhuyag baga 2
Altankhuyag baga 2
 
Эрэн хайх аврах ажиллагаа
Эрэн хайх аврах ажиллагааЭрэн хайх аврах ажиллагаа
Эрэн хайх аврах ажиллагаа
 
зохистой хоололт
зохистой хоололтзохистой хоололт
зохистой хоололт
 
блог тавих 1 х
блог  тавих  1  хблог  тавих  1  х
блог тавих 1 х
 
Усны эргэлт - The Water Cycle Budget
Усны эргэлт - The Water Cycle BudgetУсны эргэлт - The Water Cycle Budget
Усны эргэлт - The Water Cycle Budget
 
Lkhavga
LkhavgaLkhavga
Lkhavga
 
гадаргын ус, гол мөрнүүд
гадаргын ус, гол мөрнүүд гадаргын ус, гол мөрнүүд
гадаргын ус, гол мөрнүүд
 
ариунболд 14
ариунболд 14ариунболд 14
ариунболд 14
 
ус
усус
ус
 
Us hicheel 0925
Us hicheel 0925Us hicheel 0925
Us hicheel 0925
 

More from Tuul Tula

шинжилгээ өгөхөд анхаарах зүйл
шинжилгээ өгөхөд анхаарах зүйлшинжилгээ өгөхөд анхаарах зүйл
шинжилгээ өгөхөд анхаарах зүйл
Tuul Tula
 
хөдөлгөөн эрүүл мэнд
хөдөлгөөн эрүүл мэндхөдөлгөөн эрүүл мэнд
хөдөлгөөн эрүүл мэнд
Tuul Tula
 
хөнгөвчлөх эмчилгээ
хөнгөвчлөх эмчилгээхөнгөвчлөх эмчилгээ
хөнгөвчлөх эмчилгээ
Tuul Tula
 
тоглоом
тоглоомтоглоом
тоглоом
Tuul Tula
 
осол гэмтлээс сэргийлье
осол гэмтлээс сэргийльеосол гэмтлээс сэргийлье
осол гэмтлээс сэргийлье
Tuul Tula
 
орчны эрүүл мэнд
орчны эрүүл мэндорчны эрүүл мэнд
орчны эрүүл мэнд
Tuul Tula
 
ахмад
ахмадахмад
ахмад
Tuul Tula
 
архи таны эрүүл мэндэд
архи таны эрүүл мэндэд архи таны эрүүл мэндэд
архи таны эрүүл мэндэд
Tuul Tula
 
эрүүл мэндийн зөвлөгөө
эрүүл мэндийн зөвлөгөөэрүүл мэндийн зөвлөгөө
эрүүл мэндийн зөвлөгөө
Tuul Tula
 
хог хаягдэлын менежмент
хог хаягдэлын менежментхог хаягдэлын менежмент
хог хаягдэлын менежмент
Tuul Tula
 
халдварт өвчин
халдварт өвчин халдварт өвчин
халдварт өвчин
Tuul Tula
 
өвсөр үе сургалт
өвсөр үе сургалтөвсөр үе сургалт
өвсөр үе сургалт
Tuul Tula
 
жирэмсний хичээл жирэмслэлттэй холбоотой хууль зүйн ойлголтууд 2013
жирэмсний хичээл жирэмслэлттэй холбоотой хууль зүйн ойлголтууд 2013жирэмсний хичээл жирэмслэлттэй холбоотой хууль зүйн ойлголтууд 2013
жирэмсний хичээл жирэмслэлттэй холбоотой хууль зүйн ойлголтууд 2013
Tuul Tula
 
дох/хдхв-с сэргийлье
дох/хдхв-с сэргийльедох/хдхв-с сэргийлье
дох/хдхв-с сэргийлье
Tuul Tula
 
гэрийн гадна, дотно орчин ба хувийн ариун
гэрийн гадна, дотно орчин ба хувийн ариунгэрийн гадна, дотно орчин ба хувийн ариун
гэрийн гадна, дотно орчин ба хувийн ариун
Tuul Tula
 
Нөхөн үржихүйн эрүүл мэнд
Нөхөн үржихүйн эрүүл мэндНөхөн үржихүйн эрүүл мэнд
Нөхөн үржихүйн эрүүл мэнд
Tuul Tula
 
Zokhistoi khoollolt
Zokhistoi khoolloltZokhistoi khoollolt
Zokhistoi khoollolt
Tuul Tula
 
Tamxinii xereglee
Tamxinii xeregleeTamxinii xereglee
Tamxinii xereglee
Tuul Tula
 
Streesiin tuhai
Streesiin tuhaiStreesiin tuhai
Streesiin tuhai
Tuul Tula
 
сэтгэл гутралгүй тайван амьдаръя.
сэтгэл гутралгүй тайван амьдаръя.сэтгэл гутралгүй тайван амьдаръя.
сэтгэл гутралгүй тайван амьдаръя.
Tuul Tula
 

More from Tuul Tula (20)

шинжилгээ өгөхөд анхаарах зүйл
шинжилгээ өгөхөд анхаарах зүйлшинжилгээ өгөхөд анхаарах зүйл
шинжилгээ өгөхөд анхаарах зүйл
 
хөдөлгөөн эрүүл мэнд
хөдөлгөөн эрүүл мэндхөдөлгөөн эрүүл мэнд
хөдөлгөөн эрүүл мэнд
 
хөнгөвчлөх эмчилгээ
хөнгөвчлөх эмчилгээхөнгөвчлөх эмчилгээ
хөнгөвчлөх эмчилгээ
 
тоглоом
тоглоомтоглоом
тоглоом
 
осол гэмтлээс сэргийлье
осол гэмтлээс сэргийльеосол гэмтлээс сэргийлье
осол гэмтлээс сэргийлье
 
орчны эрүүл мэнд
орчны эрүүл мэндорчны эрүүл мэнд
орчны эрүүл мэнд
 
ахмад
ахмадахмад
ахмад
 
архи таны эрүүл мэндэд
архи таны эрүүл мэндэд архи таны эрүүл мэндэд
архи таны эрүүл мэндэд
 
эрүүл мэндийн зөвлөгөө
эрүүл мэндийн зөвлөгөөэрүүл мэндийн зөвлөгөө
эрүүл мэндийн зөвлөгөө
 
хог хаягдэлын менежмент
хог хаягдэлын менежментхог хаягдэлын менежмент
хог хаягдэлын менежмент
 
халдварт өвчин
халдварт өвчин халдварт өвчин
халдварт өвчин
 
өвсөр үе сургалт
өвсөр үе сургалтөвсөр үе сургалт
өвсөр үе сургалт
 
жирэмсний хичээл жирэмслэлттэй холбоотой хууль зүйн ойлголтууд 2013
жирэмсний хичээл жирэмслэлттэй холбоотой хууль зүйн ойлголтууд 2013жирэмсний хичээл жирэмслэлттэй холбоотой хууль зүйн ойлголтууд 2013
жирэмсний хичээл жирэмслэлттэй холбоотой хууль зүйн ойлголтууд 2013
 
дох/хдхв-с сэргийлье
дох/хдхв-с сэргийльедох/хдхв-с сэргийлье
дох/хдхв-с сэргийлье
 
гэрийн гадна, дотно орчин ба хувийн ариун
гэрийн гадна, дотно орчин ба хувийн ариунгэрийн гадна, дотно орчин ба хувийн ариун
гэрийн гадна, дотно орчин ба хувийн ариун
 
Нөхөн үржихүйн эрүүл мэнд
Нөхөн үржихүйн эрүүл мэндНөхөн үржихүйн эрүүл мэнд
Нөхөн үржихүйн эрүүл мэнд
 
Zokhistoi khoollolt
Zokhistoi khoolloltZokhistoi khoollolt
Zokhistoi khoollolt
 
Tamxinii xereglee
Tamxinii xeregleeTamxinii xereglee
Tamxinii xereglee
 
Streesiin tuhai
Streesiin tuhaiStreesiin tuhai
Streesiin tuhai
 
сэтгэл гутралгүй тайван амьдаръя.
сэтгэл гутралгүй тайван амьдаръя.сэтгэл гутралгүй тайван амьдаръя.
сэтгэл гутралгүй тайван амьдаръя.
 

усны хадгалах савны эрүүл ахуй

  • 1. Ундрах-ирээдүй ӨЭМТ Тэмбүү өвчний эмнэл зүй, оношлогоо, эмчилгээ, урьдчилан сэргийлэлт
  • 2. Тэмбүү өвчний эмнэл зүй, оношлогоо эмчилгээ • Тэмбүү өвчин нь архаг даамжрах явцтай, цайвар трепонем-аар үүсгэгддэг, хүний биеийн бүх эрхтэн системийг /арьс, салст, дотор эрхтэн, мэдрэлийн систем ба тулгуур хөдөлгөөний эрхтнүүд/ гэмтээдэг урагт дамжин халдварлагддаг бэлгийн замын халдварт өвчин юм. Олон улсын өвчний ангилал 1. Тэмбүү өвчний 1-р үе 2. Тэмбүү өвчний 2-р үе 3. Тэмбүү өвчний 3-р үе 4. Далд хэлбэрийн тэмбүү өвчин 5. Төрөлхийн тэмбүү өвчин
  • 3. Халдвар дамжих зам 1. Бэлгийн дамаар 2. Эхээс урагт 3. Цусаар Нууц хугацаа: Халдвар авснаас хойш дунджаар 3-4 долоо хоногийн дараа анхны эмнэл зүйн шинж тэмдэг илэрнэ. Нууц хугацаа зарим үед 10-15 долоо хоног хүртэл богиносох буюу 108-109 хоног хүртэл хугацаатай уртасч болно.
  • 4. . Тэмбүүгийн халдвар 3-4 долоо хоног 1-р үеийн тэмбүү 6-7 долоо хоног 2-р үеийн тэмбүү 2-4 жил Далд хэлбэрийн тэмбүү 70 % 30% Амьдралын туршид халдвар 3-р үеийн тэмбүү далд байдалд байх
  • 5. Эмнэл зүй • Нууц хугацааны дараа эмнэл зүйн анхны шинж тэмдэг болох хатуу яр гарч дунджаар 6-7 хоног үргэлжилнэ. • Тэмбүү өвчний 1-р үед илрэх гол шинж тэмдэг. 1. Хатуу яр: халдвар орсон газарт зөв дугуй буюу зуйван дугуй хэлбэртэй, хурц үрэвслийн шинжгүй, орчныхоо эдээс тод зааглагдсан, махан улаан өнгийн, гялалзсан, өвчин эмзэглэлгүй, хатуувтар мөгөөрслөг тогтоцтой, цөөн тоотой шарх үүснэ. 2. Дагалдах бубон буюу хатуу ярны ойролцоох тунгалгийн тогтолцоо томрох 3. Тунгалгийн судас үрэвсэх шинж нь хатуу яр, тунгалгийн зангилаа хоёрын хооронд илрэнэ. 4. Үе шатанд нь тохирсон зөв эмчилгээ хийгээгүй буюу огт эмчлээгүйгээс даамуирч дараагийнхаа үе шатанд шилжинэ.
  • 6. Далд хэлбэрийн тэмбүү • Эмнэлзүйн шинж тэмдэг илрэхгүй зөвхөн ийлдэс судлалын урвал эерэг байхыг далд хэлбэрийн тэмбүү гэнэ. • Далд хэлбэрийн тэмбүү өвчнийг: 1. Эрт илэрсэн /Халдвар авснаас хойш 2 жилийн дотор/ 2. Хожуу илэрсэн /2 жилээс дээш/ гэж ангилна. ОНОШЛОГОО 1. Өвчний түүх цуглуулж бодит үзлэг хийх 2. Өвчний эрт үед гарсан шарх ба тууралтаас шинжлэгдэхүүн авч бараан талбайд цайвар трепонем илрүүлэх 3. Ийлдэс судлалын шинжилгээ хийх
  • 7. Тэмбүүгээс хэрхэн урьдчилан сэргийлэх вэ? 1. Тохиолдлын бэлгийн хавьтлыг тэвчих /гэр бүлээс гадуур бэлгийн харьцаанаас зайлсхийх/ 2. Гэр бүлийн хосууд бие биедээ үнэнч байх /бэлгийн үнэнч нэг хавьтагчтай байх/ 3. Бэлгэвчийг зааврын дагуу зөв тогтмол хэрэглэх 4. Урьдчилан сэргийлэх үзлэг шинжилгээ, зөвлөгөөнд хамрагдах 5. БЗДХ-ын талаар мэдлэгтэй болох