усны хадгалах савны эрүүл ахуй
- 2. Тэмбүү өвчний эмнэл зүй, оношлогоо эмчилгээ
• Тэмбүү өвчин нь архаг даамжрах явцтай, цайвар
трепонем-аар үүсгэгддэг, хүний биеийн бүх эрхтэн
системийг /арьс, салст, дотор эрхтэн, мэдрэлийн
систем ба тулгуур хөдөлгөөний эрхтнүүд/ гэмтээдэг
урагт дамжин халдварлагддаг бэлгийн замын халдварт
өвчин юм.
Олон улсын өвчний ангилал
1. Тэмбүү өвчний 1-р үе
2. Тэмбүү өвчний 2-р үе
3. Тэмбүү өвчний 3-р үе
4. Далд хэлбэрийн тэмбүү өвчин
5. Төрөлхийн тэмбүү өвчин
- 3. Халдвар дамжих зам
1. Бэлгийн дамаар
2. Эхээс урагт
3. Цусаар
Нууц хугацаа:
Халдвар авснаас хойш дунджаар 3-4 долоо хоногийн
дараа анхны эмнэл зүйн шинж тэмдэг илэрнэ. Нууц
хугацаа зарим үед 10-15 долоо хоног хүртэл богиносох
буюу 108-109 хоног хүртэл хугацаатай уртасч болно.
- 4. .
Тэмбүүгийн халдвар
3-4 долоо хоног
1-р үеийн тэмбүү
6-7 долоо хоног
2-р үеийн тэмбүү
2-4 жил
Далд хэлбэрийн тэмбүү
70 % 30%
Амьдралын туршид халдвар 3-р үеийн тэмбүү
далд байдалд байх
- 5. Эмнэл зүй
• Нууц хугацааны дараа эмнэл зүйн анхны шинж
тэмдэг болох хатуу яр гарч дунджаар 6-7 хоног
үргэлжилнэ.
• Тэмбүү өвчний 1-р үед илрэх гол шинж тэмдэг.
1. Хатуу яр: халдвар орсон газарт зөв дугуй буюу
зуйван дугуй хэлбэртэй, хурц үрэвслийн шинжгүй,
орчныхоо эдээс тод зааглагдсан, махан улаан өнгийн,
гялалзсан, өвчин эмзэглэлгүй, хатуувтар мөгөөрслөг
тогтоцтой, цөөн тоотой шарх үүснэ.
2. Дагалдах бубон буюу хатуу ярны ойролцоох
тунгалгийн тогтолцоо томрох
3. Тунгалгийн судас үрэвсэх шинж нь хатуу яр,
тунгалгийн зангилаа хоёрын хооронд илрэнэ.
4. Үе шатанд нь тохирсон зөв эмчилгээ хийгээгүй
буюу огт эмчлээгүйгээс даамуирч дараагийнхаа үе
шатанд шилжинэ.
- 6. Далд хэлбэрийн тэмбүү
• Эмнэлзүйн шинж тэмдэг илрэхгүй зөвхөн ийлдэс судлалын урвал
эерэг байхыг далд хэлбэрийн тэмбүү гэнэ.
• Далд хэлбэрийн тэмбүү өвчнийг:
1. Эрт илэрсэн /Халдвар авснаас хойш 2 жилийн дотор/
2. Хожуу илэрсэн /2 жилээс дээш/ гэж ангилна.
ОНОШЛОГОО
1. Өвчний түүх цуглуулж бодит үзлэг хийх
2. Өвчний эрт үед гарсан шарх ба тууралтаас шинжлэгдэхүүн авч
бараан талбайд цайвар трепонем илрүүлэх
3. Ийлдэс судлалын шинжилгээ хийх
- 7. Тэмбүүгээс хэрхэн урьдчилан сэргийлэх вэ?
1. Тохиолдлын бэлгийн хавьтлыг тэвчих /гэр бүлээс
гадуур бэлгийн харьцаанаас зайлсхийх/
2. Гэр бүлийн хосууд бие биедээ үнэнч байх /бэлгийн
үнэнч нэг хавьтагчтай байх/
3. Бэлгэвчийг зааврын дагуу зөв тогтмол хэрэглэх
4. Урьдчилан сэргийлэх үзлэг шинжилгээ, зөвлөгөөнд
хамрагдах
5. БЗДХ-ын талаар мэдлэгтэй болох