Παρουσίαση στο 2ο Μαθητικό Συνέδριο, 25/06/2014 Τοπική Ιστορία «Ερευνώ και μελετώ το περιβάλλον που βρίσκεται το Σχολείο μου»

1. Πρόγραμμα Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης
Σχολικό Έτος: 2013 - 2014
56ο Γυμνάσιο Αθήνας
Συμμετέχοντες εκπαιδευτικοί:
•Λυκοκάπη Μαρία
•Μαναγλιώτου Σοφία
•Τεκάτογλου Δέσποινα
•Καραμπίνης Τάσος

2. Πώς εργαστήκαμε;

3. Εργαστήκαμε ...
Σε ομάδες, τα άτομα των οποίων μπορούσαν και να
μετακινηθούν στην πορεία των εργασιών

5. Περιληπτικά
Ασχοληθήκαμε με το τοπικό περιβάλλον -με μια ευρεία έννοια.
- Προσπαθήσαμε να παρακολουθήσουμε την τοπική εξέλιξη στη
διάρκεια του χρόνου μέσα από συνεντεύξεις ανθρώπων.
- Παρουσιάσαμε γνωστά κτίρια της περιοχής, κτίρια που
συνδέονται με την ιστορία της (ΘΩΝ, Φυλακές Αβέρωφ,
Προσφυγικά…).
- Πήραμε συνεντεύξεις από εργαζόμενους της περιοχής.
Επισκεφθήκαμε μέρη που έχουν αλλάξει στη διάρκεια του
χρόνου (ρέματα έχουν καλυφθεί από πλατείες, δρόμους,
κτίρια….).
- Πήγαμε σε ρέμα της Αθήνας και κάναμε έρευνα πεδίου.
- Γνωρίσαμε καλύτερα το χώρο στον οποίο ζούμε.

6. Τα θέματά μας
Κτίρια, Μετρό,
Δρόμοι
Πλατείες και
Άλση
(πνεύμονες
πρασίνου)
Τοπόσημα
της περιοχής,
ομάδες …
Ιστορικά
γεγονότα
Συνεντεύξεων
Λογοτεχνικών κειμένων σχετικών με την περιοχή
ΦωτογραφιώνΕπιμορφωτικών Σεμιναρίων
Προσέγγιση μέσω:

7. ΚΤΙΡΙΑ, ΜΕΤΡΟ, ΔΡΟΜΟΙ

8. Eρευνητικά ερωτήματα
Ποια είναι τα υψηλότερα κτίρια της περιοχής; (ποια σε όλον
τον κόσμο;)
Ποιοι σταθμοί Μετρό υπάρχουν στην περιοχή των
Αμπελοκήπων; (ιστορία του Μετρό στην Ελλάδα)
Πώς είναι οι δρόμοι γύρω από το σχολείο μας και από πού
πήραν την ονομασία τους;
Πώς επηρεάστηκε η περιοχή από τη Μικρασιατική
καταστροφή;
Τι αλλαγές έγιναν στην περιοχή που οφείλονται στα
γεγονότα του 1922;

9. Κτίρια
828 μ
Burj Khalifa, Dubai, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα
103 μ.
Πύργος Αθηνών (ψηλότερο κτίριο στα Βαλκάνια)
601 μ.
Abraj Al-Bait TowersΣαουδική Αραβία
68 μ.
Ξενοδοχείο President
(ψηλότερο ξενοδοχείο)65 μ.
Ξενοδοχείο Hilton
80 μ.
Πύργος Απόλλων
(ψηλότερη πολυκατοικία
στην Ελλάδα)
509 μ.
Taipei 101, Ταϊβάν
Άποψη από τον Πύργο Αθηνών

10. Ουρανοξύστες, πολυκατοικίες και
… προβληματισμοί (1/2)
Η γειτονιά μου έχει αλλάξει. Ο ορίζοντάς της έχει αρχίσει
να τετραγωνίζεται κι ο ουρανός να κόβεται φέτες. Ποιος
είπε ότι οι πολυκατοικίες εξουσιάζουν μόνο το χώμα που
πατάνε. Φανταστήκατε πόσο ορίζοντα δεσμεύει αυτό το
εκτόπλασμα που λέγεται Πύργος των Αθηνών;
Πέτρος Μανταίος «Ποδηλάτης με Βατραχοπέδιλα» -κάτοικος Αμπελοκήπων
Unforgettable day!!! My very first time on a skyscraper
— feeling excited
Μαθητής του 56 σχολιάζοντας τη βόλτα στην ταράτσα του ψηλότερου κτιρίου των Βαλκανίων
Οι άνθρωποι χάνονται μεταξύ τους άμα τους αποσπάσεις βίαια από το περιβάλλον
τους. Το ίδιο συμβαίνει όταν αποσπάσεις βίαια το περιβάλλον από τους ανθρώπους.
Η δεύτερη περίπτωση είναι χειρότερη, γιατί ένα περιβάλλον που παραμένει σε
περιμένει ενώ ένα σβησμένο περιβάλλον δεν περιμένει κανέναν.
Πέτρος Μανταίος «Ποδηλάτης με Βατραχοπέδιλα» -κάτοικος Αμπελοκήπων

11. Ουρανοξύστες, πολυκατοικίες και
… προβληματισμοί (2/2)
Συνέντευξη με τον κ. Β. Ιωάννου (παλιό κάτοικο της περιοχής)
Εσείς ποια εποχή θα προτιμούσατε;
Η τωρινή/ σύγχρονη εποχή είναι καλή αλλά θα έπρεπε να είναι πιο
«συντονισμένη». Αυτό που είναι άσχημο είναι ότι η Αθήνα έχει πάρα πολύ κόσμο.
Θα μπορούσαν να αναπτύξουν και άλλες πόλεις. Είναι κακή η τοποθέτηση του
κόσμου.
Τρώγατε ξύλο στο σχολείο τότε;
Στο σχολείο τρώγαμε ξύλο. Το ξύλο ήταν το φαΐ μας!
Πώς βλέπετε τις αλλαγές που έγιναν στην περιοχή των Αμπελοκήπων;
Η περιοχή των Αμπελοκήπων έχει αλλάξει τρομερά από την δεκαετία του 40-50.
Ανάλογα με το πώς το βλέπεις μπορείς να πεις ότι έχει αναβαθμιστεί ή
υποβαθμιστεί. Έχει αλλάξει ο τρόπος ζωής.

12. Μετρό
Μετρό Αμπελόκηποι
Μετρό
Πανόρμου
Μετρό Μέγαρο Μουσικής

13. Μετρό (ιστορία συρμών σε εικόνες)
Από τον ατμήλατο σιδηρόδρομο στους
σύγχρονους συρμούς

14. Κτηματολόγιο (1/2)!
1940
ρέματα, χωράφια, αλάνες,
χωματόδρομοι …
1953

15. Κτηματολόγιο (2/2)!
1959 2010

16. Δρόμοι
Ουρανοξύστες, πολυκατοικίες,
διώροφα, παλιά αρχοντικά,
εγκαταλειμμένα σπίτια, νοσοκομεία,
άλση, πλατείες, σχολεία …

17. Συνοικισμοί+ –Μετά το 1922
Συνοικισμός Κουντουριώτικα
Συνοικισμός Πανόρμου
Προσφυγικά από ψηλά
Προσφυγικά και ιστορία
Προσφυγικά
Το 1ο νοσοκομείο προσφύγων
λειτούργησε στους
Αμπελόκηπους το 1923 – το
μετέπειτα Ιπποκράτειο.

18. ΠΛΑΤΕΙΕΣ και ΑΛΣΗ

19. Eρευνητικά ερωτήματα
Ποιες είναι οι κυριότερες πλατείες της γειτονιάς μας;
Ποια είναι τα άλση της περιοχής μας;
Πώς ήταν και πώς είναι σήμερα οι πλατείες και τα άλση της
περιοχής μας;

20. Άλση
Άλσος Ευαγγελικής Σχολής, περισσότερο γνωστό ως το «άλσος της μιας νυκτός»
Άλσος της μιας νυκτός - λίγο μετά το 1939
Άλσος Χωροφυλακής

21. Πλατείες
•Αγίου Δημητρίου
•Αγίου Θωμά
•Ιπποκρατείου
•Λαμίας (ΕΠΟΝ)
•Κωστή Χαιροπούλου
•Μαβίλη
•Έλενας Βενιζέλου
•Ρώμης (Μ. Χατζηδάκι)
•Λακωνίας
•Σοφίας Βέμπο
•Απόλλωνος 11

22. Διάφορα
- Η πλατεία Λακωνίας διαμορφώθηκε μεταπολεμικά ύστερα από
μπάζωμα μεγάλου ρέματος που υπήρχε στην περιοχή
- Η οδός Μιχαλακοπούλου κάλυψε κομμάτι του ποταμού Ιλισού
ποταμού που περνούσε από την περιοχή μας
- Πολλά ρέματα μπαζώθηκαν στην περιοχή –όπως αυτό στη
συμβολή Κηφισίας και Αλεξάνδρας (πρώην κτήμα ΘΩΝ)
- Η σήραγγα του Αδριάνειου Υδραγωγείου περνούσε από την
πλατεία Αγίου Δημητρίου. Οι παλιοί κάτοικοι της περιοχής θυμούνται
ότι σε όλο το μήκος της Λ. Ριανκούρ υπήρχαν πηγαδάκια του
Υδραγωγείου.

23. ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΓΕΓΟΝΟΤΑ

24. Eρευνητικά ερωτήματα
Ποια σημαντικά ιστορικά γεγονότα έγιναν στην περιοχή μας;
Πού έγιναν τα γεγονότα που επηρέασαν την ιστορία της
πόλης;
Πώς ήταν και πώς είναι σήμερα οι περιοχές αυτές;

25. Η παράδοση της πόλης των Αθηνών (και του
Πειραιά) στους Γερμανούς – 27/04/1941 (1/2)
Κτίριο όπου υπογράφηκε η συνθήκη παράδοσης Αθήνας και Πειραιά στους Γερμανούς
(Κηφισίας 4)

26. Η παράδοση της πόλης των Αθηνών (και του
Πειραιά) στους Γερμανούς - 27/04/1941 (2/2)
Συνέντευξη με τον κ.
Α. Γλεντζάκη.
(Οι φωτογραφίες του
τραπεζιού είναι ευγενική
προσφορά της οικογένειας
Γλεντζάκη για την
πραγματοποίηση της
εργασίας μας)

27. Δολοφονία Ίωνα Δραγούμη (1/2)
Απόπειρα δολοφονίας Βενιζέλου στο Παρίσι
Εδώ εκτελέστηκε ο Δραγούμης
31 Ιουλίου 1920

28. Δολοφονία Ίωνα Δραγούμη (2/2)
Κηφισίας και
Αλεξάνδρας
(ΘΩΝ)
Μνημείο Ίωνα
Δραγούμη 2014
Μνημείο Ίωνα
Δραγούμη ένα έτος μετά
την ανέγερση της
αναμνηστικής στήλης
γκρεμισμένη από τους
πολιτικούς του
αντιπάλους

29. Ίδρυση ΕΠΟΝ
Το σπίτι της ΕΠΟΝ
(Ενιαία Πανελλαδική
Οργάνωση Νέων )
Ίδρυση ΕΠΟΝ:
23 Φλεβάρη 1943
Υπογραφή καταστατικού
Μια κρύπτη στην κουζίνα που
έσωσε πολλούς αντιστασιακούς
από τους Γερμανούς

30. ΤΟΠΟΣΗΜΑ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ +
ΘΩΝ
Άγιος Νικόλαος
Προσφυγικά
Φυλακές Αβέρωφ
Το 1ο περίπτερο
«πολυκατάστημα»,
24ωρου βάσεως ανοικτό
με ξένο τύπο, της
περιοχής μας
Α.Ο. Πέρα Κλουμπ

31. Eρευνητικά ερωτήματα
Ποια είναι τα σημαντικότερα τοπόσημα της περιοχής μας;
Πώς έχουν συνδεθεί με την τοπική μας ιστορία;
Πού βρίσκονται;
Ποια σημαντικά κτίρια δεν υπάρχουν πια;
Ποια κτίσματα, χαρακτηριστικά της περιοχής, δεν υπάρχουν
πια;

32. Προσφυγικά
•Οι προσφυγικοί συνοικισμοί των Αμπελοκήπων στέγασαν την
πρώτη και τη δεύτερη γενιά των προσφύγων, στέγασαν την
προσπάθεια για επιβίωση και τους αγώνες τους για καλύτερη
ζωή. Μέχρι και σήμερα ζουν στις προσφυγικές πολυκατοικίες
απόγονοι μικρασιατών προσφύγων.
•Το συγκρότημα των προσφυγικών πολυκατοικιών στη Λεωφόρο
Αλεξάνδρας κηρύχτηκε με απόφαση του Υπουργού Πολιτισμού
ιστορικό διατηρητέο μνημείο, επειδή, όπως αναφέρεται στην
υπουργική απόφαση, ‘’…αποτελούν κτίρια με ιδιαίτερη κοινωνική
και ιστορική σημασία’’.
Επίσης, αποτελούν αντιπροσωπευτικό δείγμα της Μοντέρνας
Αρχιτεκτονικής της Σχολής Bauhaus (Μπάουχαους) –απλές
γεωμετρικές μορφές σε συνδυασμό με σύγχρονα υλικά.

33. Προσφυγικά –Φωτο (1/2)

34. Προσφυγικά –
Συνέντευξη
Φωτο (2/2)
Δ. Ευταξιόπουλος: το εξωτερικό δεν έχει καμία σχέση
με το εσωτερικό

35. Κτήμα και έπαυλη ΘΩΝ (1/2)
• Περιοχή που βρισκόταν στη συμβολή Λ.
Αλεξάνδρας και Κηφισίας.
• Πήρε το όνομά της από το μεγάλο κτήμα
του Νικολάου Θων.
• Μέσα στο κτήμα υπήρχε η έπαυλή του που
ανατινάχθηκε στα Δεκεμβριανά γεγονότα του 1944.
• Σήμερα το μοναδικό κτίσμα που σώθηκε αλλά
βρίσκεται σε πολύ κακή κατάσταση είναι ο ναΐσκος
του Αγίου Νικολάου.
• Το κτήμα Θων σήμερα έχει αντικατασταθεί από
διάφορα καταστήματα.

36. Κτήμα και έπαυλη ΘΩΝ (2/2)
Έπαυλη ΘΩΝ
Νικόλαος ΘΩΝ
Μπυραρία
Θεραπευτήριο
Λειτούργησε ως:
•Αρχές 20ου αιώνα: Μπυραρία
•1918: Έδρα του τάγματος ασφαλείας του Π.
Γύπαρη και Φυλακή
•1930+:Κλινική
•1932+: Θεραπευτήριο
•1946+: συγκρότημα πολλών καταστημάτων
Στη θέση του
δημιουργήθη
καν χώροι
για
καταστήματα

37. Εκκλησάκι Αγίου Νικολάου (1/2)
• Χτίστηκε περί το1900
• Βρίσκεται στη συμβολή Κηφισίας και Αλεξάνδρας
• Είναι ένα περίκεντρο νεοκλασικό εκκλησάκι με
ημισφαιρικό θόλο
• Είναι έργο του αρχιτέκτονα Ernst Ziller
• Έχει χαρακτηριστεί διατηρητέο μνημείο και έργο
τέχνης
• Παραμένει κλειστό χωρίς φροντίδα
• Περιμένει τους υπευθύνους να το προσέξουν
πριν να είναι αργά

38. Εκκλησάκι Αγίου Νικολάου (2/2)
Το εκκλησάκι ρημάζει …
Μέλη της
φωτογραφικής
ομάδας

39. Φυλακές Αβέρωφ (1/2)
• Το κτίσμα ολοκληρώθηκε το 1896, μετά από δωρεά του
εθνικού ευεργέτη Γεωργίου Αβέρωφ.
• Ήταν κατασκευασμένο από πελεκητή πέτρα.
• Από το 1916 χρησιμοποιείται ως φυλακή πολιτικών και
στρατιωτικών κρατουμένων
• Από το 1945 η χρήση τους περιορίστηκε σε πολιτικούς
κρατούμενους
• Γκρεμίστηκε το 1972
• Στη θέση τους οικοδομήθηκε το
Δικαστικό Μέγαρο (Λ. Αλεξάνδρας 121)

40. Φυλακές Αβέρωφ (2/2)
Φωτογραφία των Φυλακών Αβέρωφ
όπου γίνεται αναφορά στην κατεδάφισή
τους και στην ανέγερση του
«Παλατιού Δικαιοσύνης» (Δικαστικό
Μέγαρο) (21/01/1971)
Φυλακές Αβέρωφ στον … χρόνο
(Αρχές 20ου αιώνα)
• Τουρκοβούνια άχτιστα
• Λ. Αλεξάνδρας χωματόδρομος

41. Α.Ο. ΠΕΡΑ Αμπελοκήπων Αθήνας
-Δεκαετία 1880: Ίδρυση του Πέρα Κλουμπ στην
Κωνσταντινούπολη με Έλληνες παίκτες και παράγοντες
-1921-1922: Πρωτάθλημα Τουρκίας
Μικρασιατική καταστροφή – Πρόσφυγες
-1924. Ίδρυση της ομάδας στους Αμπελόκηπους
Αθήνας. Η ομάδα δημιουργήθηκε από τους
Μικρασιάτες πρόσφυγες που κατοίκησαν απέναντι από
τον Ερυθρό Σταυρό όπου υπήρχαν οι παράγκες της
Πανόρμου κλπ

42. Α.Ο. ΠΕΡΑ Αμπελοκήπων Αθήνας
Ο Α.Ο. Πέρα Κλουμπ διαθέτει ποδοσφαιρικές ακαδημίες και είναι μόνο
ποδοσφαιρικός σύλλογος.
Α.Ο. Πέρα Κλουμπ
Αμπελοκήπων Αθήνας
Λαρίσης 42

43. Το 1ο περίπτερο, όλο το 24ωρο
«πολυκατάστημα», με ξένο τύπο
Από τον
προηγούμενο μήνα,
θα το βλέπουμε μόνο
μέσα από τα
googlemaps 
(Κηφισίας 2)

44. Ρέμα της «Πικροδάφνης»
(επίσκεψη πεδίου)
Τι θα κερδίζαμε αν διατηρούσαμε ανοικτά και καθαρά τα ρέματα της περιοχής μας που
μπαζώθηκαν;
• Περισσότερο οξυγόνο
• Μεγαλύτερη δροσιά το καλοκαίρι
•Λιγότερες πλημμύρες το χειμώνα
• Καταφύγιο πολλών ειδών της πανίδας μιας περιοχής
• Ομορφότερο περιβάλλον
• Χώρους αναψυχής

45. ΣυντακτικήΟμάδαΕργαστηρίουΠληροφορικής
Συμμετέχοντες
Αρχισυντάκτης Χότζα Νατάσσα
Γραμματέας Τσιάβο Ελένη
Μέλη Αγραπιδάκη Κωνσταντίνα
Μέλη Κάιδου Σοφία
Μέλη Καραπάνου Σταυρούλα
Μέλη Κατσαρού Βάνα
Μέλη Μουτάφη Κατερίνα
Μέλη Μπιτσελασβίλι Ταμάρα
Μέλη Νάτση Ράφι
Μέλη Νικολαϊδης Δημήτρης
Μέλη Παναγιώτου Σάρα
Μέλη Πάνος Έρικα
Μέλη Σατίεβ Βίλη
Μέλη Σινγκ Σιμράν
Μέλη Σκεύη Στέλλα
Μέλη Σολιμάν Χέρα
Μέλη Σόρι Ρέντι
Μέλη Φέστα Αλεξία
ΦωτογραφικήΟμάδα
Εργαστηρίου
Πληροφορικής
Καχουασβίλι Μιράντα
Μπαλάλλο Κατερίνα- Μέη
Μπαλίου Ελεάννα
Μπαλίου Ναταλία
Ντακιζόν Μαίρη Γκρέις
Παλακπάκ Μαρία-Τσάριτυ
Πάνου Έρικα
Πάνος Αγγελική
Πρωταγωνιστές και Συμμετέχοντες
ΠεριβαλλοντικόΠρόγραμμα:
«ΕρευνώκαιμελετώτοπεριβάλλονπουβρίσκεταιτοΣχολείομου»
Αγραπιδάκη Κωνσταντίνα
Κάιδου Σοφία
Κατσαρού Βάνα
Καχουασβίλι Μιράντα
Κιάμο Λόρι
Κλαούντια Λάνα
Λαχανά Αναστασία
Λαχανάς Αλέξανδρος,
Μουτάφη Κατερίνα
Μπαλάλλο Κατερίνα- Μέη
Μπαλίου Ελεάννα
Μπαλίου Ναταλία
Μπιτσελασβίλι Ταμάρα
Νικολαΐδης Δημήτρης
Ντακιζόν Μαίρη Γκρέις
Παλακπάκ Μαρία-Τσάριτυ
Παναγιώτη Σάρρα
Πάνου Αγγελική
Σάλα Έρικα
Σατίεβ Βίλη
Σινγκ Σιμράν
Σκεύη Στέλλα
Σολιμάν Χέρα
Σόρι Ρέντι
Τσιάβο Ελένη
Χότζα Νατάσσα

46. Παρουσιάσεις στο «σύννεφο»
Σε μορφή νοητικού χάρτη
Σε μορφή υπερσυνδέσεων

47. Σας ευχαριστούμε θερμά για
την προσοχή σας !
(Επιλογή διαφανειών από εργασίες που πραγματοποιήθηκαν
στο πλαίσιο του προγράμματος)
56ο Γυμνάσιο Αθήνας
2013-2014