1. საგანი: ქართული ლიტერატურა ავტორი: ლეილა კვანტალიანი თარიღი18.11.09 სამიზნე ჯგუფი: მე-10 საჯარო სკოლა მე-9 კლასი

2. მიზანი:მცირე გამოკვლევა რუსთველის ვინაობის შესახებ. რუსთველის პორტრეტი იერუსალიმის ჯვრის მონასტრის ფრესკა.

3. წყარო 1. «ვეფხისტყაოსანი», მე-4,მე-7, მე-8, და 1669-ე სტროფები» 4. «თამარს ვაქებდეთ მეფესა სისხლისა ცრემლდათხეული, თქვენი ქებანი ვისნი მე არ-ავად გამორჩეული . მელნად ვიხმარე გიშრის ტბა კალმად მე ნა რხეული, ვინცა ისმინოს, დაესვას ლახვარი გულსა ხეული.» 7. «დავჯე, რუსთველმან გავლექსე, მისთვის გულ-ლახვარ-სობილი, აქამდის ამბად ნათქვამი, აწ მარგალიტი წყობილი.» 8 . «მე, რუსთველი, ხელობითა ვიქმნ საქმესა ამა დარი: ვის მორჩილობს ჯარი სპათა, მისთვის ვხელობ, მისთვის მკვდარი; დავუძლურდი, მიჯნურთთვის კვლა წამალი არსით არი: ანუ მომცეს განკურნება, ანუ მიწა მე სამარი.» 1669. « ამირან დარეჯანის ძე მოსეს უქია ხონელსა, აბდულ- მესია-შავთელსა, ლექსი მას უქეს რომელსა, დილარგეთ — სარგის თმოგველსა, მას ენდა-დაუშრომელსა, ტარიელ — მისსა რუსთველსა, მისთვის ცრემლ - შეუშრობელსა.»

4. წყარო 2 ,,ვწერ ვინმე მესხი მელექსე, მე რუსთველისად მაისა» - არ უნდა იყოს თავად რუსთველის დაწერილი, სავარაუდოდ, მესხი პოეტი ან შოთას მდივანი, რომელსაც გადაუწერია პოემა.ციტატის განმარტება – მე, ვინმე მესი მელექსე , ამას ვწერ რუსთველის მსგავსად.» კ.კეკელიძე ძველი ქართული ლიტერატულის ისტორია

5. წყარო 3 ,,ტრადიცის მიხედვით, ,,ვეფხის ტყაოსანი» გავრცელებული ყოფილა მესეთში, მეს მელექსეებს დაუწერიათ პოემის გაგრძელებები. უძველესი წერილობითი ნაწყვეტი პოემიდან აღმოჩდა მესხეთსში – ვანის ქვაბების კედლის წარწერაში. სახელი შოთა გავრცელებული ყოფილა მესხეთის ფეოდალთა წრეებში, ამაზე მეტყველებს აძიკვის წარწერა, სადაც მეს დიდებულებთან, თორელებთან ერთად, მოხსენებულია ამავე გვარის წარმომადგენელი შოთა.» ს. ცაიშვილი, ,,შოთა და მისი პოემა»

6. წყარო 4. იერუსალიმის ჯვრის მონასტრის სვეტის წარწერა: ,,ამის დამხატავს შოთაი შეუნდობს ღმერთმა ამინ რუსთაველს,,.

7. წყარო 5. ,, საქართველოში ორი რუსტავია, ერთი მესეთში მდებარეობდა, მეორე კი – ქალაქ თბილისის მახლობად. პოეტი თბილისის მახლობელი რუსთავიდან უნდა იყოს, რადგანაც ეს ქალაქი ძალიან იყო დაწინაურებული XI-XII საუკუნებში და მნიშვნელოვან როლს ასრულებდა ქვეყნის პოლიტიკურ ცხოვრებაში. მესეთის რუსთავი კი არასოდეს არ იყო გამორჩეული ქვეყნის ცხოვრებაში.,, კ. კეკელიძე, ძველი ქართული ლიტერატულის ისტორია

8. წყარო 6 [იერუსალიმის] ,,ჯვრის მონასტერი დაძველებულა და გუმბათს ქვევით სვეტი გაუახლებია და დაუხატვინებია შოთას რუსთაველს, მეჭურჭლეთუცესს,თვითონაც შიგ ხატია მოხუცებული...» ტ. გაბაშვილი, ,,მიმოსვლა»

9. წყარო 7 ,, რუსთაველს დაუფინანსებია პალესტინის ჯვრის მონასტრის რესტავრაცია და მოუხატვინაბია მთავარი ეკლესია, რის გამოც ერთ – ერთ სვეტზე გამოსახულია მისი ფრესკა შუა საუკუნების ქართველი დიდებულის ტანსაცმლით იგი მუხლმოყრილია ცნობილი საეკლესიო მამების – მაქსიმე აღმსარებლისა და იოანე დამასკელის წინაშე, ხელები ზემოთ აქვს აპყრობილი. ეს პორტრეტი შესრულებული უნდა იყოს XIII საუკუნეში. რუსთაველი ჯვრის მონასტრის მოსახსენიებელ წიგნშიც შეუყვანიათ.» ნ. შოშიაშვილი,ჟურნალი ,,მნათობი»

10. წყარო 8 ,,ქვაბისხევის მონასტერში არმოჩნდა XII საუკუნის ფრესკა,რომელზეც გამოსახულია ჯაბუკი ფეოდალი შოთა და დედამისია.ეს მონასტერი თორელთა საგავრეულო კუთვნილება იყო. ამ ჯაბუკ ფეოდალში შეიძლება შევიცნოთ პოეტი შოთა. ,, ს. ცაიშვილი, ჟურნალი ,,მნათობი,,

11. წყარო 9 ,,1190-იანი წლებში თამარის კარზე დაულოცავთ დიდგვაროვანი ჯიაბერი თორელის ძენი, რომელთაგან ერთ-ერთს შოთა რქმევია , ამ სდროს ის 25-30 წლის უნდა ყოფილიყო, ესეიგი, დაბადებული 1160-1165 წლებში. შოთა თამარზე 6 წლით უფროსი იყო,როგორც ტარიელი - ნესტანზე პ. ინგოროყვა ,,რუსთველიანა,,

12. წყარო 10 ,,შოთა თორელი იყო, რადგანაც თამარის ეპოქაში მეჭურჭლეთუხუცესობა თორელების საგვარეულოს ეჭირა. შესაძლოა, შოთა თორელმა, შემდგომში მეჭურჭლეთუხუცესმა, რუსთველობა მიიღო თორშივე შემავალი რუსთავისაგან, რომელიც მას, ალბათ,სამამულედ ებოძა.,, ს.კაკაბაძე

13. წყარო 11 ,,რუსთავლებად იწოდებოდნენ რუსთავის ეპისკოპოსები ან ქალაქ რუსთავის მფლობელი ფეოდალები.ჩვენს ხელთა არსებულ საისტორიო წყაროებში ცნობილია ორი რუსთველი - ეპისკოპოსი ესპანოზი და შოთა.ჯვრის მონასტრის კედელზე გამოსახვის გამო შეიძლება ვივარაუდოთ, რომ შოთა სასულიერო პირი იქნებოდა, მაგარ მეორე მხრივ, პოეტი ვერ იქნებოდა სასულიერო პირი, რადგანაც სვეტზე შოთა გამოსახულია საერო პირებთან – გრიგოლ დრანდელთან, თეოდორე მანგელელთან და ნიკოფორე ჩოლოყაშვილთან,ერთად.,, ნ.შოშიაშვილი, ჟურნალი ,,მნათობი,,

14. რუსთაველის ვინაობის მცირე გამოკვლევის გეგმა: 1. როგორ და სად არის ნაწარმოებში მოხსენიებული მისი ავტორი. 2. რამდენი ვარაუდი არსებობს ავტორის ვინაობაზე. 3. რას ნიშნავს «რუსთაველი» 4. რა ერქვა პოეტს? 5. როდის მოღვაწეობდა და რას საქმიანობდა? 6. რომელი ფრესკის მიხედვით ვსაუბრობთ პოეტზე?