Η εκπαιδευτική αξία του παιχνιδιού στο νηπιαγωγείο

1. Η Ε Κ Π Α Ι Δ Ε Υ Τ Ι Κ Ή Α Ξ Ί Α Τ Ο Υ
Π Α Ι Χ Ν Ι Δ Ι Ο Ύ
Ελένη Τσεκέ
Αγαθή Κώτη
1
4
/
6
/
2
0
2
2

2. Π Α Ι Χ Ν Ί Δ Ι = Τ Ο Ε Π Ι Κ Ο Ι Ν Ω Ν Ι Α Κ Ό Μ Έ Σ Ο Π Α Ι Δ Ι Ο Ύ
- Δ Α Σ Κ Ά Λ Ο Υ
- Το παιχνίδι είναι μια φυσική διαδικασία για την ανάπτυξη του παιδιού, η σχέση παιδιού
και παιχνιδιού είναι αμφίδρομη: όσο το παιδί παίζει αναπτύσσεται συνεχώς και μέσα
από αυτή την ανάπτυξη μπορεί στην συνέχεια να βελτιώσει το ίδιο το παιχνίδι του.
Αυτό προβάλλεται μέσω διάφορων οργανισμών που αφορούν την εκπαίδευση των
παιδιών καθώς και μέσα από τα προγράμματα που διοργανώνουν προς τον σκοπό
αυτό. Αναμφισβήτητα το παιχνίδι είναι ένας παράγοντας που βελτιώνει την
συναισθηματική και κοινωνική φύση των παιδιών. Έτσι προκύπτουν και οι οδηγίες της
Διεθνούς Ένωσης για την Εκπαίδευση των Μικρών Παιδιών που προωθούν αυτού
του είδους την καλλιέργεια.
- Το παιχνίδι διαφορετικά μεταφράζεται και ως ο τρόπος του εκπαιδευτικού να
μεταδώσει στα νήπια απλά και κατανοητά πράγματα με σχετικά εύκολο και ευχάριστο
τρόπο. Είναι γνωστό εξάλλου ότι τα παιδιά σε αυτήν την ηλικία δεν έχουν αναπτυχθεί
νοητικά στο έπακρο και οποιαδήποτε άλλη τεχνική μάλλον δε θα ήταν και τόσο
επιτυχής.
- Έτσι εμφανίζεται το παιχνίδι το οποίο βελτιώνει δημιουργικά την επικοινωνία παιδιού
δασκάλου και καθιστά πιο αποτελεσματική την πρόσληψη διάφορων εννοιών που με
2
4
/
6
/
2
0
2
2

3. ΤΑ Ο Φ Έ Λ Η Τ Ο Υ Π Α Ι Χ Ν Ι Δ Ι Ο Ύ Γ Ι Α
ΤΑ Π Α Ι Δ Ι Ά
3
4
/
6
/
2
0
2
2

4. 1.Ανάπτυξη
γνωστικών
και
νοητικών
δεξιοτήτων
2.Ανάπτυξη
κοινωνικών
δεξιοτήτων .
5. επίτευξη
στόχων
6. Διατήρηση
συγέντρωσης
3.Συναισθη
ματική
ανάπτυξη
4. Σωματικ
ή
ανάπτυξη
7. Πειραματισμός
8. Υπακοή σε κανόνες
9. Εξάσκηση και ανάδειξη
κρυφών ταλέντων και κλίσεων
- Με το παιχνίδι τα παιδιά κοινωνικοποιούνται, μαθαίνουν
να συνεργάζονται, να επικοινωνούν να σέβονται και να
αγαπούν. Εντάσσονται στις πρώτες ομάδες και αυτή η
αλληλεπίδραση τα βοηθά να δομήσουν την αυτοεκτίμηση
τους και να σκιαγραφήσουν ένα μέρος του εαυτού τους.
4
4
/
6
/
2
0
2
2

5. Π Ι Ο Σ Υ Γ Κ Ε Κ Ρ Ι Μ Έ Ν Α Τ Ο Π Α Ι Χ Ν Ί Δ Ι
Ε Π Ι Τ Ρ Έ Π Ε Ι Σ ΤΑ Π Α Ι Δ Ι Ά :
1. Να αντιλαμβάνονται τον κόσμο και
την θέση τους μέσα σε αυτόν.
6.Να αποκτήσουν εμπειρίες
2.Να κοινωνικοποιηθούν και να
επικοινωνήσουν μεταξύ τους.
7.Να μάθουν πολύπλοκες έννοιες
3.Να εξασκούν τις ικανότητες τους με
αυτονομία.
8.Να αναλάβουν ευθύνες
4.Να αλληλοεπιδράσουν και να αναπτύξουν
την κριτική τους σκέψη.
9.Να ελέγχουν τις συναισθηματικές τους
εκρήξεις (κυρίως σε ομαδικά παιχνίδια )
5.Να αναπτυχθούν συναισθηματικά εφόσον
εκπληρώνονται επιθυμίες τους.
10.Να έρθουν αντιμέτωπα με αγχωτικές
καταστάσεις και να επιδιώξουν την λύση
τους.
5
4
/
6
/
2
0
2
2

6. Θ Ε Ω Ρ Ί Ε Σ Γ Ι Α Τ Η Σ Η Μ Α Σ Ί Α Τ Ο Υ Π Α Ι Χ Ν Ι Δ Ι Ο Ύ
1 / 2
-Ο Bruner (1972) αναφέρει ότι μέσω
των παιχνιδιών τα παιδιά εξελίσσονται
γνωστικά , καλλιεργώντας τη
δημιουργικότητα τους και βοηθώντας
στην επίλυση προβλημάτων.
- Ο Freud (1924) πρόταξε τη
θεραπευτική αξία του παιχνιδιού
προσδιορίζοντας μέσα από τη θεωρία
του για το συμβολικό παιχνίδι ότι
αποτελεί έκφραση του εγώ του παιδιού,
μέσω του οποίου επαναλαμβάνει
ανώδυνα παρελθούσες τραυματικές
εμπειρίες επιτρέποντας στον εαυτό του
να αισθανθεί κυρίαρχος του συμβάντος.
6
4
/
6
/
2
0
2
2

7. Θ Ε Ω Ρ Ί Ε Σ Γ Ι Α Τ Η Σ Η Μ Α Σ Ί Α
Τ Ο Υ Π Α Ι Χ Ν Ι Δ Ι Ο Ύ 2 / 2
7
4
/
6
/
2
0
2
2
- Ο Debesse (1903), τονίζει ότι μέσα από το
παιχνίδι τα παιδιά αναπτύσσουν τις αισθήσεις
τους , τις δεξιοτεχνίες του χεριού και των λοιπών
κινητικών ικανοτήτων τους, οι οποίες
συμβάλλουν και στη γλωσσική ανάπτυξη.
-Για τον Huizinga (1872) το παιχνίδι είναι η ρίζα
όλων των εκδηλώσεων του ανθρώπου
(πολιτισμός, θρησκεία).
--Σύμφωνα με τον Slavin (1950) το παιχνίδι
προετοιμάζει τα παιδιά για τον κόσμο των
ενηλίκων, κάτι το οποίο είναι ιδιαίτερα σημαντικό
, αφού μέσα από το παιχνίδι το παιδί εξασκείται
σε βασικές ικανότητες επιβίωσης όπως η
διαπραγμάτευση και ο συμβιβασμός.

8. Τ Ύ Π Ο Ι Π Α Ι Χ Ν Ι Δ Ι Ώ Ν
8
4
/
6
/
2
0
2
2

9. Α. ΝΟΗΤΙΚΟ ΠΑΙΧΝΙΔΙ
Περιλαμβάνει δραστηριότητες πειραματισμού, εξερεύνησης, λύσης προβλήματος, αναπαραστάσεις, μίμηση
και δημιουργικές δραστηριότητες που προάγουν τις πνευματικές λειτουργίες πχ. τη συγκέντρωση, την
προσοχή, τη μνήμη, την κρίση, την περιέργεια, τον προβληματισμό, την πρόβλεψη, τη λογική αιτιολόγηση,
τη συμπερασματική σκέψη, τη φαντασία και τη δημιουργικότητα. Το νοητικό παιχνίδι προετοιμάζει τα παιδιά
να παίρνουν αποφάσεις, να αποκτούν επίγνωση της δικής τους θέσης και των άλλων, αλλά και να υπακούν
σε κανόνες ως ένδειξη σεβασμού. Αυτά επιτυγχάνονται μέσα από παιχνίδια όπως είναι το κουκλοθέατρο, το
θεατρικό παιχνίδι, η απόδοση ρόλων στο κουκλόσπιτο, ή τέλος η μαγειρική.
Β. ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΚΑΙ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΙΚΟ ΠΑΙΧΝΙΔΙ
Πρόκειται για το παιχνίδι που γίνεται ανάμεσα σε μια ομάδα και που συχνά χρειάζεται επικοινωνία,
συνεργασία και αλληλεπίδραση. Έτσι τα παιδιά μαθαίνουν την έννοια της φιλίας, του σεβασμού, της
αλληλοβοήθειας, της αλληλεγγύης και την αξία του να μοιράζονται. Πρόκειται για στοιχεία πολύ σημαντικά
που διαμορφώνουν τον χαρακτήρα του παιδιού και αποτελούν την βάση για την μετέπειτα εκπαίδευση που
θα λάβει. Επίσης γίνεται με αυτό τον τρόπο πρόληψη και εν τέλει εξάληψη κάθε επιθετικής συμπεριφοράς.
9
4
/
6
/
2
0
2
2

10. Γ. ΦΥΣΙΚΟ Η ΚΙΝΗΤΙΚΟ ΠΑΙΧΝΙΔΙ
10
4
/
6
/
2
0
2
2
Περιλαμβάνει όλα εκείνα τα παιχνίδια με κινήσεις είτε μεγάλες είτε μικρές, καθώς και δραστηριότητες
χειρισμού αντικειμένων όπως είναι η πλαστελίνη, ο πηλός , η άμμος ή τα παιχνίδια
συναρμολόγησης όπως τα παζλ. Πρόκειται για δημιουργικές δραστηριότητες που χωρίζονται όμως
και σε αυτές που πραγματοποιούνται σε εξωτερικούς χώρους σε πιο προχωρημένη ηλικία (π.χ.
αναρρίχηση). Σε κάθε περίπτωση όμως το κινητικό παιχνίδι προάγει την φυσική και ομαλή
ανάπτυξη των παιδιών. Ακόμα προωθεί τον έλεγχο και τον συντονισμών των κινήσεων ενώ τέλος
καλλιεργεί την αντίληψη του χώρου, των αντικειμένων καθώς και της θέσης τους.

11. Π Α Ι Χ Ν Ί Δ Ι Α Π Ο Υ Α Ν Α Π Τ Ύ Σ Σ Ο Υ Ν Τ Ι Σ Ν Ο Η Τ Ι Κ Έ Σ
Ι Κ Α Ν Ό Τ Η Τ Ε Σ Τ Ο Υ Π Α Ι Δ Ι Ο Ύ Κ Α Ι Τ Α Έ Χ Ο Υ Μ Ε Σ Π Ί Τ Ι
Μ Α Σ
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
Δεν
απάντησαν
Δεν
γνωρίζουν
Γνωρίζουν
Γονείς Εκπαιδευτικοί
11
4
/
6
/
2
0
2
2

12. Π Α Ι Χ Ν Ί Δ Ι - Έ Ν Α
Ε Π Ι Κ Ο Ι Ν Ω Ν Ι Α Κ Ο
Μ Ε Σ Ο
Παιχνίδι. Μέσο ανάπτυξης και μάθησης (paidiatros.com)
-
https://www.researchgate.net/publication/262559913_O_rol
os_tou_paichnidiou_ste_mathematike_ekpaideuse_antago
nistikes_staseis_kai_pseudaisthese_omothymias_Paidago
gike_Epitheorese
-Τα οφέλη του παιχνιδιού για το παιδί | schooltime.gr
- https://www.schooltime.gr/2016/03/31/ta-ofeli-tou-
paixnidiou-gia-to-paidi/
12
4
/
6
/
2
0
2
2
ΠΗΓΕΣ: