SlideShare a Scribd company logo
साहित्य संज्ञा
साहित्याचे वर्गीकरण
लाललत्य साहित्य आणण शास्त्रीय साहित्य
साहित्याच्या व्याख्या
•संस्त्कृ त साहित्य अभ्यासकांच्या व्याख्या
भामि : शब्द आणण अर्थ यांचे सिीतत्व म्िणजे काव्य
जर्गनार् : रमणीय अर्ाथचे प्रततपादन करणारे शब्दार्थ म्िणजे काव्य
ववद्यानार् : शब्दार्थ म्िणजे काव्याची मूती
साहित्याच्या व्याख्या
•पाश्चात्य साहित्य अभ्यासकांच्या व्याख्या
कोलरीज : The best word in the best order
वर्थस्त्वर्थ : Poetry is the Spontaneous overflow of powerful feelings…
अनोल्र् : Poetry is the criticism of life
साहित्यातील वास्त्तव आणण कल्ल्पत
 लललत साहित्यातून व्यक्त िोणारे अनुभवाचे ववशेष
• संवेदनात्मकता
• भावनात्मकता
• वैचाररकता
• सेंहियत्व
• सूचकता
• ववलशष्ट आणण ववश्वात्मकता
साहित्याचे प्रयोजन म्िणजे काय
• लेखक
• साहित्यकृ ती
• रलसक
 प्रयोजन आणण पररणाम यातील भेद
 मम्मटाने सांगर्गतलेली साहित्याची प्रयोजने
• यशप्राप्ती
• अर्थलाभ
• व्यविारज्ञान
• अशुभतनवारण
• उच्चकोटीचा आनंद
• कान्तासलमत उपदेश
 मित्त्वाची साहित्य प्रयोजने
• पलायनवाद
• इच्छापुरती / स्त्वप्नरंजन
• ल्जज्ञासापुती
• उद्बोधन
• आत्माववष्कार
• परतत्वस्त्पशथ
• अनुभवववश्वाची समृद्धी
• मनोरंजन
• प्रचार
• ववरेचन
• स्त्वरूपतनष्ठा
साहित्याचे स्वरूप व प्रयोजने

More Related Content

What's hot

ทำวัตรเช้า แปล powerpoint 81 หน้า.pdf
ทำวัตรเช้า แปล powerpoint 81 หน้า.pdfทำวัตรเช้า แปล powerpoint 81 หน้า.pdf
ทำวัตรเช้า แปล powerpoint 81 หน้า.pdf
Totsaporn Inthanin
 
บทที่ ๒ ศาสนาโบราณ
บทที่ ๒ ศาสนาโบราณบทที่ ๒ ศาสนาโบราณ
บทที่ ๒ ศาสนาโบราณ
Gawewat Dechaapinun
 
พระไตรปิฎก
พระไตรปิฎกพระไตรปิฎก
พระไตรปิฎก
พัน พัน
 
الحروف المقطعة "الم" وأسرارها العددية
الحروف المقطعة "الم" وأسرارها العدديةالحروف المقطعة "الم" وأسرارها العددية
الحروف المقطعة "الم" وأسرارها العددية
F El Mohdar
 
บทที่ 6 นิพพาน
บทที่ 6 นิพพานบทที่ 6 นิพพาน
บทที่ 6 นิพพานOnpa Akaradech
 
335เข้าใจในมิตร(มิตรแท้ มิตรเทียม)
335เข้าใจในมิตร(มิตรแท้ มิตรเทียม)335เข้าใจในมิตร(มิตรแท้ มิตรเทียม)
335เข้าใจในมิตร(มิตรแท้ มิตรเทียม)
niralai
 
338มารยาทไทย
338มารยาทไทย338มารยาทไทย
338มารยาทไทย
niralai
 
ปัญหาเฉลย-นักธรรมชั้นตรี (ปี 2549 - 2564).pdf
ปัญหาเฉลย-นักธรรมชั้นตรี (ปี 2549 - 2564).pdfปัญหาเฉลย-นักธรรมชั้นตรี (ปี 2549 - 2564).pdf
ปัญหาเฉลย-นักธรรมชั้นตรี (ปี 2549 - 2564).pdf
สุเมธี​​​​ ตี่พนมโอรัล / សុមេធី ទីភ្នំឱរ៉ាល់ (Sumedhi TyPhnomAoral)
 
บทที่ 2 นามศัพท์
บทที่ 2 นามศัพท์บทที่ 2 นามศัพท์
บทที่ 2 นามศัพท์
Gawewat Dechaapinun
 
Handbook medical conversation english chinese
Handbook medical conversation english chineseHandbook medical conversation english chinese
Handbook medical conversation english chinese
Utai Sukviwatsirikul
 
คู่มือพระวิทยากรค่ายคุณธรรม ฉบับสมบูรณ์
คู่มือพระวิทยากรค่ายคุณธรรม  ฉบับสมบูรณ์คู่มือพระวิทยากรค่ายคุณธรรม  ฉบับสมบูรณ์
คู่มือพระวิทยากรค่ายคุณธรรม ฉบับสมบูรณ์
niralai
 
การพยาบาลผู้ป่วยที่ได้รับยาละลายลิ่มเลือด Thrombolytic Agent
การพยาบาลผู้ป่วยที่ได้รับยาละลายลิ่มเลือด Thrombolytic Agentการพยาบาลผู้ป่วยที่ได้รับยาละลายลิ่มเลือด Thrombolytic Agent
การพยาบาลผู้ป่วยที่ได้รับยาละลายลิ่มเลือด Thrombolytic Agent
Aiman Sadeeyamu
 
ปกิณณะวินัยที่ภิกษุควรรู้
ปกิณณะวินัยที่ภิกษุควรรู้ปกิณณะวินัยที่ภิกษุควรรู้
ปกิณณะวินัยที่ภิกษุควรรู้Kiat Chaloemkiat
 
ศาสนาพราหมณ์ ฮินดู
ศาสนาพราหมณ์ ฮินดูศาสนาพราหมณ์ ฮินดู
ศาสนาพราหมณ์ ฮินดู
Padvee Academy
 
บทบาทของพระมหากษัตริย์ต่อคงามมั่นคงและความเจริญรุ่งเรือง สมัยประชาธิปไตย
บทบาทของพระมหากษัตริย์ต่อคงามมั่นคงและความเจริญรุ่งเรือง สมัยประชาธิปไตยบทบาทของพระมหากษัตริย์ต่อคงามมั่นคงและความเจริญรุ่งเรือง สมัยประชาธิปไตย
บทบาทของพระมหากษัตริย์ต่อคงามมั่นคงและความเจริญรุ่งเรือง สมัยประชาธิปไตย
Nattha Ratchamool
 
EKG in ACLS
EKG in ACLSEKG in ACLS

What's hot (20)

ทำวัตรเช้า แปล powerpoint 81 หน้า.pdf
ทำวัตรเช้า แปล powerpoint 81 หน้า.pdfทำวัตรเช้า แปล powerpoint 81 หน้า.pdf
ทำวัตรเช้า แปล powerpoint 81 หน้า.pdf
 
บทที่ ๒ ศาสนาโบราณ
บทที่ ๒ ศาสนาโบราณบทที่ ๒ ศาสนาโบราณ
บทที่ ๒ ศาสนาโบราณ
 
พระไตรปิฎก
พระไตรปิฎกพระไตรปิฎก
พระไตรปิฎก
 
1. กัณฑ์ที่ 1 ทศพร 19 พระคาถา
1. กัณฑ์ที่ 1 ทศพร 19 พระคาถา1. กัณฑ์ที่ 1 ทศพร 19 พระคาถา
1. กัณฑ์ที่ 1 ทศพร 19 พระคาถา
 
الحروف المقطعة "الم" وأسرارها العددية
الحروف المقطعة "الم" وأسرارها العدديةالحروف المقطعة "الم" وأسرارها العددية
الحروف المقطعة "الم" وأسرارها العددية
 
บทที่ 6 นิพพาน
บทที่ 6 นิพพานบทที่ 6 นิพพาน
บทที่ 6 นิพพาน
 
335เข้าใจในมิตร(มิตรแท้ มิตรเทียม)
335เข้าใจในมิตร(มิตรแท้ มิตรเทียม)335เข้าใจในมิตร(มิตรแท้ มิตรเทียม)
335เข้าใจในมิตร(มิตรแท้ มิตรเทียม)
 
338มารยาทไทย
338มารยาทไทย338มารยาทไทย
338มารยาทไทย
 
ทิคุสมาส
ทิคุสมาสทิคุสมาส
ทิคุสมาส
 
ปัญหาเฉลย-นักธรรมชั้นตรี (ปี 2549 - 2564).pdf
ปัญหาเฉลย-นักธรรมชั้นตรี (ปี 2549 - 2564).pdfปัญหาเฉลย-นักธรรมชั้นตรี (ปี 2549 - 2564).pdf
ปัญหาเฉลย-นักธรรมชั้นตรี (ปี 2549 - 2564).pdf
 
บทที่ 2 นามศัพท์
บทที่ 2 นามศัพท์บทที่ 2 นามศัพท์
บทที่ 2 นามศัพท์
 
Handbook medical conversation english chinese
Handbook medical conversation english chineseHandbook medical conversation english chinese
Handbook medical conversation english chinese
 
คู่มือพระวิทยากรค่ายคุณธรรม ฉบับสมบูรณ์
คู่มือพระวิทยากรค่ายคุณธรรม  ฉบับสมบูรณ์คู่มือพระวิทยากรค่ายคุณธรรม  ฉบับสมบูรณ์
คู่มือพระวิทยากรค่ายคุณธรรม ฉบับสมบูรณ์
 
การพยาบาลผู้ป่วยที่ได้รับยาละลายลิ่มเลือด Thrombolytic Agent
การพยาบาลผู้ป่วยที่ได้รับยาละลายลิ่มเลือด Thrombolytic Agentการพยาบาลผู้ป่วยที่ได้รับยาละลายลิ่มเลือด Thrombolytic Agent
การพยาบาลผู้ป่วยที่ได้รับยาละลายลิ่มเลือด Thrombolytic Agent
 
มนต์พิธี
มนต์พิธีมนต์พิธี
มนต์พิธี
 
แปลอุภยพากย์
แปลอุภยพากย์แปลอุภยพากย์
แปลอุภยพากย์
 
ปกิณณะวินัยที่ภิกษุควรรู้
ปกิณณะวินัยที่ภิกษุควรรู้ปกิณณะวินัยที่ภิกษุควรรู้
ปกิณณะวินัยที่ภิกษุควรรู้
 
ศาสนาพราหมณ์ ฮินดู
ศาสนาพราหมณ์ ฮินดูศาสนาพราหมณ์ ฮินดู
ศาสนาพราหมณ์ ฮินดู
 
บทบาทของพระมหากษัตริย์ต่อคงามมั่นคงและความเจริญรุ่งเรือง สมัยประชาธิปไตย
บทบาทของพระมหากษัตริย์ต่อคงามมั่นคงและความเจริญรุ่งเรือง สมัยประชาธิปไตยบทบาทของพระมหากษัตริย์ต่อคงามมั่นคงและความเจริญรุ่งเรือง สมัยประชาธิปไตย
บทบาทของพระมหากษัตริย์ต่อคงามมั่นคงและความเจริญรุ่งเรือง สมัยประชาธิปไตย
 
EKG in ACLS
EKG in ACLSEKG in ACLS
EKG in ACLS
 

More from VijayRaiwatkar

Research and Thesis Writing Techniques and Methods .pptx
Research and Thesis Writing Techniques and Methods .pptxResearch and Thesis Writing Techniques and Methods .pptx
Research and Thesis Writing Techniques and Methods .pptx
VijayRaiwatkar
 
सृजनात्मक लेखन
सृजनात्मक लेखनसृजनात्मक लेखन
सृजनात्मक लेखन
VijayRaiwatkar
 
साहित्याची निर्मितीप्रक्रिया व साहित्याची भाषा
साहित्याची निर्मितीप्रक्रिया व साहित्याची भाषासाहित्याची निर्मितीप्रक्रिया व साहित्याची भाषा
साहित्याची निर्मितीप्रक्रिया व साहित्याची भाषा
VijayRaiwatkar
 
सारांशलेखन
सारांशलेखनसारांशलेखन
सारांशलेखन
VijayRaiwatkar
 
संपादन प्रक्रिया
संपादन प्रक्रियासंपादन प्रक्रिया
संपादन प्रक्रिया
VijayRaiwatkar
 
व्यावहारिक मराठी स्वरूप आणि भूमिका
व्यावहारिक मराठी  स्वरूप आणि भूमिकाव्यावहारिक मराठी  स्वरूप आणि भूमिका
व्यावहारिक मराठी स्वरूप आणि भूमिका
VijayRaiwatkar
 
वसुंधरेचा जन्मसोहळा आकलन आणि आस्वाद
वसुंधरेचा जन्मसोहळा   आकलन आणि आस्वादवसुंधरेचा जन्मसोहळा   आकलन आणि आस्वाद
वसुंधरेचा जन्मसोहळा आकलन आणि आस्वाद
VijayRaiwatkar
 
लिहावे कसे
लिहावे कसेलिहावे कसे
लिहावे कसे
VijayRaiwatkar
 
भाषिक संवादव्यवहाराची मूलतत्त्वे
भाषिक संवादव्यवहाराची मूलतत्त्वेभाषिक संवादव्यवहाराची मूलतत्त्वे
भाषिक संवादव्यवहाराची मूलतत्त्वे
VijayRaiwatkar
 
भाषा, लिपी व वर्णविचार
भाषा, लिपी व वर्णविचारभाषा, लिपी व वर्णविचार
भाषा, लिपी व वर्णविचार
VijayRaiwatkar
 
बारोमास कादंबरीचे मूल्यमापन
बारोमास कादंबरीचे मूल्यमापनबारोमास कादंबरीचे मूल्यमापन
बारोमास कादंबरीचे मूल्यमापन
VijayRaiwatkar
 
प्रसारमाध्यमांसाठी लेखन
प्रसारमाध्यमांसाठी लेखनप्रसारमाध्यमांसाठी लेखन
प्रसारमाध्यमांसाठी लेखन
VijayRaiwatkar
 
पृथ्वीचे प्रेमगीत
पृथ्वीचे प्रेमगीतपृथ्वीचे प्रेमगीत
पृथ्वीचे प्रेमगीत
VijayRaiwatkar
 
गारंबीचा बापू कादंबरीची प्रादेशिकता
गारंबीचा बापू कादंबरीची प्रादेशिकतागारंबीचा बापू कादंबरीची प्रादेशिकता
गारंबीचा बापू कादंबरीची प्रादेशिकता
VijayRaiwatkar
 
गंगाधर गाडगीळ यांच्या कथांची वैशिष्ट्ये
गंगाधर गाडगीळ यांच्या कथांची वैशिष्ट्येगंगाधर गाडगीळ यांच्या कथांची वैशिष्ट्ये
गंगाधर गाडगीळ यांच्या कथांची वैशिष्ट्ये
VijayRaiwatkar
 
कल्पनाविस्तार
कल्पनाविस्तारकल्पनाविस्तार
कल्पनाविस्तार
VijayRaiwatkar
 
आत्ता नामदेव ढसाळ
आत्ता   नामदेव ढसाळआत्ता   नामदेव ढसाळ
आत्ता नामदेव ढसाळ
VijayRaiwatkar
 
आई फ. मू. शिंदे
आई   फ. मू. शिंदेआई   फ. मू. शिंदे
आई फ. मू. शिंदे
VijayRaiwatkar
 
अश्रूंची झाली फुले
अश्रूंची झाली फुलेअश्रूंची झाली फुले
अश्रूंची झाली फुले
VijayRaiwatkar
 
भाषा आणि व्यक्तिमत्त्व विकास
भाषा आणि व्यक्तिमत्त्व विकासभाषा आणि व्यक्तिमत्त्व विकास
भाषा आणि व्यक्तिमत्त्व विकास
VijayRaiwatkar
 

More from VijayRaiwatkar (20)

Research and Thesis Writing Techniques and Methods .pptx
Research and Thesis Writing Techniques and Methods .pptxResearch and Thesis Writing Techniques and Methods .pptx
Research and Thesis Writing Techniques and Methods .pptx
 
सृजनात्मक लेखन
सृजनात्मक लेखनसृजनात्मक लेखन
सृजनात्मक लेखन
 
साहित्याची निर्मितीप्रक्रिया व साहित्याची भाषा
साहित्याची निर्मितीप्रक्रिया व साहित्याची भाषासाहित्याची निर्मितीप्रक्रिया व साहित्याची भाषा
साहित्याची निर्मितीप्रक्रिया व साहित्याची भाषा
 
सारांशलेखन
सारांशलेखनसारांशलेखन
सारांशलेखन
 
संपादन प्रक्रिया
संपादन प्रक्रियासंपादन प्रक्रिया
संपादन प्रक्रिया
 
व्यावहारिक मराठी स्वरूप आणि भूमिका
व्यावहारिक मराठी  स्वरूप आणि भूमिकाव्यावहारिक मराठी  स्वरूप आणि भूमिका
व्यावहारिक मराठी स्वरूप आणि भूमिका
 
वसुंधरेचा जन्मसोहळा आकलन आणि आस्वाद
वसुंधरेचा जन्मसोहळा   आकलन आणि आस्वादवसुंधरेचा जन्मसोहळा   आकलन आणि आस्वाद
वसुंधरेचा जन्मसोहळा आकलन आणि आस्वाद
 
लिहावे कसे
लिहावे कसेलिहावे कसे
लिहावे कसे
 
भाषिक संवादव्यवहाराची मूलतत्त्वे
भाषिक संवादव्यवहाराची मूलतत्त्वेभाषिक संवादव्यवहाराची मूलतत्त्वे
भाषिक संवादव्यवहाराची मूलतत्त्वे
 
भाषा, लिपी व वर्णविचार
भाषा, लिपी व वर्णविचारभाषा, लिपी व वर्णविचार
भाषा, लिपी व वर्णविचार
 
बारोमास कादंबरीचे मूल्यमापन
बारोमास कादंबरीचे मूल्यमापनबारोमास कादंबरीचे मूल्यमापन
बारोमास कादंबरीचे मूल्यमापन
 
प्रसारमाध्यमांसाठी लेखन
प्रसारमाध्यमांसाठी लेखनप्रसारमाध्यमांसाठी लेखन
प्रसारमाध्यमांसाठी लेखन
 
पृथ्वीचे प्रेमगीत
पृथ्वीचे प्रेमगीतपृथ्वीचे प्रेमगीत
पृथ्वीचे प्रेमगीत
 
गारंबीचा बापू कादंबरीची प्रादेशिकता
गारंबीचा बापू कादंबरीची प्रादेशिकतागारंबीचा बापू कादंबरीची प्रादेशिकता
गारंबीचा बापू कादंबरीची प्रादेशिकता
 
गंगाधर गाडगीळ यांच्या कथांची वैशिष्ट्ये
गंगाधर गाडगीळ यांच्या कथांची वैशिष्ट्येगंगाधर गाडगीळ यांच्या कथांची वैशिष्ट्ये
गंगाधर गाडगीळ यांच्या कथांची वैशिष्ट्ये
 
कल्पनाविस्तार
कल्पनाविस्तारकल्पनाविस्तार
कल्पनाविस्तार
 
आत्ता नामदेव ढसाळ
आत्ता   नामदेव ढसाळआत्ता   नामदेव ढसाळ
आत्ता नामदेव ढसाळ
 
आई फ. मू. शिंदे
आई   फ. मू. शिंदेआई   फ. मू. शिंदे
आई फ. मू. शिंदे
 
अश्रूंची झाली फुले
अश्रूंची झाली फुलेअश्रूंची झाली फुले
अश्रूंची झाली फुले
 
भाषा आणि व्यक्तिमत्त्व विकास
भाषा आणि व्यक्तिमत्त्व विकासभाषा आणि व्यक्तिमत्त्व विकास
भाषा आणि व्यक्तिमत्त्व विकास
 

साहित्याचे स्वरूप व प्रयोजने

  • 1.
  • 3. साहित्याच्या व्याख्या •संस्त्कृ त साहित्य अभ्यासकांच्या व्याख्या भामि : शब्द आणण अर्थ यांचे सिीतत्व म्िणजे काव्य जर्गनार् : रमणीय अर्ाथचे प्रततपादन करणारे शब्दार्थ म्िणजे काव्य ववद्यानार् : शब्दार्थ म्िणजे काव्याची मूती
  • 4. साहित्याच्या व्याख्या •पाश्चात्य साहित्य अभ्यासकांच्या व्याख्या कोलरीज : The best word in the best order वर्थस्त्वर्थ : Poetry is the Spontaneous overflow of powerful feelings… अनोल्र् : Poetry is the criticism of life
  • 5. साहित्यातील वास्त्तव आणण कल्ल्पत  लललत साहित्यातून व्यक्त िोणारे अनुभवाचे ववशेष • संवेदनात्मकता • भावनात्मकता • वैचाररकता • सेंहियत्व • सूचकता • ववलशष्ट आणण ववश्वात्मकता
  • 6. साहित्याचे प्रयोजन म्िणजे काय • लेखक • साहित्यकृ ती • रलसक  प्रयोजन आणण पररणाम यातील भेद  मम्मटाने सांगर्गतलेली साहित्याची प्रयोजने • यशप्राप्ती • अर्थलाभ • व्यविारज्ञान • अशुभतनवारण • उच्चकोटीचा आनंद • कान्तासलमत उपदेश
  • 7.  मित्त्वाची साहित्य प्रयोजने • पलायनवाद • इच्छापुरती / स्त्वप्नरंजन • ल्जज्ञासापुती • उद्बोधन • आत्माववष्कार • परतत्वस्त्पशथ • अनुभवववश्वाची समृद्धी • मनोरंजन • प्रचार • ववरेचन • स्त्वरूपतनष्ठा