Διαδικτυακή φιλία: Κείμενα για συζήτηση και δραστηριότητες

1. 3η ενότητα: Φίλοι για πάντα (Διαδικτυακή φιλία)
Επιμέλεια: Μαρία Μιχάλη
1
Κείμενο 1
Ο καθηγητής της Ανθρωπολογίας Robin Dunbar, του πανεπιστημίου της
Οξφόρδης, κάνοντας μια έρευνα υποστηρίζει ότι ο αριθμός των διαδικτυακών φίλων
στο face book δεν αντιπροσωπεύει τον πραγματικό αριθμό των φίλων στην πραγματική
ζωή. Κάτι που φυσικά δεν θα μπορούσε να ισχύει.
Και αυτό ισχυρίζεται, γιατί ο ανθρώπινος εγκέφαλος δεν μπορεί να χειριστεί
περισσότερους από 150 φίλους. Έτσι, λοιπόν, αυτό φανερώνει ότι οι χιλιάδες φίλοι που
εμφανίζονται σε πολλούς λογαριασμούς χρηστών του Facebook είναι καθαρά εικονικοί
και δεν λειτουργούν ως φίλοι πραγματικοί, δηλαδή η εμφάνιση τους είναι άσκοπη λογικά.
Ο αριθμός 150 δεν είναι τυχαίος, αφού αποτελεί μέρος μια άλλης θεωρίας
του Dumbar που ανέπτυξε το 1990. Βάσει αυτής της θεωρίας η ποσότητα των
πληροφοριών που μπορεί το μέρος του εγκεφάλου της συνειδητής σκέψης να διατηρήσει
είναι αυτό το νούμερο.
Η έρευνα λοιπόν έδειξε ότι αποτελεί συνήθεια των χρηστών να συνομιλούν με
συγκεκριμένα άτομα από τους φίλους τους στο Facebook που μπορεί να φτάνει τους 150,
ενώ μπορεί να διαθέτουν όμως πάνω από 1.500 φίλους.
Μπορεί όμως να υπάρξει φιλία μέσω ιντερνετ; Σύμφωνα με μελέτες της AOL,
μιας από τις μεγαλύτερες εταιρείες τηλεπικοινωνιών και Διαδικτύου στην Αμερική,
φαίνεται ότι οι γυναίκες και ειδικά μετά τα 40 περνούν τον περισσότερο ελεύθερο χρόνο
τους συνδεδεμένες στο ιντερνετ. Σερφάρουν κατά 50% περισσότερο χρόνο κάθε
εβδομάδα σε σχέση με τους άντρες, παίζοντας παιχνίδια και μάλιστα το 44% των
γυναικών αυτής της ηλικίας δημιούργησαν και νέες διαδικτυακές φιλίες μέσα από αυτά
τα παιχνίδια. Ένα δε 20% από αυτές δήλωσε ότι συνέχισαν τις φιλίες αυτές και στον
πραγματικό κόσμο.
Παλιότερα πίστευα ότι ο χώρος του διαδικτύου ήταν τόπος που δεν μπορούσε
κάποιος να κάνει πραγματικούς φίλους. Σιγά σιγά όμως άλλαξα γνώμη για το θέμα αυτό,
δημιουργώντας πραγματικές φιλίες που έχουν αντέξει στο χρόνο. Η ανωνυμία πολλές
φορές βοηθάει να ανοιγόμαστε περισσότερο, και ειδικά όταν κάτι μας πιέζει ή ζητάμε
λύσεις!! Αν είσαι τυχερός λοιπόν στην άλλη πλευρά υπάρχει κάποια ή κάποιος πρόθυμος
να σε ακούσει, να σε κάνει να αισθανθείς καλύτερα και να γελάσεις, να σου
συμπαρασταθεί στη λύπη σου ή ακόμα και να σε βοηθήσει να βρεθεί λύση σε κάποιο
πρόβλημα σου!!
Αλλά και καυγάδες μπορούν να υπάρξουν σε αυτό το χώρο και ο λόγος είναι ότι
υπάρχουν άνθρωποι που το πρόσωπο που βγάζουν σε forum ή στα chatrooms ή
στο face book, δεν έχει καμμία σχέση με αυτό της πραγματικής τους ζωής…ίσως γιατί
αυτοί οι άνθρωποι φοβούνται ή ντρέπονται να παραδεχτούν αυτό που είναι!! Όμως και
στην καθημερινότητα μας το ίδιο δεν συμβαίνει; Πόσοι φίλοι δεν μας απογοήτευσαν και
που ζήσαμε μαζί τους όμορφες στιγμές της ζωής μας; Δεν διανοηθήκαμε όμως να
βγάλουμε την φιλία από την ζωή μας…συνεχίσαμε να πιστεύουμε σε αυτήν!
Κάπου πριν από χρόνια διάβασα σε ένα σάιτ ή μπλόγκ δεν θυμάμαι ακριβώς, τα εξής:
«Και είναι τόσο όμορφη αυτή η φιλία, όταν φτάνει να γίνει πραγματική φιλία…γιατί απλά
βλέπεις έναν άνθρωπο για πρώτη φορά, όμως σου είναι τόσο οικείος και αγαπημένος
μετά από τόσες ώρες συνομιλίας μέσω ιντερνετ ή τηλεφώνου! Υπάρχουν φιλίες μου που
ξεκίνησαν μέσω ιντερνετ και τώρα είναι σημαντικότερες από αυτές που είναι από την
πραγματική μου ζωή».
Και εγώ νοιώθω τυχερή γιατί αυτή τη σκηνή, να γνωρίζω από κοντά αγαπημένες
ιντερνετικές φίλες την έχω ζήσει αρκετές φορές και είμαι σίγουρη ότι θα την ξαναζήσω
και στο μέλλον! Η χαρά είναι πραγματικά μεγάλη εκείνη τη στιγμή! Αλλά είμαι ακόμα πιο
τυχερή γιατί αυτές τις φίλες τις έχω κατατάξει ανάμεσα στις καλύτερες που έχω…
Πηγή: http://amplokaristes.blogspot.gr/2011/01/blog-post_8592.html
 Σύμφωνα με το κείμενο 1 δημιουργείται αληθινή φιλία στο διαδίκτυο;

2. 3η ενότητα: Φίλοι για πάντα (Διαδικτυακή φιλία)
Επιμέλεια: Μαρία Μιχάλη
2
 Να δώσετε έναν τίτλο στο κείμενο.
Κείμενο 2
Το συμπέρασμα στο οποίο καταλήγουν ερευνητικές μελέτες για τις
αναπαραστάσεις της φιλίας στην πραγματική και τη διαδικτυακή ζωή, είναι ότι δεν
μπορούμε να μιλάμε για φιλία όταν αναφερόμαστε στα κοινωνικά δίκτυα και
συγκεκριμένα στο Facebook. Οι αναπαραστάσεις της φιλίας στην καθημερινή μας
πραγματικότητα διαφέρουν ουσιωδώς από τις αναπαραστάσεις της «φιλίας» στο
Facebook. Οι λόγοι που οδηγούν σ’ αυτό το συμπέρασμα αναλύονται παρακάτω.
Συγκεκριμένα, από τις σχέσεις που αναπτύσσονται στο Facebook απουσιάζουν τα
βασικά στοιχεία που ορίζουν τις φιλικές σχέσεις στην εκτός δικτύου πραγματικότητα. Το
πρώτο βασικό στοιχείο είναι η απουσία ουσιαστικής επικοινωνίας. Η επικοινωνία που
αναπτύσσεται στο περιβάλλον του Facebook χαρακτηρίζεται ως «σχολιασμός» και
«συμπλήρωμα της εκτός δικτύου επικοινωνίας». Επίσης, οι σχέσεις
αυτές χαρακτηρίζονται από την έλλειψη οικειότητας, εμπιστοσύνης, συναισθήματος,
ψυχολογικής υποστήριξης και αμοιβαιότητας, στοιχείων τα οποία είναι απαραίτητα για
τις φιλικές σχέσεις εκτός δικτύου. Το Facebook αποτελεί ένα απρόσωπο περιβάλλον,
όπου η έκφραση βαθύτερων συναισθημάτων καθίσταται αδύνατη, καθώς οτιδήποτε
διατυπώνεται βρίσκεται δημόσια εκτεθειμένο. Επιπλέον, η αμφιβολία μεταξύ προσώπου
ή προσωπείου, δηλαδή η αμφιβολία για την πραγματική ταυτότητα των χρηστών, δεν
αφήνει περιθώρια, για να έρθουν δύο άνθρωποι πιο κοντά και να μπορέσουν να
αναπτύξουν μια ουσιαστική, φιλική σχέση.
Μία ακόμη αιτία προβληματισμού για τη χρήση του όρου «φιλία» σχετίζεται με το
γεγονός ότι οι περισσότεροι παράγοντες που θεωρούνται βασικοί για τη διαμόρφωση
φιλικών σχέσεων είναι απόντες από το Facebook. Ο α-τοπικός χαρακτήρας των
διαδικτυακών κοινοτήτων δεν επιτρέπει τη φυσική εγγύτητα, η οποία κατά γενική
ομολογία είναι απαραίτητο στοιχείο για τη διατήρηση μιας φιλικής σχέσης. Ακόμα και αν
μια φιλία είναι δυνατό να διατηρηθεί εξ αποστάσεως, αυτό προϋποθέτει ότι η φυσική
συνάντηση των ατόμων έχει προϋπάρξει της απομάκρυνσης και υπάρχει πάντα η
προσδοκία της επιστροφής. Το Facebook, όπως και οποιαδήποτε άλλη διαδικτυακή
κοινότητα, σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να αντικαταστήσει την πρόσωπο με πρόσωπο
επαφή. Αυτό που μπορεί να κάνει είναι να υποκαταστήσει ως μέσο επικοινωνίας
τη φυσική απουσία του άλλου και αυτό είναι ίσως μία από τις σημαντικότερες λειτουργίες
του, ιδιαίτερα αν ληφθούν υπόψη οι γρήγοροι ρυθμοί του σύγχρονου τρόπου ζωής.
Μπορούμε, επομένως, να ισχυριστούμε ότι το Facebook δεν είναι ένα περιβάλλον
που προσφέρεται για την ανάπτυξη φιλικών σχέσεων, με την έννοια που έως τώρα τους
αποδίδαμε στην εκτός διαδικτύου ζωή. Είναι ένα περιβάλλον το οποίο μέσω της
κοινωνικής ανταλλαγής μπορεί απλώς να αναπληρώσει την αίσθηση της κοινότητας,
αίσθηση που τείνει να εξαφανιστεί μέσα στην ανωνυμία των σύγχρονων
μεγαλουπόλεων. Πηγή: http://latistor.blogspot.gr/2015/11/facebook.html
 Για ποιους λόγους η ερευνήτρια θεωρεί ότι οι διαδικτυακές επαφές διαφέρουν
ουσιωδώς από τις φυσικές επαφές; Να γράψετε την απάντησή σας σε μία παράγραφο.
 Να βρείτε τα δομικά μέρη της τρίτης παραγράφου (Μία ακόμη αιτία… τρόπου ζωής)
του κειμένου.
 Να γράψετε έναν πλαγιότιτλο για την τρίτη παράγραφο
 Να δείξετε με ποιες λέξεις/φράσεις επιτυγχάνεται η νοηματική συνοχή ανάμεσα στη
θεματική περίοδο και στις λεπτομέρειες της δεύτερης παραγράφου (Συγκεκριμένα…
φιλική σχέση) του κειμένου.