SlideShare a Scribd company logo
Sirkadiyen Ritim
          Bozuklukları :
Tanımı, Tipleri, Klinik özellikleri ve Tedavisi


        Prof. Dr. Hakan Kaynak

              08 Mart 2013 – Cuma
              TUTD HEKİM KURSU
                  16:30 – 17:15
• Sirkadiyen ritimler :
        24 saat
        Uyku uyanıklık,
        Vücut ısısı
        Metabolizma
•   Ultradiyen ritimler :
        24 saatten az
              Uykunun 90 dakikalık siklusları

• İnfradiyen ritimler:
    24 saatten uzun.
    Menstrüel siklus
Sirkadiyen “Marker” lar
•   Vücut ısısı ve melatonin düzeyi ölçümleri
•   Ölçümleri zor
•   Vücut ısısı hareket, yeme-içme ve uyku ile
    değişkenlik gösterir.
•   Melatonin salgılanımı ışığa hassasiyeti
    nedeniyle örnekler loş ışık şartlarında alınmalı.
Vücut Isısı


              •3 noktada düşer
                –   20:00 - 24:00
                –    3:00 - 5:00
                –   13:00 - 16:00
Melatonin Salgılanımı

          • Akşam 8
              civarında artmaya
              başlar
          •   Sabaha karşı 3
              civarında en
              yüksek
              düzeydedir
          •   Uyanmadan önce
              en düşük
              düzeyde.
Sirkadiyen Ritim Bozuklukları :
                               Sınıflama


• ICSD-2 de 6 ayrı bozzukluk.
• Sirkadiyen sistemin bozukluğuna veya
 dış etkenlerle uyumsuzluğuna bağlı
  – Tekrarlayan veya sürekli
  – Uyku bozukluğu şikayeti
Sirkadiyen Ritim Bozuklukları


   İş veya sosyal hayatla uyumsuzluk
   Uyunan periyod süresince uykuda
   bozukluk olmayabilir.
   Uyku bozukluğu şikayetini daha iyi
açıklayacak başka bir uyku hastalığı
olmamalı.
Sınıflama


Gecikmiş Uyku Fazı
Erken Uyku Fazı
Bağımsız Uyku Fazı
Düzensiz Uyku-Uyanıklık Ritmi
“Jet Lag”
Vardiyalı Çalışma
Prevalans
• Bilinmiyor.
• Vardiyalı çalışanlarda :
  – Gece çalışanlarda % 30

  – Dönüşümlü vardiyada
    çalışanlarda % 26
Gecikmiş Uyku Fazı




• Uyku saatleri sosyal uyumlu saatlerden 3-6 saat daha geç
   – 2:00 den önce uyuyamama 10:00 dan önce uyanamama
• Sabah saatlerinde uykulu, akşam saatlerinde ise enerjik
Gecikmiş Uyku Fazı

• Uyku başlangıcında problem,
  – ancak uyku başladıktan sonra normal
• En sık rastlanan sirkadiyen ritim bozukluğu
  – Prevalans % 0.17
  – Prevalans ergenlik döneminde >%15
  – Genellikle ailede başka bireylerde de var.
Gecikmiş Uyku Fazı
Gecikmiş Uyku Fazı


• Hastalar sosyal uyumsuzluk
    olmadığında, genellikle şikayetçi
    değiller.
•    Tedavi :
    – Sabah ışık tedavisi M
    – Melatonin
Gecikmiş Uyku Fazı


• Parlak ışık tedavisi sabah
  saatlerinde 1-2 saat süreyle


• Sonuçları 1-2 hafta içinde
  görülür.


• Komplians sınırlı.
Gecikmiş Uyku Fazı

 • Melatonin

   – Salgılanımı başlamadan 5-7
     saat önce


   – Uzun süre etkili olmayabilir


   – Tedavi kesildikten sonra eski
     saatlere geri dönüş.
Erken Uyku Fazı




• Erken uyku ve uyanma saatleri
   – Uyku başlangıcı 6:00-9:00 uyanma 2:00-5:00 arasında
• Sabah erken uyanma, uykuyu sürdürememe veya gündüz
  uykululuk şikayetleri ile başvururlar.
Erken Uyku Fazı


•   İleri yaşlarda daha sık
•   Genç yaşlarda nadir
•   Prevalans orta yaşlılarda
    yaklaşık %1%
•   Genetik özellikler var
Erken Uyku Fazı

   • Tedavi:
   • Akşam saatlerinde ışık
     tedavisi
      – 19:00 - 21:00 civarında
      – Melatonin salgılanımını
        geciktirir.
      – Komplians sınırlı
   • Hipnotik ve stimülanlar
     etkisiz.
Bağımsız Uyku Fazı
• Uyku saatinin hergün 1-2 saat
  kayması
  – Eski uyku saatlerinde yatıldığında
    uykusuzluk ve sabah uyanamama


• Olguların çoğunluğu görme engelli.
  –   Işık yoksunluğunda
  –   % 50 bağımsız uyku fazı bozukluğu
  –   % 70 uyku bozukluğu şikayeti
  –   Görme engelliler dışında kafatravması
      sonrasında
Bağımsız Uyku Fazı
Bağımsız Uyku Fazı

• Tedavi:
  – Görme engeli olmayanlarda:
     • Düzenli yatma ve kalkma saatleri
     • Işık tedavisi
     • Melatonin
  – Görme engeli olanlarda:
     • Düzenli yatma ve kalkma saatleri
     • Melatonin, yatma saatinden 1 saat
      önce
Düzensiz Uyku Fazı
•   Belirli bir ritim yok
•   Toplam uyku süresi normal
•   Uyku epizodları 24 saate
    rastgele dağılmış
•   Genellikle 3 saatlik uyku
    epizodları
•   Nadir görülür
    –   Genellikle primer
    –   Zaman belirleyicilerin yokluğunda
    –   Sıklıkla demans, çocuğun gelişim
        bozuklukları ve kafa travması
        sonrasında
Düzensiz Uyku Fazı
Düzensiz Uyku Fazı

  Tedavi :
  Zaman belirleyicilerin
  güçlendirilmesi
    – Belirli zamanlarda sosyal
      ve fizik aktiviteler
    – Işık tedavisi
    – Hipnotikler zaman zaman
      faydalı olabilir.
“ Jet Lag”
• 2-3 saatlik zaman dilimi
  değişiklikleri sonrasında ortaya
  çıkan uyku bozuklukları.


• Sirkadiyen ritim,
   – Batıya uçuşlarda hergün 90 dakika,
   – Doğuya uçuşlarda hergün 60 dakika
   adaptasyon yapar

• Tedavi :
   – Işık
   – Melatonin
Vardiyalı Çalışma

• Teşhis kriterleri :
  – 2 hafta süreyle vardiyalı
    çalışma
  – 1 aydan uzun süreli gündüz
    uyku hali veya uykuya
    dalamama şikayeti
Vardiyalı Çalışma
Vardiyalı Çalışma
Vardiyalı Çalışma

• Dönen vardiyalarda daha çok uyku sorunu

• Düzenli dönen vardiyalarda çalışanlarda
  uykuya dalamama %30
• Sürekli gece vardiyalarında çalışanlarda
  uykuya dalamama %10
• İşe gelememe, iş kazası, iş
  memnuniyetsizliği
Vardiyalı Çalışma


• Risk faktörleri :
  – Yaş
     – 52 yaş, en çok şikayetin
       olduğu yaş.
     – 62 yaşından sonra
       şikayetlerde azalma
  – Kadınlar
  – Kişisel tolerans özellikleri
Vardiyalı Çalışma

•   Tedavi :
•   Stimülanlar : Modafinil
•   İlaç dışı tedaviler
    – Uyku hijieni
    – Siesta
    – Vardiyaların
      düzenlenmesi
    – Fizik aktivite
    – Işık tedavisi

More Related Content

What's hot

Diyabet ve hemsirelik bakimi
Diyabet ve hemsirelik bakimiDiyabet ve hemsirelik bakimi
Diyabet ve hemsirelik bakimi
Kemal ASLAN
 
vücut ağırlığının düzenlenmesinde tokluk merkezi
vücut ağırlığının düzenlenmesinde tokluk merkezivücut ağırlığının düzenlenmesinde tokluk merkezi
vücut ağırlığının düzenlenmesinde tokluk merkezigökcen iplikçi
 
Kombine Hormonal Kontraseptifler
Kombine Hormonal KontraseptiflerKombine Hormonal Kontraseptifler
Kombine Hormonal Kontraseptifler
Alican Sarısaltık
 
Diyabetes mellitus
Diyabetes mellitusDiyabetes mellitus
Diyabetes mellitus
www.tipfakultesi. org
 
Beta laktamazlar enzimler yapisi siniflandirilmasi bulma
Beta laktamazlar enzimler yapisi siniflandirilmasi bulmaBeta laktamazlar enzimler yapisi siniflandirilmasi bulma
Beta laktamazlar enzimler yapisi siniflandirilmasi bulma
Dr Taoufik Djerboua
 
Hypothesis and Pharmacology of Alzheimer's disease. New
Hypothesis and Pharmacology of Alzheimer's disease. NewHypothesis and Pharmacology of Alzheimer's disease. New
Hypothesis and Pharmacology of Alzheimer's disease. New
NAVEENKUMARK55
 
Sıvı elektrolit
Sıvı elektrolitSıvı elektrolit
Sıvı elektrolitdrgunay
 
Elektrolit dengesi(fazlası için www.tipfakultesi.org)
Elektrolit dengesi(fazlası için www.tipfakultesi.org)Elektrolit dengesi(fazlası için www.tipfakultesi.org)
Elektrolit dengesi(fazlası için www.tipfakultesi.org)www.tipfakultesi. org
 
Otonom sinir si̇stemi
Otonom sinir si̇stemiOtonom sinir si̇stemi
Otonom sinir si̇stemi
SULE AKIN
 
Histamine and antihistamine
Histamine and antihistamineHistamine and antihistamine
Histamine and antihistamine
Riya Garg
 
Polifarmasi Doç. Dr. Aytekin Alçelik
Polifarmasi Doç. Dr. Aytekin AlçelikPolifarmasi Doç. Dr. Aytekin Alçelik
Polifarmasi Doç. Dr. Aytekin Alçelik
Aytekin Alcelik
 
Antidepressants - Seminar - TR - 2013
Antidepressants  - Seminar - TR - 2013Antidepressants  - Seminar - TR - 2013
Antidepressants - Seminar - TR - 2013
Oguz Kizilkaya
 
İmmün Kontrol Noktaları ve Blokajı (CTLA-4 ve PD-1)
İmmün Kontrol Noktaları ve Blokajı (CTLA-4 ve PD-1)İmmün Kontrol Noktaları ve Blokajı (CTLA-4 ve PD-1)
İmmün Kontrol Noktaları ve Blokajı (CTLA-4 ve PD-1)
Burak Küçük
 
Pediatride Psikotrop ilaç etkileşimleri
Pediatride Psikotrop ilaç etkileşimleriPediatride Psikotrop ilaç etkileşimleri
Pediatride Psikotrop ilaç etkileşimleri
tumerturkbay
 
IgA Nefropatisi
IgA NefropatisiIgA Nefropatisi
IgA Nefropatisi
Ali Burak Haras
 
Gis ilaçları (fazlası için www.tipfakultesi.org )
Gis ilaçları (fazlası için www.tipfakultesi.org )Gis ilaçları (fazlası için www.tipfakultesi.org )
Gis ilaçları (fazlası için www.tipfakultesi.org )www.tipfakultesi. org
 
Sitokinler ve insülin direnci
Sitokinler ve insülin direnciSitokinler ve insülin direnci
Sitokinler ve insülin direncigökcen iplikçi
 

What's hot (20)

Diyabet ve hemsirelik bakimi
Diyabet ve hemsirelik bakimiDiyabet ve hemsirelik bakimi
Diyabet ve hemsirelik bakimi
 
vücut ağırlığının düzenlenmesinde tokluk merkezi
vücut ağırlığının düzenlenmesinde tokluk merkezivücut ağırlığının düzenlenmesinde tokluk merkezi
vücut ağırlığının düzenlenmesinde tokluk merkezi
 
Kombine Hormonal Kontraseptifler
Kombine Hormonal KontraseptiflerKombine Hormonal Kontraseptifler
Kombine Hormonal Kontraseptifler
 
Diyabetes mellitus
Diyabetes mellitusDiyabetes mellitus
Diyabetes mellitus
 
Beta laktamazlar enzimler yapisi siniflandirilmasi bulma
Beta laktamazlar enzimler yapisi siniflandirilmasi bulmaBeta laktamazlar enzimler yapisi siniflandirilmasi bulma
Beta laktamazlar enzimler yapisi siniflandirilmasi bulma
 
Fmf
FmfFmf
Fmf
 
Hypothesis and Pharmacology of Alzheimer's disease. New
Hypothesis and Pharmacology of Alzheimer's disease. NewHypothesis and Pharmacology of Alzheimer's disease. New
Hypothesis and Pharmacology of Alzheimer's disease. New
 
Sıvı elektrolit
Sıvı elektrolitSıvı elektrolit
Sıvı elektrolit
 
Elektrolit dengesi(fazlası için www.tipfakultesi.org)
Elektrolit dengesi(fazlası için www.tipfakultesi.org)Elektrolit dengesi(fazlası için www.tipfakultesi.org)
Elektrolit dengesi(fazlası için www.tipfakultesi.org)
 
Otonom sinir si̇stemi
Otonom sinir si̇stemiOtonom sinir si̇stemi
Otonom sinir si̇stemi
 
Histamine and antihistamine
Histamine and antihistamineHistamine and antihistamine
Histamine and antihistamine
 
Polifarmasi Doç. Dr. Aytekin Alçelik
Polifarmasi Doç. Dr. Aytekin AlçelikPolifarmasi Doç. Dr. Aytekin Alçelik
Polifarmasi Doç. Dr. Aytekin Alçelik
 
Antidepressants - Seminar - TR - 2013
Antidepressants  - Seminar - TR - 2013Antidepressants  - Seminar - TR - 2013
Antidepressants - Seminar - TR - 2013
 
İmmün Kontrol Noktaları ve Blokajı (CTLA-4 ve PD-1)
İmmün Kontrol Noktaları ve Blokajı (CTLA-4 ve PD-1)İmmün Kontrol Noktaları ve Blokajı (CTLA-4 ve PD-1)
İmmün Kontrol Noktaları ve Blokajı (CTLA-4 ve PD-1)
 
Pediatride Psikotrop ilaç etkileşimleri
Pediatride Psikotrop ilaç etkileşimleriPediatride Psikotrop ilaç etkileşimleri
Pediatride Psikotrop ilaç etkileşimleri
 
IgA Nefropatisi
IgA NefropatisiIgA Nefropatisi
IgA Nefropatisi
 
Gis ilaçları (fazlası için www.tipfakultesi.org )
Gis ilaçları (fazlası için www.tipfakultesi.org )Gis ilaçları (fazlası için www.tipfakultesi.org )
Gis ilaçları (fazlası için www.tipfakultesi.org )
 
Sitokinler ve insülin direnci
Sitokinler ve insülin direnciSitokinler ve insülin direnci
Sitokinler ve insülin direnci
 
PREEKLAMPSİ
PREEKLAMPSİPREEKLAMPSİ
PREEKLAMPSİ
 
Transkripsiyon
TranskripsiyonTranskripsiyon
Transkripsiyon
 

Viewers also liked

Pineal bez (fazlası için www.tipfakultesi.org )
Pineal bez (fazlası için www.tipfakultesi.org )Pineal bez (fazlası için www.tipfakultesi.org )
Pineal bez (fazlası için www.tipfakultesi.org )www.tipfakultesi. org
 
Batın travması (fazlası için www.tipfakultesi.org )
Batın travması (fazlası için www.tipfakultesi.org )Batın travması (fazlası için www.tipfakultesi.org )
Batın travması (fazlası için www.tipfakultesi.org )
www.tipfakultesi. org
 
Endokrinsistem fizyolojisine (fazlası için www.tipfakultesi.org )
Endokrinsistem fizyolojisine (fazlası için www.tipfakultesi.org )Endokrinsistem fizyolojisine (fazlası için www.tipfakultesi.org )
Endokrinsistem fizyolojisine (fazlası için www.tipfakultesi.org )www.tipfakultesi. org
 
Ppt chapter 15
Ppt chapter 15Ppt chapter 15
Ppt chapter 15
stanbridge
 
Survey of Anatomy and Physiology Chap 10
Survey of Anatomy and Physiology Chap 10Survey of Anatomy and Physiology Chap 10
Survey of Anatomy and Physiology Chap 10
cmahon57
 
Biochemical function of melatonin
Biochemical function of melatoninBiochemical function of melatonin
Biochemical function of melatonin
Evan Abdulkarim
 
Melatonin
MelatoninMelatonin
Melatonin clocking in presentation
Melatonin clocking in presentationMelatonin clocking in presentation
Melatonin clocking in presentation
PS Deb
 
TRYPTOPHAN METABOLISM
TRYPTOPHAN METABOLISMTRYPTOPHAN METABOLISM
TRYPTOPHAN METABOLISM
YESANNA
 
PCOS Treatment Guidelines & Review of Newer Medical Treatment in Infertili...
PCOS Treatment Guidelines  &  Review of  Newer Medical Treatment in Infertili...PCOS Treatment Guidelines  &  Review of  Newer Medical Treatment in Infertili...
PCOS Treatment Guidelines & Review of Newer Medical Treatment in Infertili...
Lifecare Centre
 

Viewers also liked (11)

insomni tedavisi
insomni tedavisiinsomni tedavisi
insomni tedavisi
 
Pineal bez (fazlası için www.tipfakultesi.org )
Pineal bez (fazlası için www.tipfakultesi.org )Pineal bez (fazlası için www.tipfakultesi.org )
Pineal bez (fazlası için www.tipfakultesi.org )
 
Batın travması (fazlası için www.tipfakultesi.org )
Batın travması (fazlası için www.tipfakultesi.org )Batın travması (fazlası için www.tipfakultesi.org )
Batın travması (fazlası için www.tipfakultesi.org )
 
Endokrinsistem fizyolojisine (fazlası için www.tipfakultesi.org )
Endokrinsistem fizyolojisine (fazlası için www.tipfakultesi.org )Endokrinsistem fizyolojisine (fazlası için www.tipfakultesi.org )
Endokrinsistem fizyolojisine (fazlası için www.tipfakultesi.org )
 
Ppt chapter 15
Ppt chapter 15Ppt chapter 15
Ppt chapter 15
 
Survey of Anatomy and Physiology Chap 10
Survey of Anatomy and Physiology Chap 10Survey of Anatomy and Physiology Chap 10
Survey of Anatomy and Physiology Chap 10
 
Biochemical function of melatonin
Biochemical function of melatoninBiochemical function of melatonin
Biochemical function of melatonin
 
Melatonin
MelatoninMelatonin
Melatonin
 
Melatonin clocking in presentation
Melatonin clocking in presentationMelatonin clocking in presentation
Melatonin clocking in presentation
 
TRYPTOPHAN METABOLISM
TRYPTOPHAN METABOLISMTRYPTOPHAN METABOLISM
TRYPTOPHAN METABOLISM
 
PCOS Treatment Guidelines & Review of Newer Medical Treatment in Infertili...
PCOS Treatment Guidelines  &  Review of  Newer Medical Treatment in Infertili...PCOS Treatment Guidelines  &  Review of  Newer Medical Treatment in Infertili...
PCOS Treatment Guidelines & Review of Newer Medical Treatment in Infertili...
 

Similar to Sirkadiyen ritim bozuklukları

Uyku Bozuklukları (Dr Fuad Bashirov)
Uyku Bozuklukları (Dr Fuad Bashirov)Uyku Bozuklukları (Dr Fuad Bashirov)
Uyku Bozuklukları (Dr Fuad Bashirov)
Fuad Bashirov
 
Management of postmenopausal symptoms after breast cancer
Management of postmenopausal symptoms after breast cancerManagement of postmenopausal symptoms after breast cancer
Management of postmenopausal symptoms after breast cancer
Tevfik Yoldemir
 
Pregnancy and management of menopausal symptoms after breast cancer treatment
Pregnancy and management of menopausal symptoms after breast cancer treatmentPregnancy and management of menopausal symptoms after breast cancer treatment
Pregnancy and management of menopausal symptoms after breast cancer treatment
Tevfik Yoldemir
 
Parkinson Hastalığı Derneği Sunumu 2012
Parkinson Hastalığı Derneği Sunumu 2012Parkinson Hastalığı Derneği Sunumu 2012
Parkinson Hastalığı Derneği Sunumu 2012
Parkinson Hastalığı Derneği
 
Uyku Örüntüsünde Rahatsızlık-Sunum
Uyku Örüntüsünde Rahatsızlık-SunumUyku Örüntüsünde Rahatsızlık-Sunum
Uyku Örüntüsünde Rahatsızlık-Sunum
nandacepte.org
 
Management of menopausal symptoms
Management of menopausal symptomsManagement of menopausal symptoms
Management of menopausal symptoms
Tevfik Yoldemir
 
Enürezis Nokturna
Enürezis NokturnaEnürezis Nokturna
Enürezis Nokturna
tumerturkbay
 
Antepartum Fetal Değerlendirme,Ne zaman Ve Nasıl?
Antepartum Fetal Değerlendirme,Ne zaman Ve Nasıl? Antepartum Fetal Değerlendirme,Ne zaman Ve Nasıl?
Antepartum Fetal Değerlendirme,Ne zaman Ve Nasıl?
www.tipfakultesi. org
 
uyku-apnesi (fazlası için www.tipfakultesi.org )
uyku-apnesi (fazlası için www.tipfakultesi.org )uyku-apnesi (fazlası için www.tipfakultesi.org )
uyku-apnesi (fazlası için www.tipfakultesi.org )www.tipfakultesi. org
 
Bi̇li̇nç bozukluğu(fazlası için www.tipfakultesi.org)
Bi̇li̇nç bozukluğu(fazlası için www.tipfakultesi.org)Bi̇li̇nç bozukluğu(fazlası için www.tipfakultesi.org)
Bi̇li̇nç bozukluğu(fazlası için www.tipfakultesi.org)www.tipfakultesi. org
 
Bi̇polar sunum
Bi̇polar sunumBi̇polar sunum
Bi̇polar sunum
DrSametYILMAZ
 
Beyin -Beden-Beslenme
Beyin -Beden-BeslenmeBeyin -Beden-Beslenme
Beyin -Beden-BeslenmeZehra Akören
 
Salon 1 14 kasim 09.30 10.30 ebru kiraner
Salon 1 14 kasim 09.30 10.30 ebru kiranerSalon 1 14 kasim 09.30 10.30 ebru kiraner
Salon 1 14 kasim 09.30 10.30 ebru kiraner
tyfngnc
 
4.Sınıf Ders - Kadın Cinsel Fonksiyon Bozuklukları
4.Sınıf Ders - Kadın Cinsel Fonksiyon Bozuklukları4.Sınıf Ders - Kadın Cinsel Fonksiyon Bozuklukları
4.Sınıf Ders - Kadın Cinsel Fonksiyon BozukluklarıSüleyman Engin Akhan
 
Salon a 19 kasim 2011 09.00 09.20 murat aksu
Salon a 19 kasim 2011 09.00 09.20 murat aksuSalon a 19 kasim 2011 09.00 09.20 murat aksu
Salon a 19 kasim 2011 09.00 09.20 murat aksu
tyfngnc
 
Salon a 19 kasim 2011 09.50 10.20 ebru ortaç ersoy
Salon a 19 kasim 2011 09.50 10.20 ebru ortaç ersoySalon a 19 kasim 2011 09.50 10.20 ebru ortaç ersoy
Salon a 19 kasim 2011 09.50 10.20 ebru ortaç ersoy
tyfngnc
 

Similar to Sirkadiyen ritim bozuklukları (16)

Uyku Bozuklukları (Dr Fuad Bashirov)
Uyku Bozuklukları (Dr Fuad Bashirov)Uyku Bozuklukları (Dr Fuad Bashirov)
Uyku Bozuklukları (Dr Fuad Bashirov)
 
Management of postmenopausal symptoms after breast cancer
Management of postmenopausal symptoms after breast cancerManagement of postmenopausal symptoms after breast cancer
Management of postmenopausal symptoms after breast cancer
 
Pregnancy and management of menopausal symptoms after breast cancer treatment
Pregnancy and management of menopausal symptoms after breast cancer treatmentPregnancy and management of menopausal symptoms after breast cancer treatment
Pregnancy and management of menopausal symptoms after breast cancer treatment
 
Parkinson Hastalığı Derneği Sunumu 2012
Parkinson Hastalığı Derneği Sunumu 2012Parkinson Hastalığı Derneği Sunumu 2012
Parkinson Hastalığı Derneği Sunumu 2012
 
Uyku Örüntüsünde Rahatsızlık-Sunum
Uyku Örüntüsünde Rahatsızlık-SunumUyku Örüntüsünde Rahatsızlık-Sunum
Uyku Örüntüsünde Rahatsızlık-Sunum
 
Management of menopausal symptoms
Management of menopausal symptomsManagement of menopausal symptoms
Management of menopausal symptoms
 
Enürezis Nokturna
Enürezis NokturnaEnürezis Nokturna
Enürezis Nokturna
 
Antepartum Fetal Değerlendirme,Ne zaman Ve Nasıl?
Antepartum Fetal Değerlendirme,Ne zaman Ve Nasıl? Antepartum Fetal Değerlendirme,Ne zaman Ve Nasıl?
Antepartum Fetal Değerlendirme,Ne zaman Ve Nasıl?
 
uyku-apnesi (fazlası için www.tipfakultesi.org )
uyku-apnesi (fazlası için www.tipfakultesi.org )uyku-apnesi (fazlası için www.tipfakultesi.org )
uyku-apnesi (fazlası için www.tipfakultesi.org )
 
Bi̇li̇nç bozukluğu(fazlası için www.tipfakultesi.org)
Bi̇li̇nç bozukluğu(fazlası için www.tipfakultesi.org)Bi̇li̇nç bozukluğu(fazlası için www.tipfakultesi.org)
Bi̇li̇nç bozukluğu(fazlası için www.tipfakultesi.org)
 
Bi̇polar sunum
Bi̇polar sunumBi̇polar sunum
Bi̇polar sunum
 
Beyin -Beden-Beslenme
Beyin -Beden-BeslenmeBeyin -Beden-Beslenme
Beyin -Beden-Beslenme
 
Salon 1 14 kasim 09.30 10.30 ebru kiraner
Salon 1 14 kasim 09.30 10.30 ebru kiranerSalon 1 14 kasim 09.30 10.30 ebru kiraner
Salon 1 14 kasim 09.30 10.30 ebru kiraner
 
4.Sınıf Ders - Kadın Cinsel Fonksiyon Bozuklukları
4.Sınıf Ders - Kadın Cinsel Fonksiyon Bozuklukları4.Sınıf Ders - Kadın Cinsel Fonksiyon Bozuklukları
4.Sınıf Ders - Kadın Cinsel Fonksiyon Bozuklukları
 
Salon a 19 kasim 2011 09.00 09.20 murat aksu
Salon a 19 kasim 2011 09.00 09.20 murat aksuSalon a 19 kasim 2011 09.00 09.20 murat aksu
Salon a 19 kasim 2011 09.00 09.20 murat aksu
 
Salon a 19 kasim 2011 09.50 10.20 ebru ortaç ersoy
Salon a 19 kasim 2011 09.50 10.20 ebru ortaç ersoySalon a 19 kasim 2011 09.50 10.20 ebru ortaç ersoy
Salon a 19 kasim 2011 09.50 10.20 ebru ortaç ersoy
 

Sirkadiyen ritim bozuklukları

  • 1. Sirkadiyen Ritim Bozuklukları : Tanımı, Tipleri, Klinik özellikleri ve Tedavisi Prof. Dr. Hakan Kaynak 08 Mart 2013 – Cuma TUTD HEKİM KURSU 16:30 – 17:15
  • 2. • Sirkadiyen ritimler : 24 saat Uyku uyanıklık, Vücut ısısı Metabolizma • Ultradiyen ritimler : 24 saatten az Uykunun 90 dakikalık siklusları • İnfradiyen ritimler: 24 saatten uzun. Menstrüel siklus
  • 3.
  • 4.
  • 5.
  • 6.
  • 7.
  • 8. Sirkadiyen “Marker” lar • Vücut ısısı ve melatonin düzeyi ölçümleri • Ölçümleri zor • Vücut ısısı hareket, yeme-içme ve uyku ile değişkenlik gösterir. • Melatonin salgılanımı ışığa hassasiyeti nedeniyle örnekler loş ışık şartlarında alınmalı.
  • 9. Vücut Isısı •3 noktada düşer – 20:00 - 24:00 – 3:00 - 5:00 – 13:00 - 16:00
  • 10. Melatonin Salgılanımı • Akşam 8 civarında artmaya başlar • Sabaha karşı 3 civarında en yüksek düzeydedir • Uyanmadan önce en düşük düzeyde.
  • 11. Sirkadiyen Ritim Bozuklukları : Sınıflama • ICSD-2 de 6 ayrı bozzukluk. • Sirkadiyen sistemin bozukluğuna veya dış etkenlerle uyumsuzluğuna bağlı – Tekrarlayan veya sürekli – Uyku bozukluğu şikayeti
  • 12. Sirkadiyen Ritim Bozuklukları İş veya sosyal hayatla uyumsuzluk Uyunan periyod süresince uykuda bozukluk olmayabilir. Uyku bozukluğu şikayetini daha iyi açıklayacak başka bir uyku hastalığı olmamalı.
  • 13. Sınıflama Gecikmiş Uyku Fazı Erken Uyku Fazı Bağımsız Uyku Fazı Düzensiz Uyku-Uyanıklık Ritmi “Jet Lag” Vardiyalı Çalışma
  • 14. Prevalans • Bilinmiyor. • Vardiyalı çalışanlarda : – Gece çalışanlarda % 30 – Dönüşümlü vardiyada çalışanlarda % 26
  • 15. Gecikmiş Uyku Fazı • Uyku saatleri sosyal uyumlu saatlerden 3-6 saat daha geç – 2:00 den önce uyuyamama 10:00 dan önce uyanamama • Sabah saatlerinde uykulu, akşam saatlerinde ise enerjik
  • 16. Gecikmiş Uyku Fazı • Uyku başlangıcında problem, – ancak uyku başladıktan sonra normal • En sık rastlanan sirkadiyen ritim bozukluğu – Prevalans % 0.17 – Prevalans ergenlik döneminde >%15 – Genellikle ailede başka bireylerde de var.
  • 18. Gecikmiş Uyku Fazı • Hastalar sosyal uyumsuzluk olmadığında, genellikle şikayetçi değiller. • Tedavi : – Sabah ışık tedavisi M – Melatonin
  • 19. Gecikmiş Uyku Fazı • Parlak ışık tedavisi sabah saatlerinde 1-2 saat süreyle • Sonuçları 1-2 hafta içinde görülür. • Komplians sınırlı.
  • 20. Gecikmiş Uyku Fazı • Melatonin – Salgılanımı başlamadan 5-7 saat önce – Uzun süre etkili olmayabilir – Tedavi kesildikten sonra eski saatlere geri dönüş.
  • 21. Erken Uyku Fazı • Erken uyku ve uyanma saatleri – Uyku başlangıcı 6:00-9:00 uyanma 2:00-5:00 arasında • Sabah erken uyanma, uykuyu sürdürememe veya gündüz uykululuk şikayetleri ile başvururlar.
  • 22. Erken Uyku Fazı • İleri yaşlarda daha sık • Genç yaşlarda nadir • Prevalans orta yaşlılarda yaklaşık %1% • Genetik özellikler var
  • 23. Erken Uyku Fazı • Tedavi: • Akşam saatlerinde ışık tedavisi – 19:00 - 21:00 civarında – Melatonin salgılanımını geciktirir. – Komplians sınırlı • Hipnotik ve stimülanlar etkisiz.
  • 24. Bağımsız Uyku Fazı • Uyku saatinin hergün 1-2 saat kayması – Eski uyku saatlerinde yatıldığında uykusuzluk ve sabah uyanamama • Olguların çoğunluğu görme engelli. – Işık yoksunluğunda – % 50 bağımsız uyku fazı bozukluğu – % 70 uyku bozukluğu şikayeti – Görme engelliler dışında kafatravması sonrasında
  • 26. Bağımsız Uyku Fazı • Tedavi: – Görme engeli olmayanlarda: • Düzenli yatma ve kalkma saatleri • Işık tedavisi • Melatonin – Görme engeli olanlarda: • Düzenli yatma ve kalkma saatleri • Melatonin, yatma saatinden 1 saat önce
  • 27. Düzensiz Uyku Fazı • Belirli bir ritim yok • Toplam uyku süresi normal • Uyku epizodları 24 saate rastgele dağılmış • Genellikle 3 saatlik uyku epizodları • Nadir görülür – Genellikle primer – Zaman belirleyicilerin yokluğunda – Sıklıkla demans, çocuğun gelişim bozuklukları ve kafa travması sonrasında
  • 29. Düzensiz Uyku Fazı Tedavi : Zaman belirleyicilerin güçlendirilmesi – Belirli zamanlarda sosyal ve fizik aktiviteler – Işık tedavisi – Hipnotikler zaman zaman faydalı olabilir.
  • 30. “ Jet Lag” • 2-3 saatlik zaman dilimi değişiklikleri sonrasında ortaya çıkan uyku bozuklukları. • Sirkadiyen ritim, – Batıya uçuşlarda hergün 90 dakika, – Doğuya uçuşlarda hergün 60 dakika adaptasyon yapar • Tedavi : – Işık – Melatonin
  • 31. Vardiyalı Çalışma • Teşhis kriterleri : – 2 hafta süreyle vardiyalı çalışma – 1 aydan uzun süreli gündüz uyku hali veya uykuya dalamama şikayeti
  • 34. Vardiyalı Çalışma • Dönen vardiyalarda daha çok uyku sorunu • Düzenli dönen vardiyalarda çalışanlarda uykuya dalamama %30 • Sürekli gece vardiyalarında çalışanlarda uykuya dalamama %10 • İşe gelememe, iş kazası, iş memnuniyetsizliği
  • 35. Vardiyalı Çalışma • Risk faktörleri : – Yaş – 52 yaş, en çok şikayetin olduğu yaş. – 62 yaşından sonra şikayetlerde azalma – Kadınlar – Kişisel tolerans özellikleri
  • 36. Vardiyalı Çalışma • Tedavi : • Stimülanlar : Modafinil • İlaç dışı tedaviler – Uyku hijieni – Siesta – Vardiyaların düzenlenmesi – Fizik aktivite – Işık tedavisi