SlideShare a Scribd company logo
18 maart  2011  locatie CBO, Utrecht De context van AI Marcel van Marrewijk Annet van de Wetering
Agenda: de contexten van AI  Sessie: kennismaken met Spiral Dynamics 1ste oefening: ervaar de waardesystemen 2de oefening: interpreteren van persoonlijke waardeprofielen Waarderend onderzoek naar geweldloze communicatie Sessie:aansluiting op AI Sessie: organisatiekunde 3de oefening: typeer  de waardeprofiel van je organisatie, cq de context van je AI-project Sessie: veranderdimensies 4de oefening: verander ambities van AI Sessie: beyond projectmanagement 5de oefening: contexten van projectmanagement
Oefening Wij vormen een organisatie en ik – jullie baas – bepaal dat vanaf nu zijn er geen regels meer zijn!
Clare Graves (1914 – 1986) De waardesystemen van de mens ontwikkelen zich als reactie op de omstandigheden en complexiteit waarmee ze worden geconfronteerd Het gaat voorbij menstypes, het gaat om: Systemen inmensen How does the mindprocessreality?
Naam van Graves Theorie 	 Emergent, Cyclical, Double-Helix Model of Adult BioPsychoSocial Systems Development of EmergingCyclical Level of ExistenceTheory (ECLET).
Methodische basis van SDi Emergent Omvatten en overstijgen; holarchie Van onderstroomnaarmanifestatie Cyclical: Sprongs- en spiraalgewijzeontwikkeling Ik vswij-georiënteerde waardesystemen Double-Helix Model: Life Conditions & Mind Capacity Adult: Maturiteit BioPsychoSocial: Congruentie Open, closed & arrested Systems Development: Gezond en ongezond
Inclusiviteit complexiteit Ontwikkeling Vrijheidsgraden Complexiteit Mate  van  onenig- heid Mate van onzekerheid Stacey  vs Graves
Emergent Graves heeft geconcludeerd dat de mensheid acht verschillende bestaansniveaus of ontwikkelingsfasen en daaraan gekoppelde waardesystemen heeft ontwikkeld.  Een waardesysteem representeert een 'wereldbeeld' en omvat een groep verwante waarden en overtuigingen en daaraan gerelateerd gedrag en kan aangetroffen worden in mensen, groepen en maatschappijen.
Emergentie Acties Gedrag Denken Gevoelens Woorden Overtuigingen Drijfveren Bewustzijn Wat je krijgt Wat je doet Hoe je het doet Wat maakt  dat je doet  wat je doet! Duurzame verandering in gedrag  impliceert kennis en inzicht naar  factoren onder de oppervlakte.
Cyclisch Waardesystemen bloeien op en verdwijnen wanneer omstandigheden wezenlijk veranderen  Ieder nieuw waardensysteem omvat en overstijgt de voorgaande stadia. Holarchie van waardesystemen c.q.bestaans- niveaus.  Het ontwikkelpad voltrekt zich niet-lineair, maar sprongsgewijs, en volgens een specifieke volgorde van ontwikkelstadia.
Complex wave-like characterization of systems showing rise and fall of systems dominance in psychological time (first tier) A-N     B-O         C-P              D-Q         E-R           F-S   Growth and decline  of  systems Psychological time
Spiral Dynamics Universeel Holisme Synergie Gemeenschap Succes Orde Energie & Macht Veiligheid Overleven
Inclusiviteit complexiteit Ontwikkeling Vrijheidsgraden Niet-lineaire, fasegewijzeontwikkeling
Cyclisch (2) 	 De geaardheid van de verschillende waardesystemen alterneert tussen de.....   ik-georiënteerde of expressieve systemen (interne locus of control) de warme kleuren: beige, rood, oranje en geel  wij-georiënteerde of opofferings-gerichte systemen (externe locus of control) de koele kleuren: paars, blauw, groen en turkoois
Dubbele helix  Waardesystemen ontwikkelen zich door de continue interactie tussen ‘mind capacaties’ (MC) en ‘life conditions’ (LC).  De levensomstandigheden worden bepaald door vier factoren: de historische tijd, de geografische plaats, existentiële problemen en maatschappelijke omstandigheden  Ontwikkeling van het denkvermogen: instinctief handelen, animistisch, egocentrisch, lineair, multiple & berekend, sociocentisch, systemisch en holistisch denken
Als de wereld….. is,  danzullendoeltreffendemensen ... 1. Een staat der natuur – handelen en overleven als dieren 2. Beangstigend en mysterieus – zich veilig verenigen en de geesten gunstig stemmen 3. Hard, waar de sterken overleven – vechten en zeker stellen van territorium om te overleven ondanks anderen 4. Beheerst en gestuurd door een hogere orde – geloven in de waarheid en gehoorzamen aan hogere macht 5. Vol met levensvatbare alternatieven tot welvaart – doelmatig succes testen 6. De woonplaats van de hele mensheid – zich verenigen in gemeenschappen om groei en ontwikkeling te ervaren 7. In gevaar van instorten – pragmatische wegen om te leren effectief te zijn 8. Een levend geheel – de orde onder de ogenschijnlijke chaos zoeken
Dubbele Helix (2) Hypothese: 1st tier/bandbreedte: LC  MC Angst domineert de 1st tier: angst om….. überhaupt te overleven; fysieke veiligheid, existentiële angst buiten de groep te vallen; om nergens bij te horen; uitgestoten te worden onderaan de pikorde uit te komen; als slachtoffer geen mogelijkheden te hebben op noodzakelijke levensvoorwaarden Onder te gaan aan chaos en gebrek aan structuur; een hogere autoriteit moet zeggen wat moet gebeuren; ik ben te klein... te falen (faalangst); niet goed genoeg zijn om als beste uit de bus te komen Als persoon niet geaccepteerd te worden
Dubbele Helix (2) Hypothese: 2nd tier/bandbreedte: MC  LC De kracht van ...... verbeelding authenticiteit creatie  sociaal constructionisme construeert de manifesttaties van de 2de bandbreedte Lange termijn Verbinding  en eenwording met het Geheel Infinitepossibilities
Maturiteit Graves heeft zich als ontwikkelings- psycholoog in zijn onderzoek nadrukkelijk beperkt tot psychologisch gezonde volwassenen (healthyadults). 	Intelligentie, leeftijd, ras of geslacht zijn niet gecorreleerd aan specifieke waardesystemen.  	Mannen zijn wel beter in staat hun leven te compartimentaliseren en verschillende waardesystemen aan te spreken voor verschillenden situaties.
Biopsychosociaal Biologische kwaliteiten beïnvloeden het coping behaviour, de wijze waarop mensen reageren op hun omgeving om zich zo doende staande te kunnen houden. ,[object Object]
Waardesystemen bepalen hoe mensen denken en niet wat ze denken.
Elk waardesysteem kent een reeks positieve en negatieve manifestaties, gezonde en ongezonde elementen. Een waardesysteem kan ondersteunen en afremmen, vitaliseren en frustreren. ,[object Object]
Individueel Gedrag Intentie IkHet Wij   Het Buiten- kant Binnen- kant Systeem Cultureel Collectief
Waardesystemen & Patronen Boeien Binden Op individueel  niveau Holistisch , wereldomvattend Consensus, sociaal, solidair, zorgzaam Orde, principes, structuur, procedures Verbondenheid. rituelen, veilig Inzicht, synergie together-win Succes, competitie resultaatgedreven Kracht, tempo,  snelheid, passie © WaardenManagement B.V.
Binden & Boeien Profiel © WaardenManagement B.V.
Homo Sapiens survivalus (100,000 years ago) To behumanbeings, notjustanimals Homo Sapiens mysticus(50,000 years ago) Forming tribes, magic, art, spirits Homo Sapiens exploiticus(10,000 years ago) Warlords, conquests, discovery
Homo Sapiensabsoluticus(5,000 yearsago) Literature, monotheism, purpose Homo Sapiens materialensis(1,000 yearsago) Mobility, individualism, economics Homo Sapienshumanisticus(150 yearsago) Human rights, liberty, collectivism
Homo SapiensIntegratus(50 yearsago) Complexity, chaos, interconnections Homo Sapiens Holisticus(30 yearsago) Eco-consiousness Homo Sapiens Universalus(yesterday) In balancewith the universallaws Bron:  Spiral Dynamics, pg 50-51
Overleven
Veiligheid(Bonding Order) Perspectief op de wereld: De wereld is mysterieus Noodzaak tot aansluiting bij een groep uit behoefte aan veiligheid en ‘erbij willen horen’ (identificatie). Waarden-drive: hechten Overtuiging: je bent geïdentificeerd door je groepslidmaatschap. Offer jezelf op om veiligheid te krijgen. Kernwaarden:behoren bij, geborgenheid, stelt vertrouwen in rituelen en tradities, respect voor ouderen, verering van voorouders en geesten, overleven van de stam staat centraal,  Negatief: onderdanig en overdreven afhankelijk; kwetsbaar voor beperkende taboes, zeer beperkte ruimte voor individu.  Positief: loyaal en betrouwbaar; vindt kracht en zekerheid bij bezorgd ‘opperhoofd’ en/of helpende familie; put inspiratie uit helden-figuren.
Macht en vitaliteit (Powerful Self) Perspectief op de wereld: schaarste, niet verdeeld territorium,  negative-sum-game Waarden-drive: een plek veroveren en verdedigen Overtuiging: jezelf impulsief uitdrukken tegen elke prijs of je lijdt onder schaamte en gezichtsverlies. Kernwaarden:het recht van de sterkste; vertrouw alleen jezelf in de strijd om de macht en territorium; het doel heiligt de middelen; respect voor kracht en positie; strijdvaardig en agressief; hard en meedogenloos,  assertief en direct, stoutmoedig en actiegericht. Negatief: Zelfvernietigend, rebels en niet in staat binnen de grenzen van de samenleving  te functioneren;  extreem  egotistisch,  uitbuitend en grof;  hedonisme, immoreel, gewelddadig, dominant, ‘rattengedrag’   Positief: Spontaan, kleurrijk, energiek, assertief, bereid van traditie af te wijken, origineel, met passie en inzet, autonoom, besluitvaardig. Opkomen voor je eigen zaak.
Orde (Absolute Order) Perspectief op de wereld: logisch geordend & doelgericht Waarden-drive: geloven ( in eenhogereautoriteit) Overtuigingen: cijfer jezelf nu weg voor latere beloning door de hogere, rechtmatige autoriteit te gehoorzamen. Regels en procedures waarborgen stabiliteit. Kernwaarden: orde, hiërarchie, stabiliteit, plicht, schuld,feiten, discipline, gerechtigheid, gekwalificeerdheid, deskundigheid, gehoorzaamaanlegitiemeautoriteit, de juiste manier om het te doen, de ware leer Negatief: Ontaarding en ongevoelig, star en intolerant, autoritair,  fanatiek, strafgericht, paarse krokodil  Positief: Stabiliteit en verantwoordelijkheid; sterk gevoel voor recht en rechtvaardigheid; gezonde binding aan systemen en procedures,  orde en traditie; systematisch en goed georganiseerd.
Effectief in Orde Wetenschap Rechtssysteem Bancaire systeem Militair systeem Bedrijfsdisciplines: ,[object Object]
 Kwaliteitsmanagement
 Boekhouding
 ProductieBeheersbaarheid, maakbaarheid, betrouwbaarheid en reproduceerbaarheid staan centraal
Succes en ondernemen (Enterprising Self) Perspectief op de wereld: onbegrensde mogelijkheden voor vooruitgang en materieel gewin Waarden-drive: presteren Overtuigingen:via controle van de omgeving een zo groot mogelijk stuk van de koek voor jezelf verkrijgen. Kernwaarden: Ondernemerschap, succes and materieel gewin, imago, prestige, productiviteit,competitie, continue strevennaarverbetering, de bestewillenzijn Negatief: faalangst, lage zelfwaardering, berekend, exploitatief, iets of iemand is nooit goed genoeg, erg op geld en prestige gericht, keep up with the Jonesses, makeitor fake it. Positief: Opbouwend, ambitieus; doorzetten en blijven geloven in succes, commercieel goed ontwikkeld, communicatief, krijgt zaken voor elkaar
Gemeenschap en zorg (Egalitarian Order) Perspectief op de wereld: Global village De verschillen tussen mensen en hun (materiële) mogelijkheden zijn onevenredig groot geworden Waarden-drive: samen delen, consensus en dialoog Overtuigingen: druk jezelf uit om acceptatie van anderen te krijgen in het hier en nu. Kernwaarden: Harmonie, gelijkheid, empathie, mededogen, geduld, eerlijkheid, transparantie;eenaardigpersoonzijn, groepsgevoel Negatief: irreëel idealistisch, onevenwichtige nadruk op gevoelens, drammerig nastreven van groepsbelang, ineffectieve besluitvorming.  Positief: Echt mensgeoriënteerd; innerlijke rust in een realiteitsbasis. Warme interpersoonlijke relaties en sociale en ecologischeverantwoordelijkheid. Betrokken en geëngageerd
Synergie (Integrating Self) Perspectief:  Dreigende onbeheersbaarheid Noodzaak voor nieuwe aanpak    Waarden-drive:doorzien  Overtuigingen:pragmatische wegen kiezen om synergie te creëren, over grenzen heen, niet ten kosten van anderen. Kernwaarden:systeem denken, integriteit, begrijpen, flexibiliteit, inzicht, lange termijn oriëntatie, kan met paradoxen omgaan, flow,duurzaam Negatief: Elitair, onafhankelijk (self-sufficiant), onpersoonlijk, loyaal aan ‘peers’ niet aan organisatie, geen focus    Positief: Regisseur, creator van doorbraken, in verbinding met alle kleuren (2nd tier) goed waarnemer, in balans, visionair; inzicht in ritmen en dynamiek, samenhang en processen, niet angstig
Holisme Perspectief:  de ecosfeer in gevaar De consequenties van het menselijk handelen bedreigen het eigen leefsysteem Waarden-drive:verbinding met de leefomgeving Overtuiging: cijfer jezelf weg ten behoeve van de existentie van het hele ecosysteem; leven vanuit de stilte en in verbondenheid met het geheel Kernwaarden:  overleven van de planeet aarde, mededogen, wijsheid, altruïstisch, vergevingsgezind, Inspiratie, verbinding tussen persoonlijke ‘binnenwereld’ en ‘buitenwereld’, in verbinding met Kosmos en niet geïncarneerde entiteiten, ‘meer met minder’ Negatief: ‘wannabees’ Positief: spiritueel leider, volledig in balans en verbondenheid
Oefening 2. Bespreken en interpreteren van persoonlijke waardeprofielen (in tweetallen, waar mogelijk met je collega)
Verbinding tussen Ai en SDI
Fasegewijze oriëntatie van  organisatieontwikkeling  Stakeholder  Oriëntatie  Inclusiviteit complexiteit Shareholder/Resource Oriëntatie  Machtsoriëntatie/  Socialeveiligheid Betrokkenheids- paradigma Beheersingsparadigma Dominantie paradigma Ontwikkeling Vrijheidsgraden
Dominantie paradigma Beheersings- paradigma Betrokkenheidsparadigma
Pauze  (lunch)
Organisatiekunde Korte introductie tot
Global Excellence Model (GEM, variatie op INK/EFQM+) Organisatie gebieden (enablers)		  Resultaat gebieden Communicatie & Besluitvorming Goed  Werkgeverschap Leider- schap Proces- sen Personeelsbeleid Strategie Goed Onder- nemerschap Middelen Goed Nabuurschap Leren & Innoveren People Planet Profit Stakeholders
RTI Model Organisatie Enablers Organisatie Performance Organisatie Ontwikkeling
De Cubrix Maatschappij Toeleveranciers Stakeholders Klanten Werknemers
WaardengedrevenLeiderschap Spiritueelleider: Vanuitautenticiteit en kosmischeverbondenheid[kwetsbaarheid, missie en autenticiteit] Holisme Emergent Leider:vanuitinzichtstrevendvoor de langetermijn. [perspectiefinnemen, visionair, constructiefcommuniceren, uitdagen, leren van anderen] Synergie DienendLeider: Vanuit de behoefteomanderentedienen. [dienstbaarheid, persoonlijkegroei, vergeving, zorg, coachen]  Community Ondernemer: Winstgedreven, zetkansenom in resultaten. [moed/lef, goedeprestatiesbekrachtigen,  resultaatgericht, accountable]  Succes Manager: optimiseert en structureert de  middelen[Laissez faire, taakgericht, monitoring (en rapportage), doelgericht] Orde Baas: Voor status; exploiteertzijn resources. [Besluitvaardig, directiefleidinggeven, concurrentie/competitie, gerichtheid op fouten] Macht Pater Familias: story teller, hoedervan rituelen[rolmodel, mediator, vaderrol] Veiligheid
Waardengedrevenpersoneels-beleid Human Values: afstemming (alignment) van rol, waarden en ontwikkelambities, balans in intrinsiek en extrensiekwaarden maatstaf = zingeving & geluk Synergie Community Human Talent:  Binden en Boeien, professionalisering, talent ontwikkelingmaatstaf = vertrouwen Human Resources: allocatie (toewijzing), werving & selectie, werkdruk, verzuimbeleid, bonussysteem maatstaf = tevredenheid Succes Personeelszaken: administratief, juridisch, arbeidsvoor-waarden, loongebouw, competenties, functies, arbomaatstaf= loyaliteit Orde Community Building: vitaliteit, familiecultuur, voorkomen van ‘rattegedrag’, discriminatie, conflict en intimidatie Veiligheid/Macht
 Waardengedreven MVO en DO Together-win:zoektocht naar goed gebalanceerde, functionele oplossingen die economische, sociale en ecologische waarde opleveren, bij het eigen bedrijf alsmede bij haar belanghebbenden. Synergy Maatschappelijkbetrokken:  balanceren van People, Planet, Profit, daarbij voorbijgaand aan de wettelijke verplichtingen en financiële overwegingen.  Community Winstgedreven: introductie van sociale, ethische en ecologische beoordelingscriteria in de bedrijfsvoering, mits deze direct bijdragen tot verbetering van de financiële resultaten.   Success Maatschappelijkaanvaardbaar: wet- en regelgevingvolgend; rentmeesterschap, GoedBurgerschap, sponsoring/liefdadigheid Order
WaardengedrevenDiversiteit Synergie Together-win:interactief, van elkaar lerend, basis voor (sociale) innovatie en duurzaamheid Maatschappelijk betrokken:ideëel gemotiveerd, empathisch, emancipatie van etnische groepen, ruimte en waardering voor eigen en andermans cultuur en identiteit.   Winstgedreven:Tolerantie gebaseerd op nuttigheid, goedkope arbeid, nieuwe doelgroepen, aanpassing van product en diensten aan nieuwe ethische groepen.  Maatschappelijk aanvaardbaar: wet en regelgeving volgend; Wet Samen, CAO afspraken, inburgeren Leven en laten leven:Parallelle, verzuilde samenleving. Exploitatie (uitbuiting) van zwakkere groepen. Ons kent ons:neigend naar xenofoob gedrag Community Succes Orde Macht Geborgenheid
Organisatietypen      Netwerk  organisaties Professionele  organisaties Ondernemende  organisatie Bureaucratische  organisatie Machts- organisatie       Clan  organisatie
Veiligheid Leiderschapstijl: Founder, shaman Communicatie & Besluitvorming: story-telling, oude gebruiken via verhalen levendig houden, houden aan (oude) gebruiken en rituelen.  People: veiligheid, welzijn, zorg voor basisbehoeften, voorkomen van intimidatie Innovatie en leren: rituelen in stand houden, deze representeren de relevante kennis. Cultuur:xenofoop, incrowd, tribaal, saamhorigheid, onderdanig, reciprociteit Structuur: Kleine sociale eenheden, met behoud van menselijke maat. Ruilen van overschotten Ambachtelijk Macro: tribale economie, kasbah
Macht en vitaliteit Leiderschapstijl: Baas Communicatie & Besluitvorming: Road-show;  vanaf een kansel, in de spot lights. Top down, directief People: vitaliteit, actie-gericht, bonussysteem, up or out, op staande voet ontslag  Strategie: Onafhankelijk blijven, No 1  Maximale exploitatie van mensen, toeleveranciers en resources Cultuur:cando-mentaliteit, bluffen, “apresnousledeluge”, ‘ratten- gedrag’ plaveit de weg naar de top  Structuur: strikte hiërarchie, ter ondersteuning van de top. Kenmerkend:  ,[object Object]
 Boardroom op de top floor
 Zelfverrijking van de topleiding
 Imponerend hoofdkantoor op een zichtlocatieMacro: Mercantilisme, kolonialisme, feodalisme
Orde Leiderschapstijl: Manager Communicatie & Besluitvorming: Contracten, handboeken, beleids-notities, jaarverslagen, missie/visie De persoon met geschikte positie-gebonden autoriteit neemt beslissingen People: personeelsadministratie, Arbo, loongebouw, competentie-profielen waarderingssysteem  Strategie: Opkopen van markt-aandeel door fusie en overnames; behouden van marktmacht, lobby’s; kostenbeheersing, schaalvoordelen Cultuur: procedureel en alles volgens de regels, parafencultuur, stratificatie, status afhankelijk van positie  Structuur: machine bureaucratie: strakke passieve hiërarchie. Er zijn starre regels voor structuur en rang: veel management lagen, streven naar omvang Cascaderen van taken en budgetten Macro:Planeconomie, keizerrijken, klassiek kapitalisme
Succes & Ondernemen Leiderschapstijl: Ondernemer Communicatie & Besluitvorming: Uitwisseling van informatie top down en bottum up. Besluitvorming aan de top People: Human Resources: in-, door- en uitstroom, werkdruk, verzuim, etc Strategie: Focus op beheersbaarheid en shareholder-value;groei van marktaandeel op basis van eigen potenties; niches, productdifferen-tiatie; procesinnovaties, benchmarken Cultuur:American dream, inzet wordt beloond, investeren, competatief, “what’s the beef? Tevredenheid Structuur: actieve hiërarchie, die nog steeds bureaucratisch en statusgericht is. Decentralisatie van prestatie doelstellingen met vrijheden mits resultaten bereikt worden  Divisie structuur en matrix organisaties Business case Negatief: consumentisme, afval, ongelijke verdeling van welvaart  Macro:AngloSaxisisch, vrije markt economie, globalisering,
Gemeenschap en zorg Leiderschapstijl: Dienend leider, Communicatie & Besluitvorming: Consensusvorming: dialoog, open en transparant; iedereen is betrokken bij de besluitvorming People: Human Talent Mgmt - persoonlijke en professionele ontwikkeling, lerende organisaties Strategie: verbinding, inclusiviteit, co-makership, stakeholder engagement, optimale interne afstemming van bedrijfsprocessen, ketengericht, sociale innovaties, “We take care of the people, the peopletake care of the business” Cultuur: mens centraal, zorg-zaam, gelijkwaardig, vriendelijk, vertrouwen centraal, feedback, relativistisch, conflict mijdend Structuur: Zo plat mogelijke organisatie, omgekeerde ‘hark’ MVO: sensitiviteit voor sociale en ecologische behoeften Neg.: Ontkennen van expertise Macro: sociale markteconomie, herverdeling & sociaal vangnet,  polderen
Synergie Leiderschapstijl: Emergent leider,    5th level (Collins) Communicatie & Besluitvorming: Consent, alleen personen met constructieve bijdragen, met in- en toestemming van anderen, nemen deel aan de besluitvorming People: Human Capital Management: constante afstemming van persoonlijke drijfveren en collectieve ambities Strategie: in verbinding met alle belanghebbenden: sturen op toegevoegde waarden van de gehele keten, creëren van doorbraken,  Cultuur: subsidiariteit, vrijheid en verantwoordelijk diep in de organisatie, open en los Structuur: pragmatische organisatievormen die com-plexiteit, onzekerheid en snelle verandering aankunnen;net-werken, tijdelijke organisaties, partnerschappen, in diverse combinaties Macro:interdependente economie met nieuwe instituties die noden van wereldgemeen- schap ledigen.
oefening 4 Typeer de context van jouw beoogde AI-project aan de hand van  de organisatie matrix
Verander kunde sessie twee:
Organisatie dynamiek Stereotypen vs de werkelijkheid  meerdere dominante culturen  overgangssituaties Obliquechange: van dominant naar ondersteunend Kantelpunten Verander ambities:
Verander ambities (1) Vitaliseren: Opknappen van het fundament van de organisatie. Eigenlijk betreft het achterstallig onderhoud, want de interventies vinden plaats in waardesystemen - of contexten - die de dominante werkwijzen ondersteunen.
Verander ambities (2) Optimaliseren: Het optimaliseren en het beter doen renderen van de huidige werkwijzen. Door bijvoorbeeld 'slimmer' werken en bench marken om te zien hoe andere in een vergelijkbare context en situatie functioneren.
Optimaliseren
Verander ambities (3) Heroriënteren: Beter en meer flexibel inspelen op gewijzigde situaties en systemische knelpunten. Aanpassingen van (strategische) prioriteiten.
Vierfasenmodel(Hardjono) Focus  on control Efficiency Effectiveness “Calm down” Internal focus External focus “Wake up” Creativity Flexibility Focus on change
The Strategy Matrix Bron: M. van Marrewijk & T. Hardjono (2002)
Verander ambities (4) Transformeren: Wanneer nieuwe uitdagingen te complex zijn ten opzichte van de huidige werkwijze, zal getransformeerd moeten worden naar een nieuwe ontwikkelingsfase, waardensysteem of context. Dit impliceert paradigma shiftsin alle disciplines.
Transformeren ,[object Object]
bèta toestand  /weerstand
gammaval  / chaos
 deltagolf/ integratiefase

More Related Content

Viewers also liked

presentatie leonard atex
presentatie leonard atex presentatie leonard atex
presentatie leonard atex
Kees Kuijlman
 
Authentiek Leiderschap
Authentiek LeiderschapAuthentiek Leiderschap
Authentiek Leiderschap
Groenewoud
 
Fake, presentatie van Dominique Verschuren InPetto
Fake, presentatie van Dominique Verschuren InPettoFake, presentatie van Dominique Verschuren InPetto
Fake, presentatie van Dominique Verschuren InPetto
isdatecht
 
Authentiek leiderschap op school en daarbuiten (Hannes Leroy)
Authentiek leiderschap op school en daarbuiten (Hannes Leroy)Authentiek leiderschap op school en daarbuiten (Hannes Leroy)
Authentiek leiderschap op school en daarbuiten (Hannes Leroy)
isdatecht
 
Authentiek Leiderschap
Authentiek LeiderschapAuthentiek Leiderschap
Authentiek Leiderschap
Marcel Jongsma
 

Viewers also liked (6)

presentatie leonard atex
presentatie leonard atex presentatie leonard atex
presentatie leonard atex
 
Authentiek Leiderschap
Authentiek LeiderschapAuthentiek Leiderschap
Authentiek Leiderschap
 
Fake, presentatie van Dominique Verschuren InPetto
Fake, presentatie van Dominique Verschuren InPettoFake, presentatie van Dominique Verschuren InPetto
Fake, presentatie van Dominique Verschuren InPetto
 
Authentiek leiderschap op school en daarbuiten (Hannes Leroy)
Authentiek leiderschap op school en daarbuiten (Hannes Leroy)Authentiek leiderschap op school en daarbuiten (Hannes Leroy)
Authentiek leiderschap op school en daarbuiten (Hannes Leroy)
 
Authentiek Leiderschap
Authentiek LeiderschapAuthentiek Leiderschap
Authentiek Leiderschap
 
AI en TOC
AI en TOCAI en TOC
AI en TOC
 

Similar to Sheets 18 maart sdi

B1 SDi-1 Intro & Graves Theory Dutch v1101
B1 SDi-1 Intro & Graves Theory Dutch v1101B1 SDi-1 Intro & Graves Theory Dutch v1101
B1 SDi-1 Intro & Graves Theory Dutch v1101Edwin Holwerda
 
Profile Dynamics Info
Profile Dynamics InfoProfile Dynamics Info
Profile Dynamics Infomwilts
 
Sp Vt Les 2008 2009 Groepen
Sp Vt Les 2008 2009 GroepenSp Vt Les 2008 2009 Groepen
Sp Vt Les 2008 2009 Groepen
superman20
 
Veranderdiagnose (een samenvatting)
Veranderdiagnose (een samenvatting)Veranderdiagnose (een samenvatting)
Veranderdiagnose (een samenvatting)
Jan Wietsma
 
Hc 20 a presentatie levenskunst - oudheid
Hc 20 a presentatie levenskunst - oudheidHc 20 a presentatie levenskunst - oudheid
Hc 20 a presentatie levenskunst - oudheid
Adri Martens
 
Dilemma denken + wicked problems | Target Point, guide to change
Dilemma denken + wicked problems | Target Point, guide to changeDilemma denken + wicked problems | Target Point, guide to change
Dilemma denken + wicked problems | Target Point, guide to change
angela van de Loo
 
Presentatie leiderschap is loslaten daan fousert 19 april 2011
Presentatie leiderschap is loslaten daan fousert 19 april 2011Presentatie leiderschap is loslaten daan fousert 19 april 2011
Presentatie leiderschap is loslaten daan fousert 19 april 2011
IngridToet
 
B4 SDi-1 Additional Slides Dutch v1101
B4 SDi-1 Additional Slides Dutch v1101B4 SDi-1 Additional Slides Dutch v1101
B4 SDi-1 Additional Slides Dutch v1101Edwin Holwerda
 
Teamopstellingen
TeamopstellingenTeamopstellingen
Teamopstellingen
Daniel Dirk Kooimans
 
De mythe van motivatie | Target Point, Guide to Change
De mythe van motivatie | Target Point, Guide to ChangeDe mythe van motivatie | Target Point, Guide to Change
De mythe van motivatie | Target Point, Guide to Change
Angela van de Loo
 
Hoogbegaafd voor HRM professionals
Hoogbegaafd voor HRM professionalsHoogbegaafd voor HRM professionals
Hoogbegaafd voor HRM professionals
Frisse Blik Advies
 
Trimetrix talenten ontwikkling
Trimetrix talenten ontwikklingTrimetrix talenten ontwikkling
Trimetrix talenten ontwikkling
De Zwerm Groep
 
Complete Bemoeizorg
Complete BemoeizorgComplete Bemoeizorg
Complete Bemoeizorg
Cornelis Numan
 
Dilemma denken
Dilemma denkenDilemma denken
Dilemma denken
Angela van de Loo
 
2010 p ontwikkelen psychologie college nr_4_motivatie_deeltijd.ppt_ongeillust...
2010 p ontwikkelen psychologie college nr_4_motivatie_deeltijd.ppt_ongeillust...2010 p ontwikkelen psychologie college nr_4_motivatie_deeltijd.ppt_ongeillust...
2010 p ontwikkelen psychologie college nr_4_motivatie_deeltijd.ppt_ongeillust...Rian Bolt
 
B2 SDi-1 vMemes Theory Dutch v1101 Part II Slideshare
B2 SDi-1 vMemes Theory Dutch v1101 Part II SlideshareB2 SDi-1 vMemes Theory Dutch v1101 Part II Slideshare
B2 SDi-1 vMemes Theory Dutch v1101 Part II SlideshareEdwin Holwerda
 
Machteninvloed ritsma fragment
Machteninvloed ritsma fragmentMachteninvloed ritsma fragment
Machteninvloed ritsma fragmentAryB
 
Innoveren door slimmer leiderschap
Innoveren door slimmer leiderschapInnoveren door slimmer leiderschap
Innoveren door slimmer leiderschap
Jelle Dijkstra
 

Similar to Sheets 18 maart sdi (20)

B1 SDi-1 Intro & Graves Theory Dutch v1101
B1 SDi-1 Intro & Graves Theory Dutch v1101B1 SDi-1 Intro & Graves Theory Dutch v1101
B1 SDi-1 Intro & Graves Theory Dutch v1101
 
Profile Dynamics Info
Profile Dynamics InfoProfile Dynamics Info
Profile Dynamics Info
 
Sp Vt Les 2008 2009 Groepen
Sp Vt Les 2008 2009 GroepenSp Vt Les 2008 2009 Groepen
Sp Vt Les 2008 2009 Groepen
 
Hoorcollege 4
Hoorcollege 4Hoorcollege 4
Hoorcollege 4
 
Veranderdiagnose (een samenvatting)
Veranderdiagnose (een samenvatting)Veranderdiagnose (een samenvatting)
Veranderdiagnose (een samenvatting)
 
Hc 20 a presentatie levenskunst - oudheid
Hc 20 a presentatie levenskunst - oudheidHc 20 a presentatie levenskunst - oudheid
Hc 20 a presentatie levenskunst - oudheid
 
Dilemma denken + wicked problems | Target Point, guide to change
Dilemma denken + wicked problems | Target Point, guide to changeDilemma denken + wicked problems | Target Point, guide to change
Dilemma denken + wicked problems | Target Point, guide to change
 
Presentatie leiderschap is loslaten daan fousert 19 april 2011
Presentatie leiderschap is loslaten daan fousert 19 april 2011Presentatie leiderschap is loslaten daan fousert 19 april 2011
Presentatie leiderschap is loslaten daan fousert 19 april 2011
 
B4 SDi-1 Additional Slides Dutch v1101
B4 SDi-1 Additional Slides Dutch v1101B4 SDi-1 Additional Slides Dutch v1101
B4 SDi-1 Additional Slides Dutch v1101
 
Teamopstellingen
TeamopstellingenTeamopstellingen
Teamopstellingen
 
De mythe van motivatie | Target Point, Guide to Change
De mythe van motivatie | Target Point, Guide to ChangeDe mythe van motivatie | Target Point, Guide to Change
De mythe van motivatie | Target Point, Guide to Change
 
Hoogbegaafd voor HRM professionals
Hoogbegaafd voor HRM professionalsHoogbegaafd voor HRM professionals
Hoogbegaafd voor HRM professionals
 
Trimetrix talenten ontwikkling
Trimetrix talenten ontwikklingTrimetrix talenten ontwikkling
Trimetrix talenten ontwikkling
 
Complete Bemoeizorg
Complete BemoeizorgComplete Bemoeizorg
Complete Bemoeizorg
 
Dilemma denken
Dilemma denkenDilemma denken
Dilemma denken
 
2010 p ontwikkelen psychologie college nr_4_motivatie_deeltijd.ppt_ongeillust...
2010 p ontwikkelen psychologie college nr_4_motivatie_deeltijd.ppt_ongeillust...2010 p ontwikkelen psychologie college nr_4_motivatie_deeltijd.ppt_ongeillust...
2010 p ontwikkelen psychologie college nr_4_motivatie_deeltijd.ppt_ongeillust...
 
B2 SDi-1 vMemes Theory Dutch v1101 Part II Slideshare
B2 SDi-1 vMemes Theory Dutch v1101 Part II SlideshareB2 SDi-1 vMemes Theory Dutch v1101 Part II Slideshare
B2 SDi-1 vMemes Theory Dutch v1101 Part II Slideshare
 
Leider&Trauma
Leider&TraumaLeider&Trauma
Leider&Trauma
 
Machteninvloed ritsma fragment
Machteninvloed ritsma fragmentMachteninvloed ritsma fragment
Machteninvloed ritsma fragment
 
Innoveren door slimmer leiderschap
Innoveren door slimmer leiderschapInnoveren door slimmer leiderschap
Innoveren door slimmer leiderschap
 

More from Marcel van Marrewijk

Collage foto's uit het leven van Ria van Marrewijk-Damen 1935-2017
Collage foto's uit het leven van Ria van Marrewijk-Damen  1935-2017Collage foto's uit het leven van Ria van Marrewijk-Damen  1935-2017
Collage foto's uit het leven van Ria van Marrewijk-Damen 1935-2017
Marcel van Marrewijk
 
130919 vck bevlogenheid gent
130919 vck bevlogenheid   gent130919 vck bevlogenheid   gent
130919 vck bevlogenheid gent
Marcel van Marrewijk
 
130613 mvo in de zorg
130613 mvo in de zorg130613 mvo in de zorg
130613 mvo in de zorg
Marcel van Marrewijk
 
27 mei 2013 tt
27 mei 2013 tt27 mei 2013 tt
27 mei 2013 tt
Marcel van Marrewijk
 
Pres atelier strength based lss 27 mei 2013
Pres atelier strength based lss 27 mei 2013Pres atelier strength based lss 27 mei 2013
Pres atelier strength based lss 27 mei 2013Marcel van Marrewijk
 
Presentatie arjan strength based lss 1.0
Presentatie arjan strength based lss 1.0Presentatie arjan strength based lss 1.0
Presentatie arjan strength based lss 1.0
Marcel van Marrewijk
 
20130513 cubrix lezing van vkw
20130513 cubrix lezing van vkw20130513 cubrix lezing van vkw
20130513 cubrix lezing van vkw
Marcel van Marrewijk
 
130325 ai sessie met movisie
130325 ai sessie met movisie130325 ai sessie met movisie
130325 ai sessie met movisie
Marcel van Marrewijk
 
20121126 bsn masterclass veranderkunde cubrix
20121126 bsn masterclass veranderkunde cubrix20121126 bsn masterclass veranderkunde cubrix
20121126 bsn masterclass veranderkunde cubrix
Marcel van Marrewijk
 
20120911 vck keynote valklezing
20120911 vck keynote valklezing20120911 vck keynote valklezing
20120911 vck keynote valklezing
Marcel van Marrewijk
 
20120830 hub thriving companies - cubrix.uk
20120830 hub   thriving companies - cubrix.uk20120830 hub   thriving companies - cubrix.uk
20120830 hub thriving companies - cubrix.uk
Marcel van Marrewijk
 
20120607 kwaliteit in de zorg
20120607 kwaliteit in de zorg20120607 kwaliteit in de zorg
20120607 kwaliteit in de zorg
Marcel van Marrewijk
 
Aad van marrewijk in memoriam
Aad van marrewijk   in memoriamAad van marrewijk   in memoriam
Aad van marrewijk in memoriam
Marcel van Marrewijk
 
Heartmath.verdiepingsdag 1205011
Heartmath.verdiepingsdag 1205011Heartmath.verdiepingsdag 1205011
Heartmath.verdiepingsdag 1205011
Marcel van Marrewijk
 
20110512 sheets verdiepingdag
20110512 sheets verdiepingdag20110512 sheets verdiepingdag
20110512 sheets verdiepingdag
Marcel van Marrewijk
 
Creativiteit ai leertraject 15 april 2011 samenvatting
Creativiteit ai leertraject 15 april 2011 samenvattingCreativiteit ai leertraject 15 april 2011 samenvatting
Creativiteit ai leertraject 15 april 2011 samenvattingMarcel van Marrewijk
 

More from Marcel van Marrewijk (20)

Collage foto's uit het leven van Ria van Marrewijk-Damen 1935-2017
Collage foto's uit het leven van Ria van Marrewijk-Damen  1935-2017Collage foto's uit het leven van Ria van Marrewijk-Damen  1935-2017
Collage foto's uit het leven van Ria van Marrewijk-Damen 1935-2017
 
130919 vck bevlogenheid gent
130919 vck bevlogenheid   gent130919 vck bevlogenheid   gent
130919 vck bevlogenheid gent
 
130613 mvo in de zorg
130613 mvo in de zorg130613 mvo in de zorg
130613 mvo in de zorg
 
27 mei 2013 tt
27 mei 2013 tt27 mei 2013 tt
27 mei 2013 tt
 
Pres atelier strength based lss 27 mei 2013
Pres atelier strength based lss 27 mei 2013Pres atelier strength based lss 27 mei 2013
Pres atelier strength based lss 27 mei 2013
 
Presentatie arjan strength based lss 1.0
Presentatie arjan strength based lss 1.0Presentatie arjan strength based lss 1.0
Presentatie arjan strength based lss 1.0
 
20130513 cubrix lezing van vkw
20130513 cubrix lezing van vkw20130513 cubrix lezing van vkw
20130513 cubrix lezing van vkw
 
130325 ai sessie met movisie
130325 ai sessie met movisie130325 ai sessie met movisie
130325 ai sessie met movisie
 
130314 Relatiedag Tredin 1.0
130314 Relatiedag Tredin 1.0130314 Relatiedag Tredin 1.0
130314 Relatiedag Tredin 1.0
 
20121126 bsn masterclass veranderkunde cubrix
20121126 bsn masterclass veranderkunde cubrix20121126 bsn masterclass veranderkunde cubrix
20121126 bsn masterclass veranderkunde cubrix
 
20121004 v1.0 final
20121004  v1.0 final20121004  v1.0 final
20121004 v1.0 final
 
20120911 vck keynote valklezing
20120911 vck keynote valklezing20120911 vck keynote valklezing
20120911 vck keynote valklezing
 
20120830 hub thriving companies - cubrix.uk
20120830 hub   thriving companies - cubrix.uk20120830 hub   thriving companies - cubrix.uk
20120830 hub thriving companies - cubrix.uk
 
20120607 kwaliteit in de zorg
20120607 kwaliteit in de zorg20120607 kwaliteit in de zorg
20120607 kwaliteit in de zorg
 
Aad van marrewijk in memoriam
Aad van marrewijk   in memoriamAad van marrewijk   in memoriam
Aad van marrewijk in memoriam
 
Apprecitive inquiry
Apprecitive inquiryApprecitive inquiry
Apprecitive inquiry
 
Heartmath.verdiepingsdag 1205011
Heartmath.verdiepingsdag 1205011Heartmath.verdiepingsdag 1205011
Heartmath.verdiepingsdag 1205011
 
20110512 sheets verdiepingdag
20110512 sheets verdiepingdag20110512 sheets verdiepingdag
20110512 sheets verdiepingdag
 
Creativiteit ai leertraject 15 april 2011 samenvatting
Creativiteit ai leertraject 15 april 2011 samenvattingCreativiteit ai leertraject 15 april 2011 samenvatting
Creativiteit ai leertraject 15 april 2011 samenvatting
 
Ai100 powerpoint.a iuitleg
Ai100 powerpoint.a iuitlegAi100 powerpoint.a iuitleg
Ai100 powerpoint.a iuitleg
 

Sheets 18 maart sdi

  • 1. 18 maart 2011 locatie CBO, Utrecht De context van AI Marcel van Marrewijk Annet van de Wetering
  • 2. Agenda: de contexten van AI Sessie: kennismaken met Spiral Dynamics 1ste oefening: ervaar de waardesystemen 2de oefening: interpreteren van persoonlijke waardeprofielen Waarderend onderzoek naar geweldloze communicatie Sessie:aansluiting op AI Sessie: organisatiekunde 3de oefening: typeer de waardeprofiel van je organisatie, cq de context van je AI-project Sessie: veranderdimensies 4de oefening: verander ambities van AI Sessie: beyond projectmanagement 5de oefening: contexten van projectmanagement
  • 3. Oefening Wij vormen een organisatie en ik – jullie baas – bepaal dat vanaf nu zijn er geen regels meer zijn!
  • 4. Clare Graves (1914 – 1986) De waardesystemen van de mens ontwikkelen zich als reactie op de omstandigheden en complexiteit waarmee ze worden geconfronteerd Het gaat voorbij menstypes, het gaat om: Systemen inmensen How does the mindprocessreality?
  • 5. Naam van Graves Theorie Emergent, Cyclical, Double-Helix Model of Adult BioPsychoSocial Systems Development of EmergingCyclical Level of ExistenceTheory (ECLET).
  • 6. Methodische basis van SDi Emergent Omvatten en overstijgen; holarchie Van onderstroomnaarmanifestatie Cyclical: Sprongs- en spiraalgewijzeontwikkeling Ik vswij-georiënteerde waardesystemen Double-Helix Model: Life Conditions & Mind Capacity Adult: Maturiteit BioPsychoSocial: Congruentie Open, closed & arrested Systems Development: Gezond en ongezond
  • 7. Inclusiviteit complexiteit Ontwikkeling Vrijheidsgraden Complexiteit Mate van onenig- heid Mate van onzekerheid Stacey vs Graves
  • 8. Emergent Graves heeft geconcludeerd dat de mensheid acht verschillende bestaansniveaus of ontwikkelingsfasen en daaraan gekoppelde waardesystemen heeft ontwikkeld. Een waardesysteem representeert een 'wereldbeeld' en omvat een groep verwante waarden en overtuigingen en daaraan gerelateerd gedrag en kan aangetroffen worden in mensen, groepen en maatschappijen.
  • 9. Emergentie Acties Gedrag Denken Gevoelens Woorden Overtuigingen Drijfveren Bewustzijn Wat je krijgt Wat je doet Hoe je het doet Wat maakt dat je doet wat je doet! Duurzame verandering in gedrag impliceert kennis en inzicht naar factoren onder de oppervlakte.
  • 10. Cyclisch Waardesystemen bloeien op en verdwijnen wanneer omstandigheden wezenlijk veranderen Ieder nieuw waardensysteem omvat en overstijgt de voorgaande stadia. Holarchie van waardesystemen c.q.bestaans- niveaus. Het ontwikkelpad voltrekt zich niet-lineair, maar sprongsgewijs, en volgens een specifieke volgorde van ontwikkelstadia.
  • 11. Complex wave-like characterization of systems showing rise and fall of systems dominance in psychological time (first tier) A-N B-O C-P D-Q E-R F-S Growth and decline of systems Psychological time
  • 12. Spiral Dynamics Universeel Holisme Synergie Gemeenschap Succes Orde Energie & Macht Veiligheid Overleven
  • 13. Inclusiviteit complexiteit Ontwikkeling Vrijheidsgraden Niet-lineaire, fasegewijzeontwikkeling
  • 14. Cyclisch (2) De geaardheid van de verschillende waardesystemen alterneert tussen de..... ik-georiënteerde of expressieve systemen (interne locus of control) de warme kleuren: beige, rood, oranje en geel wij-georiënteerde of opofferings-gerichte systemen (externe locus of control) de koele kleuren: paars, blauw, groen en turkoois
  • 15. Dubbele helix Waardesystemen ontwikkelen zich door de continue interactie tussen ‘mind capacaties’ (MC) en ‘life conditions’ (LC). De levensomstandigheden worden bepaald door vier factoren: de historische tijd, de geografische plaats, existentiële problemen en maatschappelijke omstandigheden Ontwikkeling van het denkvermogen: instinctief handelen, animistisch, egocentrisch, lineair, multiple & berekend, sociocentisch, systemisch en holistisch denken
  • 16. Als de wereld….. is, danzullendoeltreffendemensen ... 1. Een staat der natuur – handelen en overleven als dieren 2. Beangstigend en mysterieus – zich veilig verenigen en de geesten gunstig stemmen 3. Hard, waar de sterken overleven – vechten en zeker stellen van territorium om te overleven ondanks anderen 4. Beheerst en gestuurd door een hogere orde – geloven in de waarheid en gehoorzamen aan hogere macht 5. Vol met levensvatbare alternatieven tot welvaart – doelmatig succes testen 6. De woonplaats van de hele mensheid – zich verenigen in gemeenschappen om groei en ontwikkeling te ervaren 7. In gevaar van instorten – pragmatische wegen om te leren effectief te zijn 8. Een levend geheel – de orde onder de ogenschijnlijke chaos zoeken
  • 17. Dubbele Helix (2) Hypothese: 1st tier/bandbreedte: LC  MC Angst domineert de 1st tier: angst om….. überhaupt te overleven; fysieke veiligheid, existentiële angst buiten de groep te vallen; om nergens bij te horen; uitgestoten te worden onderaan de pikorde uit te komen; als slachtoffer geen mogelijkheden te hebben op noodzakelijke levensvoorwaarden Onder te gaan aan chaos en gebrek aan structuur; een hogere autoriteit moet zeggen wat moet gebeuren; ik ben te klein... te falen (faalangst); niet goed genoeg zijn om als beste uit de bus te komen Als persoon niet geaccepteerd te worden
  • 18. Dubbele Helix (2) Hypothese: 2nd tier/bandbreedte: MC  LC De kracht van ...... verbeelding authenticiteit creatie  sociaal constructionisme construeert de manifesttaties van de 2de bandbreedte Lange termijn Verbinding en eenwording met het Geheel Infinitepossibilities
  • 19. Maturiteit Graves heeft zich als ontwikkelings- psycholoog in zijn onderzoek nadrukkelijk beperkt tot psychologisch gezonde volwassenen (healthyadults). Intelligentie, leeftijd, ras of geslacht zijn niet gecorreleerd aan specifieke waardesystemen. Mannen zijn wel beter in staat hun leven te compartimentaliseren en verschillende waardesystemen aan te spreken voor verschillenden situaties.
  • 20.
  • 21. Waardesystemen bepalen hoe mensen denken en niet wat ze denken.
  • 22.
  • 23. Individueel Gedrag Intentie IkHet Wij Het Buiten- kant Binnen- kant Systeem Cultureel Collectief
  • 24. Waardesystemen & Patronen Boeien Binden Op individueel niveau Holistisch , wereldomvattend Consensus, sociaal, solidair, zorgzaam Orde, principes, structuur, procedures Verbondenheid. rituelen, veilig Inzicht, synergie together-win Succes, competitie resultaatgedreven Kracht, tempo, snelheid, passie © WaardenManagement B.V.
  • 25. Binden & Boeien Profiel © WaardenManagement B.V.
  • 26. Homo Sapiens survivalus (100,000 years ago) To behumanbeings, notjustanimals Homo Sapiens mysticus(50,000 years ago) Forming tribes, magic, art, spirits Homo Sapiens exploiticus(10,000 years ago) Warlords, conquests, discovery
  • 27. Homo Sapiensabsoluticus(5,000 yearsago) Literature, monotheism, purpose Homo Sapiens materialensis(1,000 yearsago) Mobility, individualism, economics Homo Sapienshumanisticus(150 yearsago) Human rights, liberty, collectivism
  • 28. Homo SapiensIntegratus(50 yearsago) Complexity, chaos, interconnections Homo Sapiens Holisticus(30 yearsago) Eco-consiousness Homo Sapiens Universalus(yesterday) In balancewith the universallaws Bron: Spiral Dynamics, pg 50-51
  • 30.
  • 31. Veiligheid(Bonding Order) Perspectief op de wereld: De wereld is mysterieus Noodzaak tot aansluiting bij een groep uit behoefte aan veiligheid en ‘erbij willen horen’ (identificatie). Waarden-drive: hechten Overtuiging: je bent geïdentificeerd door je groepslidmaatschap. Offer jezelf op om veiligheid te krijgen. Kernwaarden:behoren bij, geborgenheid, stelt vertrouwen in rituelen en tradities, respect voor ouderen, verering van voorouders en geesten, overleven van de stam staat centraal, Negatief: onderdanig en overdreven afhankelijk; kwetsbaar voor beperkende taboes, zeer beperkte ruimte voor individu. Positief: loyaal en betrouwbaar; vindt kracht en zekerheid bij bezorgd ‘opperhoofd’ en/of helpende familie; put inspiratie uit helden-figuren.
  • 32.
  • 33. Macht en vitaliteit (Powerful Self) Perspectief op de wereld: schaarste, niet verdeeld territorium, negative-sum-game Waarden-drive: een plek veroveren en verdedigen Overtuiging: jezelf impulsief uitdrukken tegen elke prijs of je lijdt onder schaamte en gezichtsverlies. Kernwaarden:het recht van de sterkste; vertrouw alleen jezelf in de strijd om de macht en territorium; het doel heiligt de middelen; respect voor kracht en positie; strijdvaardig en agressief; hard en meedogenloos, assertief en direct, stoutmoedig en actiegericht. Negatief: Zelfvernietigend, rebels en niet in staat binnen de grenzen van de samenleving te functioneren; extreem egotistisch, uitbuitend en grof; hedonisme, immoreel, gewelddadig, dominant, ‘rattengedrag’ Positief: Spontaan, kleurrijk, energiek, assertief, bereid van traditie af te wijken, origineel, met passie en inzet, autonoom, besluitvaardig. Opkomen voor je eigen zaak.
  • 34.
  • 35. Orde (Absolute Order) Perspectief op de wereld: logisch geordend & doelgericht Waarden-drive: geloven ( in eenhogereautoriteit) Overtuigingen: cijfer jezelf nu weg voor latere beloning door de hogere, rechtmatige autoriteit te gehoorzamen. Regels en procedures waarborgen stabiliteit. Kernwaarden: orde, hiërarchie, stabiliteit, plicht, schuld,feiten, discipline, gerechtigheid, gekwalificeerdheid, deskundigheid, gehoorzaamaanlegitiemeautoriteit, de juiste manier om het te doen, de ware leer Negatief: Ontaarding en ongevoelig, star en intolerant, autoritair, fanatiek, strafgericht, paarse krokodil Positief: Stabiliteit en verantwoordelijkheid; sterk gevoel voor recht en rechtvaardigheid; gezonde binding aan systemen en procedures, orde en traditie; systematisch en goed georganiseerd.
  • 36.
  • 39. ProductieBeheersbaarheid, maakbaarheid, betrouwbaarheid en reproduceerbaarheid staan centraal
  • 40.
  • 41. Succes en ondernemen (Enterprising Self) Perspectief op de wereld: onbegrensde mogelijkheden voor vooruitgang en materieel gewin Waarden-drive: presteren Overtuigingen:via controle van de omgeving een zo groot mogelijk stuk van de koek voor jezelf verkrijgen. Kernwaarden: Ondernemerschap, succes and materieel gewin, imago, prestige, productiviteit,competitie, continue strevennaarverbetering, de bestewillenzijn Negatief: faalangst, lage zelfwaardering, berekend, exploitatief, iets of iemand is nooit goed genoeg, erg op geld en prestige gericht, keep up with the Jonesses, makeitor fake it. Positief: Opbouwend, ambitieus; doorzetten en blijven geloven in succes, commercieel goed ontwikkeld, communicatief, krijgt zaken voor elkaar
  • 42.
  • 43. Gemeenschap en zorg (Egalitarian Order) Perspectief op de wereld: Global village De verschillen tussen mensen en hun (materiële) mogelijkheden zijn onevenredig groot geworden Waarden-drive: samen delen, consensus en dialoog Overtuigingen: druk jezelf uit om acceptatie van anderen te krijgen in het hier en nu. Kernwaarden: Harmonie, gelijkheid, empathie, mededogen, geduld, eerlijkheid, transparantie;eenaardigpersoonzijn, groepsgevoel Negatief: irreëel idealistisch, onevenwichtige nadruk op gevoelens, drammerig nastreven van groepsbelang, ineffectieve besluitvorming. Positief: Echt mensgeoriënteerd; innerlijke rust in een realiteitsbasis. Warme interpersoonlijke relaties en sociale en ecologischeverantwoordelijkheid. Betrokken en geëngageerd
  • 44.
  • 45.
  • 46. Synergie (Integrating Self) Perspectief: Dreigende onbeheersbaarheid Noodzaak voor nieuwe aanpak Waarden-drive:doorzien Overtuigingen:pragmatische wegen kiezen om synergie te creëren, over grenzen heen, niet ten kosten van anderen. Kernwaarden:systeem denken, integriteit, begrijpen, flexibiliteit, inzicht, lange termijn oriëntatie, kan met paradoxen omgaan, flow,duurzaam Negatief: Elitair, onafhankelijk (self-sufficiant), onpersoonlijk, loyaal aan ‘peers’ niet aan organisatie, geen focus Positief: Regisseur, creator van doorbraken, in verbinding met alle kleuren (2nd tier) goed waarnemer, in balans, visionair; inzicht in ritmen en dynamiek, samenhang en processen, niet angstig
  • 47. Holisme Perspectief: de ecosfeer in gevaar De consequenties van het menselijk handelen bedreigen het eigen leefsysteem Waarden-drive:verbinding met de leefomgeving Overtuiging: cijfer jezelf weg ten behoeve van de existentie van het hele ecosysteem; leven vanuit de stilte en in verbondenheid met het geheel Kernwaarden: overleven van de planeet aarde, mededogen, wijsheid, altruïstisch, vergevingsgezind, Inspiratie, verbinding tussen persoonlijke ‘binnenwereld’ en ‘buitenwereld’, in verbinding met Kosmos en niet geïncarneerde entiteiten, ‘meer met minder’ Negatief: ‘wannabees’ Positief: spiritueel leider, volledig in balans en verbondenheid
  • 48. Oefening 2. Bespreken en interpreteren van persoonlijke waardeprofielen (in tweetallen, waar mogelijk met je collega)
  • 50. Fasegewijze oriëntatie van organisatieontwikkeling Stakeholder Oriëntatie Inclusiviteit complexiteit Shareholder/Resource Oriëntatie Machtsoriëntatie/ Socialeveiligheid Betrokkenheids- paradigma Beheersingsparadigma Dominantie paradigma Ontwikkeling Vrijheidsgraden
  • 51. Dominantie paradigma Beheersings- paradigma Betrokkenheidsparadigma
  • 52.
  • 53.
  • 56. Global Excellence Model (GEM, variatie op INK/EFQM+) Organisatie gebieden (enablers) Resultaat gebieden Communicatie & Besluitvorming Goed Werkgeverschap Leider- schap Proces- sen Personeelsbeleid Strategie Goed Onder- nemerschap Middelen Goed Nabuurschap Leren & Innoveren People Planet Profit Stakeholders
  • 57. RTI Model Organisatie Enablers Organisatie Performance Organisatie Ontwikkeling
  • 58. De Cubrix Maatschappij Toeleveranciers Stakeholders Klanten Werknemers
  • 59. WaardengedrevenLeiderschap Spiritueelleider: Vanuitautenticiteit en kosmischeverbondenheid[kwetsbaarheid, missie en autenticiteit] Holisme Emergent Leider:vanuitinzichtstrevendvoor de langetermijn. [perspectiefinnemen, visionair, constructiefcommuniceren, uitdagen, leren van anderen] Synergie DienendLeider: Vanuit de behoefteomanderentedienen. [dienstbaarheid, persoonlijkegroei, vergeving, zorg, coachen] Community Ondernemer: Winstgedreven, zetkansenom in resultaten. [moed/lef, goedeprestatiesbekrachtigen, resultaatgericht, accountable] Succes Manager: optimiseert en structureert de middelen[Laissez faire, taakgericht, monitoring (en rapportage), doelgericht] Orde Baas: Voor status; exploiteertzijn resources. [Besluitvaardig, directiefleidinggeven, concurrentie/competitie, gerichtheid op fouten] Macht Pater Familias: story teller, hoedervan rituelen[rolmodel, mediator, vaderrol] Veiligheid
  • 60. Waardengedrevenpersoneels-beleid Human Values: afstemming (alignment) van rol, waarden en ontwikkelambities, balans in intrinsiek en extrensiekwaarden maatstaf = zingeving & geluk Synergie Community Human Talent: Binden en Boeien, professionalisering, talent ontwikkelingmaatstaf = vertrouwen Human Resources: allocatie (toewijzing), werving & selectie, werkdruk, verzuimbeleid, bonussysteem maatstaf = tevredenheid Succes Personeelszaken: administratief, juridisch, arbeidsvoor-waarden, loongebouw, competenties, functies, arbomaatstaf= loyaliteit Orde Community Building: vitaliteit, familiecultuur, voorkomen van ‘rattegedrag’, discriminatie, conflict en intimidatie Veiligheid/Macht
  • 61. Waardengedreven MVO en DO Together-win:zoektocht naar goed gebalanceerde, functionele oplossingen die economische, sociale en ecologische waarde opleveren, bij het eigen bedrijf alsmede bij haar belanghebbenden. Synergy Maatschappelijkbetrokken: balanceren van People, Planet, Profit, daarbij voorbijgaand aan de wettelijke verplichtingen en financiële overwegingen. Community Winstgedreven: introductie van sociale, ethische en ecologische beoordelingscriteria in de bedrijfsvoering, mits deze direct bijdragen tot verbetering van de financiële resultaten. Success Maatschappelijkaanvaardbaar: wet- en regelgevingvolgend; rentmeesterschap, GoedBurgerschap, sponsoring/liefdadigheid Order
  • 62. WaardengedrevenDiversiteit Synergie Together-win:interactief, van elkaar lerend, basis voor (sociale) innovatie en duurzaamheid Maatschappelijk betrokken:ideëel gemotiveerd, empathisch, emancipatie van etnische groepen, ruimte en waardering voor eigen en andermans cultuur en identiteit. Winstgedreven:Tolerantie gebaseerd op nuttigheid, goedkope arbeid, nieuwe doelgroepen, aanpassing van product en diensten aan nieuwe ethische groepen. Maatschappelijk aanvaardbaar: wet en regelgeving volgend; Wet Samen, CAO afspraken, inburgeren Leven en laten leven:Parallelle, verzuilde samenleving. Exploitatie (uitbuiting) van zwakkere groepen. Ons kent ons:neigend naar xenofoob gedrag Community Succes Orde Macht Geborgenheid
  • 63. Organisatietypen Netwerk organisaties Professionele organisaties Ondernemende organisatie Bureaucratische organisatie Machts- organisatie Clan organisatie
  • 64. Veiligheid Leiderschapstijl: Founder, shaman Communicatie & Besluitvorming: story-telling, oude gebruiken via verhalen levendig houden, houden aan (oude) gebruiken en rituelen. People: veiligheid, welzijn, zorg voor basisbehoeften, voorkomen van intimidatie Innovatie en leren: rituelen in stand houden, deze representeren de relevante kennis. Cultuur:xenofoop, incrowd, tribaal, saamhorigheid, onderdanig, reciprociteit Structuur: Kleine sociale eenheden, met behoud van menselijke maat. Ruilen van overschotten Ambachtelijk Macro: tribale economie, kasbah
  • 65.
  • 66. Boardroom op de top floor
  • 67. Zelfverrijking van de topleiding
  • 68. Imponerend hoofdkantoor op een zichtlocatieMacro: Mercantilisme, kolonialisme, feodalisme
  • 69. Orde Leiderschapstijl: Manager Communicatie & Besluitvorming: Contracten, handboeken, beleids-notities, jaarverslagen, missie/visie De persoon met geschikte positie-gebonden autoriteit neemt beslissingen People: personeelsadministratie, Arbo, loongebouw, competentie-profielen waarderingssysteem Strategie: Opkopen van markt-aandeel door fusie en overnames; behouden van marktmacht, lobby’s; kostenbeheersing, schaalvoordelen Cultuur: procedureel en alles volgens de regels, parafencultuur, stratificatie, status afhankelijk van positie Structuur: machine bureaucratie: strakke passieve hiërarchie. Er zijn starre regels voor structuur en rang: veel management lagen, streven naar omvang Cascaderen van taken en budgetten Macro:Planeconomie, keizerrijken, klassiek kapitalisme
  • 70. Succes & Ondernemen Leiderschapstijl: Ondernemer Communicatie & Besluitvorming: Uitwisseling van informatie top down en bottum up. Besluitvorming aan de top People: Human Resources: in-, door- en uitstroom, werkdruk, verzuim, etc Strategie: Focus op beheersbaarheid en shareholder-value;groei van marktaandeel op basis van eigen potenties; niches, productdifferen-tiatie; procesinnovaties, benchmarken Cultuur:American dream, inzet wordt beloond, investeren, competatief, “what’s the beef? Tevredenheid Structuur: actieve hiërarchie, die nog steeds bureaucratisch en statusgericht is. Decentralisatie van prestatie doelstellingen met vrijheden mits resultaten bereikt worden Divisie structuur en matrix organisaties Business case Negatief: consumentisme, afval, ongelijke verdeling van welvaart Macro:AngloSaxisisch, vrije markt economie, globalisering,
  • 71. Gemeenschap en zorg Leiderschapstijl: Dienend leider, Communicatie & Besluitvorming: Consensusvorming: dialoog, open en transparant; iedereen is betrokken bij de besluitvorming People: Human Talent Mgmt - persoonlijke en professionele ontwikkeling, lerende organisaties Strategie: verbinding, inclusiviteit, co-makership, stakeholder engagement, optimale interne afstemming van bedrijfsprocessen, ketengericht, sociale innovaties, “We take care of the people, the peopletake care of the business” Cultuur: mens centraal, zorg-zaam, gelijkwaardig, vriendelijk, vertrouwen centraal, feedback, relativistisch, conflict mijdend Structuur: Zo plat mogelijke organisatie, omgekeerde ‘hark’ MVO: sensitiviteit voor sociale en ecologische behoeften Neg.: Ontkennen van expertise Macro: sociale markteconomie, herverdeling & sociaal vangnet, polderen
  • 72. Synergie Leiderschapstijl: Emergent leider, 5th level (Collins) Communicatie & Besluitvorming: Consent, alleen personen met constructieve bijdragen, met in- en toestemming van anderen, nemen deel aan de besluitvorming People: Human Capital Management: constante afstemming van persoonlijke drijfveren en collectieve ambities Strategie: in verbinding met alle belanghebbenden: sturen op toegevoegde waarden van de gehele keten, creëren van doorbraken, Cultuur: subsidiariteit, vrijheid en verantwoordelijk diep in de organisatie, open en los Structuur: pragmatische organisatievormen die com-plexiteit, onzekerheid en snelle verandering aankunnen;net-werken, tijdelijke organisaties, partnerschappen, in diverse combinaties Macro:interdependente economie met nieuwe instituties die noden van wereldgemeen- schap ledigen.
  • 73. oefening 4 Typeer de context van jouw beoogde AI-project aan de hand van de organisatie matrix
  • 74.
  • 76. Organisatie dynamiek Stereotypen vs de werkelijkheid meerdere dominante culturen overgangssituaties Obliquechange: van dominant naar ondersteunend Kantelpunten Verander ambities:
  • 77. Verander ambities (1) Vitaliseren: Opknappen van het fundament van de organisatie. Eigenlijk betreft het achterstallig onderhoud, want de interventies vinden plaats in waardesystemen - of contexten - die de dominante werkwijzen ondersteunen.
  • 78. Verander ambities (2) Optimaliseren: Het optimaliseren en het beter doen renderen van de huidige werkwijzen. Door bijvoorbeeld 'slimmer' werken en bench marken om te zien hoe andere in een vergelijkbare context en situatie functioneren.
  • 80. Verander ambities (3) Heroriënteren: Beter en meer flexibel inspelen op gewijzigde situaties en systemische knelpunten. Aanpassingen van (strategische) prioriteiten.
  • 81. Vierfasenmodel(Hardjono) Focus on control Efficiency Effectiveness “Calm down” Internal focus External focus “Wake up” Creativity Flexibility Focus on change
  • 82. The Strategy Matrix Bron: M. van Marrewijk & T. Hardjono (2002)
  • 83. Verander ambities (4) Transformeren: Wanneer nieuwe uitdagingen te complex zijn ten opzichte van de huidige werkwijze, zal getransformeerd moeten worden naar een nieuwe ontwikkelingsfase, waardensysteem of context. Dit impliceert paradigma shiftsin alle disciplines.
  • 84.
  • 85. bèta toestand /weerstand
  • 86. gammaval / chaos
  • 88. nieuwe alfa fase/ de nieuwe status quoInclusiviteit complexiteit nieuw α α βδ Ontwikkeling Vrijheidsgraden γ
  • 89. Verbeteren Mobiliseren Waarderen DO Vitaliseren Optimaliseren Heroriënteren Transformeren PLAN CHECK Reflecteren IMPROVE Inspireren
  • 90. Oefening 5. Wat zijn jouw verander ambities ?
  • 91. Sessie 3:Beyond projectmanagement De invloed van waardering en de mens cq stakeholder gerichte aanpak
  • 92. Typering van complexiteit Mate van onenig- heid Dr. R. Stacey: Mate van onzekerheid Dr. C. Graves: Stabiel  meervoudig  verbindend meerduidig (Lineair multiplisticaffiliativeambigeous)
  • 93. Projectenmatrix Ingewikkeld ++ + - Standaard Stabiel Meervoudig Verbindend Meerduidig
  • 94.
  • 95.
  • 96.
  • 100. - I - “Traject” - II - “Haalbaar- heid” - III - “Draagvlak” - IV - “Vlechtwerk” Implemen- teren Inventa- riseren Aanpak Oriënteren Ontwikkelen PROMinentPMW Compe- tenties Cultuur Onder- steuning Stabiel Meervoudig Verbindend Meerduidig Context
  • 101. Project Management Flow Projectopdrachtgever (PO) bepaald: Probleemstelling + Doelstellingen + Aanpak  Implementatie Traject PO: Probleemstelling + Doelstellingen en Projectteam ontwikkelt: Aanpak + Resultaat Ontwikkelingsproces PO: Probleemstelling en Stakeholders bepalen: Doelstellingen en  Oriëntatie/Draagvlak beïnvloeden: Aanpak Stakeholders ontwikkelen: Probleemstelling + Doelstellingen en beïnvloeden: Aanpak  Doorbraak/Vlechtwerk
  • 102. Oefening 6. Wat is de complexiteit van je AI project